Program koła muzycznego W ŚWIECIE MATEMATYKI

Transkrypt

1 Tyle jest w każdym poznaniu nauki, Ile jest w nim matematyki. Immanuel Kant Program koła muzycznego W ŚWIECIE MATEMATYKI Opracowały: Mgr Magdalena Łukasik Mgr Agnieszka Mączkowska W oparciu o program Małgorzaty Lewickiej

2 SPIS TREŚCI I Wstęp... 3 II Założenia programu... 3 III Cele programu... 3 IV Zadania nauczyciela... 4 V Ewaluacja... 5 VI Treści nauczania... 5 VII Plan pracy... 8 Bibliografia:... 13

3 I WSTĘP Edukacja matematyczna w przedszkolu związana jest nie tylko z intensywnym ćwiczeniem umiejętności matematycznych, ale również z rozwojem myślenia oraz kształtowaniem odporności emocjonalnej dziecka. Ważny jest sposób, w jaki dzieci zdobywają swoją wiedzę i umiejętności. W edukacji matematycznej przedszkolaków bardzo ważną rolę odgrywają osobiste doświadczenia dziecka, są one bowiem budulcem, z którego dziecko tworzy pojęcia i umiejętności. Odpowiednio dobrane doświadczenia przyczyniają się do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności. Nauczyciel wychowania przedszkolnego dokonując rzetelnej diagnozy swoich uczniów potrafi wskazać wśród nich, te osoby, które wyróżniają się zdolnościami z zakresu edukacji matematycznej. Praca z uczniem zdolnym jest ważnym elementem funkcjonowania przedszkola. Może ona odbywać się zarówno na zajęciach dydaktycznych, jak i na kołach zainteresowań. Realizując program takiego koła należy pamiętać o zapewnieniu dziecku poczucia bezpieczeństwa psychicznego, wsparciu i promocji, okazywaniu uznania i chwaleniu osiągnięć oraz wzmacnianiu odporności na stres. Aby zaspokajać potrzebę samorealizacji dziecka zdolnego i sprzyjać osiąganiu przez niego sukcesów trzeba stymulować jego twórczą aktywność za pomocą kreowania otwartych sytuacji problemowych, dostarczania materiałów rozwijających wyobraźnię, a ponadto akceptować spontaniczność, indywidualność i odmienne spojrzenie; wspierać autonomię, zainteresowania i pasje. II ZAŁOŻENIA PROGRAMU Program jest zgodny z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego oraz z programem wychowania przedszkolnego Od przedszkolaka do pierwszaka. Program kierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym. Program realizowany będzie w ramach koła matematycznego poza godzinami pracy dydaktycznej w wymiarze 30. minut tygodniowo, przez okres jednego roku szkolnego. Udział w zajęciach będzie dobrowolny i ogólnie dostępny. Wezmą w nich udział dzieci nie tylko szczególnie uzdolnione w kierunku matematycznym, ale także te, które wykazują zainteresowania edukacją matematyczną. III CELE PROGRAMU Cel główny: rozwijanie zainteresowań dzieci z zakresu edukacji matematycznej oraz poszerzania wiadomości i umiejętności zdobytych w czasie zajęć dydaktycznych; Cele szczegółowe: promowanie koła jako atrakcyjnej formy spędzania czasu wolnego,

4 rozwijanie zainteresowań matematycznych, zachęcanie do podejmowania różnorodnych działań matematycznych, umożliwianie uzyskania wiedzy o wyższym poziomie trudności, zgodnie z rozwojem intelektualnym i uzdolnieniami, wyzwalanie twórczej aktywności, wdrażanie do logicznego myślenia, samodzielności, samokontroli i samooceny, zdobywanie umiejętności współpracy z rówieśnikami, przejawianie inicjatywy i realizowanie własnych pomysłów, interpretowanie informacji, wyciąganie wniosków poparte poprawnym rozumowaniem, współpraca w grupie; IV ZADANIA NAUCZYCIELA Nauczyciel organizuje miejsce pracy do działań matematycznych, ponadto inspiruje dzieci, motywuje do zabawy matematyką poprzez wyzwalanie w nich ciekawości, rozwijanie wyobraźni i fantazji, tworzy klimat sprzyjający pracy twórczej. Prowadzący koło zainteresowań zachęca dziecko do tworzenia, odkrywania, przy użyciu, prostych kompozycji i form konstrukcyjnych, zaspakaja potrzebą bezpieczeństwa, akceptacji, swobody oraz tworzy sytuacje edukacyjne sprzyjające samodzielnemu myśleniu i rozwiązywaniu zadań. Swoje zadania nauczyciel realizuje za pomocą form i metod pracy z uczniem zdolnym. Wśród metod wyróżnić można: aktywizujące, problemowe oraz integracyjne pracy z grupą, natomiast formy pracy to: indywidualna i grupowa. Realizacja treści i osiąganie celów odbywać się będzie poprzez: - rozwiązywanie zadań tekstowych różnymi sposobami, - rozwiązywanie zadań złożonych, - matematyczne rozrywki umysłowe, - łamigłówki matematyczne, - gry dydaktyczne, - gry i zabawy logiczne.

5 V EWALUACJA Aby przekonać się, czy zaproponowany program daje pożądany wpływ na uczniów, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji tj. działania pozwalającego stwierdzić, w jakim stopniu zamierzone cele są osiągnięte, czy proponowane metody i formy pracy są skuteczne. Oceny atrakcyjności zajęć dokonają same dzieci poprzez udział w zajęciach oraz informację zwrotną. Ponadto dodatkowymi narzędziami służącym ewaluacji są: karty pracy wykorzystywane w czasie zajęć, własne obserwacje osiągnięć dzieci oraz ankieta skierowana do rodziców. VI TREŚCI NAUCZANIA Kształcenie umiejętności liczenia: - liczenie przedmiotów, ustalanie ile ich jest razem; - sprawnie liczenie nie tylko w sytuacjach zadaniowych, ale i życiowych; - liczenie przedmiotów przekraczając próg dziesiątkowy; - dostrzeganie rytmu dziesiątkowego; - kontynuowanie liczenia od dowolnego miejsca; - liczenie wspak, również od dowolnego miejsca; - liczenie piątkami i dziesiątkami pokazując na palcach; - ustalanie i respektowanie zasad umowy kupna-sprzedaży w sytuacjach zadaniowych; Rozwijanie umiejętności działania na zbiorach: - wnioskowanie o stałej liczbie elementów w zbiorze po obserwowanych zmianach; - ustalanie równoliczności zbiorów poprzez liczenie albo jednoznaczne przyporządkowanie; - uczestniczenie w grach i zabawach ułatwiających poznanie aspektu kardynalnego liczby; - porównywanie liczb stosowanie znaków =, <, > ;

6 Rozwijanie umiejętności posługiwania się liczebnikami porządkowymi: - dostrzeganie regularności układu pozycyjnego; - układanie przedmiotów w szeregu, przeliczanie z przekroczenie progu dziesiątkowego, nazywanie liczebnikami; - określanie miejsca przedmiotu w rzędzie; - uczestniczenie w grach i zabawach ułatwiających poznanie aspektu porządkowego liczby; Rozwijanie orientacji przestrzennej: - różnicowanie lewej i prawej strony własnego ciała; - słowne ustalanie relacji Ja i moje otoczenie z własnego punktu widzenia; - wytyczanie kierunków w przestrzeni od obranego przedmiotu; - orientowanie się na kartce papieru; Rozwijanie umiejętności dostrzegania i rozumienia rytmów: - przekładanie jednego rytmu na drugi; - kodowanie rytmu na kartce papieru w postaci szlaczka; - układanie wyliczanki lub krótkiego opowiadania z powtarzającymi się motywami; - rozumienie pojęć: wczoraj, przedwczoraj, jutro, pojutrze ; - dostrzeganie rytmów i stałego następstwa pór roku, miesięcy, dni tygodnia; - układanie kalendarza uwzględniając prawidłowość stałego następstwa pór roku, miesięcy, dni tygodnia; Kształcenie umiejętności mierzenia: - porównywanie obiektów pod względem długości, wielkości; - mierzenie długości krokami, stopa za stopą, łokciem, dłonią, palcami w sytuacjach zadaniowych i życiowych;

7 - odmierzanie długości klockami, patykiem, sznurkiem w codziennych sytuacjach, wnioskowanie o stałości długości w sytuacjach zadaniowych; - mierzenie obiektów narzędziami pomiaru długości; Kształcenie intuicji geometrycznych: - wyodrębnianie kształtów i nazywanie ich; - układanie kompozycji z mozaiki geometrycznej i klocków; - ustalanie na poziomie intuicji czym jest koło, prostokąt, kwadrat, trójkąt; - eksperymentowanie, wypowiadanie się na temat uzyskanych: efektu lustrzanego odbicia, przesunięcia i obrotu figur geometrycznych; - projektowanie parkietu, tkaniny, tapety, mieszkania z kartoników o różnych kształtach, stosując obroty i złożenia; Kształcenie umiejętności układania i rozwiązywania zadań z treścią oraz zapisywania czynności matematycznych: - rozwiązywanie zadań wymagających liczenia w sytuacjach zadaniowych i zabawowych; - układanie zadań do obrazków; - symulowanie rozwiązywania zadań ułożonych do obrazków na liczmanach; - układanie i rozwiązywanie zadań z treścią bez obrazków; - kodowanie i dekodowanie czynności matematycznych, używając liczb i znaków: +, -, =, <, > ; Rozwijanie umiejętności mierzenia ilości płynu oraz uświadomienia sobie jego stałej ilości: - dostrzeganie zmian towarzyszącym przelewaniu wody; - mierzenie ilości płynu posługując się miarkom; - wyciąganie wniosków z obserwacji zachowania się wody w zamkniętych butelkach po zmianie ich położenia;

8 - wyciąganie wniosków z eksperymentów z przelewania wody butelkami litrowymi i półlitrowymi oraz o innej pojemności; Kształcenie umiejętności ważenia: - konstruowanie wagi z patyka, sznurka i torebek foliowych; - ważenie zabawek klockami, stwierdzając ile klocków waży zabawka; - porównywanie w trakcie ważenia dwóch przedmiotów; - stosowanie formuł niezbędnych podczas ważenia: sprawdzenie czy szalki są puste, do jednej włożenie tego, co chce się zważyć, włożenie do drugiej odważników, dążenie do zrównoważenia ciężaru, stwierdzenie ile waży przedmiot; - oddzielenie cechu ciężaru od cechy przedmiotu; - aktywne uczestniczenie w zabawę w ważenie, posługiwanie się prawdziwymi odważnikami i różnorodnie pakowanymi przedmiotami; VII PLAN PRACY Listopad: 1. Uczę Misia liczyć: - liczenie przedmiotów, ustalanie ile ich jest razem; - sprawnie liczenie nie tylko w sytuacjach zadaniowych, ale i życiowych; - liczenie przedmiotów przekraczając próg dziesiątkowy; 2. Potrafię już liczyć: - kontynuowanie liczenia od dowolnego miejsca; - liczenie wspak, również od dowolnego miejsca; - dostrzeganie rytmu dziesiątkowego; 3. Zabawa w sklep: - liczenie piątkami i dziesiątkami pokazując na palcach; - ustalanie i respektowanie zasad umowy kupna-sprzedaży w sytuacjach zadaniowych; 4. Tu jeże, a tu wiewiórki:

9 - wnioskowanie o stałej liczbie elementów w zbiorze po obserwowanych zmianach; - ustalanie równoliczności zbiorów poprzez liczenie albo jednoznaczne przyporządkowanie; Grudzień: 1. Bałwankowe zabawy: - uczestniczenie w grach i zabawach ułatwiających poznanie aspektu kardynalnego liczby; - porównywanie liczb; 2.Gdzie jest więcej bałwanków?: - porównywanie liczb stosowanie znaków =, <, > ; 3. Pierwszy, drugi, trzeci: - dostrzeganie regularności układu pozycyjnego; - układanie przedmiotów w szeregu, przeliczanie z przekroczenie progu dziesiątkowego, nazywanie liczebnikami; 4. Pierwsza choinka, druga choinka: - określanie miejsca przedmiotu w rzędzie; - uczestniczenie w grach i zabawach ułatwiających poznanie aspektu porządkowego liczby; Styczeń: 1.Tu lewą mam rączkę, tu prawą rączkę mam: - różnicowanie lewej i prawej strony własnego ciała; 2.Po mojej lewej stronie : - słowne ustalanie relacji Ja i moje otoczenie z własnego punktu widzenia; 3. Na górze i na dole: - wytyczanie kierunków w przestrzeni od obranego przedmiotu; - orientowanie się na kartce papieru; 4.Dwie sanki i jedna narta: - przekładanie jednego rytmu na drugi;

10 - kodowanie rytmu na kartce papieru w postaci szlaczka; Luty: 1.Co było wczoraj: - układanie wyliczanki lub krótkiego opowiadania z powtarzającymi się motywami; - rozumienie pojęć: wczoraj, przedwczoraj, jutro, pojutrze ; 2.Zima, wiosna, lato, jesień: - dostrzeganie rytmów i stałego następstwa pór roku, miesięcy, dni tygodnia; 3. Nasz kalendarz: - układanie kalendarza uwzględniając prawidłowość stałego następstwa pór roku, miesięcy, dni tygodnia; 4. Mogę zmierzyć wszystko: - porównywanie obiektów pod względem długości, wielkości; - mierzenie długości krokami, stopa za stopą, łokciem, dłonią, palcami w sytuacjach zadaniowych i życiowych; Marzec: 1. Czym mierzymy: - odmierzanie długości klockami, patykiem, sznurkiem w codziennych sytuacjach, wnioskowanie o stałości długości w sytuacjach zadaniowych; - mierzenie obiektów narzędziami pomiaru długości; 2. W świecie figur geometrycznych: - wyodrębnianie kształtów i nazywanie ich; 3. Co jest kwadratowe, a co prostokątne: - układanie kompozycji z mozaiki geometrycznej i klocków; - ustalanie na poziomie intuicji czym jest koło, prostokąt, kwadrat, trójkąt; 4. Geometryczne eksperymentowanie i projektowanie: - eksperymentowanie, wypowiadanie się na temat uzyskanych: efektu lustrzanego odbicia, przesunięcia i obrotu figur geometrycznych;

11 - projektowanie parkietu, tkaniny, tapety, mieszkania z kartoników o różnych kształtach, stosując obroty i złożenia; Kwiecień: 1. Spotkanie z zadaniem: - rozwiązywanie zadań wymagających liczenia w sytuacjach zadaniowych i zabawowych; 2. Zadania z obrazkami: - układanie zadań do obrazków; - symulowanie rozwiązywania zadań ułożonych do obrazków na liczmanach; 3. Sam układam zadania: - układanie i rozwiązywanie zadań z treścią bez obrazków; 4.Dodaję i odejmuję: - kodowanie i dekodowanie czynności matematycznych, używając liczb i znaków: +, -, =, <, > ; Maj: 1. Zabawa z wodą: - dostrzeganie zmian towarzyszącym przelewaniu wody; - mierzenie ilości płynu posługując się miarkom; 2. Gdy butelka zmienia położenie: - wyciąganie wniosków z obserwacji zachowania się wody w zamkniętych butelkach po zmianie ich położenia; 3. Przelewam wodę: - wyciąganie wniosków z eksperymentów z przelewania wody butelkami litrowymi i półlitrowymi oraz o innej pojemności; 4. Waga: - konstruowanie wagi z patyka, sznurka i torebek foliowych; - ważenie zabawek klockami, stwierdzając ile klocków waży zabawka; Czerwiec:

12 1. Co waży więcej?: - porównywanie w trakcie ważenia dwóch przedmiotów; 2. Potrafię ważyć: - stosowanie formuł niezbędnych podczas ważenia: sprawdzenie czy szalki są puste, do jednej włożenie tego, co chce się zważyć, włożenie do drugiej odważników, dążenie do zrównoważenia ciężaru, stwierdzenie ile waży przedmiot; 3. Taki mały, a taki ciężki: - oddzielenie cechu ciężaru od cechy przedmiotu; 4. Zabawy z wagą: - aktywne uczestniczenie w zabawę w ważenie, posługiwanie się prawdziwymi odważnikami i różnorodnie pakowanymi przedmiotami;

13 BIBLIOGRAFIA: 1. Broda I., Od przedszkolaka do pierwszaka. Program wychowania przedszkolnego, Warszawa Gruszczyk- Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, Warszawa Czaja- Chudyba I., Jak rozwijać zdolności dziecka, Warszawa 2009.