KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZ

Transkrypt

1 KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIEM SZKOŁĄ mgr inż. Małgorzata Pokornowska Konopka awans na nauczyciela dyplomowanego II Liceum Ogólnokształcące w Zduńskiej Woli mpk@invar.net.pl WSTĘP Wdążeniu do ulepszania szkoły, informatyzacja jest tylko środkiem, podmiotem wszelkich działań zaś człowiek. 1 Dobrze zaplanowana i przeprowadzona komputeryzacja odmienia na lepsze sposób funkcjonowania placówki. Coraz więcej szkół kupuje więc komputery i programy, które mają wspomagać działania kierownictwa i administracji. Komputer powoduje zmiany w stylu pracy szkoły. Ma na to wpływ kilka czynników: część czynności, które kiedyś zajmowały wiele czasu wykonuje się za pomocą kilku kliknięć myszką, szczególnie na początku pojawia się dodatkowa praca, dość często okazuje się, że wraz z komputeryzacją trzeba zmienić rozdział obowiązków pomiędzy pracownikami. Często drobna modyfikacja zakresu obowiązków sprawia, że pracuje się o wiele łatwiej. Komputeryzacja wymaga czasu z różnych powodów. Namysł, zebranie informacji o możliwościach sprzedawanych programów, zgromadzenie odpowiednich środków i wreszcie po zakupie komputerów i oprogramowania, samo przygotowanie do normalnej pracy to wszystko trwa. Przebieg informatyzacji należy zaplanować: zarówno cały proces zbierania informacji o systemach informatycznych jak i wdrożenia poszczególnych programów ta właśnie praca dyplomowa zawiera analizę dostępnych na rynku systemów oraz proces wdrażania takiego systemu w liceum ogólnokształcącym w którym pracuję. Rozdział pierwszy pracy zawiera diagnozę mojej placówki, w rozdziale drugim przedstawiam rynek programów współpracujących ze sobą tworząc system informatyczny dla szkoły, ostatni rozdział to opis koncepcji projektowej. ANALIZA STANU OBECNEGO SZKOŁY Ogólne wiadomości o szkole. II Liceum Ogólnokształcące w Zduńskiej Woli jest średniej wielkości szkołą ponadgimnazjalną z ponad 40 letnią historią. W roku szkolnym 2002/2003 otworzyliśmy 6 różnych klas z rozszerzonym programem nauczania matematykiifizyki, przedmiotów humanistycznych, języków, biologii i chemii oraz dwie klasy informatyczne Łącznie ze starszymi klasami w tym roku szkolnym 02/03 uczyć się będzie około 500 uczniów. Mamy 24 nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin z czego połowa to nauczyciele z około 20 letnim stażem pracy. Zatrudnione są również osoby w niepełnym wymiarze godzin. 1 Czy jesteśmy skazani na system? Marek Konieczniak, Biuletyn informacyjny Vulcan 4/99 (28)

2 Szkoła posiada własną komórkę zajmującą się finansami oraz sekretariat i pracowników gospodarczych, jest również stanowisko wicedyrektora. Organem prowadzącym szkołę jest Starostwo Powiatu Zduńska Wola, natomiast organem sprawującym nadzór pedagogiczny jest Kuratorium Oświatowe w Łodzi. W środowisku lokalnym postrzegani jesteśmy jako mała szkoła (w mieście istnieje jeszcze jedno większe liceum ogólnokształcące I LO), ale naszym atutem jest to, że uczeń nie jest u nas anonimowy oraz to, że jesteśmy szkołą bezpieczną dla ucznia. Dotychczasowe doświadczenia w zakresie edukacji informatycznej i komputerowego wspomagania zarządzaniem szkołą. Historia. Do roku 2001 nasza szkoła posiadała pracownię informatyczną wyposażoną w7 komputerów klasy IBM PC + 2 komputery PC OFEK 5166 oraz jeden serwer. Komputery te to dwukrotnie modernizowane stacje klasy PC XT z 1990 roku. Posiadały one następujące parametry: Stanowiska uczniowskie: - procesor WinChip PR pamięć RAM 32MB - dysk MB - karta grafiki mono VGA 640x480 - karta sieciowa Ethernet 10MB TP/BNC Serwer: - procesor Pentium pamięć RAM 64MB - dysk 2100 MB - karta grafiki SVGA 600x800 - karta sieciowa Ethernet 10MB TP/BNC Dodatkowo serwer był wyposażony w modem analogowy 56k, co pozwalało korzystać z Internetu. W pracowni zainstalowane było oprogramowanie MS Small Bussines Serwer, a na stacjach roboczych MS Windows 98. W ramach SBS a były skonfigurowane następujące elementy pakietu: - Domena Windows NT, - Serwer Exchange, - skrzynki pocztowe dla każdego ucznia i nauczyciela (około 250 skrzynek), - praca serwera pocztowego z tzw. serwerem pośredniczącym (SMTP relay serwer), - foldery publiczne, - firewall i cache server na oprogramowaniu MS Proxy, - profile użytkowników i klas zdefiniowane w systemie NT pozwalające na dostosowanie pulpitu użytkownika do zakresu realizowanego programu nauczania. Wszystkie te elementy pozwoliły na wprowadzenie do bieżących programów nauczania elementów związanych z technologią informacyjną tj.: - wprowadzenie do sieci komputerowych, - sieć Internet i jej usługi, - zbiory informacji i ich organizacja strony WWW, - korzystanie poczty elektronicznej, - dyskusja w sieci i jej formy grupy dyskusyjne news i IRC, - tworzenie stron WWW FrontPage (program rozszerzony), 2

3 3 - współpraca pakietów biurowych MS z Internetem (wysyłanie dokumentów, konwersja na HTML, itp.), - korelacja TI z innymi przedmiotami (nauka języków, wyszukiwanie informacji historia, WOS, j. polski), - godzina wychowawcza formy aktywizacji zawodowej (poszukiwanie pracy, programy praktyk, inne), Od 2001 roku szkoła posiada stałe łącze do internetu oparte o technologię SDITPS.A.oraz zarejestrowaną własną domenę, własny serwer WWW, obsługę serwera pocztowego pośredniczącego (SMTP relay w technologii TURN umożliwiającej odbiór i wysyłanie poczty przez serwer szkoły bez konieczności posiadania stałego adresu IP) Ponadto szkoła posiadała 2 komputery PC w administracji szkoły, jeden wykorzystywany był w sekretariacie dyrektora, a drugi w księgowości szkoły. Komputery te wyposażone były w następujące oprogramowanie: - Vulcan Sekretariat Uczniowski Vulcan Wypełnianie Świadectw Szkolnych - Vulcan Inwentarz Szkolny Vulcan Prawo w Oświacie Vulcan Płace 2000 Istniejące zasoby W kwietniu 2001 roku szkoła wzięła udział w Narodowym Programie Edukacji dla Społeczeństwa Informacji tworząc projekt organizacyjnych i merytorycznych przedsięwzięć dotyczących rozwoju edukacji informatycznej w szkole. Projekt ten wygrał rywalizację i szkoła otrzymała nową 15 stanowiskową pracownię komputerową wyposażoną w: - 15 komputerów CELERON 800, 64 MB RAM, HDD 20 G, zintegrowana karta grafiki i dźwiękowa, CD ROM oraz jeden CD-RW - oprogramowanie: Ms. Windows 2000 oraz Ms. Office 2000PL na każdym stanowisku, Visual Basic Standard - serwer PENTIUM III733 MHz, płyta główna dwuprocesorowa (jeden procesor),zintegrowany kontroler SCSI RAM 256 MB, HDD 40 GB, - 2urządzenia drukujące wielofunkcyjne: drukarka kolorowa, skaner, ksero, W ramach tzw. Multimedialnego Centrum Informacyjnego szkoła otrzymała także 4 komputery Apple MacIntosh (tzw. IMac) - procesor PC 400 MHz, pamięć operacyjna 128 MB, HDD 10 GB, napęd DVD,sieć bezprzewodowa Aiport, mysz Charakterystyka form edukacji informatycznej prowadzonych w szkole. W roku szkolnym 2002/2003 do szkół ponadgimnazjalnych weszła reforma szkolnictwa, przynosząc nam zmianę w formach edukacji informatycznej. Pojawił się nowy przedmiot: Technologia informacyjna. W związku z tym w naszej szkole prowadzone będą następujące formy edukacji informatycznej (z podziałem na grupy): INFORMATYKA

4 dla klas pierwszych informatycznych 4 godz. tygodniowo na cykl kształcenia, (dwa oddziały) dla klas 3-4 informatycznych 7 godz. tygodniowo na cykl kształcenia (dwa oddziały) TECHNOLOGIA INFORMATYCZNA klasy pierwsze 2 godz tygodniowo na cykl kształcenia ( 6 oddziałów) Łącznie 10 oddziałów będzie pobierało nauki w pracowni komputerowej, co daje obciążenie tygodniowe pracowni 34 godziny. Formy wykorzystywania Internetu w szkole W chwili obecnej szkołą wykorzystuje Internet do: - realizacji programu nauczania przedmiotów informatycznych, - komunikacji z jednostkami organów oświaty, - pozyskiwania informacji na temat Reformy Oświaty, - wymiana informacji z innymi nauczycielami, - w nauczaniu języków obcych, - w zakresie innych przedmiotów (historia, WOS, j. polski) zdobywanie informacji - komunikacja ze szkołami we Francji i Niemczech w ramach programu europejskiego projektu edukacyjnego SOCRATES COMENIUS Akcja 1 Wykorzystanie Technologii Informacyjnej w zarządzaniu szkołą Szkoła posiada wdrożone następujące oprogramowanie firmy Vulcan: - Vulcan Sekretariat Uczniowski Vulcan Wypełnianie Świadectw Szkolnych - Vulcan Inwentarz Szkolny Vulcan Prawo w Oświacie Vulcan Płace 2000 Obecnie trwają przygotowania do komputeryzacji zasobów biblioteki szkolnej i wdrożenie oprogramowania Vulcan Biblioteka Szkolna MOL. W tym celu bibliotekarz został przeszkolony w zakresie obsługi ww. oprogramowania. Zmyślą o komputeryzacji szkolnej administracji, zasoby dwóch pracujących tam komputerów zostaną podłączone do szkolnej sieci informatycznej. W szkole funkcjonuje poczta elektroniczna niezbędna w sekretariacie, ale również w księgowości gdzie wykorzystywana jest np. do wysyłania comiesięcznych sprawozdań do ZUSu. W przyszłości poczta elektroniczna pozwoli na pełną komunikację pomiędzy komórkami szkoły (biblioteka, sekretariat, nauczyciele, uczniowie) i stworzenie za pomocą folderów publicznych MS Exchange szkolnej tablicy ogłoszeń, co powinno wymóc korzystanie z MCI i nowoczesnych technik informacyjnych zarówno wśród nauczycieli jak i uczniów. Inne obszary wykorzystania Technologii Informacyjnej przez szkołę Inne obszary wykorzystania TI w szkole: - tworzenie Planu Rozwoju Szkoły PRS, - opracowywanie Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania WSO, 4

5 - opracowywanie Przedmiotowych Systemów Oceniania PSO, - tworzenie innej dokumentacji w ramach procesu wdrażania Reformy Edukacji, IDENTYFIKACJA PROBLEMU Diagnoza stanu obecnego w zakresie edukacji informatycznej i komputerowego wspomagania zarządzaniem szkołą. Bardzo dużo mówisię ostatnio w Polsce i w Europie o edukacji informacyjnej, społeczeństwie informacyjnym, globalnej sieci komputerowej itd... Czy szkolna administracja może pozostać w tyle za tymi wszystkimi nowinkami, a właściwie już teraz codziennością. Nowy przedmiot w zreformowanej szkole ponadgimnazjalnej technologia informacyjna traktuje o tym jak wykorzystać, przeanalizować i zapamiętać otaczającą nas informację. W związku z powyższym zarówno nauczyciele jak i szkolna administracja wraz z dyrekcją powinna potrafić wykorzystywać technologie informacyjne w swej pracy. Tak jak wcześniej wspomniałam w naszej szkole funkcjonują już komputery w administracji, część nauczycieli też jest przeszkolona w zakresie technik informacyjnych. Część komputerów ze starej pracowni informatycznej funkcjonuje na terenie szkoły, ale to jeszcze za mało. Pracownice księgowościikadrsą częściowo przeszkolone, wspominałam o programach jakie już funkcjonują w tych działach. Mamy program do sekretariatu, ale jest to stara wersja, potrzebna jest nowa wersja tego programu, lub też inny. Jako informatyk, widzę tu wiele do zrobienia, programy które tu funkcjonują nie współpracują ze sobą, są wykorzystywane jedynie przez wąską grupę osób, nie ma programów do zarządzania szkołą np. do układania arkusza organizacyjnego, planów zajęć, zastępstw itp. Informatyczny system zarządzania szkołą to zbiór współpracujących ze sobą urządzeń i programów komputerowych, ułatwiające pracownikom szkoły przetwarzanie informacji. Programy te muszą ze sobą współpracować, czyli przekazywać pomiędzy sobą gromadzone dane, dlatego wszystkie komputery na terenie szkoły powinny być połączone w sieć komputerową. Sieć taką mamy na razie w pracowni komputerowej. Trochę lepsza sytuacja jest jeśli chodzi o edukację informatyczną. Otrzymana w roku 2001 nowa pracownia komputerowa otworzyła nowe możliwości w tym kierunku. Platforma sprzętowa pozwala na używanie lepszych programów, stosowanie nowych technik multimedialnych oraz wymianę informacji przez Internet z otaczającym nas światem. Celem mojej analizy jest wskazanie w jakich obszarach pracy szkoły i w jaki sposób można wykorzystać nowoczesne systemy informatyczne dla szkół, których oferta na rynku jest bardzo bogata. Pragnę również zaproponować kierunki działania i koncepcję wdrożeniową. Interesują mnie takie obszary działalności szkoły: dział kadr i księgowość szkolna praca sekretariatu uczniowskiego wspomaganie pracy dyrektora szkoły: układanie arkusza organizacyjnego szkoły plan lekcji prawo oświatowe poszukiwanie informacji, gromadzenie jej i zarządzanie w sposób uporządkowany komunikacja poprzez sieć Internet z organami oświatowymi i innymi placówkami statystyka semestralna wspomaganie pracy nauczyciela tj: wypełnianie dokumentacji klasowej arkusze ocen, dziennik, lekcyjny, świadectwa przygotowanie do zajęć dydaktycznych wykorzystując do tego dostępne źródła informacji 5

6 gromadzenie własnego warsztatu pracy tak aby mogli w przyszłości z tego skorzystać inni, młodsi nauczyciele w szkole wspomaganie pracy biblioteki szkolnej ZINTEGROWANY SYSTEM INFORMATYCZNY DLA SZKÓŁ Podstawy i założenia teoretyczne systemów informatycznych. Doktor informatyki, propagator systemów informatycznych Adrie J. Visscher Holender z pochodzenia, jest współtwórcą zintegrowanego systemu informatycznego dla szkół średnich. 2 Napisał na ten temat wiele artykułów. Zredagował dwa specjalne wydania pism informatycznych, w całości poświęcone systemom informatycznym w szkołach średnich. Swoje doświadczenia w tej dziedzinie prezentował na wielu międzynarodowych konferencjach. Na jednej z nich, poświęconej technologii informatycznej w zarządzaniu oświatą, wystąpił z ciekawym referatem, którego tekst został opublikowany w książce: Technologie informatyczne w zarządzaniu oświatą dla szkół przyszłości. Visscher wskazuje na fakt, że informatyczne systemy zarządzania szkołą nie są w pełni wykorzystywane przy podejmowaniu decyzji. Zdaniem autora wartość informatycznych systemów zarządzania szkołami jest już na świecie powszechnie uznana, niemniej systemy te używane są głównie w sferze rutynowych prac biurowych. O wiele mniejszy jest zakres posługiwania się nimi jako wsparciem w podejmowaniu decyzji. Dla Visschera ważne są tzw. problemy otwarte (przy podejmowaniu decyzji): szukanie prawidłowości w wynikach nauczania, absencji, kosztach itd. wykrywanie zależności pomiędzy różnymi aspektami szkolnej codzienności np. kryteriami przyjęć do szkoły a końcowymi wynikami egzaminów monitorowanie efektywności środków polityki szkolnej, takich jak profile i programy nauczania, koncepcje wychowawcze, Autor wskazuje w swym referacie na parę przyczyn niesystemowego zbierania i przetwarzania informacji poprzedzających decyzję. Dyrektorzy komunikują się werbalnie przez % czasu ich pracy, dla nich liczy się przede wszystkim szybkość i subiektywna jakość otrzymywanej informacji. Proste informacje zapisane w postaci elektronicznej są bardziej neutralne w swej wymowie niż przekazywane tradycyjnymi środkami( np. werbalnie), są one szczegółowe i bezstronne. We wnioskach autor podkreśla, że w praktyce szkolnej korzystanie w celach decyzyjnych z danych przetworzonych przez komputer okazuje się dość trudne. Uzyskane w ten sposób informacje nie prowadzą wprost do decyzji, niemniej jednak zdaniem Visschera powinno się promować iwspierać używanie systemów informatycznych aby decyzje podejmowane przez kierownictwo szkoły były oparte na rzetelnych informacjach. Autor zwraca uwagę na fakt, że programy wchodzące w skład systemu musza ze sobą współpracować, czyli przekazywać pomiędzy sobą gromadzone informacje, a równocześnie powinny służyć pracownikom szkoły. Dyrektorzy bardzo często patrzą na systemy informatyczne jako na zbiór autonomicznych programów dla odrębnych, niezależnych dziedzin życia szkoły. KADRY to program dla kadrowej, KSIĘGOWOŚĆ to program dla pani księgowej a dla sekretarki program SEKRETARIAT. Takie postrzeganie problemu jest właściwym krokiem we wdrożeniu systemu ale jest to krok pierwszy, potem musi nastąpić integracja i całościowa analiza funkcjonowania szkoły. W swojej pracy przeanalizowałam produkty trzech firm specjalizujące się wsystemach wspomagających zarządzaniem szkołą: VULCAN, PROGMAN, KA 2. Interesujące oferty 2 Zintegrowany system informatyczny dla szkół zbiór współpracujących ze sobą urządzeń iprogramów komputerowych, ułatwiających pracownikom szkoły szybkie, wielostronne i wygodne przetwarzanie informacji istotnych w procesie zarządzania. 6

7 tych firm oraz programy demonstracyjne zawiera płyta CD będąca załącznikiem do niniejszej pracy. PROCES WDRAŻANIA SYSTEMU W SZKOLE Wybór systemu Podstawowymi czynnikami, które muszą być wzięte pod uwagę w trakcie wyboru systemu są: funkcjonujące do tej pory programy łatwość obsługi programu funkcjonalność programów w odniesieniu do obszarów funkcjonowania szkoły integracja danych w różnych modułach koszty wdrożenia zakup oprogramowania, instalacja, przeszkolenie pracowników, serwis koszty utrzymania oprogramowania zakup upgradów, nowych licencji zakres rozległość w czasie szkoleń Biorąc pod uwagę wyżej wymienione czynniki wybrałam oprogramowanie firmy VULCAN, składające się z następujących modułów/programów W zakresie księgowości, płac i spraw gospodarczych: Kadry 2000 Księgowość z modułami dodatkowymi Płace 2000 Inwentarz szkolny 2000 W zakresie planowania i organizacji roku szkolnego Arkusz organizacyjny Budżet 2000 Plan lekcji Prawo w oświacie Statystyka semestralna W zakresie wspomagania pracy nauczyciela Dziennik lekcyjny Wypełnianie świadectw W pracy sekretariatu szkoły Sekretariat uczniowski W pracy biblioteki szkolnej MOL Wybór pakietów oprogramowania dostarczanego przez jedną firmę pozwoli na elastyczne wykorzystywanie danych z różnych modułów w pozostałych modułach. Pozwoli to na dalsze usprawnienie procesu zarządzania i wymiany danych pomiędzy różnymi obszarami funkcjonowania szkoły. Aspekt integracji będzie też pogłębiany poprzez spójność danych gromadzonych w różnych modułach programowych różnych obszarach funkcjonalnych szkoły. Koncepcja projektowa W celu wdrożenia tak rozległego pakietu oprogramowania konieczne będzie wyposażenie szkoły w następujące stanowiska komputerowe: Stanowisko nr 1. w dziale kadr Kadry 2000 Płace 2000 Stanowisko nr 2. w dziale księgowość Księgowość z modułami dodatkowymi Inwentarz szkolny

8 Stanowisko nr 3. w gabinecie dyrektora szkoły Arkusz organizacyjny Budżet 2000 Plan lekcji Prawo w oświacie Statystyka semestralna Stanowisko nr 4. w sekretariacie szkoły Sekretariat uczniowski Stanowisko nr 5. w pokoju nauczycielskim Dziennik lekcyjny Wypełnianie świadectw Stanowisko nr 6. w szkolnej bibliotece MOL W chwili obecnej posiadany sprzęt komputerowy pozwala na stworzenie stanowisk nr. 1 i 6, a po modernizacji stanowiska nr. 4 W celu wyposażenia stanowisk nr. 2, 3, 5 należy nabyć nowe stanowiska komputerowe. W bibliotece szkolnej stanowisko komputerowe musi być dodatkowo wyposażone w czytnik kodów kreskowych oraz drukarkę zmożliwością wydruku kodów kreskowych. Wszystkie w/w stanowiska zostaną docelowo połączone w szkolną sieć komputerową izolowaną od pracowni komputerowej i MCI za pomocą posiadanego Oprogramowania klasy Firewall/Proxy firmy Microsoft Internet Security & Acceleration Server (ISA Server). Takie rozwiązanie jednocześnie ochroni dane szkoły przed penetracją ze strony osób nieuprawnionych i pozwoli na korzystanie z dobrodziejstw Internetu i poczty elektronicznej na stanowiskach wykorzystywanych do zarządzania szkołą. Dodatkowo pozwoli to na łatwe publikowanie w Internecie jak i w Intranecie informacji istotnych z punktu widzenia ucznia czy rodzica (plan zajęć, komunikaty o wywiadówkach, komunikaty dla rodziców z życia szkoły i inne). W ten sam sposób zostanie rozwiązany problem archiwizacji danych w oparciu o nagrywarkę w serwerze sieci szkolnej. Dla podłączenia w/w 6 stanowisk i utworzenia niezależnego i bezpiecznego segmentu sieci należy wykonać okablowanie strukturalne do 5 pomieszczeń szkoły oraz rozbudować punkt dystrybucyjny szkolnej sieci komputerowej o dodatkowe urządzenie tzw. switch (przełącznik) 10/100Mb/s minimum 8 portowy oraz wyposażyć serwer sieci szkolnej w dodatkową kartę sieciową 100/10Mb/s. Zakupy oprogramowania i realizacja rozbudowy bazy sprzętowej jak i stworzenie prywatnego segmentu sieci szkolnej będą następowały sukcesywnie w miarę posiadanych środków i możliwości organizacyjnych. Ułatwi to duża niezależność tak określonych obszarów funkcjonalnych i projektowych. Przyśpieszenie procesu wdrażania w/w modułów będzie w dużej mierze zależałaodszkoleń personelu. W tym celu planuje się przeprowadzenie następujących szkoleń w odniesieniu do osób obsługujących poszczególne stanowiska: Stanowisko nr 1. w dziale kadr warsztaty dla zaawansowanych użytkowników programu Kadry 2000 i Płace 2000 Stanowisko nr 2. w dziale księgowość warsztaty dla zaawansowanych użytkowników programu Księgowość szkolenie dla użytkownika programu Inwentarz szkolny 2000 Stanowisko nr 3. w gabinecie dyrektora szkoły 8

9 cykl szkoleń dla dyrektora placówki obejmujący następujące programy: Arkusz organizacyjny Budżet 2000 Plan lekcji Prawo w oświacie Statystyka semestralna Stanowisko nr 4. w sekretariacie szkoły Szkolenie dla pracownika obsługującego szkolny sekretariat: Sekretariat uczniowski dla szkoły średniej Stanowisko nr 5. w pokoju nauczycielskim aby komputer w pokoju nauczycielskim był narzędziem użytecznym należy przeszkolić całą kadrę nauczycielską, najpierw na szkoleniu z podstaw posługiwania się komputerem w ramach WDN organizowanych np. przez szkolnego informatyka, a następnie na szkoleniach: Dziennik lekcyjny 2000+, Wypełnianie świadectw Stanowisko nr 6. w szkolnej bibliotece szkolenie dla nauczyciela bibliotekarza - MOL Szkolenia te prowadzone są przez Ośrodek Doskonalenia Kadry Kierowniczej Oświaty Vulcan, z centralą we Wrocławiu oraz w filiach w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Całość realizacji rozciągnie się z pewnością na 2 do 3 najbliższych lat. Przewidywane i uzyskane efekty Już w trakcie procesu wdrażania przewiduje się uzyskanie pierwszych efektów wdrożenia: skrócenie czasu przygotowania różnych ważnych dla szkoły dokumentów np. arkusza organizacyjnego, planu lekcji elektroniczna księga uczniów szkoły pozwalająca na szybkie wyszukanie ucznia w bazie i wydanie mu stosownych dokumentów szybsza, łatwiejsza i wydajniejsza praca nauczyciela bibliotekarza Wdrożenie stanowiska i wyposażenie w oprogramowanie powinno dać efekt w postaci: Stanowisko nr 1. w dziale kadr szybki dostęp do danych o pracownikach szkoły takich jak: historie umów o pracę izmianich warunków (staż pracy, stanowisko, wymiar etatu, składniki wynagrodzeń), indywidualne rejestry czasu pracy (przerwy w pracy, urlopy, dodatkowe godziny pracy), informacje o wykształceniu, posiadanych kwalifikacjach, stopniach awansu zawodowego, doskonaleniu zawodowym, oceny pracy, informacje o nagrodach i karach, opracowanie odpowiednich statystyk i dokumentów na podstawie w/w danych usprawnienie takich operacji jak: sporządzania comiesięcznych list wypłat, dokonywanie przeszeregowań, rozliczanie należności za nieobecności w pracy, terminowe rozliczanie zobowiązań zurzędami skarbowymi i ZUS-em, przekazywanie wynagrodzeń na osobiste konta bankowe pracowników, sporządzanie zestawień, sprawozdań i innych dokumentów (np. PIT). Stanowisko nr 2. w dziale księgowość program ułatwia i przyspiesza wykonywanie wszystkich operacji księgowych. automatycznie przygotowany plan kont i standardowa klasyfikacja budżetowa, mechanizm importu dokumentów źródłowych z innych programów, np. list płac z programu Płace 2000, sporządzanie raportów, sprawozdań izestawień budżetowych przestaje być zadaniem zabierającym wiele czasu, wymagającym żmudnych obliczeń. 9

10 Program Inwentarz szkolny pozwala na zebranie danych w postaci elektronicznej i w łatwy sposób zarządzaniem tymi danymi: kasowanie spisanych pomocy naukowych, dopisywanie nowych elementów inwentarza Stanowisko nr 3. w gabinecie dyrektora szkoły Proponowane na tym stanowisku programy pomogą dyrektorowi szkoły w tworzeniu arkusza organizacyjnego, usprawnią i przyspieszą przygotowanie danych niezbędnych do ułożenia planu lekcji, umożliwią łatwe wyszukiwanie potrzebnych aktów prawnych, pomogą w podejmowaniu ważnych decyzji Stanowisko nr 4. w sekretariacie szkoły Program tu użyty ułatwi gromadzenie i aktualizowanie danych wszystkich uczniów oraz udostępnianie ich innym programom, ujednolici zapisy (wszystkie dokumenty są wystawiane przy wykorzystaniu wspólnego zbioru danych), co wykluczy wiele pomyłek i błędów powstających przy wielokrotnym przepisywaniu informacji. Program ułatwia organizację naboru do szkoły, pozwali zarejestrować iprześledzić przebieg nauki każdego ucznia - od przyjęcia do szkoły do jej opuszczenia. Stanowisko nr 5. w pokoju nauczycielskim Komputer pomaga nauczycielowi sprawdzić obecność, wstawić oceny, zapisać uwagi o zachowaniu uczniów, z łatwością pomoże poinformować rodziców o wszystkich sprawach dotyczących ich dzieci np. przez Internet lub SMSem. Każdy z użytkowników posługuje się własnym hasłem umożliwiającym mu dostęp do danych. Każdy zapis w dzienniku (np. nieobecność, ocena, uwaga) jest łączony z osobą, która go wprowadziła lub zmieniła. Program Wypełnianie świadectw przyspieszy proces wypisywania świadectw, w szczególności gdy będzie współpracował z sekretariatem uczniowskim pobierając z niego niezbędne dane. Stanowisko nr 6. w szkolnej bibliotece szybsza, łatwiejsza i wydajniejsza praca przy prowadzeniu ksiąg inwentarzowych, tworzeniu opisów do katalogów, rejestrowaniu czytelników, udostępnianiu książek, prowadzeniu statystyki czytelnictwa, kontrolowaniu terminów zwrotu książek. Całościowe efekty będą zależne od zakresu wdrożenia i stopnia zaangażowania nauczycieli i personelu szkoły. Duże znaczenie będą miały tu odbyte szkolenia i nastawienie kadry szkoły i nauczycieli do wprowadzanych zmian. Z pewnością wystąpi zjawisko socjologiczne określane jako opór przed zmianami. Właściwe, spokojne i rzeczowe wprowadzanie zmian w poszczególnych obszarach funkcjonalnych pozwoli na ograniczenie tego typu problemów wdrożeniowych i wpłynie dodatkowo na synergię efektów wdrożenia. Młody i zaangażowany zespół będzie miał tutaj decydujące znaczenie. Zakończenie całości procesu wdrożenia pozwoli szkole na: doskonalenie jej w oparciu o nowoczesne narzędzia zarządzania kształcenie kadry administracyjnej i dydaktycznej większa koncentracja na działaniach wychowawczych i dydaktycznych możliwa dzięki usprawnieniu prac organizacyjno biurowych lepsze zarządzanie i planowanie działań inwestycyjno remontowych dzięki możliwości budżetowania i bardziej elastycznej alokacji dostępnych środków finansowych Proponowane działanie jawi się w chwili obecnej jako jedno z podstawowych, i obok innych zagadnień stanowi trzon Planu Rozwoju Szkoły przyjętego przez organ prowadzący i obecnie realizowanego przez szkołę. 10

11 ZAKOŃCZENIE Społeczeństwo informacyjne - to społeczeństwo państw postindustrialnych 3, w których informacja jest podstawowym i najbardziej znaczącym towarem. Dostęp doniejumożliwia uzyskanie dobrobytu materialnego, jest także podstawowym warunkiem rozwoju kulturowego i społecznego. Przygotowanie do życia w społeczeństwie informacyjnym jest jednym z głównych zadań systemów edukacji krajów Unii Europejskiej. Zadanie to jest mocno związane z reformą systemu edukacji, a zwłaszcza z wprowadzeniem nowych podstaw programowych. Społeczeństwo informacyjne, tworzone m. in. poprzez obecność globalnej sieci komputerowej Internet w szkołach, pozwoli na przekroczenie barier między krajami, na zwiększenie i przyspieszenie postępu. 4 Myślę, że praca ta zapoczątkuje wprowadzenie pełnej informatyzacji do naszej szkoły, tak aby u progu wejścia Polski do Unii Europejskiej, była to placówka oświatowa XXI wieku stosowne zapisy znajdują się w Planie Rozwoju Szkoły na lata Kończąc chcę zapewnić, że takie podejście do tematu informatyzacji szkoły jakie powyżej przedstawiłam, na pewno wpłynie pozytywnie również na wypełnienie misji naszej szkoły tj: KREOWANIE Aktywnych w poszukiwaniu prawdy; w odróżnieniu dobra od zła; w życiu społecznym. Asertywnych w stosunku do siebie w stosunku do otaczających osób Samodzielnych w podejmowaniu decyzji; w uczeniu się; w ocenianiu siebie i innych. Odpowiedzialnych za własne słowa i czyny; za siebie i innych; za własny rozwój. i Świadomych własnych praw obowiązków zagrożeń imożliwości Obywateli Świata LITERATURA Gawrecki L. Techniki pracy menedżera oświaty Wydawnictwo empi 2 Poznań 1997 Konopka M. Oferta II LO opracowana celem udziału w projekcie MEN Pracownia Internetowa w każdej szkole kwiecień 2001 Konieczniak M. Czy skazani jesteśmy na system Biuletyn informacyjny 4/99 (28) VULCAN, Materiały promocyjne prezentowanych firm. 3 industrialny (łc. industria nieustanna działalność, przemysł )ekon., polit. przemysłowy, związany z przemysłem. 4 Pracownia internetowa w każdej szkole Rafał M. Socha, Edukacja medialna, 4/99 grudzień 5 Plan Rozwoju Szkoły tworzony był w naszej szkole w roku 2000/2001, miałam przyjemność również współtworzyć ten ważny dla szkoły dokument 11

12 Moos J.,Wojtuś D., Koludo A. Innowacyjne rozwiązania szkolnych systemów edukacji informatycznej WCDNiKP Lódź 2001 Socha R. Pracownia internetowa w każdej szkole, Edukacja medialna, 4/99 grudzień 1999 Więcław Sz., Tabor M. Rzecz o remoncie i meblowaniu mieszkania, czyli jak wdrażać programy komputerowe Biuletyn informacyjny 4/99 (28) VULCAN, Więcław Sz., Tabor M. O kolejności wdrażania programów systemu VULCAN PLAN Biuletyn informacyjny 1/2000 (29) VULCAN Witryny internetowe: ZAŁĄCZNIKI Płyta CD zawierająca prezentację niektórych z opisanych w pracy programów. 12