WSTĘPNY PROJEKT REZOLUCJI

Transkrypt

1 Asamblea Parlamentaria Euro-Latinoamericana Euro-Latin American Parliamentary Assembly Assemblée Parlementaire Euro-Latino Américaine Assembleia Parlamentar Euro-Latino-Americana EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE Komisja Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka WERSJA TYMCZASOWA WSTĘPNY PROJEKT REZOLUCJI Zaangażowanie obywatelskie i demokracja w Ameryce Łacińskiej i Unii Europejskiej Współsprawozdawczyni PE: María Irigoyen Pérez (S&D) Współsprawozdawca AŁK: William Vélez Mesa (Parlandino) RM\ doc AP v01-00

2 Zaangażowanie obywatelskie i demokracja w Ameryce Łacińskiej i Unii Europejskiej Europejsko-Latynoamerykańskie Zgromadzenie Parlamentarne, uwzględniając Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności art (część druga) dotyczące niedyskryminacji i obywatelstwa Unii, uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej rozdział V odnoszący się do obywatelstwa (art ), uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 211/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej, uwzględniając oświadczenia z sześciu szczytów szefów państw i rządów Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz Unii Europejskiej, które odbyły się w Rio de Janeiro (28 29 czerwca 1999 r.), Madrycie (17 18 maja 2002 r.), Guadalajarze (28 29 maja 2004 r.), Wiedniu (11 13 maja 2006 r.), Limie (15 17 maja 2008 r.) i w Madrycie (17 18 maja 2010 r.), uwzględniając oświadczenia przyjęte w ramach 17 konferencji międzyparlamentarnych organizowanych z udziałem Unii Europejskiej i Ameryki Łacińskiej i Karaibów ( ), uwzględniając białą księgę Komisji Europejskiej, dotyczącą sprawowania rządów (2001), uwzględniając działania Komisji Europejskiej propagujące zaangażowanie obywatelskie: Plan D: Rozszerzenie i pogłębienie debaty o demokracji uczestniczącej na szczeblu europejskim (2006) oraz Inicjatywa na rzecz obywateli Europy (2010), uwzględniając raport Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) pt.: Pogłębianie demokracji w podzielonym świecie (Nowy Jork, UNDP, 2002 r.), uwzględniając raport UNDP pt.: Demokracja w Ameryce Łacińskiej: W kierunku demokracji obywatelek i obywateli (Nowy Jork, UNDP, 2004 r.), uwzględniając raport UNDP/OPA pt.: Demokracja obywatelska: program budowania postawy obywatelskiej w Ameryce Łacińskiej (UNDP/OEA, 2009 r.), uwzględniając raport UNDP/OPA pt.: Nasza demokracja (UNDP/OPA, Meksyk, 2010 r.), uwzględniając VI raport Latynoamerykańskiego Instytutu Nauk Społecznych (FLACSO) pt.: Zaufanie: podstawa dla demokratycznych rządów i demokratycznego współżycia w Ameryce Łacińskiej i Karaibach (FLACSO, San José, 2010 r.), AP v /6 RM\ doc

3 uwzględniając sprawozdanie z I. forum międzynarodowego w Santo Domingo, jakie odbyło się w dniach października 2009 r., pt.: Demokracja, wiedza wraz ze sprawiedliwością i spójnością społeczną w Ameryce Łacińskiej (San José, 2010 r.), uwzględniając debaty Komisji Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego (EUROLAT) w sprawie Zaangażowania obywatelskiego i demokracji w Ameryce Łacińskiej i Unii Europejskiej, które odbyły się w dniu 22 listopada 2011 r. w Brukseli (Belgia) i 9 listopada 2012 r. w Kadyksie (Hiszpania), uwzględniając dokument roboczy w sprawie Zaangażowania obywatelskiego i demokracji w Ameryce Łacińskiej i Unii Europejskiej zaprezentowany przez posłankę do Parlamentu Europejskiego Maríę Irigoyen Pérez (S&D, Hiszpania) przed Komisją Spraw Politycznych, Bezpieczeństwa i Praw Człowieka EUROLAT, A. mając na uwadze, że demokrację można zdefiniować jako system, w którym obywatele i obywatelki w wolnych, pluralistycznych i przejrzystych wyborach decydują, kto będzie nimi rządził przez określony czas, B. mając na uwadze, że obywatelstwo opiera się na zasadzie podstawowej równości, co w nowoczesnym rozumieniu odpowiada prawom i obowiązkom dotyczącym wszystkich osób z tytułu przynależności do państwa narodowego; C. mając na uwadze zapotrzebowanie na lepszej jakości demokrację i konieczność godzenia demokracji z równością i zrównoważonym rozwojem, by móc w pełni wykorzystywać możliwości oferowane przez/potencjał obywatelstwa? obywatelstwo; D. mając na uwadze, że demokracja i spójność społeczna wymagają wzmocnienia państwa, demokratycznych rządów, ich instytucji i partii politycznych; E. mając na uwadze, że demokracja przedstawicielska sama w sobie nie gwarantuje dobrobytu ani jednakowych warunków życia wszystkim obywatelom europejskim i latynoamerykańskim; F. mając na uwadze, że udział obywateli w życiu politycznym kraju jest warunkiem sine qua non przetrwania systemu demokratycznego; G. mając na uwadze, że angażowanie się obywateli w zaawansowanych demokracjach współczesnych wymaga istnienia pluralizmu partii politycznych, zaś demokracja domaga się okresowych i przejrzystych wyborów, do których zorganizowania niezbędne są partie polityczne; H. mając na uwadze, że angażowanie się obywateli jawi się jako środek podnosi jakość polityki publicznej oraz cel jest źródłem i rezultatem większej spójności społecznej, a w konsekwencji przyczynia się do lepszej jakości demokracji; I. mając na uwadze, że w ostatnich latach rządy, instytucje przedstawicielskie, partie polityczne i ruch stowarzyszeniowy tracą część swojej legitymacji; RM\ doc 3/6 AP v01-00

4 J. mając na uwadze, że międzynarodowy kryzys finansowy i gospodarczy, wzrost nierówności społecznych, korupcja, niepewność, przemoc, przestępczość zorganizowana, jak również brak reakcji na żądania obywateli przyczyniają się do stopniowego zniechęcania się obywateli do angażowania się w politykę; K. mając na uwadze, że niektóre rządy w dalszym ciągu uciekają się do antydemokratycznych praktyk, takich jak nepotyzm, tworzenie prywatnych kręgów władzy, propagandowe wykorzystywanie oficjalnych mediów, a nawet represje, tym samym obniżając jakość demokracji; L. mając na uwadze, że w Unii Europejskiej, a także w innych regionach świata, maleje udział zmotywowanych obywateli w tradycyjnym życiu politycznym, w pierwszym rzędzie dlatego, iż partie polityczne okazują się bezpośrednio powiązane z państwem, a w drugim, ponieważ rośnie znaczenie nowych form angażowania się w politykę, które są wypadkowymi głębokich przemian społecznych i technologicznych; M. mając na uwadze, że latynoamerykańskie partie polityczne były podstawowymi podmiotami trzeciej fali demokracji, a obecnie paradoksalnie spotykają się z poważną krytyką społeczną i przeżywają ogromne osłabienie; N. mając na uwadze osiągnięty w ostatnich dziesięcioleciach znaczny postęp w dziedzinie propagowania i ochrony praw politycznych, gospodarczych i społecznych w Ameryce Łacińskiej; O. mając na uwadze, że nieufność wobec partii politycznych w Ameryce Łacińskiej wynika z niezdolności do niwelowania nierówności społecznych, zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i spełnienia obietnic przedwyborczych; P. mając na uwadze, że udział zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego stał się podstawową zasadą sprawowania rządów; Q. mając na uwadze, że role zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego i partii politycznych pozostają różne i wzajemnie dopełniające się: rolą społeczeństwa obywatelskiego jest zaangażowanie obywatelskie, zaś partie polityczne pełnią rolę przedstawicielską; R. mając na uwadze, że nowe formy komunikacji, jak internet i sieci społeczne, są potężnymi instrumentami rozpowszechniania informacji i publicznej debaty nad zagadnieniami politycznymi i społecznymi i mogą stać się skutecznym narzędziem upowszechniania nowych kwestii w programie politycznym; 1. uważa, że aby demokracja szła w parze z globalizacją w technologicznie i handlowo zintegrowanym świecie zasady demokratyczne powinny zyskać znaczenie praktyczne w skali światowej; 2. zwraca uwagę, że budowanie i wzmacnianie globalnego społeczeństwa obywatelskiego zakłada ustanowienie bardziej otwartych, sprzyjających uczestnictwu i demokratycznych mechanizmów w międzynarodowych i ponadnarodowych instytucjach, aby wzrósł udział i odpowiedzialność państw rozwijających się w AP v /6 RM\ doc

5 wielostronnych organizacjach; 3. uważa, że należy przyjąć środki służące promowaniu czynnego angażowania się obywateli w życie polityczne za pośrednictwem partii politycznych, społeczeństwa obywatelskiego, jak i innych form udziału zgodnego z demokratycznymi zasadami; 4. zwraca uwagę na konieczność formułowania nowych modeli udziału w życiu politycznym i publicznej debacie, jak w procesach podejmowania decyzji, aby zaradzić kryzysowi instytucji przedstawicielskich; 5. zaleca, by okazjonalnie sięgać do mechanizmów demokracji bezpośredniej, jak np. referenda, z których powinno się korzystać w szczególnych okolicznościach, gdyż chodzi o wyjątkową procedurę; 6. proponuje wzmocnić legitymizację uprawnień państwa poprzez propagowanie demokratycznych rządów, modernizację jego instytucji i zapewnienie im odpowiednich kadr i środków finansowych; 7. zaleca sprawowanie nadzoru nad demokratycznymi zasadami niezależności poszczególnych organów władzy i równowagą między uprawnieniami a wzajemną kontrolą; a także skonsolidowanie instancji państwowych sprawujących kontrolę (i na zasadzie uzupełniającej ponadnarodowych) celem osiągnięcia większej przejrzystości administracji publicznej, realizacji zasady odpowiedzialności za nią, zwiększenia zaufania obywateli; 8. uważa, że zaangażowanie obywatelskie, reprezentacja polityczna i demokracja deliberatywna nie są koncepcjami wyłączającymi się, ale uzupełniającymi; 9. gratuluje i uznaje za doświadczenie tworzące nowy paradygmat zaangażowanie obywateli Ameryki Łacińskiej w budżety uczestniczące, sprzyjające inwestowaniu w programy i projekty w zakresie rozwoju ludzkiego, które obecnie wykorzystywane są w przeszło gmin na wszystkich kontynentach; 10. zaleca propagowanie pozytywnych doświadczeń, jakim jest np. lokalny budżet uczestniczący w Ameryce Łacińskiej, który przekazuje niektóre prerogatywy władzy publicznej organów reprezentacyjnych na poziomy lokalne i regionalne z myślą o rozwijaniu demokracji uczestniczącej; 11. nalega, by w kluczowych obszarach finansów, spójności, sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa publicznego przyjmowane były skuteczne polityki publiczne pozwalające poprawić wizerunek działalności politycznej; 12. proponuje wdrożenie skutecznej, sprawiedliwej i redystrybucyjnej polityki fiskalnej, ponieważ system podatkowy stanowi podstawowy krok w kierunku ograniczenia nierówności społecznych; 13. wzywa państwa do okresowego zasięgania opinii mniejszości kulturowych, etnicznych lub imigrantów w każdym przypadku, w którym decyzje przyjmowane na szczeblu państwa ich dotyczą (konwencja nr 169 MOP), a także do prowadzenia konsultacji z mieszkańcami celem przyjmowania regulacji i wydawania zezwoleń na budowę w RM\ doc 5/6 AP v01-00

6 miastach; 14. zauważa, że wymiar sprawiedliwości musi funkcjonować w odpowiedni, skuteczny, egalitarny i aktywny sposób, by zwalczać bezkarność i wzmacniać wśród obywateli zaufanie do niego; 15. domaga się modernizacji środków komunikacji, aby osiągnąć ich pluralizm, a także by dostarczane informacje były niezależne, prawdziwe, sprawdzone i zgodne z przepisami prawnymi, które ograniczają monopole lub oligopole; 16. zaleca, by rządy różnych szczebli terytorialnych uruchomiły kanały elektroniczne i interaktywne sieci społeczne sprzyjające bezpośredniemu wyrażaniu opinii przez obywateli oraz by takie mechanizmy tworzyły przestrzeń swobody publicznej i sprzyjały debacie i udziałowi obywateli w życiu parlamentów, ministerstw i urzędów miejskich; 17. zwraca uwagę, że wykorzystanie kanałów informatycznych nie ogranicza się wyłącznie do równego i przejrzystego dostarczania oficjalnych informacji i dostępu do nich, lecz obejmuje również w sposób interaktywny opracowywanie treści, propozycji i zapytań obywateli, przyczyniając się do spójności społecznej, pogłębiania legitymizacji decyzji i wzmacniania zbiorowej tożsamości obywateli; 18. proponuje, by zwalczać analfabetyzm elektroniczny osób, które nie potrafią korzystać z nowych technologii, by zwiększyć ich integrację społeczną i polityczną oraz zapobiec ich wykluczeniu z debaty demokratycznej; 19. potwierdza swą wiarę w demokrację jako formę rządów przyszłości, które wprowadzają nowe modele angażowania się i prowadzenia debaty, za sprawą których staje się możliwe nadanie politycznego wyrazu nowej dynamice społecznokulturalnej; * * * * * 20. zobowiązuje swoich współprzewodniczących do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej, a także parlamentom państw członkowskich Unii Europejskiej i wszystkich krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Parlamentowi Latynoamerykańskiemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Parlamentowi Wspólnoty Andyjskiej, Parlamentowi Mercosur, Sekretariatowi Generalnemu Wspólnoty Andyjskiej, Komitetowi Stałych Przedstawicieli Mercosur, Stałemu Sekretariatowi Latynoamerykańskiego Systemu Gospodarczego oraz sekretarzom generalnym OPA, UNASUR i Organizacji Narodów Zjednoczonych. AP v /6 RM\ doc