Procesy rozwiązywania problemów. Diagnozowanie problemu: metody graficzne (1).

Transkrypt

1 45 min Inwentyka Procesy innowacyjne dr hab. inż. M. Sikorski 1 Procesy rozwiązywania problemów. Diagnozowanie problemu: metody graficzne (1). Data wykładu: Razem slajdów: 14 Inwentyka procesy innowacyjne Inwentyka jest to badanie oraz wykorzystywanie: metod dochodzenia do twórczych rozwiązań metod rozwoju twórczego myślenia w działalności technicznej i organizatorskiej. metody pobudzania kreatywności metody diagnozowania problemów metody generowania rozwiązań metody wspomagania decyzji techniki pracy zespołowej psychologia i organizacja procesów twórczych techniki twórczego rozwiązywania problemów Zarządzanie innowacjami w organizacji 2 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 1

2 Terminologia Narzędzie pojęciowy lub fizyczny aparat stosowany w procesie rozwiązywania problemów Technika zrutynizowany sposób wykorzystywania narzędzi do rozwiązywania problemu Metoda sposób stosowania technik dla osiągnięcia określonego celu Podejście sposób formułowania problemów i dochodzenia do rozwiązania zgodnie założonym celem Metodyka zbiór powiązanych ze sobą metod Metodologia nauka o metodach rozwiązywania określonych problemów 3 Co to jest twórczość menedżerska? Współczesne organizacje działają w burzliwym otoczeniu i same podlegają zmianom Działanie w środowisku konkurencyjnym wymaga pomysłowości Pomysłowości oczekuje się przede wszystkim od kadry kierowniczej Podwładni okazują kreatywność gdy ich szefowie sami przejawiają inicjatywę Kreatywność można rozwijać i kształtować Istotą pracy współczesnego menedżera jest pokonywanie trudności i rozwiązywanie problemów Rośnie znaczenie działań nieszablonowych i nowatorskich, opartych na intuicji i wyczuciu otoczenia Inwentyka dostarcza metod i technik przydatnych w tym zakresie 4 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 2

3 Diagnostyka menedżerska analiza racjonalna Problem: odczuwana różnica pomiędzy stanem oczekiwanym a stanem rzeczywistym Klasyfikacja problemów: problemy dysfunkcji problemy optymalizacyjne problemy innowacyjne Etapy rozwiązywania: obserwacja i diagnoza generowanie rozwiązań ocena wyników Etapy analizy racjonalnej: 1. Rozpoznanie i określenie problemu 2. Zebranie danych na temat. okoliczności występowania problemu 3. Identyfikacja przyczyn wystąpienia problemu 4. Tworzenie zbioru alternatywnych rozwiązań problemu 5. Ocena alternatywnych rozwiązań 6. Wybór docelowego rozwiązania 7. Wdrożenie rozwiązania i ocena uzyskanych rezultatów 5 Rodzaje kreatywności Kreatywność: własna menedżerska indywidualna zespołowa rozwój kreatywności własnej -/- współpracowników generowanie kreatywnych/nowatorskich rozwiązań budowanie zespołów twórczych organizacja pracy zespołowej 6 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 3

4 Czynniki wpływające na wyniki procesu twórczego Czynniki intelektualne: zdolność do abstrakcyjnego myślenia zdolności poznawcze, pamięć zdolność oceniania Czynniki emocjonalne: spontaniczność niezależność swoboda twórcza elastyczność umiejętność koncentrowania się na problemie Czynniki społeczne: klimat organizacyjny: stymulacja do twórczych poszukiwań wpływ kierownictwa wpływ zespołu i współpracowników czynniki motywacyjne i kulturowe 7 Diagnostyka menedżerska analiza intuicyjna Dane liczby, fakty, opis stanu Informacja dane w kontekście (relacji do otoczenia) Wiedza system połączonych informacji odnoszących się do obecnej sytuacji decydenta (użytkownika) Mądrość (?) umiejętność postępowania w nowej sytuacji, umiejętność skupienia się na istotnych aspektach problemu Obserwacje Dane Informacje Wiedza techniki analityczne techniki intuicyjne Decyzja Działanie Wyniki 8 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 4

5 Innowacje techniczne - cykl doskonalenia Innowacje w zarządzaniu jakością 7 czynników sukcesu: 1. Pozyskiwanie danych - obserwacje 2. Analiza ilościowa zestawienia danych 3. Prezentacja graficzna wykresy itp. 4. Praca zespołowa generowanie pomysłów 5. Planowanie jakości określanie celów 6. Dokumentacja przebieg prac 7. Wsparcie kierownictwa - zasoby Zarządzanie jakością w organizacji Inwentyka: domena organizatorów i menedżerów instrument organizacji pracy zespołowej i zarządzania jakością 9 Diagnozowanie problemu techniki graficzne Rola technik graficznych: wizualizacja składowych problemu i relacji między nimi wizualizacja przyczyn problemu wizualizacja relacji, np. hierarchii, przynależności, wynikania stymulacja komunikacji i współpracy w zespole Przykładowe metody graficzne: diagram Ishikawy zasada Pareto wykres Pareto-Lorenza analiza czynnikowa hierarchiczna metaplan 10 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 5

6 Diagram Ishikawy szkielet ryby określenie przyczyn wystąpienia problemu identyfikacja symptomów jako czynników składowych główne grupy składowych problemu ( 5M ): Ludzie Maszyny Metody Materiały Organizacja 5M : Men Machines Methods Materials Management 11 Diagram Ishikawy szkielet ryby rozbicie głównych czynników na drobniejsze składowe wykazanie relacji - 12 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 6

7 Etapy budowy diagramu Ishikawy Budowa diagramu: 1. Wyodrębnić główne grupy przyczyn problemu (5M) 2. Uszczegółowienie przyczyn kolejnych ości diagramu identyfikacja przyczyn szczegółowych przyporządkowanie przyczyn do grup określenie relacji - Analiza diagramu: 3. Określenie siły wpływu poszczególnych przyczyn 4. Określenie czynników krytycznych 5. Określenie ukrytych powiązań pomiędzy czynnikami Formułowanie wniosków przyczyny, skutki i planowane kierunki działań 13 Diagram Ishikawy zasada ogólna Główna idea diagramu Ishikawy: wizualizacja szczegółowych przyczyn problemu prezentacja związków przyczynowo-skutkowych PROBLEM 14 Inwentyka - Procesy innowacyjne Wykład 1. 7