NANOMATERIAŁY OSADZANE LASEREM IMPULSOWYM - TECHNIKA PLD. Bogusław MAJOR
|
|
- Magdalena Zawadzka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 23/42 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No 42 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 PAN-Katowice, PL ISSN NANOMATERIAŁY OSADZANE LASEREM IMPULSOWYM - TECHNIKA PLD Bogusław MAJOR Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej P AN ul.reymonta 25, Kraków Reinhold EBNER MontanuniversiU:i.t Leoben, Austria ABSTRACT Application of ablation and deposition of the plume is a method to produce nanomaterials. At present, it is intensivelly studied due to possibility of deposition of various materials. Flexability of the method and transfer of stoichiometry as well as possibility to influence the plume by atmosphere in the reactive chamber makes this method very useful. Limitation is connected with the equipment comprising a laser working in the range of UV wavelenghts in the regime of nano-seconds pulses. Excimer lasers or Nd:Y AG lasers with Q-switch are used in the pulse laser deposition techniques (PLD). Nanostructures produced using Nd:YAG laser of metallic titanium, titanium nitride, titanium oxide were under examination. XRD and electron diffraction were applied to identify the formed phases in the deposited layers. Microstructure on the surface and on the crosss sections was examined by means of SEM and TEM. Residual stresses and texture in the layers were measured using XRD methods.
2 206 l. WSTĘP Dalszy postęp w rozwoju technik wytwarzania powłok związany może być z laserem i jego zastosowaniem w tej dziedzinie [I]. Wiązka laserowa, uzyskana z odpowiednio dobranego typu lasera, jest pośrednio narzędziem służącym do wytwarzania cienkich warstw, szczególnie o własnościach specjalnych. Może być ona stosowana do realizacji technologii samodzielnych lub stanowić element innych [2]. W większości technologii osadzania, kondensacja z fazy gazowej, uzyskanej po odparowaniu, sprzyja tworzeniu się faz metastabilnych. Wiąże się to z dużą szybkością procesu krystalizacji zachodzącego często w warunkach silnego przechłodzenia [3]. Znanym jest, iż w tych warunkach mogą tworzyć się fazy amorficzne lub metastabilne fazy krystaliczne odbiegające znacznie od równowagi. Stwierdzono, że wiązkę laserową zastosować można do ablacji materiału, a następnie strugę odparowanego materiału przenieść na podkładkę. Technika ta w nomenktaturze międzynarodowej nazwana została PLD, będąc skrótem od ang. pulsed laser deposition. Po raz pierwszy na świecie zastosowana została w 1965 roku przez Smitha Turnera [ 4] do otrzymywania cienkich warstw półprzewodnikowych dielektrycznych, a rozszerzona przez Dijkampa i współpracowników [5], którzy w 1987 roku rozpoczęli otrzymywanie z jej zastosowaniem warstw z nadprzewodników wysokotemperaturowych. Już pierwsze prace wykazały, że technika ta pozwala na przenoszenie stechiometrii odparowywanej tarczy na podkładkę, a w procesie uzyskuje s ię szybk o ść osadzania rzędu 0.1 n m na impuls. Od czasu pierwszych cytowanych pionierskich prac [4,5] wykazano, iż technika PLD zastosowana może być do osadzania, tak układów metalicznych, jak i niemetalicznych typu: tlenków, azotków, węglików. Osadzanie zachodzić może w monowarstwach, ale uzyskiwać można także wiejowarstwy [6-8]. Aktualnie technika PLD zaliczana jest procesów wysokozaawansowanych technologii i w literaturze światowej odnotowuje się wzrost ilości prac dotyczących osadzanych materiałów o szerokim spektrum tą techniką, głównie dla przemysłu elektronicznego. Postęp w elektronice determinowany jest uzyskiwaniem nowych materiałów o unikalnych własnościach i rozwojem technologii ich nanoszenia. Do nowych materiałów mających wpływ na postęp w elektronice należą wysokotemperaturowe nadprzewodniki (HTSC), a głównie tlenkowy materiał z układu Y-Ba-Cu-0 (YBCO). Liczne laboratoria na świecie interesują się technologią PLD jako techniką posiadającą istotne zalety w stosunku do dotychczas stosowanych metod nanoszenia powłok HTSC, takich jak: odparowanie, rozpylanie czy metalo-organiczne osadzanie chemiczne. Czynnikami posiadającymi istotny wpływ na jakość osadzanej warstwy są: parametry lasera, własności fizyko-chemiczne tarczy oraz podkładki. Badania naukowe koncentrują się nad analizą tych czynników w aspekcie właściwości osadzanej warstwy, jak
3 207 rówmez nad współzależnością uzyskiwanych struktur, a właściwościami elektrycznymi. Intensywne prace prowadzone są nad uzyskiwaniem techniką PLD cienkich warstw o własnościach specjalnych. PLD może służyć jako technika wykończeniowa powierzchni, w celu wytworzenia twardej i odpornej na zużycie powłoki czy uzyskania cienkiej warstwy materiału ceramicznego. Prowadzone są badania nanoszenia biomateriałów na podłoże metaliczne. W zakresie uzyskiwania warstw twardych, badania koncentrują się na wytwarzaniu warstw typu AIN, czy CN, gdzie twardość CN jest wyższa od diamentu. Nanoszone są warstwy TiN na podłoża stopów metalicznych, amorficzne warstwy węglowe, a także nanofazy typu diamentu. Dla uzyskania wysokich właściwości tribologicznych, technika PLD stosowana jest w celu wytwarzania warstwy WS 2, tak na podłożu stalowym, jak i ze stopów aluminium, kompozytów MMCs lub warstwy TiC, bądź MoS 2. W zakresie warstw ceramicznych o różnych zastosowaniach, wykonane zo s tały badania naniesionych materiałów, takich jak: Al 2 0 3, Zr0 2, SiC, BN, BaTi0 3 na zróżnicowane podłoża. Uzyskano bardzo dobrą adhezję do podłoża metalicznego osadzając biomateriały, na przykład typu uwodnionych apatytów Ca 10 (P0 4 )G(OH). Technika PLD stosowana była do wytwarzania warstw metalicznych: Au, Cu lub Ni na korundzie (Ah0 3 ) czy Fe, Zr, Nb, Ti, Hf, Co, Pd w aspekcie tworzenia struktur amorficznych bądź nanokrystalicznych. Przedmiot zainteresowania stanowił wpływ oddziaływania lasera impulsowego na osadzaną warstwę granatu czy cienkie powłoki ferromagnetyczne MnSb. Laserem impulsowym wspomagane było osadzanie techniką CVD (LICVD) chromu zcr(cok Widzimy, że możliwości techniki PLD są duże i stosowana jest w bardzo zróżnicowanym spektrum materiałowym. Postęp w zakresie rozwoju aparatury i jej dostępności, wynikający z systematycznego obniżania cen urządzeń elektronicznych daje dobre prognozowanie dla tej metody w inżynierii materiałowej. W lipcu 1999 roku odbyła się międzynarodowa konferencja COLA 99 (Conference on Laser Ablation) [ 13], a przedstawione referaty dotyczyły w większości aplikacyjnych zastosowań techniki do otrzymywania powłok o własnościach specjalnych. Problematykę konferencji w aspekcie typów aktualnie osadzanych materiałów techniką PLD przedstawia Tablica l.
4 208 Tablica l. Aktualnie zastosowania techniki PLD na świecie [13) I. Zastosowanie laserowej ablacji do wytwarzania cienkich warstw Synteza i osadzanie materiałów dla elektroniki półprzewodniki: nadprzewodniki: SmBaCuO fermelektryki : dielektryki: poliamidy piezoelektryki: termoelektryki: fotoczułe: antyrefleksyjne: luminescencyjne: na bazie węgla : p ami ę ci optyczne: dla mechaniki tribologiczne: dla medycyny szkła aktywne implanty; pokrycia protez krzem; german; III-V GaN, AIN, InN, PbTe; SiGe; ZrN; SrTi03; AZO (dotowany aluminium tlenek cynku); ITO (przeźroczysty tlenek indowo-cynowy); organiczny PTCDA (amorficzny) (typu perovskitu): YBCO; Pb(Zr,Ti 1 _,)03; CaMnO; Fe203; Bi; Ru03; Ce02; LaNi03 CaF2 (UV materiał optyczny); BaF2; SrF2; MgF2; LiF; PLT (Pbo 7 LaozTiOJ) na (100) InP CoSb3; IrSb3 a -Si; LN (LiNb03); szkło ołowiowo-germanowe Ti02 SiP; GaN fulereny; typu diamentu ziemie rzadkie dotowane MeFX (Me=Ca,Sr,Ba; X=CIBr) TiN; TiC (kosmiczne łożyska hybrydowe); typu diamentu; TiB2; BN; BCN; Cn,; SiC; WC II. Mikro-obróbka materiałów drążenie otworów; apertury, soczewki oczyszczanie i trawienie powierzchni III. Medvcyna usuwanie tkanek rakowych (ablacja- impulsy ps) oznaczanie śladowych zawartości pierwiastków stomatologii) spektrometria (w
5 209 IV. Analiza procesu ablacji i osadzania oddziaływanie impulsów ps i fs z materią analiza plazmy ekspansja strugi spektroskopia laserowa modelowanie procesów laserowych W niniejszej pracy, opis techniki PLD zilustrowano wynikami własnych badań mikrostrukturalnych powłok na bazie tytanu, a mianowicie: tytanu metalicznego, azotku tytanu i tlenku tytanu stanowiąc kontynuację badań, których początkowe wyniki przedstawiane były na konferencji w 1998 roku w Rzeszowie p.t. "Krzepnięcie Metali i Stopów '98". Powłoki uzyskane zostały techniką PLD z wykorzystaniem zestawu do osadzania opartego o laser Nd:Y AG pracujący w MontanuniversiUit Leoben w Austrii. 2. BADANIA WŁASNE 2.1. Materiał i metoda badań Materiałem badań były cienkie warstwy: tytanu metalicznego, azotku tytanu i tlenku tytanu osadzone techniką PLD z wykorzystaniem lasera typu Nd:YAG pracującego przy długości fali 532nm. W każdym z przypadków, odparowywaną tarczę stanowił tytan metaliczny, a zmieniana była atmosfera gazowa w komorze reakcyjnej. Osadzanie tytanu metalicznego przeprowadzono w atmosferze argonu, przy wcześniejszym uzyskaniu próżni w komorze rzędu l 0' 6 atm. Powłokę azotku tytanu otrzymano wprowadzając azot do komory reakcyjnej, zaś powłokę tlenku tytanu przy wprowadzaniu tlenu. Celem uzyskania dobrej adhezji powłoki do podłoża, osadzanie azotku lub tlenku rozpoczynano osad zając metaliczny tytan w próżni, a następnie wprowadzano do komory gaz techniczny. Identyfikację fazową przeprowadzono metodą rentgenograficznej analizy fazowej. Do obserwacji mikrostruktury zastosowano skaningową mikroskopię elektronową oraz transmisyjną mikroskopię elektronową. Pomiary naprężeń własnych typu makro (l-go rodzaju) wykonywano rentgenograficzną metodą sin\v Wyniki badań Wszystkie uzyskane powłoki posiadały jednorodną strukturę nanokrystaliczną. Mikrostruktura z powierzchni powłoki przedstawiona została już w pracy [10].
6 210 Powłoka tytanu metalicznego Stwierdzono, że uzyskana w procesie PLD powłoka tytanu metalicznego, poddana rentgenowskiej analizie fazowej, posiadała widmo nie odpowiadające strukturze, ani tytanu regularnego (Ti~), ani heksagonalnego (Tia). Wykorzystując do identyfikacji fazowej program DHN dopasowano do widma rentgenowskiego strukturę tetragonalną o następujących parametrach komórki: a = nm i c = nm. Analiza problemu w oparciu o aktualnie proponowany fazowy układ równowagi [12] i warunki panujące podczas procesu osadzania sugerują, iż jest to nierównowagowa faza typu azotku tytanu Ti(N) posiadająca strukturę tetragonalną. Obecność w niej azotu wynika z faktu, iż możliwym jest występowanie w komorze reakcyjnej śladowych ilości azotu, stanowiących przykładowo zanieczyszczenie wprowadzanego argonu. W trakcie przenoszenia strugi na podkładkę następuje wyłapywania tych śladowych ilości azotu przez tytan w fazie gazowej. Znanym jest silne powinowadztwo chemiczne pomiędzy tymi dwoma pierwiastkami. Tytan stosowany jest przykładowo w technice próżniowej jako pochłaniacz dla azotu. Wyniki badań rentgenowskich zweryfikowane zostały dyfrakcją elektronową uzyskaną z przekroju poprzecznego osadzonej warstwy [9]. W celu otrzymania cienkiej folii do mikroskopu transmisyjnego z przekroju poprzecznego koniecznym było zastosowanie specjalnej preparatyki, gdyż grubość powłoki była rzędu 3-4 ~m. Stwierdzono, że zachodzi zmiana morfologii powłoki wraz z szybkością krystalizacji. Zaobserwować można tworzenie się cienkiej warstwy na granicy powłoka/podkładka o strukturze sub-nanometrycznej przechodzącej następnie w strukturę komórkową i ukierunkowanych mikrodendrytów [9,11]. Powłoka azotku tytanu Uzyskane wyniki z rentgenowskiej analizy fazowej osadzanego azotku tytanu wykazały, że niezależnie od ilości podawanego do komory azotu, występowała w powłoce jedynie faza typu TiN co weryfikowano w oparciu o rentgenowską analizę fazową i dyfrakcję elektronową (Rys.l ). Dowodem na tworzącą się stukturę nanokrystalicznąjest typ uzyskanych obrazów pierścieniowych obrazów na dyfrakcjach elektronowych. Zapoczątkowanie osadzania tytanem metalicznym wytwarza warstwę o grubości około 0.1 ~m wykazująca nieco większą wielkość krystalitów niż w następnie osadzanej powłoce azotkowej, a wnioskować to można z tendencji obrazu dyfrakcyjnego do przejścia w charakter pojedynczych plamek. Pomiary naprężeń własnych makro (l-go rodzaju) przeprowadzone dla fazy TiN w powłoce azotku tytanu, ujawniły w nich obecność naprężeń ściskających na poziomie 6 do 8 GPa, przy zmierzonych naprężenia w podkładce ferrytycznej, pod powłoka na poziomie około - ISOMPa.
7 211 Rys. l. Przekrój poprzeczny osadzonej powłoki azotku tytanu wraz z dyfrakcjami elektronowymi fazy TiN, transmisyjna mikroskopia elektronowa. Powłoka tlenku tytanu Wzrost zawartości tlenu w atmosferze komory reakcyjnej powoduje, że następuje przejście od fazy Ti 2 N poprzez TiO do Ti0 2 [9,11]. W przypadku osadzania tlenku przy stały dawkowaniu tlenu do komory, a wzroście temperatury podkładki stwierdzono, że do temperatury 300 C otrzymujemy dyfrakcyjne linie dla krystalicznej fazy tlenkowej. Podgrzanie podkładki do 400 C powoduje tworzenie się powłoki amorficznej. Dowodem na strukturę amorficzną jest jej przejście w fazę krystaliczną (rutyl Ti0 2 ) po wygrzaniu w 500 C przez 24h (Rys.2).
8 212 le~unt~l~ , 1.o~oo Film dcposilcd at 400"C and :umcalcd BOO 600 Ti0 2 TiOz 002 Jlłl T i Oz 221 Ti02 JOl T i Oz 112 soo"c/24h Titanium oxidc o Oxygcn flow: JOjsccmJ Tcmpcrałur c : [count~l~ , , c V> c ~ c: ~ ~ 28Coh:n Rys.2. Zestawy dyfraktogramów dla powłok tlenkowych
9 213 Tekstura powłok Osadzane techniką PLD powłoki wykazują silną uprzywilejowaną orientację krystalograficzną. Zjawisko to wynika z obserwowanej budowy mikrokolumnowej (Rys.!). W przypadku powłoki metalicznego tytanu i tlenku tytanu wystepowała osiowa orientacja <001 >, zaś gdy osadzany był azotek tytanu orientacja <111> (Rys.4). Zidentyfikowany typ tekstury osiowej weryfikuje często stwierdzane zjawisko, iż płaszczyzny o niskich wskaźnikach Millera są uprzywilejowane przy wzroście. Uzyskiwanie silnie kierunkowo zorientowanych struktur w cienkiej warstwie rzędu 4 )..lm, może stanowić potencjalną własność do wykorzystania w zastosowaniach. Metallic tilauiurn ~ _ L r> cb : I;~;IO;lO;J~ (00 IJ /- _ - - _ -"""~ l. ' /.. ' l '' ' \ Titaniurn nitl'iuc,o Titanium o>-itlc l.a"''dj: l ;5; l 0;20;21 Rys.3. Figury biegunowe dla powłok: tytanu tytanu metalicznego oraz azotku i tlenku
10 WNIOSKI Analiza strukturalna osadzonych metodą PLD powłok na bazie tytanu pozwala na wyciągnięcie następujących wniosków: metoda PLD pozwala na wytworzenie cienkich warstw rzędu 2-4~-tm o jednorodnej nanokrystalicznej budowie z tytanu metalicznego, azotku tytanu i tlenku tytanu, osadzanie laserem impulsowym powłok z tytanu metalicznego w ochronnej atmosferze argonowej, prowadzi w rzeczywistości do wytworzenia w powłoce fazy zawierającej azot typu Ti(N) o budowie tetragonalnej, faza typu TiN tworzy się niezależnie od ilości dawkowanego azotu do komory reakcyjnej, wzrost dawkowania tlenu, przy wytwarzaniu powłoki tlenku tytanu, powoduje następującą sekwencję tworzących się faz Ti 2 0 => TiO => Ti0 2 ; podgrzewanie podkładki do temperatury 300 C prowadzi do powstawania tlenkowych faz krystalicznych, podwyższenie temperatury podkładki do 400 C powoduje wytworzenie fazy amorficznej, przechodzi ona w fazę krystaliczną po długotrwałym wygrzewaniu w 500 C, naprężenia własne typu makro (I-go rodzaju) występujące w osadzonych powłokach tlenku tytanu wynoszą 5-7 GPa, zaś w podkładce ze stali ferrytycznej, pod osadzoną powłoką około -150 MPa i nie stwierdzono wyraźnego związku z ilością wprowadzanego do komory azotu. LITERATURA l. Advanced Surface Coatings: a Handbook of Surface Enginering, Edited by Rickerby D.S. and Matthews A., Published in the USA by Chapman and Hall (1991). 2. Pułsed Laser Deposition of Thin Films, Edited by Chrisey D.B. and HubJer G.K., Published in the USA by John Wiley and Sons (1994). 3. Kurz W., Trivedi R.; Mat.Sci. and Engineering A179/A180 (1994) Gregson V.G., in Laser Materials Processing, M.Bass,Ed. (North Rolland, Amsterdam) (1983) Singh R.K., Viatella J.; Journał ofmetals, 3(1992) Laser Ablation in Materials Processing: Fundamentais and Applications; Editors: Braren B., Dubowski J.J., Norton D.P.; Materials Research Society Vol.285, Pittsburg, Pensylvania (1993). 7. Laser Processing, Surface Treatment and Film Deposition, Edited by Mazunder J., Coude 0., Vilłar R., Steen W.; Kluvert Acad.Publs. (1996). 8. Krebs H-U.; International Journal of Non-Equilibrium Processing, Vol.l0(1997)3.
11 9. Major B., Ebner R., Kusiński J., Margiel J., Maziarz W., Wołczyt'lski W.; Inżynieria Materiałowa, 4(1998) Major B,Wołczyński W,Ordon J,Ebner R, Kusiński J., Solidification ofmetals and Alloys, No.36, (1998) Major B,Ebner R.; Mat.Sci and Techno!. (w przygotowaniu). 12. Lengauer W.; Acta Metai.Mater., 39(1991) Horwitz J.S.,Krebs H.U.,Murakami K.,Stuke M., co-chairs; 5th Intem.Conf.on Laser Ablation COLA99, Goettingen, Gerrnany 1999, Abstracts 215
STRUKTURA CIENKICHWARSTW CdHgTe OTRZYMYWANYCH METODĄ LASEROWEJ ABLACJI 2. CHARAKTERYSTYKA METODY PLD OTRZYMYWANIA WARSTW
25/42 Solidification o f Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No 42 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 PAN-Katowice, PL ISSN 0208-9386 STRUKTURA CIENKICHWARSTW CdHgTe OTRZYMYWANYCH
Bardziej szczegółowo36/25 Sołidificatioa ofmetals and Alłoys, No.36, 1998
36/25 Sołidificatioa ofmetals and Alłoys, No.36, 1998 Kncpnięcie Metali i Stopów, Nr 36, 1998 PAN- Oddział Katowice PL ISSN 0203-9386 OSADZANIE CIENKICHWARSTW LASEREM PULSACY JNYM MAJOR Bogusław, WOŁCZVŃSKI
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY SUPERTWARDE
MATERIAŁY SUPERTWARDE Twarde i supertwarde materiały Twarde i bardzo twarde materiały są potrzebne w takich przemysłowych zastosowaniach jak szlifowanie i polerowanie, cięcie, prasowanie, synteza i badania
Bardziej szczegółowoAparatura do osadzania warstw metodami:
Aparatura do osadzania warstw metodami: Rozpylania mgnetronowego Magnetron sputtering MS Rozpylania z wykorzystaniem działa jonowego Ion Beam Sputtering - IBS Odparowanie wywołane impulsami światła z lasera
Bardziej szczegółowoEkspansja plazmy i wpływ atmosfery reaktywnej na osadzanie cienkich warstw hydroksyapatytu. Marcin Jedyński
Ekspansja plazmy i wpływ atmosfery reaktywnej na osadzanie cienkich warstw hydroksyapatytu. Marcin Jedyński Metoda PLD (Pulsed Laser Deposition) PLD jest nowoczesną metodą inżynierii powierzchni, umożliwiającą
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL
PL 221932 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221932 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 398270 (22) Data zgłoszenia: 29.02.2012 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoWydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków
24/42 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No 42 Krzepnięcie Meta li i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 PAN- Katowice, PL ISSN 0208-9386 WPŁ YW OBRÓBKI LASEROWEJ NA MIKROSTRUKTURĘ
Bardziej szczegółowoWytwarzanie techniką ablacji laserowej powłok na bazie Ti na podłożu polimerowym
Wytwarzanie techniką ablacji laserowej powłok na bazie Ti na podłożu polimerowym Jan Kusiński, Sławomir Kąc Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej, Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica
Bardziej szczegółowoMIKROSTRUKTURALNA ANALIZA MECHANIZMÓW ZUŻYCIA POWŁOK MONO- I WIELOWARSTWOWYCH BAZUJĄCYCH NA SKŁADZIE TiN i a-c:h
4-2011 PROBLEMY EKSPLOATACJI 19 Łukasz MAJOR *, Marcin KOT **, Bogusław MAJOR * * Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN, Kraków ** Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Mechanicznej
Bardziej szczegółowoPolitechnika Koszalińska
Politechnika Instytut Mechatroniki, Nanotechnologii i Technik Próżniowych Wytwarzanie, struktura i właściwości cienkich powłok na bazie węgla Andrzej Czyżniewski Dotacje na innowacje Dotacje na innowacje
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. nadzw. dr hab. Jerzy Ratajski. Jarosław Rochowicz. Wydział Mechaniczny Politechnika Koszalińska
Promotor: prof. nadzw. dr hab. Jerzy Ratajski Jarosław Rochowicz Wydział Mechaniczny Politechnika Koszalińska Praca magisterska Wpływ napięcia podłoża na właściwości mechaniczne powłok CrCN nanoszonych
Bardziej szczegółowoBADANIA WŁAŚCIWOŚCI POWLOK CERAMICZNYCH NA BAZIE CYRKONU NA TRYSKANYCH NA STOP PA30
27/42 Solidification o f Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No 42 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 PAN- Katowice, PL ISSN 0208-9386 BADANIA WŁAŚCIWOŚCI POWLOK CERAMICZNYCH
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna. Przedmiot: BIOMATERIAŁY. Metody pasywacji powierzchni biomateriałów. Dr inż. Agnieszka Ossowska
BIOMATERIAŁY Metody pasywacji powierzchni biomateriałów Dr inż. Agnieszka Ossowska Gdańsk 2010 Korozja -Zagadnienia Podstawowe Korozja to proces niszczenia materiałów, wywołany poprzez czynniki środowiskowe,
Bardziej szczegółowoKompozyty Ceramiczne. Materiały Kompozytowe. kompozyty. ziarniste. strukturalne. z włóknami
Kompozyty Ceramiczne Materiały Kompozytowe intencjonalnie wytworzone materiały składające się, z co najmniej dwóch faz, które posiadają co najmniej jedną cechę lepszą niż tworzące je fazy. Pozostałe właściwości
Bardziej szczegółowo43 edycja SIM Paulina Koszla
43 edycja SIM 2015 Paulina Koszla Plan prezentacji O konferencji Zaprezentowane artykuły Inne artykuły Do udziału w konferencji zaprasza się młodych doktorów, asystentów i doktorantów z kierunków: Inżynieria
Bardziej szczegółowoInżynieria materiałowa: wykorzystywanie praw termodynamiki a czasem... walka z termodynamiką
Inżynieria materiałowa: wykorzystywanie praw termodynamiki a czasem... walka z termodynamiką Kilka definicji Faza Stan materii jednorodny wewnętrznie, nie tylko pod względem składu chemicznego, ale również
Bardziej szczegółowoBadania wybranych nanostruktur SnO 2 w aspekcie zastosowań sensorowych
Badania wybranych nanostruktur SnO 2 w aspekcie zastosowań sensorowych Monika KWOKA, Jacek SZUBER Instytut Elektroniki Politechnika Śląska Gliwice PLAN PREZENTACJI 1. Podsumowanie dotychczasowych prac:
Bardziej szczegółowoTytuł pracy w języku angielskim: Microstructural characterization of Ag/X/Ag (X = Sn, In) joints obtained as the effect of diffusion soledering.
Dr inż. Przemysław Skrzyniarz Kierownik pracy: Prof. dr hab. inż. Paweł Zięba Tytuł pracy w języku polskim: Charakterystyka mikrostruktury spoin Ag/X/Ag (X = Sn, In) uzyskanych w wyniku niskotemperaturowego
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Pauliny Zawadzkiej pt. Powłoki ochronne na grafitowych krystalizatorach dla przemysłu metali nieżelaznych
dr hab. inż. Marzanna KSIĄŻEK, prof. nadzw. Instytut Odlewnictwa ul. Zakopiańska 73 30-418 Kraków Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Pauliny Zawadzkiej pt. Powłoki ochronne na grafitowych krystalizatorach
Bardziej szczegółowoSkaningowy Mikroskop Elektronowy. Rembisz Grażyna Drab Bartosz
Skaningowy Mikroskop Elektronowy Rembisz Grażyna Drab Bartosz PLAN PREZENTACJI: 1. Zarys historyczny 2. Zasada działania SEM 3. Zjawiska fizyczne wykorzystywane w SEM 4. Budowa SEM 5. Przygotowanie próbek
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM SILUMINU AK20
43/50 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2. Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 PAN -Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM
Bardziej szczegółowoSamopropagująca synteza spaleniowa
Samopropagująca synteza spaleniowa Inne zastosowania nauki o spalaniu Dyfuzja gazów w płomieniu Zachowanie płynnych paliw i aerozoli; Rozprzestrzenianie się płomieni wzdłuż powierzchni Synteza spaleniowa
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE POWŁOK ELEKTROLITYCZNYCH ZE STOPÓW NIKLU PO OBRÓBCE CIEPLNEJ
4-2011 T R I B O L O G I A 43 Bogdan BOGDAŃSKI *, Ewa KASPRZYCKA *,**, Jerzy SMOLIK ***, Jan TACIKOWSKI *, Jan SENATORSKI *, Wiktor GRZELECKI * WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE POWŁOK ELEKTROLITYCZNYCH ZE STOPÓW
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ANALITYCZNEJ MIKROSKOPII ELEKTRONOWEJ (L - 2)
LABORATORIUM ANALITYCZNEJ MIKROSKOPII ELEKTRONOWEJ (L - 2) Posiadane uprawnienia: ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO NR AB 120 wydany przez Polskie Centrum Akredytacji Wydanie nr 5 z 18 lipca 2007
Bardziej szczegółowoStopy tytanu. Stopy tytanu i niklu 1
Stopy tytanu Stopy tytanu i niklu 1 Tytan i jego stopy Al Ti Cu Ni liczba at. 13 22 29 28 struktura kryst. A1 αa3/βa2 A1 A1 ρ, kg m -3 2700 4500 8930 8900 T t, C 660 1668 1085 1453 α, 10-6 K -1 18 8,4
Bardziej szczegółowoWYBRANE MASYWNE AMORFICZNE I NANOKRYSTALICZNE STOPY NA BAZIE ŻELAZA - WYTWARZANIE, WŁAŚCIWOŚCI I ZASTOSOWANIE
WYBRANE MASYWNE AMORFICZNE I NANOKRYSTALICZNE STOPY NA BAZIE ŻELAZA - WYTWARZANIE, WŁAŚCIWOŚCI I ZASTOSOWANIE mgr inż. Marzena Tkaczyk Promotorzy: dr hab. inż. Jerzy Kaleta, prof. nadzw. PWr dr hab. Wanda
Bardziej szczegółowoRecenzja. (podstawa opracowania: pismo Dziekana WIPiTM: R-WIPiTM-249/2014 z dnia 15 maja 2014 r.)
Prof. dr hab. Mieczysław Jurczyk Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Instytut Inżynierii Materiałowej Poznań, 2014-06-02 Recenzja rozprawy doktorskiej p. mgr inż. Sebastiana Garusa
Bardziej szczegółowoForum BIZNES- NAUKA Obserwatorium. Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu. NANO jako droga do innowacji
Forum BIZNES- NAUKA Obserwatorium Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu NANO jako droga do innowacji Uniwersytet Śląski w Katowicach Oferta dla partnerów biznesowych Potencjał badawczy Założony w
Bardziej szczegółowoWpływ temperatury podłoża na właściwości powłok DLC osadzanych metodą rozpylania katod grafitowych łukiem impulsowym
Dotacje na innowacje Wpływ temperatury podłoża na właściwości powłok DLC osadzanych metodą rozpylania katod grafitowych łukiem impulsowym Viktor Zavaleyev, Jan Walkowicz, Adam Pander Politechnika Koszalińska
Bardziej szczegółowoTargi POL-EKO-SYSTEM. Strefa RIPOK NANOODPADY JAKO NOWY RODZAJ ODPADÓW ZAGRAŻAJĄCYCH ŚRODOWISKU
NANOODPADY JAKO NOWY RODZAJ ODPADÓW ZAGRAŻAJĄCYCH ŚRODOWISKU Beata B. Kłopotek Departament Gospodarki Odpadami Poznań, dnia 28 października 2015 r. Zakres prezentacji 1. Nanomateriały definicja, zastosowania,
Bardziej szczegółowoWytwarzanie i charakterystyka porowatych powłok zawierających miedź na podłożu tytanowym, z wykorzystaniem plazmowego utleniania elektrolitycznego
Wytwarzanie i charakterystyka porowatych powłok zawierających miedź na podłożu tytanowym, z wykorzystaniem plazmowego utleniania elektrolitycznego ŁUKASZ DUDEK Zespół Badawczo-Dydaktyczny Bioinżynierii
Bardziej szczegółowoOCENA WPŁYWU PARAMETRÓW NADTAPIANIA LASEROWEGO W WARUNKACH KRIOGENICZNYCH NA STRUKTURĘ WARSTWY WIERZCHNIEJ NA STOPIE Ti-6Al-4V
DOI: 10.2478/v10077-008-0005-6 G. Gajowiec Politechnika Gdańska, Wydział Mechaniczny, Katedra Inżynierii Materiałowej, Gdańsk, Polska OCENA WPŁYWU PARAMETRÓW NADTAPIANIA LASEROWEGO W WARUNKACH KRIOGENICZNYCH
Bardziej szczegółowoAutoreferat rozprawy doktorskiej
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej Autoreferat rozprawy doktorskiej ZASTOSOWANIE WIELOTARGETOWEGO STANOWISKA DO WYTWARZANIA CIENKICH WARSTW METODĄ ROZPYLANIA MAGNETRONOWEGO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Inżynieria materiałowa studia pierwszego studia stacjonarne
SYLABUS Nazwa Procesy specjalne Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Matematyczno-Przyrodniczy przedmiot Centrum Mikroelektroniki i Nanotechnologii Kod Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów
Bardziej szczegółowoKompozyty nanowarstw tytanianowych z udziałem związków cynku i baru synteza i właściwości
Agnieszka Opasińska 161381 POLITECHNIKA ŁÓDZKA WYDZIAŁ CHEMICZNY Kompozyty nanowarstw tytanianowych z udziałem związków cynku i baru synteza i właściwości Praca zrealizowana w Katedrze Fizyki Molekularnej
Bardziej szczegółowoMETODY BADAŃ BIOMATERIAŁÓW
METODY BADAŃ BIOMATERIAŁÓW 1 Cel badań: ograniczenie ryzyka związanego ze stosowaniem biomateriałów w medycynie Rodzaje badań: 1. Badania biofunkcyjności implantów, 2. Badania degradacji implantów w środowisku
Bardziej szczegółowoWytwarzanie niskowymiarowych struktur półprzewodnikowych
Większość struktur niskowymiarowych wytwarzanych jest za pomocą technik epitaksjalnych. Najczęściej wykorzystywane metody wzrostu: - epitaksja z wiązki molekularnej (MBE Molecular Beam Epitaxy) - epitaksja
Bardziej szczegółowoAdres do korespondencji:
Adres do korespondencji: Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN, 30-059 Kraków, ul. Reymonta 25 Tel.: (012) 2952826, pokój 001, fax: (012) 2952804 e-mail: kstan@imim.pl Miejsca zatrudnienia
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoLASEROWA OBRÓBKA MATERIAŁÓW
LASEROWA OBRÓBKA MATERIAŁÓW Promieniowanie laserowe umożliwia wykonanie wielu dokładnych operacji technologicznych na różnych materiałach: o trudno obrabialnych takich jak diamenty, metale twarde, o miękkie
Bardziej szczegółowoMIKROSTRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI WARSTW MIĘDZYMETALICZNYCH NA STOPIE Ti-6Al-4V
1-2007 PROBLEMY EKSPLOATACJI 45 Halina GARBACZ, Maciej OSSOWSKI, Piotr WIECIŃSKI, Tadeusz WIERZCHOŃ, Krzysztof J. KURZYDŁOWSKI Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Materiałowej MIKROSTRUKTURA I
Bardziej szczegółowoBadanie dylatometryczne żeliwa w zakresie przemian fazowych zachodzących w stanie stałym
PROJEKT NR: POIG.1.3.1--1/ Badania i rozwój nowoczesnej technologii tworzyw odlewniczych odpornych na zmęczenie cieplne Badanie dylatometryczne żeliwa w zakresie przemian fazowych zachodzących w stanie
Bardziej szczegółowoTekstura krystalograficzna pomocna w interpretacji wyników badań materiałowych
Tekstura krystalograficzna pomocna w interpretacji wyników badań materiałowych Jan T. Bonarski Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej POLSKA AKADEMIA NAUK, Kraków www.imim.pl Ogniwo słoneczne wykonane
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Leszek Kępiński Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu Wrocław,
Prof. dr hab. Leszek Kępiński Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu Wrocław, 15.05.2018. Ocena rozprawy doktorskiej mgr inż. Agaty Poniedziałek pt: Wpływ
Bardziej szczegółowoLASEROWA OBRÓBKA MATERIAŁÓW
LASEROWA OBRÓBKA MATERIAŁÓW Cechy laserowych operacji technologicznych Promieniowanie laserowe umożliwia wykonanie wielu dokładnych operacji technologicznych Na różnych materiałach: o Trudno obrabialnych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM SPEKTRALNEJ ANALIZY CHEMICZNEJ (L-6)
LABORATORIUM SPEKTRALNEJ ANALIZY CHEMICZNEJ (L-6) Posiadane uprawnienia: ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO NR AB 120 wydany przez Polskie Centrum Akredytacji Wydanie nr 5 z 18 lipca 2007 r. Kierownik
Bardziej szczegółowoPoprawa właściwości konstrukcyjnych stopów magnezu - znaczenie mikrostruktury
Sympozjum naukowe Inżynieria materiałowa dla przemysłu 12 kwietnia 2013 roku, Krynica-Zdrój, Hotel Panorama Poprawa właściwości konstrukcyjnych stopów magnezu - znaczenie mikrostruktury P. Drzymała, J.
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, Kraków, PL INSTYTUT WYSOKICH CIŚNIEŃ PAN, Warszawa, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210651 (21) Numer zgłoszenia: 378458 (22) Data zgłoszenia: 16.12.2005 (13) B1 (51) Int.Cl. B23P 17/00 (2006.01)
Bardziej szczegółowoBadania kompozytu wytworzonego w wyniku reakcji ciekłego Al ze stałym Ti
AMME 2002 11th Badania kompozytu wytworzonego w wyniku reakcji ciekłego Al ze stałym Ti P. Zagierski University of Oslo, Centre for Materials Science Gaustadalleen 21, 0349 Oslo, Norwegia Dla potrzeb norweskiego
Bardziej szczegółowoBADANIA PÓL NAPRĘśEŃ W IMPLANTACH TYTANOWYCH METODAMI EBSD/SEM. Klaudia Radomska
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera w Ustroniu Wydział InŜynierii Dentystycznej BADANIA PÓL NAPRĘśEŃ W IMPLANTACH TYTANOWYCH METODAMI EBSD/SEM Klaudia Radomska Praca dyplomowa napisana
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11
Bardziej szczegółowoCharakteryzacja właściwości elektronowych i optycznych struktur AlGaN GaN Dagmara Pundyk
Charakteryzacja właściwości elektronowych i optycznych struktur AlGaN GaN Dagmara Pundyk Promotor: dr hab. inż. Bogusława Adamowicz, prof. Pol. Śl. Zadania pracy Pomiary transmisji i odbicia optycznego
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA BRĄZU SPIŻOWEGO CuSn4Zn7Pb6
12/40 Solidification of Metals and Alloys, Year 1999, Volume 1, Book No. 40 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 1999, Rocznik 1, Nr 40 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA BRĄZU SPIŻOWEGO CuSn4Zn7Pb6
Bardziej szczegółowoMarek Lipiński WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNYCH WARSTW I OBSZARÓW PRZYPOWIERZCHNIOWYCH NA PARAMETRY UŻYTKOWE KRZEMOWEGO OGNIWA SŁONECZNEGO
Marek Lipiński WPŁYW WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNYCH WARSTW I OBSZARÓW PRZYPOWIERZCHNIOWYCH NA PARAMETRY UŻYTKOWE KRZEMOWEGO OGNIWA SŁONECZNEGO Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej im. Aleksandra Krupkowskiego
Bardziej szczegółowoBADANIA STRUKTURY MATERIAŁÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
BADANIA STRUKTURY MATERIAŁÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. MAKROSTRUKTURA 2. MIKROSTRUKTURA 3. STRUKTURA KRYSTALICZNA Makrostruktura
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,
Bardziej szczegółowoALUMINIOWE KOMPOZYTY Z HYBRYDOWYM UMOCNIENIEM FAZ MIĘDZYMETALICZNYCH I CERAMICZNYCH
16/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ALUMINIOWE KOMPOZYTY Z HYBRYDOWYM UMOCNIENIEM FAZ MIĘDZYMETALICZNYCH I
Bardziej szczegółowoTechnologie plazmowe. Paweł Strzyżewski. Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana Zakład PV Fizyki i Technologii Plazmy Otwock-Świerk
Technologie plazmowe Paweł Strzyżewski p.strzyzewski@ipj.gov.pl Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana Zakład PV Fizyki i Technologii Plazmy 05-400 Otwock-Świerk 1 Informacje: Skład osobowy
Bardziej szczegółowoIDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH STOPACH KOBALTU METODĄ DEBYEA-SCHERRERA
44/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 IDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH
Bardziej szczegółowow tym Razem wykłady konwer. labolat. ćwicz. w tym labolat. Razem wykłady konwer.
Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach Kierunek - Inżynieria materiałowa Specjalność - Nauka o Materiałach Specjalizacje - Materiały dla medycyny, Materiały funkcjonalne, Nanomateriały, 'Komputerowe
Bardziej szczegółowoWykład IV: Polikryształy I. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych
Wykład IV: Polikryształy I JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu (część I i II): 1. Budowa polikryształów - wiadomości wstępne.
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE
WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH Oddział Krakowski STOP XXXIV KONFERENCJA NAUKOWA Kraków - 19 listopada 2010 r. Marcin PIĘKOŚ 1, Stanisław RZADKOSZ 2, Janusz KOZANA 3,Witold CIEŚLAK 4 WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA
Bardziej szczegółowoProjekt kluczowy. Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym. Segment nr 10
Projekt kluczowy Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym Segment nr 10 Nowoczesne pokrycia barierowe na krytyczne elementy silnika lotniczego Uzasadnienie podjęcia zagadnienia
Bardziej szczegółowoLeon Murawski, Katedra Fizyki Ciała Stałego Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej
Nanomateriałów Leon Murawski, Katedra Fizyki Ciała Stałego Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej POLITECHNIKA GDAŃSKA Centrum Zawansowanych Technologii Pomorze ul. Al. Zwycięstwa 27 80-233
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2526977. (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 31.01.2012 12153261.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2526977 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 31.01.2012 12153261.8
Bardziej szczegółowoKinetyka krystalizacji szkieł tlenkowo-fluorkowych. Marta Kasprzyk Akademia Górniczo-Hutnicza im.stanisława Staszica w Krakowie
Kinetyka krystalizacji szkieł tlenkowo-fluorkowych Marta Kasprzyk Akademia Górniczo-Hutnicza im.stanisława Staszica w Krakowie Wprowadzenie Szkła tlenkowo-fluorkowe Wyższa wytrzymałość mechaniczna, odporność
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY STOSOWANE NA POWŁOKI PRZECIWZUŻYCIOWE
MATERIAŁY STOSOWANE NA POWŁOKI PRZECIWZUŻYCIOWE PAWEŁ URBAŃCZYK Streszczenie: W artykule przedstawiono klasyfikację materiałów stosowanych na powłoki przeciwzużyciowe. Przeanalizowano właściwości fizyczne
Bardziej szczegółowoTechnologie PVD w zastosowaniu do obróbki narzędzi
Technologie PVD w zastosowaniu do obróbki narzędzi dr inż. Marek Betiuk Application of PVD technology for tools treatment Instytut Mechaniki Precyzyjnej Modyfikacja powierzchni warstwami uzyskiwanymi
Bardziej szczegółowoKONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD
54/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD S. PIETROWSKI 1, G. GUMIENNY 2
Bardziej szczegółowoObróbka powierzchni materia ów in ynierskich
Obróbka powierzchni materia ów in ynierskich Plansza. Struktura badana w mikroskopie wietlnym ) warstwy wierzchniej stali MnCr naw glonej w 0 C przez h, pow. 0x; ) warstwy azotków -Fe - N i -Fe N na stali
Bardziej szczegółowoBADANIE WYDZIELEŃ W STALIWIE RUR KATALITYCZNYCH PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO
33/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 BADANIE WYDZIELEŃ W STALIWIE RUR KATALITYCZNYCH PRZY POMOCY MIKROSKOPU SKANINGOWEGO
Bardziej szczegółowoANALIZA WŁAŚCIWOŚCI MIKROMECHANICZNYCH I TRIBOLOGICZNYCH POWŁOK NANOKOMPOZYTOWYCH nc-wc/a-c I Nc-WC/a-C:H
3-2010 T R I B O L O G I A 135 Marcin KOT *, Tomasz MOSKALEWICZ **, Bogdan WENDLER ***, Aleksandra CZYRSKA-FILEMONOWICZ **, Wiesław RAKOWSKI *, Sławomir ZIMOWSKI * ANALIZA WŁAŚCIWOŚCI MIKROMECHANICZNYCH
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8, Data wydania: 17 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoInnowacyjne warstwy azotowane nowej generacji o podwyższonej odporności korozyjnej wytwarzane na elementach maszyn
Tytuł projektu: Innowacyjne warstwy azotowane nowej generacji o podwyższonej odporności korozyjnej wytwarzane na elementach maszyn Umowa nr: TANGO1/268920/NCBR/15 Akronim: NITROCOR Planowany okres realizacji
Bardziej szczegółowolabmat.prz.edu.pl LABORATORIUM BADAŃ MATERIAŁÓW DLA PRZEMYSŁU LOTNICZEGO Politechnika Rzeszowska ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszów
labmat.prz.edu.pl LABORATORIUM BADAŃ MATERIAŁÓW DLA PRZEMYSŁU LOTNICZEGO Politechnika Rzeszowska ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszów Tel.: (17) 854 47 91 Fax: (17) 854 48 32 E-mail: jansien@prz.edu.pl Projekt
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra
43/55 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 P AN -Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA SILUMINU AK12 Ferdynand
Bardziej szczegółowoPROBLEMY EKSPLOATACJI 77
1-2007 PROBLEMY EKSPLOATACJI 77 Waldemar MRÓZ, Sylwia BURDYŃSKA, Artur PROKOPIUK Instytut Optoelektroniki, Wojskowa Akademia Techniczna Tadeusz WIERZCHOŃ Wydział Inżynierii Materiałowej, Politechnika Warszawska
Bardziej szczegółowoO NIEKTÓRYCH SKUTKACH ODDZIAŁYWANIA PROMIENIOWANIA LASERA RUBINOWEGO Z UKŁADEM CIENKA WARSTWA WĘGLIKÓW METALI NA KAPILARNO-POROWATYM PODŁOŻU
FIZYA BUDWLI W TERII I PRATYCE TM IV, 29 Sekcja Fizyki Budowli ILiW PAN NIETÓRYCH SUTACH DDZIAŁYWANIA PRMIENIWANIA LASERA RUBINWEG Z UŁADEM CIENA WARSTWA WĘGLIÓW METALI NA APILARN-PRWATYM PDŁŻU Piotr LEMM
Bardziej szczegółowo5. Podsumowanie i wnioski
5. Podsumowanie i wnioski Intensywny rozwój inżynierii materiałowej jest wynikiem między innymi wzrastającego zapotrzebowania na produkty o coraz wyższych własnościach użytkowych, których powierzchnia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr
Bardziej szczegółowoANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND
18/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND T. CIUĆKA 1 Katedra
Bardziej szczegółowoSynteza Nanoproszków Metody Chemiczne II
Synteza Nanoproszków Metody Chemiczne II Bottom Up Metody chemiczne Wytrącanie, współstrącanie, Mikroemulsja, Metoda hydrotermalna, Metoda solwotermalna, Zol-żel, Synteza fotochemiczna, Synteza sonochemiczna,
Bardziej szczegółowoMATERIAŁ ELWOM 25. Mikrostruktura kompozytu W-Cu25: ciemne obszary miedzi na tle jasnego szkieletu wolframowego; pow. 250x.
MATERIAŁ ELWOM 25.! ELWOM 25 jest dwufazowym materiałem kompozytowym wolfram-miedź, przeznaczonym do obróbki elektroerozyjnej węglików spiekanych. Kompozyt ten jest wykonany z drobnoziarnistego proszku
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA STOPÓW CHARAKTERYSTYKA FAZ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STRUKTURA STOPÓW CHARAKTERYSTYKA FAZ Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stop tworzywo składające się z metalu stanowiącego osnowę, do którego
Bardziej szczegółowoNazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering
Nazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: kierunkowy obowiązkowy Rodzaj
Bardziej szczegółowozasięg koherencji dla warstw nadprzewodzących długość fali de Broglie a w przypadku warstw dielektrycznych.
Cienkie warstwy Cienka warstwa to dwuwymiarowe ciało stałe o specjalnej konfiguracji umożliwiającej obserwowanie specyficznych efektów nie występujących w materiale litym. Istotnym parametrem charakteryzującym
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 097
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 097 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 5 lutego 2016 r. AB 097 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoBADANIA WARSTW FE NANOSZONYCH Z ELEKTROLITU NA BAZIE ACETONU
BADANIA WARSTW FE NANOSZONYCH Z ELEKTROLITU NA BAZIE ACETONU W. OLSZEWSKI 1, K. SZYMAŃSKI 1, D. SATUŁA 1, M. BIERNACKA 1, E. K. TALIK 2 1 Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku, Lipowa 41, 15-424 Białystok,
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA
Materiałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA Szkło optyczne i fotoniczne, A. Szwedowski, R. Romaniuk, WNT, 2009 POLIKRYSZTAŁY - ciała stałe o drobnoziarnistej strukturze, które są złożone z wielkiej liczby
Bardziej szczegółowoNauka o Materiałach. Wykład IV. Polikryształy I. Jerzy Lis
Wykład IV Polikryształy I Jerzy Lis Treść wykładu I i II: 1. Budowa polikryształów - wiadomości wstępne. 2. Budowa polikryształów: jednofazowych porowatych z fazą ciekłą 3. Metody otrzymywania polikryształów
Bardziej szczegółowoLaboratorium Badania Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych
Wydział Mechaniczny Technologiczny Politechnika Śląska Laboratorium Badania Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych 1 Projekt MERFLENG... W 2012 roku
Bardziej szczegółowoSILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co
17/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co PIETROWSKI Stanisław,
Bardziej szczegółowoMetody i techniki badań II. Instytut Inżynierii Materiałowej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT
Metody i techniki badań II Instytut Inżynierii Materiałowej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT Dr inż. Agnieszka Kochmańska pok. 20 Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa agnieszka.kochmanska@zut.edu.pl
Bardziej szczegółowoPL B1. Powłoka ochronna na elementy ze stopów metali, zwłaszcza na elementy ze stopu γ-tytanowo-aluminiowego. Politechnika Łódzka,Łódź,PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203632 (21) Numer zgłoszenia: 370053 (22) Data zgłoszenia: 13.09.2004 (13) B1 (51) Int.Cl. C23C 22/00 (2006.01)
Bardziej szczegółowometody nanoszenia katalizatorów na struktury Metalowe
metody nanoszenia katalizatorów na struktury Metalowe mgr inż. Ewelina Piwowarczyk Uniwersytet Jagielloński Wydział Chemii 1 Metody nanoszenia katalizatorów na struktury Metalowe Katalizatory na nośniku
Bardziej szczegółowoModuły kształcenia. Efekty kształcenia dla programu kształcenia (kierunku) MK_06 Krystalochemia. MK_01 Chemia fizyczna i jądrowa
Matryca efektów kształcenia określa relacje między efektami kształcenia zdefiniowanymi dla programu kształcenia (efektami kierunkowymi) i efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych modułów
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK132 NA PODSTAWIE METODY ATND.
37/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 000, Volume, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 000, Rocznik, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 008-9386 OKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTW HYBRYDOWYCH TYPU CRC+CRN WYTWARZANYCH PRZEZ POŁĄCZENIE PROCESU CHROMOWANIA PRÓŻNIOWEGO Z OBRÓBKĄ PVD
5-2011 T R I B O L O G I A 81 Ewa KASPRZYCKA *, **, Mariusz KOPROWSKI ***, Jerzy BIELANIK *, Sławomir PILARCZYK *, Bogdan BOGDAŃSKI **, Iwona BAUER **** WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTW HYBRYDOWYCH TYPU
Bardziej szczegółowo