Biuletyn Pośród byków i niedźwiedzi

Transkrypt

1 2013 r. 27 lutego 2018 r. Biuletyn Pośród byków i niedźwiedzi PUNKT WIDZENIA ZARZĄDZAJĄCYCH PORTFELAMI Z FRANKLIN TEMPLETON INVESTMENTS W TYM NUMERZE: Artykuły w tym numerze są aktualne na dzień 27 lutego 2018 r. Co przyniosą wybory we Włoszech i dlaczego nie spodziewamy się podwyższenia stóp przez EBC przed 2020 r.?: Zbliżające się wybory we Włoszech nie skupiają na sobie tak dużej uwagi inwestorów, jak ubiegłoroczne wybory we Francji i w Niemczech. W związku z tym David Zahn, szef zespołu Franklin Templeton ds. europejskich instrumentów o stałym dochodzie, uważa, że nieoczekiwany wynik tych wyborów może wywołać wyjątkowo silną reakcję rynku. Ponieważ inwestorzy najwyraźniej w większym stopniu koncentrują się na trajektorii polityki pieniężnej w strefie euro, Zahn dostrzega powody, by przypuszczać, że Europejski Bank Centralny (EBC) wstrzyma się z podnoszeniem stóp procentowych do 2020 r. Wzrost zysków umacnia nasz optymizm co do akcji spółek europejskich: Niektórzy inwestorzy najwyraźniej nie dowierzają, że akcje spółek europejskich wciąż mają przestrzeń do dalszego wzrostu, szczególnie jeżeli stopy procentowe zaczną rosnąć. Reakcja światowych rynków akcji z ostatnich tygodni sugeruje, że przejście od wzrostu gospodarczego bez inflacji do wzrostu, któremu towarzyszy inflacja, prawdopodobnie wywoła wzmożone wahania rynkowe. Niemniej jednak Dylan Ball z Templeton Global Equity Group sugeruje, że reformy rynku pracy w całej Europie powinny zapewnić wielu przedsiębiorstwom dodatkowy potencjał operacyjny niezbędny do generowania jeszcze wyższych zysków w 2018 r. Droga Arabii Saudyjskiej do statusu rynku wschodzącego: Perspektywa awansu Arabii Saudyjskiej do kategorii rynków wschodzących już przyciąga uwagę obserwatorów rynków, a teraz może wzbudzić zainteresowanie także nowych inwestorów. Bassel Khatoun, dyrektor ds. zarządzania portfelami strategii inwestycyjnych skoncentrowanych na nowych rynkach wschodzących i rynkach z regionu Bliskiego Wschodu/Afryki Północnej (MENA), analizuje możliwe implikacje takiej zmiany dla rynków akcji zarówno w samym królestwie, jak i w regionie. Co przyniosą wybory we Włoszech i dlaczego nie spodziewamy się podwyższenia stóp przez EBC przed 2020 r.? David Zahn, CFA, FRM Szef zespołu ds. europejskich instrumentów o stałym dochodzie, Starszy wiceprezes, zarządzający portfelami inwestycyjnymi Franklin Templeton Fixed Income Group Niepewna sytuacja polityczna we Włoszech Wyniki większości sondaży sugerują, że zaplanowane na 4 marca wybory powszechne we Włoszech nie przyniosą jednoznacznego rozstrzygnięcia. Najbardziej prawdopodobne scenariusze to, według nas, rząd technokratyczny lub szeroka koalicja, a żaden z nich nie powinien mieć dramatycznych konsekwencji dla rynków obligacji. Sytuacja mogłaby jednak wyglądać inaczej, gdyby jedno ugrupowanie zdobyło dostatecznie dużo mandatów, by stworzyć rząd, szczególnie gdyby tym ugrupowaniem była koalicja partii centroprawicowych, które cieszą się dużym poparciem w sondażach. Ostatnie wyniki badań poparcia opublikowane przed wyborami sugerowały, że koalicja partii centroprawicowych (w skład której wchodzi także Forza Italia Silvio Berlusconiego) może zdobyć większość mandatów. Program koalicji Berlusconiego przewiduje zwiększenie wydatków i powiększenie włoskiego budżetu, co stoi w sprzeczności z tradycyjnymi centroprawicowymi dogmatami. Uzyskanie przez tę koalicję bezwzględnej większości wydaje się obecnie mało prawdopodobne, ale gdyby wyborcze poparcie jednak przekroczyło tę barierę, mogłoby to mieć niekorzystne reperkusje w kontekście włoskiego długu. Krajowy bank centralny prawdopodobnie zacząłby emitować więcej obligacji rządowych, podczas gdy jeden z największych nabywców tych papierów, czyli EBC, ogranicza swój skup rządowych papierów dłużnych. Umiarkowana zmienność i rosnąca rentowność w Europie Patrząc na sytuację z szerszej perspektywy, jak dotąd nie dostrzegamy zbyt wielu sygnałów rozprzestrzeniania się ogólnoświatowej korekty na rynkach akcji z początku lutego na rynki instrumentów o stałym dochodzie. Na europejskich rynkach obligacji korporacyjnych notujemy umiarkowaną zmienność (przede wszystkim na poziomie indeksu) i dostrzegamy pewne rozszerzanie się spreadów, lecz nie dzieje się nic, co budziłoby poważniejszy niepokój. Europejskie obligacje skarbowe mają w tym roku wyższą rentowność, a ten wzrost nastąpił nieco szybciej niż przewidywaliśmy. Spodziewaliśmy się

2 Co przyniosą wybory we Włoszech i dlaczego nie spodziewamy się podwyższenia stóp przez EBC przed 2020 r.? ciąg dalszy stopniowego wzrostu rentowności, ale podczas gdy wzrost gospodarczy w Europie jest solidny, inflacja wciąż jest dość niska. W danych ekonomicznych pojawiają się jednak pewne sygnały rosnącej inflacji. Prezes EBC Mario Draghi zaznaczył, że utrzymywanie inflacji w strefie euro na poziomie nieznacznie niższym od 2% to długoterminowy cel banku, co oznacza, że EBC może zaakceptować krótkotrwały wzrost inflacji powyżej poziomu 2%. Przypuszczamy zatem, że Rada Prezesów banku centralnego nie zacznie rozważać zaostrzenia polityki pieniężnej, zanim inflacja nie pójdzie w górę. Obecnie zakładamy, że luzowanie ilościowe w strefie euro będzie trwało także w przyszłym roku, a EBC prawdopodobnie będzie planować pierwszą podwyżkę stóp procentowych na 2020 r. Rynki zaczynają jednak wcześniej wyceniać te podwyżki, po części prawdopodobnie dlatego, że niektórzy inwestorzy od pewnego czasu spodziewali się już wzrostów rentowności. Co zrozumiałe, nikt nie chce przeoczyć tych zmian, ale sądzimy, że rynek zaczyna reagować nieco zbyt emocjonalnie. Korzystne czynniki fundamentalne Ogólnie rzecz biorąc, uważamy, że fundamenty europejskich rynków obligacji korporacyjnych o ratingu inwestycyjnym i wysokim dochodzie są wciąż solidne. Europejskie spółki generalnie wydają się mieć solidne bilanse, a oprocentowanie kredytów jest niskie. Jednocześnie inflacja w europejskim systemie finansowym ponownie zaczyna rosnąć, zatem spółki są w stanie obciążać klientów kosztami rosnących cen. Wszystkie te czynniki uważamy za korzystne dla obligacji korporacyjnych z regionu. Niemniej jednak uważamy, że wyceny niektórych instrumentów kredytowych stały się nieco zbyt wysokie. Rozszerzające się spready na tym rynku mogą odzwierciedlać powrót do normalnych warunków, w których inwestorzy otrzymują odpowiednią rekompensatę za podejmowane ryzyko. Choć mamy świadomość, że wzrost zmienności na rynku akcji mógł przyczynić się do wyższych poziomów wyceny instrumentów kredytowych, niepewność co do kierunku polityki pieniężnej EBC najwyraźniej także odgrywa tu pewną rolę. Inwestorzy wypatrują, w szczególności, wskazówek co do czasu i skali ograniczenia luzowania ilościowego przez EBC. Realizowany obecnie program luzowania ilościowego ma wygasnąć we wrześniu tego roku, ale nagłe zakończenie luzowania ilościowego przez EBC w tym terminie uważamy za mało prawdopodobne. Spodziewamy się raczej wydłużenia programu, ewentualnie połączonego ze zmniejszeniem jego skali. Nie sądzimy przy tym, by EBC ogłosił swoje plany związane z zaostrzaniem polityki pieniężnej wcześniej niż w okresie letnim. Draghi zasugerował, że wszelkie decyzje dotyczące przyszłości luzowania ilościowego będą podejmowane w oparciu o dane. Do lata autorzy polityki pieniężnej z banku centralnego będą mieli więcej danych do analizy. Tymczasem nasze analizy sygnalizują, że wpływ na czas podwyżek stóp procentowych mogą mieć inne czynniki. EBC wcześniej sygnalizował, że nie zamierza podnosić stóp natychmiast po wygaszeniu programu skupu aktywów w ramach luzowania ilościowego. Jeżeli EBC wydłuży program do początku 2019 r., 6-9 dodatkowych miesięcy bardzo zbliży nas do końca kadencji Draghiego na stanowisku prezesa EBC. Uważamy, że EBC prawdopodobnie odłoży podwyżki stóp procentowych do czasu powołania nowego prezesa EBC, co w praktyce oznacza przełożenie pierwszej podwyżki na początek 2020 r. Zwyczaje EBC związane ze skupem instrumentów uważnie obserwujemy od czasu, gdy bank centralny zmniejszył skalę swojego programu skupu aktywów z 60 mld miesięcznie do 30 mld miesięcznie od stycznia 2018 r. Pomimo spadku całkowitej wartości instrumentów skupowanych każdego miesiąca o połowę, wartość skupowanych aktywów emitowanych przez podmioty inne niż skarb państwa, w tym obligacji zabezpieczonych czy korporacyjnych papierów dłużnych, zanotowała niewielki spadek z 10 mld miesięcznie do ok. 8-9 mld miesięcznie. Ograniczenie skupu papierów dotyczyło zatem przede wszystkim obligacji rządowych. Jeżeli, zgodnie z naszymi oczekiwaniami, luzowanie ilościowe zostanie utrzymane do 2019 r., program będzie prawdopodobnie wciąż skoncentrowany na aktywach prywatnych. Prawdopodobieństwo krótkotrwałych wahań Uważamy, że niską zmienność na europejskich rynkach instrumentów o stałym dochodzie, do jakiej przyzwyczailiśmy się przez ostatnich miesięcy, mamy prawdopodobnie za sobą. Wprawdzie nie sądzimy, byśmy stali obecnie u progu długiego okresu wzmożonej zmienności, ale inwestorzy powinni mieć świadomość prawdopodobieństwa krótkotrwałych nasilonych wahań rynkowych. Zmienność postrzegamy jako źródło okazji do inwestowania, gdy solidne instrumenty zaczynają notować szersze spready. 2

3 Wzrost zysków umacnia nasz optymizm co do akcji spółek europejskich Dylan Ball Wiceprezes wykonawczy Szef zespołu ds. strategii inwestycyjnych skoncentrowanych na akcjach spółek europejskich Templeton Global Equity Group Przyglądając się sytuacji w całej Europie, generalnie nie dostrzegamy na horyzoncie żadnych wydarzeń, które mogłyby zakłócić nasze optymistyczne prognozy oparte na analizie fundamentalnej. Niemniej jednak ponieważ niektóre spośród czynników fundamentalnych, takie jak dane o produkcji przemysłowej czy indeksy odzwierciedlające nastroje wśród menedżerów odpowiedzialnych za zakupy (PMI), notują dobre wyniki, trudno jest spodziewać się także w tym roku znaczącej poprawy. Z drugiej strony nie dostrzegamy powodów, dla których miałyby one tracić dynamikę. Uważamy, że warunki dla spółek do generowania zysków powinny się nadal poprawiać i to właśnie w tym obszarze liczymy na atrakcyjne wzrosty w ujęciu rok do roku. Potencjalny wzrost zysków spółek europejskich Europa ma za sobą zaledwie pięć lub sześć kwartałów wzrostu zysków od czasu globalnego kryzysu finansowego. To oznacza, że Europa pozostaje o trzy lub cztery lata w tyle za Stanami Zjednoczonymi. Nasze analizy sygnalizują zatem, że zyski spółek europejskich mają sporą przestrzeń do dalszego wzrostu. O ile ryzyko polityczne wciąż będzie niskie, dalsze odbicie zysków w Europie jest, według nas, prawdopodobne. Z czasem powinno to doprowadzić do wygaszenia luzowania ilościowego lub przynajmniej pewnej formy zaostrzenia polityki pieniężnej, a ostatecznie także do wzrostu stóp procentowych w strefie euro może nawet już w 2019 r. Środek ciężkości europejskich rynków akcji jest zwykle przesunięty w kierunku sektorów finansów i energetyki, w których przedsiębiorstwa są bardziej wrażliwe na wpływ inflacji, warunków na rynku obligacji i rentowności. Energetyka, materiały i finanse stanowią ponad jedną trzecią indeksu MSCI Europe Index. 1 Wiele spośród spółek z tych sektorów zwykle radzi sobie dobrze w warunkach wzrostu inflacji i rentowności obligacji, ponieważ inflacja najczęściej stymuluje wzrost cen surowców, a spółki finansowe zarabiają, gdy krzywa dochodowości jest coraz bardziej stroma. Wzrosty stóp procentowych powinny zatem sprzyjać zyskom europejskich spółek. Atuty lewarowania operacyjnego Z drugiej strony nie spodziewamy się wzrostu zysków w Europie do maksimów sprzed 10 lat, ponieważ w systemie bankowym nie ma już takiego lewarowania. Dane o indeksie PMI Publikowany przez Markit indeks PMI dla sektora usług w strefie euro Od 27 lutego 2015 r. do 31 stycznia 2018 r /02/15 27/08/15 27/02/16 27/08/16 27/02/17 27/08/17 Dane o indeksie PMI Publikowany przez Markit indeks PMI dla sektora produkcji w strefie euro Od 27 lutego 2015 r. do 31 stycznia 2018 r /02/15 27/08/15 27/02/16 27/08/16 27/02/17 27/08/ Źródło: FactSet, Markit. Uwaga: Dane o krajowych sektorach usług obejmują dane dla Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Irlandii. Źródło: FactSet, Markit. Uwaga: Dane o krajowych sektorach produkcji obejmują dane dla Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii, Holandii, Austrii, Irlandii i Grecji Z lewarowania operacyjnego intensywnie korzystają natomiast przedsiębiorstwa. Dzięki reformom rynku pracy w Hiszpanii, we Francji, a wcześniej 3

4 Wzrost zysków umacnia nasz optymizm co do akcji spółek europejskich ciąg dalszy podczas minionej dekady także w Niemczech, podstawowe koszty europejskich spółek są znacznie bardziej elastyczne, dzięki czemu te przedsiębiorstwa mają większy potencjał do zwiększania zysków poprzez wzrost rentowności. Co istotne, tego rodzaju lewarowanie widoczne jest nie w bilansach spółek, ale w rachunkach zysków i strat. Zyski tym razem nie będą generowane kosztem zwiększenia zadłużenia w systemie bankowym i w biznesie, ale będą wynikiem niższych kosztów podstawowych, a może także wyższych cen. Baza przemysłowa w Stanach Zjednoczonych przeszła podobne zmiany na początku pierwszej dekady tego stulecia i wyszła z nich ze znacznie większą konkurencyjnością. Europa dopiero rozpoczyna tę drogę. Francja i Europa Wschodnia oferują potencjalne możliwości Reformy planowane przez francuskiego prezydenta Emmanuela Macrona, obejmujące zmiany nie tylko praktyk stosowanych na rynku pracy, ale także systemu podatkowego, powinny zaowocować pewnymi ciekawymi pomysłami inwestycyjnymi. Jako inwestorzy, poszukujemy w tych obszarach możliwości, które inni uczestnicy rynków mogą przeoczyć. Europa Wschodnia może okazać się obszarem bogatym w możliwości w średniej perspektywie czasowej. Akcje w tym regionie były w ostatnim czasie bardzo drogie. Ryzyko związane z ładem korporacyjnym i sytuacją polityczną jest tam wyższe niż w innych częściach Europy, ale wyceny papierów są wyższe, zatem poszukiwanie tam okazji do inwestowania nie ma obecnie większego sensu; podobne możliwości można znaleźć na rdzennych rynkach europejskich. Podejrzewamy jednak, że skutkiem wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej będzie spora wyrwa w budżecie bloku handlowego, którą będą musiały łatać także wschodnioeuropejskie państwa członkowskie. Jeżeli konsekwencją będą bardziej napięte budżety Polski, Czech, Węgier czy nawet Austrii, rynki akcji w tych krajach mogą nieco stracić na wartości. Dla nas byłaby to oczywiście szansa na wyszukanie atrakcyjnych okazji cenowych. Jeżeli chodzi o bardziej odległą perspektywę, poszukujemy możliwości wykorzystania akcji niektórych spółek z Wielkiej Brytanii skoncentrowanych w większym stopniu na rynku krajowym. Próbujemy sobie odpowiedzieć przede wszystkim na jedno pytanie: w którym momencie akcje spółek brytyjskich zostaną uznane za tanie? Echa przeszłości Obecne podejście do Brexitu w Wielkiej Brytanii porównałbym do sytuacji z lat , gdy niemal całkowicie wstrzymano wydatki kapitałowe i inwestycje w sektorze prywatnym. Podobnie wygląda sytuacja obecnie: inwestycje oraz decyzje dotyczące zwiększenia zatrudnienia i wydatków kapitałowych są odkładane do czasu, gdy reguły obowiązujące w świecie po Brexicie staną się jasne. Na realny wpływ wynikającego z tych decyzji załamania podaży na gospodarkę trzeba jednak jeszcze poczekać i na razie trudno przewidzieć konsekwencje tego wstrząsu dla popytu. Ten pesymizm zaczynają odzwierciedlać wyceny akcji wielu brytyjskich spółek koncentrujących się na rynku krajowym. Sądzimy, że ceny ostatecznie będą wracać do poziomów średnich, nie wiemy jednak przede wszystkim, kiedy to nastąpi. Mamy zatem świadomość, że wkrótce może pojawić się dobry moment na poszukiwanie okazji wśród akcji spółek z Wielkiej Brytanii. Rynek brytyjski: wskaźniki cen do zysków () (12 ostatnich miesięcy): MSCI UK Index a MSCI World Index Od 31 stycznia 2003 r. do 31 stycznia 2018 r /01/03 31/01/04 31/01/05 31/01/06 31/01/07 31/01/08 31/01/09 31/01/10 31/01/11 31/01/12 31/01/13 31/01/14 31/01/15 31/01/16 31/01/17 31/01/18 MSCI World Index MSCI United Kingdom 31 stycznia 2018 r. 5-letnia średnia 15-letnia średnia W stosunku do W stosunku do 5-letniej średniej 15-letniej średniej MSCI United Kingdom 21,2x 18,0x 14,7x 17,9% 44,8% MSCI World Index 22,3x 19,2x 17,9x 16,3% 24,9% Wskaźnik ceny do zysków lub (za 12 ostatnich miesięcy) to stosunek ceny akcji spółki do zysku spółki na jedną akcję za okres ostatniego roku. W przypadku portfela inwestycyjnego wartość to średnia ważona wartości wszystkich papierów w portfelu. Źródło: FactSet, MSCI. Indeks MSCI UK Index mierzy wyniki akcji dużych i średnich spółek z rynku w Wielkiej Brytanii. Indeks MSCI World Index odzwierciedla wyniki akcji dużych i średnich przedsiębiorstw z 23 krajów zaliczanych do rynków rozwiniętych. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. 4

5 Droga Arabii Saudyjskiej do statusu rynku wschodzącego Bassel Khatoun Dyrektor zarządzający, dyrektor ds. zarządzania portfelami strategii inwestycyjnych skoncentrowanych na nowych rynkach wschodzących i rynkach z regionu Bliskiego Wschodu/Afryki Północnej (MENA) Franklin Local Asset Management MSCI, globalna organizacja publikująca indeksy, zasugerowała w ubiegłym roku, że rozważa przeniesienie Arabii Saudyjskiej do swojego indeksu MSCI Emerging Markets Index. 2 Jeżeli ta decyzja zostanie w tym roku potwierdzona, Arabia Saudyjska może oficjalnie zyskać status rynku wschodzącego w oczach szerokiej społeczności inwestycyjnej, a potencjalna zmiana klasyfikacji mogłaby nastąpić w 2019 r. Według naszych analiz, potencjalny awans Arabii Saudyjskiej do kategorii rynków wschodzących mógłby odmienić saudyjski rynek akcji. Sądzimy, że taka zmiana mogłaby mieć znaczące korzyści dla Arabii Saudyjskiej oraz stworzyć duży długofalowy potencjał solidnych zwrotów z inwestycji i wzrostu wartości aktywów zarówno w królestwie, jak i w szerokim regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA). Podobnie jak większość giełd w krajach awansujących do kategorii rynków wschodzących, rynki akcji w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA) i Katarze zanotowały napływ większych ilości aktywów zagranicznych w ciągu 12 miesięcy poprzedzających oficjalne przyznanie statusu rynku wschodzącego przez MSCI i podobnego trendu spodziewamy się także w przypadku rynku akcji w Arabii Saudyjskiej. Zważywszy na fakt, że w aktywnie i pasywnie zarządzanych portfelach kierujących się indeksem MSCI Emerging Markets Index ulokowany jest kapitał o wartości 1,6 bln USD, przypuszczamy, że przyznanie Arabii Saudyjskiej statusu rynku wschodzącego może przyciągnąć znaczące inwestycje zagraniczne, a ten świeży kapitał może częściowo zasilić także rynki sąsiednie. Jeżeli chodzi o perspektywę regionalną, Arabia Saudyjska góruje nad resztą regionu MENA ze swoim produktem gospodarczym oraz rynkiem akcji wartym 450 mld USD. Gdyby indeks przyjął 5-procentową ekspozycję na Arabię Saudyjską, z uwzględnieniem proponowanej pierwszej oferty publicznej państwowego koncernu naftowego Saudi Aramco, region MENA miałby udział w indeksie porównywalny z udziałem takich rynków wschodzących, jak Indie (8,4%) czy Brazylia (7,3%). 3 Arabia Saudyjska doceniona za otwarcie rynku Uważamy, że uwzględnienie Arabii Saudyjskiej na liście krajów obserwowanych przez MSCI pod kątem ewentualnego dodania do indeksu rynków wschodzących to przejaw uznania dla postępów królestwa na drodze do liberalizacji rynków kapitałowych od maja 2015 r. Saudyjska instytucja sprawująca nadzór nad rynkami kapitałowymi oraz władze Tadawulu, czyli najważniejszej saudyjskiej giełdy papierów wartościowych, podjęły działania na rzecz zapewnienia zgodności krajowego rynku akcji z międzynarodowymi standardami handlowymi. Wprowadzono, między innymi, takie zmiany, jak dwudniowy cykl rozliczenia transakcji, wymóg realizowania płatności w chwili wydania akcji (DvP), określenie reguł zarządzania nieudanymi transakcjami, a także wprowadzenie możliwości krótkiej sprzedaży oraz mechanizmów pożyczania papierów wartościowych. Nowy rozdział saudyjskiej historii Są powody, by przypuszczać, że awans Arabii Saudyjskiej nastąpi szybciej, niż początkowo przewidywali niektórzy komentatorzy. Przeniesienie Pakistanu do kategorii rynków wschodzących w maju 2017 r. nastąpiło po zaledwie roku na liście krajów obserwowanych. Przewidujemy, że dodanie Arabii Saudyjskiej do indeksu rynków wschodzących może nastąpić równie szybko. Zmiana statusu królestwa będzie uzależniona od konsultacji MSCI z właścicielami aktywów, zarządzającymi aktywami oraz osobami reprezentującymi stronę sprzedażową. Informacje zwrotne ze strony inwestorów są jak dotąd pozytywne. Proces zmiany klasyfikacji Arabii Saudyjskiej przez MSCI może, według nas, wyglądać następująco: włączenie tego kraju do indeksu MSCI Emerging Markets Index może zostać ogłoszone w czerwcu 2018 r., a zmiana faktycznie może wejść w życie od maja 2019 r. Biorąc pod uwagę rozmiary saudyjskiego rynku akcji, nie zdziwiłoby nas podzielenie tego procesu na dwie równe fazy. Przykładowo, jeżeli docelowy udział tego rynku w indeksie ma wynosić 5%, poziom 2,5% może zostać osiągnięty w maju 2019 r., a zwiększenie udziału o kolejne 2,5% może potrwać do sierpnia 2019 r. Sądzimy jednak, że to inwestorzy ostatecznie ocenią czy ten termin jest wykonalny, zważywszy na stan infrastruktury w Arabii Saudyjskiej. Wejście do grona rynków wschodzących może być tylko pierwszym krokiem dla Arabii Saudyjskiej. Plany saudyjskiego rządu zakładają zwiększenie liczby spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych o niemal 50% (ze 170 do 250) w ciągu najbliższych czterech lat. Na realizację oczekuje, ponadto, 80 pierwszych ofert publicznych. Te czynniki utwierdzają nas w przekonaniu o solidnym trendzie wzrostowym utrzymującym się na saudyjskich rynkach akcji. To zmiany w dobrym kierunku, które mogą zwiększyć zainteresowanie zarówno Arabią Saudyjską, jak i całym regionem MENA. 5

6 Jakie jest ryzyko? Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Wartość inwestycji może rosnąć lub spadać i istnieje ryzyko utraty części zainwestowanych środków. Ceny obligacji generalnie poruszają się w kierunku przeciwnym do kierunku zmian stóp procentowych. Gdy zatem rynkowe ceny obligacji utrzymywanych w portfelu będą korygowane pod wpływem podwyżek stóp procentowych, wartość portfela może pójść w dół. Ceny akcji podlegają wahaniom (często nagłym i gwałtownym) wywoływanym przez czynniki dotyczące poszczególnych spółek, branż czy sektorów lub ogólne warunki panujące na rynkach. Wycena papierów selekcjonowanych według kryterium ukrytej wartości może nie rosnąć tak bardzo, jak oczekujemy, lub może wręcz spadać. W zależności od tymczasowej koncentracji portfela na wybranych krajach, regionach, branżach, sektorach czy typach inwestycji portfel może być narażony na wyższe ryzyko niekorzystnych wydarzeń dotyczących tych obszarów większego zaangażowania w porównaniu z portfelem utrzymującym ekspozycję na szersze spektrum krajów, regionów, branż, sektorów czy typów inwestycji. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wiąże się ze szczególnym ryzykiem, np. dotyczącym wahań kursów wymiany walut, niestabilności gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodzących, do których należą także nowe rynki wschodzące, obarczone są większym ryzykiem wynikającym z powyższych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk związanych z względnie niewielkimi rozmiarami, mniejszą płynnością i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i społecznych dla rynków papierów wartościowych. Ponieważ wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i społeczne są zwykle jeszcze słabiej rozwinięte na nowych rynkach wschodzących, a występują także rozmaite inne czynniki, takie jak podwyższony potencjał skrajnych wahań kursów, braku płynności, barier ograniczających transakcje oraz mechanizmów kontroli giełd, ryzyka związane z rynkami wschodzącymi są nasilone w przypadku nowych rynków wschodzących. 6

7 INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swoje decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza Stanami Zjednoczonymi przez inne podmioty powiązane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN ) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr ), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., Reg. no. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) , (800) , Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box , Dubaj, ZEA, tel.: , faks: Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea Południowa: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg Tel.: Faks: Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/ oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) E. 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, , Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. Republika Południowej Afryki: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) , faks: +27 (21) Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) , faks: +46 (0) FTIML jest podmiotem notyfikowanym i regulowanym w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia wydane przez określone organy regulacyjne na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: w USA niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida Tel.: (800) (połączenie bezpłatne w USA), (877) (połączenie bezpłatne w Kanadzie), faks: (727) Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza USA może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. CFA i Chartered Financial Analyst to zastrzeżone znaki handlowe stanowiące własność CFA Institute. 1. Indeks MSCI Europe Index obejmuje akcje dużych i średnich przedsiębiorstw z 15 europejskich krajów zaliczanych do rynków rozwiniętych. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. 2. Indeks MSCI Emerging Markets Index odzwierciedla wyniki akcji dużych i średnich przedsiębiorstw z 24 krajów zaliczanych do rynków wschodzących. Udział regionu MENA w indeksie opiera się obecnie na ekspozycji na Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Egipt. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. 3. Źródło: MSCI, dane na styczeń 2018 r. Indeksy nie są zarządzane, a bezpośrednia inwestycja w indeks nie jest możliwa. Indeksy nie uwzględniają żadnych opłat, kosztów ani obciążeń naliczanych przy sprzedaży. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie Na stronie można znaleźć przekierowanie na lokalną stronę internetową Franklin Templeton Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone. 2/18