Pośrednie dowody ewolucji

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pośrednie dowody ewolucji"

Transkrypt

1 Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Pośrednie dowody ewolucji Ewolucja to stopniowa, nieustanna zmiana, to proces nieodwracalny zachodzący w czasie i przestrzeni, jest to proces kierunkowy. Wiele osób przeciwstawia się teorii ewolucji. Oto fakty, które ją potwierdzają. Ewolucja to stopniowa, nieustanna zmiana, to proces nieodwracalny zachodzący w czasie i przestrzeni, jest to proces kierunkowy. Poniżej przedstawię szereg pośrednich dowodów świadczących o jego występowaniu. Dowody z dziedziny anatomii i morfologii anatomia i morfologia - rozpatrywanie i porównawcze zestawienie odpowiadających sobie narządów lub układów w różnych grupach zwierzęcych, celem wykazania podobieństw lub pokrewieństw. Narządy homologiczne - narządy, które mają wspólny plan budowy (pochodzenie), ale w wyniku spełnianych funkcji mogą się te narządy od siebie bardzo różnić. kopyto konia, ręka człowieka, płetwa wieloryba, skrzydła ptaka, noga konia, płetwa wieloryba, ręka człowieka - wszędzie są te same kości, ale kończyny te spełniają różne funkcje. mózgi kręgowców, pokrycie ciała kręgowców - to też narządy homologiczne Cechy analogiczne - mają różne pochodzenie, ale w wyniku funkcji, które spełniają bardzo się od siebie upodobniły. skrzydło ptaka i skrzydło owada - oba służą do latania, oko ośmiornicy z okiem kręgowca korzenie u organowców i chwytniki u mszaków - utrzymują roślinę w podłożu, pobierają wodę, ale budowa i pochodzenie jest różne. Występowanie organów zanikających - występowanie narządu, który w jednej grupie jest niezbędny do życia a w drugiej niepotrzebny.( u człowieka, kość ogonowa, ząb mądrości, wyrostek robaczkowy, który u gryzoni jest niezbędny do życia, metameria mięśni brzucha, mięśnie twarzy poruszające uszami) Narządy szczątkowe u człowieka: owłosienie ciała ( na klatce piersiowej u mężczyzn), wyrostek robaczkowy, zęby mleczne, budowa mięśni brzusznych,

2 mięśnie przewodzące i odwodzące, paluch stopy, chwytność stopy u niemowlaka Atawizm - organ lub narząd niegdyś niezbędny, a teraz nie potrzebny do życia... Atawizmy u człowieka: owłosienie lamugo płodu ogon; nawet do 25 cm długości pazury zamiast paznokci dodatkowa para sutek silnie wyrastający kieł Dowody z dziedziny fizjologii i biochemii wszystkie organizmy mają te same kwasy nukleinowe. wszystkie organizmy przechodzą tą samą mitozę. wszystkie organizmy przechodzą ten sam cykl Krebsa. uniwersalizm kodu genetycznego. te same enzymy katalizujące. wszystkie żywe organizmy zbudowane są tych samych pierwiastków, oprócz glinu, są to : węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor, siarka, - nieorganiczne : woda - organiczne : białka, cukry, tłuszcze, udział procentowy tych związków i wody jest podobny u wszystkich organizmów skład płynów ustrojowych zwierząt jest podobny do składu wody morskiej budowa i funkcja wielu enzymów są podobne podobna budowa chlorofilu podobna jest struktura białek ( np. insulina ) - wykorzystano to w medycynie podoba jest budowa hormonów, choć pełnią one inną funkcję : prolaktyna u ssaków, ptaków, gadów obecność czynników RH+, RH- - u małp i ludzi anty perny grupowe krwi, czyli A, B, 0 mitochondria u wszystkich eucariota są podobnie zbudowane i pełnią taką samą czynność kwasy nukleinowe - zbudowane z takich samych nukleotydów, wszędzie obowiązuje kod trójkowy i wzór semikonserwatywnej replikacji DNA mitoza u wszystkich eucariota przebiega tak samo

3 Dowody z dziedziny embriologii Embriologia dostarcza nam dowodów na wspólne pochodzenie organizmów poprzez porównanie zarodków. Wszystkie kręgowce we wczesnym stadium rozwoju embrionalnego są bardzo do siebie podobne, praktycznie nierozróżnialne. Rozwój ontogenezy w pewnych swoich etapach jest powtórzeniem rozwoju rodowego, czyli filogenezy, ale w bardzo dużym skrócie. (dowiedziono już, iż ta teoria nie jest prawdziwa) W bardzo wczesnym stadium embrion ludzki posiada cechy rybie, są to łuki skrzelowe, z których wykształca się później puszka krtani, gruczoł tarczycy i elementy nagłośni. Heckl pogrupował cechy u zarodków na poligenetyczne i cenogenetyczne. Cecha piligenetyczna - powtarza się u ludzkich zarodków a są cechami dorosłych przodków. Cecha cenogenetyczna - cechy swoiste zarodków, są związane z różnymi etapami życia i zależą od warunków. Pojawienie się u zarodków błon płodowych gady posiadają tę cechę (przodek tego nie posiadł) e WNIOSEK: Każda ontogeneza jest wypadkową tych dwóch cech. SIEWIERCEW ( ) ROSJA: Ogłosił on teorię filembriogenezy. Zmiana zachodząca we wczesnym stadium zarodkowym - archalaksa. Już we wczesnym stadium zarodkowym, węże mają bardzo dużo kręgów (gady mają zazwyczaj mało kręgów). Jest to cecha swoista węży. Zmiana zachodząca w stadium środkowym - dewiacja (odchył od normy). Odchylenie liniowości rozwoju zarodka - następuje odchył. U gadów w stadium środkowym pojawiają się łuski, które potem częściowo zanikają. Zakłócenie końcowego stadium zarodkowego - anabolia. U ryby BELONA, szczęka w końcowym stadium zarodkowym wydłuża się. W stadium larwalnym górna szczęka też się wydłuża, w efekcie osobnik dorosły ma sztyletowaty pysk. Wszystkie organizmy w stadium brustkowania i gastrulacji są takie same. W wczesnym rozwoju zarodkowym kręgowców w wyniku bruzdkowania powstaje morula, w wyniku dalszego podziału tworzy się blastula zbudowana z jednej warstwy komórek otaczających przestrzeń wypełniając płynem tzw. blastocelem. gastrulacja - tworzenie się listków zarodkowych, czyli ektodermy, endodermy i mezodermy u wszystkich kręgowców przebiega tak samo. Dowody z dziedziny ekologii i biogeografii Dowody przystosowania względem położenia geograficznego: zasiedlenie Australii przez ssaki bezłożyskowce jeleniowate, wielbłądowate, niedźwiedziowate występują w Afryce, Eurazji i Ameryce żółwie na wyspach Galapago są to formy reliktowe, prawie się nie zmieniły skrzypłacz (ryba) jego larwa jest identyczna z larwą wymarłych już trylobitów ryby dwudyszne i trzonopłetwna latimura jest jajożyworodna miłorzęb japoński od 400 mln lat się nie zmienił, drzewo samicze i samcze brzoza karłowata, wierzba foka obrączkowana

4 Dowody z dziedziny genetyki Czynniki ewolucji mutacja - jest to podstawowy czynnik ewolucji. Tylko niektóre mutacje się utrwalają. dobór naturalny - różnica w przeżywalności i zdolności do wydawania potomstwa, miedzy osobnikami, które różnią się od siebie jakimiś cechami. Kierunkowy, Stabilizujący, Różnicujący - polega na eliminowaniu cech średnich, prowadzi do pojawienia się dwóch populacji. Izolacja - działa czynnik, który uniemożliwia swobodne krzyżowanie się w jednej populacji, np. odległość dla dżdżownicy. dryf genetyczny - polega na losowych zmianach, częstości występowania genów w populacji czyli na losowym łączeniu się gamet, które wyizolowane z dużej grupy. mieszanie na zasadzie przypadku niewielkiej puli genowej. Mechanizmy ewolucji specjacja - główny gatunek przetrwał w prawie niezmienionej formie, ale po drodze dał początek innemu gatunkowi ewolucja filetyczna - polega na tym, że w drodze ewolucji z jednego gatunku, tworzy się inny. izolacja reprodukcyjna - jest to bariera, która istniej pomiędzy gatunkami, nie pozwala ona na przepływ genów od gatunku do gatunku. izolacja prezgotyczna - przed wytworzeniem zygoty. o ekologiczna - osobniki zajmują różne misze ekologiczne i nie mają szans spotkania się. o etologiczna - samica gatunku X nie wykazuje zainteresowania samcem gatunku Y. - mechaniczną - nawet jakby chciali, to nie mogą, bo mają inny okres rui. o czasową - narządy kopulacyjne nie pasują do siebie. o izolacja postzygotyczna - Wszystkie mieszańce poza gatunkowe, albo zygota obumiera, albo jak już młode przyjdzie na świat, to będzie bezpłodne. Bibliografia: Biologia dla techników" Wikipedia publikacje prof. Ewy Adamczuk Multimedialna Encyklopedia Biologiczna, wyd. PWN

5 Oto zgłoszona niedawno propozycja zmian: Witam dostrzegłem kilka nieścisłości w dwóch sformułowaniach: wszystkie organizmy przechodzą tą samą mitozę. wszystkie organizmy przechodzą ten sam cykl Krebsa A) Nie wszystkie organizmy przechodzą mitozę, np. prokariota dzielą się amitotycznie. Poprawne sformułowanie powinno brzmieć: "przebieg mitozy jest podobny u wszystkich eukariontów" B) Organizmy nie przechodzą cyklu Krebsa. Jest to cykliczny ciąg przemian biochemicznych zachodzących w mitochondrium lub cytoplazmie. Cykl ten jest charakterystyczny tylko dla aerobów czyli organizmów oddychających tlenowo. Poprawne sformułowanie to wg. mnie: "identyczny cykl Krebsa w końcowym etapie oddychania tlenowego aerobów" Proszę o wzięcie pod uwagę moich sugestii :) pozdrawiam Paweł Autor: Karina Jule Artykuł pobrano ze strony eioba.pl

Historia myśli ewolucyjnej. Dodowy ewolucji.

Historia myśli ewolucyjnej. Dodowy ewolucji. Historia myśli ewolucyjnej. Dodowy ewolucji. Ewolucja topowolny, nieodwracalny i kierunkowy proces Ewolucja topowolny, nieodwracalny i kierunkowy proces rozwoju organizmów. Efektem jest różnorodność organizmów

Bardziej szczegółowo

Opracował Arkadiusz Podgórski

Opracował Arkadiusz Podgórski Ewolucja jako źródło róŝnorodności biologicznej Opracował Arkadiusz Podgórski Ewolucja Ewolucja (łac. evilutio rozwinięcie) ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych

Bardziej szczegółowo

Ewolucjonizm NEODARWINIZM. Dr Jacek Francikowski Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe Uniwersytet Śląski w Katowicach

Ewolucjonizm NEODARWINIZM. Dr Jacek Francikowski Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe Uniwersytet Śląski w Katowicach Ewolucjonizm NEODARWINIZM Dr Jacek Francikowski Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe Uniwersytet Śląski w Katowicach Główne paradygmaty biologii Wspólne początki życia Komórka jako podstawowo jednostka funkcjonalna

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD. 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17

Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD. 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17 Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD zakres rozszerzony LO 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17 Biologia na czasie 2 zakres rozszerzony nr dopuszczenia 564/2/2012 Biologia na czasie 3 zakres rozszerzony

Bardziej szczegółowo

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek Jak powstają nowe gatunki Katarzyna Gontek Powstawanie gatunków (specjacja) to proces biologiczny, w wyniku którego powstają nowe gatunki organizmów. Zachodzi na skutek wytworzenia się bariery rozrodczej

Bardziej szczegółowo

BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16. KLASA III Gimnazjum. Imię:... Nazwisko:... Data:...

BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16. KLASA III Gimnazjum. Imię:... Nazwisko:... Data:... BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA III Gimnazjum Imię:... Nazwisko:... Data:... 1. Ponumeruj poziomy organizacji materiału genetycznego, rozpoczynając od poziomu najniższego: - chromatyna -

Bardziej szczegółowo

Wspólne pochodzenie. Ślady ewolucji.

Wspólne pochodzenie. Ślady ewolucji. Wspólne pochodzenie Ślady ewolucji. Wspólne pochodzenie Wspólni przodkowie Dla wszystkich organizmów na Ziemi można odnaleźć wspólnego przodka przeszłość Wspólny przodek Drzewo i klasyfikacja hierarchiczna

Bardziej szczegółowo

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Podstawy biologii Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Materiał genetyczny Materiałem genetycznym są kwasy nukleinowe Materiałem genetycznym organizmów komórkowych jest kwas deoksyrybonukleinowy

Bardziej szczegółowo

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM DZIAŁ I, II i III: RÓŻNORODNOŚĆ ŻYCIA Uczeń umie wymienić niektóre czynności żywego organizmu. Uczeń wie, co to jest komórka. Uczeń umie wymienić niektóre czynności

Bardziej szczegółowo

NaCoBeZu klasa 8 Dział Temat nacobezu programu I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji genetycznej DNA 3. Podziały komórkowe

NaCoBeZu klasa 8 Dział Temat nacobezu programu I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? 2. Nośnik informacji genetycznej DNA 3. Podziały komórkowe NaCoBeZu klasa 8 Dział programu Temat nacobezu I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? wymieniam zakres badao genetyki rozróżniam cechy dziedziczne i niedziedziczne wskazuję cechy indywidualne i gatunkowe omawiam

Bardziej szczegółowo

KONKURS BIOLOGICZNY GIMNAZJUM ETAP I JEDNOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW. WIADOMOŚCI:

KONKURS BIOLOGICZNY GIMNAZJUM ETAP I JEDNOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW. WIADOMOŚCI: KONKURS BIOLOGICZNY GIMNAZJUM ETAP I JEDNOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW. WIADOMOŚCI: 1. Szczeble organizacji materii żywej (komórki, tkanki roślinne i zwierzęce, narządy i układy narządów). 2. Budowa chemiczna

Bardziej szczegółowo

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie. Teoria ewolucji Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie. Ewolucja Znaczenie ogólne: zmiany zachodzące stopniowo w czasie W biologii ewolucja biologiczna W astronomii i kosmologii ewolucja gwiazd i wszechświata

Bardziej szczegółowo

Różnorodność życia na Ziemi

Różnorodność życia na Ziemi Różnorodność życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska-Małecka Cechy istoty żywej Autoreplikacja zdolność do reprodukcji (samoodtwarzania) Autoregulacja zdolność do podtrzymywania wewnętrznych reakcji chemicznych

Bardziej szczegółowo

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie. Teoria ewolucji Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie. Informacje Kontakt: Paweł Golik Instytut Genetyki i Biotechnologii, Pawińskiego 5A pgolik@igib.uw.edu.pl Informacje, materiały: http://www.igib.uw.edu.pl/

Bardziej szczegółowo

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data 1. Struktura organizmu i funkcje, jakim ona służy ( komórki,

Bardziej szczegółowo

ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU

ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU Dział VII. EKOLOGIA NAUKA O ŚRODOWISKU wyróżnia elementy żywe i nieożywione w obserwowanym ekosystemie oblicza zagęszczenie wybranej rośliny na badanym terenie określa znaczenie wiedzy ekologicznej w życiu

Bardziej szczegółowo

Teoria ewolucji. Podstawy wspólne pochodzenie.

Teoria ewolucji. Podstawy wspólne pochodzenie. Teoria ewolucji. Podstawy wspólne pochodzenie. Ewolucja biologiczna } Znaczenie ogólne: } proces zmian informacji genetycznej (częstości i rodzaju alleli), } które to zmiany są przekazywane z pokolenia

Bardziej szczegółowo

harmonogram lekcji online opracowała Anna Gajos

harmonogram lekcji online opracowała Anna Gajos harmonogram lekcji online 2018-2019 opracowała Anna Gajos Poniżej przedstawiam ramowy plan dwugodzinnych lekcji online, które będą odbywać się we wtorki i środy o godzinie 19:00. W te dni będą przeprowadzane

Bardziej szczegółowo

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska Różnorodność życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska tkowska-małecka Cechy istoty żywej Autoreplikacja zdolność do reprodukcji (samoodtwarzania) Autoregulacja zdolność do podtrzymywania wewnętrznych reakcji

Bardziej szczegółowo

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Podstawy biologii Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Zarys biologii molekularnej genu Podstawowe procesy genetyczne Replikacja powielanie informacji Ekspresja wyrażanie (realizowanie funkcji)

Bardziej szczegółowo

Ekologia wyk. 1. wiedza z zakresu zarówno matematyki, biologii, fizyki, chemii, rozumienia modeli matematycznych

Ekologia wyk. 1. wiedza z zakresu zarówno matematyki, biologii, fizyki, chemii, rozumienia modeli matematycznych Ekologia wyk. 1 wiedza z zakresu zarówno matematyki, biologii, fizyki, chemii, rozumienia modeli matematycznych Ochrona środowiska Ekologia jako dziedzina nauki jest nauką o zależnościach decydujących

Bardziej szczegółowo

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać?

21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać? Biologia tematy lekcji klasa 2 1. Poznajemy budowę oraz znaczenie tkanek zwierzęcych. 2. Jakie cechy charakterystyczne posiadają gąbki i parzydełkowce? 3. Skąd wywodzi się nazwa płazińce i nicienie? 4.

Bardziej szczegółowo

I. Genetyka. Dział programu Lp. Temat konieczny podstawowy rozszerzający

I. Genetyka. Dział programu Lp. Temat konieczny podstawowy rozszerzający I. Genetyka 1. Czym jest genetyka? wymienia cechy gatunkowe i indywidualne podanych organizmów wyjaśnia, że jego podobieństwo do rodziców jest wynikiem dziedziczenia cech definiuje pojęcia genetyka oraz

Bardziej szczegółowo

Historia informacji genetycznej. Jak ewolucja tworzy nową informację (z ma ą dygresją).

Historia informacji genetycznej. Jak ewolucja tworzy nową informację (z ma ą dygresją). Historia informacji genetycznej. Jak ewolucja tworzy nową informację (z ma ą dygresją). Czym jest życie? metabolizm + informacja (replikacja) 2 Cząsteczki organiczne mog y powstać w atmosferze pierwotnej

Bardziej szczegółowo

Teoria ewolucji. Losy gatunków: specjacja i wymieranie. Podstawy ewolucji molekularnej

Teoria ewolucji. Losy gatunków: specjacja i wymieranie. Podstawy ewolucji molekularnej Teoria ewolucji. Losy gatunków: specjacja i wymieranie. Podstawy ewolucji molekularnej Specjacja } Pojawienie się bariery reprodukcyjnej między populacjami dające początek gatunkom } Specjacja allopatryczna

Bardziej szczegółowo

Ślady wspólnego pochodzenia

Ślady wspólnego pochodzenia Ślady wspólnego pochodzenia Główne elementy teorii ewolucji Organizmy żywe są spokrewnione i połączone relacjami wspólnego pochodzenia (drzewo życia) Zmiany mają charakter stopniowy Podstawowym mechanizmem

Bardziej szczegółowo

Klucz punktowania do zadań Konkursu z Biologii. B. Zakreślenie obszaru odpowiadającemu jednemu nukleotydowi

Klucz punktowania do zadań Konkursu z Biologii. B. Zakreślenie obszaru odpowiadającemu jednemu nukleotydowi Klucz punktowania do zadań Konkursu z Biologii Numer zadania Oczekiwana odpowiedź i sposób jej oceny Odpowiedzi: A. Poprawne uzupełnienie pustych pól podanymi oznaczeniami literowymi Maksymalna liczba

Bardziej szczegółowo

Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych

Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych Podpisz wskazane elementy komórki zwierzęcej i określ ich funkcje......... Uzupełnij schemat podziału cukrowców. Dokończ zdanie, tak aby stanowiło definicję organizmów

Bardziej szczegółowo

KARTA ODPOWIEDZI KONKURS BIOLOGICZNY ETAP WOJEWÓDZKI D B D C B B B D C D B C A A B A B D C D

KARTA ODPOWIEDZI KONKURS BIOLOGICZNY ETAP WOJEWÓDZKI D B D C B B B D C D B C A A B A B D C D Nr zad. KARTA ODPOWIEDZI KONKURS BIOLOGICZNY ETAP WOJEWÓDZKI zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 D B D C B B B D C D B C A A B A B D C D poprawna odpowiedź W zadaniach 1-20 za każdą

Bardziej szczegółowo

Biologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny

Biologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny Biologia klasa 6 Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W świecie zwierząt. Uczeń: wymienia wspólne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wspólne przedstawia poziomy cechy zwierząt organizacji ciała

Bardziej szczegółowo

KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań

KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wymienia wspólne cechy zwierząt wyjaśnia, czym

Bardziej szczegółowo

Podstawy teorii ewolucji. Informacja i ewolucja

Podstawy teorii ewolucji. Informacja i ewolucja Podstawy teorii ewolucji Informacja i ewolucja Podręczniki 2 Dla zainteresowanych http://wps.prenhall.com/esm_freeman_evol_4/ 3 Informacje Kontakt: Paweł Golik Instytut Genetyki i Biotechnologii, Pawińskiego

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko...kl...

Imię i nazwisko...kl... Gimnazjum nr 4 im. Ojca Świętego Jana Pawła II we Wrocławiu SPRAWDZIAN GENETYKA GR. A Imię i nazwisko...kl.... 1. Nauka o regułach i mechanizmach dziedziczenia to: (0-1pkt) a) cytologia b) biochemia c)

Bardziej szczegółowo

Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Historia } Selekcja w hodowli zwierząt, co najmniej 10 000 lat temu } Sztuczne zapłodnienie (np. drzewa daktylowe) 1000 lat temu

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1 Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1. Ogólna charakterystyka zwierząt 2. Tkanki zwierzęce nabłonkowa i łączna 3. Tkanki zwierzęce mięśniowa i nerwowa 4. Charakterystyka,

Bardziej szczegółowo

biologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA

biologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA biologia w gimnazjum 2 UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA SKŁAD KRWI OSOCZE Jest płynną częścią krwi i stanowi 55% jej objętości. Jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Zawiera 91% wody, 8%

Bardziej szczegółowo

Kręgowce. 7 7. Podkreśl cechy, które świadczą o przystosowaniu żaby do życia na lądzie. (0 2) grupa a

Kręgowce. 7 7. Podkreśl cechy, które świadczą o przystosowaniu żaby do życia na lądzie. (0 2) grupa a grupa a Kręgowce Poniższy test składa się z 19 zadań Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą Imię i nazwisko do uzyskania za prawidłowe odpowiedzi Za rozwiązanie całego sprawdzianu możesz uzyskać

Bardziej szczegółowo

KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI B A B D B C C B B A B B D C D B B B

KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI B A B D B C C B B A B B D C D B B B KARTA ODPOWIEDZI konkurs biologiczny ETAP WOJEWÓDZKI zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 B A B D B C C B B A B B D C D B B B poprawna odpowiedź Nr zad. W zadaniach 1-18 za każdą poprawną

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT : BIOLOGIA KLASA: ÓSMA. Na ocenę dobrą uczeń:

PRZEDMIOT : BIOLOGIA KLASA: ÓSMA. Na ocenę dobrą uczeń: PRZEDMIOT : BIOLOGIA KLASA: ÓSMA DZIAŁ Podstawy dziedziczenia cech Na ocenę niedostateczną Nie opanował wymagań programowych Na ocenę dopuszczającą wskazuje miejsce w komórce, w którym znajduje się DNA

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia i ochrona przyrody

Zagrożenia i ochrona przyrody Wymagania podstawowe Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Zagrożenia i ochrona przyrody wskazuje zagrożenia atmosfery powstałe w wyniku działalności człowieka, omawia wpływ zanieczyszczeń atmosfery

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń Biologia medyczna w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 Analityka Medyczna I rok

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń Biologia medyczna w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 Analityka Medyczna I rok Szczegółowy harmonogram ćwiczeń Biologia medyczna w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 Analityka Medyczna I rok Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Poniedziałek 8.00 10.15 grupa V Wtorek 11.00 13.15

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii - Puls życia

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii - Puls życia Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum oparte na Programie nauczania biologii - Puls życia Dział Poziom wymagań I. Świat Porównanie bez i określa pokrycie ciała bez i podaje nazwy elementów

Bardziej szczegółowo

Komórka organizmy beztkankowe

Komórka organizmy beztkankowe Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać

Bardziej szczegółowo

NZ.1.3 PROFIL KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNY TYP PRZEDMIOTU obligatoryjny Forma studiów

NZ.1.3 PROFIL KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNY TYP PRZEDMIOTU obligatoryjny Forma studiów Tabela. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE NZ..3 PROFIL KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNY TYP PRZEDMIOTU obligatoryjny

Bardziej szczegółowo

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Podstawy biologii Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Historia } Selekcja w hodowli zwierząt, co najmniej 10 000 lat temu } Sztuczne zapłodnienie (np. drzewa daktylowe) 1000 lat temu } Podobne

Bardziej szczegółowo

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :.

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. Zadanie 1 Przeanalizuj schemat i wykonaj polecenia. a. Wymień cztery struktury występujące zarówno w komórce roślinnej,

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład BIOCHEMIA Biochemistry Forma studiów: studia stacjonarne Poziom kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne

Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 8 DZIAŁ 1. PODSTAWY DZIEDZICZENIA CECH 1. Budowa i znaczenie DNA wskazuje miejsce w komórce, w którym znajduje się DNA określa rolę DNA w przechowywaniu i

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. (2 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwę elementu komórki roślinnej pełniącego podaną funkcję.

Zadanie 1. (2 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwę elementu komórki roślinnej pełniącego podaną funkcję. Zadanie 1. (2 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwę elementu komórki roślinnej pełniącego podaną funkcję. Uwalnianie energii z pokarmu Magazynowanie wody i zbędnych substancji Kierowanie czynnościami życiowymi

Bardziej szczegółowo

GENETYCZNE PODSTAWY ZMIENNOŚCI ORGANIZMÓW ZASADY DZIEDZICZENIA CECH PODSTAWY GENETYKI POPULACYJNEJ

GENETYCZNE PODSTAWY ZMIENNOŚCI ORGANIZMÓW ZASADY DZIEDZICZENIA CECH PODSTAWY GENETYKI POPULACYJNEJ GENETYCZNE PODSTAWY ZMIENNOŚCI ORGANIZMÓW ZASADY DZIEDZICZENIA CECH PODSTAWY GENETYKI POPULACYJNEJ ZMIENNOŚĆ - występowanie dziedzicznych i niedziedzicznych różnic między osobnikami należącymi do tej samej

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału z biologii do klasy III.

Rozkład materiału z biologii do klasy III. Rozkład materiału z biologii do klasy III. L.p. Temat lekcji Treści programowe Uwagi 1. Nauka o funkcjonowaniu przyrody. 2. Genetyka nauka o dziedziczności i zmienności. -poziomy różnorodności biologicznej:

Bardziej szczegółowo

Zwierzęta część IV. dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI

Zwierzęta część IV. dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI Zwierzęta część IV dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI RYBY - osmoregulacja, - ryby dwudyszne, - wędrówki (tarło), - ryby chrzęstnoszkieletowe. Osmoregulacja u ryb morskich

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA Z BIOLOGII

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA Z BIOLOGII ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY: II zakres rozszerzony NAUCZYCIEL: Anna Jasztal PODRĘCZNIK: Biologia na czasie1 Nowa Era, 564/1/2012; Biologia na czasie2 Nowa Era, 564/2/2013 PROGRAM NAUCZANIA:

Bardziej szczegółowo

Konkurs Przedmiotowy z biologii dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego finał 2013. Model odpowiedzi, kryteria przyznawania punktów.

Konkurs Przedmiotowy z biologii dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego finał 2013. Model odpowiedzi, kryteria przyznawania punktów. Konkurs Przedmiotowy z biologii dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego finał 201 Model odpowiedzi, kryteria przyznawania punktów. Za rozwiązanie zadań z arkusza konkursowego można uzyskać 60 punktów.

Bardziej szczegółowo

6. Z pięciowęglowego cukru prostego, zasady azotowej i reszty kwasu fosforowego, jest zbudowany A. nukleotyd. B. aminokwas. C. enzym. D. wielocukier.

6. Z pięciowęglowego cukru prostego, zasady azotowej i reszty kwasu fosforowego, jest zbudowany A. nukleotyd. B. aminokwas. C. enzym. D. wielocukier. ID Testu: F5679R8 Imię i nazwisko ucznia Klasa Data 1. Na indywidualne cechy danego osobnika ma (maja) wpływ A. wyłacznie czynniki środowiskowe. B. czynniki środowiskowe i materiał genetyczny. C. wyłacznie

Bardziej szczegółowo

Test sprawdzający z biologii - Organizm człowieka. Skóra. II gimnazjum 1. Na kongresie naukowym jeden z profesorów przedstawił wyniki swojej pracy dotyczącej budowy ciała człowieka. Podaj nazwę dziedziny

Bardziej szczegółowo

KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS Z BIOLOGII ETAP WOJEWÓDZKI

KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS Z BIOLOGII ETAP WOJEWÓDZKI nr zad. max punktów 1. 5 pkt. 2. 2 pkt. 3. 3. pkt. KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS Z BIOLOGII ETAP WOJEWÓDZKI prawidłowe odpowiedzi punktacja uwagi zdania należy uzupełnić następująco: Watson Crick deoksyrybozy

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GM-P5

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GM-P5 EGZAMIN W KLASIE TRZEIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 ZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNIZE ZASADY OENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GM-P5 KWIEIEŃ 2018 Zadanie 1. (0 1) III. Poszukiwanie, wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W królestwie zwierząt Uczeń:

Bardziej szczegółowo

Dział I Powitanie biologii

Dział I Powitanie biologii Wymagania podstawowe Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Dział I Powitanie biologii wymienia nazwy dziedzin biologii, wskazuje ważne etapy w rozwoju biologii jako nauki. określa podstawowe zasady prowadzenia

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE EGZAMIN W KLASIE TRZEIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 ZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNIZE ZASADY OENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GM-PX1, GM-P2, GM-P4, GM-P7 KWIEIEŃ 2018 Zadanie 1. (0 1) III. Poszukiwanie,

Bardziej szczegółowo

Teoria ewolucji. Ślady wspólnego pochodzenia. Dobór sztuczny i naturalny.

Teoria ewolucji. Ślady wspólnego pochodzenia. Dobór sztuczny i naturalny. Teoria ewolucji. Ślady wspólnego pochodzenia. Dobór sztuczny i naturalny. Dowody wspierające wspólne pochodzenie Skamieniałości Homologia Cechy szczątkowe Hierarchiczna klasyfikacja Zgodność drzew dla

Bardziej szczegółowo

Temat 6: Genetyczne uwarunkowania płci. Cechy sprzężone z płcią.

Temat 6: Genetyczne uwarunkowania płci. Cechy sprzężone z płcią. Temat 6: Genetyczne uwarunkowania płci. Cechy sprzężone z płcią. 1. Kariotyp człowieka. 2. Determinacja płci u człowieka. 3. Warunkowanie płci u innych organizmów. 4. Cechy związane z płcią. 5. Cechy sprzężone

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum. Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum. I. Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy, wyjaśnia zjawiska i procesy

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii klasa III

Wymagania edukacyjne z biologii klasa III Wymagania edukacyjne z biologii klasa III Wymagania podstawowe Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra DZIAŁ I. EKOLOGIA podaje przykłady

Bardziej szczegółowo

Podstawy biologii. Podstawy biologii molekularnej

Podstawy biologii. Podstawy biologii molekularnej Podstawy biologii Podstawy biologii molekularnej Trochę historii - XX wiek Początek - wejście teorii Mendla do dyskursu naukowego Lata 40. - DNA jest nośnikiem genów Lata 50. - wiemy jak wygląda DNA (Franklin,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo

Bardziej szczegółowo

biologia rozwoju/bezkręgowce: taksonomia, bezkręgowce: morfologia funkcjonalna i filogeneza i biologia rozwoju mikologia systematyczna

biologia rozwoju/bezkręgowce: taksonomia, bezkręgowce: morfologia funkcjonalna i filogeneza i biologia rozwoju mikologia systematyczna matematyka chemia ogólna i nieorganiczna chemia organiczna biologia roślin podstawy statystyki botanika systematyczna botanika zajęcia terenowe bezkręgowce: morfologia funkcjonalna i biologia rozwoju/bezkręgowce:

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT

ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT Ćwiczenia 1 mgr Magda Kaczmarek-Okrój magda_kaczmarek_okroj@sggw.pl 1 ZAGADNIENIA struktura genetyczna populacji obliczanie frekwencji genotypów obliczanie frekwencji alleli

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1   Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie zwierząt ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

Zmienność. środa, 23 listopada 11

Zmienność.  środa, 23 listopada 11 Zmienność http://ggoralski.com Zmienność Zmienność - rodzaje Zmienność obserwuje się zarówno między poszczególnymi osobnikami jak i między populacjami. Różnice te mogą mieć jednak różne podłoże. Mogą one

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE II BIOLOGIA. HASŁO PROGRAMOWE: Funkcjonowanie organizmu człowieka jako zintegrowanej całości

SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE II BIOLOGIA. HASŁO PROGRAMOWE: Funkcjonowanie organizmu człowieka jako zintegrowanej całości SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE II BIOLOGIA NAUCZYCIEL PROWADZĄCY... TEMAT LEKCJI: Rozwój płodowy człowieka KLASA... DATA:... GODZ... HASŁO PROGRAMOWE: Funkcjonowanie organizmu człowieka jako zintegrowanej

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6 Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy zwierząt

Bardziej szczegółowo

Pamiętając o komplementarności zasad azotowych, dopisz sekwencję nukleotydów brakującej nici DNA. A C C G T G C C A A T C G A...

Pamiętając o komplementarności zasad azotowych, dopisz sekwencję nukleotydów brakującej nici DNA. A C C G T G C C A A T C G A... 1. Zadanie (0 2 p. ) Porównaj mitozę i mejozę, wpisując do tabeli podane określenia oraz cyfry. ta sama co w komórce macierzystej, o połowę mniejsza niż w komórce macierzystej, gamety, komórki budujące

Bardziej szczegółowo

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Rok szkolny 2019/2020 Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i

Uczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej SEMESTR I Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie zwierząt

Bardziej szczegółowo

1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

1   Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa,

Bardziej szczegółowo

Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra. Dział I. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA

Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra. Dział I. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA Część 3 Dział I. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA 1. Budowa chemiczna omawia rolę wody w organizmach wskazuje, na podstawie analizy diagramu, skład chemiczny biosfery, atmosfery, litosfery i hydrosfery omawia

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 I rok Farmacja. Przedmiot Wykłady Ćwiczenia

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 I rok Farmacja. Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 I rok Farmacja Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Poniedziałek 10.30 12.45 grupa III 13.00 15.15 grupa VI

Bardziej szczegółowo

Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Biologiczne podstawy ewolucji. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja. Historia } Selekcja w hodowli zwierząt, co najmniej 10 000 lat temu } Sztuczne zapłodnienie (np. drzewa daktylowe) 1000 lat temu

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III gimnazjum Ocena dopuszczająca otrzymuje określa zadania ekologii, ochrony środowiska i ochrony przyrody rozpoznaje po 2-3 gatunki roślin, zwierząt i grzybów

Bardziej szczegółowo

Temat: systematyczny podział organizmów. Ile gatunków organizmów żyje na Ziemi? W 1995r., z polecenia ONZ oszacowano, że na Ziemi żyje około 14

Temat: systematyczny podział organizmów. Ile gatunków organizmów żyje na Ziemi? W 1995r., z polecenia ONZ oszacowano, że na Ziemi żyje około 14 Temat: systematyczny podział organizmów. Ile gatunków organizmów żyje na Ziemi? W 1995r., z polecenia ONZ oszacowano, że na Ziemi żyje około 14 milionów gatunków organizmów żywych. Inne źródła podają,

Bardziej szczegółowo

ocena celująca I. Świat zwierząt

ocena celująca I. Świat zwierząt Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z biologii w klasie 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls

Bardziej szczegółowo

Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.

Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka. Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka. Podaj nazwy odcinków kręgosłupa oznaczonych na schemacie literami A, B, C i D. Zadanie 2. (1 pkt) Na rysunku przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2 Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2 Nr lekcji Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i podstawą programową PSO, wymagania edukacyjne i podstawa programowa

Bardziej szczegółowo

GENETYKA POPULACJI. Ćwiczenia 1 Biologia I MGR /

GENETYKA POPULACJI. Ćwiczenia 1 Biologia I MGR / GENETYKA POPULACJI Ćwiczenia 1 Biologia I MGR 1 ZAGADNIENIA struktura genetyczna populacji obliczanie frekwencji genotypów obliczanie frekwencji alleli przewidywanie struktury następnego pokolenia przy

Bardziej szczegółowo

Bliskie Spotkanie z Biologią. Genetyka populacji

Bliskie Spotkanie z Biologią. Genetyka populacji Bliskie Spotkanie z Biologią Genetyka populacji Plan wykładu 1) Częstości alleli i genotypów w populacji 2) Prawo Hardy ego-weinberga 3) Dryf genetyczny 4) Efekt założyciela i efekt wąskiego gardła 5)

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej

Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna

Bardziej szczegółowo

TEST Z CYTOLOGII GRUPA II

TEST Z CYTOLOGII GRUPA II TEST Z CYTOLOGII GRUPA II Zad. 1 (4p.) Rysunek przedstawia schemat budowy pewnej struktury komórkowej. a/ podaj jej nazwę i określ funkcję w komórce, b/ nazwij elementy oznaczone cyframi 2 i 5 oraz określ

Bardziej szczegółowo

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów

Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów Temat Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się Sposoby oddychania Sposoby rozmnażania się Bakterie a wirusy Protisty Glony przedstawiciele trzech królestw Wymagania na

Bardziej szczegółowo

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki Genetyka ogólna wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii andw@ibb.waw.pl http://arete.ibb.waw.pl/private/genetyka/ Choroby genetyczne o złożonym

Bardziej szczegółowo

1.8. Funkcje biologiczne wody wynikają z jej właściwości fizycznych i chemicznych. Oceń

1.8. Funkcje biologiczne wody wynikają z jej właściwości fizycznych i chemicznych. Oceń 1 1.8. Funkcje biologiczne wody wynikają z jej właściwości fizycznych i chemicznych. Oceń każdą podaną w tabeli informację, wybierając Prawdę, jeśli jest ona prawdziwa, lub, jeśli jest fałszywa. 1) Ilość

Bardziej szczegółowo

Podstawy biologii. Informacja, struktura i metabolizm.

Podstawy biologii. Informacja, struktura i metabolizm. Podstawy biologii Informacja, struktura i metabolizm. Informacje Kontakt: Paweł Golik Instytut Genetyki i Biotechnologii, Pawińskiego 5A pgolik@igib.uw.edu.pl Informacje, materiały: http://www.igib.uw.edu.pl/

Bardziej szczegółowo