SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI realizowany od września 2016 r. do sierpnia 2018 r. w Szkole Podstawowej nr 1 w Cieszynie Opracowała: Lucyna Kubaszczyk Monika Kluka Program został dostosowany do nowego Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.

2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZWIĄZANY JEST Z NASTĘPUJACYMI ZAGADNIENIAMI TEMATYCZNYMI: 1. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego. 2. Podejmowanie działań, mających na celu wzmożenie motywacji do własnego rozwoju. 3. Rozszerzanie działań na rzecz propagowania zdrowego stylu życia. 4. Praca w kołach zainteresowań. 5. Wdrażanie metod radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 6. Zwiększanie bezpieczeństwa uczniów w szkole. 7. Rozpoznawanie niepożądanych zjawisk na terenie szkoły. 8. Rozszerzanie działań na rzecz profilaktyki uzależnień. 9. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. 10. Działania skierowane do rodziców. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU PROFILAKTYKI Program profilaktyczny dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska. Obejmuje on większość treści i działań o charakterze profilaktycznym i skierowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców. W naszej szkole profilaktyka jest kategorią nadrzędną w stosunku do różnych problemów, z którymi się spotykamy. W związku z wiekiem rozwojowym dzieci od 6-14 lat oraz tym, że jest to szkoła, gdzie istnieje dobra współpraca środowiska lokalnego ze szkołą, która jest istotnym czynnikiem chroniącym, uczniowie naszej szkoły nie są grupą wysokiego ryzyka zagrożeń. Tak, więc program

3 profilaktyczny szkoły opiera się na profilaktyce pierwszorzędowej (uprzedzającej), w której większy nacisk położony został na czynniki chroniące i promujące zdrowy styl życia. CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI Celem programu profilaktyki jest dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia poprzez rozbudzanie zainteresowań światem, uświadomienie dziecku właściwych zachowań wobec współczesnych zagrożeń, kształcenie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów, wpieranie w przygotowaniu do uczestnictwa w życiu rodzinnym i kulturalnym oraz przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi. Zgodnie z przyjętymi zasadami: 1. Człowiek jest najwyższą wartością. 2. Każdy członek szkolnej społeczności ma takie same prawa i obowiązki. 3. Szanujemy odmienność poglądów, opinii i religii. 4. Dbamy o rozwój intelektualny, psychiczny, społeczny, zdrowotny i etyczny. 5. Dbamy o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz pracowników.

4 CELE SZCZEGÓŁOWE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Bezpieczeństwo dziecka w domu, szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. 2. Zdrowy styl życia jak radzić sobie ze stresem i agresją? 3. Rozwijanie psychospołecznych umiejętności życiowych uczniów umożliwiających radzenie sobie z problemami życia codziennego i samorealizacją. 4. Kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowania do podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe. 5. Podejmowanie świadomych decyzji w sprawie używek. 1. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Zapoznanie z zasadami i regułami panującymi w klasie i szkole. Zapoznanie ze Statutem Szkoły. Przypomnienie zasad dobrego wychowania. Ustalenie zasad obowiązujących na Uczeń zna obowiązki i prawa wynikające ze Statutu Szkoły. Przestrzega je. Uczeń zna podstawowe zasady dobrego wychowania, stara się Wychowawcy i nauczyciele.

5 terenie szkoły i w klasie. stosować do nich. Uczeń współtworzy i stosuje reguły ustalone w Zespole klasowym. 2. Kształtowanie wrażliwości Podejmowanie tematyki dotyczącej Uczeń rozumie potrzebę Wychowawcy i uczniów na potrzeby innych. potrzeby pomagania innym. pomagania innym. nauczyciele. Wychowawcy - 1 Uświadomienie potrzeb osób Uczeń respektuje lekcja/na 1 niepełnosprawnych. potrzeby osób semestr niepełnosprawnych. Udział w akcjach charytatywnych. Uczeń angażuje się w akcje pomocy Samorząd Uczniowski 3. Integrowanie społeczności Organizowanie uroczystości i imprez potrzebującym. Uczeń zachowuje się Pedagog Dyrekcja, nauczyciele, lokalnej. szkolnych. stosownie do sytuacji. Rada Rodziców. Prezentowanie osiągnięć uczniowskich. Uczniowie poznają swoje zainteresowania i uzdolnienia.

6 2. PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU WZMOŻENIE MOTYWACJI DO WŁASNEGO ROZWOJU. L. p Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni 1. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów. Działalność kół zainteresowań. Angażowanie i zachęcanie uczniów do udziału w konkursach. Organizowanie różnych form przeglądu twórczości dzieci. Organizacja i propagowanie sportu. Uczeń rozwija swoje zainteresowania i bierze aktywny udział w konkursach, przeglądach twórczości, zawodach sportowych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog 2. Uświadamianie uczniom ich Zdiagnozowanie każdego ucznia pod Uczeń poznaje lepiej Pedagog- materiały mocnych stron. kątem jego możliwości. siebie. Wychowawcy- 1 lekcja/ na 1 semestr Podkreślanie mocnych stron każdego dziecka. Uczeń zna swoje zalety. 3. Pomoc uczniom w Organizowanie zespołów Uczeń uzupełnia braki w Dyrekcja, Nauczyciele przezwyciężaniu własnych wyrównawczych. wiadomościach i

7 trudności. umiejętnościach. Objęcie uczniów opieką logopedyczna, Logopeda, pedagog, psychologiczną i pedagogiczną. Uczeń korzysta z psycholog, rodzice. pomocy logopedy, Prowadzenie indywidualnych rozmów z psychologa i pedagoga. rodzicami uczniów mających problemy. Rodzice współpracują z 4. Rozwijanie umiejętności Podejmowanie tematyki dotyczącej nauczycielami. Uczeń potrafi wyrazić Pedagog- materiały rozpoznawania i ujawniania uczuć, asertywności, emocji i empatii. swoje emocje i nazywa Wychowawcy-2 lekcje / swoich uczuć i emocji. Kształcenie umiejętności radzenia sobie uczucia. na 1 semestr ze stresem. Uczeń radzi sobie ze Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym. stresem.

8 3. ROZSZERZANIE DZIAŁAŃ NA RZECZ PROPAGOWANIA ZDROWEGO TRYBU ŻYCIA. L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Promowanie aktywnych sposobów spędzania czasu wolnego. Organizowanie imprez sportowych, zabaw i gier ruchowych. Spotkania z ciekawymi ludźmi promującymi aktywność, zdrowie i sport. Wycieczki szkolne. Uczeń w sposób aktywny i świadomy spędza czas wolny. Uczeń docenia znaczenie ruchu dla zdrowia. Wychowawcy, nauczyciele. 2. Kształtowanie nawyków Pogadanki na temat właściwego dbania o Uczeń zna i stosuje Wychowawcy, dbania o zdrowie i higienę higienę i wygląd (spotkanie z zasady higieny osobistej. pielęgniarka. osobistą. pielęgniarką). Zwracanie uwagi na odpowiedni ubiór. Uczeń potrafi ubrać się stosownie do pory roku i sytuacji. 3. Promowanie zdrowego Pogadanki i rozmowy. Uczeń zna i stosuje Wychowawcy, odżywiania. Przedstawienia profilaktyczne. zasady zdrowego pielęgniarka. Konkursy tematyczne. odżywiania.

9 Omówienia zasad i sposobów przechowywania żywności, szczególnie łatwo się psującej. Wyeliminowanie cukru, soli i słodyczy z potraw podawanych w szkole. Zwiększenie liczby owoców i warzyw. Pedagogizacja rodziców. Uczeń potrafi uzasadnić dlaczego posiłki powinny być urozmaicane. Uczeń wie jak przechowywać żywność. Rodzic ma świadomość jak ważne jest zdrowe odżywianie dla prawidłowego rozwoju dziecka.

10 4. Propagowanie akcji Stop Zamieszczanie informacji edukacyjnych Uczeń ma świadomość Nauczyciele W-F zwolnieniom z W-F na stronie internetowej szkoły. jak ważny jest ruch w rozwoju młodego człowieka. 4. PRACA W KOŁACH ZAINTERESOWAŃ L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Pokazanie uczniom, że nauka jest przyjemna i ciekawa. Praca w kołach zainteresowań. Uczeń uzupełnia braki w wiadomościach i rozwija Nauczyciele i specjaliści. swoje zainteresowania. Uczniowie utrwalają interesujące ich treści, poszerzają swoje zainteresowania, pogłębiają wiedzę z danej dziedziny bądź uzupełniają braki. Uczeń bierze udział w konkursach wiedzy i zawodach sportowych.

11 5. WDRAŻANIE METOD RADZENIA SOBIE W SYTUACJACH TRUDNYCH L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Poszerzanie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych. Podejmowanie tematyki dotyczącej sytuacji trudnych i niebezpiecznych. Uczeń zauważa symptomy trudnych sytuacji. Uczeń nazywa swój problem. Pedagog 2. Wdrażanie metod asertywnych. Ćwiczenie umiejętności wyrażania swojego zdania i odmawiania. 3. Umiejętne szukanie pomocy. Informowanie o osobach i instytucjach niosących pomoc- gazetka szkolna, zebrania z rodzicami, indywidualne konsultacje. Uczeń potrafi zachowywać się odpowiednio do zaistniałej sytuacji. Uczeń aktywnie reaguje na sytuacje trudne i niebezpieczne. Wie do kogo zwrócić się o pomoc w razie potrzeby. Psycholog-materiały Wychowawcy- 2 lekcje/ na 1 semestr Dyrekcja, wychowawcy, nauczyciele, pedagog.

12 6. ZWIEKSZENIE BEZPIECZEŃSRWA UCZNIÓW W SZKOLE. L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Systematyczne uwrażliwianie uczniów na sytuacje stwarzające zagrożenie. Próba ewakuacyjna. Zapoznanie z zagrożeniami wynikającymi z kontaktu z przedmiotami i substancjami niebezpiecznymi. Gazetka szkolna. Każdorazowa reakcja nauczyciela na zachowania naganne uczniów i wyznaczanie konsekwencji. Uczeń odpowiednio zachowuje się podczas ewakuacji. Uczeń odpowiednio reaguje na przedmioty i substancje niebezpieczne. Dyrekcja, nauczyciele, pedagog, specjalista 2. Bezpieczeństwo uczniów Efektywne dyżury nauczycieli. Uczeń czuje się Pracownicy szkoły. podczas przerw i imprez bezpiecznie w czasie szkolnych. przerw i imprez Przypomnienie zasad bezpieczeństwa szkolnych. spędzania przerw (zakaz wychodzenia uczniów poza teren szkoły). Złe zachowanie wywołuje

13 Pogadanka na temat zachowania się natychmiastową reakcję Wychowawcy- 1 lekcja/ 3. Uwrażliwianie uczniów na podczas imprez szkolnych i miejskich. Pogadanka na temat bezpieczeństwa na pracowników szkoły. Uczeń stosuje w na 1 semestr Wychowawcy, zagrożenia podczas drogi do i drodze. praktyce przepisy ruchu nauczyciele techniki. ze szkoły. Konkursy tematyczne. drogowego. Filmy edukacyjne. Pedagog 7. ROZPOZNAWANIE NIEPOŻĄDANYCH ZJAWISK NA TERENIE SZKOŁY. L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Zapobieganie nadmiernej absencji uczniów. Kontrolowanie nieobecności na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych. Uczeń systematycznie uczęszcza na zajęcia Wychowawcy Przedstawienie statystyki nieobecności przez wychowawców Dyrekcji- 1 x w miesiącu. Nauczyciele, pedagog, Dyrektor. Restrykcyjne egzekwowanie Uczeń przestrzega

14 nieusprawiedliwień. Pedagogizacja rodziców dotycząca systematycznego uczęszczania dziecka do szkoły. punktualności. Nauczyciele eliminują przypadki wagarów. Rodzice mają świadomość konsekwencji wynikających z nierealizowania obowiązku szkolnego przez dziecko.

15 8. ROZSZERZANIE DZIAŁAŃ NA RZECZ PROFILAKTYKI UZALEZNIE L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Wdrażanie programów profilaktycznych. Realizowanie programów profilaktycznych. Udział w konkursach i przedstawieniach dotyczących profilaktyki uzależnień. Spotkania uczniów z przedstawicielami prawa. Kontynuacja współpracy z instytucjami. Uczeń rozumie zagrożenia wynikające z e stosowania używek. Potrafi odmówić. W razie potrzeby zwraca się o pomoc do dorosłych. Nauczyciele posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki uzależnień. Większa grupa nauczycieli jest przygotowana do realizowania programów profilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog.

16 Uczniowie i nauczyciele wiedzą gdzie szukać 2. Uświadomienie społeczności Filmy profilaktyczno edukacyjne. pomocy. Uczeń zdaje sobie Pedagog, wychowawcy, szkolnej szkodliwości sprawę ze szkodliwości specjalista. stosowania dopalaczy, Pogadanki. zażywania substancji nikotyny, narkotyków i Prelekcje. niebezpiecznych alkoholu, i niebezpieczeństw ( psychoaktywnych, związanych z cyberprzemocą. nikotyny, alkoholu, Udostępnianie informacji o ofercie dopalaczy). Szkolenie rodziców Poszerzanie wiedzy rodziców, pomocy specjalistycznej dla uczniów i wrzesień 2016r. oraz nauczycieli na temat ich rodziców w przypadku używania kwiecień 2018r. prawidłowości rozwoju i środków odurzających. zaburzeń zdrowia psychicznego uczniów. Rozpoznawanie wczesnych objawów używania środków odurzających oraz postępowania w tego typu przypadkach.

17 9. OGRANICZENIE ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH I PRZEMOCY W SZKOLE. L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Uświadomienie uczniom czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. Pogadanki z wychowawcami, pedagogiem, policją. Uczeń wie czym jest agresja. Pedagog Program przeciwdziałania agresji fizycznej i werbalnej. Udostępnienie uczniom wykazu osób i instytucji, do których mogą się zwrócić o pomoc. Umożliwienie rozwiązania problemów z pedagogiem szkolnym. Uczeń umie przeciwstawić się zachowaniom agresywnym. Uczeń radzi sobie z własnymi emocjami. Wychowawcy- 2 lekcje zajęć z programu/ na 1 semestr Wskazywanie pozytywnych wzorców osobowych- budowanie autorytetów. Uczeń wie, gdzie w razie potrzeby szukać pomocy. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog. Kształtowanie krytycznego spojrzenia na postawę osób stosujących przemoc. Uczeń rozpoznaje emocje i uczy się je

18 kontrolować. Potrafi Omawianie i analizowanie informacji o zachowywać się aktach agresji przekazywanych w asertywnie. mediach. Uczeń potrafi wskazać pozytywne wzorce 2. Wdrażanie działań na rzecz Aktywne dyżurowanie nauczycieli. osobowe. Uczeń czuje się Wychowawcy, ograniczania agresji i bezpiecznie. nauczyciele, pedagog. przemocy. Zaproponowanie bezpiecznych działań w czasie przerw. Uczeń spędza przerwy bezpiecznie i aktywnie. Zajęcia socjoterapeutyczne ukierunkowane na umiejętności Uczeń rozpoznaje i społeczne, zachowania asertywne, kontroluje emocje. negocjacje, pozytywną samoocenę. 3. Walka z wulgaryzmami. Zwrócenie uwagi rodziców na Uczeń dba o kulturę Wychowawcy, Troska słownictwo dzieci. słowa i zna nauczyciele, pedagog. o kulturę słowa. konsekwencje używania Utrwalanie zwyczaju natychmiastowego wulgaryzmów.

19 reagowania w sytuacji, gdy uczniowie używają wulgaryzmów. Pozytywne wzmacnianie uczniów dbających o kulturę słowa. 5. Pedagogizacja rodziców. Podejmowanie tematyki przemocy i agresji w mediach, grach komputerowych, prasie młodzieżowej. Rodzice zwracają uwagę na dostępne dzieciom treści, filtrują je. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog.

20 10. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW L. Działanie Forma realizacji Oczekiwane efekty Odpowiedzialni p 1. Monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec systemu profilaktycznego szkoły. Zapoznanie rodziców z dokumentacją szkolną. Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas wywiadówek szkolnych. Bieżąca współpraca z Radą Rodziców. Rodzice są partnerami szkoły. Mają wpływ na podejmowane działania. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele, pedagog. 2. Psychoedukacja. Wykłady, prelekcje o tematyce wychowawczej z udziałem pedagoga i psychologa w zależności od potrzeb. Szkolenie dla rodziców o cyberprzemocy. Warsztaty umiejętności wychowawczych. Rodzice nabywają nowych umiejętności wychowawczych. Dyrektor, wychowawcy, pedagog. Udostępnianie literatury. Konsultacje z pedagogiem.

21 Formy ewaluacji programu profilaktyki: - obserwacja i ocena zachowań uczniów ( wychowawcy klas) - rozmowy z uczniami i rodzicami - wywiad ( Dyrektor Szkoły, Rada Pedagogiczna) - metody i techniki badawcze - obserwacja, wywiad, analiza dokumentacji szkolnej - wnioski - wyznaczenie obszarów zagrożeń - zalecenia.