Bardzo mało ludzi przewidywało w XIX w., e po nim nastpi wiek XX (St. J. Lec)
|
|
- Zdzisław Kaczor
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Diametros nr 6 (grudzie 2005): Bardzo mało ludzi przewidywało w XIX w., e po nim nastpi wiek XX (St. J. Lec) Lec miał na myli okropnoci XX w., trudne do przewidzenia w optymistycznym stuleciu Ale jest i inny sens zacytowanej myli nieuczesanej. Przełomy stuleci (nawet tysicleci, bo taki mielimy kilka lat temu) s konwencjonalnymi momentami w upływie czasu. Same przez si nic nie znacz, a symbolicznego znaczenia nabieraj znacznie póniej. Podobno pod koniec XIX w. zapytano grup dziennikarzy specjalizujcych si w popularyzacji nauki o spodziewanie przez nich wynalazki. Najbardziej miała odpowied wskazywała na statek pasaerski, który pokona tras z Londynu do Nowego Jorku bodaj w trzy dni. Nic nie wiadomo o przewidywaniach w sprawie rozwoju filozofii. Myl jednak, e byłyby w wikszoci nietrafione. Upadek neokantyzmu? Rozwój logiki matematycznej i jej rola w filozofii? Fenomenologia? Kilka lat temu słyszałem argumentacj, e jednak przełom XIX i XX w. zaowocował dziełami, które wyznaczyły bieg filozofii w XX w.: Badania logiczne Husserla, dzieła Bergsona, Principles of Mathematics Russella itd. Wszelako w kadej nastpnej dekadzie było tak samo: Idee Husserla, Principia Mathematica Whiteheada i Russella, Traktat Wittgensteina, Sein und Zeit Heideggera, Naukowe podejcie do wiata. Koło Wiedeskie (manifest logicznego empiryzmu) itd. Całkowicie zgadzam si z Szubk, i trudno [...] oczekiwa, by koniec stulecia lub nawet tysiclecia przyniósł nagł zmian w prdach i nurtach. Na tym jednak obszar zgody koczy si, moe poza spraw periodyzacji i systematyzacji filozofii analitycznej. Zabieram głos w niniejszej debacie jako kto uwaajcy si za przedstawiciela analitycznego sposobu filozofowania w jego formalno-logicznym wydaniu. Powiciłem w swych pracach sporo uwagi metafilozoficznej analizie analitycznego podejcia do filozofii i historii filozofii analitycznej (szkoła lwowsko-warszawska, logika). Szubka nawet zauwaył to drugie, bo zacytował 189
2 moje okrelenie filozofii analitycznej. Pisz nawet, bo Szubka naley do zastpu filozofów polskich (rzecz ciekawa, e jego trzon stanowi absolwenci KUL), dla których niemal wszystko, co wane i ciekawe w filozofii współczesnej (zwłaszcza najnowszej) dzieje si w okolicach Cambridge, Oxfordu, Cambridge, Mass., Nowego Jorku czy Melbourne. Wprawdzie w tekcie Czy zmierzch filozofii analitycznej? wystpuje kilka polskich nazwisk, ale tylko jako tło dla zagranicznych dokona. Metoda pisania tekstu o stanie filozofii współczesnej (podobnie dzieje si w pracach systematycznych, np. o prawdzie, eksternalizmie itd.) z takiego wiatowego punktu widzenia jest prosta. Trzeba znale osob z zachodniej cywilizacji łaciskiej, która w danym momencie moe posłuy za przewodnika, streci jej wywody, oczywicie z załoenia wnikliwe, a dalej poda je jako reprezentatywne dla opinii wiatowej. Tym razem myli Bernarda Williamsa z kolegium Wszystkich witych z Oxfordu (wspomaganego w pewnych punktach przez Hilarego Putnama i Scotta Soamesa) posłuyły jako punkt odniesienia dla diagnozy filozofii analitycznej. Postaram si wykaza, e z marnym skutkiem. Chciałbym przy tym by dobrze zrozumiany. Kwestionujc postawy naszych filozoficznych wiatowców, nie mam zamiaru nawoływa do ignorowania tego, co pisze i dokonuje si w filozoficznych centrach. Zawsze silnie podkrelam, e nie jestemy filozoficznym supermocarstwem. Jest faktem, e nonszalanckie (bo za takie je uwaam) dywagacje Williamsa o filozofii analitycznej bd zawsze miały wiksz wag socjologiczn ni to, co na ten temat pisze si w Polsce, ale polscy autorzy winni jednak przykłada wiksz wag do tego, co dzieje si u nas. Filozofia analityczna (dotyczy do take innych postaci myli filozoficznej) w Polsce ma sw własn histori. I jej dalszy rozwój lub zmierzch bdzie dokonywał si, przynajmniej czciowo, take w nawizaniu do rodzimych zaszłoci i ich kontynuacji, mniej lub bardziej udanych. Szubka ma racj, e nie jest łatwo okreli filozofi analityczn. Nie ma w tym nic szczególnego, poniewa tak samo jest z jakimkolwiek nurtem czy kierunkiem filozoficznym. Niemniej jednak, nie jest jasne, czy wedle Szubki, filozofia jest kierunkiem, tj. czym zjednoczonym wspólnymi pogldami na kilka podstawowych pyta filozoficznych czy te nie. Szubka powiada, e wedle 190
3 mojego zdania filozofia analityczna to kierunek obejmujcy i tu nastpuje wyliczenie, co takiego do niej naley. Otó, nigdzie nie traktowałem filozofii analitycznej jako kierunku, a nawet zdecydowanie przeciwko temu wystpowałem. Uwaam, e termin filozofia wyraa pojcie rodzinne w sensie Wittgensteina, a to samo dotyczy nazwy filozofia analityczna. Jest to o tyle wane, e nie ma wikszych widoków na to, by, poza kilkoma bardzo ogólnymi punktami, bardziej zreszt historycznymi i genetycznymi, ni systematycznymi znale jaki wyrazisty wspólny mianownik dla nurtu analitycznego. Powiedzenie, e jest nim metoda analityczna nic nie znaczy, poniewa jest ona pojmowana bardzo rozmaicie. Jeli zatem chcemy zabra si do efektywnego rozbioru plusów i minusów (perspektyw czy zmierzchu, jeli kto woli) filozofii analitycznej, trzeba koncentrowa si na poszczególnych jej wersjach. To starałem si uczyni w szkicu Kierunki i metody filozofii analitycznej cytowanym przez Szubk, a take w innych pracach (np. ksice Metamatematyka i epistemologia, Pastwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1993 oraz Prologu i Epilogu w: W stron logiki, Aureus, Kraków 1996). Przypuszczam, e Szubka zgodziłby si ze mn, i nie ma co mówi o filozofii czy metodzie analitycznej w ogóle, a tylko o jej poszczególnych manifestacjach. Jeli tak, to powinien przytoczy wywody Williamsa jako wyjtkowo negatywny przykład spojrzenia na rozwaan w nim formacj filozoficzn. Zastrzegam przy tym, e nie znam artykułu, który Szubka referuje. Poniewa okolicznoci napisania tego tekstu uniemoliwiły mi zapoznanie si z oryginałem, polegam tylko na tym, co przeczytałem u Szubki. Przyjmuj zatem, e wedle Williamsa scjentyzm jest charakterystycznym pogldem dla sporej czci filozofii analitycznej, a ponadto, e to bardzo le i winno by zmienione, bo inaczej zmierzch filozofii analitycznej jest niechybny. Szubka ilustruje tendencje scjentystyczne w filozofii analitycznej wskazujc na logiczny empiryzm, szkoł lwowsko-warszawsk, Russella i szkoł australijsk. Dodaje: analityczna próba ucilenia filozofii czsto prowadziła do scjentyzmu, z którym z kolei wizał si ahistoryzm i naturalizm (te dwa ostatnie zmy to take co nader brzydkiego). Trzeba jednak od razu zauway, i scjentyzm logicznego empiryzmu i szkoły 191
4 lwowsko-warszawskiej polegał zgoła na czym innym i do innych rezultatów prowadził (szczegóły pomijam, bo rzecz dokładnie opisałem w ksice Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska, Pastwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1985). W zwizku z tym zdanie analityczna próba ucilenia filozofii czsto prowadziła do scjentyzmu nie ma wyranego sensu, bo przydawka analityczna jest tylko hasłem wywoławczym, co sprawia, e trzeba doda czsto, aczkolwiek z tego nic nie wynika na temat kiedy, tj. w jakich przypadkach. Precyzja tej kwalifikacji przypomina osobliw kwalifikacj Slugi (cytowan przez Szubk), e do filozofii analitycznej naley główny nurt filozofii amerykaskiej. Jest to jasne jak słoce i proste jak parasol, by uy potocznego artu, zwłaszcza dla tych, którzy nie s znawcami filozofii w USA lub tworz jej obraz wedle działów filozofii w amerykaskich ksigarniach, gdzie króluj Derrida, feminizm, Heidegger czy Lyotard. Dodam jeszcze, e całkiem spora cz filozofii analitycznej (Moore, Wittgenstein w obu fazach, szkoła oksfordzka) w ogóle nie podzielała scjentyzmu (nie twierdz, e Szubka o tym nie wie). Tak wic, przypisywanie analitykom postawy scjentystycznej musi by opatrzone mnóstwem dodatkowych zastrzee, bo sam postulat unaukowienia filozofii niewiele mówi. Williams wyrónia trzy rodzaje (czy te przejawy) scjentyzmu metafilozoficznego. Po pierwsze, mamy do czynienia ze scjentyzmem stylistycznym, tj. upodobnianiem jzyka filozofii do argonu naukowego. Wszelako ta tendencja nie moe by ograniczona do filozofii analitycznej. Pomijajc czasy dawniejsze była popularna w XIX w., nawet w formie skrajnej, np. u Spencera. W XX w. celowali w tym marksici. Nie jest obca neoscholastykom, a nawet postmodernistom; u tych ostatnich prowadzi do efektów wyjtkowo komicznych (zob. ksik A. Sokala i J. Brickmonta, Modne bzdury. O naduyciach nauki popełnianych przez postmodernistycznych intelektualistów, wyd. polskie: Prószyski i S-ka, Warszawa 2004). To prawda, e scjentyzm stylistyczny mona znale u analityków (nie podejmuj si podania dokładniejszej kwalifikacji w rodzaju wielu czy niewielu ), ale z uwagi na powszechno tego zjawiska w całej filozofii, trudno z tego wycign jakiekolwiek rozsdne wnioski na temat zmierzchu filozofii analitycznej. Po drugie, mamy scjentyzm argumentacyjny. Polega on na czym nastpujcym: 192
5 Pod hasłem hołdowania ideałom cisłoci i eliminacji nieporozumie w filozofii, a take uzasadniania głoszonych przez siebie twierdze, zaraz po ich przedstawieniu przystpuj do rozpatrywania wszelkich moliwych zarzutów, jakie mona przeciw nim wysun i ich odpierania. Nie ulega najmniejszej wtpliwoci, e kady rzetelny filozof musi wnikliwie rozpatrywa zarzuty, jakie mona sformułowa pod adresem jego pogldów i stara si je odeprze. Nie oznacza to jednak, e wszystkie one musz by po kolei rozpatrywane w pisanych przez niego pracach. Szubka nie twierdzi, e scjentyzm ogólny jest jedynym ródłem argumentacyjnego, niemniej jednak uwaa, e drugi jest przejawem pierwszego. Znowu trzeba tutaj zauway, i argumentowanie nie jest specjalnoci li tylko analityków, poniewa choruje na ni take wielu innych, np. fenomenologów. Pomijajc t kwesti, nie jest łatwo rozstrzygn, które zarzuty warto rozway, a które nie oraz co to znaczy wszystkie moliwe. Nie ma adnych reguł w tej mierze. Za bardziej istotny uwaam inny problem. Oto powiada si, e analitycy przedkładaj form nad tre, e zbytnie zwracanie uwagi na jako jzyka i argumentacji przesłania im wiat i jego problemy. Ocena tego stanu rzeczy jest relatywna wzgldem oczekiwa stawianych filozofii. Faktem jest, e postawa analityczna najczciej skłania do filozoficznego minimalizmu, ale to jest cena płacona za metod. Nic za darmo w filozofii, jak zwykłem powtarza. Natomiast to, czy hipertrofia argumentacji jest znamieniem zmierzchu obecnej filozofii analitycznej, stanowi kwesti otwart. Gdy np. czytam liczne rozwaania na temat tzw. deflacyjnej koncepcji prawdy (np. Soamesa, tak cenionego przez Szubk) mam wraenie, e jest to przelewanie pustego w próne, ale wahałbym si generalizowa. Skoro liczba filozofów i ich publikacji gwałtownie wzrosła, jako rozwaa z koniecznoci podlega prawidłowociom statystycznym. Moe wic lepiej nie wyprowadza zbyt dalekich wniosków wedle reguły pars pro toto. Zapewne jest i tak, e kady analityk, by ograniczy si do tego krgu, ma na swym koncie publikacje, o których z czystym sumieniem mona powiedzie, e reprezentuj scjentyzm argumentacyjny. Po trzecie, wystpuje te scjentyzm metodologiczny, tj. plan sanacji filozofii poprzez zastosowanie w niej metod nauk 193
6 szczegółowych, formalnych i empirycznych. Nihil novi, a nawet powiedziałbym, e taki prostolinijny scjentyzm dawniej wystpował znacznie czciej ni to obecnie ma miejsce w filozofii analitycznej. To, co Szubka pisze, za Williamsem, o scjentyzmie metodologicznym razi uproszczeniami. Moe nie powinienem odwoływa si do samego siebie (w kocu jestem tylko z Krakowa, a nie z metropolii zachodniej), ale powaam si sdzi, e moja analiza scjentyzmu (w artykule Umiarkowana (poprawiona?) obrona scjentyzmu, w: W stron logiki, j. w., s ) czy propozycje w sprawie uycia nauki i jej metod w filozofii (por. Prolog i Epilog w Stron logiki, j. w.) stanowi sprawniejsze ujcie tych kwestii w ramach filozofii analitycznej ni powierzchowne dywagacje Williamsa i Szubki. Williams i Szubka twierdz, e filozofia analityczna jest ahistoryczna, przynajmniej w znacznej czci. Ma ona nadto operowa odrónieniem dwóch rodzajów historii filozofii, po pierwsze, racjonaln lub analityczn, tj. rozumian jako analiza krytyczna lub racjonalna rekonstrukcja dzieł i pogldów wielkich filozofów przeszłoci oraz, po drugie, traktowan jako typowe historyczne badania nad genez i dziejami idei filozoficznych. Jeli traktowa serio pierwsze rozumienie, to słowa racjonalna, analityczna i krytyczna s równowane, a to samo dotyczy zwrotów analiza krytyczna i racjonalna rekonstrukcja. Te identyfikacje wydaj mi si nietrafne, a w kadym razie kwalifikacja analityczna znaczy co innego ni w złoeniu filozofia analityczna. Szubka i Williams wtpi, czy analityczna historia filozofii ma cokolwiek wspólnego z uprawianiem historii. Stwierdzaj dalej, e, wedle analityków, drugi rodzaj bada historycznych ma by ignorowany, bo filozof hołdujcy scjentyzmowi traktuje histori jako nieistotn dla filozofii systematycznej, podobnie jak przyrodnik uwaa, i nic nie skorzysta z rozpatrywania dziejów swej dyscypliny, np. fizyki czy chemii. Proponowałbym na pocztek, by tego rodzaju pogldy przypisywa konkretnym autorom, np. cytowanemu Rorty emu, a nie filozofii analitycznej tout court. Ponadto referowane rozwaania wywaaj dawno otwarte drzwi. Poniewa Szubka i Williams nie podaj przykładów racjonalnej rekonstrukcji w historii filozofii, trudno zorientowa si, co i kogo maj na myli. Dla ustalenia uwagi przypumy, e chodzi o co podobnego do rekonstrukcji historii nauki, np. przez 194
7 Kuhna i Lakatosa. Jeli tak, to, po pierwsze, ani jeden ani drugi nie uwaali si za filozofów analitycznych, a po drugie, i waniejsze, od dawna i na ogół traktuje si ich obrazy dziejów nauki jako historycznie wtpliwe. Szubka nie zgadza si z tym, e historia filozofii moe by ignorowana przez filozofa. To te niezbyt oryginalne stanowisko, bo standardowy jest pogld, e upływ czasu inaczej działa w sferze kultury duchowej a inaczej w sferze nauk przyrodniczych i techniki. Rzecz polega na tym, e inaczej starzej si dzieła filozoficzne czy sztuki, a inaczej teorie naukowe czy rodki pokonywania przestrzeni. Jak to kto kiedy ujł (bodaj L. Kołakowski w znanym eseju Zakresowe i funkcjonalne rozumienie filozofii), mogc uczy si geometrii z podrcznika Hilberta nie signiemy do Elementów Euklidesa, natomiast czytanie współczesnego filozofa nie zastpi lektury Platona, aczkolwiek zawsze mona dyskutowa o zasigu takich diagnoz. Jest oczywicie wielkim problemem, jak korzysta z historii filozofii w badaniach systematycznych i co nam mówi dawni filozofowie czytani z dzisiejszej perspektywy, ale adna prosta formuła tego nie rozstrzygnie. Mona np. wyprodukowa koszulk z hasłem Zapomnij o tym, co zdarzyło si w filozofii wczeniej ni 10 lat temu i zaleca, by studenci nie tylko j nosili, ale i starannie przestrzegali rzeczonego wskazania. Tak pono zdarzyło si w Princeton, a sam mistrz Soames był jednym z promotorów całej akcji. Nie do koca pozostał wierny sam sobie, bo wydał dwutomowe dzieło Philosophical Analysis in the Twentieth Century (Princeton University Press, Princeton 2003), w którym na próno szuka informacji o Brentanie (z wyjtkiem cytatu z Quine a), analitycznych tendencjach u Husserla, Polakach (z wyjtkiem Tarskiego) czy filozofii skandynawskiej, aczkolwiek jest tam te mnóstwo ciekawego materiału. Załómy, e to włanie Soames jest typowym reprezentantem ahistoryzmu. Nie wida jednak adnego powodu, by t postaw rozszerza na cał filozofi analityczn lub znaczn jej cz. Wystarczy spojrze na prace filozofów (analitycznych) polskich, skandynawskich czy niemieckich, a take wikszoci brytyjskich, by przekona si o ich znacznej, a w wielu wypadkach, wrcz imponujcej kompetencji historycznej. A to, e analizy historyczne mieszcz si zwykle jako pomidzy analiz krytyczn a odtworzeniem genezy danego pogldu, to włanie specyfika filozofii. Sam 195
8 zajmujc si pojciem prawdy, w szczególnoci, jej korespondencyjnym rozumieniem, nie widz adnej niestosownoci w dociekaniu, jak kategoria adequatio pojawiła si w okresie redniowiecza, bo wierz, e to pomoe w zrozumieniu, jak idea korespondencji funkcjonuje dzisiaj. Szubka, podobnie jak w wypadku scjentyzmu, nie dostrzega, e naturalizm ma wiele twarzy i bynajmniej nie jest dobrem (lub złem) filozofii analitycznej. Niektórzy, jak Quine, traktuj go radykalnie i jako rzecz niemal ju zrealizowan, inni (tych jest coraz wicej) jako program, którego realizacja jest warta zachodu, przynajmniej lokalnie. Ci drudzy s w pełni wiadomi, e naturalizm ma swe ograniczenia, by moe nieprzekraczalne. Niemniej jednak, poytkiem filozoficznym jest wskazanie nawet owych barier. I znowu notujemy tutaj wywaanie bardzo dawno otwartych drzwi w postaci cytowania Strouda i jego diagnozy, e naturalista albo zasklepia si w modelowym rozumieniu natury wedle obecnych nauk przyrodniczych, albo te rozszerza sfer zjawisk naturalnych. To, e filozof z Południowej Kalifornii odkrywa takie rzeczy, nie dziwi, bo skd miałby zna pogldy Brentana czy szkoły lwowsko-warszawskiej, np. Kotarbiskiego, ale smutne jest to, e filozof polski, piszcy dla publicznoci rodzimej, musi podpiera si amerykaskim autorytetem dla wyraenia spraw oczywistych w jego kraju. Przywoływanie opinii rzeczonego Strouda, e naturalizm podobny jest idei wiatowego pokoju w jej abstrakcyjnoci, ale z mizernymi efektami, gdy sprawy przechodz do konkretów lub te metafory Putnama, e akces do naturalizmu przypomina deklaracje o zgodnoci z dokonaniami Stalina, ma ju wyłcznie sens retoryczny i to w nienajlepszym gucie. Trudno dziwi si, e tekst zatytułowany Czy zmierzch filozofii analitycznej? koczy si postulatem i prognoz. Szubka korzysta w tym celu z cytowanej przez siebie wypowiedzi Putnama o potrzebie bycia filozofem bez przymiotników i rozumie j jako wezwanie: do uprawiania filozofii bez adnych ogranicze i obcie, bez niewolniczego ogldania si na załoenia kierunków filozofii minionego stulecia. Jeeli za do czego takiego dojdzie, to naley si spodziewa, e pierwsze dekady tego wieku bd równie filozoficznie interesujce i dynamiczne jak pierwsze dekady XX 196
9 wieku. Bdzie si to jednak wizało ze zmierzchem i radykaln transformacj filozofii analitycznej, któr znamy i której jestemy bd gorcymi ordownikami, bd przeciwnikami. Uwaam, e jest to proroctwo, które nie ma szans na realizacj. Filozofia, przynajmniej na razie, nie mogła oderwa si od metafilozofii (mówic nieco bardziej technicznie, praktyka filozoficzna, w przeciwiestwie do tej w naukach szczegółowych, jest domknita pogldami na sposób jej uprawiania). Ze swej strony, nie widz powodu, by nie oglda si na filozofi zeszłego wieku i wcale nie odczuwam z tego powodu ogranicze czy obcie. Nie znaczy to, e jestem zadowolony ze stanu filozofii analitycznej, tj. tej do której chc zalicza si. W szczególnoci, uwaam, e jej anglosaskie ródła stały si jałowe. Tym tłumacz rozkwit analitycznego przyczynkarstwa. Jeszcze jeden warunek dla definicji wiedzy, by upora si z problemem Gettiera, jeszcze jedna propozycja w sprawie antynomii Kłamcy, jeszcze jeden system logiki deontycznej, epistemicznej itd., a potem komentarze do komentarzy i interes krci si niemal samoczynnie (trzeba tutaj zreszt doda podobn uwag jak w przypadku scjentyzmu argumentacyjnego, tj. e kady ma co ma sumieniu). Zapewne nie ma na to rady, e filozofia analityczna pozostanie kolekcj problemów, a nie szerok wizj tego, co istnieje i jest poznawane. To sprawia, e pojawianie si przyczynków jest nieuniknione. Rzecz jednak w tym, aby ich produkcja nie przekroczyła statystycznie dopuszczalnych granic. Przyszło filozofii analitycznej widz w jej miałym siganiu do tradycji kontynentalnej, wyznaczonej przez takie nazwiska jak Bolzano, Brentano, Husserl (zwłaszcza z wczesnej fazy); Frege, zgoła niesłusznie zawłaszczony przez Anglosasów równie naley do tego krgu. Nasza szkoła lwowsko-warszawska jest formacj godn uwagi w tej perspektywie i warto z niej korzysta nie dla zaciankowego cigania si z innymi, ale włanie dla ogólnofilozoficznego poytku. Takie jest te zdanie wielu filozofów zagranicznych, z których Kevin Mulligan, Peter Simons i Barry Smith s najbardziej znani. Nie znaczy to, by zapoznawa inne kultury filozoficzne. Tradycja anglosaska jest na tyle ustalona i silna, e na pewno wygeneruje rzeczy wartociowe, ale chyba, przynajmniej na razie, nie na miar Moore a czy Russella. Nie wida za adnych 197
10 powodów, by powiela w Polsce diagnozy a lá Williams jako rzekomo wnikliwe analizy obecnej sytuacji w filozofii analitycznej, bo s wyjtkowo niekompetentne, zarówno historycznie jak i systematycznie. 198
Pojcie filozofii analitycznej, indywidualnoci filozoficzne i kilka innych spraw. W odpowiedzi niektórym dyskutantom
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 209 213 Pojcie filozofii analitycznej, indywidualnoci filozoficzne i kilka innych spraw. W odpowiedzi niektórym dyskutantom Tadeusz Szubka Mój esej o rzekomym lub rzeczywistym
Bardziej szczegółowoPiotr Gutowski. Jedna uwaga w tekcie Woleskiego wydała mi si niesprawiedliwa. Chodzi o nastpujcy fragment:
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 235 239 O tym, e nieprawd jest, i według pewnych filozofów wszystko, co ciekawe w filozofii dzieje si w Ameryce, o pojciu filozofii analitycznej i o potrzebie problemowego
Bardziej szczegółowoCzy zen jest filozofi?
Diametros nr 2 (grudzie 2004): 108 113 Beata Szymaska Agnieszka Kozyra, Filozofia zen, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. Nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała si ksika Agnieszki Kozyry zatytułowana
Bardziej szczegółowoOdpowied na zarzuty Ksidza Profesora Andrzeja Maryniarczyka 1
Diametros nr 3 (marzec 2005): 218 222 Odpowied na zarzuty Ksidza Profesora Andrzeja Maryniarczyka 1 Mateusz Penczek Na pocztku swojej polemiki Ksidz Profesor Andrzej Maryniarczyk pisze, e kiedy w miejsce
Bardziej szczegółowoPlanowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa.
Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Wstp Przy podejciu do planowania adresacji IP moemy spotka si z 2 głównymi przypadkami: planowanie za pomoc adresów sieci prywatnej przypadek, w którym jeeli
Bardziej szczegółowoO przyszłoci filozofii (nie tylko) analitycznej
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 203 208 Ireneusz Ziemiski Z tekstem Profesora Tadeusza Szubki trudno dyskutowa, poniewa ostrono zawartych w nim tez bardziej przypomina wypowied eksperta (a nawet dyplomaty),
Bardziej szczegółowoEpistemologia. Organizacyjnie. Paweł Łupkowski Instytut Psychologii UAM 1 / 19
1 / 19 Epistemologia Organizacyjnie Paweł Łupkowski Instytut Psychologii UAM 22.02.2018 2 / 19 Epistemologia https://plupkowski.wordpress.com/dydaktyka/ pawel.lupkowski@gmail.com (mówiacy tytuł wiadomości!)
Bardziej szczegółowoCzy zmierzch filozofii analitycznej?*
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 94 108 * Tadeusz Szubka Trudno raczej oczekiwa, by koniec stulecia lub nawet tysiclecia przyniósł nagł zmian w prdach i nurtach minionego okresu. Odnosi si to równie do filozofii
Bardziej szczegółowoO niezbdnoci filozofii analitycznej
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 244 248 Robert Poczobut I Analitycy z reguły uprawiaj filozofi w sposób systematyczny i problemowy. Problemy filozoficzne zostały podzielone na okrelone kategorie wyznaczajce
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FILOZOFIA. I. Umiejscowienie kierunku w obszarze/obszarach kształcenia wraz z uzasadnieniem:
Załącznik nr 1 do uchwały nr 445/06/2012 Senatu UR z dnia 21 czerwca 2012 roku EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FILOZOFIA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy absolwenta I stopień
Bardziej szczegółowoO dobru dysputy nieco bezładne
Diametros nr 1 (wrzesie 2004): 128 132 Mateusz Penczek Tomasz z Akwinu, Dysputy problemowe O dobru, tłum. A. Białek, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003. Omawiana ksika jest drug z serii pozycji publikowanych
Bardziej szczegółowoINTUICJE. Zespół norm, wzorców, reguł postępowania, które zna każdy naukowiec zajmujący się daną nauką (Bobrowski 1998)
PARADYGMAT INTUICJE Zespół norm, wzorców, reguł postępowania, które zna każdy naukowiec zajmujący się daną nauką (Bobrowski 1998) PIERWSZE UŻYCIA językoznawstwo: Zespół form deklinacyjnych lub koniugacyjnych
Bardziej szczegółowoFilozofia I stopień. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia dla kierunku Filozofia dla I stopnia studiów
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 49/2015 Senatu UKSW z dnia 23 kwietnia 2015 r. Filozofia I stopień Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia dla kierunku Filozofia dla I stopnia
Bardziej szczegółowoGilsonowska metoda historii filozofii. Artur Andrzejuk
Gilsonowska metoda historii filozofii Artur Andrzejuk PLAN 1. Gilsonowska koncepcja historii filozofii jako podstawa jej metodologii 2. Charakterystyka warsztatu historyka filozofii na różnych etapach
Bardziej szczegółowoDECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 marca 2005 r. odmawiajca uwzgldnienia wniosku o zobowizanie Zarzdu Banku, do wykrelenia danych osobowych dotyczcych Skarcego z Bankowego
Bardziej szczegółowoWstp. Warto przepływu to
177 Maksymalny przepływ Załoenia: sie przepływow (np. przepływ cieczy, prdu, danych w sieci itp.) bdziemy modelowa za pomoc grafów skierowanych łuki grafu odpowiadaj kanałom wierzchołki to miejsca połcze
Bardziej szczegółowoRynek motoryzacyjny 2011 Europa vs Polska
Rynek motoryzacyjny 2011 Europa vs Polska Rynek cz!"ci motoryzacyjnych nierozerwalnie #$czy si! z parkiem samochodowym, dlatego te% podczas oceny wyników sprzeda%y samochodowych cz!"ci zamiennych nie mo%na
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2a Uchwała UZdsZJKwUG nr 1/2012 (3)
Opis zakładanych efektów kształcenia dla kierunku filozofia, studia pierwszego stopnia, stacjonarne i niestacjonarne (macierz efektów obszarowych i kierunkowych wraz z przypisanymi im przedmiotami) Przedmioty
Bardziej szczegółowoTemat: Technika zachłanna. Przykłady zastosowania. Własno wyboru zachłannego i optymalnej podstruktury.
Temat: Technika zachłanna. Przykłady zastosowania. Własno wyboru zachłannego i optymalnej podstruktury. Algorytm zachłanny ( ang. greedy algorithm) wykonuje zawsze działanie, które wydaje si w danej chwili
Bardziej szczegółowoPROWIZJE Menad er Schematy rozliczeniowe
W nowej wersji systemu pojawił si specjalny moduł dla menaderów przychodni. Na razie jest to rozwizanie pilotaowe i udostpniono w nim jedn funkcj, która zostanie przybliona w niniejszym biuletynie. Docelowo
Bardziej szczegółowoPlan wykładu. Reguły asocjacyjne. Przykłady asocjacji. Reguły asocjacyjne. Jeli warunki to efekty. warunki efekty
Plan wykładu Reguły asocjacyjne Marcin S. Szczuka Wykład 6 Terminologia dla reguł asocjacyjnych. Ogólny algorytm znajdowania reguł. Wyszukiwanie czstych zbiorów. Konstruowanie reguł - APRIORI. Reguły asocjacyjne
Bardziej szczegółowoRegulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku
Regulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku Krajowi Przedstawiciele Sieci, Uwzgldniajc Decyzj Rady Unii Europejskiej z 28 maja 2001 roku ( dalej nazywanej Decyzj Rady
Bardziej szczegółowoKompilacja image z CVS
Kompilacja image z CVS Tworzenie image na Dreamboxa nie jest tajemnic, a opis czynnoci, jakie naley wykona, aby stworzy własny soft mona znale na wikszoci niemieckich stron traktujcych o Dreamboxach. Kto
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE
ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE Koło Wiedeńskie Karl Popper Thomas Kuhn FILOZOFIA A NAUKA ZAŁOŻENIA W TEORIACH NAUKOWYCH ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE Jaki jest charakter rzeczywistości językowej? ZAŁOŻENIA EPISTEMOLOGICZNE
Bardziej szczegółowoStandardy kształcenia dla kierunku studiów: Historia
Załcznik nr 42 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Historia A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów filozofia studia pierwszego stopnia - profil ogólnoakademicki
Efekty kształcenia dla kierunku studiów filozofia studia pierwszego stopnia - profil ogólnoakademicki Umiejscowienie kierunku w obszarach kształcenia Kierunek studiów filozofia należy do obszaru kształcenia
Bardziej szczegółowoIndywidualny Zawodowy Plan
Indywidualny Zawodowy Plan Wstęp Witaj w Indywidualnym Zawodowym Planie! Zapraszamy Cię do podróży w przyszłość, do stworzenia swojego własnego planu działania, indywidualnego pomysłu na życie i pracę
Bardziej szczegółowoElementy filozofii i metodologii INFORMATYKI
Elementy filozofii i metodologii INFORMATYKI Filozofia INFORMATYKA Metodologia Wykład 1. Wprowadzenie. Filozofia, metodologia, informatyka Czym jest FILOZOFIA? (objaśnienie ogólne) Filozofią nazywa się
Bardziej szczegółowoFilozofia i etyka. Podyplomowe studia kwalifikacyjne na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS
Filozofia i etyka. Podyplomowe studia kwalifikacyjne na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS 1 Nazwa Wprowadzenie do filozofii 2 Kod Erasmus --- 3 Język wykładowy Polski 4 Strona WWW 5 Godzinowe ekwiwalenty
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE FILOZOFII I ETYKI
Załącznik nr 1 do Uchwały nr /2012 Senatu UKSW z dnia 25 września 2012 r. STUDIA PODYPLOMOWE FILOZOFII I ETYKI Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia Nazwa kierunku studiów
Bardziej szczegółowoListy Inne przykªady Rozwi zywanie problemów. Listy w Mathematice. Marcin Karcz. Wydziaª Matematyki, Fizyki i Informatyki.
Wydziaª Matematyki, Fizyki i Informatyki 10 marca 2008 Spis tre±ci Listy 1 Listy 2 3 Co to jest lista? Listy List w Mathematice jest wyra»enie oddzielone przecinkami i zamkni te w { klamrach }. Elementy
Bardziej szczegółowoDECYZJA. Warszawa, dnia 4 padziernika 2004 r. GI-DEC-DS-208/04
Decyzja GIODO z dnia 4 padziernika 2004 r. nakazujca udostpnienie operatorowi telefonii komórkowej, udostpnienie Komendantowi Stray Miejskiej, danych osobowych abonenta telefonu komórkowego, w zakresie
Bardziej szczegółowoProgram Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe
Autor: Jacek Bielecki Ostatnia zmiana: 14 marca 2011 Wersja: 2011 Spis treci Program Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe PROGRAM SPRZEDA WERSJA 2011 KOREKTY RABATOWE... 1 Spis treci... 1 Aktywacja funkcjonalnoci...
Bardziej szczegółowoHistoria ekonomii. Mgr Robert Mróz. Zajęcia wprowadzające
Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Zajęcia wprowadzające 04.10.2016 Plan Organizacja zajęć Warunki zaliczenia Co to jest historia ekonomii i po co nam ona? Organizacja zajęć robertmrozecon.wordpress.com
Bardziej szczegółowoDECYZJA. Warszawa, dnia 31 marca 2006 r. GI-DEC-DS-106/06
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych nakazujca Spółce usunicie uchybie w procesie przetwarzania danych osobowych osób biorcych udział w organizowanych przez t Spółk konkursach, poprzez
Bardziej szczegółowoWYKŁAD I CZYM JEST ARGUMENTACJA PRAWNICZA?
WYKŁAD I CZYM JEST ARGUMENTACJA PRAWNICZA? 1 TEKST PRAWNY ROZUMIENIE INTERPRETACJA/WYKŁADNIA UZASADNIENIE/ARGUMENTACJA PRAWO ZASTOSOWANIE UZASADNIENIE/ARGUMENTACJA 2 I. Spór o metody prawnicze XIX w. 1.
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża,
Prof. UAM, dr hab. Zbigniew Tworak Zakład Logiki i Metodologii Nauk Instytut Filozofii Wstęp do logiki Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża, kto poprawnie wnioskuje i uzasadnia
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT
INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT Rubryka 1 Nazwa programu operacyjnego. W rubryce powinien zosta okrelony program operacyjny, do którego składany jest dany projekt.
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA W KLASIE I
WYMAGANIA W KLASIE I EDUKACJA POLONISTYCZNA Ocena znakomicie ( 6) Uczeń: z uwagą słucha długich wypowiedzi innych i zawsze w pełni rozumie ich treść; jest liderem w dyskusji, zadaje adekwatne do sytuacji
Bardziej szczegółowoElementy filozofii i metodologii INFORMATYKI
Elementy filozofii i metodologii INFORMATYKI Filozofia INFORMATYKA Metodologia Czym jest FILOZOFIA? (objaśnienie ogólne) Filozofią nazywa się Ogół rozmyślań, nie zawsze naukowych, nad naturą człowieka,
Bardziej szczegółowo6. Zagadnienia źródła poznania I Psychologiczne zagadnienie źródła poznania
6. Zagadnienia źródła poznania I Psychologiczne zagadnienie źródła poznania Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Dwa zagadnienia źródła poznania
Bardziej szczegółowoIMMANUEL KANT ETYKA DEONTOLOGICZNA
IMMANUEL KANT ETYKA DEONTOLOGICZNA PROJEKT ETYKI KANTA W POSZUKIWANIU OBIEKTYWNYCH PODSTAW ETYKI Wobec krytyki Huma Immanuel Kant stara się znaleść jakąś obiektywną podstawę dla etyki, czyli wykazać, że
Bardziej szczegółowoZgłoszenia protokoły Olimpiada Filozoficzna składanie prac
OLIMPIADY PRZEDMIOTOWE 2018/2019 Zgłoszenia Etap szkolny Etap okręgowy Etap centralny Olimpiada Historyczna 5.11- rejestracja 5.11 przyjmowanie 12.01 5-8.04 uczestników do 30.11 przesłanie protokołów do
Bardziej szczegółowoANALITYKA JAKO W ANALITYCE. JAKO oczekiwania. Jako? SEMINARIUM KCA
W ANALITYCE SEMINARIUM KCA Władysław W. Kubiak Jako? - doskonało tradycyjny pogld akademicki a take rozumienie potoczne; - zero błdów - linia graniczna (wymaga okrelenia norm i kryteriów) - cigłe ulepszanie
Bardziej szczegółowo============================================================================
Czy po fiskalizacji nale y rejestrowaæ sprzeda Autor: Sylwek - 2015/01/27 21:24 Czy zaraz po fiskalizacji nale y obowi±zkowo rejestrowaæ sprzeda na kasie? Za³o enia: 1. podatnik traci zwolnienie z obowi±zku
Bardziej szczegółowoW kwestii zwizku pomidzy filozofi umysłu a naukami empirycznymi. Karol Polcyn
Diametros nr 3 (marzec 2005): 193 197 W kwestii zwizku pomidzy filozofi umysłu a naukami empirycznymi Karol Polcyn Nikt nie powinien kwestionowa roli nauki w poznaniu natury umysłu. Z drugiej strony, dyskusje
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów Etyka prowadzonego w Instytucie Filozofii UJ. Studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Efekty kształcenia dla kierunku studiów Etyka prowadzonego w Instytucie Filozofii UJ Studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Lp. K_W01 K_W02 Nazwa Wydziału: Wydział Filozoficzny Nazwa kierunku
Bardziej szczegółowoOgólna metodologia nauk SYLABUS A. Informacje ogólne. Semiotyka kognitywna, Konceptualizacja i definiowanie
Ogólna metodologia nauk SYLABUS A. Informacje ogólne Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu
Bardziej szczegółowoFilozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2011-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Różnice w metodzie uprawiania nauki Krytyka platońskiej teorii idei Podział
Bardziej szczegółowoEPI 17/18 Podsumowanie. Paweł Łupkowski
EPI 17/18 Podsumowanie Paweł Łupkowski 1 / 17 Dziś i dalej Wykłady 12 kwietnia (dzisiaj) ostatnie dwa wykłady. 19 kwietnia, 11:30-13:00 (A) Test końcowy Ok. 60 minut 10 pytań testowych. 3 pytania otwarte
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 8 z 9 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: Filozofia 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowoCZY WARTO MIE AUTO NA SPÓŁK Z PRACODAWC?
CZY WARTO MIE AUTO NA SPÓŁK Z PRACODAWC? Artykuł omawia zalety podatkowe umownego ustanowienia pomidzy pracodawc i pracownikiem współwłasnoci samochodu osobowego Cel słubowy, cel prywatny droga pod górk
Bardziej szczegółowoCash flow projektu zakładajcego posiadanie własnego magazynu oraz posiłkowanie si magazynem obcym w przypadku sezonowych zwyek
Optymalizacja zaangaowania kapitałowego 4.01.2005 r. w decyzjach typu make or buy. Magazyn czy obcy cz. 2. Cash flow projektu zakładajcego posiadanie własnego magazynu oraz posiłkowanie si magazynem obcym
Bardziej szczegółowoKLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI
Egzamin maturalny maj 2009 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Zasady oceniania: za rozwi zanie wszystkich zada mo na uzyska maksymalnie 50 punktów (w tym za rozwi zanie zada testowych
Bardziej szczegółowoAmortyzacja rodków trwałych
Amortyzacja rodków trwałych Wydawnictwo Podatkowe GOFIN http://www.gofin.pl/podp.php/190/665/ Dodatek do Zeszytów Metodycznych Rachunkowoci z dnia 2003-07-20 Nr 7 Nr kolejny 110 Warto pocztkow rodków trwałych
Bardziej szczegółowoUwaga: jeżeli za wypowiedź przyznano 0 pkt w kryterium Realizacja tematu wypowiedzi, we wszystkich pozostałych kryteriach przyznaj e się 0 pkt.
Kryteria oceny pisemnych form wypowiedzi w klasach 7-8 szkoły podstawowej 1. Realizacja tematu wypowiedzi wypowiedź jest zgodna z formą wskazaną w poleceniu, w wypowiedzi ujęte zostały wszystkie kluczowe
Bardziej szczegółowoWiesław M. Macek. Teologia nauki. według. księdza Michała Hellera. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Wiesław M. Macek Teologia nauki według księdza Michała Hellera Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego Warszawa 2010 Na początku było Słowo (J 1, 1). Książka ta przedstawia podstawy współczesnej
Bardziej szczegółowoWykres 1. Płeć respondentów. Źródło: opracowanie własne. Wykres 2. Wiek respondentów.
Ogółem w szkoleniach wzięły udział 92 osoby, które wypełniły krótką ankietę mającą na celu poznanie ich opinii dotyczących formy szkolenia, osób prowadzących, a także przydatności przekazywanych informacji.
Bardziej szczegółowoHermeneutyczne koncepcje człowieka
Hermeneutyczne koncepcje człowieka Włodzimierz Lorenc Hermeneutyczne koncepcje człowieka w kręgu inspiracji Heideggerowskich Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Warszawa 2003 Redakcja i korekta: Piotr Piber Projekt
Bardziej szczegółowo5. Rozważania o pojęciu wiedzy. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
5. Rozważania o pojęciu wiedzy Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Wiedza przez znajomość [by acquaintance] i wiedza przez opis Na początek
Bardziej szczegółowoKobiety kształtujmy własn przyszło - wersja wstpna-
II raport okresowy z ewaluacji projektu: Kobiety kształtujmy własn przyszło - wersja wstpna- - Malbork, padziernik 2007 - opracował: Jakub Lobert Projekt dofinansowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Obsługa Ruchu Turystycznego, Hotelarstwo i Gastronomia, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii,
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA STUDIÓW PIERWSZEGO I DRUGIEGO STOPNIA (LICENCJACKICH I MAGISTERSKICH) NA KIERUNKU: FILOZOFIA
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 21/2012 Senatu UPJPII z dnia 21 maja 2012 r. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA STUDIÓW PIERWSZEGO I DRUGIEGO STOPNIA (LICENCJACKICH I MAGISTERSKICH) NA KIERUNKU: FILOZOFIA Tabela odniesień
Bardziej szczegółowoWeronika Łabaj. Geometria Bolyaia-Łobaczewskiego
Weronika Łabaj Geometria Bolyaia-Łobaczewskiego Tematem mojej pracy jest geometria hiperboliczna, od nazwisk jej twórców nazywana też geometrią Bolyaia-Łobaczewskiego. Mimo, że odkryto ją dopiero w XIX
Bardziej szczegółowoLiczba godzin/zjazd: 2W, 1S
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Rodzaj przedmiotu: Ogólny nietechniczny do wyboru Rodzaj zajęć: Wyk., Sem. FILOZOFIA, PHILOSOPHY Inżynieria Materiałowa Poziom studiów: forma studiów: Studia I stopnia studia
Bardziej szczegółowo/ /" 6" 70 2& $ 0 & 72$
!" #!"#$ % "&'&(" )*+,-.*)-/010 2& 3% 0 0 $ 20" /0"+ 0 /0 + 4555 /" 6" 70 2& $ 0 & 72$,,,,899*:810";< &0=,,,,+,,> $&?$ % 0/0 +&? 0"/0 9:,@+%3 $0 $ $"%!$!" : $("0 &&'(&')(&* )+'()')(&*&%0" & 0 / "& 0 0"A.
Bardziej szczegółowoAby otrzymać ocenę BARDZO DOBRĄ, uczeń:
WYMAGANIA EDUKACYJNE JĘZYK ANGIELSKI W KLASACH IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 W SIEMIANOWICACH ŚLĄSKICH Aby otrzymać ocenę BARDZO DOBRĄ, uczeń: Gramatyka i słownictwo: Potrafi poprawnie operować prostymi
Bardziej szczegółowoUJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA
UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 1 1. Argument z istnienia zła. (Argument ten jest jedynym, który ateiści przedstawiają jako
Bardziej szczegółowo, , POLSKA POLITYKA ZAGRANICZNA W OPINII SPOŁECZNEJ WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 95
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoINFORMATYKA a FILOZOFIA
INFORMATYKA a FILOZOFIA (Pytania i odpowiedzi) Pytanie 1: Czy potrafisz wymienić pięciu filozofów, którzy zajmowali się także matematyką, logiką lub informatyką? Ewentualnie na odwrót: Matematyków, logików
Bardziej szczegółowoLiczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Finanse i Rachunkowość Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. dr hab. Wojciech Słomski Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WIEDZA O PRAWACH PACJENTA BS/70/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, CZERWIEC 2001
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoSUPLEMENT SM-BOSS WERSJA 6.15
SUPLEMENT SM-BOSS WERSJA 6.15 Spis treci Wstp...2 Pierwsza czynno...3 Szybka zmiana stawek VAT, nazwy i PKWiU dla produktów...3 Zamiana PKWiU w tabeli PKWiU oraz w Kartotece Produktów...4 VAT na fakturach
Bardziej szczegółowoRecenzja ksiki. Thomas Gordon "Wychowanie bez poraek"
Recenzja ksiki Thomas Gordon "Wychowanie bez poraek" Wychowywa dziecko to: "Nie depta, nie poniewiera, nie oddawa w niewol jutra, nie gasi, nie spieszy, nie pdzi." Janusz Korczak Artur Paweł Moskalik Kierunek
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Podział nauk Arystoteles podzielił wszystkie dyscypliny wiedzy na trzy grupy:
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY WIADOMOŚCI O EPOCE wiadomości Określa ramy czasowe i genezę nazwy epoki. Wymienia głównych reprezentantów omawianych kierunków literackich. Wymienia
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Odnowa Biologiczna
KARTA KURSU Odnowa Biologiczna Nazwa Nazwa w j. ang. Metodologia nauk przyrodniczych Methodology of the natural science Kod Punktacja ECTS* 2.0 Koordynator Dr hab. Alicja Walosik Zespół dydaktyczny Dr
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0
Bardziej szczegółowoBazy danych. Plan wykładu. Podzapytania - wskazówki. Podzapytania po FROM. Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych.
Plan wykładu azy danych Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych. Dokoczenie SQL Zalenoci wielowartociowe zwarta posta normalna Dekompozycja do 4NF Przykład sprowadzanie do
Bardziej szczegółowoODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH
ODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH Odpowiedzialno karn nieletnich reguluje w zasadniczej czci ustawa o postpowaniu w sprawach nieletnich i kodeks karny. 1. USTAWA z dnia 26 padziernika 1982 r. o postpowaniu
Bardziej szczegółowoKARTA OCENY MERYTORYCZNEJ W RAMACH PROJEKTU PIERWSZY BIZNES AKTYWIZACJA LOKALNEJ SPOŁECZNOCI. Deklaracja bezstronnoci i poufnoci
Owiadczam, e: Nr wniosku Imi i nazwisko Kandydata/tki Imi i nazwisko Oceniajcego Imi i nazwisko Kandydata/tki Załcznik nr 5 do Regulaminu rekrutacji do Projektu PIERWSZY BIZNES aktywizacja lokalnej społecznoci
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW WYŻSZYCH ROZPOCZYNAJĄCYCH SIĘ W ROKU AKADEMICKIM 2014/2015 FILOZOFIA. data zatwierdzenia przez Radę Wydziału. kod programu studiów
PROGRAM STUDIÓW WYŻSZYCH ROZPOCZYNAJĄCYCH SIĘ W ROKU AKADEMICKIM 2014/2015 data zatwierdzenia przez Radę Wydziału kod programu studiów Wydział Humanistyczny pieczęć i podpis dziekana Studia wyższe na kierunku
Bardziej szczegółowoPiotr Duchliński "Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia", T. Szubka, Wrocław 2009 : [recenzja]
Piotr Duchliński "Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia", T. Szubka, Wrocław 2009 : [recenzja] Studia Philosophiae Christianae 46/2, 263-274 2010 [25] recenzje 263 Tadeusz Szubka, Filozofia
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY Klucz punktowania odpowiedzi MAJ 2010 2 Zadanie 1. (0 2) problemów i tez z zakresu ontologii, epistemologii,
Bardziej szczegółowoŻeby istnieć trzeba myśleć (Kartezjusz) Żywiołem filozofii jest powaga myślenia. Mówimy potocznie:
Żeby istnieć trzeba myśleć (Kartezjusz) Żywiołem filozofii jest powaga myślenia. Mówimy potocznie: ale z Ciebie filozof! Też mi filozof! Nie filozofuj! Ale czy rozumiemy sens tych słów, poza oczywiście
Bardziej szczegółowoO rzekomym zmierzchu filozofii analitycznej
Diametros nr 6 (grudzie 2005): 249 254 Marcin Miłkowski Jak pisał niegdy w sprostowaniu do gazety Mark Twain wiadomoci na temat mojej mierci s odrobin przesadzone. Filozofia to taka dziedzina, w której
Bardziej szczegółowoEP io default website
26-01-2015 Od regulacji Internetu po bezpieczestwo publiczne debata na temat dylematów ochrony danych Nowoczesna gospodarka opiera si w duej mierze na przetwarzaniu danych, dlatego potrzebne s jasne reguy,
Bardziej szczegółowoPozew o odszkodowanie. 1. o zas_dzenie na moj_ rzecz od pozwanego kwoty... z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu
...dnia... S_d Rejonowy S_d Pracy w... ul... Powód:... Pozwany:... Pozew o odszkodowanie W imieniu w_asnym wnosz_: 1. o zas_dzenie na moj_ rzecz od pozwanego kwoty... z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia
Bardziej szczegółowoSpis treści WPROWADZENIE...11
Spis treści WPROWADZENIE...11 CZĘŚĆ PIERWSZA PODSTAWY PRAWOZNAWSTWA Rozdział I ŹRÓDŁA LUDZKIEGO POZNAWANIA... 15 1. Wiedza, filozofia, nauka... 15 2. Specyfika źródeł poznawania... 15 3. Oceny wartości
Bardziej szczegółowoFILOZOFIA PHILOSOPHY. Liczba godzin/tydzień: 1W, 1S
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Rodzaj przedmiotu: Ogólny nietechniczny do wyboru Rodzaj zajęć: Wyk., Sem. FILOZOFIA PHILOSOPHY Inżynieria Materiałowa Poziom studiów: forma studiów: Studia I stopnia studia
Bardziej szczegółowoFilozofia II stopień
Załącznik nr 2 do Uchwały nr 49/2015 Senatu UKSW z dnia 23 kwietnia 2015 r.. Filozofia II stopień Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia dla kierunku Filozofia dla II
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr XXIII 24.5/15 z dnia 25 marca 2015 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoWarszawa, luty 2013 BS/19/2013
Warszawa, luty 2013 BS/19/2013 WALENTYNKI 2013 Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia 4a,
Bardziej szczegółowoANTROPOLOGII Liczba godzin 20 Forma/typ zajęć Skrócony opis przedmiotu:
KRÓTKI OPIS PRZEDMIOTÓW WRAZ Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA WYBRANE ZAGADNIENIA AKSJOLOGII I ANTROPOLOGII Zajęcia poświęcone są prezentacji najważniejszych kwestii z obszaru filozoficznej antropologii i teorii
Bardziej szczegółowoEDUKACJA POLONISTYCZNA
KRYTERIA OCENY BIEśĄCEJ DLA UCZNIÓW KLAS I EDUKACJA POLONISTYCZNA TECHNIKA CZYTANIA płynnie, wyraziście i biegle teksty bez przygotowania. płynnie, wyraziście i biegle teksty z przygotowanie m. płynnie
Bardziej szczegółowoWiedza o powstaniu w getcie warszawskim i jego znaczenie
KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353-5822 Nr 49/2018 Wiedza o powstaniu w getcie warszawskim i jego znaczenie Kwiecień 2018 Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą. Wykorzystanie
Bardziej szczegółowoPolskie spotkania z Husserlem
Marek Szulakiewicz Polskie spotkania z Husserlem Czesław Głombik, Husserl i Polacy. Pierwsze spotkania, wczesne reakcje, Wydawnictwo Gnome, Katowice 1999, s. 180. Fenomenologia, jako nowy sposób pracy
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA JĘZYK ANGIELSKI klasy IV - VI Opracowanie: Katarzyna Drożdżal Przedmiotowe zasady oceniania z języka angielskiego opracowano na podstawie: Statutu Szkoły Podstawowej im. Karola
Bardziej szczegółowoGospodarka finansowa słuby geodezyjnej i kartograficznej na poziomie powiatowym
Stanisław Adamczyk Geodeta Powiatu Mieleckiego Gospodarka finansowa słuby geodezyjnej i kartograficznej na poziomie powiatowym Finansowanie geodezji powiatowej wymaga zmian Powołana w ramach samorzdu powiatowego
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe Zasady Oceniania matematyka, geometria w ćwiczeniach, funkcje w zastosowaniach Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych
Przedmiotowe Zasady Oceniania matematyka, geometria w ćwiczeniach, funkcje w zastosowaniach Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych Ocenie podlegają: a) sprawdziany pisemne wiadomości: - kartkówka obejmuje
Bardziej szczegółowo