Podstawy Automatyki. Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki. dr inż. Jakub Możaryn
|
|
- Bronisław Woźniak
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki Instytut Automatyki i Robotyki, Wydział Mechatroniki PW Warszawa, 2019
2 Wstęp Obecnie wiele urządzeń wyposażonych jest w mechanizm działania, który ogólnie nazywamy automatyką. Poczynając od sprzętu domowego jak żelazko (termoregulator), pralka automatyczna (programator) aż do urządzeń o bardziej zaawansowanej technologii jak samolot (pilot automatyczny). Jednym z pierwszych regulatorów, który został opracowany przez człowieka i zastosowany w praktyce był regulator Watta do stabilizacji obrotów maszyny parowej (rok 1784). Od tego czasu automatyka rozwinęła się w naukę, a liczba jej aplikacji praktycznych stale rośnie. Rozwinęła się znacząco również jej teoria, która obecnie obejmuje m.in. teorię układów liniowych, teorię układów dyskretnych (logiczne układy automatyki), robotykę, teorię układów nieliniowych, sterowanie optymalne.
3 Program Dane dotyczące przedmiotów i prowadzących PODSTAWY AUTOMATYKI -, Semestr IV - wykład (30 godzin), Gmach Mechatroniki, p. 346, jmozaryn@gmail.com, strona www: PODSTAWY ROBOTYKI - prof. dr hab. inż. Mariusz Olszewski, Semestr V - wykład (15 godzin) LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI I ROBOTYKI - dr inż. Jakub Możaryn, Semestr V - laboratorium (15 godzin)
4 Program Wykład - 30 godzin Informacje o zaliczeniu Samodzielne zapoznanie z literaturą - 35 godzin Przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie - 15 godzin Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu pisemnego. Są tylko 2 terminy zdawania egzaminu, w sesji letniej lub jesiennej. Egzamin składa się głównie z zadań, których sposób rozwiązywania będzie omawiany na wykładzie. Na zajęciach podawane będą zadania do samodzielnego rozwiązania i konsultacji z prowadzącym. Liczba punktów ECTS - 3
5 Program Zasady punktacji egzaminu Sumaryczna liczba punktów: 45 pkt (30pkt z części ciągłej, 15pkt z części dyskretnej) Części ciągła i dyskretna - liczone są oddzielnie. Minimalna liczba punktów na zaliczenie: 24 pkt (15pkt z części ciągłej, 9pkt z części dyskretnej). Obowiązuje zaliczenie obydwu części ciągłej i dyskretnej.
6 Program Cele przedmiotu Nabycie umiejętności rozpoznawania i oceny problemów związanych z automatyzacją. Przyswojenie podstawowych pojęć automatyki procesów ciągłych, automatyki procesów dyskretnych, metod badania i określania charakteru elementów automatyki o działaniu ciągłym i o działaniu dyskretnym. Rozumienie zasad funkcjonowania podstawowych układów regulacji i funkcji elementów tworzących te układy. Poznanie wymagań stawianych układom regulacji i metod zapewnienia spełnienia tych wymagań. Nabycie umiejętności projektowania układów przełączających w różnych technikach realizacyjnych i o różnych zasadach działania.
7 Program Tematyka wykładów - I: Automatyka procesów ciągłych Rodzaje procesów podlegających automatyzacji, pojęcia podstawowe dotyczące techniki regulacji, sygnały w układach automatyki. Metody matematycznego opisu liniowych układów dynamicznych, zagadnienia linearyzacji. Podstawowe liniowe człony dynamiczne, połączenia elementarne członów, algebra schematów blokowych. Obiekty regulacji - metody identyfikacji. Regulatory PID. Wymagania stawiane układom regulacji - kryteria stabilności, dokładność statyczna, wskaźniki jakości dynamicznej. Dobór regulatorów i ich nastaw. Układy z elementami nieliniowymi.
8 Program Tematyka wykładów - II: Automatyka procesów dyskretnych Środki techniczne automatyzacji procesów dyskretnych. Podstawy matematyczne sterowania dyskretnego - algebra Boole a, synteza i minimalizacja funkcji logicznych. Projektowanie układów kombinacyjnych - sieci bramkowe i stykowo-przekaźnikowe, dynamika układów kombinacyjnych. Elementarne asynchroniczne i synchroniczne układy sekwencyjne. Projektowanie układów sekwencyjnych o programach liniowych i rozgałęzionych, asynchronicznych i synchronicznych. Typowe układy o średniej skali integracji, układy mikroprogramowalne.
9 Literatura Holejko, D., Kościelny, W.: Automatyka procesów ciągłych. Oficyna Wyd. PW, Warszawa Zieliński, C.: Podstawy Projektowania Układów Cyfrowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003 Kościelny, W.: Podstawy automatyki materiały do wykładu dla studentów kierunku Inżynieria Biomedyczna. Żelazny, M.:. WNT, Warszawa Kościelny, W.: Podstawy automatyki, cz. II, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1985 Holejko D., Kościelny W., Niewczas W.: Zbiór zadań z podstaw automatyki. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, 1985, wyd. VIII.
10 Procesy naturalne i technologiczne Procesy naturalne Fizyczne i chemiczne przemiany stanu materii dokonujące się bez udziału człowieka. Przykłady: zmiany pogody, ruch wody w rzekach, ruchy tektoniczne, procesy chemiczne w organizmie człowieka (np. zmiany poziomu insuliny i glukozy). Procesy technologiczne Procesy realizowane przez człowieka za pomocą odpowiednich, zbudowanych przez niego urządzeń, w celu uzyskania zamierzonych zmian stanu materii. Przykład: zmiana temperatury na sali operacyjnej, zmiana poziomu wody w zbiornikach w instalacjach farmaceutycznych. W trakcie wykładu będą omawiane zagadnienia związane z procesami technologicznymi.
11 Procesy technologiczne Procesy ciągłe Procesy, do opisu przebiegu których są wykorzystywane wielkości fizyczne mogące przyjmować nieskończenie wiele różnych wartości Przykłady to: zmiany temperatury, ciśnienia, natężenia przepływu, gęstości, lepkości, wilgotności, długości, siły, prędkości, przyspieszenia, stosunku zawartości składników, napięcia i natężenia prądu. Procesy dyskretne (nieciągłe) Procesy, do opisu których są wykorzystywane wielkości fizyczne o skończonej liczbie różnych wartości. Szczególnym rodzajem procesów dyskretnych, które najliczniej występują w praktyce, są procesy binarne procesy, do opisu których wykorzystywane są wielkości dwustanowe (dwu-wartościowe, binarne). Przykłady to: montaż, dozowanie, pakowanie.
12 Przykład procesu ciągłego - autoklaw Rysunek 1: Schemat autoklawu urządzenia do sterylizacji np. instrumentów chirurgicznych, dentystycznych, laryngologicznych, środków farmaceutycznych, materiałów opatrunkowych i innych
13 Przykład procesu ciągłego - regulacja temperatury Rysunek 2: Przykład urządzenia do realizacji procesu ciągłego - regulacja temperatury wsadu. Oznaczenia: Θ - temperatura w piecu, Θ 0 - temperatura wymagana
14 Przykład procesu dyskretnego Rysunek 3: Przykład urządzenia do realizacji procesu dyskretnego - zginanie blach. Oznaczenia: A - mocowanie detalu, B - zgięcie wstępne, C - dogięcie.
15 Automatyka procesów dyskretnych - sterowanie wentylacją Rysunek 4: Sterowanie wentylacją.
16 Automatyka procesów dyskretnych - sterowanie wentylacją Przykład - sterowanie wentylacją Rysunek 5: Sterowanie wentylacją. Binarny sygnał wyjściowy y układu sterującego wentylacją pomieszczenia { y = 0, silnik wentylatora nie pracuje, y = 1, silnik wentylatora pracuje. (1) jest wytwarzany na podstawie binarnych sygnałów wejściowych x 1, x 2 i x 3 z rozmieszczonych w tym pomieszczeniu przekaźników temperatury T o jednakowym progu przełączania: { xi = 0 gdy T < T i, x i = 1 gdy T T i (2)
17 Automatyka procesów dyskretnych - sterowanie wentylacją Istnieją różne warianty zależności sygnału wyjściowego układu od sygnałów wejściowych tablica. Nr stanu x 1 x 2 x 3 y 1 y 2 y 3 y albo 1 0 albo albo 1 0 albo albo albo 1 0 albo albo albo Tablice wartości (Tablice prawdy) Tablice wartości określają wartości sygnałów wyjściowych różnych wariantów układu dla wszystkich kombinacji wartości sygnałów wejściowych.
18 Przykład procesu ciągłego - pojęcia Sterowanie przebiegiem procesu wypieku, co w tym przypadku jest zadaniem pokazanej na rysunku osoby operatora Sterowanie wykonywane bezpośrednio przez operatora nazywa się sterowaniem ręcznym. Całokształt wiedzy umożliwiającej sterowanie procesem to abstrakcyjny model procesu. Wykorzystanie do opisu stanu procesu odpowiednich wielkości fizycznych i reguł matematycznych pozwala na uzyskanie postaci modelu matematycznego procesu. Do kontroli przebiegu procesu mogą być wykorzystane odpowiednie przyrządy pomiarowe (pomiar temperatury Θ) oraz odpowiednie urządzenia wykonawcze (zawór na przewodzie doprowadzającym medium). Sterowaniem nazywa się celowe oddziaływanie na dany proces, w sposób zamierzony, mający doprowadzić do spełnienia określonego celu. Proces, na który wywiera się oddziaływanie sterujące, nazywa się obiektem sterowania.
19 Rozwój automatyki - rys historyczny Starożytność - zegar wodny (wodna klepsydra) Ktesibiosa z Aleksandrii (III w. p.n.e.), maszyny Herona (I w. n.e.). Średniowiecze - Automatyczne lalki naśladujące ruch człowieka Rozwój przemysłu w XVIII w. - zapotrzebowanie na urządzenia napędowe do kopalń, warsztatów tkackich, zakładów obróbki metali i drewna - budowa silnika parowego (Iwan Połzunow, James Watt, XVIII w.), silnika spalinowego i silnika elektrycznego (XIX w.). Rozwój przemysłu w XIX w. - automatyczny warsztat tkacki (Joseph Jacquard, 1804 r.), automaty tokarskie, etc. Początek XX wieku - nowe metody organizacji produkcji, tzw. taśma produkcyjna (Henry Ford, ok r.). II Wojna Światowa - metody projektowania układów automatycznego sterowania i serwomechanizmów. XX wiek - projekt Manhattan, zimna wojna, misje kosmiczne. XIX wiek - przemysł 4.0, IoT.
20 Automatyka - stan obecny Szczególne znaczenie dla rozwoju współczesnej automatyki miało wynalezienie mikroprocesora i rozwój techniki komputerowej, informatyki, środków przekazywania i przetwarzania informacji oraz nowoczesnych metod pomiarowych. Stała się możliwa automatyzacja kompleksowa, czyli automatyzacja złożonych procesów, ciągów technologicznych i zakładów przemysłowych. Rysunek 6: Synoptyka monitora stacji operatorskiej komputerowego układu sterowania blokiem reaktorów w instalacji petrochemicznej.
21 Pojęcia podstawowe, c.d. W układach automatyki mamy do czynienia z przesyłaniem sygnałów. Sygnał Abstrakcyjny model dowolnej mierzalnej wielkości zmieniającej się w czasie, generowanej przez zjawiska fizyczne lub systemy. W zależności od miejsca w procesie, sygnał może być sygnałem wejściowym, wyjściowym procesu, itd. biorąc pod uwagę naturę fizyczną sygnału, sygnał może być sygnałem napięciowym, prądowym, ciśnieniowym, cyfrowym, itd. Zakłócenie Czynniki o charakterze przypadkowym, niezamierzonym, niekontrolowanym, utrudniające sterowanie nazywa się zakłóceniami.
22 Układ sterowania i układ regulacji Układ automatyki Zespół wzajemnie powiązanych elementów biorących udział w sterowaniu automatycznym danego procesu (uporządkowany zgodnie z kierunkiem przekazywania sygnałów). W układach automatyki wyróżnia się otwarty układ sterowania zwany też układem sterowania i zamknięty układ sterowania nazywany układem regulacji automatycznej lub układem regulacji Podstawowa różnica między tymi układami polega na tym, że układ regulacji jest szczególnym przypadkiem układu sterowania - posiada sprzężenie zwrotne, tzn. występuje sprzężenie od wyjścia układu do sterownika.
23 Układ sterowania Rysunek 7: Układ sterowania (otwarty). Pytanie: jak ten schemat ma się do przedstawionego wcześniej układu regulacji temperatury?
24 Układ sterowania - schemat blokowy Rysunek 8: Układ sterowania (otwarty)- schemat blokowy. Oznaczenia: y - wielkość regulowana, w - wartość zadana wielkości regulowanej, u - sygnał sterujący, z - sygnał zakłócający, U.S. - sterownik, O - obiekt regulacji (proces regulowany).
25 Układ regulacji Rysunek 9: Układ regulacji (zamknięty). W warstwie obiektu znajdują się wszystkie elementy technologiczne związane z fizyczną realizacją obiektu takie jak elementy wykonawcze, siłowniki, przetworniki pomiarowe. W warstwie automatyki znajdują się wszystkie elementy niezbędne do realizacji zadania regulacji n.p. regulator, generator wielkości zadanej.
26 Układ regulacji - schemat blokowy Rysunek 10: Układ regulacji (zamkniety)- schemat blokowy. Oznaczenia: y - wielkość regulowana, w - wartość zadana wielkości regulowanej, u - sygnał sterujący, z - sygnał zakłócający, e - odchyłka regulacji, U.S. - regulator, O - obiekt regulacji. Tor główny wskazuje zawsze zasadniczą wielkość wejściową układu (w tym przypadku w) i wielkość wyjściową y. Tor ten ilustruje zwykle przepływ głównego strumienia materiału lub energii w układzie. Tor sprzężenia zwrotnego służy do przekazywania informacji. Zapotrzebowanie energetyczne tego toru jest zwykle pomijanie małe
27 Struktura przyrządowa układu automatyki Występujące w układach automatycznego sterowania (regulacji) urządzenia można podzielić, ze względu na pełnione funkcje, na: obiekty sterowania (regulacji), urządzenia pomiarowe i diagnostyczne, urządzenia przetwarzające sygnały, urządzenia sygnalizacji i rejestracji, urządzenia generujące sygnały sterujące (w ukł. regulacji są to regulatory), urządzenia wykonawcze służące do wprowadzania zmian strumieni materiałów lub energii do obiektów regulacji pod wpływem sygnałów sterujących, osprzęt
28 Struktura przyrządowa układu automatyki Rysunek 11: Schemat blokowy struktury przyrządowej układu automatycznej regulacji. Oznaczenia: y - wielkość regulowana, w (SP) sygnał wielkości zadanej, e sygnał odchyłki regulacji, u sygnał sterujący (sygnał wyjściowy regulatora), y m (PV) wielkość mierzona (wielkość regulowana przetworzona na sygnał standardowy), M regulacja ręczna (Manual), A - regulacja automatyczna (Auto), L - wartość zadana lokalna, R zdalna wartość zadana, ZW zespół wykonawczy, PP przetwornik pomiarowy
29 Sygnały Sygnał Abstrakcyjny model dowolnej mierzalnej wielkości zmieniającej się w czasie, generowanej przez zjawiska fizyczne lub systemy. Sygnał charakteryzują treści fizyczne oraz parametr informacji. Treść fizyczna Treść fizyczna sygnału określa rodzaj wielkości fizycznej jaką jest ten sygnał, np. ciśnienie sprężonego powietrza. Parametr informacji Parametr informacji określa sposób przenoszenia informacji oraz wartość sygnału lub zakres zmian, np. chwilowa wartość sygnału ciśnieniowego hydraulicznego kpa.
30 Sygnały Sygnał analogowy Sygnał analogowy charakteryzuje się tym, że wartości wielkości sygnalizowanej są jednoznacznie i w sposób ciągły odwzorowywane na wartości parametru informacji. Sygnał może być ciągły i nieciągły. Sygnał dyskretny Sygnał dyskretny charakteryzuje się określoną liczbą dyskretnych wartości parametru informacji. Szczególnym przypadkiem sygnałów dyskretnych są sygnały binarne.
31 Sygnały analogowe - ciągłe i zdyskretyzowane w czasie Rysunek 12: Przykłady sygnałów analogowych zdyskretyzowanych w czasie. parametry: ϕ - wartość wielkości nośnej, y wartość sygnału. a) - sygnał ciągły, b) - sygnał przerywany (parametr informacyjny: wartość wielkości nośnej), c) - parametr informacyjny: amplituda impulsów, d) - parametr informacyjny: szerokość impulsów, e) - parametr informacyjny: przesunięcie fazowe impulsów względem chwil próbkowania
32 Sygnały analogowe - standardy w układach automatyki Rysunek 13: Standardowe zakresy zmian sygnałów analogowych.
33 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na obiekt regulacji Ciągłe układy regulacji - obiekt regulacji jest procesem ciągłym, trwa cały czas, np. układ regulacji temperatury w budynku. Dyskretne układy regulacji - obiekt regulacji jest procesem dyskretnym, trwa w wyraźnie określonych momentach, np. z przerwami, jak proces montażu elementów samochodu.
34 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na zadanie regulacji Układy stabilizujące - układy regulacji stałowartościowej gdzie celem jest zapewnienie stabilności układu zamkniętego. Często dodatkowo wymaga się aby oprócz stabilności błąd regulacji mieścił się w dopuszczalnym przedziale, a przebiegi przejściowe układu posiadały pewne zadane własności. Przykład: układ regulacji ciśnienia w zbiorniku. Układy programowe - układy regulacji, w których przebieg wartości zadanej w czasie jest z góry określony. Przykład: proces regulacji temperatury w piecu hartowniczym. Układy nadążne (serwomechanizmy) - układy regulacji, w których sygnał zadany jest nieznaną funkcją czasu, zmieniającą się w trakcie procesu regulacji. Przykład: układ sterujący baterią słoneczną śledzący położenie słońca. Układy ekstremalne - układy regulacji, których zadaniem jest utrzymywanie wielkości wyjściowej obiektu regulacji na wartości ekstremalnej (minimum lub maksimum). Przykład: układ regulacji czystości spalin w elektrociepłowniach.
35 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na sposób działania elementów układu Układy o działaniu ciągłym - wszystkie elementy układu działają w sposób ciągły w czasie i mogą przyjmować w sposób ciągły wartości. W takim układzie wszystkie sygnały występują cały czas, bez przerwy i mogą przyjmować wszystkie wartości w normalnym przedziale pracy. Przykładem układu regulacji ciągłej jest np. układ regulacji poziomu wody w zbiorniku z regulatorem ciągłym typu PID. Układy takie potocznie są nazywane układami ciągłymi. Układy o działaniu dyskretnym - układy, w których jeden lub więcej elementów działa w sposób dyskretny w czasie lub może przyjmować tylko niektóre wartości. Można wyróżnić w tej grupie układy przekaźnikowe i układy impulsowe (z modulacją amplitudy lub czasu trwania impulsu). Przykład układu przekaźnikowego: dwustanowy układ regulacji temperatury w żelazku, przykład układu impulsowego: układ regulacji komputerowej. W pierwszym wymienionym przykładzie obiekt regulacji jest procesem ciągłym, a w drugim może być procesem ciągłym lub dyskretnym. Układy takie potocznie są nazywane układami dyskretnymi.
36 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na liniowość elementów układu Układy liniowe - układy, w których występują tylko elementy liniowe, tzn. elementy opisane funkcjami jednorodnymi, spełniającymi zasadę superpozycji. Układy te są opisywane równaniami różniczkowymi lub różnicowymi. Układy nieliniowe - układy, w których występuje jeden lub więcej elementów nieliniowych, tzn. element nie spełniający zasady superpozycji. Wówczas cały układ nie spełnia zasady superpozycji i jest układem nieliniowym. W istocie rzeczy w każdym układzie występują elementy nieliniowe. Jeżeli jednak można je w obszarze pracy z wystarczająco dobrym przybliżeniem przedstawić jako elementy liniowe to układ przybliżony może być układem liniowym.
37 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na rodzaj aparatury regulacyjnej Układ mechaniczny - układ automatyki jest układem mechanicznym, np. regulator Watta do stabilizacji obrotów maszyny parowej. Układ hydrauliczny - układ automatyki jest zrealizowany w technice hydraulicznej z olejem jako medium do przekazywania sygnałów. Układ pneumatyczny - układ automatyki jest zrealizowany w technice pneumatycznej z powietrzem jako medium do przekazywania sygnałów. Układ elektryczny - układ automatyki jest zrealizowany w technice elektrycznej z sygnałem napięciowym lub prądowym jako medium do przekazywania sygnałów. Układ komputerowy - układ automatyki jest zrealizowany w oparciu o technikę mikroprocesorową, komputerową. Układ mieszany - układ automatyki jest zrealizowany w technice mieszanej np. elektrohydrauliczny
38 Klasyfikacja układów automatyki Podział ze względu na liczbę wejść i wyjść Układ jednowymiarowy - układ o jednym sygnale wejściowym i jednym sygnale wyjściowym (SISO - ang. Single Input Single Output). Układ wielowymiarowy - układ o wielu sygnałach wejściowych i wielu sygnałach wyjściowych (MIMO - ang. Multiple Input Multiple Output). Rysunek 14: Schemat blokowy układu wielowymiarowego.
39 Rysunek techniczny układu automatyki Rysunek 15: Rysunek techniczny układu automatyki natężenia przepływu i ogrzewania wody.
40 Rysunek techniczny układu automatyki W różnych krajach opracowano różne, aczkolwiek podobne standardy dotyczące przygotowania rysunków technicznych układów automatyki. Standardy te są ujęte w normach europejskich, a w USA są zawarte w normie ANSI/ISA-S W układzie automatyki na rysunku występują 3 obwody automatyki oznaczone numerami: układ regulacji poziomu wody w zbiorniku, układ regulacji temperatury wody, układ regulacji natężenia wypływu wody ze zbiornika. Wykaz oznaczeń literowych: Pierwsza litera: T - temperatura, L - poziom, F - natężenie przepływu. Pozostałe litery: C - regulator, I - wskaźnik, R - rejestrator, T - przetwornik, V - zawór.
41 Rysunek techniczny układu automatyki LT-101 Czujnik i przetwornik sygnału poziomu wody w zbiorniku (4-20 ma). LIC-101 Regulator układu regulacji poziomu wody w zbiorniku ze wskazaniem (4-20 ma). LY-101 Przetwornik prądowego sygnału sterującego na sygnał pneumatyczny do siłownika (3-15 psi). LV-101 Zawór sterujący dopływem wody do zbiornika z elementem wykonawczym. TT-102 Czujnik i przetwornik temperatury, generuje prądowy sygnał pomiarowy (4-20 ma). TIC-102 Regulator układu regulacji temperatury w zbiorniku ze wskazaniem (4-20 ma). TV-102 Zawór sterujący dopływem wody płynu grzewczego do zbiornika z elementem wykonawczym. FT-103 Czujnik i przetwornik natężenia przepływu wody (4-20 ma). FIC-103 Regulator układu regulacji natężenia przepływu wody wypływającej ze zbiornika (4-20 ma). FV-103 Zawór sterujący natężeniem przepływu wody.
42 Przykład - nalewanie wody do szklanki Rysunek 16: Przykład układu regulacji procesu ciągłego - regulacja poziomu wody w zbiorniku (szklance).
43 Przykład - nalewanie wody do szklanki CEL: Napełnienie szklanki do połowy wodą. Rysunek 17: Przykład układu regulacji procesu ciągłego - regulacja poziomu wody w zbiorniku (szklance). FUNKCJE: sensoryczne - wzrok, waga szklanki, wykonawcze - ręka, kran, regulacyjne - mózg.
44 Przykład - autopilot w samochodach
45 Przykład - autopilot w samochodach
46 Przykład - autopilot w samochodach
47 Przykład - autopilot w samochodach
48 Przykład - autopilot w samochodach
49 Przykład - zawody DARPA Challenge, USA
50 Projektowanie układu regulacji
51 Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki Instytut Automatyki i Robotyki, Wydział Mechatroniki PW Warszawa, 2019
Podstawy Automatyki. Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki. dr inż. Jakub Możaryn
Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki Instytut Automatyki i Robotyki, Wydział Mechatroniki PW Warszawa, 2017 Wstęp Obecnie wiele urządzeń wyposażonych jest w mechanizm działania,
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki. dr inż. Jakub Możaryn
Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki Instytut Automatyki i Robotyki, Wydział Mechatroniki PW Warszawa, 2018 Wstęp Obecnie wiele urządzeń wyposażonych jest w mechanizm działania,
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 1 - pojęcia podstawowe i klasyfikacja układów automatyki Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Wstęp Obecnie wiele urządzeń wyposażonych jest w coś, co ogólnie nazywamy automatyką. Poczynając
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 7 - obiekty regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 7 - obiekty regulacji Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2018 Obiekty regulacji Obiekt regulacji Obiektem regulacji nazywamy proces technologiczny podlegający oddziaływaniu zakłóceń, zachodzący
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoAutomatyzacja. Ćwiczenie 9. Transformata Laplace a sygnałów w układach automatycznej regulacji
Automatyzacja Ćwiczenie 9 Transformata Laplace a sygnałów w układach automatycznej regulacji Rodzaje elementów w układach automatyki Blok: prostokąt ze strzałkami reprezentującymi jego sygnał wejściowy
Bardziej szczegółowoInformacje ogólne. Podstawy Automatyki I. Instytut Automatyki i Robotyki
Informacje ogólne 1 Podstawy Automatyki I Instytut Automatyki i Robotyki Autorzy programu: prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny, dr inż. Wieńczysław Jacek Kościelny Semestr V Liczba godzin zajęć według
Bardziej szczegółowoInformacje ogólne. Podstawy Automatyki. Instytut Automatyki i Robotyki
Informacje ogólne 1 Podstawy Automatyki Instytut Automatyki i Robotyki Autorzy programu: prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny, dr inż. Wieńczysław Jacek Kościelny Semestr IV Liczba godzin zajęć według
Bardziej szczegółowoDr hab. inż. Jan Duda. Wykład dla studentów kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji
Automatyzacja i Robotyzacja Procesów Produkcyjnych Dr hab. inż. Jan Duda Wykład dla studentów kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Podstawowe pojęcia Automatyka Nauka o metodach i układach sterowania
Bardziej szczegółowoAutomatyka i Regulacja Automatyczna SEIwE- sem.4
Automatyka i Regulacja Automatyczna SEIwE- sem.4 Wykład 30/24h ( Lab.15/12h ) dr inż. Jan Deskur tel. 061665-2735(PP), 061 8776135 (dom) Jan.Deskur@put.poznan.pl (www.put.poznan.pl\~jan.deskur) Zakład
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 12 - Układy przekaźnikowe. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 12 - Układy przekaźnikowe Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Projektowanie układów kombinacyjnych Układy kombinacyjne są realizowane: w technice stykowo - przekaźnikowej, z elementów
Bardziej szczegółowoAutomatyka i sterowania
Automatyka i sterowania Układy regulacji Regulacja i sterowanie Przykłady regulacji i sterowania Funkcje realizowane przez automatykę: regulacja sterowanie zabezpieczenie optymalizacja Automatyka i sterowanie
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechatronika Studia pierwszego stopnia. Podstawy automatyki Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu:
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechatronika Studia pierwszego stopnia Przedmiot: Podstawy automatyki Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: MT 1 N 0 4 4-0_1 Rok: II Semestr: 4 Forma studiów:
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia 6 REGULACJA TRÓJPOŁOŻENIOWA
Instrukcja do ćwiczenia 6 REGULACJA TRÓJPOŁOŻENIOWA Cel ćwiczenia: dobór nastaw regulatora, analiza układu regulacji trójpołożeniowej, określenie jakości regulacji trójpołożeniowej w układzie bez zakłóceń
Bardziej szczegółowoObiekt. Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany).
SWB - Systemy wbudowane w układach sterowania - wykład 13 asz 1 Obiekt sterowania Wejście Obiekt Wyjście Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany). Fizyczny obiekt (proces, urządzenie)
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. wykład 1 (26.02.2010) mgr inż. Łukasz Dworzak. Politechnika Wrocławska. Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji (I-24)
Podstawy Automatyki wykład 1 (26.02.2010) mgr inż. Łukasz Dworzak Politechnika Wrocławska Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji (I-24) Laboratorium Podstaw Automatyzacji (L6) 105/2 B1 Sprawy organizacyjne
Bardziej szczegółowoII. STEROWANIE I REGULACJA AUTOMATYCZNA
II. STEROWANIE I REGULACJA AUTOMATYCZNA 1. STEROWANIE RĘCZNE W UKŁADZIE ZAMKNIĘTYM Schemat zamkniętego układu sterowania ręcznego przedstawia rysunek 1. Centralnym elementem układu jest obiekt sterowania
Bardziej szczegółowoUrządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu
Urządzenia automatyki przemysłowej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu 06.0-WE-AiRP-UAP Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki
Bardziej szczegółowoWykład nr 1 Podstawowe pojęcia automatyki
Wykład nr 1 Podstawowe pojęcia automatyki Podstawowe definicje i określenia wykorzystywane w automatyce Omówienie podstawowych elementów w układzie automatycznej regulacji Omówienie podstawowych działów
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Regulacja zadajnik regulator sygnał sterujący (sterowanie) zespół wykonawczy przetwornik pomiarowy
Bardziej szczegółowoPodstawy automatyki. Energetyka Sem. V Wykład 1. Sem /17 Hossein Ghaemi
Podstawy automatyki Energetyka Sem. V Wykład 1 Sem. 1-2016/17 Hossein Ghaemi Hossein Ghaemi Katedra Automatyki i Energetyki Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechnika Gdańska pok. 222A WOiO Tel.:
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: systemy sterowania Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium UKŁADY AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Industrial Automatics Systems
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiotu: kierunkowy ogólny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z własnościami
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki. Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI
Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI 12. Regulacja dwu- i trójpołożeniowa (wg. Holejko, Kościelny: Automatyka procesów ciągłych)
Bardziej szczegółowoInżynieria Bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoSYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ
SYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Wykład: Układy sterowania i regulacji w energetyce Prowadzący: dr inż. Marcin Michalski kontakt: e-mail: energetyka.michalski@gmail.com energetyka.michalski Slajd 1 ZASADY
Bardziej szczegółowoZ-ZIP-103z Podstawy automatyzacji Basics of automation
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 01/013 Z-ZIP-103z Podstawy automatyzacji Basics of automation A. USYTUOWANIE MODUŁU
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Automatyka Automatics Forma studiów: studia stacjonarne Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba
Bardziej szczegółowoRys. 1 Otwarty układ regulacji
Automatyka zajmuje się sterowaniem, czyli celowym oddziaływaniem na obiekt, w taki sposób, aby uzyskać jego pożądane właściwości. Sterowanie często nazywa się regulacją. y zd wartość zadana u sygnał sterujący
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki. Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI
Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI 12. Regulacja dwu- i trójpołożeniowa (wg. Holejko, Kościelny: Automatyka procesów ciągłych)
Bardziej szczegółowoElementy układu automatycznej regulacji (UAR)
1 Elementy układu automatycznej regulacji (UAR) Wprowadzenie W naszej szkole, specjalizacją w klasie elektronicznej jest automatyka przemysłowa. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie czytelnikom
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA Regulacja PID, badanie stabilności układów automatyki
Opracowano na podstawie: INSTRUKCJA Regulacja PID, badanie stabilności układów automatyki 1. Kaczorek T.: Teoria sterowania, PWN, Warszawa 1977. 2. Węgrzyn S.: Podstawy automatyki, PWN, Warszawa 1980 3.
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Rodzaj zajęd: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z podstawowymi
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Przygotowanie zadania sterowania do analizy i syntezy zestawienie schematu blokowego
Bardziej szczegółowoDobór parametrów regulatora - symulacja komputerowa. Najprostszy układ automatycznej regulacji można przedstawić za pomocą
Politechnika Świętokrzyska Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn Centrum Laserowych Technologii Metali PŚk i PAN Zakład Informatyki i Robotyki Przedmiot:Podstawy Automatyzacji - laboratorium, rok I, sem.
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: MODELOWANIE I SYMULACJA UKŁADÓW STEROWANIA Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1.
Bardziej szczegółowo1. Wiadomości wstępne
1 1. Wiadomości wstępne 1.1. Wprowadzenie W bliższym i dalszym naszym otoczeniu nieustannie zachodzą niezliczone, różnorodne fizyczne i chemiczne przemiany stanu materii. Są to procesy naturalne dokonujące
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 9 - Dobór regulatorów. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 9 - Dobór regulatorów. Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 Dobór regulatorów Podstawową przesłanką przy wyborze rodzaju regulatora są właściwości dynamiczne obiektu regulacji. Rysunek:
Bardziej szczegółowoProwadzący(a) Grupa Zespół data ćwiczenia Lp. Nazwisko i imię Ocena LABORATORIUM 4. PODSTAW 5. AUTOMATYKI
Instytut Automatyki i Robotyki Prowadzący(a) Grupa Zespół data ćwiczenia Lp. Nazwisko i imię Ocena 1. 2. 3. LABORATORIUM 4. PODSTAW 5. AUTOMATYKI Ćwiczenie PA7b 1 Badanie jednoobwodowego układu regulacji
Bardziej szczegółowoZautomatyzowane systemy produkcyjne Kod przedmiotu
Zautomatyzowane systemy produkcyjne - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Zautomatyzowane systemy produkcyjne Kod przedmiotu 06.6-WZ-LogP-ZSP-S16 Wydział Kierunek Wydział Ekonomii i Zarządzania
Bardziej szczegółowoProwadzący: Prof. PWr Jan Syposz
Automatyzacja w inżynierii środowiska Prowadzący: Wykład 1 Prof. PWr Jan Syposz Zakres tematyczny wykładu Wprowadzenie do techniki regulacji i sterowania Regulatory Programowanie sterowników swobodnie
Bardziej szczegółowoUkład regulacji ze sprzężeniem zwrotnym: - układ regulacji kaskadowej - układ regulacji stosunku
Układ regulacji ze sprzężeniem zwrotnym: - układ regulacji kaskadowej - układ regulacji stosunku Przemysłowe Układy Sterowania PID Opracowanie: dr inż. Tomasz Rutkowski Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
Bardziej szczegółowoWarstwowa struktura układów sterowania ciągłymi procesami przemysłowymi
Warstwowa struktura układów sterowania ciągłymi procesami przemysłowymi warstwa zarządzania warstwa sterowania operatywnego system stertowania zmiennych procesowych ciągłych warstwa sterowania nadrzędnego
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Dr inż.
Bardziej szczegółowoUrządzenia i systemy automatyki. Elektrotechnika I stopień ogólno akademicki. niestacjonarne. przedmiot kierunkowy
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Automatics systems and devices Obowiązuje
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: NAPĘDY I STEROWANIE ELEKTROHYDRAULICZNE MASZYN DRIVES AND ELEKTRO-HYDRAULIC MACHINERY CONTROL SYSTEMS Kierunek: Mechatronika Forma studiów: STACJONARNE Kod przedmiotu: S1_07 Rodzaj przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 7 - Jakość układu regulacji. Dobór nastaw regulatorów PID. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 7 - Jakość układu regulacji. Dobór nastaw regulatorów PID Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Jakość układu regulacji Oprócz wymogu stabilności asymptotycznej, układom regulacji stawiane
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2030/2031 Kod: EAR n Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Aparatura Automatyzacji Rok akademicki: 2030/2031 Kod: EAR-1-505-n Punkty ECTS: 5 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Automatyka i Robotyka
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Sterowanie układem hydraulicznym z proporcjonalnym zaworem przelewowym Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, M. Stosiak 1 Proporcjonalne elementy
Bardziej szczegółowoUrządzenia i systemy automatyki. Elektrotechnika I stopień ogólno akademicki. stacjonarne. przedmiot kierunkowy
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Automatics systems and devices Obowiązuje
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA SEMINARIUM Z AUTOMATYKI CHŁODNICZEJ Budowa, działanie, funkcje uŝytkowe i przykłady typowego zastosowania sterowników do urządzeń chłodniczych i pomp ciepła Wykonał: Jan Mówiński SUCHiKl
Bardziej szczegółowoSterowanie pracą reaktora chemicznego
Sterowanie pracą reaktora chemicznego Celem ćwiczenia jest opracowanie na sterowniku programowalnym programu realizującego jednopętlowy układ regulacji a następnie dobór nastaw regulatora zapewniających
Bardziej szczegółowoAutomatyka i Regulacja Automatyczna Laboratorium Zagadnienia Seria II
Automatyka i Regulacja Automatyczna Laboratorium Zagadnienia Seria II Zagadnienia na ocenę 3.0 1. Podaj transmitancję oraz naszkicuj teoretyczną odpowiedź skokową układu całkującego z inercją 1-go rzędu.
Bardziej szczegółowoWykład 9. Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego:
Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 9 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów przełączających Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego: intuicyjna
Bardziej szczegółowoWyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach
Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach 1 Sygnały wejściowe/wyjściowe w sterowniku PLC Izolacja galwaniczna obwodów sterownika Zasilanie sterownika Elementy sygnalizacyjne Wejścia logiczne (dwustanowe)
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) przedmiotu
WM Karta (sylabus) przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Podstawy automatyki Kod przedmiotu Status przedmiotu: MBM N 0 3 39-0_0 Język wykładowy: polski Rok: II
Bardziej szczegółowoUkłady sterowania: a) otwarty, b) zamknięty w układzie zamkniętym, czyli w układzie z ujemnym sprzężeniem zwrotnym (układzie regulacji automatycznej)
Istnieją dwa podstawowe sposoby sterowania: w układzie otwartym: układ składa się z elementu sterującego i obiektu sterowania; element sterujący nie otrzymuje żadnych informacji o sygnale wyjściowym y,
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MORSKA w GDYNI
AKADEMIA MORSKA w GDYNI WYDZIAŁ MECHANICZNY Nr 21 Przedmiot: Automatyka i robotyka I, II Kierunek/Poziom kształcenia: Forma studiów: Profil kształcenia: Specjalność: MiBM/ studia pierwszego stopnia stacjonarne
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Program 2 Podstawy Automatyki Instytut Automatyki i Robotyki
Bardziej szczegółowoZautomatyzowane systemy produkcyjne
Zautomatyzowane systemy produkcyjne dr inŝ. Marcin Kiełczewski e-mail, www: marcin.kielczewski@put.poznan.pl www.put.poznan.pl/~marcin.kielczewski pok. 420 WE, tel.: 61 665 2848 1 Literatura Springer Handbook
Bardziej szczegółowoZestaw 1 1. Rodzaje ruchu punktu materialnego i metody ich opisu. 2. Mikrokontrolery architektura, zastosowania. 3. Silniki krokowe budowa, zasada działania, sterowanie pracą. Zestaw 2 1. Na czym polega
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: NAPĘDY I STEROWANIE ELEKTROHYDRAULICZNE I ELEKTROPNEUMATYCZNE MASZYN Drives and electropneumatics and electrohydraulics machine control Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy
Bardziej szczegółowoElektronika i Telekomunikacja I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu EiT_S_I_RE_AEwT Nazwa modułu Regulatory elektroniczne Nazwa modułu w języku angielskim
Bardziej szczegółowoSterowniki PLC. Elektrotechnika II stopień Ogólno akademicki. przedmiot kierunkowy. Obieralny. Polski. semestr 1
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E2T-09-s2 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable Logic
Bardziej szczegółowo(13)B3 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)
RZECZPOSPOLITA POLSKA (13)B3 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 176704 (21) Numer zgłoszenia: 308623 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 15.05.1995 (61) Patent dodatkowy do patentu:
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: NAPĘDY I STEROWANIE PNEUMATYCZNE MASZYN PNEUMATIC DRIVE AND CONTROL OF MACHINES Kierunek: MECHATRONIKA Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW MECHANICZNYCH
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 13 - Wprowadzenie do układów sekwencyjnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 13 - Wprowadzenie do układów sekwencyjnych. Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Pojęcia podstawowe Posłużmy się ponownie przykładem układu sterującego pracą siłowników, wymuszającego realizację
Bardziej szczegółowoMechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Aktory
Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Aktory 1 Definicja aktora Aktor (ang. actuator) -elektronicznie sterowany człon wykonawczy. Aktor jest łącznikiem między urządzeniem przetwarzającym informację
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do technik regulacji automatycznej. prof nzw. dr hab. inż. Krzysztof Patan
Wprowadzenie do technik regulacji automatycznej prof nzw. dr hab. inż. Krzysztof Patan Czym jest AUTOMATYKA? Automatyka to dziedzina nauki i techniki zajmująca się teorią i praktycznym zastosowaniem urządzeń
Bardziej szczegółowoOpis modułu kształcenia Automatyka przemysłowa
Opis modułu kształcenia Automatyka przemysłowa Nazwa studiów podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Nazwa kierunku studiów, z którym jest związany
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) przedmiotu
WM Karta (sylabus) przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Podstawy automatyki Status przedmiotu: Język wykładowy: polski Rok: II Nazwa specjalności: Rodzaj zajęć
Bardziej szczegółowoSterowniki programowalne Programmable Controllers. Energetyka I stopień Ogólnoakademicki. przedmiot kierunkowy
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Sterowniki programowalne Programmable Controllers
Bardziej szczegółowoS Y L A B U S P R Z E D M I O T U. Urządzenia wykonawcze Actuators, design and function
"Z A T W I E R D Z A M" Dziekan Wydziału Mechatroniki Prof. dr hab. inż. Radosław TRĘBIŃSKI Warszawa, dnia... NAZWA PRZEDMIOTU: Wersja anglojęzyczna: Kod przedmiotu: Podstawowa jednostka organizacyjna
Bardziej szczegółowoAutomatyka przemysłowa na wybranych obiektach. mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, 54-156 Wrocław
Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, 54-156 Wrocław 2 Cele prezentacji Celem prezentacji jest przybliżenie automatyki przemysłowej
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2013/2014 Kod: EEL s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Elektronika przemysłowa Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EEL-1-513-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Elektrotechnika Specjalność:
Bardziej szczegółowoPodstawy automatyki Bases of automatic
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod Nazwa Nazwa w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Podstawy automatyki
Bardziej szczegółowoE-E-A-1008-s6. Sterowniki PLC. Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E-A-1008-s6 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable
Bardziej szczegółowoKarta (sylabus) przedmiotu
WM Karta (sylabus) przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia I stopnia o profilu: A P Przedmiot: Pneumatyka z hydrauliką Kod przedmiotu Status przedmiotu: MBM N 0 6 54-0_0 Język wykładowy: polski Rok:
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. Podstawy elektroniki cyfrowej B6. Fundamentals of digital electronic
KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Nazwa przedmiotu (j. ang.): Kierunek studiów: Specjalność/specjalizacja: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów:
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika UKŁADY NAPĘDOWE MASZYN I URZĄDZEO Drive systems of machines and devices Forma studiów: stacjonarne Kod przedmiotu: B04 Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy dla kierunku
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU
I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: SYSTEMY DYNAMICZNE 2. Kod przedmiotu: Esd 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechatronika 5. Specjalność: Techniki Komputerowe
Bardziej szczegółowoProjektowanie siłowych układów hydraulicznych - opis przedmiotu
Projektowanie siłowych układów hydraulicznych - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Projektowanie siłowych układów hydraulicznych Kod przedmiotu 06.1-WM-MiBM-MiUW-P-15_15 Wydział Kierunek
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska. Gdańsk, 2016
Politechnika Gdańska Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Katedra Systemów Geoinformatycznych Aplikacje Systemów Wbudowanych Programowalne Sterowniki Logiczne (PLC) Krzysztof Bikonis Gdańsk,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki
Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/ Teoria maszyn i podstawy automatyki semestr zimowy 2017/2018
Bardziej szczegółowoE-4EZA1-10-s7. Sterowniki PLC
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-4EZA1-10-s7 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable
Bardziej szczegółowoUSTAWNIK TOLERUJĄCY USZKODZENIA TORU SPRZĘśENIA ZWROTNEGO
USTAWNIK TOLERUJĄCY USZKODZENIA TORU SPRZĘśENIA ZWROTNEGO Przykład zintegrowanego systemu mechatronicznego Michał Bartyś Wprowadzenie Schemat blokowy Funkcje ustawnika Model przyczynowo-skutkowy Środowisko
Bardziej szczegółowoAutomatyka w inżynierii środowiska. Wykład 1
Automatyka w inżynierii środowiska Wykład 1 Wstępne informacje Podstawa zaliczenia wykładu: kolokwium 21.01.2012 Obecność na wykładach: zalecana. Zakres tematyczny przedmiotu: (10 godzin wykładów) Standardowe
Bardziej szczegółowow przemyśle niezastąpieni
www.introl.pl Introl Sp. z o.o. w przemyśle niezastąpieni 1 Introl Sp. z o.o. 40-519 Katowice, ul. T.Kościuszki 112; tel: +48 32 789 00 00 fax: +48 32 789 00 10 e-mail: introl@introl.pl Grupa INTROL 2
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: KINEMATYKA I DYNAMIKA MANIPULATORÓW I ROBOTÓW Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Systemy sterowania Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoSpis treści. Dzień 1. I Elementy układu automatycznej regulacji (wersja 1109) II Rodzaje regulatorów i struktur regulacji (wersja 1109)
Spis treści Dzień 1 I Elementy układu automatycznej regulacji (wersja 1109) I-3 Podstawowy problem sterowania I-4 Przykładowy obiekt regulacji I-5 Schemat blokowy układu automatycznej regulacji I-6 Klasyfikacja
Bardziej szczegółowonr projektu w Politechnice Śląskiej 11/030/FSD18/0222 KARTA PRZEDMIOTU
Z1-PU7 WYDANIE N3 Strona: 1 z 5 (pieczęć jednostki organizacyjnej) KARTA PRZEDMIOTU 1) Nazwa przedmiotu: AUTOMATYZACJA I ROBOTYZACJA PROCESÓW 3) Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2018/2019
Bardziej szczegółowoprzedmiot specjalnościowy przedmiot obowiązkowy polski szósty
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoSTUDIA I STOPNIA STACJONARNE ELEKTROTECHNIKA
STUDIA I STOPNIA STACJONARNE ELEKTROTECHNIKA PRZEDMIOT: ROK: 3 SEMESTR: 5 (zimowy) RODZAJ ZAJĘĆ I LICZBA GODZIN: LICZBA PUNKTÓW ECTS: RODZAJ PRZEDMIOTU: URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE 5 Wykład 30 Ćwiczenia Laboratorium
Bardziej szczegółowoElektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013
Bardziej szczegółowoKomputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium
Komputerowe systemy pomiarowe Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium 1 - Cel zajęć - Orientacyjny plan wykładu - Zasady zaliczania przedmiotu - Literatura Klasyfikacja systemów pomiarowych
Bardziej szczegółowo1. Regulatory ciągłe liniowe.
Laboratorium Podstaw Inżynierii Sterowania Ćwiczenie: Regulacja ciągła PID 1. Regulatory ciągłe liniowe. Zadaniem regulatora w układzie regulacji automatycznej jest wytworzenie sygnału sterującego u(t),
Bardziej szczegółowoKierunek i poziom studiów: Technologia chemiczna, pierwszy Sylabus modułu: Automatyka i pomiar wielkości fizykochemicznych (0310-TCH-S1-021)
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Technologia chemiczna, pierwszy Sylabus modułu: Automatyka i pomiar wielkości fizykochemicznych (0310-TCH-S1-021) Nazwa wariantu modułu
Bardziej szczegółowoMT 2 N _0 Rok: 1 Semestr: 1 Forma studiów:
Mechatronika Studia drugiego stopnia Przedmiot: Diagnostyka maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: MT N 0 1 1-0_0 Rok: 1 Semestr: 1 Forma studiów: Studia niestacjonarne Rodzaj zajęć i liczba
Bardziej szczegółowo