POSIEDZENIE RADY EUROPEJSKIEJ W GÖTEBORGU,

Transkrypt

1 POSIEDZENIE RADY EUROPEJSKIEJ W GÖTEBORGU, czerwca 2001 r.: Wnioski Prezydencji 1. Na spotkaniu Rady Europejskiej, które odby³o siê w Göteborgu 15 i 16 czerwca 2001 r., ustalono dalsze polityczne kierunki dzia³ania Unii Europejskiej. Rada Europejska: potwierdzi³a prze³om w negocjacjach akcesyjnych i uzgodni³a tryb doprowadzenia rozszerzenia do pomyœlnego zakoñczenia oraz kontynuowa³a debatê nad przysz³oœci¹ Unii; przyjê³a strategiê trwa³ego rozwoju i doda³a kontekst ochrony œrodowiska do strategii lizboñskiej, ukierunkowanej na zatrudnienie, reformy gospodarcze i spójnoœæ spo³eczn¹; okreœli³a kierunki polityki gospodarczej na rzecz podtrzymania wzrostu gospodarczego i przeprowadzenia reform strukturalnych; wyrazi³a stanowczy zamiar jednomyœlnego dzia³ania w obliczu sytuacji kryzysowych, zw³aszcza na Bliskim Wschodzie i w zachodnich Ba³kanach. 2. Obrady rozpoczê³y siê od wymiany pogl¹dów z przewodnicz¹c¹ Parlamentu Europejskiego, Nicole Fontaine, na temat g³ównych punktów porz¹dku dziennego. Przysz³oœæ Europy I. PRZYSZ OŒÆ EUROPY 3. Wraz z rozszerzeniem i globalizacj¹ Unia Europejska stanê³a w obliczu donios³ych wyzwañ i perspektyw. Podjêcie publicznej debaty na temat przysz³oœci Europy wi¹ e siê z przygotowaniami do zwo³ania w 2004 r. Konferencji Miêdzyrz¹dowej, która ³¹cznie z podejmowanymi wysi³kami na rzecz reformy i unowoczeœnienia struktur oraz metod pracy pozwoli na dostosowanie traktatów za³o ycielskich UE i jej instytucji do nowych realiów i do oczekiwañ jej obywateli. 4. Proces ratyfikacji Traktatu Nicejskiego bêdzie kontynuowany, tak aby Unia mog³a powitaæ nowych cz³onków, pocz¹wszy od koñca 2002 r. W odniesieniu do irlandzkiego referendum, Rada Europejska potwierdza wnioski przyjête przez Radê ds. Ogólnych obraduj¹c¹ 11 czerwca 2001 r. w Luksemburgu, w tym tak e gotowoœæ do pomocy rz¹dowi Irlandii, wszystkimi dostêpnymi œrodkami, w znalezieniu wyjœcia z zaistnia³ej sytuacji. Rada potwierdza swoj¹ wolê doprowadzenia do rozszerzenia [UE] i do dalszego postêpu w negocjacjach akcesyjnych. Rozszerzenie Unii Europejskiej 5. W czasie Prezydencji szwedzkiej odnotowano wyraÿny prze³om w negocjacjach akcesyjnych. Dziêki wspólnym wysi³kom wszystkich zainteresowanych stron mo liwe sta³o siê osi¹gniêcie, a nawet przekroczenie celów wyznaczonych w Nicei na pierwsz¹ po³owê 2001 r. 6. We wnioskach Rady UE z 11 czerwca br. szczegó³owo przedstawiono zasadnicze postêpy dokonane w niektórych podstawowych dziedzinach. Pañstwa 104

2 kandyduj¹ce osi¹gnê³y znaczny postêp w zakresie przestrzegania kryteriów akcesyjnych. Z niektórymi z pañstw kandyduj¹cych tymczasowo zamkniêto ponad dwie trzecie rozdzia³ów negocjacyjnych. Przed koñcem czerwca 2001 r. zostan¹ otwarte wszystkie rozdzia³y negocjacyjne z tymi pañstwami, które rozpoczê³y negocjacje dopiero w ubieg³ym roku. Okaza³o siê, e za³o ona mapa drogowa wyznaczy³a ambitny i realistyczny program negocjacji. W czasie przysz³ych Prezydencji, belgijskiej i hiszpañskiej, Unia Europejska bêdzie realizowaæ tê marszrutê z tak¹ sam¹ determinacj¹. 7. Temu nowemu impulsowi musz¹ towarzyszyæ postêpy pañstw kandyduj¹cych w zakresie transpozycji, realizacji i wdro enia acquis. Bêd¹ one musia³y zwróciæ szczególn¹ uwagê na ustanowienie odpowiednich struktur administracyjnych, reformê systemu s¹downiczego i s³u by cywilnej, a tak e na sytuacjê mniejszoœci [narodowych]. Szczególne wysi³ki zostan¹ podjête w celu udzielenia pomocy Bu³garii i Rumunii. 8. Pañstwa kandyduj¹ce nadal bêd¹ oceniane jedynie pod wzglêdem ich w³asnych osi¹gniêæ. Stosowana bêdzie tzw. zasada ró nicowania, która pozwala pañstwom lepiej przygotowanym czyniæ szybsze postêpy w negocjacjach, a innym kandydatom daje mo liwoœæ nadrobienia opóÿnieñ. Porozumienia, nawet cz¹stkowe, osi¹gniête w trakcie negocjacji, nie mog¹ byæ uwa ane za ostateczne do czasu zawarcia traktatu akcesyjnego. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska 9. Proces rozszerzania jest nieodwracalny. Rada Europejska, opieraj¹c siê na dotychczasowych postêpach, potwierdza, e mapa drogowa pozwoli na pomyœlne zakoñczenie negocjacji akcesyjnych. Jeœli postêp w przestrzeganiu kryteriów cz³onkostwa bêdzie mia³ nadal takie same tempo, to mapa drogowa powinna pozwoliæ na zamkniêcie negocjacji z najlepiej przygotowanymi pañstwami kandyduj¹cymi do koñca 2002 r. Celem jest udzia³ tych pañstw, ju jako pañstw cz³onkowskich, w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 r. 10. Decyzje podjête w Helsinkach zbli y³y Turcjê do Unii Europejskiej i otworzy³y nowe perspektywy aspiracjom europejskim tego pañstwa. Znaczny postêp odnotowano we wdra aniu strategii przedcz³onkowskiej w tym kraju, wraz ze wzmocnieniem dialogu politycznego. Elementem pozytywnym jest przedstawienie przez Turcjê narodowego programu przyjmowania acquis. Jednak w niektórych dziedzinach, takich jak np. prawa cz³owieka, potrzebny jest dalszy postêp. Usilnie zachêca siê Turcjê do podjêcia konkretnych œrodków w celu wdro enia priorytetów Partnerstwa dla Cz³onkostwa, które jest najwa - niejsz¹ czêœci¹ strategii przedcz³onkowskiej. Radê UE wezwano do przygotowania, najpóÿniej do koñca 2001 r., specjalnego projektu przedcz³onkowskiej pomocy finansowej dla Turcji. W celu stworzenia warunków s³u ¹cych o ywieniu gospodarczemu, powinien zostaæ szybko wdro ony program gospodarczy, uzgodniony z MFW. 11. Pañstwa kandyduj¹ce zachêca siê, uwzglêdniaj¹c ich szczególn¹ sytuacjê, do przenoszenia do ich wewnêtrznej polityki gospodarczych, spo³ecznych i œrodowiskowych celów Unii. Dobrym przyk³adem na to, co mo e byæ w tym wzglêdzie robione, jest przyst¹pienie do inicjatywy e-europa+. Komisja, pocz¹wszy od wiosny 2003 r., w³¹czy do rocznych raportów syntetycznych dane na temat pañstw kandyduj¹cych i ich wewnêtrznej polityki. 12. Rada Europejska odnotowuje, e stosownie do wniosków znicei, Komisja przedstawi wkrótce komunikat na temat regionów przygranicznych w celu zwiêkszenia ich konkurencyjnoœci gospodarczej. Konferencja Europejska 13. Konferencja Europejska zbierze siê w swym obecnym sk³adzie w czasie Prezydencji belgijskiej. W celu umocnienia wspó³pracy Unii zukrain¹ i Republik¹ Mo³dowy pañstwa te bêd¹ zapraszane do udzia³u w Konferencji Europejskiej. 105

3 Wspó³praca z Ukrain¹ 14. Stabilnoœæ oraz rozwój polityczny i gospodarczy Ukrainy maj¹ dla Europy znaczenie strategiczne. Unia przyjmuje do wiadomoœci europejskie aspiracje Ukrainy i bêdzie nadal wspieraæ rozwój demokracji, przestrzeganie praw cz³owieka, rz¹dy prawa i prorynkowe reformy gospodarcze. Wizyta, jak¹ przewodnicz¹cy Rady Europejskiej z³o y wkrótce w tym kraju, jest dowodem tego poparcia. Debata nad przysz³oœci¹ Unii Europejskiej 15. Otwarta debata na temat przysz³oœci Unii Europejskiej zosta³a rozpoczêta 7 marca 2001 r. Raport Prezydencji zawiera sprawozdanie z wielu obiecuj¹cych inicjatyw, które od tego czasu podjêto. Tak¹ debatê, w której bior¹ udzia³ wszystkie grupy spo³eczne, nale y aktywnie kontynuowaæ w nastêpnych latach. W ramach przygotowañ do Konferencji Miêdzyrz¹dowej w 2004 r. zachêca siê pañstwa cz³onkowskie i kandyduj¹ce do rozpoczêcia tej debaty na poziomie krajowym i do przygotowania raportu dla nastêpnych Prezydencji. Do czasu spotkania Rady Europejskiej w Laeken bêd¹ kontynuowane rozwa ania nad sposobem ukszta³towania fazy przygotowawczej do Konferencji Miêdzyrz¹dowej w 2004 r. oraz nad sposobem zapewnienia szerokiego uczestnictwa w jej pracach, ³¹cznie z mo liwoœci¹ stworzenia otwartego forum. Unowoczeœnienie instytucji 16. Unia potrzebuje instytucji nowoczesnych, otwartych i bliskich obywatelom. Reformy podjête przez wszystkie instytucje Unii œwiadcz¹ o zdecydowaniu, aby ten cel zrealizowaæ. Nowe zasady dotycz¹ce publicznego dostêpu do dokumentów stanowi¹ zasadniczy krok na drodze ku Unii bardziej otwartej. 17. Jak to przedstawi³ w swym raporcie sekretarz generalny, niezbêdne s¹ równie reformy struktur i metod pracy Rady. Sekretarz generalny przedstawi, w miarê mo liwoœci podczas obrad szczytu Rady Europejskiej w Laeken, szczegó³owe propozycje nowych rozwi¹zañ, maj¹cych zapewniæ sprawne funkcjonowanie Rady po rozszerzeniu, dziêki lepszemu przygotowaniu sesji, skutecznej koordynacji miêdzy ró nymi formacjami Rady oraz wydajniejszym metodom pracy, tak aby Rada Europejska mog³a podj¹æ niezbêdne decyzje do czerwca 2002 r. 18. Procedura bud etowa oraz realizacja i kontrola bud etu powinny byæ dostosowane do standardów europejskich. Przed koñcem 2002 r. nale y przyj¹æ znowelizowane regulacje finansowe. Strategia trwa³ego rozwoju II. STRATEGIA TRWA EGO ROZWOJU 19. Trwa³y rozwój zaspokojenie wymagañ wspó³czesnego pokolenia nie ograniczaj¹c mo liwoœci realizacji potrzeb nastêpnych pokoleñ jest fundamentalnym celem traktatowym. Wymaga to prowadzenia polityki gospodarczej, spo³ecznej i w dziedzinie ochrony œrodowiska w taki sposób, aby siê one nawzajem wzmacnia³y. Jeœli nie zmieni¹ siê tendencje, które s¹ zagro eniem dla jakoœci przysz³ego ycia, nast¹pi znaczny wzrost kosztów ponoszonych przez spo³eczeñstwo, lub te tendencje te stan¹ siê nieodwracalne. Rada Europejska z zadowoleniem przyjmuje przedstawion¹ przez Komisjê informacjê na temat trwa³ego rozwoju, formu³uj¹c¹ wa ne propozycje w dziedzinie walki ztymi zjawiskami. 20. Rada Europejska przyjmuje strategiê trwa³ego rozwoju, która uzupe³nia zaanga owanie polityczne Unii na rzecz odnowy gospodarczej i spo³ecznej oraz doda do strategii lizboñskiej trzeci, ekologiczny wymiar, tworz¹c tym samym nowe podejœcie w polityce UE. Sposoby wdra ania tej strategii zostan¹ okreœlone przez Radê. 106

4 21. Wyznaczenie jasnych i stabilnych celów dotycz¹cych trwa³ego rozwoju otworzy interesuj¹ce perspektywy gospodarcze, zdolne do wywo³ania nowej fali innowacji technologicznych i inwestycji, prowadz¹cych do wzrostu gospodarczego i wzrostu liczby miejsc pracy. Rada Europejska zachêca przemys³ do udzia³u w opracowywaniu i szerszym zastosowaniu nowych technologii przyjaznych œrodowisku, w takich sektorach, jak energetyka i transport. W tym kontekœcie Rada Europejska wzywa do rozs¹dnego korzystania z zasobów naturalnych dla potrzeb wzrostu gospodarczego. Nowe podejœcie do wspólnej polityki 22. Unijna strategia trwa³ego rozwoju opiera siê na za³o eniu, e we wszystkich sferach polityki nale y ³¹cznie rozwa aæ rezultaty gospodarcze, spo³eczne i skutki dla œrodowiska oraz braæ je pod uwagê przy podejmowania decyzji. Taki sposób ustalania cen, który lepiej oddawa³by rzeczywiste koszty, jakie ponosi spo³eczeñstwo przy wytwarzaniu [okreœlonych dóbr czy us³ug], da³by lepsz¹ wskazówkê konsumentom i producentom w ich codziennych wyborach, jakie wyroby czy us³ugi wytwarzaæ b¹dÿ kupowaæ. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska 23. W celu poprawy koordynacji polityki na poziomie pañstw cz³onkowskich Rada Europejska: zachêca pañstwa cz³onkowskie do opracowania ich w³asnych krajowych strategii trwa³ego rozwoju; podkreœla znaczenie szerokich konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi i zachêca pañstwa cz³onkowskie do wypracowania w³aœciwych krajowych procedur konsultacyjnych. 24. W celu osi¹gniêcia lepszej koordynacji polityki w ramach Unii Rada Europejska: bêdzie okreœlaæ, podczas swych corocznych wiosennych posiedzeñ, w zale - noœci od potrzeb, wytyczne promuj¹ce w Unii trwa³y rozwój; zachêca instytucje Unii do wzmocnienia wewnêtrznej koordynacji polityki z zakresu ró nych dziedzin. Rada ds. Ogólnych zapewni koordynacjê horyzontalnych prac przygotowawczych w dziedzinie strategii trwa³ego rozwoju; odnotowuje, e Komisja uwzglêdni w swym planie dzia³ania na rzecz poprawy sfery regulacyjnej, który ma przedstawiæ Radzie Europejskiej w Laeken, mechanizmy gwarantuj¹ce, e wszystkie wa ne propozycje bêd¹ zawiera³y ocenê ich wp³ywu na trwa³y rozwój, obejmuj¹c¹ mo liwe konsekwencje gospodarcze, spo³eczne i dotycz¹ce œrodowiska naturalnego. 25. W celu stworzenia skutecznego systemu przegl¹du strategii trwa³ego rozwoju Rada Europejska: maj¹c na uwadze wdro enie strategii, zachêca Radê do zbadania propozycji zawartych w informacji Komisji, a zw³aszcza proponowanych celów i œrodków priorytetowych, a tak e VI Programu Dzia³ania na rzecz œrodowiska i strategii sektorowych zzakresu integracji œrodowiska; oceni, podczas swych corocznych wiosennych posiedzeñ, postêpy w opracowaniu i wdra aniu strategii, zgodnie z wnioskami z posiedzenia Rady Europejskiej w Sztokholmie; stwierdza, e Komisja bêdzie ocenia³a wdra anie strategii trwa³ego rozwoju w swym rocznym raporcie syntetycznym, na podstawie pewnych kluczowych wskaÿników, które Komisja powinna opracowaæ w stosownym czasie przed wiosennym posiedzeniem Rady Europejskiej w 2002 r.; Komisja przedstawi tak e raport oceniaj¹cy, w jakim stopniu technologie ochrony œrodowiska mog¹ siê przyczyniaæ do rozwoju gospodarki i wzrostu zatrudnienia; 107

5 wspiera prace Komisji nad projektem dotycz¹cym etykietowania i oznaczania organizmów modyfikowanych genetycznie; wzywa Radê UE do uwzglêdnienia zagadnieñ energii, transportu i œrodowiska w VI Ramowym Programie Badañ i Rozwoju. Wymiar globalny 26. Trwa³y rozwój wymaga rozwi¹zañ globalnych. Unia bêdzie czuwa³a nad tym, aby trwa³y rozwój sta³ siê celem w ramach wspó³pracy dwustronnej na rzecz rozwoju oraz ze wszystkimi organizacjami i wyspecjalizowanymi instytucjami miêdzynarodowymi. Unia Europejska powinna w szczególnoœci promowaæ przedsiêwziêcia zwi¹zane z miêdzynarodowym zarz¹dzaniem w dziedzinie œrodowiska i zapewnieniem wzajemnego uzupe³niania siê polityki handlowej i polityki ochrony œrodowiska. Unijna strategia trwa³ego rozwoju wpisuje siê w ramy przygotowañ Unii do œwiatowego szczytu na temat trwa³ego rozwoju, który odbêdzie siê w 2002 r. Unia bêdzie czyni³a starania o zawarcie w trakcie obrad tego szczytu paktu globalnego na rzecz trwa³ego rozwoju. Komisja zobowi¹zuje siê do przedstawienia, najpóÿniej w styczniu 2002 r., informacji o sposobie, w jaki Unia przyczynia siê i nadal bêdzie siê przyczyniaæ do trwa³ego rozwoju w wymiarze globalnym. Z tego wzglêdu Unia potwierdzi³a swoje zobowi¹zanie do osi¹gniêcia, mo - liwie jak najszybciej, celu wyznaczonego przez Organizacjê Narodów Zjednoczonych w zakresie publicznej pomocy na rzecz rozwoju, to jest przekazywania na ten cel 0,7 proc. PKB, oraz do poczynienia konkretnych kroków w tej dziedzinie przed œwiatowym szczytem w sprawie trwa³ego rozwoju, który odbêdzie siê w 2002 r. w Johannesburgu. Ustalenie priorytetów w dziedzinie ochrony œrodowiska w kontekœcie trwa³ego rozwoju 27. Na podstawie informacji Komisji na temat trwa³ego rozwoju VI Programie Dzia³ania na rzecz œrodowiska i strategii sektorowych maj¹cych na celu integracjê spraw ochrony œrodowiska Rada Europejska wybra³a, jako pierwszy krok, pewn¹ liczbê celów i œrodków, które mog¹ byæ punktem wyjœcia przysz³ej ewolucji polityki w czterech najwa niejszych dziedzinach: zmianach klimatycznych, transporcie, zdrowiu publicznym i zasobach naturalnych, uzupe³niaj¹c w ten sposób decyzje w sprawach spo³ecznych i gospodarczych podjête w czasie posiedzenia Rady Europejskiej w Sztokholmie. Walka ze zmianami klimatycznymi 28. Emisja gazów cieplarnianych, maj¹ca Ÿród³o w dzia³alnoœci cz³owieka, przyczynia siê do ogrzewania siê planety, co wp³ywa na klimat Ziemi. Z tego wzglêdu konferencja, która odbêdzie siê w Bonn w po³owie lipca, musi siê zakoñczyæ sukcesem. Wspólnota i pañstwa cz³onkowskie s¹ zdecydowane wype³niæ zobowi¹zania wynikaj¹ce z tzw. protoko³u z Kyoto. Komisja przygotuje, przed koñcem 2001 r., propozycje dotycz¹ce ratyfikacji protoko³u z Kyoto, co pozwoli Unii i pañstwom cz³onkowskim wype³niæ ich zobowi¹zanie do szybkiej ratyfikacji protoko³u z Kyoto. Unia Europejska poczyni starania, aby doprowadziæ do jak najszerszego uczestnictwa pañstw uprzemys³owionych w dzia³aniach na rzecz wejœcia w ycie tego protoko³u do 2002 r. Aby wzmocniæ dzia³ania Unii w tym zakresie, Rada Europejska: potwierdza swoje zaanga owanie w sprawie wdra ania celów z Kyoto i wolê osi¹gniêcia do 2005 r. wyraÿnego postêpu w kierunku ich zrealizowania. Uznaj¹c, e protokó³ z Kyoto jest jedynie pierwszym etapem, wspiera cele og³oszone w VI Programie Dzia³ania na rzecz œrodowiska; ponadto potwierdza swe zdecydowanie co do osi¹gniêcia do 2010 r. g³ównego celu ustalonego dyrektyw¹ w sprawie odnawialnych Ÿróde³ 108

6 energii, a mianowicie dojœcia do 22-proc. udzia³u pr¹du wytworzonego zodnawialnych Ÿróde³ energii w ogólnym zu yciu energii elektrycznej w Unii; zachêca Europejski Bank Inwestycyjny do popierania strategii trwa³ego rozwoju i do wspó³pracy z Komisj¹ we wdra aniu polityki Unii Europejskiej w odniesieniu do zmian klimatycznych. Zapewnienie rozwoju transportu przyjaznego œrodowisku 29. Polityka transportowa przyjazna œrodowisku powinna siê zaj¹æ problemem zwiêkszonego natê enia ruchu, coraz wiêkszym przeci¹ eniem sieci oraz wzrostem poziomu ha³asu i zanieczyszczeñ, promowaæ u ywanie takich œrodków transportu, które szanuj¹ œrodowisko, a tak e prowadziæ do pe³nego umiêdzynarodowienia kosztów spo³ecznych i ekologicznych. Niezbêdne jest podjêcie kroków, aby wzrost PKB nie wi¹za³ siê ju z rozwojem transportu; w szczególnoœci nale y zastêpowaæ transport drogowy kolejowym, wodnym i publicznym transportem pasa erskim. W tym celu Komisja Europejska: MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska zachêca Parlament Europejski i Radê do ustalenia, do 2003 r., nowych kierunków na podstawie przysz³ych zaleceñ Komisji co do transeuropejskich sieci transportowych, w celu nadania priorytetów, zale nie od okolicznoœci, inwestycjom z zakresu infrastruktury w transporcie publicznym i kolejnictwie, drogom eglugi œródl¹dowej, transportowi morskiemu na krótkich dystansach, transportowi kombinowanemu i takim œrodkom, które pozwol¹ wydajnie ³¹czyæ te rodzaju transportu ze sob¹; stwierdza, e Komisja zaproponuje harmonogram dzia³ania, zmierzaj¹cy do zapewnienia, i do 2004 r. koszty u ytkowania ró nych œrodków transportu bêd¹ lepiej odzwierciedlaæ ich koszty spo³eczne. Walka z zagro eniami dla zdrowia publicznego 30. Unia Europejska musi odpowiedzieæ na niepokoje obywateli dotycz¹ce bezpieczeñstwa i jakoœci ywnoœci, stosowania chemikaliów, a tak e spraw zwi¹zanych z epidemiami chorób zakaÿnych oraz odpornoœci na antybiotyki. W tym celu Rada Europejska: odnotowuje, e Komisja ma zamiar przedstawiæ formalne propozycje i zachêca Radê UE oraz Parlament Europejski do ich przyjêcia, tak by polityka w dziedzinie chemii wesz³a w ycie do 2004 r., zapewniaj¹c, e za ycia jednego pokolenia chemikalia bêd¹ produkowane i u ytkowane wy³¹cznie w warunkach nie stanowi¹cych zagro enia dla zdrowia i œrodowiska; zauwa a, e Komisja ma zamiar przedstawiæ do koñca 2001 r. plany dzia³ania umo liwiaj¹ce zmierzenie siê z problemami zwi¹zanymi z epidemiami chorób zakaÿnych i odpornoœci¹ na antybiotyki; zachêca Parlament Europejski oraz Radê do wykorzystania wyraÿnych postêpów poczynionych na drodze do ostatecznego przyjêcia rozporz¹dzenia w sprawie Europejskiego Urzêdu ds. ywnoœci i prawa ywnoœciowego, stosownie do kalendarium przyjêtego w Nicei i Sztokholmie przez Radê; zaleca przestudiowanie mo liwoœci stworzenia europejskiej sieci nadzoru i szybkiego ostrzegania w kwestiach sanitarnych. Bardziej odpowiedzialne wykorzystywanie zasobów naturalnych 31. Nale y zmieniæ relacje miêdzy wzrostem gospodarczym, wykorzystaniem zasobów naturalnych a wytwarzaniem odpadów. Silna gospodarka musi iœæ w parze z zapewniaj¹cym trwa³oœæ wykorzystywaniem zasobów naturalnych 109

7 i racjonalnym poziomem wytwarzania odpadów, zachowywaniem ró norodnoœci biologicznej, ochron¹ ekosystemów oraz zapobieganiu pustynnieniu. By sprostaæ temu wyzwaniu, Rada Europejska postanawia, i : Wspólna Polityka Rolna, w swym obecnym i przysz³ym kszta³cie, powinna na równi ze swoimi innymi celami, wnieœæ wk³ad w osi¹gniêcie trwa³ego rozwoju, poprzez silniejsze wspieranie wytwarzania produktów zdrowych i wysokiej jakoœci, metod produkcji przyjaznych dla œrodowiska, w tym tak e produkcji biologicznej, wykorzystania surowców odnawialnych i ochrony ró norodnoœci biologicznej; ponowny przegl¹d Wspólnej Polityki Rybackiej w 2002 r. powinien, dziêki szerokiej debacie politycznej, poruszyæ problem globalnych zasobów ³owisk, dostosowuj¹c wysi³ki UE do pozostaj¹cych w dyspozycji zasobów, z uwzglêdnieniem spo³ecznych konsekwencji i koniecznoœci zapobiegania nadmiernym po³owom; zintegrowana polityka dotycz¹ca produktu, maj¹ca na celu okreœlenie limitów u ytkowania zasobów i wp³ywu odpadów na œrodowisko, powinna byæ wdra ana we wspó³pracy zprzedsiêbiorstwami; nale y powstrzymaæ degradacjê ró norodnoœci biologicznej, z zamiarem osi¹gniêcia tego celu zgodnie z VI Programem Dzia³ania na rzecz œrodowiska, do 2010 r. W³¹czyæ ochronê œrodowiska do polityk wspólnotowych 32. Zachêca siê Radê UE do uchwalenia i rozwijania sektorowych strategii zmierzaj¹cych do w³¹czenia ochrony œrodowiska do wszystkich dziedzin polityki wspólnotowej, w celu mo liwie jak najszybszego wdro enia i zaprezentowania rezultatów tych prac Radzie Europejskiej wiosn¹ 2002 r. Nale y wzi¹æ pod uwagê cele okreœlone w VI Programie Dzia³añ na rzecz œrodowiska i w strategii na rzecz trwa³ego rozwoju. Pe³ne zatrudnienie i jakoœæ pracy w warunkach unijnej konkurencji rezultaty szczytu Rady Europejskiej w Sztokholmie III. PE NE ZATRUDNIENIE I JAKOŒÆ PRACY W WARUNKACH UNIJNEJ KONKURENCJI REZULTATY SZCZYTU RADY EUROPEJSKIEJ W SZTOKHOLMIE Ogólne perspektywy gospodarcze i g³ówne kierunki polityki gospodarczej 33. W ubieg³ym roku gospodarka UE odnotowa³a znaczny rozwój. Wzrost by³ wysoki, a bezrobocie spad³o do poziomu najni szego od dziesiêciu lat. Od tego czasu miêdzynarodowa koniunktura gospodarcza wyraÿnie siê pogorszy³a i perspektywy wzrostu gospodarczego w Unii zmala³y. Jednak du y rynek wewnêtrzny, w po³¹czeniu z euro, daje solidn¹ i stabiln¹ podstawê wewnêtrznego wzrostu, jest ponadto mniej nara ony na wahania kursów wymiany. Fundamenty europejskiej gospodarki wci¹ pozostaj¹ mocne. 34. Unia bêdzie nadal zdecydowanie wdra aæ strategiê gospodarcz¹ przedstawion¹ w Ogólnych Wytycznych Polityki Gospodarczej. Bêdzie kontynuowaæ politykê makroekonomiczn¹, zorientowan¹ na wzrost i stabilnoœæ. Na podstawie wyznaczonej przez Ogólne Wytyczne Polityki Gospodarczej saldo finansów publicznych, skorygowane o zmienne koniunkturalne, powinno w najbli - szych latach zmierzaæ do równowagi lub nadwy ki. W miarê mo liwoœci nale y pozwoliæ dzia³aæ samostabilizuj¹cym mechanizmom rynkowym. Nale y zwalczaæ pojawiaj¹c¹ siê presjê inflacyjn¹ œrodkami ukierunkowanymi na poda, tak by eliminowaæ w¹skie gard³a na rynku pracy i towarów, a w razie potrzeby regulowaæ popyt œrodkami polityki fiskalnej. Przyczyni siê to do stworzenia warunków monetarnych sprzyjaj¹cych wzrostowi i sta³emu tworzeniu miejsc pracy. 110

8 35. Aby zrealizowaæ strategiczny cel Unii, nale y energicznie kontynuowaæ unowoczeœnianie gospodarki europejskiej. Decyduj¹ce znaczenie ma szybkie wprowadzenie reform strukturalnych stawiaj¹cych sobie za cel wzmocnienie konkurencji na rynku towarów, us³ug i kapita³u. Nale y kontynuowaæ wysi³ki zmierzaj¹ce do uproszczenia ram reguluj¹cych rynek wewnêtrzny. Jedynie zdecydowana polityka w tym kierunku mo e zapewniæ kontynuacjê sprzyjaj¹cej tendencji tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego, któr¹ odnotowano w gospodarce UE w ostatnich latach. Pañstwa cz³onkowskie musz¹ wykorzystaæ wszystkie rezerwy si³y roboczej w Unii, u³atwiaj¹c kobietom dostêp do rynku pracy i podnosz¹c wskaÿnik zatrudnienia osób starszych. 36. Rada Europejska z uznaniem przyjmuje Ogólne Wytyczne Polityki Gospodarczej i zaleca ich przyjêcie przez Radê UE. Fakt, e te wytyczne zawieraj¹ promowanie trwa³ego rozwoju, jest zjawiskiem pozytywnym. Stosownie do zasadniczych kierunków wyznaczonych przez Radê Europejsk¹ wiosn¹, Ogólne Wytyczne Polityki Gospodarczej s¹ najwa niejszym elementem koordynacji polityki gospodarczej. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska Informowanie i konsultowanie pracowników 37. Rada Europejska zachêca Radê UE i Parlament Europejski do kontynuowania wysi³ków zmierzaj¹cych do przyjêcia dyrektywy dotycz¹cej informowania i konsultowania pracowników, na podstawie porozumienia osi¹gniêtego w gronie Rady. Podatki 38. Poczyniono postêpy w sprawie podatków, a Rada podjê³a œrodki, które maj¹ umo liwiæ zawarcie ostatecznego porozumienia przed koñcem 2002 r. Rada UE powinna regularnie informowaæ Radê Europejsk¹ o postêpie prac. Telekomunikacja 39. Odnotowano zdecydowany postêp w zakresie propozycji legislacyjnych sk³adaj¹cych siê na regulacje telekomunikacyjne. Rada UE i Parlament Europejski powinny usilnie d¹ yæ, by zgodnie z wnioskami Rady Europejskiej z Lizbony, przepisy te zosta³y ostatecznie przyjête przed koñcem 2001 r. Jednolita europejska przestrzeñ powietrzna 40. Rada Europejska zwróci³a uwagê na znaczenie inicjatywy w sprawie tzw. jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej i odnotowa³a, i miêdzy pañstwami cz³onkowskimi trwaj¹ rozmowy na temat jej terytorialnego zasiêgu. Kontakty te powinny pozwoliæ na szybkie osi¹gniêcie porozumienia. Komisja ma zamiar przedstawiæ szczegó³owe propozycje dotycz¹ce realizacji Jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej do 2004 r. Patent wspólnotowy 41. Wa nym krokiem ku ustanowieniu patentu wspólnotowego do koñca 2001 r. jest wspólne podejœcie uzgodnione ostatnio przez Radê, wraz z porozumieniem zmierzaj¹cym do uruchomienia niezbêdnych procedur w celu nowelizacji Europejskiej Konwencji Patentowej. Siedziby ró nych instytucji 42. Rada Europejska bêdzie kontynuowaæ wysi³ki zmierzaj¹ce do przygotowania decyzji w sprawie lokalizacji wielu przysz³ych instytucji, uznaj¹c wa noœæ decyzji podjêtej w Edynburgu w 1992 r. 111

9 Wyzwania zwi¹zane ze starzeniem siê spo³eczeñstw 43. Problemy, jakie stwarza starzenie siê spo³eczeñstw, powinny byæ traktowane kompleksowo. Rada Europejska zatwierdzi³a trzy g³ówne zasady ustalone przez Radê, konieczne do zapewnienia d³ugookresowej stabilnoœci systemów emerytalnych: zabezpieczenie wydolnoœci systemów, by sprostaæ wyzwaniom spo³ecznym, zachowanie ich p³ynnoœci finansowej i zdolnoœæ dostosowywania siê do zmieniaj¹cych siê potrzeb spo³ecznych. Stosownie do wniosków z Lizbony i Sztokholmu, Rada powinna, zgodnie z otwart¹ metod¹ koordynacji oraz na podstawie wspólnego raportu Komitetu ds. Opieki Spo³ecznej i Komitetu Polityki Gospodarczej: przygotowaæ na posiedzenie Rady Europejskiej w Laeken raport na temat stanu zaawansowania prac, na podstawie informacji Komisji przedstawiaj¹cej cele i metody pracy w dziedzinie systemów emerytalnych, w ramach przygotowañ do posiedzenia Rady Europejskiej na wiosnê 2002 r.; przygotowaæ pierwszy raport dla Rady Europejskiej na wiosnê 2002 r. w sprawie g³ównych kierunków dzia³añ w dziedzinie ochrony zdrowia i opieki nad osobami w podesz³ym wieku. Wyniki tych prac zostan¹ w³¹czone do Ogólnych Wytycznych Polityki Gospodarczej. Regiony ultraperyferyjne 44. W sprawie regionów peryferyjnych Rada Europejska przyjê³a do wiadomoœci decyzje przyjête przez Radê UE w dziedzinie rolnictwa i polityki strukturalnej, zgodnie z postanowieniami art. 299 Traktatu. Œwiatowa Organizacja Handlu (WTO) 45. Silny, otwarty i kieruj¹cy siê ustalonymi zasadami wielostronny system handlowy przyczynia siê do realizacji strategicznych celów Unii, takich jak promowanie wzrostu gospodarczego, trwa³ego rozwoju i uwzglêdnianie spo³ecznych aspektów globalizacji. Jednym z celów Unii pozostaje rozpoczêcie nowej, ambitnej i zrównowa onej rundy wielostronnych negocjacji handlowych podczas czwartej konferencji ministerialnej WTO w Doha, w listopadzie. Runda ta powinna uwzglêdniaæ interesy wszystkich cz³onków WTO, zw³aszcza pañstw rozwijaj¹cych siê, oraz wykazaæ, e system handlowy jest w stanie wyjœæ naprzeciw potrzebom spo³eczeñstwa obywatelskiego. Rada Europejska przyjmuje z zadowoleniem now¹ podstawê œcis³ej wspó³pracy transatlantyckiej, jaka wynika z deklaracji szczytu UE USA w Göteborgu. Usilnie zachêca siê wszystkich partnerów z WTO do konstruktywnego i elastycznego dzia³ania na rzecz osi¹gniêcia w Doha porozumienia. Kontynuacja postanowieñ Rady Europejskiej w Tampere IV. KONTYNUACJA POSTANOWIEÑ RADY EUROPEJSKIEJ W TAMPERE 46. Stworzenie obszaru wolnoœci, bezpieczeñstwa i sprawiedliwoœci ma nadal pierwszorzêdne znaczenie dla obywateli Europy. Bardzo wa ne jest wdro- enie, w wyznaczonym czasie, wszystkich kierunków i priorytetów politycznych oraz œrodków zaaprobowanych przez Radê Europejsk¹ w Tampere. Pañstwa cz³onkowskie i Rada bêd¹ musia³y zintensyfikowaæ wysi³ki, aby przyspieszyæ prace przed szczytem Rady Europejskiej w Laeken, na którym ocena postêpu ma byæ przedmiotem wnikliwej debaty. 112

10 Wspó³praca na rzecz pokoju i bezpieczeñstwa V. WSPÓ PRACA NA RZECZ POKOJU I BEZPIECZEÑSTWA Europejska Polityka Bezpieczeñstwa i Obrony (ESDP) 47. Unia Europejska d¹ y do dalszego rozwijania i udoskonalania swych mo liwoœci, struktur i procedur w celu poprawy zdolnoœci do wywi¹zywania siê w pe³nym zakresie z zadañ zwi¹zanych z zapobieganiem konfliktom i zarz¹dzaniem kryzysami z u yciem œrodków wojskowych i cywilnych. Jak to wskazano w raporcie Prezydencji i w aneksach do niego przyjêtych przez Radê, rozwój ESDP wzmacnia zdolnoœæ Unii do uczestnictwa w dzia³aniach na rzecz pokoju i bezpieczeñstwa zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych. Unia Europejska uznaje, e g³ówna odpowiedzialnoœæ za utrzymanie pokoju i bezpieczeñstwa miêdzynarodowego spoczywa na Radzie Bezpieczeñstwa Organizacji Narodów Zjednoczonych. 48. Ustalono nowe konkretne cele w zakresie cywilnych aspektów zarz¹dzania kryzysowego, które powinny zostaæ zrealizowane, na zasadzie dobrowolnego uczestnictwa, do 2003 r. W ³onie Rady UE i Sekretariatu Rady utworzono sta³e struktury polityczne i militarne. Stworzono warunki do pomyœlnego przebiegu w czasie przysz³ej Prezydencji konferencji na temat zwiêkszenia potencja³u wojskowego i potencja³u policji. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska 49. Osi¹gniêto postêp na rzecz rozwoju sta³ej i skutecznej wspó³pracy z NATO. Zawarto i wdro ono sta³e porozumienia w zakresie konsultacji i wspó³pracy, czego przyk³adem mo e byæ œcis³e wspó³dzia³anie w zarz¹dzaniu kryzysowym w zachodnim rejonie Ba³kanów. Nale y szybko zawrzeæ porozumienie, które pozwoli³oby UE wykorzystywaæ œrodki i potencja³ NATO. 50. Wdro ono porozumienia w sprawie konsultacji i uczestnictwa pañstw europejskich bêd¹cych cz³onkami NATO, ale nie bêd¹cych cz³onkami UE, oraz innych pañstw kandyduj¹cych do przyst¹pienia do UE, a tak e dotycz¹ce stosunków zkanad¹ i innymi potencjalnymi partnerami, takimi jak Rosja i Ukraina. 51. Przysz³¹ Prezydencjê belgijsk¹ zachêca siê do kontynuacji, we wspó³pracy z sekretarzem generalnym/wysokim przedstawicielem, prac nad wszystkimi aspektami ESPD, oraz do informowania o osi¹gniêciach w dziedzinie podnoszenia zdolnoœci operacyjnych Unii Euopejskiej. Postêp w tej dziedzinie powinien umo liwiæ podjêcie stosownej decyzji mo liwie jak najszybciej, najpóÿniej zaœ podczas obrad szczytu Rady Europejskiej w Laeken. Zapobieganie konfliktom 52. Rada Europejska zatwierdzi³a program UE dotycz¹cy zapobiegania gwa³townym konfliktom, który zwiêkszy zdolnoœæ Unii do spójnych przedsiêwziêæ zwi¹zanych z wczesnym ostrzeganiem, analiz¹ sytuacji i podejmowaniem dzia³añ. Zapobieganie konfliktom jest jednym z g³ównych celów w stosunkach zewnêtrznych Unii i powinno byæ uwzglêdniane we wszystkich stosownych aspektach, w tym tak e w kontekœcie polityki zagranicznej w zakresie bezpieczeñstwa i obrony oraz wspó³pracy na rzecz rozwoju i z handlu. Zachêca siê przysz³e Prezydencje, Komisjê i sekretarza generalnego/wysokiego przedstawiciela do przywi¹zywania wagi do wdra ania programu i do przedstawienia zaleceñ jego dalszego wzbogacenia. Rada Europejska z uznaniem wita gotowoœæ Szwecji do zorganizowania w tym kraju regionalnego spotkania z przedstawicielami organizacji bior¹cych udzia³ w zapobieganiu kryzysom w Europie. Wspó³praca UE-ONZ 53. Rada podjê³a wa ne decyzje na rzecz dialogu politycznego i intensyfikacji wspó³pracy miêdzy Uni¹ Europejsk¹ i ONZ. Odnotowano istotny postêp 113

11 w budowie skutecznego partnerstwa z Organizacj¹ Narodów Zjednoczonych w dziedzinie zapobiegania konfliktom i zarz¹dzania kryzysowego, a tak e w zakresie wspó³pracy na rzecz rozwoju, w sprawach humanitarnych, polityce azylowej i pomocy uchodÿcom. Partnerstwo to jest dodatkowo ugruntowane poprzez wzajemnie wzmacniaj¹ce siê podejœcie do zapobiegania konfliktom oraz fakt, e rozwijaj¹cy siê potencja³ militarny i obrony cywilnej Unii bêdzie rzeczywistym i znacz¹cym uzupe³nieniem dzia³añ zwi¹zanych z zarz¹dzaniem kryzysowym prowadzonych przez ONZ. Najwy szy priorytet w tej wzmocnionej wspó³pracy zostanie nadany zachodnim Ba³kanom, Bliskiemu Wschodowi i Afryce. Zawarcie umów ramowych miêdzy Wspólnot¹ Europejsk¹ a w³aœciwymi organizacjami ONZ usprawni¹ tê wspó³pracê. 54. Rada Europejska przyjmuje deklaracjê w sprawie zapobiegania rozprzestrzenianiu rakiet balistycznych (Aneks 1). Stosunki transatlantyckie VI. STOSUNKI TRANSATLANTYCKIE Stosunki UE USA 55. Obecnoœæ prezydenta USA George a W. Busha w Göteborgu 14 czerwca 2001 r. z okazji szczytu UE USA pozwoli³a na potwierdzenie podstawowych wartoœci i wspólnych celów stanowi¹cych fundament wspólnoty transatlantyckiej. 56. Przedmiotem dalszej wspó³pracy i wspólnego dzia³ania zewnêtrznego bêd¹, miêdzy innymi, Bliski Wschód, zachodni rejon Ba³kanów i Pó³wysep Koreañski. 57. Unia Europejska i USA s¹ zgodne co do tego, e zmiany klimatyczne stanowi¹ najpilniejsze wyzwanie w dziedzinie ochrony œrodowiska. Obie strony odnotowa³y, e zajmuj¹ ró ne stanowiska wobec protoko³u z Kyoto i jego ratyfikacji. Strony poœwiadczaj¹ jednak swe zdecydowane respektowanie obietnic i narodowych zobowi¹zañ wynikaj¹cych z Konwencji o Zmianach Klimatycznych. Uznano koniecznoœæ kontynuacji dialogu. Rada Europejska z zadowoleniem przyjmuje zobowi¹zanie USA, i kraj ten nie bêdzie blokowaæ procesu zkyoto i podejmie konstruktywn¹ wspó³pracê na spotkaniu COP-6 w Bonn. Przywódcy Unii Europejskiej i USA uzgodnili ponadto powo³anie Grupy na Wysokim Szczeblu (High Level Group) do spraw zmian klimatycznych, z³o onej z osobistych przedstawicieli. 58. Stwierdzono, i niezbêdne jest zintegrowane i kompleksowe podejœcie do zwalczania HIV/AIDS, zw³aszcza w Afryce. Podkreœlono koniecznoœæ zapewnienia jak najszerszego dostêpu do leków, uwzglêdniaj¹c zarówno przystêpnoœæ ich ceny, jak i medyczn¹ skutecznoœæ. 59. Rozstrzygniêcie d³ugiego sporu miêdzy UE a USA w sprawie bananów jest pomyœlnym sygna³em, daj¹cym nadziejê na rych³e znalezienie równie zadowalaj¹cych rozwi¹zañ w innych d³ugo trwaj¹cych sporach, zw³aszcza w sektorze stalowym. Rada Europejska wzywa USA do przy³¹czenia siê do unijnej inicjatywy w sprawie nowej rundy wielostronnych negocjacji handlowych, która zostanie zainicjowana na nastêpnej konferencji ministerialnej WTO. Bêdzie to dowodziæ istnienia w ramach WTO zdecydowanego partnerstwa miêdzy USA i UE na rzecz utrzymania otwartego, sprawiedliwego i trwa³ego systemu wielostronnych regu³ handlowych. Stosunki UE Kanada 60. Szczyt UE Kanada, zaplanowany na 21 czerwca 2001 r., przypadnie w dwudziest¹ pi¹t¹ rocznicê uk³adu ramowego miêdzy WE i Kanad¹, i potwierdzi œcis³¹, owocn¹ i sta³¹ wspó³prac¹ miêdzy Uni¹ Europejsk¹ i Kanad¹ w licznych miêdzynarodowych kwestiach, które dotycz¹ obu stron. 114

12 Stosunki zewnêtrzne VII. STOSUNKI ZEWNÊTRZNE Unia Europejska Rosja 61. Odnotowano istotny postêp w budowie partnerstwa zrosj¹, opartego na wzajemnych korzyœciach, pog³êbionym dialogu, a tak e postêpach w dziedzinach, którymi Unia Europejska jest szczególnie zainteresowana. Podczas ostatniego szczytu UE Rosja postanowiono przede wszystkim wspieraæ dialog i œciœlejsz¹ wspó³pracê w kwestiach politycznych oraz bezpieczeñstwa w Europie, rozwijaæ idee wspólnej europejskiej przestrzeni gospodarczej, kontynuowaæ dialog w sprawie wspó³pracy w dziedzinie energii i rozpocz¹æ wspó³dzia³anie w zakresie lotnictwa, w tym tak e lotów nad Syberi¹. Jedn¹ z najwa niejszych decyzji Rady Europejskiej podjêtych w Sztokholmie by³o upowa nienie Europejskiego Banku Inwestycyjnego do udzielania kredytów na realizacjê niektórych projektów w dziedzinie ochrony œrodowiska w Rosji. Rada Europejska z zadowoleniem odnotowuje postêp ju osi¹gniêty przez EBI w sferze ewentualnego finansowania projektów priorytetowych. Inne sygna³y pozytywnej ewolucji stosunków to otwarcie dialogu na poziomie ministerialnym w dziedzinie sprawiedliwoœci i spraw wewnêtrznych, wznowienie dialogu miêdzy ministrami finansów oraz podjêcie dialogu w kwestii Kaliningradu. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska 62. Sytuacja w Czeczenii nadal budzi du y niepokój. Nale y szybko znaleÿæ polityczne rozwi¹zanie konfliktu. Zg³oszone przypadki pogwa³cenia praw cz³owieka powinny zostaæ dok³adnie zbadane, a ich sprawcy os¹dzeni. Zgodnie z postanowieniami szczytu UE Rosja, potwierdzonymi 15 czerwca 2001 r., do Czeczenii ponownie uda siê grupa obserwatorów OBWE. Rosja potwierdzi³a gotowoœæ do wspó³pracy z Uni¹ Europejsk¹ w realizacji programów pomocy humanitarnej. 63. Sytuacja niezale nych mediów w Rosji równie budzi niepokój. Unia Europejska bêdzie nadal uwa nie obserwowaæ rozwój sytuacji w tej dziedzinie. Podczas obrad szczytu UE Rosja zgodzono siê, i silne spo³eczeñstwo obywatelskie jest podstawowym warunkiem istnienia wspó³czesnego pañstwa demokratycznego. Wolnoœæ wypowiedzi i pluralizm mediów to fundamentalne zasady demokratyczne i elementarne wartoœci, na których opiera siê prawdziwe partnerstwo UE Rosja. Wymiar pó³nocny 64. Rada Europejska zatwierdzi³a wytyczne i procedury zawarte w Kompleksowym raporcie w sprawie polityki dotycz¹cej wymiaru pó³nocnego, przygotowanym przez Prezydencjê i Komisjê Europejsk¹, w rezultacie ustaleñ konferencji ministrów spraw zagranicznych w Luksemburgu, która odby³a siê 9 kwietnia 2001 r. Nale y kontynuowaæ wdra anie we wszystkich dziedzinach Planu Dzia³ania przyjêtego w Feira, w œcis³ej wspó³pracy zpañstwami partnerskimi, Komisja zaœ powinna odgrywaæ g³ówn¹ rolê w zapewnieniu ci¹g³oœci tego procesu. Uruchomienie przez miêdzynarodowe instytucje finansowe i przez Komisjê Partnerstwa dla œrodowiska naturalnego w ramach wymiaru pó³nocnego pomo e w mobilizacji poparcia na rzecz projektów dotycz¹cych ochrony œrodowiska i bezpieczeñstwa nuklearnego, m. in. poprzez zwo³anie przed koñcem roku konferencji fundatorów. Prezydencja duñska zamierza zorganizowaæ spotkanie na szczycie w celu okreœlenia, w zasadniczym zarysie, dzia³añ, jakie nale y podj¹æ pocz¹wszy od 2003 r. Rejon zachodnich Ba³kanów 65. Dziêki zobowi¹zaniom podjêtym w czasie szczytu w Zagrzebiu pañstwa regionu osi¹gnê³y istotny postêp na drodze ku demokracji, gospodarce 115

13 rynkowej i pokojowej koegzystencji. Œwiadczy o tym zawarcie porozumieñ o stabilizacji i stowarzyszeniu (Stabilization and Association Agreements, SAA) z by³¹ Jugos³owiañsk¹ Republik¹ Macedonii i z Chorwacj¹ oraz zamiar Komisji przedstawienia, mo liwie przed koñcem roku, wytycznych w sprawie negocjacji na ten temat zalbani¹. 66. Unia nadal bêdzie dok³ada³a wszelkich starañ na rzecz zbli enia pañstw tego regionu do wspólnego celu, jakim jest integracja ze strukturami europejskimi, na podstawie wniosków i zaleceñ pierwszego Raportu przegl¹dowego Rady na temat procesu stabilizacji i stowarzyszenia. Dokument ten wskazuje dziedziny, w których istnieje szczególna potrzeba dalszej wspó³pracy, jak np. ochrona praw mniejszoœci, powrót uchodÿców i wspó³praca regionalna. Nale y równie zwróciæ szczególn¹ uwagê na wspó³pracê w dziedzinie sprawiedliwoœci i spraw wewnêtrznych. Przy wdra aniu ju zawartych porozumieñ o stabilizacji i stowarzyszeniu bêdzie uwzglêdniona polityka prowadzona w tych dziedzinach przez zainteresowane pañstwa. Rada Europejska opowiada siê za szybkim przywróceniem swobodnej eglugi na Dunaju. 67. Rada Europejska przyjê³a deklaracjê w sprawie by³ej Jugos³owiañskiej Republice Macedonii (Aneks II). 68. Pierwsze posiedzenie doradczego zespo³u zadaniowego UE FRJ (Federacyjna Republika Jugos³awii), tworz¹c podstawy porozumienia o stabilizacji i stowarzyszeniu, a tak e przysz³a konferencji donatorów na rzecz FRJ s¹ konkretnymi przyk³adami wsparcia FRJ przez UE. Rada Europejska wzywa w³adze FRJ/Serbii do kontynuowania szerokiej wspó³pracy z Miêdzynarodowym Trybuna³em Karnym dla by³ej Jugos³awii (ICTY). 69. Zachêca siê wszystkie strony do konstruktywnego w³¹czenia siê, zgodnie z rezolucj¹ nr 1244 Rady Bezpieczeñstwa Narodów Zjednoczonych, do wcielania w ycie ram konstytucyjnych tymczasowego autonomicznego rz¹du Kosowa i do udzia³u w przygotowaniach do maj¹cych siê odbyæ w tym roku wyborów w Kosowie. Unia bêdzie popieraæ stanowcze kroki przeciwko ekstremistom i zorganizowanej przestêpczoœci w Kosowie i ca³ym regionie. 70. Przegl¹d priorytetów UE w ramach Paktu o Stabilnoœci, dokonany ostatnio przez Radê, pozwoli lepiej sprecyzowaæ cele tego paktu, zw³aszcza w perspektywie konferencji regionalnej, która ma siê odbyæ w tym roku. Bliski Wschód 71. Rada Europejska w pe³ni popiera zalecenia Komitetu Rozpoznawczego (Fact-Finding Committee), powo³anego w Sharm el-sheik. Obie strony przyjê³y w ca³oœci jego raport i uzna³y go za najlepsz¹ podstawê do wznowienia procesu pokojowego. Jest spraw¹ zasadnicz¹, aby szybko osi¹gn¹æ porozumienie w sprawie przedsiêwziêæ, jakie nale y natychmiast podj¹æ oraz harmonogramu pe³nego wdro enia zaleceñ. 72. Po tylu tragicznych wydarzeniach pojawi³a siê wreszcie nadzieja na zmiany. Rada Europejska z zadowoleniem przyjmuje Palestyñsko-Izraelski Plan Dzia³ania na rzecz bezpieczeñstwa. Wymaga on zaanga owania w dzia³ania na rzecz trwa³ej poprawy sytuacji w zakresie bezpieczeñstwa, a tak e zniesienia blokad. Rada Europejska wzywa równie do ca³kowitego wstrzymania akcji osiedleñczej. 73. Faza uspokojenia powinna siê rozpocz¹æ mo liwie jak najszybciej, aby umo - liwiæ wprowadzenie dodatkowych œrodków buduj¹cych zaufanie, prowadz¹cych do ponownego podjêcia pe³nych i konstruktywnych negocjacji, w kontekœcie porozumienia o ostatecznym statusie opartego na rezolucjach nr 242 i nr 338 Rady Bezpieczeñstwa ONZ. 116

14 74. Rada Europejska sk³ada podziêkowanie wysokiemu przedstawicielowi za jego raport i wyra a szacunek dla wniesionego przezeñ wk³adu. Podziela jego pogl¹d, e: odbudowa zaufania wymaga pilnej poprawy sytuacji na miejscu, odbudowa wiary w pokój wymaga naszego poparcia na rzecz odnowienia wspó³pracy miêdzy spo³eczeñstwami obywatelskimi, pomoc instytucjom i gospodarce palestyñskiej wymaga dalszego zaanga- owania Europy, co musimy uwzglêdniæ w ramach wysi³ków miêdzynarodowych. Rada Europejska przywi¹zuje tak e du ¹ wagê do stabilnoœci i pomyœlnoœci w ca³ym regionie œródziemnomorskim. Maj¹c to na wzglêdzie, Unia Europejska bêdzie nadal w pe³ni wykorzystywaæ tzw. proces barceloñski, w tym tak e umowy stowarzyszeniowe. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska Rada Europejska zachêca wysokiego przedstawiciela do kontynuowania wysi³ków w œcis³ej wspó³pracy zprezydencj¹ i Komisj¹, a tak e zzainteresowanymi stronami, USA i innymi zainteresowanymi, tak aby UE mog³a nadal odgrywaæ aktywn¹ rolê. Rada Europejska zachêca wysokiego przedstawiciela do sformu³owania w stosownym momencie nowych zaleceñ. Algieria 75. Unia Europejska apeluje do wszystkich odpowiedzialnych stron w Algierii, aby po³o yæ kres panuj¹cym tam dziœ sporom i przemocy. Wzywa w³adze do wyst¹pienia z inicjatyw¹ polityczn¹, maj¹c¹ na celu rozwi¹zanie kryzysu na drodze dialogu wszystkich Algierczyków. 76. Unia Europejska jest gotowa udzieliæ wsparcia reformom politycznym, gospodarczym i spo³ecznym, niezbêdnym do przywrócenia pokoju, stabilizacji i dobrobytu. Timor Wschodni 77. Rada Europejska z zadowoleniem przyjê³a informacjê o maj¹cych odbyæ siê wkrótce wyborach do Zgromadzenia Konstytucyjnego w Timorze Wschodnim. Ten wa ny etap powinien przynieœæ mieszkañcom Timoru Wschodniego konstytucjê, pierwszy wolno wybrany rz¹d i ramy polityczne dla niepodleg³oœci. Pó³wysep Koreañski 78. Rada Europejska z zadowoleniem przyjê³a wyniki wysokiej rangi misji UE w obu pañstwach koreañskich. Dialog i wspó³praca obu pañstw koreañskich, nierozprzestrzenianie broni i ochrona praw cz³owieka bêd¹ zagadnieniem szczególnej wagi w dalszym rozwoju stosunków Unii Europejskiej z Koreañsk¹ Republik¹ Ludowo-Demokratyczn¹. 79. Rada Europejska zapozna³a siê z dokumentami i raportami, które zosta³y jej przedstawione, a tak e z zawartymi w nich wnioskami przyjêtymi przez Radê (Aneks III). Zachêca instytucje do bezzw³ocznego nadania im biegu operacyjnego, przy pe³nym uwzglêdnieniu politycznych kierunków zawartych w niniejszych wnioskach. 117

15 Aneksy do wniosków Prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Göteborgu, czerwca 2001 r. Aneks I Aneks II Aneks III Deklaracja o zapobieganiu rozprzestrzeniania rakiet balistycznych Deklaracja w sprawie by³ej Jugos³owiañskiej Republiki Macedonii Dokumenty przedstawione Radzie Europejskiej w Göteborgu Deklaracja o zapobieganiu rozprzestrzeniania rakiet balistycznych Deklaracja w sprawie by³ej Jugos³owiañskiej Republiki Macedonii Aneks I Deklaracja o zapobieganiu rozprzestrzeniania rakiet balistycznych Wzmocnienie norm miêdzynarodowych i instrumentów politycznych, maj¹cych na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu broni masowego ra enia i œrodków ich przenoszenia, ma dla Unii Europejskiej pierwszorzêdne znaczenie. Jesteœmy gotowi uczestniczyæ w realizacji tego celu. Podkreœlamy koniecznoœæ rygorystycznego stosowania narodowej kontroli eksportu i wzmocnienia wielostronnych procedur, dotycz¹cych nierozprzestrzeniania i kontroli eksportu. W odniesieniu do szczególnego wyzwania, jakim jest rozprzestrzenianie rakiet balistycznych, uwa amy, e zaanga owanie to powinno znaleÿæ swój wyraz w wymiarze globalnym i wielostronnym, zgodnie z wnioskami Rady ds. Ogólnych z14 maja 2001 r. Jesteœmy zdania, e Unia Europejska, która opowiada siê za wzmocnieniem wielostronnych instrumentów w procesie rozbrojenia i nierozprzestrzeniania, powinna odegraæ w tych staraniach pierwszoplanow¹ rolê. Zachêcamy Radê [UE] do bezzw³ocznego przyjêcia wspólnego stanowiska w sprawie zwalczania rozprzestrzeniania rakiet balistycznych, opartego na upowszechnieniu miêdzynarodowego kodeksu postêpowania, zaproponowanego przez cz³onków MTCR (Re imu Kontrolnego Technologii Rakietowej 1 ). Inicjatywa ta mo e doprowadziæ, w stosownym czasie, do zwo³ania konferencji miêdzynarodowej. Inicjatywa ta bêdzie realizowana z g³ównymi partnerami Unii Europejskiej, przy zachowaniu pe³nej jawnoœci. Aneks II Deklaracja w sprawie by³ej Jugos³owiañskiej Republiki Macedonii Nasza dyskusja dotyczy³a aktualnej sytuacji w by³ej Jugos³owiañskiej Republice Macedonii. Wysoki przedstawiciel ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeñstwa zda³ relacjê z ostatniej wizyty w Skopje, gdzie przebywa³ wraz z sekretarzem generalnym NATO. Wyra amy uznanie wysokiemu przedstawicielowi za jego stanowcze dzia³anie w czasie obecnego kryzysu i z zadowoleniem witamy wspó³pracê znato i USA. Podkreœlamy, e stanowczo opowiadamy siê za nienaruszalnoœci¹ miêdzynarodowo ustanowionych granic w regionie, a tak e za suwerennoœci¹ i integralnoœci¹ terytorialn¹ by³ej Jugos³owiañskiej Republiki Macedonii jako pañstwa wielonarodowego. 1 Tak¹ wersjê przedstawi³o Ministerstwo Gospodarki w projekcie ustawy o kontroli (z 2000 r.). 118

16 Podtrzymujemy pogl¹d, e konieczne jest znalezienie politycznego rozwi¹zania kryzysu, co zak³ada: podjêcie efektywnego dialogu obejmuj¹cego wszystkie kwestie wpisane do porz¹dku dziennego, w tym tak e zagadnienia konstytucyjne. Z zadowoleniem przyjmujemy okazan¹ przez prezydenta Trajkovskiego i rz¹d jednoœci narodowej wolê dzia³ania w tym kierunku. Usilnie zachêcamy ich do poczynienia widocznego postêpu i z zainteresowaniem czekamy na raport premiera Georgievskiego, który zostanie przedstawiony podczas posiedzenia Rady ds. Ogólnych 25 czerwca 2001 r.; ustanowienie trwa³ego pokoju, wymagaj¹ce bezwzglêdnego zawieszenia broni. Stanowczo potêpiamy wszelkie przejawy przemocy. Ustalony przez prezydenta Trajkovskiego i zaakceptowany przez rz¹d plan rozbrojenia to dobra podstawa pozwalaj¹ca na dokonanie postêpu w tej dziedzinie. Apelujemy do wszystkich si³ demokratycznych by³ej Jugos³owiañskiej Republiki Macedonii, do pañstw s¹siednich i do spo³ecznoœci miêdzynarodowej, aby zjednoczyæ siê przeciw ekstremizmowi. MONITOR INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ URZ D KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Unia Europejska Niezw³ocznie nale y podj¹æ kroki zmierzaj¹ce do umocnienia zawieszenia broni. Unia Europejska deklaruje gotowoœæ do wyznaczenia, na czas okreœlony, przedstawiciela UE rezyduj¹cego w Skopje, który bêdzie podlega³ wysokiemu przedstawicielowi. UE nadal bêdzie dzia³aæ w œcis³ej wspó³pracy z NATO oraz g³ównymi partnerami i zainteresowanymi organizacjami. Zachêcamy Radê do podjêcia stosownych kroków. Realizacja porozumienia w kwestii gruntownych reform, w ramach dialogu politycznego, stworzy warunki pozwalaj¹ce UE na œwiadczenie by³ej Jugos³owiañskiej Republice Macedonii dodatkowej pomocy. Potwierdzamy zdecydowan¹ wolê UE do przyjêcia odpowiedzialnoœci. Z naszymi g³ównymi partnerami bêdziemy dzia³aæ na rzecz stabilizacji, rozwoju demokracji i dobrobytu w tym regionie, zw³aszcza poprzez d¹ enie do uzyskania stabilizacji i stowarzyszenia oraz Pakt o Stabilizacji. 119