Prezydencja hiszpańska przedstawiła projekt konkluzji Rady Ku dalszej integracji Romów.

Transkrypt

1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 27 maja 2010 r. (02.06) (OR. en) 10058/10 NOTA Od:: Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) Do: Rada (EPSCO) Nr poprz. dok.: 8999/10 SOC 290 JAI 358 EDUC 79 SAN 85 Dotyczy: Ku dalszej integracji Romów projekt konkluzji Rady SOC 373 JAI 452 EDUC 93 SAN 124 Prezydencja hiszpańska przedstawiła projekt konkluzji Rady Ku dalszej integracji Romów. Na posiedzeniu w dniu 19 maja 2010 r. Komitet Stałych Przedstawicieli osiągnął jednomyślne porozumienie co do tekstu przedstawionego w załączniku. Rada EPSCO jest proszona o przyjęcie projektu konkluzji Rady na posiedzeniu w dniach 7 8 czerwca 2010 r /10 nku/pas/mas 1 DG G 2B PL

2 ZAŁĄCZNIK Projekt konkluzji Rady Ku dalszej integracji Romów RADA UNII EUROPEJSKIEJ, PRZYWOŁUJĄC 1. przygotowane przez prezydencję konkluzje Rady Europejskiej z grudnia 2007 r. 1 i czerwca 2008 r. 2 ; konkluzje Rady w sprawie integracji Romów z grudnia 2008 r. 3 ; oraz konkluzje Rady w sprawie integracji Romów z czerwca 2009 r. 4 ; 2. rezolucje Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji Romów w Unii Europejskiej (kwiecień 2005 r.); w sprawie sytuacji kobiet romskich w Unii Europejskiej (czerwiec 2006 r.); w sprawie europejskiej strategii dotyczącej Romów (styczeń 2008 r.) w sprawie sytuacji społecznej Romów i ułatwienia im dostępu do rynku pracy w UE (marzec 2009 r.); oraz w sprawie drugiego europejskiego szczytu dotyczącego Romów (marzec 2010 r.); 3. decyzję ramową Rady w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych 5 ; Dok /1/07 REV 1. Dok /1/08 REV 1. Dok /1/08 REV 1. Dok /09 + COR 1. Decyzja ramowa Rady 2008/913/WSiSW. Dz.U. L 325 z , s /10 nku/pas/mas 2

3 UZNAJĄC, ŻE 4. znaczny odsetek Romów doświadcza sytuacji ekstremalnego ubóstwa, dyskryminacji i wykluczenia, które wiążą się również z niskim poziomem edukacji, nieodpowiednimi warunkami mieszkaniowymi, brakiem dostępu do zatrudnienia i słabym zdrowiem; oraz że kobiety i dziewczęta romskie napotykają na szczególne trudności, w tym ryzyko dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie; 5. w wielu przypadkach wyżej wymienione warunki pogarszały się wyraźnie w ostatnich latach; oraz że postawy antycygańskie i brutalne ataki przeciw Romom nasilają się; 6. kwestie dotyczące Romów w ostatnich latach nabrały znaczenia w programie UE i stały się ważne dla wielu państw członkowskich UE; oraz że Komisja Europejska podejmowała różnorodne działania w różnych obszarach polityki; 7. podczas gdy przede wszystkim państwa członkowskie ponoszą odpowiedzialność za powodzenie społecznej i gospodarczej integracji Romów, to współpraca na poziomie UE wnosi znaczną wartość dodaną; 8. Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej podejmuje wartościowe działania, takie jak gromadzenie danych, sporządzanie raportów dotyczących przejawów rasizmu i zwiększanie świadomości na ten temat; 9. organizacje międzynarodowe takie jak Rada Europy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, ONZ i jej agendy oraz Bank Światowy od dawna aktywnie zajmują się kwestiami związanymi z Romami i zgromadziły na ich temat znaczną wiedzę; 10. swój wkład mają też inicjatywy międzynarodowe, takie jak program Dziesięciolecie integracji ludności romskiej , łączące wiedzę fachową krajów europejskich, w których zamieszkują duże społeczności romskie; 10058/10 nku/pas/mas 3

4 11. wysiłki na rzecz poprawy warunków społeczno-gospodarczych, w jakich żyją Romowie, wyraźnie przynoszą pozytywne skutki, gdy kwestie związane z Romami są integralną częścią głównego nurtu działań oraz gdy działania są realizowane w długim terminie i dlatego ich skutki są trwałe; 12. dostępne strategie i instrumenty finansowe UE mogą z pożytkiem odgrywać większą rolę we wspieraniu państw członkowskich w ich staraniach na rzecz realizacji potrzeb społeczności romskiej i wyeliminowania nierówności; 13. współpraca horyzontalna i wymiana informacji między państwami członkowskimi, przy wsparciu instytucji UE i w ramach otwartej metody koordynacji, może poprawić lokalne reagowanie na konkretne potrzeby, zachęcić do nabywania wiedzy i stymulować używanie dobrych praktyk w innych sytuacjach przy jednoczesnym zwiększaniu zdolności adaptacyjnych odnośnych podmiotów i podnoszeniu ich know how; PRZYJMUJĄC Z ZADOWOLENIEM 14. komunikat Komisji zatytułowany Niedyskryminacja i równość szans: odnowione zobowiązanie 6 z lipca 2008 roku, w którym zaznaczono, że choć wspieranie walki z dyskryminacją za pomocą instrumentów prawnych i politycznych będzie z korzyścią dla wszystkich ewentualnych zainteresowanych grup, ważne jest nadal zajmowanie się specyficznymi problemami konkretnych grup. W komunikacie tym opisano sytuację Romów, którą charakteryzuje utrzymująca się dyskryminacja ze strony osób i instytucji oraz dalekosiężne wykluczenie społeczne; 6 Dok / /10 nku/pas/mas 4

5 15. towarzyszący komunikatowi dokument roboczy służb Komisji z lipca 2008 roku na temat wspólnotowych instrumentów i polityk na rzecz integracji Romów 7 podkreślający słabe warunki społeczno-gospodarcze Romów, którzy są narażeni w szczególnym stopniu na ubóstwo, bezrobocie, dyskryminację i, w niektórych przypadkach, przemoc; 16. pierwszy szczyt dotyczący Romów (Bruksela, 16 września 2008 r.), który zorganizowano w związku ze wspomnianym komunikatem; uczestnicy szczytu podkreślili współodpowiedzialność wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym Unii Europejskiej, państw członkowskich i obywateli romskich, a także potrzebę kompleksowego podejścia do kwestii integracji Romów; 17. stworzenie zintegrowanej platformy na rzecz integracji Romów, zgodnie z konkluzjami Rady z grudnia 2008 roku, w których wezwano Komisję w tym kontekście do zorganizowania, na etapie początkowym, wymiany najlepszych praktyk i doświadczeń między państwami członkowskimi w dziedzinie integracji Romów, udzielania wsparcia w zakresie analizy oraz stymulowania współpracy między wszystkimi stronami zainteresowanymi zagadnieniami dotyczącymi Romów, w tym organizacjami ich reprezentującymi 8 ; 18. pierwsze posiedzenie zintegrowanej platformy w kwietniu 2009 roku, po którym Rada przyjęła do wiadomości wspólne podstawowe zasady integracji Romów i zwróciła się do Komisji i państw członkowskich, aby w ścisłej współpracy i zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami uwzględniły te zasady, w stosownych przypadkach, przy planowaniu i realizowaniu strategii promowania pełnej integracji Romów, oraz by przy planowaniu i realizowaniu strategii służących obronie praw podstawowych a także w stosunkach UE z państwami trzecimi zachowywały równość płci, zwalczały dyskryminację, ubóstwo i wykluczenie społeczne oraz by zapewniały dostęp do edukacji, mieszkań, opieki zdrowotnej, zatrudnienia, usług społecznych, wymiaru sprawiedliwości, sportu i kultury 9 ; Dok /08 ADD 1 + COR 1. Dok /1/08 REV 1, pkt 14. Dok /09, pkt /10 nku/pas/mas 5

6 19. organizowanie przez Komisję od roku 2009 w państwach członkowskich imprez na wysokim szczeblu mających na celu zachęcanie do efektywniejszego wykorzystywania funduszy strukturalnych do wspierania integracji Romów; 20. ostatnią zmianę art. 7 ust. 2 rozporządzenia 1080/2006/WE w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 10, która rozszerza kwalifikowalność do wsparcia finansowego wydatków na mieszkalnictwo w przypadku zmarginalizowanych społeczności. Wsparcie, które dotychczas ograniczone było do renowacji na obszarach miejskich, w przyszłości będzie dotyczyć także zastępowania mieszkań o zbyt niskim standardzie na obszarach miejskich i wiejskich oraz renowacji na obszarach wiejskich w ramach zintegrowanego podejścia w przypadku zmarginalizowanych społeczności 11 ; 21. projekt pilotażowy w sprawie paneuropejskiej koordynacji metod integracji Romów, który wesprze innowacyjne środki dotyczące wczesnej edukacji i opieki, samozatrudnienia i mikrokredytów oraz informacji i podnoszenia świadomości, jak i ustanowienia metody zbierania danych i oceny powodzenia projektu; 22. komunikat Komisji dotyczący integracji społecznej i gospodarczej Romów w Europie 12, w którym określono przyszłe wyzwania, podkreślając znaczenie: poprawy współpracy między europejskimi, krajowymi i międzynarodowymi podmiotami i społecznościami romskimi; przekształcenia zobowiązań i współpracy w pozytywne zmiany na szczeblu lokalnym; skuteczniejszego wskazywania korzyści płynących z integracji Romów dla lokalnego i krajowego rozwoju gospodarczego i społecznego; propagowania zintegrowanego wykorzystywania funduszy UE; opracowywania konkretnych strategii desegregacyjnych; potrzeby skupienia się na mikroregionach znajdujących się w najbardziej niekorzystnym położeniu; włączenia kwestii dotyczących integracji Romów w szersze obszary polityki; oraz opracowania modelowych podejść do integracji, które stanowią wytyczne dla decydentów w kwestii radzenia sobie ze szczególnymi problemami różnych społeczności romskich w kontekście geograficznym, socjoekonomicznym, kulturowym i prawnym; Dok /09, 7964/10 + ADD 1 i PE-CONS 6/10. Art. 7 ust. 2 lit. b). Dok. 8439/ /10 nku/pas/mas 6

7 23. dokument roboczy służb Komisji Romowie w Europie: wdrażanie instrumentów i polityk Unii Europejskiej na rzecz integracji Romów sprawozdanie z postępów w okresie , w którym potwierdzono pozytywne wydarzenia na szczeblu europejskim oraz postęp, jaki dokonuje się w państwach członkowskich; 24. drugi europejski szczyt dotyczący Romów, który odbył się w Kordobie w dniach 8 i 9 kwietnia 2010 r. i wykazał determinację wszystkich zainteresowanych podmiotów na rzecz propagowania polityk sprzyjających społecznej i ekonomicznej integracji Romów, z wykorzystaniem wyników pierwszego i drugiego spotkania zintegrowanej platformy, w tym wspólnych podstawowych zasad, oraz na rzecz opracowania wskazówek ułatwiających ich wprowadzanie w życie przy jednoczesnym realizowaniu podejścia opartego na prawach podstawowych; WZYWA KOMISJĘ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by w ścisłej współpracy oraz zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami 25. dokonywały postępów w społecznej i gospodarczej integracji Romów w ramach decyzji i zaleceń wydanych przez instytucje UE, w tym konkluzji Rady z dnia 8 grudnia 2008 r. 14 i z dnia 8 czerwca 2009 r. 15, poprzez zagwarantowanie efektywniejszego stosowania istniejących strategii i narzędzi; Dok. 8439/10 ADD 1. Dok /1/08 REV 1. Dok /09 + COR /10 nku/pas/mas 7

8 26. dokonywały postępów we włączaniu kwestii dotyczących Romów w główny nurt europejskich i krajowych strategii przez mobilizowanie istniejących strategii i instrumentów UE służących konkretnym działaniom na rzecz społeczno-ekonomicznej integracji Romów, w tym w stosownych przypadkach w ramach strategii Europa Włączanie tych kwestii w główny nurt działań należy podjąć w dziedzinie praw podstawowych, równości płci, bezpieczeństwa osobistego i ochrony przed dyskryminacją, ubóstwem i wykluczeniem społecznym, spójności regionalnej i rozwoju gospodarczego oraz w tych dziedzinach, które są kluczowe dla aktywnej integracji Romów, takich jak dostęp do edukacji, warunki mieszkaniowe, dostęp do opieki zdrowotnej, zatrudnienie, dostęp do usług społecznych, wymiaru sprawiedliwości, sportu i kultury, a także w dziedzinie stosunków UE z państwami trzecimi; 27. uwzględniały, w stosownych przypadkach, wspólne podstawowe zasady w opracowywaniu i realizacji wszystkich odpowiednich polityk i wypracowały wytyczne i zapewniły wsparcie służące ułatwieniu ich praktycznej realizacji, mając na uwadze konkretne potrzeby i istniejące warunki prawne i społeczno-gospodarcze oraz wspierając regionalne i lokalne władze w procesie ich realizacji; 28. dokonywały postępów w pracach na rzecz konkretnego planu działania platformy, tak aby zapewnić średnioterminowe ramy działań zainteresowanych podmiotów i oczekiwanych rezultatów oraz wzmocnić horyzontalną współpracę między państwami członkowskimi a społeczeństwem obywatelskim w sprawach związanych z Romami przez uwzględnianie tych kwestii w ramach istniejącej otwartej metody koordynacji; cele określone w planie działania powinny obejmować koordynację i tworzenie synergii między istniejącymi równoległymi procesami oraz gromadzenie pogłębionych informacji na temat krajowych strategii mających wpływ na integrację Romów; powinien on również zapewniać pierwszeństwo kwestiom w różnych obszarach działań i określić centralne punkty lub osie, zgodnie ze wspólnymi podstawowymi zasadami 1 16 i 4 17, skupiając się szczególnie na edukacji, warunkach mieszkaniowych, opiece zdrowotnej i równym dostępie do zatrudnienia; Konstruktywne, pragmatyczne i niedyskryminacyjne strategie. Ukierunkowanie na główny nurt /10 nku/pas/mas 8

9 29. wspierały trzy prezydencje (hiszpańską, belgijską i węgierską) w dawaniu pierwszeństwa kwestiom, które będą w przyszłości włączone w ramy działań platformy, zgodnie ze wspólnym oświadczeniem przyjętym przez trzy prezydencje przy okazji drugiego europejskiego szczytu dotyczącego Romów 18, oraz zajęły się zagadnieniami związanymi z Romami, w razie potrzeby w sposób bezpośredni, podczas posiedzeń odpowiednich składów Rady, mając na celu uwzględnienie kwestii związanych z Romami w głównym nurcie działań w różnych dziedzinach; 30. aktywnie uczestniczyły w działaniach platformy, by zagwarantować jej skuteczne funkcjonowanie, zarządzanie nią i jej nieprzerwane działanie; 31. zapewniły aktywne zaangażowanie w prace platformy społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji romskich oraz innych stosownych instytucji, takich jak Komitet Regionów, we współpracy z organizacjami międzynarodowymi i, w stosownych przypadkach, organizacjami reprezentującymi interesy lokalne; 32. dopilnowały, by istniejące instrumenty finansowe UE, a zwłaszcza fundusze strukturalne, były dostępne dla Romów i aby fundusze przeznaczone na potrzeby Romów były skutecznie wykorzystywane dzięki, przykładowo, promowaniu aktywnego zaangażowania władz i organizacji lokalnych, które zajmują się kwestiami Romów, jak również samych Romów, w opracowywanie, realizację, monitorowanie i proces oceny; 33. w pełni korzystały z możliwości, jakie stwarza zmiana art. 7 rozporządzenia 1080/2006/WE, przez zainicjowanie właściwych zintegrowanych działań na rzecz wsparcia społeczności Romów zarówno na terenach wiejskich, jak i miejskich, mając na celu poprawę warunków mieszkaniowych i zaprzestanie segregacji; 34. zajęły się szczególnymi potrzebami kobiet i dziewcząt romskich oraz uwzględniały aspekt płci we wszystkich strategiach i działaniach służących lepszej integracji Romów; /10 nku/pas/mas 9

10 35. przyspieszyły pełną integrację Romów poprzez zapewnienie przysługujących im praw, w tym poprzez środki gwarantujące ochronę romskich ofiar handlu ludźmi, zgodnie z obowiązującym prawem europejskim; WZYWA KOMISJĘ 36. do wyraźnego zajęcia się potrzebami Romów w programach UE w obszarach wymienionych w pkt 26, w tym w obecnym programie działań wspólnotowych w dziedzinie zdrowia publicznego ( ) i programie PROGRESS; 37. do monitorowania w perspektywie średnioterminowej stosowania przez państwa członkowskie wspólnych podstawowych zasad w ramach otwartej metody koordynacji; 38. do uwzględniania, w odpowiednich przypadkach, potrzeby dalszej integracji Romów podczas uzgadniania przeglądu lub modyfikacji stosownych aktualnych operacyjnych programów funduszy strukturalnych i podczas przygotowywania wniosków dotyczących następnego okresu programowania, w duchu wspólnych zasad podstawowych służących integracji Romów i niniejszych konkluzji; 39. do zapewnienia państwom członkowskim oraz władzom regionalnym i lokalnym wsparcia i wskazówek w realizacji działań na rzecz dalszej integracji Romów oraz do zachęcania do transferu skutecznych metod pracy; 40. do wspierania realizacji planu działania, o którym mowa w pkt 28. Wsparcie to obejmie organizację przyszłych spotkań platformy, w tym opracowywanie dokumentów bazowych, we współpracy z trzema prezydencjami (hiszpańską, belgijską i węgierską); 41. do złożenia w roku 2012 sprawozdania z wpływu projektów pilotażowych na paneuropejską koordynację metod integracji Romów /10 nku/pas/mas 10