RADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 8 grudnia 2008 r. (10.12) (OR. fr) 16516/08 SAN 304 SOC 741 RECH 398

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 8 grudnia 2008 r. (10.12) (OR. fr) 16516/08 SAN 304 SOC 741 RECH 398 NOTA od: Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) do: Rada Nr poprz. dok.: 16566/08 SAN 316 SOC 748 RECH 401 Dotyczy: RADA (DS. ZATRUDNIENIA, POLITYKI SPOŁECZNEJ, ZDROWIA I OCHRONY KONSUMENTÓW) W DNIACH 16 I 17 GRUDNIA 2008 R. Strategie z dziedziny zdrowia publicznego mające na celu zwalczanie chorób zwyrodnieniowych ośrodkowego układu nerwowego związanych ze starzeniem się, zwłaszcza choroby Alzheimera - Przyjęcie konkluzji Rady (Debata jawna zgodnie z art. 8 ust. 3 regulaminu wewnętrznego Rady [na wniosek prezydencji]) 1. Na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2008 r. Komitet Stałych Przedstawicieli przeanalizował ww. tekst zaproponowany przez prezydencję i postanowił przekazać Radzie projekt konkluzji zamieszczony w załączniku. 2. Rada jest proszona o przyjęcie zaproponowanego projektu konkluzji /08 mw/mb/zm 1 DG I LIMITE PL

2 ZAŁĄCZNIK PROJEKT KONKLUZJE RADY NA TEMAT STRATEGII Z DZIEDZINY ZDROWIA PUBLICZNEGO MAJĄCYCH NA CELU ZWALCZANIE CHORÓB ZWYRODNIENIOWYCH OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO ZWIĄZANYCH ZE STARZENIEM SIĘ, ZWŁASZCZA CHOROBY ALZHEIMERA RADA UNII EUROPEJSKIEJ: 1. PRZYPOMINA o wyzwaniu i sposobności, jakie dla Unii Europejskiej (UE) stanowi starzenie się społeczeństwa. EUROSTAT przewiduje, że między rokiem 1995 a 2050 w UE podwoi się liczba osób w wieku ponad 65 lat (w roku % ludności UE, tj.135 mln osób, będzie miała co najmniej 65 lat). 2. PRZYPOMINA, że do wydłużenia życia obywateli przyczyni się m.in. poprawa opieki medycznej, ale także że większej długowieczności powinny towarzyszyć działania służące podtrzymaniu ich jakości życia dzięki starzeniu się w dobrym zdrowiu; 3. PRZYPOMINA, że występowanie chorób zwyrodnieniowych ośrodkowego układu nerwowego związanych ze starzeniem się, zwłaszcza choroby Alzheimera (zwanych dalej chorobami ) zwiększa się z wiekiem i podwaja się co pięć lat po osiągnięciu wieku 65 lat 1. Wyjątkowo szybka poprawa przewidywanej długości życia w krajach UE, w których długość ta była dotychczas stosunkowo niewielka, sprawia, że choroby te stają się problemem dla całej Europy. Fakt ten podkreśla znaczenie współpracy między państwami członkowskimi w opracowywaniu działań profilaktycznych, propagowaniu zdrowia oraz stymulacji poznawczej przez całe życie, tak by sprostać temu wyzwaniu; 1 Ferri CP, Prince M, Brayne C et al: Global prevalence of dementia: a Delphi consensus study. Lancet 2005, 366: /08 mw/mb/zm 2

3 4. PODKREŚLA złożoność opieki nad pacjentami, wymagającą podejścia multidyscyplinarnego, wielosektorowego i z dziedziny zdrowotnej i społecznej, które nadal zbyt często rozpatruje się odrębnie; 5. PODKREŚLA, jak ważne jest dopilnowanie, by pacjenci których możliwości radzenia sobie zmieniają się z wiekiem mogli starzeć się z godnością; chodzi tu o rozwiązywanie problemów etycznych powodowanych przez te choroby i o przestrzeganie zasad Karty praw podstawowych UE, zwłaszcza jej rozdziału I dotyczącego godności; 6. PODKREŚLA, że nadrzędnym celem strategicznym przedstawionym w białej księdze Komisji pt. Razem na rzecz zdrowia: strategiczne podejście dla UE na lata jest propagowanie dobrego zdrowia przez całe życie danej osoby w starzejącej się Europie, m.in. przez lepszą znajomość tych chorób; 7. PODKREŚLA przyjęcie w dniu 26 września 2008 r. konkluzji Rady dotyczących wspólnego zaangażowania ze strony państw członkowskich w walkę z chorobami zwyrodnieniowymi ośrodkowego układu nerwowego, szczególnie chorobą Alzheimera; konkluzje propagują znaczną poprawę współpracy i koordynację działań badawczych w UE. Inicjatywy na rzecz badań mających na celu zwalczanie choroby Alzheimera i podobnych chorób są w Europie często zbyt rozproszone; 8. PRZYPOMINA o zobowiązaniu Parlamentu Europejskiego na rzecz wspierania europejskich działań służących zwalczaniu choroby Alzheimera i podobnych schorzeń 2 ; 2 Rezolucja z dnia 17 kwietnia 1996 r. na temat choroby Alzheimera i zapobieganiu zaburzeniom funkcji poznawczych u ludzi starszych oraz rezolucja z dnia 11 marca 1998 r. na temat choroby Alzheimera /08 mw/mb/zm 3

4 9. PODKREŚLA zobowiązanie społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu europejskim i krajowym do nadania chorobie Alzheimera rangi priorytetu w dziedzinie zdrowia publicznego na szczeblu UE i Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE prace wykonane dotychczas przez stowarzyszenia broniące i wspierające pacjentów i ich opiekunów; prace te obejmują: - działania służące rozpowszechnianiu informacji i wspieraniu pacjentów, ich rodzin i opiekunów; - stworzenie usług, które lepiej zaspokajają potrzeby pacjentów i ich opiekunów oraz wspomagają bliskość i integrację społeczną, bezpieczne i przyjazne otoczenie oraz które chronią pacjentów przed opuszczeniem, obrażeniami i przemocą; - uczestnictwo tych stowarzyszeń w opracowywaniu i stosowaniu środków służących zwalczaniu tych chorób; 10. UZNAJE potrzebę posiadania dokładniejszych i bardziej wiarygodnych danych epidemiologicznych na temat tych chorób oraz wykorzystując właściwą metodologię poprawienia możliwości korzystania z tych danych w skali europejskiej i krajowej w celu przewidywania przyszłych tendencji występowania tych chorób i ich wpływu na system opieki zdrowotnej i społecznej. Prace te powinny pomóc w planowaniu potrzeb w zakresie opieki i wsparcia dla pacjentów i ich opiekunów oraz w przewidywaniu wpływu na stabilność finansową systemów opieki zdrowotnej i społecznej; 11. PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI obecnie prowadzone prace w ramach programu Wspólnoty Europejskiej z zakresu zdrowia publicznego dotyczącego demencji, np. za pośrednictwem projektu EUROCODE; oczekuje się, że wnioski z tego projektu umożliwią wgląd w różnice w sposobach radzenia sobie z tymi chorobami przez systemy opieki zdrowotnej i społecznej w UE; 16516/08 mw/mb/zm 4

5 12. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE konferencję pt. Europa przeciw chorobie Alzheimera, która odbyła się w Paryżu w dniach października 2008 r. i na której zebrały się zainteresowane podmioty zajmujące się opieką nad pacjentami i wspieraniem ich opiekunów; na konferencji wezwano europejskich decydentów politycznych do wspólnej walki z tą chorobą z wykorzystaniem podejścia multidyscyplinarnego łączącego w sobie aspekty naukowe, zdrowotne i społeczne; 13. PODKREŚLA znaczenie ochrony prawnej i praw pacjentów cierpiących na te choroby; 14. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE prace w sprawie opieki długoterminowej prowadzone pod egidą Komitetu Ochrony Socjalnej i UWAŻA, że należy szczegółowo przeanalizować kwestię sposobu koordynowania służby zdrowia i opieki społecznej; 15. WZYWA państwa członkowskie i Komisję do: - przyjęcia do wiadomości faktu, że choroby te stanowią priorytet działania, biorąc pod uwagę starzenie się ludności w UE; - uwzględnienia potencjalnych skutków, jakie coraz częstsze występowanie tych chorób będzie miało dla stabilności finansowej systemów opieki zdrowotnej i społecznej; - wspólnego przemyślenia obecnych kryteriów jakości opieki nad pacjentami i wsparcia dla ich opiekunów oraz do zastanowienia się nad sposobami dalszego rozwijania tych aspektów, tak by lepiej ocenić skuteczność różnych inicjatyw w tej dziedzinie, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu odpowiedzialności państw członkowskich za organizację i świadczenie usług zdrowotnych i społecznych oraz opieki medycznej; 16516/08 mw/mb/zm 5

6 16. WZYWA państwa członkowskie do: - stworzenia, we współpracy z zainteresowanymi podmiotami, strategii krajowej, planu działania lub innego środka, który można skutecznie zrealizować i ocenić oraz który ma na celu poprawę jakości życia pacjentów i ich opiekunów; - poprawienia przekazywania przydatnych informacji pacjentom, ich rodzinom i opiekunom, by uświadomić im zasady opieki i wzorcowe rozwiązania, które określono oraz by przewidywać i lepiej reagować na potrzeby pacjentów i ich rodzin, dostosowując usługi zgodnie z życzeniami starszych ludzi; - propagowania koordynacji i współpracy między wszystkimi stronami publicznymi i prywatnymi na wszystkich szczeblach, w szczególności na szczeblu lokalnym; - dokonania oceny złożoności lub zbędnego charakteru procedur administracyjnych, które napotykają pacjenci i ich opiekunowie oraz rozważenia sposobów uproszczenia tych procedur; - uznania znaczenia, jakie ma poprawa umiejętności zawodowych osób zajmujących się opieką zdrowotną i społeczną, by zapewnić wysoką jakość opieki; poprawę tę można osiągnąć przez skuteczne szkolenia i ciągły rozwój profesjonalny i zawodowy; 17. WZYWA Komisję, by w ramach podstawowych zasad i strategicznych celów przedstawionych w białej księdze pt. Razem na rzecz zdrowia: podejście strategiczne dla UE na lata , zwłaszcza zasad i celów propagujących dobre zdrowie w starzejącej się Europie: 16516/08 mw/mb/zm 6

7 - do roku 2009 przyjęła inicjatywę na rzecz zwalczania tych chorób, która powinna się ogniskować na czterech głównych tematach: i. badaniach zgodnie z wytycznymi przedstawionymi w konkluzjach przyjętych przez Radę w dniu 26 września 2008 r.; ii. wymianie wzorcowych rozwiązań między państwami członkowskimi, dotyczących wszystkich aspektów, w tym profilaktyki, wczesnej diagnozy, działań z zakresu opieki zdrowotnej i społecznej oraz rehabilitacji w ramach kompleksowego i zintegrowanego podejścia; iii. poprawie jakości informacji epidemiologicznych na temat zasięgu i częstotliwości występowania tych chorób; iv. wymianie wzorcowych rozwiązań między państwami członkowskimi w kwestiach ochrony pacjentów i ich praw oraz szczególnego aspektu etycznego tych chorób, by zapewnić zdrowe starzenie się z godnością; - podjęła inicjatywy umożliwiające przewidywanie wpływu tych chorób, obejmujące opracowywanie metodologii i zdolności na szczeblu UE; - w realizacji tych celów, z uwagi na ich aspekt międzysektorowy wykorzystywała istniejące programy i działania wspólnotowe, zwłaszcza drugi program działań wspólnotowych w dziedzinie zdrowia publicznego ( ) oraz 7. program ramowy w zakresie badań i rozwoju; 16516/08 mw/mb/zm 7

8 - wykorzystywała bieżące prace Komisji z zakresu opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej; - na podstawie podejścia multidyscyplinarnego wykorzystywała ewentualne powiązania między opracowanymi działaniami dotyczącymi tych chorób i działaniami opracowanymi w celu rozwiązania kwestii zdrowia psychicznego w starzejącym się społeczeństwie, uwzględniając fakt, że wraz ze stopniowym pogarszaniem wielu funkcji u pacjentów mogą wystąpić objawy w zachowaniu i psychice wymagające pomocy profesjonalistów z dziedziny zdrowia psychicznego; 18. WZYWA Komitet Ochrony Socjalnej do: - dalszego propagowania upowszechniania doświadczeń i wymiany wzorcowych rozwiązań w odniesieniu do jakości opieki długoterminowej, w szczególności strategii leczniczych innych niż farmakologiczne, pomocy opiekunom, organizacji opieki długoterminowej i znaczenia opieki całościowej; - dalszego prowadzenia działań na rzecz polepszenia jakości opieki długoterminowej, zwracając szczególną uwagę na te choroby, podkreślając powiązanie między opieką zdrowotną a społeczną, jednocześnie całkowicie szanując odpowiedzialność państw członkowskich za organizowanie i świadczenie usług zdrowotnych i socjalnych oraz opieki medycznej /08 mw/mb/zm 8