PPNiP PLAN POZYSKANIA NIERUCHOMOŚCI I PRZESIEDLEŃ

Transkrypt

1 PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ W DORZECZU ODRY I WISŁY PL PPNiP PLAN POZYSKANIA NIERUCHOMOŚCI I PRZESIEDLEŃ KOMPONENT 2 Ochrona przed powodzią Kotliny Kłodzkiej Podkomponent 2A Ochrona czynna 2A.2/1 Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego rzeka Bystrzyca Dusznicka w miejscowości KATEGORIA ŚRODOWISKOWA B - ZGODNIE Z OP 4.01 BŚ Wydanie Data Autor Sprawdzający Paulina Kupczyk- Kuriata Tomasz Misarko Aprobata Klient Opis

2 Spis treści 1 Wykaz skrótów użytych w opracowaniu Kluczowe definicje Wprowadzenie Opis projektu Obszar realizacji zbiornika Wydane decyzje administracyjne Podstawowe zasady przyjęte w PPNiP Minimalizacja wpływu Oddziaływania społeczne Występowanie oddziaływań istotnych Rozpatrywane alternatywy Działania minimalizujące Badanie socjoekonomiczne Źródła i metodyka Problemy Dane społeczno-ekonomiczne Podstawowe dane dotyczące ludności Zatrudnienie i dochody Równość płci Użytkowanie terenu Infrastruktura techniczna Dojazd i komunikacja Usługi publiczne i organizacje społeczne Szkolnictwo i ochrona zdrowia Obiekty kulturowe i historyczne Zabudowania Zasoby naturalne Charakterystyka PAP Potrzeba aktualizacji badań socjoekonomicznych Obowiązujące przepisy prawa i metodyki wyceny Obowiązki wynikające z polityki OP Wymagania prawa polskiego Pozyskiwanie nieruchomości na podstawie specustawy powodziowej Ustanawianie trwałych ograniczeń w gospodarowaniu nieruchomościami Procedury specjalne Wykup resztówek Przyjęte mechanizmy pozyskiwania praw do nieruchomości Zasady wyceny Wycena nieruchomości Wycena obiektów niezwiązanych trwale z nieruchomością

3 7.4.3 Wycena nasadzeń i zasiewów Wycena pozostałych składników majątku Kryteria kwalifikowalności i katalog osób uprawnionych Kryteria kwalifikowalności Katalog osób uprawnionych Matryca kwalifikowalności Konsultacje społeczne i udział społeczeństwa Mechanizm zarządzania skargami Ogólny mechanizm zarządzania skargami i wnioskami Szczególne mechanizmy zarządzania skargami i wnioskami Mechanizm zgłaszania skarg i wniosków dot. realizacji Kontraktu na roboty Miejsce i sposób składania skarg i wniosków Terminy rozpatrywania skarg i wniosków Osoby odpowiedzialne za rozpatrywanie skarg i wniosków Audyty i niezależny mechanizm odwoławczy Struktura instytucjonalna oraz zespół realizacyjny Monitorowanie i ocena Koszty i budżet Harmonogram...83 Joint Venture - zespół ds. prawnych i społecznych Załączniki Tabela śledzenia postępu pozyskania nieruchomości Tabela zestawienie nieruchomości, właścicieli i oddziaływań Harmonogram nabywania nieruchomości Mapy z naniesionymi liniami rozgraniczającymi teren inwestycji Badanie socjoekonomiczne Formularz składania skarg do Konsultanta (na bazie wytycznych BŚ) Ulotka informacyjna Raport z przeprowadzonej dyskusji publicznej nad projektem PPNiP

4 1 Wykaz skrótów użytych w opracowaniu ANR AP 2A.2/1 Bank Światowy BKP BŚ GDOŚ GIS GUS Joint Venture JRP Inwestor Inżynier Konsultant k.c. k.p.a. LARPF MaxPP NBP NGO NSA OPDOW OOŚ Agencja Nieruchomości Rolnych Zainteresowana społeczność (ang. Affected Population) Zadanie 2A.2/1 Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego rzeka Bystrzyca Dusznicka w miejscowości Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju Biuro Koordynacji Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry i Wisły (ODWI) Patrz Bank Światowy Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska System Informacji Geograficznej (ang. Geographic Information System) system informacji o terenie składający się z bazy danych o terenie dotyczącej określonego obszaru oraz procedur i technik dla systematycznego zbierania, aktualizacji i udostępniania danych. Główny Urząd Statystyczny Joint Venture składające się z firm: AECOM Ltd, Halcrow Group Ltd, BRL Ingenierie, AECOM Polska sp. z o.o. Jednostka Realizacji Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry i Wisły (ODWI) w Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Patrz Konsultant Konsultant dla Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu świadczący usługi w ramach zamówienia Nadzór projektowo-konstrukcyjny. Zarządzanie Projektem, Pomoc Techniczna i Szkolenia oraz Wsparcie Techniczne dla Projektu i Wzmocnienie potencjału instytucjonalnego JRP Ustawa kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 23) Ramowy Plan Pozyskania Nieruchomości i Przesiedleń (Land Acquisition and Resettlement Policy Framework) Maksymalny poziom piętrzenia Narodowy Bank Polski Organizacja pozarządowa (Nongovernmental Organization) Naczelny Sąd Administracyjny Ochrona Przeciwpowodziowa w Dorzeczu Odry i Wisły Ocena oddziaływania na środowisko 4

5 OP 4.12 PAP PNRI POPDOW PPNiP Projekt Rzeczoznawca majątkowy/biegły RDOŚ RZGW WR Specustawa powodziowa TO UE u.g.n. u.r.o.d. WSA Wykonawca Zadanie Zamawiający Oznaczenie dokumentu zawierającego zasady przeprowadzania przymusowych przesiedleń wymagane przy dofinansowaniu Zadania pożyczką Banku Światowego: Polityka Operacyjna 4.12 Przymusowe Przesiedlenia. Osoba(-y) dotknięta(-e) skutkami realizacji Projektu (Project Affected Person(s)) Decyzja o Pozwoleniu na Realizację Inwestycji Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły Plan Pozyskania Nieruchomości i Przesiedleń Patrz POPDOW Osoba fizyczna posiadająca państwowe uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 966 z późn. zm.) Trwałe ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości Unia Europejska Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz z późn. zm.) Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40 z późn. zm.) Wojewódzki Sąd Administracyjny Przedsiębiorca albo konsorcjum przedsiębiorców realizujące Kontrakt na roboty 2A.2/1 Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego na rzece Bystrzycy Dusznickiej Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego na rzece Bystrzycy Dusznickiej Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu 5

6 2 Kluczowe definicje Następujące kluczowe definicje są stosowane w niniejszym dokumencie: Cena nieruchomości wynegocjowana z właścicielem nieruchomości kwota należna właścicielowi za daną nieruchomość lub część nieruchomości oparta o określoną przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego wartość nieruchomości. Ekonomiczne przesiedlenie utrata korzyści, przychodów lub środków utrzymania wynikająca z wykupu gruntów albo utrudnień w dostępie (do ziemi, wody lub lasu) powstająca w efekcie budowy lub eksploatacji projektowanych obiektów lub powiązanych z nimi urządzeń. Grupy wymagające udzielenia szczególnej pomocy - ludzie, którzy z powodu: płci, przynależności do grupy etnicznej, wieku, niepełnosprawności umysłowej lub fizycznej, trudnej sytuacji materialnej lub pozycji społecznej są bardziej narażeni na negatywne skutki przesiedleń niż inne grupy i którzy mogą mieć ograniczoną możliwość zgłoszenia roszczeń lub skorzystania z pomocy przy przesiedleniu lub też skorzystania z możliwości udziału w korzyściach związanych z inwestycją. Koszt przesiedlenia zakres odszkodowania za utracone dobra/nieruchomości obejmujący rynkową wartość dóbr/nieruchomości oraz koszty przeprowadzenia przesiedlenia. Odszkodowanie płacone w środkach pieniężnych lub w formie nieruchomości zamiennej za nieruchomości, które zostały nabyte lub na które oddziałuje Projekt. Odszkodowanie jest wypłacane w czasie, kiedy nieruchomość musi zostać przekazana przez właściciela inwestorowi. Zgodnie z polskim prawem w tym zakresie odszkodowanie może być wypłacane od momentu, gdy decyzja wywłaszczeniowa, co do zasady, staje się ostateczna i we wszystkich przypadkach przed przejęciem nieruchomości i zajęciem ich na cele budowlane. OP 4.12 Przymusowe przesiedlenia Polityka Operacyjna zawierająca główne zasady i procedury będące podstawą podejścia MBOiR do przymusowych przesiedleń związanych z projektami inwestycyjnymi. Osoba dotknięta skutkami realizacji projektu to każda osoba, która w wyniku realizacji projektu, traci prawo do własności lub dotyka ją utrata innych korzyści związanych z posiadaną zabudowaną infrastrukturą (mieszkalną, rolniczą lub hodowlaną), utrata rocznych lub wieloletnich zbiorów i płodów lub innych powiązanych lub ruchomych aktywów, w całości lub częściowo, trwale lub okresowo. Przymusowe przesiedlenia przesiedlenie jest przymusowe, kiedy jest przeprowadzane bez zgody osoby przesiedlanej (wbrew jej woli) lub w wyniku udzielenia zgody pod przymusem (bez możliwości wyrażenia sprzeciwu na przesiedlenie) np. przez wywłaszczenie. 6

7 Wywłaszczenie - polega na pozbawieniu lub ograniczeniu służącego określonej osobie prawa rzeczowego do oznaczonej nieruchomości na mocy indywidualnego aktu prawnego. Zakup/dobrowolna sprzedaż transakcja odpłatnego nabycia prawa do nieruchomości od jej właściciela/władającego za zaakceptowaną przez obie strony cenę wówczas gdy właściciel ma możliwość odmówienia tej transakcji. Jeśli projekt ucieka się do wywłaszczenia wówczas zakup nie jest uważany za dobrowolny (tj. chętny kupujący/chętny sprzedawca). Wartość odtworzeniowa odszkodowanie za utratę dóbr wycenione w oparciu o ich wartość rynkową wraz ze wszelkimi kosztami transakcyjnymi (np. podatki, opłaty), którego celem jest wystarczająco efektywne zastąpienie utraconych dóbr (wartość odtworzeniowa). W tej wartości nie ujmuje się deprecjacji majątku. 7

8 3 Wprowadzenie 3.1 OPIS PROJEKTU Niniejszy dokument stanowi Plan Pozyskiwania Nieruchomości i Przesiedleń dla Zadania 2A.2/1 Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego na rzece Bystrzycy Dusznickiej jest realizowane w ramach Komponentu 2: Ochrona przed powodzią Kotliny Kłodzkiej Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły. Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły (POPDOW), jest realizowany przy pomocy międzynarodowych instytucji finansowych, w tym Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (nazywanego również Bankiem Światowym) oraz Banku Rozwoju Rady Europy, jak również przy wsparciu środków z Funduszu Spójności oraz budżetu państwa. Celem Projektu OPDOW jest poprawa ochrony przed powodzią dla osób mieszkających w wybranych obszarach dorzecza Odry i dorzecza górnej Wisły oraz wzmocnienie zdolności instytucjonalnych administracji publicznej do bardziej skutecznego ograniczania skutków powodzi. w wyniku realizacji Projektu powstanie infrastruktura zarządzania powodziowego wraz z powiązanymi z nią środkami technicznymi w trzech wyodrębnionych obszarach Polski: (i) dorzecze Środkowej i Dolnej Odry; (ii) Kotlina Kłodzka (dorzecze Nysy Kłodzkiej); oraz (iii) dorzecze Górnej Wisły. W zakresie dokonywania zajęć nieruchomości formalne ramy Projektu określa Ramowy Plan Pozyskiwania Nieruchomości i Przesiedleń dostępny pod adresem internetowym: ania_nieruchomosci.pdf Zakres ochrony przed powodzią Kotliny Kłodzkiej obejmuje zabezpieczenie przeciwpowodziowe jej mieszkańców (około 234 tys. osób) i obszarów zabudowanych o łącznej powierzchni około 497 ha. W ramach inwestycji przewidziana jest również ochrona około 250 gospodarstw w trybie indywidualnym. Zagrożenie przeciwpowodziowe Kotliny Kłodzkiej wynika przede wszystkim z niewystarczającej przepustowości koryt rzek i potoków oraz obiektów komunikacyjnych, zbyt małej ilości zbiorników przeciwpowodziowych, niewystarczającej ilości i wysokości obwałowań. Do tego dochodzi zły stan techniczny istniejących obiektów przeciwpowodziowych nie zapewniający ochrony powodziowej mieszkańcom terenów nadbrzeżnych. Zakres prac związanych z ochroną przeciwpowodziową Kotliny Kłodzkiej obejmuje podjęcie działań zarówno w ramach obrony czynnej - podkomponent 2A, jak i w ramach ochrony biernej - podkomponent 2B. Do działań realizowanych w ramach Komponentu 2: Kotlina Kłodzka o największym potencjale oddziaływania na zainteresowaną społeczność (ang. Affected Population - AP) należy zaliczyć budowę suchych zbiorników retencyjnych, a także działania polegające na budowie wałów, modernizacją wałów oraz rozbiórka budowli. Konieczna może być fizyczna relokacja kilku gospodarstw domowych i budynków niemieszkalnych. Wystąpić mogą również oddziaływania na możliwość prowadzenia działalności gospodarczej (na terenach miejskich) lub rolniczej (na terenach wiejskich). 8

9 Podkomponent 2B - Ochrona bierna Zakres ochrony biernej obejmuje zabezpieczenie przeciwpowodziowe terenów położonych wzdłuż czterech głównych rzek Kotliny Kłodzkiej: Nysy Kłodzkiej, Ścinawki, Białej Lądeckiej z głównym lewobrzeżnym dopływem rzeką Morawką oraz Bystrzycy Dusznickiej z głównym lewobrzeżnym dopływem rzeką Kamienny Potok. Ochrona bierna obejmuje: przebudowę i remont istniejących ubezpieczeń brzegowych oraz zwiększenie przepustowości koryt rzek i potoków, budowę nowych lub przebudowę istniejących obwałowań i murów ochronnych, zwiększenie przepustowości istniejących jazów i stopni regulacyjnych, zwiększenie przepustowości istniejących budowli mostowych i kładek, indywidualne zabezpieczenie gospodarstw lub przeniesienie niemożliwych do ochronienia zabudowań poza granice zalewów powodziowych. Inwestorem Zadania jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, który przy pozyskiwaniu nieruchomości niezbędnych na cele realizacji Zadania działa w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa. Nieruchomości pozyskane w ramach realizacji Zadania oddane zostaną w trwały zarząd Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu. Zadanie 2A.2/1 Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego na rzece Bystrzycy Dusznickiej położone jest na terenie Gminy Kłodzko, w km rzeki Bystrzyca Dusznicka. Poniżej zapory znajdują się ostatnie zabudowania Szalejowa Górnego, na terenie którego leży prawie cała zapora. Niewielkie fragmenty wschodniej strony zapory i czaszy należą administracyjnie do Szalejowa Dolnego. Cechą charakterystyczną suchego zbiornika retencyjnego jest to, że rzeka swobodnie przepływa przez czaszę zbiornika i spusty denne, do czasu gdy przepływ staje się większy od ich zdolności przepustowych w czasie powodzi. Większe dopływy są wtedy magazynowane w zbiorniku, a największe fale powodziowe mogą się przelewać przez przelew powierzchniowy. Po przejściu fali powodziowej następuje stopniowe opróżnienie zbiornika. Pomiędzy przejściami fal powodziowych możliwe jest wykorzystywanie części czaszy zbiornika np. jako pastwiska. 9

10 Rysunek 1 - Lokalizacja suchego zbiornika przeciwpowodziowego rzeka Bystrzyca Dusznicka w miejscowości 10

11 W ramach realizacji Zadania konieczne będzie wywłaszczenie 125 nieruchomości o łącznej powierzchni wywłaszczenia 54,8957 ha. Konieczne będzie również trwałe zajęcie 14 nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa w zasobie Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa o łącznej powierzchni 55,5792 ha. W związku z realizacją Zbiornika jest konieczne fizyczne przesiedlenie 1 gospodarstwa domowego. Nie wystąpią przesiedlenia ekonomiczne, jednak realizacja Zadania będzie miała istotny wpływ na dochody 6 gospodarstw domowych. Przedsięwzięcie obejmuje: budowę zapory ziemnej wraz z urządzeniami przelewowymi i upustowymi, zagospodarowanie czaszy zbiornika, w tym pobór materiałów miejscowych na budowę zapory, regulację rzeki Bystrzycy Dusznickiej, łapacz rumoszu w części wlotowej zbiornika, budowę, przebudowę oraz rozbiórkę obiektów infrastruktury drogowej oraz podziemnej (wodociągowej i kanalizacyjnej, gazowej oraz energetycznej i teletechnicznej), drogi dojazdowe, eksploatacyjne oraz place manewrowo-postojowe, tymczasowe zaplecze budowy i plac budowy wraz z zasilaniem, doprowadzeniem wody i odprowadzeniem ścieków. Zagospodarowanie czaszy zbiornika polegać będzie na: usunięciu drzew i krzaków w czaszy zbiornika do rzędnej ~331,0 m Kr. (~rzędna zwierciadła wody w zbiorniku przy Q10%), oraz w miejscach niezbędnych dla lokalizacji obiektów inwestycji, rekultywacji terenu po wykorzystaniu materiałów miejscowych do budowy korpusu zapory, wykonaniu dróg eksploatacyjnych wzdłuż koryta rzeki Bystrzycy Dusznickiej wraz z przejazdami w bród, wykonaniu wylotów do rzeki Bystrzycy Dusznickiej; wykonaniu łapacza rumoszu, likwidacji mostów wraz z przyczółkami, likwidacji koryta Młynówki na lewym brzegu rz. Bystrzycy Dusznickiej w okolicy łapacza rumoszu w km (kilometraż istniejący), odcinkowym zabezpieczeniu brzegów rzeki przed nadmierną erozją, wykonaniu nowego koryta rzeki Bystrzycy Dusznickiej doprowadzającego wodę do urządzeń spustowych, wraz z odcinkowym zasypaniem starego koryta rzeki, 11

12 zmianie ukształtowania terenu na terenach przyległych do wód w ramach kształtowania czaszy suchego zbiornika, miejscowym profilowaniu skarp i ubezpieczeniu brzegów zbiornika. Zakres prac dotyczących usunięcia kolizji i przebudowy infrastruktury będzie obejmować: rozbiórkę dwóch budynków gospodarczych w Szalejowie Dolnym oraz budynku pełniącego inne funkcje w Szalejowie m, rozbiórkę 1 budynku mieszkalnego w Szalejowie Dolnym, przebudowę i budowę sieci wodociągowej i gazowej, przebudowę linii średniego napięcia oraz budowę sieci elektroenergetycznych, przebudowę i budowę sieci teletechnicznych. 3.2 OBSZAR REALIZACJI ZBIORNIKA Planowany obszar realizacji Zbiornika położony jest na terenie Gminy Kłodzko i powiatu kłodzkiego. Zaporę zlokalizowano w km rzeki Bystrzyca Dusznicka. Poniżej zapory znajdują się ostatnie zabudowania Szalejowa Górnego. Prawie cała zapora wraz z czaszą leży na terenie Szalejowa Górnego. Niewielkie fragmenty wschodniej strony zapory i czaszy należą administracyjnie do Szalejowa Dolnego. Dolina rzeki Bystrzycy Dusznickiej w rejonie projektowanej zapory charakteryzuje się wyraźnymi, stromymi i wysokimi zboczami. Rzeka płynie na tym obszarze z południowego zachodu na północny-wschód tworząc szerokie i kręte zakola. Szerokość doliny jest dość zmienna. Różny jest również stopień jej pokrycia roślinnością i zabudową. Obszar doliny jest w większości użytkowany rolniczo. Przez teren projektowanego zbiornika przebiega szereg dróg gruntowych, wąskich i zarośniętych, umożliwiających rolnikom dostęp do łąk i gruntów ornych w dolinie potoku. Na terenie inwestycji znajdują się cztery mosty drogowe, przyczółki mostowe oraz jeden budynek gospodarczy przeznaczone do rozbiórki. W czaszy Zbiornika brak jest zabudowy mieszkalnej. Jednakże poniżej planowanej zapory znajdują się dwa budynki mieszkalne. Ponieważ realizacja inwestycji spowoduje brak możliwości dojazdu do 1 gospodarstwa domowego, konieczne jest jego fizyczne przesiedlenie. Całkowita powierzchnia projektowanego Zbiornika wynosi 142,30 ha, przy czym powierzchnia zalewu przy Max PP wynosi 115 ha. 12

13 3.3 WYDANE DECYZJE ADMINISTRACYJNE Dla Zadania wydane zostały następujące decyzje administracyjne: decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 30 września 2015 r. znak WOOŚ ŁCK.54 o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji pod nazwą Budowa suchego zbiornika na rzece Bystrzycy Dusznickiej, decyzja Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 16 maja 2016 r. znak DOOŚoaII EK.7 częściowo zmieniająca, a częściowo utrzymująca w mocy decyzję RDOŚ we Wrocławiu z dnia 30 września 2015 r. 13

14 4 Podstawowe zasady przyjęte w PPNiP O ile nie zostaną zaplanowane i wdrożone odpowiednie środki minimalizujące i zapobiegające, zajęcia nieruchomości mogą tworzyć i wzmacniać nierówności społeczne, powodować wykluczenia społeczne oraz skutkować trwałymi szkodami środowiskowymi. W związku z tym w procesie projektowania i wdrażania procesu pozyskiwania nieruchomości i wysiedleń należy kierować się poniższymi zasadami: 1. Zapewnienie minimalizacji, a w miarę możliwości uniknięcia dokonywania stałych zajęć nieruchomości. Tam, gdzie nie da się uniknąć dokonywania stałych zajęć, zastosowanie znajdą procedury i wymagania określone w niniejszym PPNiP, a dotyczące minimalizowania wpływu zajęć nieruchomości na zainteresowane strony. 2. Procedury wywłaszczeniowe nie powinny pogorszyć warunków życia ludności, ale zapewnić co najmniej ich odtworzenie do poziomu sprzed realizacji Projektu. 3. Wszystkie osoby dotknięte skutkami realizacji Projektu biorą udział w konsultacjach społecznych na równych zasadach, z uwzględnieniem potrzeb grup szczególnie wrażliwych. Otrzymają one również możliwość skutecznego udziału w procesie rozwoju Projektu oraz dostęp do mechanizmów składania skarg i wniosków 4. Osoby dotknięte skutkami realizacji Projektu mają dostęp do uczciwej, sprawiedliwej i niedrogiej procedury odwoławczej przed niezależnym organem lub przed sądem oraz do przeprowadzenia tej procedury bez zbędnej zwłoki. 5. Wszystkie zajęcia nieruchomości, zarówno stałe, jak i czasowe będą realizowane zgodnie z procedurami określonymi w prawie polskim i OP PPNiP jest zgodny z LARPF (zob. len_i_pozyskiwania_nieruchomosci.pdf). 6. PPNiP dotyczy stałych lub czasowych zajęć nieruchomości, a także stałych lub czasowych ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości, w szczególności skutkujących utratą (czasową lub całkowitą) źródeł przychodów albo obniżeniem standardu życia. 7. Wdrażanie PPNiP będzie monitorowane i dokumentowane, a po zakończeniu zostanie poddane ocenie przez Bank Światowy. 8. Proces partycypacji społecznej, działania osłonowe i minimalizujące będą prowadzone przy założeniu konieczności zapewnienia równego traktowania bez względu na wiek, płeć czy niepełnosprawność osób dotkniętych skutkami realizacji Projektu. Szczególną uwagę należy poświęcić tym gospodarstwom domowym, których członkowie/członek należą do szczególnie wrażliwych grup społecznych. 9. PPNiP są planowane i realizowane jako integralna część Projektu. Pełne koszty związane z koniecznością zaplanowania i wdrożenia działań kompensacyjnych zostaną włączone do kosztów i korzyści Projektu. 10. Kompensacja dla osób dotkniętych ekonomicznie skutkami realizacji projektu nastąpi przed rozpoczęciem robót budowlanych na wywłaszczonej nieruchomości. 14

15 11. W ramach działań kompensacyjnych priorytet zostanie przyznany kompensacji na zasadach ziemia za ziemię poprzez przyznanie nieruchomości o podobnym potencjale produkcyjnym. Odszkodowanie pieniężne będzie stosowane tam, gdzie zajęcie nieruchomości lub jej części pozostaje bez wpływu na możliwość wykorzystywania nieruchomości na dotychczasowe cele, jak również tam, gdzie osoba ekonomicznie dotknięta skutkami Projektu wyraża wolę otrzymania rekompensaty pieniężnej. Odszkodowanie pieniężne będzie stosowane również tam, gdzie brak jest odpowiedniej nieruchomości zamiennej. 12. Nieruchomości podlegające zajęciom czasowym po zakończeniu robót zostaną przywrócone do stanu pierwotnego tak, aby umożliwić ich właścicielom lub użytkownikom korzystanie z tych nieruchomości w sposób, w jaki czynili to przed realizacją Projektu. 13. Niezależnie od tytułu prawnego do nieruchomości, wszystkie osoby dotknięte skutkami realizacji Projektu otrzymają wsparcie różnego rodzaju, zgodnie z Matrycą Działań Kompensujących znajdującą się w niniejszym PPNiP. Brak tytułu prawnego do nieruchomości nie powinien być przeszkodą dla otrzymania kompensacji i/albo wsparcia innego rodzaju. Szczegółowe zasady pozyskiwania nieruchomości, prowadzenia procedury udziału społecznego oraz działania minimalizujące, zapobiegawcze, osłonowe i kompensacyjne zostaną określone w PPNiP. W razie potrzeby, PPNiP będzie podlegać aktualizacji w miarę postępu prac projektowych oraz pojawiania się nowych okoliczności faktycznych i prawnych. 15

16 5 Minimalizacja wpływu 5.1 ODDZIAŁYWANIA SPOŁECZNE W świetle OP 4.12 za oddziaływania społeczne związane z wywłaszczeniami uznaje się za wszelkie bezpośrednie straty, ekonomiczne i społeczne, wynikające z wywłaszczenia nieruchomości, stałego ograniczenia dotychczasowego sposobu użytkowania lub dostępu do nieruchomości. W związku z tym dla oceny istotności oddziaływań społecznych jako podstawowe kryterium przyjmuje się procentowy stosunek całej nieruchomości i jej wywłaszczonej części, Należy też uwzględnić dane pozyskane w trakcie badania socjoekonomicznego. Dla oszacowania oddziaływań społecznych na potrzeby niniejszego PPNiP przyjęto następujące kryteria, zgodne z OP 4.12: - oddziaływania drugorzędne w przypadku gospodarstw rolnych będą to oddziaływania, gdzie przejęciu podlega mniej niż 10% ziemi lub zasobów danego gospodarstwa, przy jednoczesnym braku relokacji fizycznej. W przypadku innych nieruchomości za oddziaływania drugorzędne uznano oddziaływania, gdzie utracie podlega mniej niż 20% ziemi lub zasobów danego gospodarstwa, przy jednoczesnym braku relokacji fizycznej. - oddziaływania istotne w przypadku gospodarstw rolnych za istotne uznano te oddziaływania, gdzie utracie podlega więcej, niż 10 % ziemi lub zasobów danego gospodarstwa albo linia podziału nieruchomości przebiega w sposób uniemożliwiający prowadzenie na nieruchomości produkcji rolnej/sadowniczej. W przypadku nieużytków oraz nieruchomości innych, niż rolne za oddziaływania istotne należy uznać utratę więcej, niż 20 % ziemi należącej do danego gospodarstwa. Dla wprowadzenia podziału na oddziaływania istotne i nieistotne przyjęto graniczną wartość 10 %, ponieważ inwestycja jest prowadzona w warunkach wiejskich. W związku z tym dla części mieszkańców prowadzących gospodarstwa rolne utrata ponad 10 % powierzchni nieruchomości użytkowanej rolniczo będzie miała wpływ na ograniczenie przychodów gospodarstwa domowego. Przy ocenie istotności oddziaływań uwzględniono również informacje uzyskane podczas badań socjoekonomicznych oraz oceny oddziaływania na środowisko, w szczególności związane z możliwością prowadzenia dotychczasowej działalności na obszarze planowanym pod zajęcia czasowe, czy oddziaływaniami na elementy środowiska (wody, hałas, powietrze, itp.). Wzięto również pod uwagę wrażliwość społeczną analizowanego gospodarstwa domowego, rozumianą jako narażenie na ryzyka i istotność oddziaływań, wrażliwość na te ryzyka i skutki oraz zdolności adaptacyjne Występowanie oddziaływań istotnych Oddziaływania istotne zidentyfikowano na podstawie przeprowadzonych badań terenowych, spotkań publicznych oraz indywidualnych spotkań z PAP prowadzonych w ramach zaangażowania zainteresowanych stron w proces przygotowania niniejszego PPNiP. 16

17 W sposób szczegółowy oddziaływania te zostały omówione w załączniku nr 2 do niniejszego PPNiP. Załącznik ten nie podlega upublicznieniu z uwagi na ochronę danych osobowych. Realizacja Zadania będzie w sposób istotny oddziaływała na 6 spośród 36 gospodarstw domowych. Dla 1 gospodarstwa domowego oddziaływania związane będą z koniecznością fizycznego przesiedlenia. W przypadku pozostałych gospodarstw dotkniętych oddziaływaniami istotnymi, będą one związane z utratą gruntów, na których prowadzona jest działalność rolnicza. Nie stwierdzono jednak występowania przesiedleń ekonomicznych. W odniesieniu do wszystkich gospodarstw dotkniętych istotnymi oddziaływaniami możliwa jest kompensata na zasadach ziemia za ziemię, pod warunkiem znalezienia odpowiedniej nieruchomości zamiennej. 17

18 Nr gospodarstwa/ Household no. Obręb Precinct UWAGI/Remarks Powierzchnia całkowita działki przed podziałem Total area of the plot before the division [ha] Powierzchnia zajęcia stałego (N - nie dotyczy) Area of permanent occupation [ha] (N - not applicable) % udział zajęć stałych (wywłaszczanych) do całkowitej powierzchni działki przed podziałem % share of permanent occupation (expropriated) to the total area of the plot before the division Przeznaczenie gruntu/ Purpose of use Dolny 1,4102 0, ,00% Pastwiska trwałe Grunty orne Gospodarstwo Nr 1 Dolny 4 os. gospodarstwo domowe (1 os. małoletnia). Nieruchomość częściowo zabudowana; niezabudowana część ma walory rekreacyjne i nie stanowi źródła utrzymania gospodarstwa domowego. Konieczne wywłaszczenie całego gospodarstwa domowego. 0,1800 0, ,44% Droga Dolny 0,3979 0, ,94% Grunty rolne zabudowane Pastwiska trwałe 4,8200 4, ,00% Łąki Gospodarstwo Nr 2 Brak możliwości przeprowadzenia badania; grunty to nieużytki i nie stanowią źródła przychodu gospodarstwa domowego. 1,3899 1, ,00% Nieużytki Dolny 1,4500 1, ,00% Nieużytki 18

19 Gospodarstwo Nr 3 Ziemia jest własnością 2-osobowego gospodarstwa domowego. Przychody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w rolnictwie to podstawa przychodu badanego gospodarstwa domowego. Zajęciu podlegać będzie mniej niż 7 % gruntów należących do tego gospodarstwa. Oddziaływanie oceniono jako niewielkie. 3,0040 0, ,50% Grunty orne 2,8100 0, ,61% Grunty orne 11,1492 0,0211 0,19% Grunty orne 0,5200 0, ,00% Lasy 0,1300 0, ,00% Łąki Gospodarstwo Nr 4 5-osobowe gospodarstwo, gdzie jedynym źródłem utrzymania jest przychód z prowadzenia gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie. Koszty społecznoekonomiczne ponoszone przez to gospodarstwo są wysokie. W związku z budową Zbiornika utracony zostanie dostęp do pastwisk. Utracona zostanie część ziemi wykorzystywanej pod uprawy. Gospodarstwo będzie jednym z pierwszych dotkniętych negatywnymi oddziaływaniami. Z uwagi na usytuowanie brak możliwości rekompensaty z zastosowaniem umowy dzierżawy gruntów w czaszy. 1,4500 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,7400 0, ,00% Łąki, Grunty orne 0,7800 0, ,00% Łąki 0,2100 0, ,00% Łąki 19

20 0,0300 0, ,00% Łąki 0,5295 0, ,53% Grunty orne 0,5100 0, ,00% Grunty orne Gospodarstwo Nr 5 Dwuosobowe gospodarstwo domowe. Zajęcia obejmą ogródek działkowy wykorzystywany do celów rekreacyjnych oraz uprawy warzyw i owoców. Ogródek nie jest istotnym źródłem żywności. Źródła przychodu gospodarstwa nie są oparte na korzyściach uzyskiwanych z wywłaszczanej ziemi. 0,3300 0, ,42% Tereny mieszkalne Pastwiska stałe Gospodarstwo Nr 6 Dwuosobowe gospodarstwo domowe. Główne źródło przychodu - gospodarstwo indywidualne w rolnictwie. Ziemia objęta wywłaszczeniem wykorzystywana jest pod uprawę i jako pastwisko; gospodarstwo utraci część dochodów oraz możliwość wypasu bydła. Oddziaływania istotne. 1,2700 1, ,00% Łąki 1,3100 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,2700 0, ,00% Łąki Gospodarstwo Nr 7 Jednoosobowe gospodarstwo domowe. Wywłaszczana nieruchomość nie stanowi źródła przychodu i nie jest wykorzystywana w żaden sposób. 0,5800 0, ,00% Łąki, Grunty orne 20

21 Gospodarstwo Nr 8 Głównym źródłem przychodu jest praca najemna. Uprawy na gruncie przeznaczonym pod zajęcie przynoszą niewielki przychód. Pastwisko jest niewykorzystywane. 1,1100 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,5100 0, ,00% Łąki, Grunty orne 0,5924 0, ,39% Łąki Gospodarstwo Nr 9 Czteroosobowe gospodarstwo domowe utrzymujące się z uprawy ziemi. Dwoje członków gospodarstwa przewlekle chorych, jedna to osoba starsza. Wywłaszczenie pod Zbiornik spowoduje znaczną utratę przychodów tego gospodarstwa. 0,5771 0, ,27% Grunty orne 0,7600 0, ,00% Łąki 1,1100 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,6761 0, ,22% Grunty orne Gospodarstwo Nr 10 Figurujący w ewidencji właściciel działek nie żyje a same działki są przedmiotem postępowania spadkowego. Brak możliwości uzyskania informacji co do przychodu uzyskiwanego z nieruchomości przez spadkobierców. 1,3200 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,8500 0, ,00% Łąki, Grunty orne Gospodarstwo Nr 11 Nie uzyskano informacji o przychodach przedmiotowego gospodarstwa. Z uwagi na rozmiar zajęć stwierdzono istotność oddziaływań. 0,4200 0, ,00% Lasy, Pastwiska 21

22 0,6000 0, ,00% Łąki 0,4600 0, ,00% Lasy 0,5400 0, ,00% 0,4800 0, ,00% Lasy 0,1600 0, ,00% Łąki 0,1800 0, ,00% Łąki 0,4900 0, ,00% Łąki 0,6896 0, ,49% Grunty orne 1,5600 1, ,00% Łąki, Grunty orne 0,3800 0, ,00% Łąki 0,4900 0, ,00% Grunty orne 22

23 0,1700 0, ,00% 0,0200 0, ,00% Łąki 0,1500 0, ,00% Łąki 0,0300 0, ,00% Łąki Gospodarstwo Nr 12 Brak możliwości przeprowadzenia badania; w trakcie wizji terenowej stwierdzono, że grunty podlegające zajęciom to nieużytki. 0,1567 0, ,65% Łąki 0,1700 0, ,18% Grunty orne 1,5600 1, ,00% Łąki, Grunty orne 1,3700 1, ,00% Grunty orne 0,6000 0, ,00% Łąki Gospodarstwo Nr 13 Dwuosobowe gospodarstwo domowe. Przychody gospodarstwa nie są oparte na zysku z nieruchomości. 0,0841 0, ,93% Grunty orne 0,3961 0, ,40% Grunty orne 23

24 Gospodarstwo Nr 14 Dwuosobowe gospodarstwo domowe uzyskujące główne przychody ze źródeł innych, niż zajmowana nieruchomość. Na zajmowanej działce prowadzona uprawa rolna, dająca niewielki przychód w skali roku. 0,5000 0, ,00% Grunty orne Gospodarstwo Nr 15 Nieruchomość została zakupiona przez właścicieli pod budowę domu; została ona uzbrojona w media; wykonano też nasadzenia pod przyszłe zagospodarowanie na cele mieszkalne. Zajmowana działka nie jest głównym źródłem przychodu tego gospodarstwa domowego. 0,4340 0, ,96% Grunty orne Gospodarstwo Nr 16 Jednoosobowe gospodarstwo domowe; nieruchomość dzierżawiona mieszkańcowi Szalejowa. Dzierżawca posiada również inne nieruchomości, a uprawy na przedmiotowej nieruchomości nie stanowią głównego źródła przychodu dzierżawcy. Właścicielka działki utrzymuje się z emerytury. Brak możliwości oszacowania wpływu utraty przychodu z dzierżawy na przychód gospodarstwa domowego. 1,5900 1, ,00% Grunty orne Gospodarstwo Nr 17 Zajmowane nieruchomości miały zostać przeznaczone pod działalność inwestycyjną. Nie są one użytkowane rolniczo i nie stanowią obecnie źródeł przychodu omawianego gospodarstwa domowego. 0,2900 0, ,00% Grunty orne 0,3232 0, ,22% Grunty orne Gospodarstwo Nr 18 Według uzyskanych informacji współwłaściciele nieruchomości nie żyją. W trakcie wizji terenowej ustalono, że nieruchomości nie są użytkowane. 0,0800 0,0026 3,25% Łąki 1,4562 1, ,24% Łąki Gospodarstwo Nr 19 Nie uzyskano informacji o przychodach przedmiotowego gospodarstwa. 0,5109 0, ,44% Grunty orne 24

25 Gospodarstwo Nr 20 Dwuosobowe gospodarstwo domowe uzyskujące przychód z innych źródeł, niż uprawa ziemi. 0,6200 0, ,00% Gospodarstwo Nr 21 Dolny Dwuosobowe gospodarstwo domowe uzyskujące główne przychody ze źródeł innych, niż zajmowana nieruchomość. Zajmowane grunty nie są obecnie wykorzystywane. 0,2000 0, ,00% Gospodarstwo Nr 22 Nie uzyskano informacji o przychodach gospodarstwa domowego. W takcie przeprowadzonej wizji terenowej stwierdzono, że działka nie jest użytkowana. 0,1870 0,0120 6,42% Grunty rolne zabudowane Pastwiska trwałe Gospodarstwo Nr 23 Dolny Właściciele odmówili udziału w badaniu. W trakcie wizji terenowej stwierdzono, że grunty podlegające zajęciom to nieużytki. 1,6738 0, ,32% Lasy Łąki trwałe Lasy Grunty pod rowami Gospodarstwo Nr 24 Dolny Struktura własnościowa gruntów jest niejasna z uwagi na trwające postępowanie spadkowe. Właściciele odmówili udziału w badaniu. 1,6602 1, ,41% Łąki trwałe Grunty orne Gospodarstwo Nr 25 Dolny Jednoosobowe gospodarstwo domowe. Główne źródło utrzymania to emerytura, a przychód z ziemi to drugie źródło utrzymania w kolejności. Oddziaływanie istotne. 1,0800 0, ,06% Pastwiska trwałe Grunty orne Gospodarstwo Nr 26 Dolny Dolny Czteroosobowe gospodarstwo domowe zamieszkujące na przedmiotowym terenie. Na wywłaszczanej działce znajduje się gospodarstwo rolne - działka zabudowana domem mieszkalnym i grunty orne. Główne źródło przychodu to działalność indywidualna w rolnictwie - większość wywłaszczanych działek stanowiących źródło 3,2200 3, ,00% 1,6876 1, ,02% Grunty rolne zabudowane Pastwiska trwałe Grunty orne 25

26 Dolny przychodu znajduje się poza obszarem objętym zajęciami. Konieczność fizycznej relokacji gospodarstwa. 0,5400 0, ,00% Pastwiska, Grunty orne Dolny 20,1898 1,4560 7,21% 1,6876 0, ,98% Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych Gruntu orne Pastwiska trwałe Grunty rolne zabudowane Pastwiska trwałe Grunty orne Gospodarstwo Nr 27 Dolny Dwa spokrewnione gospodarstwa domowe: jednoosobowe i dwuosobowe. Wywłaszczana nieruchomość nie stanowi źródła przychodu. 0,2025 0, ,05% Pastwiska trwałe Gospodarstwo Nr 28 Dolny Dolny Wywłaszczana nieruchomość nie stanowi źródła przychodu tego gospodarstwa domowego. Budowa Zbiornika nie będzie miała wpływu na przychody gospodarstwa. 0,4958 0, ,23% 0,4958 0, ,52% Pastwiska trwałe Grunty orne Pastwiska trwałe Grunty orne Gospodarstwo Nr 29 Dolny Nie uzyskano informacji o przychodach gospodarstwa. Z uwagi na niewielki obszar zajęć stwierdzono brak istotności oddziaływań. 0,1200 0,0053 4,42% Tereny mieszkaniowe Pastwiska trwałe Gospodarstwo Nr 30 Dolny Nie uzyskano informacji o przychodach gospodarstwa. Z uwagi na niewielki obszar zajęć stwierdzono brak istotności oddziaływań. 0,0400 0,0013 3,25% Grunty pod rowami 26

27 5.2 ROZPATRYWANE ALTERNATYWY Planowane przedsięwzięcie podlegało wariantowaniu na poziomie strategicznym w ramach prac nad Programem dla Odry 2006 oraz studium wykonalności dla zadania Ochrona od powodzi Kotliny Kłodzkiej. O wyborze lokalizacji zbiornika zdecydowały lokalizacja zbiornika w miejscowym planie, brak zabudowy mieszkaniowej na terenie zalewanym oraz stosunkowo niewielki zakres przebudowy infrastruktury. Zmiana lokalizacji zapory przy zachowaniu obecnych parametrów redukcyjnych zbiornika może spowodować konieczność przebudowy infrastruktury drogowej znajdującej się w cofce zbiornika, oraz zabezpieczenia istniejącej oczyszczalni ścieków. Z kolei ewentualne ograniczenie obszarowe Zbiornika bezpośrednio wpłynie na jego pojemność i zmniejszy zakładaną ochronę przeciwpowodziową. Zmiana zdolności retencyjnej wód powodziowych przez zbiornik stanowi zagrożenie dla mieszkańców Kłodzka. W trakcie konsultacji społecznych dla raportu o oddziaływaniu na środowisko, sporządzanego w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach członkowie zainteresowanej społeczności przedstawili własną propozycję ograniczenia obszarowego zbiornika. W celu przeanalizowania tego wariantu przeprowadzono obliczenia hydrologiczne, wynik których przedstawiono w poniższej tabeli: Analiza ilościowa zmiany lokalizacji zapory i zmiany obszarowej Maksymalny poziom piętrzenia MaxPP - 336,25 m nkr. Wariant społeczny MaxPP- 338,15 m nkr. Wariant społeczny MaxPP- 342,00 m nkr. Wariant aktualnie projektowany Pojemność zbiornika dla MaxPP Powierzchnia zalewu dla MaxPP 2,84 mln m 3 4,03 mln m 3 9,87 mln m 3 58 ha 68 ha 115 ha Przepływ po redukcji wody tzw.100- letniej Q1%=148 m 3 /s 107 m 3 /s (redukcja o 28%) 74,3 m 3 /s (redukcja o 50%) 36,0 m 3 /s (redukcja o 76%) Przepływ po redukcji fali z 1998 r. Q1998=213,60 m /s 154,7 m 3 /s (redukcja o 28%) 129,4 m 3 /s (redukcja o 39%) 37,7 m 3 /s (redukcja o 82%) Przepływ po redukcji wody miarodajnej tzw.200- letniej Q05%=183 m 3 /s 149 m 3 /s (redukcja o 19%) 118 m 3 /s (redukcja o 36%) 38,5 m 3 /s (redukcja o 79%) (gorsza redukcja w porównaniu z Q19g8 wynika z większej objętości fali obliczeniowej) Przepływ po redukcji wody kontrolnej tzw.500-letniej Qci,2%=296 m 3 /s 279 m 3 /s (redukcja o 6%) 251 m 3 /s (redukcja o 15%) 118 m 3 /s (redukcja o 60%) Długość zapory w koronie ~710 ~730 ~770 27

28 Szacowana kubatura zapory korona 336,60 - ok.310 tys.m 3 Źródło: raport o oddziaływaniu na środowisko korona 338,50 - ok.420 tys.m 3 korona 342,3 - ok.750 tys.m 3 Koryto poniżej zapory bezpiecznie mieści przepływ nieprzekraczający 40 m 3 /s. Dla rozpatrywanych wariantów ograniczenia obszarowego zbiornika już woda letnia powoduje powódź poniżej zapory, a w roku 1998 przepływ był większy niż dla wody obliczeniowej 200-letniej. W świetle powyższego, biorąc pod uwagę planowaną funkcję Zbiornika, nie ma możliwości ograniczenia przesiedleń w związku z jego realizacją. 5.3 DZIAŁANIA MINIMALIZUJĄCE 1. Prace projektowe są prowadzone tak by zminimalizować liczbę działek niezbędnych do pozyskania. 2. Wysokość odszkodowania za utracone nieruchomości (zarówno pieniężnego, jak i w formie ziemia za ziemię ) zostanie określona w drodze porozumienia, w oparciu o operaty szacunkowe opracowane przez niezależnych rzeczoznawców lub w drodze decyzji Wojewody Dolnośląskiego, również w oparciu o operaty szacunkowe. Wycena stanowiąca podstawę ustalenia wysokości odszkodowania będzie rzetelna, obiektywna i niezależna, tak, aby dotychczasowy właściciel otrzymał cenę za nieruchomość odpowiadającą rzeczywistej stracie, a tym samym zminimalizowany został negatywny wpływ utraty własności nieruchomości na jego sytuację majątkową. 3. W ramach działań kompensacyjnych priorytet zostanie przyznany kompensacji na zasadach ziemia za ziemię poprzez przyznanie nieruchomości o podobnym potencjale produkcyjnym i podobnej wartości rynkowej. Kompensacja pieniężna będzie stosowana w następujących przypadkach: i. zajęcie nieruchomości lub jej części pozostaje bez wpływu na możliwość wykorzystywania nieruchomości na dotychczasowe cele, ii. osoba ekonomicznie dotknięta skutkami Projektu wyraża wolę otrzymania rekompensaty pieniężnej, iii. na rynku brak jest nieruchomości o podobnym potencjale produkcyjnym i wartości rynkowej, co uniemożliwia realizację kompensaty na zasadzie ziemia za ziemię. 4. Wszelkie koszty związane z prowadzeniem działań osłonowych zostaną wliczone do pakietu kompensacyjnego. Aktualnie nie przewidziano żadnych działań osłonowych, jednak może to ulec zmianie w trakcie realizacji projektu. 5. W przypadku działek na których prowadzi się działalność rolniczą wydanie nieruchomości nastąpi po okresie zbiorów obecnych upraw, w danym roku wegetacyjnym przeznaczonym dla danej uprawy. Jeżeli uprawy nie zostaną zebrane, wypłacony zostanie ekwiwalent pieniężny. 6. Każda wywłaszczona osoba będzie uprawniona do nieodpłatnego użytkowania gruntu w dotychczasowy sposób do czasu uzyskania odszkodowania lub (w 28

29 przypadku nieosiągnięcia porozumienia co do wysokości odszkodowania) jego niespornej części. 7. PAP zostaną powiadomione o fizycznym rozpoczęciu robót z takim wyprzedzeniem, które pozwoli na zakończenie gospodarowania na nieruchomości, lecz nie krótszym niż 30 dni. 8. Nieruchomości zajęte czasowo po zakończeniu robót zostaną przywrócone do stanu poprzedniego. Pozyskiwanie nieruchomości na potrzeby zajęć czasowych będzie się odbywało na zasadach określonych w niniejszym PPNiP. 9. Przed rozpoczęciem robót Inwestor przeprowadzi szeroko zakrojoną akcję informacyjną o planowanej realizacji inwestycji. Zostanie przygotowana i rozesłana do wszystkich osób objętych oddziaływaniem projektu broszura informacyjna z informacją o możliwości zgłaszania skarg (zgodnie z zapisami PPNiP) wraz z podaniem danych do kontaktu. 10. W ramach akcji informacyjnej osoby dotknięte skutkami realizacji Projektu (PAP) zostaną poinformowane również o możliwości wystąpienia z wnioskiem o wykup pozostałej części nieruchomości czyli tzw. resztówki, jeżeli po podziale nieruchomości i zajęciu jej części pod inwestycję pozostała część nie będzie się nadawała do dalszego wykorzystania na dotychczasowe cele (zgodnie z art. 23. ust. 2 specustawy powodziowej). 11. Grunty w czaszy zbiornika zostaną w części wydzierżawione jako pastwiska bez możliwości wznoszenia jakichkolwiek obiektów. Dotychczasowi właściciele otrzymają prawo pierwszeństwa przy zawarciu umów dzierżawy tych gruntów. 12. Plac budowy zostanie zlokalizowany w sposób możliwie najmniej wpływający na jakość życia mieszkańców. 13. Tam, gdzie pozostałe po wywłaszczeniu części nieruchomości nie będą nadawały się do wykorzystywania na dotychczasowe cele zgodnie z przeznaczeniem nieruchomości (tzw. resztówki ) Inwestor po przeprowadzeniu w tym zakresie analiz dokona nabycia tych nieruchomości w drodze umowy cywilno-prawnej zgodnie z procedurą opisaną w niniejszym PPNiP. Wypłata odszkodowania z tytułu nabycia resztówek nastąpi w drodze umowy cywilno-prawnej z właścicielem nieruchomości. 14. Planowana makroniwelacja na terenie działek 520/3 do 520/32 została zamieniona na wykonanie wału bocznego ze śluzą chroniącego ten teren przy Max PP. Działki 520/3 do 520/32 stanowiły wcześniej jedną działkę, która została podzielona na mniejsze pod kątem budowy osiedla mieszkaniowego. Przy rozpoczęciu projektu działka była niezabudowana, obecnie powstają tam kolejne budynki, które musiałyby ulec rozbiórce przy wykonywaniu makroniwelacji. 15. Wykonany zostanie dojazd do mostu zabytkowego w czaszy zbiornika z drogi eksploatacyjnej nr Wykonana zostanie ścieżka łącząca drogę eksploatacyjną nr 5 i 7, co umożliwi swobodne obejście głównej części czaszy zbiornika. 17. Plac budowy zostanie przeniesiony z planowanej lokalizacji na nową poza sąsiedztwo posesji nr 36/36a ( ). 29

30 18. Pozostawiono część starego koryta Bystrzycy, od połączenia z nowym korytem doprowadzającym do spustów do mostu zabytkowego (obiekt N-9), na życzenie m.in. mieszkańców. 19. Właściciele nieruchomości otrzymają pomoc w przygotowaniu załączników (map ewidencyjnych) na potrzeby sporządzenia wniosków o wykup resztówek. 20. Przygotowana zostanie broszura informacyjna dotycząca procedury uregulowania kwestii dopłat otrzymywanych przez rolników z UE. 30

31 6 Badanie socjoekonomiczne 6.1 ŹRÓDŁA I METODYKA Badanie socjoekonomiczne zostało przeprowadzone przez zespół ds. prawnych i społecznych, umiejscowiony w strukturze Konsorcjum Konsultanta odpowiedzialnego za sporządzenie niniejszego PPNiP. Podstawowym źródłem informacji dotyczącym zagospodarowania i użytkowania zajmowanych nieruchomości jest analiza danych GIS, wypisów z ewidencji gruntów oraz weryfikacja na miejscu realizacji Zadania. Status posiadania zajmowanych nieruchomości ustalono na podstawie ewidencji gruntów oraz ksiąg wieczystych. Obecność infrastruktury ustalono na podstawie analizy danych GIS, wypisów z ewidencji gruntów, dokumentacji projektowej (w tym projektów budowlanych) oraz weryfikacji na miejscu realizacji Zadania. W zakresie oddziaływań społecznych podstawowym wstępnym źródłem informacji były dane pozyskane w oparciu o dostępne rejestry (np. ewidencja działalności gospodarczej, Krajowy Rejestr Sądowy). Bazowano również na danych statystycznych GUS, materiałach zamieszczonych w Internecie (informacje ze stron internetowych Urzędów, fora internetowe itp., informacje prasy lokalnej). Zgodnie z przepisami prawa polskiego za datę końcową badania socjoekonomicznego (cutoff-date) należało będzie przyjąć datę złożenia wniosku o wydanie PNRI. W wyniku wstępnej analizy uzyskanych danych oraz zakresu Zadania stwierdzono konieczność przeprowadzenia badań terenowych wśród właścicieli gruntów objętych procedurą wywłaszczeniową. Badania przeprowadzono w sierpniu 2015 r. metodą standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych. Miały one charakter pogłębiony - oprócz udzielenia odpowiedzi na standardowe pytania kwestionariuszowe respondenci mieli możliwość wyrażenia swojego stosunku do Zadania, w formie swobodnych wypowiedzi, również wiernie notowanych przez członków zespołu badawczego. Tak zgromadzone dane również poddane zostały analizie. Uwzględniono także informacje uzyskane od właścicieli nieruchomości w trakcie rozmów mających na celu zaangażowanie zainteresowanych w prace nad PPNiP w okresie od listopada 2015 r. do czerwca 2016 r. oraz wyniki wizji terenowych przeprowadzonych w dniach r., r. oraz r. Studium będzie podlegało aktualizacji w miarę pozyskiwania nowych informacji, w ramach aktualizacji całego PPNiP Problemy W trakcie realizacji badań terenowych napotkano na trzy rodzaje problemów, które w umiarkowanym stopniu wpłynęły na jakość zgromadzonych danych i stopień realizacji badania, a więc również zakres informacji, w oparciu o jakie przygotowano niniejsze opracowanie brak możliwości dotarcia do respondenta, odmowę udziału w badaniu, oraz odmowę odpowiedzi na wybrane pytania kwestionariusza. 31

32 Brak możliwości dotarcia do respondenta. W przypadku części potencjalnych respondentów właścicieli gruntów na obszarze objętym procedurą zajęć, wystąpiły problemy uniemożliwiające dotarcie do nich przez przedstawicieli zespołu badawczego, a w konsekwencji realizację wywiadów. Problemy te spowodowane były przede wszystkim pobytem (stałym lub czasowym) respondentów poza miejscem zamieszkania. Odmowa udziału w badaniu i udzielenia jakichkolwiek informacji. W przypadku przedstawicieli wybranych gospodarstw domowych nie było możliwości realizacji wywiadu ani uzyskania chociażby ograniczonych informacji ze względu na kategoryczną odmowę udziału w prowadzonym badaniu. Odmowa odpowiedzi na wybrane pytania kwestionariusza badania. W trakcie realizacji wywiadów zdarzało się, że część respondentów intencjonalnie odmawiała udzielania odpowiedzi na niektóre pytania ze względu na niechęć do dzielenia się wybranymi informacjami z osobami trzecimi. Odmowy te dotyczyły przede wszystkim pytań związanych bezpośrednio z finansami gospodarstwa domowego, to jest dotyczących źródeł jego przychodów, struktury wydatków oraz dochodów uzyskiwanych z tytułu uprawy ziemi. 6.2 DANE SPOŁECZNO-EKONOMICZNE Podstawowe dane dotyczące ludności Według danych statystycznych Narodowego Spisu Ludności, zamieszkuje 812 osób, z czego 385 mężczyzn. W dacie przeprowadzania Spisu, większość mieszkańców była w wieku produkcyjnym - 548, jednak aż 237 osób było w wieku niemobilnym. Biorąc pod uwagę, że w wieku przedprodukcyjnym było 111 osób, wskazuje to na malejący potencjał życiowy mieszkańców. W przypadku Szalejowa Dolnego na 677 mieszkańców mężczyźni to 346 mieszkańców. Spośród nich 449 mieszkańców jest w wieku produkcyjnym, przy czym 154 w wieku niemobilnym. Struktura demograficzna Szalejowa Dolnego pod względem wieku mieszkańców jest zatem korzystniejsza, niż w przypadku Szalejowa Górnego Zatrudnienie i dochody Przeprowadzona po 1989 r. restrukturyzacja gospodarki przejawiająca się likwidacją dominujących podmiotów gospodarczych, skutkowała pojawieniem się długotrwałego i strukturalnego bezrobocia. W konsekwencji nastąpił wzrost ubóstwa, prowadzący do powstania negatywnych zjawisk takich jak np. wykluczenie społeczne. Wskaźnik bezrobocia mierzony jako udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym był w 2015 r. na obszarze gminy wiejskiej Kłodzko wyższy niż na Dolnym Śląsku i wynosił 12,5%. Chociaż wskaźnik bezrobocia systematycznie spada, to nadal jest on znacząco wyższy, niż średnia dla regionu wynosząca 9,4 %. Co istotne, bezrobocie w gminie jest większe wśród mężczyzn (13,0 %) niż wśród kobiet (11,8 %). Długotrwale bezrobocie utrzymuje się na stałym poziomie i dotyka ponad połowy bezrobotnych. 32

33 Problemy z funkcjonowaniem rynku pracy powodują utrzymywanie się sfery ubóstwa i konieczność korzystania z pomocy społecznej. Wskaźnik osób korzystających z pomocy społecznej w Gminie Kłodzko przekracza średnią w województwie dolnośląskim. Na terenie Gminy Kłodzko działa też program dożywiania dzieci realizowany przez Ośrodek Pomocy Społecznej. Łącznie we wszystkich szkołach w roku 2013 skorzystało 350 dzieci. Ośrodek przyznaje również dodatkowy zasiłek celowy na zakup żywności dla dzieci młodszych. Z uwagi na występujące dysfunkcje społeczne kuratela społeczną i zawodową objętych jest 5 rodzin we wsi Dolny i 1 rodzina ze wsi. Z uwagi na regulacje dotyczące ochrony danych osobowych brak jest możliwości stwierdzenia, czy nadzorem kuratorskim została objęta któraś z rodzin posiadających nieruchomości na obszarze realizacji przedsięwzięcia. Na terenie powiatu kłodzkiego liczniejsze skupiska mniejszości etnicznych znajdują się w Kłodzku i Bystrzycy Kłodzkiej (Romowie). Na obszarze realizacji przedsięwzięcia, jak również w społeczności Szalejowa Górnego i Szalejowa Dolnego brak jest mniejszości etnicznych Równość płci W Polsce obowiązuje prawny zakaz dyskryminacji, który wyrażony jest w Konstytucji z 1997 roku. Artykuł 32 stanowi, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Dyskryminacja kobiet oznacza wszelkie zróżnicowanie, wyłączenie lub ograniczenie ze względu na płeć, które powoduje lub ma na celu uszczuplenie albo uniemożliwienie kobietom, niezależnie od ich stanu cywilnego, przyznania, realizacji bądź korzystania na równi z mężczyznami z praw człowieka, podstawowych wolności w dziedzinach życia politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego, obywatelskiego i innych (art. 1 Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 1979 r.). Polska, chcąc być członkiem Unii Europejskiej, musiała dostosować swoje prawodawstwo do regulacji obowiązujących w UE, również w zakresie zasady równości płci. Zaowocowało to głównie zmianami w kodeksie pracy, ale także zmianą podejścia polityków i administracji publicznej do tego tematu. Zgodnie ze Wskaźnikiem Rozwoju Społecznego (HDI) Programu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) za 2012 r. Polska jest wśród krajów o bardzo wysokim wskaźniku rozwoju społecznego. Zajmuje 39 miejsce w rankingu na 187 krajów, czyli powyżej średniej państw z regionu działalności EBOR i na zbliżonym poziomie do średniej dla krajów Europy Środkowej i państw bałtyckich. Wskaźnik Rozwoju Społecznego obejmuje trzy elementy: zdrowie, edukację i standard życia. Pod względem wskaźnika nierówności płci UNDP (Gender Inequality Index GII) Polska zajmuje jeszcze wyższe miejsce i jest na 24 miejscu w światowym rankingu. Wskaźnik nierówności płci to miernik, który odzwierciedla utratę możliwości rozwoju na obszarze danego kraju spowodowaną nierównym traktowaniem płci i obejmuje trzy elementy podlegające ocenie: zdrowie reprodukcyjne, zwiększenie uprawnień oraz uczestnictwo w rynku pracy. Jeżeli chodzi o udział kobiet w życiu publicznym, to udział kobiet w składzie organów publicznych pochodzących z wyboru jest niewielki. Wskazuje się tutaj m.in. na niski odsetek kobiet zasiadających w Sejmie, a także w Senacie. Podobne, negatywne, tendencje charakteryzują inne organy pochodzące z wyboru: rady gmin, rady powiatów, czy sejmiki 33

34 województw (kobiety stanowią około 1/4 wszystkich radnych). Warto podkreślić również zauważalny od lat niewielki odsetek kobiet wśród wójtów, burmistrzów, czy prezydentów miast. Natomiast uwagę zwraca postępująca de maskulinizacja funkcji sołtysa, która to funkcja jest jedną z istotniejszych w kontekście aktywności obywatelskiej i budowania kapitału społecznego. Doświadczenia wskazują również, że kobiety są równoprawnymi uczestniczkami prowadzonych konsultacji społecznych, a często ich zaangażowanie i aktywność lokalna powodują, że w konsultacjach tych odgrywają wiodącą rolę. Na zakończenie należy wskazać, że w celu promocji kobiet i zwiększenia ich reprezentacji w gremiach decyzyjnych i zarządzaniu w biznesie, podejmowane są liczne inicjatywy obywatelskie, deklaracje partii politycznych, popularyzuje się przykłady innych krajów, Komisja Europejska z urzędu podejmuje własne inicjatywy, itp. co powinno przełożyć się na poprawę równouprawnienia kobiet i mężczyzn w sferach uczestnictwa w rynku pracy, czy gremiach decyzyjnych. Analiza wyników badań za ostatnie 10 lat wskazuje z resztą na stopniowy postęp w tej dziedzinie Użytkowanie terenu Strukturę użytkowania gruntów zajmowanych pod inwestycję przedstawia poniższa tabela: Struktura użytkowa gruntów zajmowanych pod inwestycję ha % Użytki rolne 60,52 42,5 Użytki leśne 33,13 23,4 Łąki 32,53 22,9 Pastwiska 5,62 3,9 Zabudowa 0,15 0,1 Drogi 3,30 2,3 Sady 0,15 0,1 Woda 6,90 4,8 Ogółem 142, Jeżeli chodzi natomiast o strukturę użytkowania gruntów w czaszy planowanego Zbiornika została ona przedstawiona w poniższej tabeli: 34

35 Struktura użytkowa gruntów w czaszy Zbiornika ha % Użytki rolne 51,52 41,3 Użytki leśne 32,50 26,1 Łąki 31,28 25,1 Pastwiska 2,65 2,1 Zabudowa 0,01 0,01 Drogi 2,65 2,1 Sady 0,00 0,0 Woda 4,07 3,3 Ogółem 124, Rysunek 2 - Tereny przyszłego Zbiornika 35

36 6.2.5 Infrastruktura techniczna Na terenie planowanym do zajęcia na potrzeby realizacji Zbiornika znajdują się następujące urządzenia infrastruktury technicznej: - w części wlotowej do projektowanego zbiornika znajduje się linia światłowodowa, relacji (nr) OKD00536, własności Telekomunikacji Polskiej S.A. Linia na odcinku skrzyżowania z rzeką Bystrzycą Dusznicką przebiega pod korytem rzeki w rurach osłonowych. Koryto rzeki, na odcinku skrzyżowania z linią światłowodową, nie podlega regulacji, a linia znajduje się poza zakresem rozlewiska projektowanego Zbiornika. Linia wymaga jednak zabezpieczenia z powodu skrzyżowania linii z projektowaną drogą technologiczną oraz z projektowanym przebudowywanym kablem teletechnicznym. - w części wlotowej zbiornika z projektowanym zagospodarowaniem terenu koliduje napowietrzna linia średniego napięcia 20kV, relacji L-990, - w Szalejowie m i Dolnym wzdłuż dróg gminnych oraz rzeki znajduje się napowietrzna linia niskiego napięcia rozdzielczo - oświetleniowa własności Tauron Dystrybucja. W związku z przebudową koryta rzeki oraz zmianą zagospodarowania terenu w obrębie inwestycji konieczna jest przebudowa linii oraz sprawdzenie skrzyżowania istniejącej linii z przebudowywanym korytem rzeki, - z projektowaną zaporą czołową koliduje napowietrzna linia średniego napięcia 20kV, relacji L

37 W toku prac budowlanych mogą zostać ujawnione dodatkowe elementy infrastruktury technicznej. Ponadto, na obszarze przeznaczonym pod zajęcia trwałe znajdują się urządzenia i sieci infrastruktury technicznej związane z budynkami przewidzianymi do wywłaszczenia i do rozbiórki (dostarczające prąd i wodę oraz linie telekomunikacyjne). 37

38 Rysunek 3 - Napowietrzna linia średniego napięcia Dojazd i komunikacja Projektowany zbiornik jest położony na terenie w większości niezabudowanym. Jedyne zabudowania przeznaczone do wywłaszczenia znajdują się pomiędzy projektowaną zaporą a przelewem bocznym. W wyniku takiego stanu zagospodarowania terenu, w rejonie projektowanego zbiornika i przez jego czaszę przebiegają jedynie lokalne drogi gruntowe stanowiące dojazd do okolicznych pól oraz droga gruntowa zapewniająca dojazd do nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi, w tym do nieruchomości siedliskowej objętej planowanym wywłaszczeniem. 38

39 Źródło: Raport Oddziaływania Przedsięwzięcia na Środowisko Na terenie inwestycji znajdują się cztery mosty drogowe, przyczółki mostowe. oraz Dolny położone są przy DK-8, w odległości ok. 6 km od Kłodzka, 30-tysięcznej stolicy Kotliny Kłodzkiej. Z obydwu miejscowości bez problemu można dostać się do Kłodzka transportem publicznym i prywatnym. Obie miejscowości leżą również w odległości ok. 3 km od Polanicy-Zdroju, niewielkiej (ok osób) miejscowości uzdrowiskowej. Wpływa to na bardzo dobry dostęp do usług oraz infrastruktury społecznej Usługi publiczne i organizacje społeczne W miejscowościach i Dolny działają następujące organizacje społeczne: - Towarzystwo Miłośników Szalejowa Górnego i Dolnego, - Towarzystwo Archanioł Michał, - Koło Gospodyń Wiejskich, - Ochotnicza Straż Pożarna, - Stowarzyszenie Sportowo-Kulturalne Odrodzenie. 39

40 Zajęcie gruntów na potrzebę budowy Zbiornika nie będzie miało wpływu na funkcjonowanie tych organizacji (nie zakłóci ich funkcjonowania) Szkolnictwo i ochrona zdrowia Na obszarze bezpośrednio objętym zajęciami na potrzebę budowy Zbiornika nie znajdują się placówki szkolnictwa i ochrony zdrowia. W niewielkiej odległości od projektowanej czaszy Zbiornika znajduje się kompleks szkolno-sportowy (szkoła integracyjna w Szalejowie m). W miejscowości Dolny funkcjonuje przedszkole gminne, zaś w Szalejowie m filia biblioteki publicznej. W Szalejowie Dolnym ma swoją siedzibę niepubliczny zakład opieki zdrowotnej i praktyka lekarza rodzinnego. Porady lekarskie udzielane są także w pobliskiej Polanicy Zdroju oraz w Kłodzku. W tych też miejscowościach znajdują się najbliższe szpitale. Najbliższe apteki znajdują się w Polanicy-Zdroju i Kłodzku. Rysunek 4 - Kompleks szkolno-sportowy (szkoła integracyjna w Szalejowie m) 40

41 6.2.9 Obiekty kulturowe i historyczne Jedynym obiektem o wysokich walorach kulturowych, który znajduje się na terenie Zbiornika jest kamienny most drogowy dwuprzęsłowy na rzece Bystrzyca Dusznicka. Znajduje się on w odległości ok. 138 m od podstawy planowanej zapory w kierunku południowo-zachodnim - na terenie zalewowym. Most zlokalizowany jest na odcinku rzeki, który planuje się przełożyć zatem w koncepcji programowo- przestrzennej zaplanowane było wyburzenie tego obiektu. Most znajduje się w km rzeki (południowe granice działek nr 501, 502 ) ma długość 22m i szerokość 4,6 m. Konstrukcję nośną mostu stanowią dwa przęsła łukowe, kamienne. Obiekt ten objęty jest opieką Konserwatora Zabytków. Most posiada duże sentymentalne znaczenie dla społeczności lokalnej, jako jeden z obiektów dziedzictwa historycznego i kulturowego Dolnego Śląska. W celu zminimalizowania oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na zainteresowaną społeczność, w szczególności na PAP Inwestor zdecydował o nie dokonywaniu rozbiórki tego obiektu. Na pozostałym obszarze (zapora + max p. p.) nie występują obiekty zabytkowe, obiekty o wysokich wartościach kulturowych ani dobra kultury. Na obszarze objętym maksymalnym poziomem piętrzenia znajduje się pięć stanowisk archeologicznych, dwa stanowiska archiwalne zweryfikowano, podczas badań powierzchniowo-weryfikacyjnych odkryto trzy nowe stanowiska Zabudowania Zakres prac dotyczących usunięcia kolizji i przebudowy infrastruktury będzie obejmować: rozbiórkę dwóch budynków gospodarczych w Szalejowie Dolnym oraz budynku pełniącego inne funkcje w Szalejowie m, Rysunek 5 - Budynki gospodarcze w Szalejowie Dolnym do rozbiórki 41

42 Rysunek 6 - budynek pełniący inne funkcje w Szalejowie m, rozbiórkę jednego budynku mieszkalnego w Szalejowie Dolnym, Rysunek 7 - Budynek mieszkalny do rozbiórki, Dolny 71 przebudowę i budowę sieci wodociągowej i gazowej, 42

43 przebudowę linii średniego napięcia oraz budowę sieci elektroenergetycznych, przebudowę i budowę sieci teletechnicznych Zasoby naturalne Cofka zbiornika nachodzić będzie częściowo na teren obszaru górniczego wód leczniczych Polanica Zdrój, będącego w administracji Uzdrowiska Polanica Zdrój. Polanica-Zdrój to złoże o zasobach dyspozycyjnych 6713 m³/h, zasobach eksploatacyjnych m 3 /h. Ze Statutu Uzdrowiska Polanica-Zdrój wynikają następujące warunki w zakresie ochrony jakości i ilości naturalnych surowców leczniczych: - zabrania się realizacji wszelkich zamierzeń inwestycyjnych mogących pogorszyć jakość wód podziemnych, - zabrania się prowadzenia wszelkich prac ziemnych bez wcześniejszego rozpoznania budowy geologicznej i warunków hydrogeologicznych gruntu. Sporadyczne i krótkotrwałe (tylko przy piętrzeniu MaxPP, a zatem przy przepływach o prawdopodobieństwie przewyższenia p=0,2%) zalewanie niewielkiego terenu obszaru górniczego, o charakterze typowego wezbrania występującego w dolinie rzeki, nie będzie miało wpływu na wody lecznicze chronione w ramach utworzonego obszaru górniczego. W cofce zbiornika nie będą też prowadzone poważniejsze prace ziemne. 43

44 Źródło: Raport Oddziaływania Przedsięwzięcia na Środowisko 6.3 CHARAKTERYSTYKA PAP W oparciu o dane zgromadzone w toku prowadzonych badań terenowych, gospodarstwa domowe dysponujące gruntami na obszarze przeznaczonym pod budowę zbiornika, sklasyfikowano ze względu na rodzaj dominującego oddziaływania, któremu będą one poddane w związku z tą inwestycją. Każda z wyodrębnionych w ten sposób kategorii gospodarstw domowych poddana została opisowi w studium socjoekonomicznym, stanowiącym załącznik nr 5 do PPNiP. Załącznik ten nie podlega upublicznieniu z uwagi na ochronę danych osobowych. Gospodarstwa domowe skategoryzowano w następujący sposób: a) gospodarstwa zlokalizowane poza obszarem objętym wywłaszczeniami, użytkujące nieruchomości na obszarze budowy Zbiornika do celów działalności rolniczej. Do tej grupy zaliczono 13 gospodarstw domowych. Są to przede wszystkim gospodarstwa: 44