Zakład Spektroskopii Jądrowej IFD UW
|
|
- Nina Piotrowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zakład Spektroskopii Jądrowej IFD UW Marek Pfützner Krzysztof Miernik Zenon Janas Agnieszka Korgul Jan Kurcewicz ul. Pasteura 7 tel.: (022)
2 Nuklidy trwałe? liczba protonów, Z 287 nuklidów, w tym 83 pierwiastki od wodoru (Z=1) do uranu (Z=92) liczba neutronów, N
3 Nuklidy promieniotwórcze 238 U 4.5 mld lat uran protaktyn tor 226 Ra 1600 lat rad 222 Rn 3.8 dni radon polon bizmut ołów 218 Po 3 min. przemiana α przemiana β n p liczba neutronów N
4 Wszystkie nuklidy Przemiana β + Emisja p Z = 82 Emisja α liczba protonów, Z Emisja 2p Z X Z-2 Y + 2p Z = 28 Z = 20 Z = 8 N = 28 N = 20 Z = 2 N = 2 N = 8 Z = 50 N = 50 N = 82 liczba neutronów, N p n + e + + ν e Z X Z-1 Y + p Przemiana β - Terra incognita czeka na odkrycie i zbadanie n p + e - + ν e N = 126 Z X N Z-2 Y N-2 + α -trwałe -rozszczepienie - α - β - - β + -p
5 Trzeci wymiar świata nuklidów Energia [MeV] β + /WE γ β - Z-1, N+1 Z+1, N-1 Z, N Zadanie spektroskopii : poznać strukturę jąder badając przemiany zachodzące między ich stanami
6 Jądro atomu to obiekt kwantowy V( r ) Potencjał sił jądrowych (silnych) i kulombowskich (dla protonów) Nukleony (protony i neutrony) mogą zajmować stany w studni potencjału, które można wyznaczyć przy pomocy równania Schrödingera. r -V 0 Nukleony są fermionami, więc obowiązuje je zakaz Pauliego (w jednym stanie tylko jedna cząstka)!
7 AcrobatDocument Jak zachodzi emisja α? V( r ) Przemiana α polega na kwantowym tunelowaniu przez barierę potencjału E α r Prawdopodobieństwo tunelowania bardzo silnie zależy od grubości bariery! -V U : E α = 4.2 MeV, T 1/2 = 4.5 mld lat 226 Ra : E α = 5 MeV, T 1/2 = 1600 lat 212 Po : E α = 8.8 MeV, T 1/2 = 3 min
8 Struktura powłokowa jąder i liczby magiczne 126 atom jądro 8 2
9 Liczby magiczne Ca Z = 20 Ar S Energia pierwszego stanu 2 + siarka krzem magnez Si Mg E [MeV] N = Liczba neutronów, N
10 Procesy nukleosyntezy Liczba protonów proces rp proces s proces r Proces r zachodzi poza granicą znanych nuklidów! fuzja termojądrowa w gwiazdach Liczba neutronów
11 Nuklidy egzotyczne W warunkach ziemskich niezwykle trudne do wytworzenia i bardzo nietrwałe. Przykłady : Izotopy o wielkim niedoborze lub nadmiarze neutronów, czyli nuklidy bardzo dalekie od ścieżki trwałości. Jony o wielkim ładunku elektrycznym, np. jądra ciężkich pierwiastków całkowicie odarte z elektronów atomowych. Od niedawna wytwarzane i badane w laboratoriach dzięki ciągłemu postępowi w technice eksperymentalnej.
12 Jak dobrać się do nuklidów na skraju mapy? Schemat typowego eksperymentu Akcelerator ciężkich jonów tarcza Produkcja Magnetyczny separator produktów Układ pomiarowy Selekcja Detekcja
13 Przykład: GSI Darmstadt
14 Laboratorium GSI w Darmstadt
15 Separator magnetyczny
16 Fragment pierścienia ESR
17 Detektory, kable, elektronika...
18 Wytwarzanie pierwiastków superciężkich Separator produktów fuzji SHIP Reakcja fuzji np.: 70 Zn Pb
19 Identyfikacja rozpadu Krzemowy detektor paskowy znane
20 SHE Synthesis Status September 2004 GSI RIKEN FLNR Ds 282 Dieter-Ackermann_GSI/University_of_Mainz_-_ENAM04
21 Kamienie milowe Trzy podwójnie magiczne (?) nuklidy Z = 82 N = Sn Z = 50 Z = Ni Z = Ni N = 82 Znane wcześniej Odkryte niedawno dzięki metodzie fragmentacji relatywistycznych jonów Z = 8 N = 20 N = 28 N = 8
22 AcrobatDocument Promieniotwórczość dwuprotonowa Czy możliwy jest proces, w którym jądro emituje dwa protony jednocześnie? V( r ) r -V 0 Zjawisko przewidziane teoretycznie w 1960 i poszukiwane wśród nuklidów o skrajnym niedoborze neutronów.
23 Jądra w obszarze 48 Ni Kandydaci do rozpadu 2p Ni Co 45 Fe Z-N=7 Mn Cr V Ti Sc 20 Ca 20 28
24 Badanie 45 Fe w GSI i w GANIL Pocisk Tarcza Separator Detektor p 58 Ni beryl czas lotu < 1 µs p krzem elektronika komputery Energia wydzielona w detektorze po implantacji jonu 45 Fe Wyniki : wydzielona energia, E = 1.1 MeV półokres rozpadu, T 1/2 3 ms zgodne tylko z hipotezą emisji 2p!
25 Wyzwanie: korelacje między protonami rozkład izotropowy emisja 2 He?
26 Q: What did the Nuclear Physicist have for lunch? A: Fission Chips. Q: What happens when electrons lose their energy? A: They get Bohr'ed.
27 Jak zarejestrować tory obydwu protonów? mgr Krzysztof Miernik
28 Optical Time Projection Chamber Komora dryfowa z odczytem optycznym
29 Optical Time Projection Chamber Obszar aktywny HI 150 V/cm Wzmocnienie Dryf 9000 V/cm 500 V/cm Wzmocnienie WLS UV VIS V/cm
30 Optical Time Projection Chamber Kamera CCD 2/3 1000x1000 pix 12-bitów wzmacniacz obrazu (x2000) Fotopowielacz 5
31 Rekonstrukcja zdarzeń Z θ Y t L PM = v d t X φ Fotopowielacz Rekonstrukcja zdarzenia: (r, Θ, φ ) XY Kamera L o L o = r cosθ L PM = r sinθ r 2 = L o2 + L PM 2 Θ = arctan(l o /L PM )
32 Rekonstrukcja zdarzeń Z θ = π/2 t Y X φ Fotopowielacz XY Kamera
33 Rekonstrukcja zdarzeń Z θ = 0 t Y X Fotopowielacz XY Kamera
34 Protony z rozpadu 13 O 13 O T 1/2 =8 ms p 3.53 MeV p 1.44 MeV 13 O 0 MeV 13 N 12 C+ p 1.94 MeV 13 O 5.8 ms p
35 Protony z rozpadu 13 O p p 13 O 13 O 4.1µs 3.7µs
36 Rozpad 3α jądra 12 C T 1/2 =11 ms 12 N 12 N 12.7 MeV 3α 10.3 MeV 7.65 MeV MeV 3α α + α+ α 12 C
37 Rozpad 2α jądra 8 Be T 1/2 = 0.77 s 8 B α T 1/2 = 0.84 s 8 Li MeV 2α α 8 Li 3.04 MeV 8 Be 2α 2α
38
39 Nasz detektor może też dać mały wkład do... wielkiego eksperymentu dr hab. Zenon Janas
40 Pytania o naturę neutrin jaką masę mają neutrina? jaka jest hierarchia mas? czy neutrino = antyneutrino?
41 Podwójny rozpad beta (A, Z) (A, Z+1) β β (A, Z+2) Rodzaje rozpadów ββ : 2νββ 0νββ (A, Z) (A, Z+2) + 2 e + 2 ν e (A, Z) (A, Z+2) + 2e L=0 L=2
42 Widmo sumy energii elektronów emitowanych w rozpadzie ββ 0νββ arbitrary units 2νββ (E 1 +E 2 ) / Q ββ
43 Neutrino Ettore Majorana Observatory podziemne (1780 m) laboratorium w tunelu Fréjus
44 Sektor detektora NEMO-3 PMT Scynt. detektory pozycyjne folia 100 Mo R. Arnold et al., NIM A536 (2005) 79
45 Typowe zdarzenie ββ Przekrój poprzeczny Przekrój podłużny wierzchołek emisji wierzchołek emisji Deposited energy: E 1 +E 2 = 2088 kev Common vertex: ( vertex) = 2.1 mm ( vertex) // = 5.7 mm
46 Rozpad 2νββ 100 Mo widmo sumy energii elektronów evnts 6914 g 389 days 2νββ sim. bgnd E 1 + E 2 (MeV) 2ν T 1/2 = 7.1 ± y
47 R. Arnold et al., PRL 95 (2005) Rozpad 0νββ 100 Mo 222 Rn level 25 mbq/m 3 0ν2ββ for T 1/2 = y 0ν T 1/2 > y m ββ < 2.8 ev MeV range N observed = 7 events bgnd = 8.1 ± 1.3
48 2005 : namiot otaczający detektor + system oczyszczania powietrza stężenie radonu 25 mbq/m 3 3 mbq/m 3 S. Julian, LAL
49 Detekcja radonu w OTPC T 1/2 = 3.8 dni α 222 Rn T= 0 min T 1/2 = 3 min. 218 Po α 222 Rn α T= 3 min 214 Pb Czułość 0.1 mbq/m 3 α 218 Po
50
51 Wracamy do klasycznej spektroskopii bardzo egzotycznych nuklidów dr Agnieszka Korgul
52 Nuklidy w pobliżu 100 Sn N=Z Testowanie modelu powłokowego Status badań: ostatnim znanym izotopem Xe był 110 Xe (1981) 108 Xe 109 Xe 110 Xe Poszukiwanie 109 Xe 104 Te 105 Te 106 Te Z= Sn 101 Sn 102 Sn N=50
53 Eksperyment (ORNL, USA 2005) Akcelerator wiązka tarcza 58 Ni 54 Fe 112 Xe... 3n 109 Xe = Implantacja w detektorze paskowym (DSSD)
54 Obserwacja cząstek α z 109 Xe i 105 Te Przykładowe koincydencje α - α zmierzone w eksperymencie Amplituda sygnału 105 Te 101 Sn 109 Xe 105 Te Amplituda sygnału Czas (25 ns/kanał) Czas (25 ns/kanał)
55 Wynik Po 25 latach udało się zaobserwować łańcuch rozpadów α 109 Xe 105 Te 101 Sn Liczba zliczeń/ 23 kev Energia (kev)
56 Interpretacja νg 7/2 7/2 109 Xe (2) ms 140(40) kev 0 νg 7/2 νd 5/2 640(80) ns? 105 Te νg 7/2 νd 5/2 1.9 s 101 Sn g 7/2 d 5/2 g 7/2 50 d 5/2
57
58 Czy możemy coś odkryć przy warszawskim cyklotronie? mgr (prawie dr) Jan Kurcewicz
59 Cyklotron warszawski WIGISOL Warsaw Ion Guide Isotope Separator On- Line
60 Separator masowy - WIGISOL Wiązka jonów tarcza pole magnetyczne komora helowa 50 kv α γ detektory promieniowania
61 WIGISOL
62 Symulacje przepływu gazu przez Komora hamująca źródło jonów Komputerowy model komory hamującej jony Wynik symulacji: obraz linii prądu helu przepływającego przez komorę Uchwyt źródła testowego 223Ra Numeryczne symulacje przepływu gazu. Optymalizacja parametrów źródła jonów
63 Spektroskopia alfa reakcja : 14 N (80 MeV) Bi 220 Ac + 1p + 2n obserwowany rozpad: 220 Ac 216 Fr 212 At 208 Bi α α α α At 9 1? α α Fr Ac
64 Elektronika cyfrowa 212 At (314ms) 216 Fr (700 ns) α 1 α Ac (26 ms) 216 Fr T 1/2 =800(40) ns t [µs]
65
66 Podsumowanie (I) W naszych badaniach staramy się: dotrzeć do granic stabilności jądrowej, zrozumieć procesy nukleosyntezy, poznać strukturę powłokową jąder dalekich od trwałości, opisać szczegółowo przemiany jądrowe, wyjaśnić mechanizmy reakcji jądrowych, szukać nowych zjawisk jądrowych. Badania prowadzimy we współpracy z ośrodkami: GSI Darmstadt (Niemcy) GANIL Caen (Francja) ILL Grenoble (Francja) ORNL, Oak Ridge (USA) MSU/NSCL East Lansing (USA) CERN/Isolde, Genewa (Szwajcaria) Uniwersytet w Jyväskylä (Finlandia)
67 Podsumowanie (II) Warto podkreślić: interdyscyplinarność spektroskopia jądrowa korzysta z osiągnięć innych dyscyplin i ma zastosowanie w bardzo wielu dziedzinach nauki (cz. elementarne, astrofizyka, f. atomowa, f. ciała stałego, biologia, medycyna,...) praca w stosunkowo małych zespołach możliwość aktywnego udziału w projekcie na wszystkich etapach i we wszystkich aspektach. perspektywy naukowe znakomite! W Europie, USA, Japonii i Chinach powstają nowe, duże ośrodki fizyki jądrowej, w których nuklidy egzotyczne będą jednym z głównych obiektów badań.
68 Projekt rozbudowy GSI Koszt projektu 1200 mln euro
69 Planowana rozbudowa GSI Projekt zatwierdzony do realizacji
70 Radioactivity - it's as easy as alpha, beta, gamma... Zapraszamy!!! ul. Pasteura 7 tel.: (022) kierownik: prof. Andrzej Płochocki plohocki@mimuw.edu.pl
O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości
O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości Marek Pfützner Instytut Fizyki Doświadczalnej Uniwersytet Warszawski Tydzień Kultury w VIII LO im. Władysława IV, 13 XII 2005 Instytut Radowy w Paryżu
Bardziej szczegółowoFragmentacja pocisków
Wybrane zagadnienia spektroskopii jądrowej 2004 Fragmentacja pocisków Marek Pfützner 823 18 96 pfutzner@mimuw.edu.pl http://zsj.fuw.edu.pl/pfutzner Plan wykładu 1. Wiązki radioaktywne i główne metody ich
Bardziej szczegółowoEksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych
Eksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych 1. Co to są wiązki radioaktywne 2. Metody wytwarzania wiązek radioaktywnych 3. Ośrodki wytwarzające wiązki radioaktywne 4. Nowe zagadnienia możliwe do
Bardziej szczegółowoWiązki Radioaktywne. wytwarzanie nuklidów dalekich od stabilności. Jan Kurcewicz CERN, PH-SME. 5 września 2013 transparencje: Marek Pfützner
Wiązki Radioaktywne wytwarzanie nuklidów dalekich od stabilności Jan Kurcewicz CERN, PH-SME 5 września 2013 transparencje: Marek Pfützner Wstęp Nuklidy nietrwałe Przykład: reakcja fuzji Fuzja (synteza,
Bardziej szczegółowoJądra dalekie od stabilności
Jądra dalekie od stabilności 1. Model kroplowy jądra atomowego. Ścieżka stabilności b 3. Granice Świata nuklidów 4. Rozpady z emisją ciężkich cząstek naładowanych a) rozpad a b) rozpad protonowy c) rozpad
Bardziej szczegółowoEksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych
Eksperymenty z wykorzystaniem wiązek radioaktywnych 1. Co to są wiązki radioaktywne 2. Metody wytwarzania wiązek radioaktywnych 3. Ośrodki wytwarzające wiązki radioaktywne 4. Nowe zagadnienia możliwe do
Bardziej szczegółowoJądra dalekie od stabilności
Jądra dalekie od stabilności 1. Model kroplowy jądra atomowego. Ścieżka stabilności b 3. Granice Świata nuklidów 4. Rozpady z emisją ciężkich cząstek naładowanych a) rozpad a b) rozpad protonowy c) rozpad
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jądrowe w środowisku człowieka
Promieniowanie jądrowe w środowisku człowieka Prof. dr hab. ndrzej Płochocki (z wykorzystaniem elementów wykładu dr Piotra Jaracza) Cz. 1. Podstawowe własności jąder atomowych, jądra nietrwałe, elementy
Bardziej szczegółowoRozpady promieniotwórcze
Rozpady promieniotwórcze Przez rozpady promieniotwórcze rozumie się spontaniczne procesy, w których niestabilne jądra atomowe przekształcają się w inne jądra atomowe i emitują specyficzne promieniowanie
Bardziej szczegółowoA - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów
Włodzimierz Wolczyński 40 FIZYKA JĄDROWA A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów O nazwie pierwiastka decyduje liczba porządkowa Z, a więc ilość
Bardziej szczegółowoZadanie 3. (2 pkt) Uzupełnij zapis, podając liczbę masową i atomową produktu przemiany oraz jego symbol chemiczny. Th... + α
Zadanie: 1 (2 pkt) Określ liczbę atomową pierwiastka powstającego w wyniku rozpadów promieniotwórczych izotopu radu 223 88Ra, w czasie których emitowane są 4 cząstki α i 2 cząstki β. Podaj symbol tego
Bardziej szczegółowoReakcje rozpadu jądra atomowego
Reakcje rozpadu jądra atomowego O P R A C O W A N I E : P A W E Ł Z A B O R O W S K I K O N S U L T A C J A M E R Y T O R Y C Z N A : M A Ł G O R Z A T A L E C H Trwałość izotopów Czynnikiem decydującym
Bardziej szczegółowoPodstawowe własności jąder atomowych
Podstawowe własności jąder atomowych 1. Ilość protonów i neutronów Z, N 2. Masa jądra M j = M p + M n - B 2 2 Q ( M c ) ( M c ) 3. Energia rozpadu p 0 k 0 Rozpad zachodzi jeżeli Q > 0, ta nadwyżka energii
Bardziej szczegółowoBUDOWA ATOMU. Pierwiastki chemiczne
BUDOWA ATOMU Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn n Pb Hg S Ag C Au Fe Cu ()* do XVII w. As (5 r.) P (669 r.) () XVIII w. N Cl Cr Co Y Mn Mo () Ni Pt Te O U H W XIX w. (m.in.) Na Ca Al Si F Cs Ba B Bi I
Bardziej szczegółowoCo to są jądra superciężkie?
Jądra superciężkie 1. Co to są jądra superciężkie? 2. Metody syntezy jąder superciężkich 3. Odkryte jądra superciężkie 4. Współczesne eksperymenty syntezy j.s. 5. Metody identyfikacji j.s. 6. Przewidywania
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Reakcje jądrowe Uniwersytet Rzeszowski, 8 listopada 2017 Wykład III Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 12 Energia wiązania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Trwałość jądra atomowego. Okres połowicznego rozpadu
Spis treści 1 Trwałość jądra atomowego 2 Okres połowicznego rozpadu 3 Typy przemian jądrowych 4 Reguła przesunięć Fajansa-Soddy ego 5 Szeregi promieniotwórcze 6 Typy reakcji jądrowych 7 Przykłady prostych
Bardziej szczegółowoEnergetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa
Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa Wykład 8-27.XI.2018 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Wykład 8 Energia atomowa i jądrowa
Bardziej szczegółowoI ,11-1, 1, C, , 1, C
Materiał powtórzeniowy - budowa atomu - cząstki elementarne, izotopy, promieniotwórczość naturalna, okres półtrwania, średnia masa atomowa z przykładowymi zadaniami I. Cząstki elementarne atomu 1. Elektrony
Bardziej szczegółowoBadanie Gigantycznego Rezonansu Dipolowego wzbudzanego w zderzeniach ciężkich jonów.
Badanie Gigantycznego Rezonansu Dipolowego wzbudzanego w zderzeniach ciężkich jonów. prof. dr hab. Marta Kicińska-Habior Wydział Fizyki UW Zakład Fizyki Jądra Atomowego e-mail: Marta.Kicinska-Habior@fuw.edu.pl
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Promieniotwórczość Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 8 marca 2017 Wykład II Promieniotwórczość Promieniowanie jonizujące 1 / 22 Jądra pomieniotwórcze Nuklidy
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość Uniwersytet Rzeszowski, 18 października 2017 Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 23 Jądra pomieniotwórcze
Bardziej szczegółowoFizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński
Fizyka promieniowania jonizującego Zygmunt Szefliński 1 Wykład 3 Ogólne własności jąder atomowych (masy ładunki, izotopy, izobary, izotony izomery). 2 Liczba atomowa i masowa Liczba nukleonów (protonów
Bardziej szczegółowoEnergetyka Jądrowa. Wykład 3 14 marca Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów
Energetyka Jądrowa Wykład 3 14 marca 2017 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Henri Becquerel 1896 Promieniotwórczość 14.III.2017 EJ
Bardziej szczegółowoFizyka współczesna. Jądro atomowe podstawy Odkrycie jądra atomowego: 1911, Rutherford Rozpraszanie cząstek alfa na cienkich warstwach metalu
Odkrycie jądra atomowego: 9, Rutherford Rozpraszanie cząstek alfa na cienkich warstwach metalu Tor ruchu rozproszonych cząstek (fakt, że część cząstek rozprasza się pod bardzo dużym kątem) wskazuje na
Bardziej szczegółowopobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - - zadania z fizyki, wzory fizyczne, fizyka matura
14. Fizyka jądrowa zadania z arkusza I 14.10 14.1 14.2 14.11 14.3 14.12 14.4 14.5 14.6 14.13 14.7 14.8 14.14 14.9 14. Fizyka jądrowa - 1 - 14.15 14.23 14.16 14.17 14.24 14.18 14.25 14.19 14.26 14.27 14.20
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. X 1 + X 2 Y 1 + Y b 1 + b 2
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowodoświadczenie Rutheforda Jądro atomowe składa się z nuklonów: neutronów (obojętnych elektrycznie) i protonów (posiadających ładunek dodatni +e)
1 doświadczenie Rutheforda Jądro atomowe składa się z nuklonów: neutronów (obojętnych elektrycznie) i protonów (posiadających ładunek dodatni +e) Ilość protonów w jądrze określa liczba atomowa Z Ilość
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Jądrowej. Wykład 8 Rozszczepienie jąder i fizyka neutronów
Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 8 Rozszczepienie jąder i fizyka neutronów Rozszczepienie lata 30 XX w. poszukiwanie nowych nuklidów n + 238 92U 239 92U + reakcja przez jądro złożone 239 92 U 239 93Np +
Bardziej szczegółowoEnergetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa
Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa Wykład 9-4.XII.2018 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Rozpad gamma 152 Dy * 152 Dy+gamma
Bardziej szczegółowor. akad. 2012/2013 Wykład IX-X Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka jądrowa Zakład Biofizyki 1
r. akad. 2012/2013 Wykład IX-X Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka jądrowa Zakład Biofizyki 1 Budowa jądra atomowego każde jądro atomowe składa się z dwóch rodzajów nukleonów: protonów
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski
Reakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski Wybuch bomby Ivy Mike (fot. National Nuclear Security Administration/Nevada Site Office, domena publiczna) Przemiany jądrowe 1. Spontaniczne (niewymuszone) związane
Bardziej szczegółowoRozpady promieniotwórcze
Rozpady promieniotwórcze Przez rozpady promieniotwórcze rozumie się spontaniczne procesy, w których niestabilne jądra atomowe przekształcają się w inne jądra atomowe i emitują specyficzne promieniowanie
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 1 własności jąder atomowych Odkrycie jądra atomowego Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937) R 10 fm 1908 Skala przestrzenna jądro
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki subatomowej. 3 kwietnia 2019 r.
Podstawy fizyki subatomowej Wykład 7 3 kwietnia 2019 r. Atomy, nuklidy, jądra atomowe Atomy obiekt zbudowany z jądra atomowego, w którym skupiona jest prawie cała masa i krążących wokół niego elektronów.
Bardziej szczegółowoAutorzy: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski
Rodzaje rozpadów jądrowych Autorzy: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski Rozpady jądrowe zachodzą zawsze (prędzej czy później) jeśli jądro o pewnej liczbie nukleonów znajdzie się w stanie energetycznym, nie
Bardziej szczegółowoUKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW
UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW Michał Sędziwój (1566-1636) Alchemik Sędziwój - Jan Matejko Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (1250 r.) P (1669 r.) (2) XVIII
Bardziej szczegółowoPoziom nieco zaawansowany Wykład 2
W2Z Poziom nieco zaawansowany Wykład 2 Witold Bekas SGGW Promieniotwórczość Henri Becquerel - 1896, Paryż, Sorbona badania nad solami uranu, odkrycie promieniotwórczości Maria Skłodowska-Curie, Piotr Curie
Bardziej szczegółowo2008/2009. Seweryn Kowalski IVp IF pok.424
2008/2009 seweryn.kowalski@us.edu.pl Seweryn Kowalski IVp IF pok.424 Plan wykładu Wstęp, podstawowe jednostki fizyki jądrowej, Własności jądra atomowego, Metody wyznaczania własności jądra atomowego, Wyznaczanie
Bardziej szczegółowoCHEMIA LEKCJA 1. Budowa atomu, Izotopy Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Model atomu Bohra
CHEMIA LEKCJA 1. Budowa atomu, Izotopy Promieniotwórczość naturalna i sztuczna Model atomu Bohra SPIS TREŚCI: 1. Modele budowy atomu Thomsona, Rutherforda i Bohra 2. Budowa atomu 3. Liczba atomowa a liczba
Bardziej szczegółowoPierwsza eksperymentalna obserwacja procesu wzbudzenia jądra atomowego poprzez wychwyt elektronu do powłoki elektronowej atomu.
Pierwsza eksperymentalna obserwacja procesu wzbudzenia jądra atomowego poprzez wychwyt elektronu do powłoki elektronowej atomu Plan prezentacji Wprowadzenie Wcześniejsze próby obserwacji procesu NEEC Eksperyment
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. kanał wyjściowy
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Jądrowej. Wykład 3 Promieniotwórczość naturalna
Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 3 Promieniotwórczość naturalna laboratorium Curie troje noblistów 1903 PC, MSC 1911 MSC 1935 FJ, IJC Przemiany jądrowe He X X 4 2 4 2 A Z A Z e _ 1 e X X A Z A Z e 1 e
Bardziej szczegółowoFizyka jądrowa. Podstawowe pojęcia. Izotopy. budowa jądra atomowego przemiany promieniotwórcze reakcje jądrowe. jądra atomowe (nuklidy) dzielimy na:
Fizyka jądrowa budowa jądra atomowego przemiany promieniotwórcze reakcje jądrowe Podstawowe pojęcia jądra atomowe (nuklidy) dzielimy na: trwałe (stabilne) nietrwałe (promieniotwórcze) jądro składa się
Bardziej szczegółowodra superci kie 1. Co to s dra superci kie? 2. Metody syntezy j der superci kich 3. Odkryte j dra superci
Jądra superciężkie 1. Co to są jądra superciężkie? 2. Metody syntezy jąder superciężkich 3. Odkryte jądra superciężkie 4. Współczesne eksperymenty syntezy j.s. 5. Metody identyfikacji j.s. 6. Przewidywania
Bardziej szczegółowoFoton, kwant światła. w klasycznym opisie świata, światło jest falą sinusoidalną o częstości n równej: c gdzie: c prędkość światła, długość fali św.
Foton, kwant światła Wielkość fizyczna jest skwantowana jeśli istnieje w pewnych minimalnych (elementarnych) porcjach lub ich całkowitych wielokrotnościach w klasycznym opisie świata, światło jest falą
Bardziej szczegółowoRozpad alfa. albo od stanów wzbudzonych (np. po rozpadzie beta) są to tzw. długozasięgowe cząstki alfa
Rozpad alfa Samorzutny rozpad jądra (Z,A) na cząstkę α i jądro (Z-2,A-4) tj. rozpad 2-ciałowy, stąd Widmo cząstek α jest dyskretne bo przejścia zachodzą między określonymi stanami jądra początkowego i
Bardziej szczegółowoOddziaływanie promieniowania jonizującego z materią
Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Plan Promieniowanie ( particle radiation ) Źródła (szybkich) elektronów Ciężkie cząstki naładowane Promieniowanie elektromagnetyczne (fotony) Neutrony
Bardziej szczegółowoOCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA. Promieniotwórczość
OCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA Promieniotwórczość PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ (radioaktywność) zjawisko samorzutnego rozpadu jąder atomowych niektórych izotopów, któremu towarzyszy wysyłanie promieniowania α, β,
Bardziej szczegółowoautor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 40 FIZYKA JĄDROWA
autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 40 FIZYKA JĄDROWA Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU UWAGA: Tekst poniżej,
Bardziej szczegółowoTemat 1 Badanie fluorescencji rentgenowskiej fragmentu meteorytu pułtuskiego opiekun: dr Chiara Mazzocchi,
Warszawa, 15.11.2013 Propozycje tematów prac licencjackich dla kierunku Energetyka i Chemia Jądrowa Zakład Spektroskopii Jądrowej, Wydział Fizyki UW Rok akademicki 2013/2014 Temat 1 Badanie fluorescencji
Bardziej szczegółowoFizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika
Fizyka 3 Konsultacje: p. 329, Mechatronika marzan@mech.pw.edu.pl Zaliczenie: 2 sprawdziany (10 pkt każdy) lub egzamin (2 części po 10 punktów) 10.1 12 3.0 12.1 14 3.5 14.1 16 4.0 16.1 18 4.5 18.1 20 5.0
Bardziej szczegółowoJądra o wysokich energiach wzbudzenia
Jądra o wysokich energiach wzbudzenia 1. Utworzenie i rozpad jądra złożonego a) model statystyczny 2. Gigantyczny rezonans dipolowy (GDR) a) w jądrach w stanie podstawowym b) w jądrach w stanie wzbudzonym
Bardziej szczegółowoRozpad gamma. Przez konwersję wewnętrzną (emisję wirtualnego kwantu gamma, który przekazuje swą energię elektronom z powłoki atomowej)
Rozpad gamma Deekscytacja jądra atomowego (przejście ze stanu wzbudzonego o energii do niższego stanu o energii ) może zachodzić dzięki oddziaływaniu elektromagnetycznemu przez tzw. rozpad gamma Przejście
Bardziej szczegółowoGranice świata nuklidów
Granice świata nuklidów Marek Pfützner e-mail: pfutzner@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~pfutzner/ Ogólnopolskie Seminarium Dydaktyki Fizyki, 9.04.2014 1 Plan Wiadomości wstępne, dla przypomnienia Obszar
Bardziej szczegółowoPodstawowe własności jąder atomowych
Fizyka jądrowa Struktura jądra (stan podstawowy) Oznaczenia, terminologia Promienie jądrowe i kształt jąder Jądra stabilne; warunki stabilności; energia wiązania Jądrowe momenty magnetyczne Modele struktury
Bardziej szczegółowoFizyka jądrowa. Podstawowe pojęcia
Fizyka jądrowa budowa jądra atomowego przemiany promieniotwórcze reakcje jądrowe Podstawowe pojęcia jądra atomowe (nuklidy) dzielimy na: trwałe (stabilne) nietrwałe (promieniotwórcze) jądro składa się
Bardziej szczegółowoTechniki Jądrowe w Diagnostyce i Terapii Medycznej
Techniki Jądrowe w Diagnostyce i Terapii Medycznej Wykład 2-5 marca 2019 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Rozpad Przemiana Widmo
Bardziej szczegółowoProponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2015/16
Proponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2015/16 1. Badanie defektu wysokości impulsu w detektorach krzemowych zainstalowanych w układzie
Bardziej szczegółowoFluorescencyjna detekcja śladów cząstek jądrowych przy użyciu kryształów fluorku litu
Fluorescencyjna detekcja śladów cząstek jądrowych przy użyciu kryształów fluorku litu Paweł Bilski Zakład Fizyki Radiacyjnej i Dozymetrii (NZ63) IFJ PAN Fluorescenscent Nuclear Track Detectors (FNTD) pierwsza
Bardziej szczegółowoPo 1 mld lat (temperatura Wszechświata ok. 10 K) powstają pierwsze gwiazdy.
Nukleosynteza Mirosław Kwiatek Skrót ewolucji materii we Wszechświecie: Dominacja promieniowania: Wg. Gamowa (1948) Wszechświat powstał jako 10-wymiarowy i po 10-43 sekundy rozpadł się na 4- i 6-wymiarowy.
Bardziej szczegółowo1. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A1 - POZIOM PODSTAWOWY.
. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A - POIOM PODSTAWOWY. Na początek - przeczytaj uważnie tekst i wykonaj zawarte pod nim polecenia.. Dwie reakcje jądrowe zachodzące w górnych warstwach atmosfery: N + n C + p N +
Bardziej szczegółowoWstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013
24-06-2007 Wstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013 część 1 własności jąder (w stanie podstawowym) składniki jąder przekrój czynny masy jąder rozmiary jąder Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937)
Bardziej szczegółowoWiązki jąder egzotycznych dziś i jutro fizyki jądrowej
Wiązki jąder egzotycznych dziś i jutro fizyki jądrowej Zenon Janas Instytut Fizyki Doświadczalnej, Uniwersytet Warszawski Beams of exotic nuclei present and future of nuclear physics Abstract: In recent
Bardziej szczegółowoFizyka jądrowa cz. 2. Reakcje jądrowe. Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów. Robert Oppenheimer
Barcelona, Espania, May 204 W-29 (Jaroszewicz) 24 slajdy Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego Reakcje jądrowe Fizyka jądrowa cz. 2 Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów Robert Oppenheimer
Bardziej szczegółowo13. Izotopy. Atomy tego samego pierwiastka chemicznego mogą występować w postaci izotopów, to jest atomów o rożnych liczbach masowych, co w
13. Izotopy. Atomy tego samego pierwiastka chemicznego mogą występować w postaci izotopów, to jest atomów o rożnych liczbach masowych, co w transfizyce przekłada się na ten sam pierwiastek o różnych liczbach
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Przykłady eksperymentów
Rozdział 8 Przykłady eksperymentów 217 Omówimy przykłady, które ilustrują różnorodność badań prowadzonych na separatorach fragmentów, ale także szczególne i wyjątkowe możliwości tej techniki. Nowe (ostatnie?)
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 9 Reakcje jądrowe Reakcje jądrowe Historyczne reakcje jądrowe 1919 E.Rutherford 4 He + 14 7N 17 8O + p (Q = -1.19 MeV) powietrze błyski na ekranie
Bardziej szczegółowoAnna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych
Anna Grych Test z budowy atomu i wiązań chemicznych 1. Uzupełnij tabelkę wpisując odpowiednie dane: Nazwa atomu Liczba nukleonów protonów neutronów elektronów X -... 4 2 Y -... 88 138 Z -... 238 92 W -...
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (1 pkt) Jądro izotopu U zawiera A. 235 neutronów. B. 327 nukleonów. C. 143 neutrony. D. 92 nukleony
Zadanie 1. (1 pkt) W jednym z naturalnych szeregów promieniotwórczych występują m.in. trzy izotopy polonu, których okresy półtrwania podano w nawiasach: Po-218 (T 1/2 = 3,1minuty), Po-214 (T 1/2 = 0,0016
Bardziej szczegółowoOdkrycie jądra atomowego - doświadczenie Rutherforda 1909 r.
Odkrycie jądra atomowego - doświadczenie Rutherforda 1909 r. 1 Budowa jądra atomowego Liczba atomowa =Z+N Liczba masowa Liczba neutronów Izotopy Jądra o jednakowej liczbie protonów, różniące się liczbą
Bardziej szczegółowoEnergetyka jądrowa. Energetyka jądrowa
Energetyka jądrowa Zasada zachowania energii i E=mc 2 Budowa jąder atomowych i ich energia wiązania Synteza: z gwiazd na Ziemię... Neutrony i rozszczepienie jąder atomowych Reaktory: klasyczne i akceleratorowe
Bardziej szczegółowoZadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość
strona 1/11 Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość Monika Gałkiewicz Zad. 1 () Przedstaw pełną konfigurację elektronową atomu pierwiastka
Bardziej szczegółowoPromieniowanie kosmiczne składa się głównie z protonów, z niewielką. domieszką cięższych jąder. Przechodząc przez atmosferę cząstki
Odkrycie hiperjąder Hiperjądra to struktury jądrowe w skład których, poza protonami I neutronami, wchodzą hiperony. Odkrycie hiperjąder miało miejsce w 1952 roku, 60 lat temu, w Warszawie. Wówczas nie
Bardziej szczegółowoWykres Herzsprunga-Russela (H-R) Reakcje termojądrowe - B.Kamys 1
Wykres Herzsprunga-Russela (H-R) 2012-06-07 Reakcje termojądrowe - B.Kamys 1 Proto-gwiazdy na wykresie H-R 2012-06-07 Reakcje termojądrowe - B.Kamys 2 Masa-jasność, temperatura-jasność n=3.5 2012-06-07
Bardziej szczegółowoPromieniotwórczość naturalna. Jądro atomu i jego budowa.
Promieniotwórczość naturalna. Jądro atomu i jego budowa. Doświadczenie Rutherforda (1909). Polegało na bombardowaniu złotej folii strumieniem cząstek alfa (jąder helu) i obserwacji odchyleń ich toru ruchu.
Bardziej szczegółowoprzyziemnych warstwach atmosfery.
Źródła a promieniowania jądrowego j w przyziemnych warstwach atmosfery. Pomiar radioaktywności w powietrzu w Lublinie. Jan Wawryszczuk Radosław Zaleski Lokalizacja monitora skażeń promieniotwórczych rczych
Bardziej szczegółowoEnergetyka Jądrowa. Wykład 28 lutego Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów
Energetyka Jądrowa Wykład 8 lutego 07 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Model atomu. Promieniowanie atomów 8.II.07 EJ - Wykład / r
Bardziej szczegółowoSympozjum SHE 2017 Challenges in the studies of super-heavy nuclei and atoms
Sympozjum SHE 2017 Challenges in the studies of super-heavy nuclei and atoms Kazimierz Dolny 10-14.09.2017 Organizacja UMCS, NCBJ, UW i ZIBJ-Dubna ZIBJ sponsorowało około 70 uczestników Statystyka - uczestników
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr Agata Wiśniewska PRZYKŁADOWE SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIEJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A)
PRZYKŁADOW SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A) 1. nuklid A. Zbiór atomów o tej samej wartości liczby atomowej. B. Nazwa elektrycznie obojętnej cząstki składowej
Bardziej szczegółowoPromieniowanie w środowisku człowieka
Promieniowanie w środowisku człowieka Jeżeli przyjrzymy się szczegółom mapy nuklidów zauważymy istniejące w przyrodzie w stosunkowo dużych ilościach nuklidy nietrwałe. Ich czasy zaniku są duże, większe
Bardziej szczegółowoMetamorfozy neutrin. Katarzyna Grzelak. Sympozjum IFD Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW. K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23
Metamorfozy neutrin Katarzyna Grzelak Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW Sympozjum IFD 2008 6.12.2008 K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23 PLAN Wprowadzenie Oscylacje neutrin Eksperyment MINOS
Bardziej szczegółowoJądra o wysokich energiach wzbudzenia
Jądra o wysokich energiach wzbudzenia 1. Utworzenie i rozpad jądra złożonego a) model statystyczny 2. Gigantyczny rezonans dipolowy (GDR) a) w jądrach w stanie podstawowym b) w jądrach w stanie wzbudzonym
Bardziej szczegółowoStruktura elektronowa
Struktura elektronowa Struktura elektronowa atomów układ okresowy pierwiastków: 1) elektrony w atomie zajmują poziomy energetyczne od dołu, inaczej niż te gołębie (w Australii, ale tam i tak chodzi się
Bardziej szczegółowoCHEMIA 1. INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne kierunek lekarski, stomatologia, farmacja, analityka medyczna ATOM.
INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne kierunek lekarski, stomatologia, farmacja, analityka medyczna tel. 0501 38 39 55 www.medicus.edu.pl CHEMIA 1 ATOM Budowa atomu - jądro, zawierające
Bardziej szczegółowoProponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2017/18
Proponowane tematy prac licencjackich dla studentów kierunku Energetyka i chemia jądrowa w roku akademickim 2017/18 1. Badanie oddziaływania neutronów z germanowym detektorem promieniowania gamma Opiekun:
Bardziej szczegółowoTheory Polish (Poland)
Q3-1 Wielki Zderzacz Hadronów (10 points) Przeczytaj Ogólne instrukcje znajdujące się w osobnej kopercie zanim zaczniesz rozwiązywać to zadanie. W tym zadaniu będą rozpatrywane zagadnienia fizyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoI etap ewolucji :od ciągu głównego do olbrzyma
I etap ewolucji :od ciągu głównego do olbrzyma Spalanie wodoru a następnie helu i cięższych jąder doprowadza do zmiany składu gwiazdy i do przesunięcia gwiazdy na wykresie H-R II etap ewolucji: od olbrzyma
Bardziej szczegółowoODKRYCIE PROMIENIOTWÓRCZOŚCI PROMIENIOWANIE JĄDROWE I JEGO WŁAŚCIWOŚCI
ODKRYCIE PROMIENIOTWÓRCZOŚCI PROMIENIOWANIE JĄDROWE I JEGO WŁAŚCIWOŚCI Wilhelm Roentgen 1896 Stan wiedzy na rok 1911 1. Elektron masa i ładunek znikomy ułamek masy atomu 2. Niektóre atomy samorzutnie emitują
Bardziej szczegółowoSpektroskopia neutronów opóźnionych po rozpadzie β
Spektroskopia neutronów opóźnionych po rozpadzie β Aleksandra Fijałkowska Seminarium Fizyki Jądra Atomowego 18.10.2018 Plan prezentacji Czym są neutrony opóźnione przemianą β i dlaczego ich detekcja jest
Bardziej szczegółowoW2. Struktura jądra atomowego
W2. Struktura jądra atomowego Doświadczenie Rutherforda - badanie odchylania wiązki cząstek alfa w cienkiej folii metalicznej Hans Geiger, Ernest Marsden, Ernest Rutherford ( 1911r.) detektor pierwiastek
Bardziej szczegółowoElementy fizyki jądrowej
Elementy fizyki jądrowej Cząstka elementarna Fermiony (cząstki materii) -leptony: elektron, neutrino elektronowe, mion, neutrino mionowe, taon, neutrino taonowe -kwarki: kwark dolny, kwark górny, kwark
Bardziej szczegółowoOddziaływanie cząstek z materią
Oddziaływanie cząstek z materią Trzy główne typy mechanizmów reprezentowane przez Ciężkie cząstki naładowane (cięższe od elektronów) Elektrony Kwanty gamma Ciężkie cząstki naładowane (miony, p, cząstki
Bardziej szczegółowoHISTORIA ZAKŁADU SPEKTROSKOPII JĄDROWEJ IFD UW ( )
Warszawa 30.10.2016 HISTORIA ZAKŁADU SPEKTROSKOPII JĄDROWEJ IFD UW (1973-2013) ZSJ został powołany przez Rektora Uniwersytetu Warszawskiego na początku 1973 roku. Powstał na Wydziale Fizyki jako człon
Bardziej szczegółowoWykłady z Chemii Ogólnej i Biochemii. Dr Sławomir Lis
Wykłady z Chemii Ogólnej i Biochemii Dr Sławomir Lis Chemia, jako nauka zajmuje się otrzymywaniem i wszechstronnym badaniem własności, struktury oraz reakcji chemicznych pierwiastków i ich połączeń. Chemia
Bardziej szczegółowoNukleony. Nukleony cząstki jądra atomowego suma protonów i neutronów.
JĄDRO ATOMOWE Nukleony Nukleony cząstki jądra atomowego suma protonów i neutronów. A Z X np. dla izotopów wodoru: -jądro najpospolitszego izotopu H (Z=, A=) składa się z jednego protonu: H -jądro deuteru
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 11 Zastosowania fizyki jądrowej w medycynie Medycyna nuklearna Medycyna nuklearna - dział medycyny zajmujący się bezpiecznym zastosowaniem izotopów
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład IV Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość naturalna Uniwersytet Rzeszowski, 22 listopada 2017 Wykład IV Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 21 Reakcja
Bardziej szczegółowo3. Jaka jest masa atomowa pierwiastka E w następujących związkach? Który to pierwiastek? EO o masie cząsteczkowej 28 [u]
1. Masa cząsteczkowa tlenku dwuwartościowego metalu wynosi 56 [u]. Masa atomowa tlenu wynosi 16 [u]. Ustal jaki to metal i podaj jego nazwę. Napisz wzór sumaryczny tego tlenku. 2. Ile razy masa atomowa
Bardziej szczegółowoWidma atomowe. Fizyka atomowa i jądrowa. Dawne modele atomu. Widma atomowe. Linie emisyjne kwantowanie poziomów energetycznych
Fizyka atomowa i jądrowa Widma atomowe kwantowanie poziomów Widma atomowe Linie emisyjne kwantowanie poziomów energetycznych Budowa atomu: eksperyment Geigera-Marsdena-Rutherforda Atom wodoru w mechanice
Bardziej szczegółowo