ORGANIZACJA PRACOWNI INFORMATYCZNEJ. Przygotowały pod kierunkiem dr Edwarda Bryniarskiego Alicja Furtan Dorota Lip

Transkrypt

1 ORGANIZACJA PRACOWNI INFORMATYCZNEJ Przygotowały pod kierunkiem dr Edwarda Bryniarskiego Alicja Furtan Dorota Lip 1

2 Pracownie komputerowe powoli stają się codziennością w wielu polskich szkołach. Pozwalają uczniom zdobyć wiedzę niezbędną do funkcjonowania w erze informacji. Jednak prowadzenie szkolnej pracowni nie jest zadaniem łatwym. Duża liczba pomysłowych nastoletnich użytkowników zainstalowanego tam sprzętu sprawia, że utrzymanie go w stanie nadającym się do prowadzenia zajęć dydaktycznych wymaga sporo wysiłku od opiekuna pracowni. Dzisiejsza prezentacja będzie pomocna w pracy każdego opiekuna szkolnej pracowni komputerowej. Wesprze w rozwiązywaniu typowych problemów występujących w pracowniach, w których na stacjach roboczych i serwerze zainstalowano jeden z systemów operacyjnych firmy Microsoft. 2

3 Prezentacja składa się z ośmiu działów: 1) Uruchamianie 2) Instalowanie i aktualizowanie 3) Konfigurowanie środowiska użytkownika 5) Konfigurowanie sieci 4) Zarządzanie użytkownikami 6) Udostępnianie zasobów 7) Zabezpieczenie komputerów 8) Kopie zapasowe i odtwarzanie danych 3

4 URUCHAMIANIE 4

5 Możemy uniknąć wielu kłopotów z prawidłowym uruchomieniem komputerów uczniowskich poprzez uruchomienie w pierwszej kolejności serwera. Jeżeli pracownia połączona jest z Internetem za pośrednictwem modemu, równocześnie z włączeniem serwera należy włączyć jego zasilanie. Nie trzeba się logować na serwerze, aby komputery uczniowskie mogły korzystać z zasobów sieciowych. Po uruchomieniu wszystkich usług serwera możemy włączać komputery uczniowskie. Jeżeli na niektórych komputerach wystąpią jakieś problemy, należy spróbować uruchamiać komputery uczniowskie pojedynczo, w odstępie kilkudziesięciu sekund. 5

6 Najczęstsze problemy z logowaniem: Komputery uczniowskie z reguły uruchamiane są przez samych uczniów, tak więc to oni podają niezbędne do zalogowania informacje: nazwę użytkownika, domeny i hasło. Najczęstszym błędem jest w związku z tym podanie przez nich niepoprawnych danych. 6

7 Rozwiązywanie problemów z uruchamianiem systemu: Różnego typu problemy mogą spowodować, że podczas uruchamiania systemu operacyjnego na ekranie będą się pojawiały komunikaty o błędach, a system zawiesi się. W pierwszej kolejności należy po prostu spróbować ponownie uruchomić komputer, nie należy jednak za wszelką cenę zalogować się do uszkodzonego systemu Windows. Wszystkie systemy Windows mogą zostać uruchomione w jednym ze specjalnych trybów działania. Jednym z nich jest tryb awaryjny, w którym wczytywane są tylko niezbędne sterowniki i uruchamiane tylko niezbędne do działania usługi systemowe. Takie uruchomienie komputera często pozwala zlokalizowanie i usunięcie błędu uniemożliwiającego jego normalną pracę. 7

8 INSTALOWANIE I AKTUALIZOWANIE 8

9 Instalacja nienadzorowana: Instalacja systemów Windows może zostać zautomatyzowana, w ten sposób nauczyciel nie będzie musiał tracić czasu na wielokrotne instalowanie systemu. Wymaga to jedynie utworzenia pliku instalacji nienadzorowanej, w którym zapisane zostaną wszystkie ustawienia niezbędne instalatorowi systemy, a następnie uruchomienia instalatora ze wskazaniem lokalizacji tego pliku. W zależności od wersji systemu operacyjnego, w przeprowadzeniu instalacji nienadzorowanej możemy skorzystać z pomocy narzędzi graficznych. 9

10 Aktualizacja sterowników: Na stronach producentów sprzętu komputerowego regularnie umieszczane są nowsze wersje sterowników do danego urządzenia. Ponieważ z reguły pozbawione są one błędów dostrzeżonych w wersjach wcześniejszych lub umożliwiają wydajniejszą pracę urządzenia, należy aktualizować sterowniki urządzeń zainstalowanych w komputerze. 10

11 KONFIGUROWANIE ŚRODOWISKA UŻYTKOWNIKA 11

12 Instalowanie nowego urządzenia: Aby dowolny składnik komputera (modem, stacje dysków, napęd CD-ROM, kontroler dysku twardego czy karta grafiki) mógł być wykorzystywany w środowisku systemu Windows, musi zostać najpierw prawidłowo zainstalowany. Aby zainstalować nowe urządzenie w systemie Windows NT/2000/XP, trzeba zalogować się jako użytkownik należący do grupy lokalnych administratorów. 12

13 Konfiguracja środowiska systemowego: Ustawienia systemowe obowiązują wszystkich zalogowanych do komputera użytkowników. Nie ma potrzeby konfigurowania środowiska systemowego oddzielnie dla każdego użytkownika. 13

14 ZARZĄDZANIE UŻYTKOWNIKAMI 14

15 Użytkownicy i grupy użytkowników: W domenach Windows użytkownicy powinni zostać połączeni w grupy globalne, grupy globalne powinny zostać na poszczególnych komputerach dodane do odpowiednich grup lokalnych, a grupom lokalnym należy nadać odpowiednie uprawnienia. W rezultacie ułatwimy sobie zarządzanie uprawnieniami użytkowników, w szczególności uzyskamy model bezpieczeństwa oparty na funkcjach, jakie pełnią poszczególni użytkownicy systemu (nauczyciele, administratorzy, uczniowie itd..). 15

16 Profile użytkowników: W systemach Windows wyróżnia się trzy typy profili: lokalne, mobilne i obowiązkowe: 1. Lokalny profil użytkownika tworzony jest przy pierwszym logowaniu użytkownika do danego komputera. Jest przechowywany lokalnie i dostęp do niego można uzyskać tylko z jednej stacji. 2.Mobilny profil użytkownika jest przechowywany na serwerze i dostępny użytkownikom zawsze i z dowolnego miejsca. Wszelkie wprowadzane zmiany zostają przesłane do serwera i zapisane. 3.Obowiązkowy profil użytkownika to profil mobilny, którego użytkownik nie może aktualizować. Żadne modyfikacje nie są zapisywane, a użytkownik otrzymuje zawsze jednakowe ustawienia. 16

17 KONFIGUROWANIE SIECI 17

18 Projekt lokalnej sieci komputerowej: Tworząc własną sieć komputerową, musimy zacząć od wyboru nośnika w przypadku przewodów najlepszym wyborem wydaje się ekranowana lub nieekranowana skrętka typu Ethernet. Alternatywnym rozwiązaniem jest wybór sieci bezprzewodowej jej montaż nie wymaga instalacji okablowania, ale należy się liczyć z niższą przepustowością i wyższymi kosztami urządzeń sieciowych. 18

19 Wykorzystanie skrętki wymaga zastosowania koncentratora sieci Ethernet urządzenia, do którego podłączone są wszystkie komputery w sieci. Planując umiejscowienie koncentratora, pamiętaj, że jest to urządzenie aktywne (a więc musi zostać podłączone do sieci elektrycznej), oraz że poszczególne kable łączące komputery powinny być jak najkrótsze. Oprócz koncentratora, w każdym komputerze podłączonym do sieci będziesz musiał zainstalować kartę sieciową. Wybierając jej model, sprawdź: czy karta przeznaczona jest do sieci typu Ethernet, czy karta będzie pasowała do gniazd rozszerzających dostępnych w komputerze, Czy do karty da się podłączyć wybrany przez Ciebie rodzaj kabli. Niezbędny okaże się zakup drobnego osprzętu sieciowego wtyczek i gniazdek RJ-45 oraz urządzenia, które pozwoli założyć wtyczki na kabel. 19

20 UDOSTĘPNIANIE ZASOBÓW 20

21 Drukarki: Komputer, do którego drukarka jest fizycznie podłączona, nazywa się serwerem drukarki. Chociaż serwerem drukarki może być dowolny komputer podłączony do sieci, z reguły tę funkcję pełni serwer kontroler pracowni. Aby pozostali użytkownicy sieci mogli korzystać z drukarki, po zainstalowaniu należy ją udostępnić i nadać do niej odpowiednie uprawnienia. 21

22 Dyski: System Windows NT/2000 i XP w wersji Professional automatycznie udostępniają administratorom wszystkie lokalne dyski twarde, tworząc udziały administracyjne. Udziały takie nie są pokazywane w oknie Otoczenia sieciowe, a dostęp do nich mają wyłącznie administratorzy systemu. Ponadto niemożliwe jest trwałe wyłączenie tych udziałów przy ponownym uruchomieniu komputera zostaną one automatycznie odtworzone. 22

23 Uprawnienia: Uprawnienia służą do kontrolowania kto może uzyskiwać dostęp do zasobu, a kto nie może. Domyślnie wszyscy użytkownicy uzyskują pełny dostęp do zasobu, jeżeli natomiast użytkownikowi odmówiono dostępu do zasobu, jest to ustawienie zastępujące wszelkie posiadane przez niego uprawnienia. 23

24 ZABEZPIECZENIE KOMPUTERÓW 24

25 Chociaż instalacja systemów Windows, zarządzanie nimi i praca z nimi są łatwe, to ich zabezpieczenie przed niechcianymi programami i błędnymi lub przypadkowymi zmianami w konfiguracji już nie. W bieżącym dziale znajdują się podstawowe wskazówki dotyczące samodzielnego zabezpieczania komputerów przed skutkami uruchomienia niechcianych programów. 25

26 Wirusy: Oprogramowanie firmy Microsoft jest niezwykle podatne na ataki różnego typu wirusów. Spowodowane jest to m.in..: 1. Ogromną popularnością tego oprogramowania, szczególnie systemów Windows i pakietu Microsoft Office, 2. Strategią marketingową tej firmy, w tym nie ujawnianiem kodu źródłowego oprogramowania, 3. Zauważalną niechęcią wielu osób do firmy Microsoft. W rezultacie każdy komputer z zainstalowanym systemem Windows powinien być cały czas chroniony przez program antywirusowy z uaktualnianą codziennie bazą wirusów. 26

27 Niechciane programy: Wszelkiego rodzaju wirusy nie są jedynymi programami, których uruchamianiu chcielibyśmy zapobiec. Niestety, skuteczne umożliwienie użytkownikom systemu uruchamiania innych niż dozwolone programy wymaga skonfigurowania infrastruktury kluczy publicznych. W ten sposób będziemy mogli cyfrowo podpisać (generując funkcje skrótu) programy, a system Windows będzie sprawdzał czy wyliczona dla programu, który ma zostać uruchomiony wartość funkcji skrótu znajduje się na liście dopuszczalnych wartości. Na szczęście dostępne są programy chroniące nasz komputer przed niechcianymi programami, np. dialerami programami, które łączą się z Internetem za pośrednictwem numerów

28 KOPIE ZAPASOWE I ODTWARZANIE DANYCH 28

29 Program Kopia zapasowa: Systemy Windows NT/2000/XP wyposażone zostały w program tworzenia kopii zapasowych umożliwiających zabezpieczenie się przed utratą danych, spowodowaną awariami dysków twardych, zniszczeniem danych przez wirusy, uszkodzeniami wynikającymi z zakłóceń w dopływie energii elektrycznej, czy w wyniku nieprawidłowej lub złośliwej ich modyfikacji przez użytkownika. Aby utworzyć lub odtworzyć kopię zapasową, musimy zalogować się do systemu jako administrator. 29

30 Awaryjny dysk naprawczy: Awaryjny dysk naprawczy zawiera informacje o ustawieniach systemowych Windows NT/2000 pomocne w naprawie uszkodzonego sektora rozruchowego i plików systemowych. Niskopoziomowe kopie dysków: Firma Microsoft nie udostępniła żadnego programu umożliwiającego wykonanie niskopoziomowej kopii dysku logicznego. Dostępnych jest jednak wiele programów, które umożliwiają utworzenie i odtworzenie kopii tego typu. 30

31