Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego (CZKS) z radikulopatią wskazania do leczenia operacyjnego w oparciu o dostępne dowody medyczne.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego (CZKS) z radikulopatią wskazania do leczenia operacyjnego w oparciu o dostępne dowody medyczne."

Transkrypt

1 Dariusz Łątka 1, Grzegorz Miękisiak 1,2 1 Oddział Neurochirurgii Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu 2 Oddział Neurochirurgii Centrum Medycznego w Polanicy-Zdroju Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego (CZKS) z radikulopatią wskazania do leczenia operacyjnego w oparciu o dostępne dowody medyczne. Cervical spondylosis with radiculopathy treatment guidelines. evidence based STRESZCZENIE Wstęp. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego (CZKS) z radikulopatią szyjną jest najczęstszym wskazaniem do interwencji operacyjnej na kręgosłupie szyjnym, mimo korzystnej historii naturalnej. Dynamiczny rozwój chirurgii kręgosłupa a jednocześnie trudności w obiektywnej ocenie wyników leczenia powodują, że do tej pory nie powstały jednoznaczna wytyczne optymalnego chirurgicznego postępowania w CZKS. Cel pracy. Celem tej pracy jest stworzenie propozycji zestawu wytycznych w CZKS. W tym celu dokonano krytycznej analizy światowego piśmiennictwa zgodnie z obowiązującymi zasadami EBM. Metody i wyniki. Sformułowano sześć pytań dotyczących najbardziej istotnych problemów decyzyjnych spotykanych w leczeniu CZKS. Odpowiedzi udzielono na podstawie wnikliwej analizy dostępnych dowodów klinicznych, tworząc zbiór wytycznych. Wytyczne postępowania zaszeregowano do jednej z czterech kategorii na podstawie jakości dowodów klinicznych (I-III oraz X). Celem rekomendacji jest pomoc w doborze optymalnie efektywnego postępowania i funkcjonalnego wyleczenia tej choroby. Wnioski. Zasady praktyki klinicznej opartej na dowodach medycznych (EBM) są coraz częściej stosowane w chirurgii kręgosłupa. Ułatwiają one podejmowanie optymalnych decyzji klinicznych eliminując niekorzystny wpływ konfliktu interesów. Niniejsze opracowanie jest syntezą wytycznych dotyczących leczenia CZKS z radikulopatią i zostało przyjęte jako oficjalne stanowisko Polskiego Towarzystwa Chirurgii Kręgosłupa. SUMMARY Introduction. Degenerative cervical spondylosis (DCS) with radiculopathy is the most common indication for cervical spine surgery despite favorable natural history. Advances in spinal surgery in conjunction with difficulties in measuring the outcomes caused the paucity of uniform guidelines for the surgical management of the DCS. Aims. The aim of this paper is to develop guidelines for the surgical treatment of the DCS. For this purpose the available up-to-date literature relevant to the topic was critically reviewed. Methods and Results. Six questions regarding most important clinical questions encountered in the daily practice were formulated. They were answered based upon

2 the meticulous literature review, thus creating the set of guidelines. The guidelines have been categorized into four tiers based on the level of evidence (I-III and X). They have been designed to assist in the selection of optimal, effective treatment leading to the most successful outcome. Conclusions. The EBM is increasingly popular among spinal surgeons. It allows making unbiased, optimal clinical decisions, eliminating the detrimental effect of numerous conflicts of interest. This publication is a comprehensive set of guidelines of treatment of the DCS with radiculopathy endorsed by the Polish Society of Spinal Surgery.

3 WSTĘP Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego z radikulopatią szyjną jest najczęstszym wskazaniem do interwencji operacyjnej na kręgosłupie szyjnym, mimo bardzo dobrej, naturalnej historii przebiegu tego schorzenia. Z wielu historycznych względów nie ma ciągle jednoznacznych wskazań co do kwalifikacji do leczenia operacyjnego oraz doboru optymalnego chirurgicznego postępowania w tej chorobie: czy używać dostępu przedniego, czy tylnego, czy używać instrumentacji wewnętrznej czy nie, a jeśli tak to jakiej, czy dokonywać usztywnienia operacyjnego czy nie. Nie ma innej drogi do wyłączania silnych wpływów zewnętrznych na procesy decyzyjne chirurgów kręgosłupa, z przemysłem medycznym na czele, niż gromadzenie wysokiej jakości dowodów medycznych i próby tworzenia w oparciu o nie rekomendacji do wykorzystania w codziennej praktyce medycznej. To wielka rola dla ekspertów i towarzystw naukowych. Celem takich rekomendacji jest pomoc w doborze optymalnie efektywnego postępowania i funkcjonalnego wyleczenia tej choroby. METODA: Opracowano sześć kwerend dotyczących optymalnego leczenia chirurgicznego CZKS z radikulopatią. Wyniki, opracowane na podstawie oceny literatury, przedstawiono w niniejszej pracy. Na ich podstawie sformułowano wytyczne postępowania chirurgicznego w populacji dorosłych, zaszeregowując je do jednej z czterech kategorii, przyjętego 4-ro stopniowego systemu oceny wartości dowodów klinicznych w oparciu o wytyczne GRADE[1], zgodnie z zaleceniami Cochrane Back Review Group[2] (Tabela 1). Wyjściowe stopnie jakości dowodów klinicznych Rodzaj badania Stopień jakości dowodu Wartość klinicznego RCT Wysoki 4 - Średni 3 Badania obserwacyjne Niski 2 Inne badania Bardzo niski 1 Modyfikacja stopni / punktacji Czynniki zmniejszające punktację: Poważne (-1) lub bardzo poważne (-2) ograniczenia jakości badania Ważna niespójność (-1) Niewielkie (-1) lub poważne (-2) wątpliwości co do bezpośredniości Nieprecyzyjne lub brakujące dane (-1) Duże prawdopodobieństwo selektywnego raportowania (-1) Czynniki zwiększające punktację: Mocny dowód na asocjację znaczne względne ryzyko >2 (p<0.5) na podstawie spójnych wyników dwóch lub więcej badań obserwacyjnych, bez istotnych czynników zakłócających (+1) Bardzo mocny dowód na asocjację znaczne względne ryzyko >5 (p<0.2) na podstawie bezpośrednich dowodów przy braku większych obaw co do wiarygodności Dowód na zależność efektu od dawki (+1) Wszystkie przewidywalne czynniki zakłócające zmniejszyłyby efekt (+1) Ostateczna klasa rekomendacji w zależności od wartości dowodów klinicznych

4 Wartość (pkt) Klasa rekomendacji 4 I 3 II 2 III brak dowodów X Tabela 1. Kryteria oceny jakości dowodów klinicznych i stopniowania rekomendacji. Na podstawie Atkins D, Best D, Briss PA, et al. (2004) Grading quality of evidence and strength of recommendations. BMJ 328:1490. doi: /bmj z modyfikacjami. 1. Naturalny przebieg choroby Spośród bardzo licznych publikacji dotyczących CZKS z radikulopatią zidentyfikowano zaledwie pięć, których jakość pozwalała na rzeczową analizę[3 7]. Dwie z nich opisują wyniki badań RCT, w których można było wydzielić kohorty do oceny historii naturalnej[3, 6]. Słaba jakość dowodów nie pozwala na sformułowanie rekomendacji klasy wyższej niż III. Rekomendacja klasy III: w zdecydowanej większości przypadków nasilenie dolegliwości bólowych w przebiegu CZKS z radikulopatią powinny znacząco się zmniejszyć w okresie 4-6 miesięcy bez leczenia. 2. Operować czy leczyć zachowawczo? Wskazania do zabiegu. W wyniku wyszukiwania zidentyfikowano cztery publikacje opisujące wyniki badań RCT, w których wyniki leczenia chirurgicznego CZKS z radikulopatią bezpośrednio porównano z wynikami leczenia zachowawczego[8 11]. Ryzyko błędu (risk of bias) we wszystkich badaniach było wysokie. We wszystkich cytowanych publikacjach warunkiem włączenia był silny ból ramienia/ręki, a wykluczającym obecność mielopatii. W żadnej pracy nie przedstawiono analizy czynników mających wpływ na wyniki leczenia. Rekomendacja klasy II: leczenie chirurgiczne jest skuteczne w leczeniu bólu korzeniowego w przebiegu CZKS u większości pacjentów. Rekomendacja klasy X: brakuje dowodów na wyższość leczenia chirurgicznego nad zachowawczym po ponad 2 latach od operacji. Leczenie operacyjne prawdopodobnie daje szybszą poprawę i skraca czas trwania dolegliwości bólowych. Rekomendacja klasy X: nie można ustalić jednoznacznych wskazań do leczenia chirurgicznego oraz czynników korzystnych rokowniczo. 3. Jakie są średnio- i długoterminowe efekty leczenia operacyjnego W ośmiu badaniach typu RCT[12 19] oraz dwóch metaanalizach na podstawie badań RCT przeprowadzono średnioterminową (2 4 lata) ocenę wyników leczenia chirurgicznego radikulopatii w przebiegu CZKS. W 4 z nich dodatkowo wykonano dalszą ocenę po min. 4 latach od operacji[16 19]. Analiza jakościowa pozwoliła na sformułowanie rekomendacji klasy II. Rekomendacja klasy II: leczenie chirurgiczne radikulopatii w przebiegu CZKS jest skuteczne zarówno w średnio- jak i długoterminowej obserwacji.

5 4.Dostęp przedni czy tylny? Przeanalizowano dostępną literaturę porównującą wyniki leczenia CZKS z radikulopatią za pomocą przedniej discektomii oraz tylnej foraminotomii. Zidentyfikowano cztery publikacje, w których bezpośrednio porównano wyniki leczenia, wszystkie w oparciu o kohortowe badania obserwacyjne. Rekomendacja klasy III: zarówno przednia discektomia jak i tylna foraminotomia są skutecznymi metodami leczenia CZKS z radikulopatią. Rekomendacja klasy X: nie zidentyfikowano dowodów klinicznych uzasadniających wyższość którejś z metod. W jednej publikacji zwrócono uwagę na zdecydowanie niższy koszt tylnej foraminotomii przy podobnym efekcie terapeutycznym[20]. 5.Discektomia czy discektomia ze spondylodezą? Stosowanie płyty. W dostępnym piśmiennictwie zidentyfikowano 9 RCT lub quasi-rct[21 29][22 29] oraz jedną meta analizę w oparciu o badania RCT[30]. W badaniach tych, porównano wyniki leczenia CZKS z radikulopatią na jednym poziomie przy użyciu różnych technik i/lub materiałów wszczepiennych, w tym zestawiono bezpośrednio wyniki leczenia za pomocą discektomii (anterior cervical discectomy ACD) i discektomii ze spondylodezą (anterior cervical discectomy and fusion ACDF). Rekomendacja klasy II: Zarówno jednopoziomowa ACD jak i ACDF są skutecznymi metodami leczenia CZKS z radikulopatią. Rekomendacja klasy II: Stosowanie płyty w jednopoziomowej ACDF zmniejsza kyfotyzację przy braku wpływu na wynik kliniczny leczenia Rekomendacja klasy X: Nie można wykazać wyższości metody ACD nad ACDF. 6.Spondylodeza czy artroplastyka? Wynikiem wyszukiwania było 13 prac opisujących badania typ RCT[31 43]. Trzy z nich obarczone były niskim ryzykiem błędu (risk of bias)[31, 32, 42]. W pięciu z nich zaprezentowano wyniki odległe, z kontrolą po czasie 48 miesięcy[33 37], wszystkie z nich charakteryzowały się średnim lub dużym ryzykiem błędu. We wszystkich badaniach uwzględniono jedynie operacje jednopoziomowe. Rekomendacje klasy II: Zarówno krótkoterminowe, jak i średnio- oraz długoterminowe wyniki leczenia za pomocą artroplastyki są nieznacznie lepsze w porównaniu z ACDF. Różnica, co istotna statystycznie, prawdopodobnie nie ma znaczenia klinicznego. Rekomendacje klasy X: Brakuje dowodów na mniejszą częstość choroby sąsiednich segmentów w grupie pacjentów leczonych za pomocą artroplastyki w porównaniu z ACDF. DYSKUSJA I WNIOSKI: Teza o ciągle niewystarczającej ilości wysokiej jakości dowodów w chirurgii kręgosłupa znajduje także potwierdzenie w analizie piśmiennictwa dotyczącego choroby zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego z radikulopatią. Podstawowym źródłem danych służących do formułowania wytycznych klinicznych są wyniki badań RCT. Niestety są one trudne do przeprowadzenia i bardzo kosztowne. Pewne nadzieje można pokładać w rosnącej popularności rejestrów operacji kręgosłupa. Pierwsze wyniki, zestawiające dane pochodzące z RCT z danymi z rejestrów pokazują ich dużą zbieżność[44], przy zdecydowanie mniejszym koszcie uzyskania.

6 W chirurgii kręgosłupa badania tego typu stanowią ogromne wyzwanie, ze względu na bardzo dużą liczbę zmiennych zakłócających. Często dobrze zaprojektowane i przeprowadzone badania potrafią prowadzić do zupełnie przeciwstawnych wniosków uniemożliwiając formułowanie zaleceń[45]. Zalecenia takie stają się powszechnym wymogiem, przede wszystkim poprzez mnogość rozwiązań terapeutycznych, często o różnych kosztach. W takiej sytuacji powstaje presja płatników, która wymusza standaryzację leczenia. Kreacją opracowań porządkujących nomenklaturę i zasady leczenia schorzeń kręgosłupa zajmują się tym grupy eksperckie działające pod egidą towarzystw naukowym, czego przykładem są rekomendacje terapeutyczne[46] oraz rekomendacje refundacyjne North American Spine Society które kształtują politykę finansowania procedur medycznych przez płatników (NASS Coverage Recomendations[47]). Przeprowadzona analiza piśmiennictwa pozwala na sformułowanie poniższych rekomendacji będących oficjalnym stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Chirurgów Kręgosłupa w odniesieniu do tej jednostki chorobowej z uwzględnieniem specyfiki epidemiologicznej oraz społecznoekonomicznej Polski: 1. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego przebiegająca z korzeniowymi objawami podrażnieniowymi lub ubytkowymi może być skutecznie leczona operacyjnie. 2. Operowani powinni być pacjenci objawowi, u których występuje korelacja obrazów radiologicznych z objawami klinicznymi. 3. Biorąc pod uwagę korzystny naturalny przebieg choroby wyższość leczenia operacyjnego nad zachowawczym wynika z szybszej poprawy w zakresie bólu. 4. W przypadkach bólowych z radikulopatią leczenie operacyjne powinno być proponowane po 6 tygodniowym okresie bezskutecznego leczenia zachowawczego i nie powinno się operować pacjentów z remisją objawów. 5. Złotym standardem w leczeniu dyskopatii szyjnej jest discektomia z dostępu przedniego ze spondylodezą, ale nie ma dowodów na jej lepszą skuteczność kliniczną niż w przypadku discektomii przedniej bez spondylodezy lub foraminotomi z dostępu tylnego. 6. Stosowanie płyty przedniej do spondylodezy szyjnej po discektomii nie jest wymagane i zależy od preferencji operatora. 7. Dowody na kliniczną wyższość artroplastyki szyjnej po discektomii w stosunku do spondylodezy nie są jak dotąd na tyle przekonujące by mogła być rekomendowana. Wykorzystanie tej metody powinno być uzależnione od preferencji operatora. Bibliografia 1. Atkins D, Best D, Briss PA, et al. (2004) Grading quality of evidence and strength of recommendations. BMJ 328:1490. doi: /bmj Furlan AD, Pennick V, Bombardier C, van Tulder M (2009) 2009 updated method guidelines for systematic reviews in the Cochrane Back Review Group. Spine (Phila Pa 1976) 34: doi: /BRS.0b013e3181b1c99f

7 3. Cesaroni A, Nardi PV (2010) Plasma disc decompression for contained cervical disc herniation: a randomized, controlled trial. Eur Spine J 19: doi: /s Nardi P V, Cabezas D, Cesaroni A (2005) Percutaneous cervical nucleoplasty using coblation technology. Clinical results in fifty consecutive cases. Acta Neurochir Suppl 92: Heckmann JG, Lang CJ, Zöbelein I, et al. (1999) Herniated cervical intervertebral discs with radiculopathy: an outcome study of conservatively or surgically treated patients. J Spinal Disord 12: Persson LC, Lilja A (2001) Pain, coping, emotional state and physical function in patients with chronic radicular neck pain. A comparison between patients treated with surgery, physiotherapy or neck collar--a blinded, prospective randomized study. Disabil Rehabil 23: Oláh M, Molnár L, Dobai J, et al. (2008) The effects of weightbath traction hydrotherapy as a component of complex physical therapy in disorders of the cervical and lumbar spine: a controlled pilot study with follow-up. Rheumatol Int 28: doi: /s y 8. Engquist M, Löfgren H, Öberg B, et al. (2013) Surgery versus nonsurgical treatment of cervical radiculopathy: a prospective, randomized study comparing surgery plus physiotherapy with physiotherapy alone with a 2-year follow-up. Spine (Phila Pa 1976) 38: doi: /BRS.0b013e31829ff Persson LC, Moritz U, Brandt L, Carlsson CA (1997) Cervical radiculopathy: pain, muscle weakness and sensory loss in patients with cervical radiculopathy treated with surgery, physiotherapy or cervical collar. A prospective, controlled study. Eur Spine J 6: Sampath P, Bendebba M, Davis JD, Ducker T (1999) Outcome in patients with cervical radiculopathy. Prospective, multicenter study with independent clinical review. Spine (Phila Pa 1976) 24: Peolsson A, Söderlund A, Engquist M, et al. (2013) Physical function outcome in cervical radiculopathy patients after physiotherapy alone compared with anterior surgery followed by physiotherapy: a prospective randomized study with a 2- year follow-up. Spine (Phila Pa 1976) 38: doi: /BRS.0b013e31826d2cbb 12. Phillips FM, Lee JYB, Geisler FH, et al. (2013) A prospective, randomized, controlled clinical investigation comparing PCM cervical disc arthroplasty with anterior cervical discectomy and fusion. 2-year results from the US FDA IDE clinical trial. Spine (Phila Pa 1976) 38:E doi: /BRS.0b013e f 13. Peolsson A, Söderlund A, Engquist M, et al. (2013) Physical function outcome in cervical radiculopathy patients after physiotherapy alone compared with anterior

8 surgery followed by physiotherapy: a prospective randomized study with a 2- year follow-up. Spine (Phila Pa 1976) 38: doi: /BRS.0b013e31826d2cbb 14. Carreon LY, Glassman SD, Campbell MJ, Anderson PA (2010) Neck Disability Index, short form-36 physical component summary, and pain scales for neck and arm pain: the minimum clinically important difference and substantial clinical benefit after cervical spine fusion. Spine J 10: doi: /j.spinee Nabhan A, Steudel WI, Nabhan A, et al. (2007) Segmental kinematics and adjacent level degeneration following disc replacement versus fusion: RCT with three years of follow-up. J Long Term Eff Med Implants 17: Sasso RC, Anderson PA, Riew KD, Heller JG (2011) Results of cervical arthroplasty compared with anterior discectomy and fusion: four-year clinical outcomes in a prospective, randomized controlled trial. J Bone Joint Surg Am 93: doi: /JBJS.J Delamarter RB, Murrey D, Janssen ME, et al. (2010) Results at 24 months from the prospective, randomized, multicenter Investigational Device Exemption trial of ProDisc-C versus anterior cervical discectomy and fusion with 4-year followup and continued access patients. SAS J 4: doi: /j.esas Burkus JK, Haid RW, Traynelis VC, Mummaneni P V (2010) Long-term clinical and radiographic outcomes of cervical disc replacement with the Prestige disc: results from a prospective randomized controlled clinical trial. J Neurosurg Spine 13: doi: / SPINE Coric D, Kim PK, Clemente JD, et al. (2013) Prospective randomized study of cervical arthroplasty and anterior cervical discectomy and fusion with long-term follow-up: results in 74 patients from a single site. J Neurosurg Spine 18: doi: / SPINE Alvin MD, Lubelski D, Abdullah KG, et al. (2014) Cost-utility Analysis of Anterior Cervical Discectomy and Fusion with Plating (ACDFP) Versus Posterior Cervical Foraminotomy (PCF) for Patients with Single-level Cervical Radiculopathy at 1- year Follow-up. J Spinal Disord Tech. doi: /BSD Zoëga B, Kärrholm J, Lind B (1998) One-level cervical spine fusion. A randomized study, with or without plate fixation, using radiostereometry in 27 patients. Acta Orthop Scand 69: Oktenoglu T, Cosar M, Ozer AF, et al. (2007) Anterior cervical microdiscectomy with or without fusion. J Spinal Disord Tech 20: doi: /BSD.0b013e31802f80c8 23. Bärlocher CB, Barth A, Krauss JK, et al. (2002) Comparative evaluation of microdiscectomy only, autograft fusion, polymethylmethacrylate interposition,

9 and threaded titanium cage fusion for treatment of single-level cervical disc disease: a prospective randomized study in 125 patients. Neurosurg Focus 12:E Martins AN (1976) Anterior cervical discectomy with and without interbody bone graft. J Neurosurg 44: doi: /jns Rosenørn J, Hansen EB, Rosenørn MA (1983) Anterior cervical discectomy with and without fusion. A prospective study. J Neurosurg 59: doi: /jns Van den Bent MJ, Oosting J, Wouda EJ, et al. (1996) Anterior cervical discectomy with or without fusion with acrylate. A randomized trial. Spine (Phila Pa 1976) 21:834 9; discussion Xie J, Hurlbert RJ (2007) Discectomy versus discectomy with fusion versus discectomy with fusion and instrumentation: a prospective randomized study. Neurosurgery 61:107 16; discussion doi: /01.neu da 28. Savolainen S, Rinne J, Hernesniemi J (1998) A prospective randomized study of anterior single-level cervical disc operations with long-term follow-up: surgical fusion is unnecessary. Neurosurgery 43: Hauerberg J, Kosteljanetz M, Bøge-Rasmussen T, et al. (2008) Anterior cervical discectomy with or without fusion with ray titanium cage: a prospective randomized clinical study. Spine (Phila Pa 1976) 33: doi: /BRS.0b013e dac 30. Botelho RV, Dos Santos Buscariolli Y, de Barros Vasconcelos Fernandes Serra MVF, et al. (2012) The choice of the best surgery after single level anterior cervical spine discectomy: a systematic review. Open Orthop J 6: doi: / McAfee PC, Cappuccino A, Cunningham BW, et al. (2010) Lower incidence of dysphagia with cervical arthroplasty compared with ACDF in a prospective randomized clinical trial. J Spinal Disord Tech 23:1 8. doi: /BSD.0b013e31819e2ab8 32. Marzluff J, McConnell J, Tomaras C, et al. (2010) 2-Year Multicenter Follow-up in a Prospective Randomized Clinical Trial: Comparison of a Cervical Artificial Disc to an ACDF Treatment. Spine J 10:S135 S136. doi: /j.spinee Zigler JE, Delamarter R, Murrey D, et al. (2013) ProDisc-C and anterior cervical discectomy and fusion as surgical treatment for single-level cervical symptomatic degenerative disc disease: five-year results of a Food and Drug Administration study. Spine (Phila Pa 1976) 38: doi: /BRS.0b013e318278eb38

10 34. Sasso RC, Anderson PA, Riew KD, Heller JG (2011) Results of cervical arthroplasty compared with anterior discectomy and fusion: four-year clinical outcomes in a prospective, randomized controlled trial. J Bone Joint Surg Am 93: doi: /JBJS.J Nunley PD, Jawahar A, Cavanaugh DA, et al. (2013) Symptomatic adjacent segment disease after cervical total disc replacement: re-examining the clinical and radiological evidence with established criteria. Spine J 13:5 12. doi: /j.spinee Coric D, Kim PK, Clemente JD, et al. (2013) Prospective randomized study of cervical arthroplasty and anterior cervical discectomy and fusion with long-term follow-up: results in 74 patients from a single site. J Neurosurg Spine 18: doi: / SPINE Burkus JK, Haid RW, Traynelis VC, Mummaneni P V (2010) Long-term clinical and radiographic outcomes of cervical disc replacement with the Prestige disc: results from a prospective randomized controlled clinical trial. J Neurosurg Spine 13: doi: / SPINE Porchet F, Metcalf NH (2004) Clinical outcomes with the Prestige II cervical disc: preliminary results from a prospective randomized clinical trial. Neurosurg Focus 17:E Pettine K a. (2010) Clinical and Radiographic Outcome of the NeoDisc Cervical Total Disc Replacement (TDR) at 2-Year Follow-up. Spine J 10:S44. doi: /j.spinee Mummaneni P V, Burkus JK, Haid RW, et al. (2007) Clinical and radiographic analysis of cervical disc arthroplasty compared with allograft fusion: a randomized controlled clinical trial. J Neurosurg Spine 6: doi: /spi Howell K, Phillips F, Cappuccino A, et al. (2011) A Prospective, Randomized Clinical Investigation of the Porous Coated Motion (PCM) Artificial Cervical Disc: Two-Year Results from the US IDE Study. Spine J 11:S18. doi: /j.spinee Heller JG, Sasso RC, Papadopoulos SM, et al. (2009) Comparison of BRYAN cervical disc arthroplasty with anterior cervical decompression and fusion: clinical and radiographic results of a randomized, controlled, clinical trial. Spine (Phila Pa 1976) 34: doi: /BRS.0b013e31818ee Coric D, Nunley PD, Guyer RD, et al. (2011) Prospective, randomized, multicenter study of cervical arthroplasty: 269 patients from the Kineflex C artificial disc investigational device exemption study with a minimum 2-year follow-up: clinical article. J Neurosurg Spine 15: doi: / SPINE10769

11 44. Grob D, Porchet F, Kleinstück FS, et al. (2010) A comparison of outcomes of cervical disc arthroplasty and fusion in everyday clinical practice: surgical and methodological aspects. Eur Spine J 19: doi: /s Lake WB, Brooks NP, Resnick DK (2013) Comparative effectiveness research in spine surgery. J Comp Eff Res 2: doi: /cer Bono CM, Ghiselli G, Gilbert TJ, et al. (2011) An evidence-based clinical guideline for the diagnosis and treatment of cervical radiculopathy from degenerative disorders. Spine J 11: doi: /j.spinee North American Spine Society (2012) NASS Coverage Recommendations. ns.aspx. Accessed 23 Jul 2014

EBM w farmakoterapii

EBM w farmakoterapii EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna

Bardziej szczegółowo

25-a volumo MIR N-ro 3 (100) Junio 2013. Dyskusja. Literatura. istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa pacjent nie wyraża zgody na operację.

25-a volumo MIR N-ro 3 (100) Junio 2013. Dyskusja. Literatura. istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa pacjent nie wyraża zgody na operację. 25-a volumo MIR N-ro 3 (100) Junio 2013 istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa pacjent nie wyraża zgody na operację. Dyskusja Bóle kręgosłupa szyjnego z towarzyszącą radikulopatią zwykle są wynikiem

Bardziej szczegółowo

Leczenie operacyjne przepukliny jądra miażdżystego (pjm) w odcinku lędźwiowym wytyczne w oparciu o dostępne dowody medyczne.

Leczenie operacyjne przepukliny jądra miażdżystego (pjm) w odcinku lędźwiowym wytyczne w oparciu o dostępne dowody medyczne. Dariusz Łątka 1, Grzegorz Miękisiak 1,2 1 Oddział Neurochirurgii Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu 2 Oddział Neurochirurgii Centrum Medycznego w Polanicy-Zdroju Leczenie operacyjne przepukliny jądra

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Kręgozmyk wysokiego stopnia

Kręgozmyk wysokiego stopnia Andrzej Maciejczak Kręgozmyk wysokiego stopnia Wydział Medyczny Uniwersytet Rzeszowski Oddział Neurochirurgii, Szpital Wojewódzki, Tarnów LSA PT LSA PT Cechy kręgozmyku wysokiego stopnia

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

Daniel Zarzycki, Bogusław Bakalarek, Barbara Jasiewicz 1. Wyniki leczenia operacyjnego kręgozmyków z zastosowaniem stabilizacji transpedikularnej

Daniel Zarzycki, Bogusław Bakalarek, Barbara Jasiewicz 1. Wyniki leczenia operacyjnego kręgozmyków z zastosowaniem stabilizacji transpedikularnej SYSTEM DERO: ROZWÓJ TECHNIK OPERACYJNEGO LECZENIA KRĘGOSŁUPA Daniel Zarzycki, Bogusław Bakalarek, Barbara Jasiewicz 1 Wyniki leczenia operacyjnego kręgozmyków z zastosowaniem stabilizacji transpedikularnej

Bardziej szczegółowo

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień

Bardziej szczegółowo

Evidence-Based Practice Profile (EBP 2 ) Questionnaire

Evidence-Based Practice Profile (EBP 2 ) Questionnaire Warszawski Uniwersytet Medyczny Polska wersja językowa (ver 1.0) Evidence-Based Practice Profile (EBP 2 ) Questionnaire Celem ankiety jest zebranie danych na temat wiedzy, zachowań i postaw specjalistów

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Maciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych.

Maciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych. Maciej Pawlak Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych. Prospektywne randomizowane badanie porównujące zastosowanie dwóch różnych koncepcji siatki i staplera

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość

Bardziej szczegółowo

Aspekty systemowe samoistnego włóknienia płuc w Polsce na tle Europy

Aspekty systemowe samoistnego włóknienia płuc w Polsce na tle Europy Aspekty systemowe samoistnego włóknienia płuc w Polsce na tle Europy Dr n. med., MBA IZWOZ Uczelnia Łazarskiego, DEJG, Koalicja i Fundacja na Rzecz Zdrowego Starzenia się, Konferencja WHC, Warszawa, 22.03.2016

Bardziej szczegółowo

Pragmatyczne badania III fazy w procesie decyzyjnym projekt GET REAL. Mateusz Nikodem

Pragmatyczne badania III fazy w procesie decyzyjnym projekt GET REAL. Mateusz Nikodem Pragmatyczne badania III fazy w procesie decyzyjnym projekt GET REAL Mateusz Nikodem > WP 2 To provide different possible options of designs for preauthorization studies to assess Relative Effectiveness

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Łanda. Kilka słów o..... wytycznych i standardach postępowania

Krzysztof Łanda. Kilka słów o..... wytycznych i standardach postępowania Kilka słów o..... wytycznych i standardach postępowania Standaryzacja - powody Problem powszechny Wysokie koszty społeczne Ocena skuteczności procedury Różnice w postępowaniu Implikacje prawne, etyczne,

Bardziej szczegółowo

J ORTHOP TRAUMA SURG REL RES 4 (16) 2009 Original article/artykuł oryginalny

J ORTHOP TRAUMA SURG REL RES 4 (16) 2009 Original article/artykuł oryginalny Reoperations according to the type of implant applied in cervical discopathies Reoperacje w zależności od typu zastosowanego implantu w dyskopatiach szyjnych J ORTHOP TRAUMA SURG REL RES 4 (16) 2009 Original

Bardziej szczegółowo

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE ZABIEGI FIZYKALNE U PACJENTÓW Z DOLEGLIWOŚCIAMI BÓLOWYMI ODCINKA L-S KRĘGOSŁUPA WRAZ Z OCENĄ ICH SKUTECZNOŚCI W DZIAŁANIU PRZECIWBÓLOWYM THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS

Bardziej szczegółowo

Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi

Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi Warszawa, 27.02.2018 MEDYCYNA XXI wieku III EDYCJA Leki biopodobne 2018 Najbardziej obiecujące terapie lekami biopodobnymi - Rak piersi Dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld 1 Breast Cancer (C50.0-C50.9):

Bardziej szczegółowo

Badania osteometryczne u chorych leczonych operacyjnie z powodu zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa

Badania osteometryczne u chorych leczonych operacyjnie z powodu zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa Badania osteometryczne u chorych leczonych operacyjnie z powodu zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa Osteometric measurements in patients operated due to degenerative disc disease of the

Bardziej szczegółowo

Results of treatment of one- or multi-level discopathy with use of artificial cervical disc

Results of treatment of one- or multi-level discopathy with use of artificial cervical disc Results of treatment of one- or multi-level discopathy with use of artificial cervical disc Wyniki leczenia jedno- i wielopoziomowej szyjnej choroby dyskowej z zastosowaniem sztucznego dysku szyjnego J

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza

Bardziej szczegółowo

Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik

Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik Oddział Kliniczny Kardioanestezji i Intensywnej Terapii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Jaki sens ma to co robimy? Warto wiedzieć co się dzieje z naszymi

Bardziej szczegółowo

Dyskopatia szyjna, zmiany zwyrodnieniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa- Zespół szyjny Cervical syndrome

Dyskopatia szyjna, zmiany zwyrodnieniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa- Zespół szyjny Cervical syndrome Dyskopatia szyjna, zmiany zwyrodnieniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa- Zespół szyjny Cervical syndrome Ortopedika oferuje kompleksowe leczenie schorzeń kręgosłupa szyjnego, od farmakoterapii i fizjoterapii,

Bardziej szczegółowo

Adjacent segment syndrome in patients after cervical spine spondylodesis. Zespół sąsiedniego segmentu u chorych po spondylodezie kręgosłupa szyjnego

Adjacent segment syndrome in patients after cervical spine spondylodesis. Zespół sąsiedniego segmentu u chorych po spondylodezie kręgosłupa szyjnego Adjacent segment syndrome in patients after cervical spine spondylodesis Zespół sąsiedniego segmentu u chorych po spondylodezie kręgosłupa szyjnego J ORTHOP TRAUMA SURG REL RES Original article/artykuł

Bardziej szczegółowo

Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego

Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego mgr Michał Szlęzak Ocena wybranych parametrów funkcjonalnych stawu kolanowego u osób z uszkodzeniem więzadła krzyżowego przedniego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

J.Rostkowska, A. Geremek-Samsonowicz, H. Skarżyński

J.Rostkowska, A. Geremek-Samsonowicz, H. Skarżyński J.Rostkowska, A. Geremek-Samsonowicz, H. Skarżyński Niedosłuch w grupie 65+ 75% osób po 70 roku życia ma różne problemy związane ze słuchem. (Sprawozdanie merytoryczno-finansowe Instytutu Fizjologii i

Bardziej szczegółowo

Przeznasadowa stabilizacja kręgosłupa w leczeniu kręgozmyków

Przeznasadowa stabilizacja kręgosłupa w leczeniu kręgozmyków SYSTEM DERO: ROZWÓJ TECHNIK OPERACYJNEGO LECZENIA KRĘGOSŁUPA Andrzej Pucher 1, Piotr Stryczyński 2 Przeznasadowa stabilizacja kręgosłupa w leczeniu kręgozmyków Streszczenie. Przedstawiliśmy wyniki leczenia

Bardziej szczegółowo

Zmiany napięcia mięśniowego w czasie leczenia toksyną botulinową a ocena klinimetryczna nasilenia objawów u pacjentów z dystonią szyjną

Zmiany napięcia mięśniowego w czasie leczenia toksyną botulinową a ocena klinimetryczna nasilenia objawów u pacjentów z dystonią szyjną Michał Dwornik 1, Jarosław Oborzyński 2, Małgorzata Tyślerowicz 2, Jolanta Kujawa 3, Anna Słupik 1, Emilia Zych 4, Dariusz Białoszewski 1, Andrzej Klimek 5 Zmiany napięcia mięśniowego w czasie leczenia

Bardziej szczegółowo

Lek. Andrzej Kurza. Oddział Neurochirurgii Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej Wrocław

Lek. Andrzej Kurza. Oddział Neurochirurgii Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej Wrocław Lek. Andrzej Kurza Oddział Neurochirurgii Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej Wrocław Odległa ocena wyników leczenia ubytków kości pokrywy czaszki z zastosowaniem

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Mikrodekompresja korzeni nerwowych w kręgozmykach zwyrodnieniowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa

Mikrodekompresja korzeni nerwowych w kręgozmykach zwyrodnieniowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa Mikrodekompresja korzeni nerwowych w kręgozmykach zwyrodnieniowych odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa Microdecompression of nerve roots in degenerative spondylolisthesis of lumbo-sacral region of

Bardziej szczegółowo

Paramedycyna a postulaty evidence-based medicine

Paramedycyna a postulaty evidence-based medicine Paramedycyna a postulaty evidence-based medicine Celem jest pokazanie jak postulaty koncepcji evidence- based medicine wpłynęły na współcześnie podejmowane dyskusje dotyczące paramedycyny 1) Ustalenia

Bardziej szczegółowo

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie Jednym z najczęstszych powodów braku satysfakcji pacjenta po przeprowadzonym zabiegu jest ból pooperacyjny 1... 1. Nakahashi

Bardziej szczegółowo

Poniżej prezentuję treść własnego wystąpienia w ramach spotkania okrągłego stołu. Główne punkty wystąpienia:

Poniżej prezentuję treść własnego wystąpienia w ramach spotkania okrągłego stołu. Główne punkty wystąpienia: Kwalifikacja do leczenia osteoporozy i kosztoefektywność leczenia osteoporozy w Polsce, polska wersja FRAX konferencja okrągłego stołu podczas IV Środkowo Europejskiego Kongresu Osteoporozy i Osteoartrozy

Bardziej szczegółowo

Spondyloza krêgos³upa lêdÿwiowego w materiale Kliniki Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy

Spondyloza krêgos³upa lêdÿwiowego w materiale Kliniki Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Spondyloza krêgos³upa lêdÿwiowego w materiale Kliniki Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Lumbar spine spondylosis in material of Neurosurgery Dept. of 10 Military Clinical Hospital

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic

Bardziej szczegółowo

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht Nowe terapie w cukrzycy typu 2 Janusz Gumprecht Dziś już nic nie jest takie jak było kiedyś 425 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2017 629 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2045 International

Bardziej szczegółowo

Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce

Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Warszawa, 27.01.2016 Seminarium naukowe: Terapie przełomowe w onkologii i hematoonkologii a dostępność do leczenia w Polsce na tle Europy Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Dr n.

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE. Wstęp: Cel pracy:

STRESZCZENIE. Wstęp: Cel pracy: STRESZCZENIE Wstęp: Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym występującym u kobiet. Pomimo że tradycyjna mastektomia zastępowana jest coraz częściej przez leczenie oszczędzające, zaburzenia funkcjonalne

Bardziej szczegółowo

Leczenie operacyjne skolioz neuromięśniowych

Leczenie operacyjne skolioz neuromięśniowych SYSTEM DERO: ROZWÓJ TECHNIK OPERACYJNEGO LECZENIA KRĘGOSŁUPA Daniel Zarzycki, Mariusz Kaliciński 1 Leczenie operacyjne skolioz neuromięśniowych Streszczenie: praca przedstawia wyniki leczenia operacyjnego

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu.

Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Dyslordoza szyjna a zaburzenia neurowegetatywne Dyslordoza of neck and neurovegetative disorders Słowa kluczowe:

Bardziej szczegółowo

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 209 SECTIO D 2003. Cooping with low back pain between willagers

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 209 SECTIO D 2003. Cooping with low back pain between willagers NNLES UNIVERSITTIS MRIE CURIE-SKŁODOWSK LULIN - POLONI VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 209 SECTIO D 2003 Samodzielna Pracownia Fizjoterapii WPiNoZ kademii Medycznej w Lublinie ELŻIET RUTKOWSK Cooping with low

Bardziej szczegółowo

Zalety prowadzenia rejestrów kiedy wybrać rejestr. Z. Galoch

Zalety prowadzenia rejestrów kiedy wybrać rejestr. Z. Galoch Zalety prowadzenia rejestrów kiedy wybrać rejestr Z. Galoch 1 Rejestr - definicja zorganizowany system uŝywający metody badania obserwacyjnego, słuŝący do zbierania jednolitych danych klinicznych i naukowych

Bardziej szczegółowo

Typ histopatologiczny

Typ histopatologiczny Typ histopatologiczny Wiek Stopieo zróżnicowania nowotworu Typ I (hormonozależny) Adenocarcinoma Adenoacanthoma Naciekanie przestrzeni naczyniowych Wielkośd guza Typ II (hormononiezależny) Serous papillary

Bardziej szczegółowo

Nie wszystko co się liczy może być policzone, nie wszystko co może być policzone liczy się

Nie wszystko co się liczy może być policzone, nie wszystko co może być policzone liczy się (BIA) komu i po co Nie wszystko co się liczy może być policzone, nie wszystko co może być policzone liczy się Not everything that can be counted counts, and not everything that counts can be counted A.

Bardziej szczegółowo

POSTÊPY W CHIRURGII G OWY I SZYI 1/2008 19

POSTÊPY W CHIRURGII G OWY I SZYI 1/2008 19 Zalecenia diagnostyczno-terapeutyczne w zakresie rynologii Klasyfikacja zapaleñ zatok przynosowych i zalecenia Europejskiego Towarzystwa Rynologicznego Na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów

Bardziej szczegółowo

Telerehabilitacja w ortopedii.

Telerehabilitacja w ortopedii. Katarzyna Walesiak, Wojciech Glinkowski. Telerehabilitacja w ortopedii. Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, Centrum Doskonałości TeleOrto, Warszawski Uniwersytet Medyczny 1 Telerehabilitacja

Bardziej szczegółowo

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

This copy is for personal use only - distribution prohibited. Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS

Bardziej szczegółowo

The number of femoral neck fractures is constantly growing. The average life expectancy is increasing, as are expectations for the quality of life of

The number of femoral neck fractures is constantly growing. The average life expectancy is increasing, as are expectations for the quality of life of VII. STRESZCZENIE Złamania szyjki kości udowej stanowią rosnący problem zdrowotny. Średnia długość życia rośnie, podobnie jak oczekiwania co do jakości życia osób starszych. W roku 2012 osoby powyżej 65

Bardziej szczegółowo

Publiczny rejestr badań klinicznych i jego rola w ograniczaniu publication bias

Publiczny rejestr badań klinicznych i jego rola w ograniczaniu publication bias Publiczny rejestr badań klinicznych i jego rola w ograniczaniu publication bias Badanie kliniczne wg Międzynarodowego Komitetu Wydawców Czasopism Medycznych (ICMJE) prospektywny projekt badawczy prowadzony

Bardziej szczegółowo

Rafał Pankowski, Andrzej Smoczyński Maciej Smoczyński, Maciej Piotrowski

Rafał Pankowski, Andrzej Smoczyński Maciej Smoczyński, Maciej Piotrowski Spondyloimplantologia zaawansowanego leczenia kręgosłupa systemem DERO Rafał Pankowski, Andrzej Smoczyński Maciej Smoczyński, Maciej Piotrowski Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu

Bardziej szczegółowo

Sposoby i formy oceny kompetencji klinicznych

Sposoby i formy oceny kompetencji klinicznych Sposoby i formy oceny kompetencji klinicznych WYBRANE FORMY EGZAMINOWANIA JAKO NARZĘDZIA KONTROLI EFEKTÓW I JAKOŚCI KSZTAŁCENIA 14 MARCA 2014 dr n. farm. Mariusz Panczyk mariusz.panczyk@wum.edu.pl Zakład

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i

Bardziej szczegółowo

Koncepcja leczenia All-on-4 Science First

Koncepcja leczenia All-on-4 Science First Koncepcja leczenia All-on-4 Science First Oryginalne Oryginalne rozwiązanie do odbudowy pełnego łuku na czterech implantach, bez przeszczepów. Sprawdzone Sprawdzone długoterminowe rozwiązanie. Zmieniające

Bardziej szczegółowo

Kamila Woźniak 1, Maciej Śniegocki 1, Zygmunt Siedlecki 1, Dorota Ratuszek-Sadowska 2, Marcin Grela 1, Wojciech Smuczyński 1, Walery Zukow 3

Kamila Woźniak 1, Maciej Śniegocki 1, Zygmunt Siedlecki 1, Dorota Ratuszek-Sadowska 2, Marcin Grela 1, Wojciech Smuczyński 1, Walery Zukow 3 Woźniak Kamila, Śniegocki Maciej, Siedlecki Zygmunt, Ratuszek-Sadowska Dorota, Grela Marcin, Smuczyński Wojciech, Zukow Walery. Evaluate the outcomes of L5-S1 disc herniation in patients undergoing minimally

Bardziej szczegółowo

Hanna Misiołek. Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny

Hanna Misiołek. Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny PCEA-czy wpływa na czas pobytu chorego w szpitalu? Hanna Misiołek Katedra Anestezjologii Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląski Uniwersytet Medyczny ZALECENIA DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA Z BÓLEM POOPERACYJYM

Bardziej szczegółowo

Recenzja Rozprawy doktorskiej lek. med. Bartosz Limanówka. p.t.

Recenzja Rozprawy doktorskiej lek. med. Bartosz Limanówka. p.t. UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie WYDZIAŁ NAUK MEDYCZNYCH Katedra Neurologii i Neurochirurgii Klinika Neurochirurgii 10-082 Olsztyn, ul. Warszawska 30 tel. 089 524 53 84, fax. 089 524 56 59 e-mail:

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa

Bardziej szczegółowo

Dlaczego warto publikować? Kto to jest autor? Rodzaje prac naukowych

Dlaczego warto publikować? Kto to jest autor? Rodzaje prac naukowych Dlaczego warto publikować? Kto to jest autor? Rodzaje prac naukowych Piotr Knapik Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu What can journals do for you? Make your career Make you influential Make you attractive

Bardziej szczegółowo

Pierwszy napad w życiu czy i kiedy leczyć?

Pierwszy napad w życiu czy i kiedy leczyć? Kliknij, aby dodać tekst Pierwszy napad w życiu czy i kiedy leczyć? Magdalena Konopko I Klinika Neurologiczna Instytut Psychiatrii i Neurologii Punkty zainteresowania.. Pierwsze w życiu napady drgawkowe:

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem ) Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.

Bardziej szczegółowo

Walery Sienkiel, Arkadiusz Bielecki Roman Mierzwa, Sławomir Majcher. Korporektomia jako skuteczny zabieg operacyjny w patologii kręgosłupa

Walery Sienkiel, Arkadiusz Bielecki Roman Mierzwa, Sławomir Majcher. Korporektomia jako skuteczny zabieg operacyjny w patologii kręgosłupa Spondyloimplantologia zaawansowanego leczenia kręgosłupa systemem DERO Walery Sienkiel, Arkadiusz Bielecki Roman Mierzwa, Sławomir Majcher Oddział Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, Szpital Wojewódzki

Bardziej szczegółowo

Dzielą się na wskazania diagnostyczne oraz terapeutyczne. Physiotherapy & Medicine www.pandm.org WSKAZANIA DIAGNOSTYCZNE : Ból w pachwinie Objawy blokowania, trzaskania uciekania stawu biodrowego Uszkodzenia

Bardziej szczegółowo

Operacje minimalnie inwazyjne w leczeniu WNM - minislingi

Operacje minimalnie inwazyjne w leczeniu WNM - minislingi Operacje minimalnie inwazyjne w leczeniu WNM - minislingi Włodzimierz Baranowski Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej Wojskowy Instytut Medyczny MON Warszawa Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej

Bardziej szczegółowo

Daniel Zarzycki, Aleksander Winiarski, Paweł Radło Grzegorz Makieła, Ewa Lipik. Technika kość na kość w leczeniu bocznego skrzywienia kręgosłupa

Daniel Zarzycki, Aleksander Winiarski, Paweł Radło Grzegorz Makieła, Ewa Lipik. Technika kość na kość w leczeniu bocznego skrzywienia kręgosłupa Spondyloimplantologia zaawansowanego leczenia kręgosłupa systemem DERO Daniel Zarzycki, Aleksander Winiarski, Paweł Radło Grzegorz Makieła, Ewa Lipik Katedra i Klinika Ortopedii i Rehabilitacji, Collegium

Bardziej szczegółowo

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz

Bardziej szczegółowo

radiologiczna stopnia odtworzenia wysokości

radiologiczna stopnia odtworzenia wysokości SYSTEM DERO: ROZWÓJ TECHNIK OPERACYJNEGO LECZENIA KRĘGOSŁUPA Roman Król 1 Radiologiczna ocena stopnia odtworzenia wysokości i przemieszczenia liniowego trzonu oraz osi kręgosłupa w złamaniach kręgosłupa

Bardziej szczegółowo

Aplikacje mobilne w kardiologii, przydatność dla lekarzy rodzinnych i internistów

Aplikacje mobilne w kardiologii, przydatność dla lekarzy rodzinnych i internistów Aplikacje mobilne w kardiologii, przydatność dla lekarzy rodzinnych i internistów dr n. med. Paweł Balsam I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Komisja Informatyki i Telemedycyny

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

10. Streszczenie Cel pracy Metodyka pracy

10. Streszczenie Cel pracy Metodyka pracy 10. Streszczenie Złamanie bliższej części kości udowej jest groźnym urazem stwarzającym niebezpieczeństwo dla dalszego zdrowia i życia chorego. Śmiertelność chorych ze złamaniem bliższej części kości udowej

Bardziej szczegółowo

Rodzaje badań klinicznych. Zespół EBM Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Rodzaje badań klinicznych. Zespół EBM Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Rodzaje badań klinicznych Zespół EBM Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Dwie fundamentalne zasady EBM Zasada 1 Dane z badań naukowych nie wystarczają do podejmowania decyzji klinicznych

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Hiperkifotyzacja problem instrumentowania przedniego skolioz idiopatycznych

Hiperkifotyzacja problem instrumentowania przedniego skolioz idiopatycznych Spondyloimplantologia zaawansowanego leczenia kręgosłupa systemem DERO Daniel Zarzycki, Paweł Radło, Aleksander Winiarski Lechosław F. Ciupik 2, Grzegorz Makieła Katedra i Klinika Ortopedii i Rehabilitacji,

Bardziej szczegółowo

Badania obserwacyjne w ocenie bezpieczeństwa leków This gentle murmur it could be stings of remorse

Badania obserwacyjne w ocenie bezpieczeństwa leków This gentle murmur it could be stings of remorse Badania obserwacyjne w ocenie bezpieczeństwa leków This gentle murmur it could be stings of remorse Magdalena Władysiuk 1. Pharmacovigilance: Co to jest pharmacovigilance? Podstawowe założenia systemu

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej. Samoopieka pacjentów po przebytej operacji z powodu dyskopatii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa

Streszczenie rozprawy doktorskiej. Samoopieka pacjentów po przebytej operacji z powodu dyskopatii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa Streszczenie rozprawy doktorskiej Samoopieka pacjentów po przebytej operacji z powodu dyskopatii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa mgr Renata Marzena Chlebowska Promotor: prof. dr hab. n. med. Krzysztof

Bardziej szczegółowo

PROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE

PROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE PROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE Dr hab.n.med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii WUM Czy to są probiotyki? Żywe bakterie kiszonki jogurt naturalny kwas chlebowy Mikroorganizmy Organizm

Bardziej szczegółowo

Skale w OIT. Jakub Pniak

Skale w OIT. Jakub Pniak Skale w OIT Jakub Pniak SOFA Sepsis-related Organ Failure Assessment score Ocenia: układ oddechowy (Pa0 2 /FiO 2 ) [mmhg] 0-4 pkt. układ nerwowy (GCS) 0-4 pkt. układ krążenia (MAP i konieczność użycia

Bardziej szczegółowo

SZYMON DRAGAN. Osteoarthrosis stawu skokowego - przegląd współczesnych metod leczenia

SZYMON DRAGAN. Osteoarthrosis stawu skokowego - przegląd współczesnych metod leczenia SZYMON DRAGAN Osteoarthrosis stawu skokowego - przegląd współczesnych metod leczenia Pourazowa Wypadki Urazy sportowe Idiopatycznaprzeciążeniowa, Wrodzona, Pozapalna RZS Martwice Wylewy dostawowe krwi

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne metody leczenia

Nowoczesne metody leczenia Nowoczesne metody leczenia mechaniczna trombektomia + farmakoterapia dr hab. med. Adam Kobayashi Centrum Interwencyjnego Leczenia Udaru Mózgu Zakład Neuroradiologii Instytut Psychiatrii i Neurologii Konflikt

Bardziej szczegółowo

Two interspinous spacers in the treatment of bisegmental degenerative disc disease

Two interspinous spacers in the treatment of bisegmental degenerative disc disease Two interspinous spacers in the treatment of bisegmental degenerative disc disease J ORTHOP TRAUMA SURG REL RES 4 (20) 2010 Original article/artykuł oryginalny Ocena wyników leczenia operacyjnego chorych

Bardziej szczegółowo

POZA KLASYCZNYM DOSSIER I SPEŁNIANIEM WYMOGÓW FORMALNYCH WYKORZYSTANIE REAL WORLD DATA, PRZEGLĄDY BURDEN OF ILLNESS I UNMET NEED.

POZA KLASYCZNYM DOSSIER I SPEŁNIANIEM WYMOGÓW FORMALNYCH WYKORZYSTANIE REAL WORLD DATA, PRZEGLĄDY BURDEN OF ILLNESS I UNMET NEED. POZA KLASYCZNYM DOSSIER I SPEŁNIANIEM WYMOGÓW FORMALNYCH WYKORZYSTANIE REAL WORLD DATA, PRZEGLĄDY BURDEN OF ILLNESS I UNMET NEED Izabela Pieniążek Klasyczne dossier? Rozporządzenie MZ w sprawie MINIMALNYCH

Bardziej szczegółowo

SpeediCath. Standard w cewnikowaniu przerywanym

SpeediCath. Standard w cewnikowaniu przerywanym SpeediCath Standard w cewnikowaniu przerywanym Cewnik to po prostu cewnik. Wyjątkiem jest SpeediCath Speedicath wyznacza globalny standard w cewnikowaniu przerywanym od prawie 15 lat. Naszą ambicją jest

Bardziej szczegółowo

ECONOMEDICA SM. Wybrane wyniki. Maj 2019 TYTUŁ RAPORTU

ECONOMEDICA SM. Wybrane wyniki. Maj 2019 TYTUŁ RAPORTU ECONOMEDICA SM Wybrane wyniki Maj 2019 TYTUŁ RAPORTU 1 Spis treści 1. CEL PROJEKTU... 3 2. CZAS REALIZACJI BADANIA... 3 3. ELEMENTY PROJEKTU... 3 4. WIELKOŚĆ I SPOSÓB DOBORU PRÓBY... 4 5. WAŻENIE I EKSTRAPOLACJA

Bardziej szczegółowo