Katarzyna Janiak Studia Podyplomowe: Oligofrenopedagogika. Praca zaliczeniowa. Temat: Terapia holding w pracy z dziećmi autystycznymi.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Katarzyna Janiak Studia Podyplomowe: Oligofrenopedagogika. Praca zaliczeniowa. Temat: Terapia holding w pracy z dziećmi autystycznymi."

Marta Filipiak
5 lat temu
Przeglądów:

1 Katarzyna Janiak Studia Podyplomowe: Oligofrenopedagogika Praca zaliczeniowa Temat: Terapia holding w pracy z dziećmi autystycznymi.

2 Terapia holding (zwana też metodą wymuszonego kontaktu). Metodę tą opracowała Marta Welch w Stanach Zjednoczonych na podstawie doświadczeń, w pracy z dziećmi z zaburzeniami emocjonalnymi. W roku 1978 utworzyła ona w Greenwich (USA)- Mothernig Centre, w którym stosowana jest metoda holdingu.,,opiera się ona na założeniu, że jedną z podstawowych przyczyn autyzmu jest brak poczucia bezpieczeństwa dziecka w relacji z matką. 1 Budzi ona wiele kontrowersji, przez,,swe założenia, które upatruje w tym, że przyczyna autyzmu tkwi we wczesnym zerwaniu więzi matki z dzieckiem, bądź ich nieukształtowaniu. Jej celem jest przywrócenie, odbudowanie więzi, która obecnie jest zaburzona między matką a dzieckiem. Terapia ta koncentruje się na dialogu bezpośrednim matka-dziecko. Decyzję o tym, by rozpocząć sesję podejmuje matka. Sesje te najczęściej są prowadzone w domu (miejscu, w którym dziecko czuje się bezpiecznie), w którym dziecko osiąga największy komfort psychiczny. Ważne jest wytłumaczenie dziecku, co będziemy z nim robić, np. trzymać je tak długo, aż.itd. W sesji tej oprócz matki, powinien uczestniczyć też ojciec, bądź inna bliska dziecku osoba (np. babcia). Podczas trwania sesji (wykonywaniu działań)- nie wolno zmieniać się rolami np. gdy matka wykonuje zadanie z dzieckiem- ojciec pomaga jej tylko wtedy, gdy np. nie radzi sobie fizycznie. Natomiast rola terapeuty polega na wytłumaczeniu przebiegu sesji oraz na jej wnikliwej obserwacji (o której rozmawia z rodzicami po sesji, tłumacząc m.in. niezrozumiałe dla matki i ojca sytuacje). 2 W terapii holding Marta Welch wyróżnia trzy fazy: konfrontacja, odrzucenie i rozwiązanie. Podczas tych sesji: matka trzyma dziecko na kolanach, twarzą w twarz. Dziecko obejmuje swoją mamę pod jej ramionami. W przypadku, gdy próbuje się wyrywać- matka ma za zadanie przytrzymać ręce dziecka. Ważne jest by cały czas utrzymywać z dzieckiem kontakt wzrokowy. Początkowa faza, to faza konfrontacji- matka przyjmuje taką pozycję, która pozwala jej być najbliżej dziecka. Stara się ona kontrolować aktywność ruchową swego dziecka, które to może mieć trudności z nawiązaniem z nią kontaktu. Ciągła próba utrzymania bliskiego kontaktu fizycznego- prowadzi najczęściej do powstania oporu i do,,przejścia w tzw. fazę odrzucenia. Odrzucenie przejawia się najczęściej takim zachowaniem, jak: kopanie, uderzanie głową, płacz, wymioty itd. Dziecko robi wszystko, by uciec przed obejmowaniem. Bardzo ważnym elementem w fazie odrzucenia jest powiedzenie, wyrażenie swoich żali, 1 H. Jaklewicz, L.Popek, Psychoterapia małych dzieci, Psychoterapia 2007, nr 4, s H. Jaklewicz, J.Trzaska, Holding Therapy. Leczenie metodą wymuszonego kontaktu, Psychoterapia 1983, nr 3, s.89.

3 niepokojów, które to prowadzą do katharsis, czyli oczyszczenia. Następuje wtedy przejście do fazy rozwiązania. Gdy dziecko nawiąże bezpieczny kontakt z matką- uwalniane są wtedy endorfiny, które obniżają poczucie lęku. Podczas fazy rozwiązania- nawiązywany jest pełny kontakt, który może trwać nawet do 30 minut. 3 Sesja taka powinna odbywać się przynajmniej raz dziennie. Podczas trwania sesji nie może zostać przerwany kontakt matki z dzieckiem. Należy robić wszystko, by dziecko osiągnęło stan odprężenia. 4 W skład terapii holdingu wyróżnia się fazy, takie jak: sposób, w jaki matka trzyma dziecko i zaspokojenie potrzeb psychicznych i fizycznych, przy jednoczesnym wspomaganiu przez matkę niedojrzałego ego dziecka. 5 Metoda Holdingu w Polsce rozwinęła się dzięki działalności naukowej prof. H. Jaklewicz i dużym staraniom fundacji SYNAPSIS. 6 Natomiast w Europie dzięki J.Prekop (Niemcy) i J. Bayley (Wielka Brytania). Terapia holding ma swoich zwolenników i przeciwników. Przeciwnicy uważają, że jest to metoda oparta na przemocy fizycznej. Przeciwnikiem jest m.in. Temple Grandin (wyleczona autystka, która napisała książkę pt.,,byłam dzieckiem autystycznym - ukazując w niej autyzm,,od środka. Dużo uwagi w swej książce skupiła na skonstruowanej przez siebie,,maszynie ściskającej :,,Odczuwanie kojącego nacisku maszyny ściskającej powoli czyniło mnie zdolną do empatii. Napisałam w swoim dzienniku: Dzieci powinny być uczone delikatności. Ponieważ zawsze mi jej brakowało, muszę się jej uczyć teraz. Przebywanie w maszynie ściskającej pozwala czuć się tak, jakby się było przytulanym i lekko kołysanym w objęciach matki. Trudno opisać to uczucie. 7 Obecnie maszyna ściskająca jest używana w klinikach do leczenia dzieci i dorosłych nadpobudliwych. Dyrektor Centrum Badań Neurorozwojowych w Phoenix- Lorna King uważa, że dorośli, którzy przebywali 20min w maszynie ściskającej- po pobycie w niej czuli się spokojniej przez cały dzień, co było widoczne też w ich zachowaniu. Lorna King, która stosuje integrację sensoryczną przy leczeniu autystycznych dzieci- uważa, że stymulacja na dziecku nie może być wymuszona). 8 Temple Grandin uważa, że terapia holding jest oparta na przemocy. Natomiast terapia sensoryczna jest łagodniejszą formą, przynoszącą lepsze rezultaty. 3 L.Bobkowicz-Lewartowska, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2014, s M.Kupisiewicz, Słownik Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2013, s S.Maria Bogumiła Pecyna, Psychologia kliniczna w praktyce pedagogicznej, Warszawa 2001, s L.Sochocka, T.Lisek, A.Zwierzyńska, Wybrane metody leczenia autyzmu. Ośrodek terapii dziennej w Kup,,,Prace poglądowe 2011, nr 1, s T., Grandin. M.M.Scariano, Byłam dzieckiem autystycznym, Warszawa-Wrocław 1995, s Ibidem: s. 80.

4 Zwolennicy natomiast uważają, że metoda ta pomaga osiągnąć duży związek (więź) z dzieckiem. Przytulanie powoduje, że rodzic sprawuje pieczę nad dzieckiem, co stwarza największe poczucie bezpieczeństwa. Dziecko uczy się rozwijać empatię i rozpoznawać mowę ciała swej matki. Uważa się również, że metoda ta pomaga w pokonaniu niektórych barier rozwojowych u dzieci autystycznych. Przykładem tego jest wpływ terapii holding na 8- letnią Paulinę, która to po 3 tygodniowej terapii- wypowiedziała pierwsze zdanie. Zaobserwowano u niej: rozwój mowy, poprawę koncentracji uwagi, wyciszenie. 9 9 L.Bobkowicz-Lewartowska, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2014, s. 112.

5 Bibliografia: 1. Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków Grandin T., Scariano M.M., Byłam dzieckiem autystycznym, Warszawa-Wrocław Jaklewicz H., Popek L., Psychoterapia małych dzieci, Psychoterapia 2007, nr Jaklewicz H., Trzaska J., Holding Therapy. Leczenie metodą wymuszonego kontaktu, Psychoterapia 1983, nr Kupisiewicz M., Słownik Pedagogiki Specjalnej, Warszawa Pecyna S.M.B., Psychologia kliniczna w praktyce pedagogicznej, Warszawa Sochocka L., Lisek T., Zwierzyńska A., Wybrane metody leczenia autyzmu. Ośrodek terapii dziennej w Kup,,,Prace poglądowe 2011, nr 1.

Podobne dokumenty

Autyzm metody terapii w pracy z dziećmi autystycznymi

Autyzm metody terapii w pracy z dziećmi autystycznymi pedagog specjalny mgr Anna Afeltowicz Autyzm to bardzo złożone zaburzenie, które wpływa nie tylko na samą osobę z autyzmem, ale też na jej otoczenie