1. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A1 - POZIOM PODSTAWOWY.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A1 - POZIOM PODSTAWOWY."

Wiktoria Piekarska
6 lat temu
Przeglądów:

1 . JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A - POIOM PODSTAWOWY. Na początek - przeczytaj uważnie tekst i wykonaj zawarte pod nim polecenia.. Dwie reakcje jądrowe zachodzące w górnych warstwach atmosfery: N + n C + p N + n C + 3 H stały się podstawą do opracowania metod określania wieku wykopalisk pochodzenia organicznego i ustalania wieku obiektów zawierających wodór a także wieku wody w zamkniętych zbiornikach.. Powstający podczas tych reakcji promieniotwórczy węgiel C o okresie półtrwania ok lat zostaje utleniony do CO i wraz z węglem niepromieniotwórczym C krąży w przyrodzie. Równowaga jaka się ustala w procesach oddychania i odżywiania organizmów sprawia że stężenie węgla w organizmach jest stałe w tym również węgla C. W organizmach martwych które nie mają możliwości uzupełniania węgla z upływem czasu stężenie C ulega zmniejszeniu na skutek rozpadu promieniotwórczego. W przybliżeniu ustalono że radioaktywny izotop C zanika po 0 okresach półtrwania. Oznaczając zawartość węgla C w próbce pochodzenia organicznego można ustalić jej wiek. 3. W niższych warstwach atmosfery w wyniku reakcji jądrowych również powstaje promieniotwórczy izotop wodoru 3 H tryt o okresie półtrwania 3 lat. Tryt w reakcji z tlenem tworzy tzw. wodę trytowa która w opadach przedostaje się do wód powierzchniowych. Szacuje się że w wodzie będącej w naturalnym obiegu na jeden atom trytu przypada 0 atomów wodoru. Gdy woda znajdzie się w zamkniętym zbiorniku dopływ trytu zostaje przerwany i jego ilość się zmniejsza. W wyniku przemiany jądrowej tryt przechodzi w 3 He. adania do tekstu. Ustal w jakim czasie promieniotwórczy izotop węgla C praktycznie zaniknie w obumarłych szczątkach roślinnych lub zwierzęcych.. Sprawdź w dostępnych źródłach jaki jest przybliżony wiek złóż węgla kamiennego oraz węgla brunatnego i ustal czy złoża te zawierają węgiel promieniotwórczy C. 3. Wyjaśnij jakie znaczenie dla dokładności określenia wieku wykopalisk pochodzenia organicznego ma wzmożone w ostatnim stuleciu spalanie węgli kopalnych i paliw płynnych zwiększające zawartość dwutlenku węgla w atmosferze.. Oblicz ile atomów trytu pozostanie po 37 latach w dm 3 wody umieszczonej w szczeknie zamkniętym naczyniu. 5. Metoda z zastosowaniem promieniotwórczego trytu stosowana jest do oznaczania wieku win. Ustal do ilu maksymalnie lat można określać wiek wina.. Napisz równanie reakcji jądrowej zachodzącej podczas naturalnego rozpadu promieniotwórczego trytu. ADANIA MATURALNE adanie. ( pkt) Liczba cząstek elementarnych w atomie E wynosi: A. 30 B. 30 C D. 30 adanie. (pkt) O izotopach A i A wiadomo że: w atomach A i A jest w atomach A i A jest A. różna taka sama B. różna różna C. taka sama taka sama D. taka sama różna adanie 3. ( pkt) Liczba atomowa pierwiastka jest cztery razy większa od liczby atomowej berylu a masowa jego izotopu jest równa liczbie atomowej selenu. Podaj liczbę masową izotopu liczbę atomową i symbol pierwiastka. adanie. ( pkt) Liczba atomowa pewnego pierwiastka wynosi 53. Suma i zawartych w atomie tego pierwiastka jest równa 0. Podaj ile wynosi masowa tego pierwiastka.

2 adanie 5. ( pkt) W podanym schemacie naturalnych przemian promieniotwórczych α 0 α Y β X Ra Rn Po At brakujące liczby X Y to: X =... Y =... =... adanie. ( pkt) Uzupełnij zapis podając liczbę masową i atomową produktu przemiany oraz jego symbol chemiczny. Th... + α adanie 7. ( pkt) Jednym z pierwiastków wykazujących promieniotwórczość naturalną jest rad. Napisz równania przemian promieniotwórczych w których rad-3 emituje jedną cząstkę α a rad- emituje jedną cząstkę β -. Informacja do zadań. i 9. Dany jest zbiór nuklidów (I V) opisanych ogólnym zapisem E 0 0 I II - E 3 III - IV - V - E 0 9 adanie. ( pkt) podanego zbioru nuklidów wybierz izotopy. adanie 9. ( pkt) astępując ogólne symbole E symbolami właściwych pierwiastków zapisz sumaryczne wzory związków chemicznych utworzonych z atomów: a) II i V b) III i V. Informacja do zadań 0. i. W jednym z naturalnych szeregów promieniotwórczych występują m. in. trzy izotopy polony których okresy półtrwania podano w nawiasach: 0 Po ( τ / = 3 min) Po ( τ / = 0 s ) Po ( τ / = 3 dnia ). adanie 0 ( pkt) Podaj liczbę masową najtrwalszego izotopu polonu wybranego spośród wymienionych powyżej. adanie. ( pkt) Podaj symbol liczbę masową i liczbę atomową izotopu który powstał z izotopu Po po emisji cząstki α. adanie. ( pkt) Jądro atomu pierwiastka A ma i a jądro atomu pierwiastka B ma 7 i neutrony. Podaj symbole chemiczne tych pierwiastków oraz ich liczby masowe. adanie 3. ( pkt) Produkt rozpadu Rn to... a) Pb b) Po c) Po d) Fr. 7 adanie. ( pkt.) Dla atomu 7 3 Al. Wskaż poprawną odpowiedź. ładunek jądra A B C D. + 0 adanie 5. ( pkt.) Wybierz właściwą odpowiedź dla jonu A. 0 B. 0 C. 3 0 D adanie. ( pkt.) Izobary to nuklidy o tej samej liczbie masowej; izotony to nuklidy o tej samej liczbie w jądrze Korzystając z powyższej informacji pogrupuj nuklidy: 0 Ca 9 Ar 7 Cl w odpowiednie zbiory. Wyniki zestaw w tabeli: izobary izotony

3 adanie 7. (3 pkt.) Uzupełnij tabelkę wpisując symbol atomu lub jonu (skorzystaj z zapisu A E). drobina (atom lub jon) adanie. (3 pkt.) Przyporządkuj terminom oznaczonym literami odpowiednie objaśnienia oznaczone cyframi. termin objaśnienia terminów A. proton. Jest sumą i. B. izotopy. Określa liczbę w jądrze. C. masowa 3. Nazwa cząstki obdarzonej ładunkiem jednostkowym dodatnim której masa przybliżona wynosi u. D. nuklid. biór jednakowych atomów Odmiany tego samego pierwiastka różniące się liczbą. adanie 9. ( pkt.) 39 3 Spośród podanych nuklidów: 9 Mg Na Si wybierz te których atomy posiadają w jądrze. adanie 0. ( pkt.) Ułóż równanie rozpadu α uranu-3. adanie. (3 pkt) Czas połowicznego rozpadu Co wynosi 5 lat. a) Oblicz ile gramów Co będzie zawierała próbka o masie g po upływie 0 lat. b) Podaj zastosowanie izotopu Co. adanie. ( pkt) Przemiany jądrowe znalazły zastosowanie praktyczne w imponującej liczbie dziedzin wykorzystujących izotopy promieniotwórcze np. w medycynie energetyce analizie chemicznej technice. Uzupełnij równania reakcji jądrowych i podaj nazwy przemian: 7 a) Ra Rn +... b) 9 Ac... + e adanie 3. ( pkt) Wskaż zestaw nuklidów w którym występują wyłącznie izotopy. a) b) c) d) 0 9 E. adanie. ( pkt) Wskaż reakcję jądrową która jest przemiana α. 7 7 A. Ac Th B. C. 9 Ra Pb 3 Rn Bi D. Po 5At adanie 5. ( pkt) Wypełnij tabelkę korzystając z informacji zawartej w symbolicznym zapisie: nukleonów symbol pierwiastka Fe. adanie. ( pkt) Ile różnych rodzajów jednostek formalnych można utworzyć jeśli wiadomo że sód jest nuklidem a tlen i 7 wodór tworzą następujące izotopy: O O O H H. Napisz ich wzory sumaryczne stosując sposób zapisu symboli poszczególnych izotopów. 3

4 adanie 7. ( pkt) W podanym zapisie reakcji jądrowej kryje się pierwiastek chemiczny E: n+ 35 A 0 9 U Ba+ E +3 0 n Wypełnij tabelkę dotyczącą atomu tego pierwiastka. powłok elektronowych atomowa nukleonów nazwa pierwiastka masowa adanie. (3 pkt.). Uzupełnij poniższą tabelkę wpisując w puste miejsca odpowiednie nazwy symbole i liczby: Nazwa cząstki Przybliżona masa Ładunek jednostkowy elementarnej Symbol cząstki cząstki [u] cząstki e /0 neutron 0 p adanie 9. (3 pkt) Podaj wartości liczb masowych (A) i atomowych () nuklidów pierwiastków będących produktami następujących reakcji: I) Rn α +... II) Rn β III) 9 U 3α + β adanie 30. ( pkt.) kolumna I Pojęciom z kolumny I przyporządkuj odpowiednie pojęcia z kolumny II: kolumna II a promieniotwórczość Promieniowanie elektromagnetyczne o dużej energii i długości fal. naturalna λ < m. b przemiana β -. Emisja pochodzących z rozpadu. c promieniowanie γ 3. Nuklidy tego samego pierwiastka o różnej liczbie masowej. Jest to czas w którym połowa początkowej liczby jąder zawartych. d okres półtrwania w danej ilości pierwiastka promieniotwórczego ulega rozpadowi. Jądra atomów niektórych pierwiastków są nietrwałe i ulegają 5. przemianom typu α β. adanie 3. ( pkt) A Równanie reakcji: Po E + He przedstawia przemianę jądrową w której jednym z produktów jest pierwiastek chemiczny E. Podaj symbol tego pierwiastka jego liczbę atomową i liczbę masową A. Jądrowa budowa atomu (poziom podstawowy) odpowiedzi ad. D. ad.. D ad podanie liczby masowej A =3 i liczby atomowej = pkt - za podanie symbolu pierwiastka S pkt ad.. A = 7. Podanie jednostki [u] obok liczby masowej 0 pkt ad. 5. X = ; Y = ; = 5. 3 wartości pkt wartości pkt ad.. Th Ra + α 3 9 Ra Rn α ad Ra 9Ac + β ad.. Izotopami są niklidy I i IV. ad. 9. a) a podanie wzoru: K S b) a podanie wzoru: H S ad ad.. Pb masowa atomowa ad.. S i Ag S masowa 3 Ag masowa - 09 ad. 3. B ad.. D. ad. 5. B izobary izotony

5 ad.. 0 Ca Ar 0 Ca 9 7 Cl ad. 7. drobina (atom lub jon) 37 7Cl ad.. A 3 B - 5 C D. ad. 9. posiadają: Al K 9 0 Mg U Th+ He (lub α ad. 0. ) Na ad.. a) Po upływie 0 lat miną okresy połowicznego zaniku. atem z g próbki pozostanie Co pkt = 05 g b) Izotopu Co używa się w medycynie do napromieniowania komórek nowotworowych oraz do konserwacji żywności. 7 ad.. a) He przemiana α b) Th przemiana β - ad. 3. B ad.. B ad. 5. Liczba 30 nukleonów symbol pierwiastka Fe. ad.. Można utworzyć różnych jednostek formalnych NaOH: 3 Na O H 3 Na 7 O H 3 Na O H 3 Na O H 3 Na 7 O H 3 Na O H ad. 7. Liczba powłok atomowa 3 nukleonów 9 nazwa krypton-9 masowa 9 3.ad.. Ładunek Nazwa cząstki Przybliżona masa elementarnej Symbol cząstki jednostkowy cząstki [u] cząstki elektron e /0 - ad. 9. I) Rn α + Ra ad. 30. a 5 a c d.. ad. 3. Symbol: Pb A = = neutron n 0 proton p + II) Rn β III) U 9 3α + β - + Ra 5

Podobne dokumenty

Zadanie 2. (1 pkt) Jądro izotopu U zawiera A. 235 neutronów. B. 327 nukleonów. C. 143 neutrony. D. 92 nukleony

Zadanie 2. (1 pkt) Jądro izotopu U zawiera A. 235 neutronów. B. 327 nukleonów. C. 143 neutrony. D. 92 nukleony Zadanie 1. (1 pkt) W jednym z naturalnych szeregów promieniotwórczych występują m.in. trzy izotopy polonu, których okresy półtrwania podano w nawiasach: Po-218 (T 1/2 = 3,1minuty), Po-214 (T 1/2 = 0,0016