Inwestycje w bloki parowo-gazowe Perspektywa GK PGNiG Marcin Lewenstein Dyrektor Biura Planowania Strategicznego 22 luty 2012
Rynek gazu a struktura zużycia energii pierwotnej Struktura odbiorców gazu w UE w 2009 roku** Struktura klientów PGNiG w 2010 roku (wg wolumenu odbieranego gazu) 3% 27% 4% 40% Odbiorcy indywidualni oraz handlowi Przemysł 11% 28% Odbiorcy indywidualni Zakłady azotowe Producenci energii i ciepła Producenci energii Pozostali odbiorcy 34% 15% Pozostali odbiorcy przemysłowi Handel i usługi Pozostali 30% 9% Zużycie energii pierwotnej w 2010 roku* Struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce w roku 2010*** 100% 80% 5% 1% 2% 4% 14% 12% Inne 2,9% 2,2% 0,9% 0,0% 60% 40% 20% 26% 15% 38% 56% 27% Źródła odnawialne Energia jądrowa Gaz ziemny Węgiel Ropa naftowa 33,9% 61,1% węgiel kamienny węgiel brunatny gaz ziemny woda wiatr inne odnawialne 0% EU Polska * Źródło: BP Statistical Review, czerwiec 2011 ** Źródło: EuroGas Statistical Report 2010. *** Źródło: PSE Operator SA.
kg CO2 / MWh Kluczowe zalety energetyki gazowej Bardzo duża elastyczność jeśli chodzi o wybór skali przedsięwzięć i dostosowanie ich do potrzeb energetycznych odbiorców Względnie niskie nakłady inwestycyjne Względnie krótki czas budowy źródeł Możliwość budowy wielu małych jednostek wytwórczych, nie wymagających dużych nakładów inwestycyjnych oraz omijających kosztowne procedury związane z realizacją przyłączeń i rozbudowy sieci elektroenergetycznej Krótki cykl technologiczny uruchamiania i odstawiania źródeł gazowych (elastyczność ruchowa) Mniejsze rozmiary źródeł gazowych w porównaniu do węglowych 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 810 węgiel brunatny Zależność emisji dwutlenku węgla od rodzaju paliwa i technologii spalania układy konwencjonalne 741 węgiel kamienny 619 430 348 757 olej opałowy gaz NGCC IGCC Przyszłe ceny emisji CO2 będą stanowiły o przewadze konkurencyjnej konkretnych paliw. Mniej skomplikowana, a zatem mniej pracochłonna i tańsza obróbka paliwa i obsługi w przypadku jednostek gazowych Brak instalacji do usuwania pyłu i żużlu w przypadku jednostek gazowych Gazowe jednostki wytwórcze nie wymagają instalacji odsiarczania (niewielka zawartość siarki w paliwie gazowym) i odazotowania (konstrukcja turbin gazowych pozwala na redukcję emisji NOx poniżej wymaganego poziomu) Możliwość zdalnego sterowania i prowadzenia ruchu małych i średnich rozproszonych źródeł gazowych 3
Obecny stan i potencjał energetyki gazowej w Polsce Elektrociepłownie gazowe Perspektywy instalacji gazowych do 2018 r. ŁĄCZNA MOC = 917 MW ŁĄCZNA MOC = ~6 000-8 000 MW Władysławowo: 11 MW Kostrzyn: 20,7 MW Gorzów Wielkopolski: 65 MW Siedlce: 13,6 MW Zielona Góra: 198 MW Lublin-Wrotków: 235 MW Starachowice: 27 MW Nowa Sarzyna: 116 MW Rzeszów: 96 MW Istniejące elektrociepłownie gazowe (wybrane powyżej 10 MW) Planowane elektrownie i elektrociepłownie gazowe (wybrane powyżej 10 MW) Potencjalne elektrownie i elektrociepłownie gazowe (wybrane powyżej 800 MW) Źródło: PSE Operator, informacje prasowe
Docelowy model organizacyjny segmentu Energetyka w ramach Grupy Kapitałowej PGNiG Moce wytwórcze en. el. PGNiG, 2011-2015 [MW] *zakładany jest wykup akcjonariuszy mniejszościowych **udział większościowy 5
PGNiG Termika 11 stycznia 2011 roku PGNiG (poprzez spółkę zależną) podpisało ze spółką Vattenfall AB przedwstępną umowę sprzedaży akcji, której przedmiotem było nabycie 99,8% akcji spółki Vattenfall Heat Poland S.A. Cena nabycia akcji wyniosła ok. 3 mld zł Nastąpiła także zmiana nazwy na PGNiG TERMIKA Aktywa wytwórcze PGNiG TERMIKA stanowią ponad 23% całkowitych zainstalowanych mocy cieplnych w Polsce. PGNiG TERMIKA pokrywa około 75% zapotrzebowania na ciepło w Warszawie i dostarcza 98% ciepła do sieci SPEC. Nowe regulacje na rynku ciepłowniczym (system taryf benchmarkingowych) tworzą istotny potencjał wzrostu wartości spółki na PGNiG TERMIKA w perspektywie najbliższych dziesięciu lat. PGNiG TERMIKA sprzedaje ciepło po najniższych cenach w Polsce, czyniąc warszawski rynek ciepła mniej atrakcyjnym rynkiem dla jakiegokolwiek konkurenta PGNiG TERMIKA rozważającego budowę nowych źródeł wytwarzania ciepła. Większość energii elektrycznej wytwarzana jest w kogeneracji. PGNiG TERMIKA posiada atrakcyjne lokalizacje do budowy nowych, dużych źródeł gazowych planowany rozwój rynku odbioru gazu o ponad 1 mld m3 rocznie. Dalsze plany PGNiG Termika Blok gazowo parowy w Warszawie (EC Żerań) ok. 400 MW EC Stalowa Wola ok. 200 MW EC Kędzierzyn ok. 200 MW Dalsze możliwe inwestycje: - Drugi BGP w Warszawie - 400 MW (ok. 2020) - EC Pruszków (gaz lub biomasa) - Konwersja kotła EC Siekierki na biomasę (max 45 MWe przy pracy w kondensacji) Kluczowe dane PGNiG Termika Moc zainstalowana cieplna Moc zainstalowana elektryczna Sprzedaż ciepła (regulowana) Udział w rynku ciepła sieciowego w Warszawie Sprzedaż energii elektrycznej 4 762 MWt 978 MWe 43,0 PJ 98% 3,8 TWh
Projekt BGP w EC Żerań Realizacja projektu przyczyni się do modernizacji EC Żerań poprzez umożliwienie wycofania wyeksploatowanych kotłów węglowych, zwiększenie produkcji energii elektrycznej w kondensacji oraz redukcję emisji CO2 Parametry techniczne bloku będą spełniały wymogi Dyrektywy ws. Emisji Przemysłowych (IED) oraz wymogi BAT (Najlepszych Dostępnych Technologii) Jednostka będzie zużywała corocznie ponad 550 mln m3 gazu ziemnego Kluczową determinantą terminu oddania bloku do eksploatacji jest harmonogram realizacji przyłącza do sieci gazowej wysokiego ciśnienia
Projekt Elektrociepłownia Stalowa Wola Elektrociepłownia Stalowa Wola (2014/2015) Projekt typu brownfield na terenie obecnej ESW Moc bloku gazowego: 400 MWe oraz 240 MWt Produkcja energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji spowoduje oszczędność energii pierwotnej paliwa (w stosunku do produkcji rozdzielonej) o ok. 29%. PGNiG zapewni dostawy gazu ziemnego do projektu oraz jest zainteresowane wykorzystaniem 50% mocy bloku zapotrzebowanie na gaz: 0,5-0,6 mld m3 11 marca 2011 roku PGNiG i Tauron Polska Energia podpisały pakiet umów dot. realizacji budowy bloku gazowo-parowego w Stalowej Woli pomiędzy PGNiG, PGNiG Energia S.A., TAURON Polska Energia SA oraz Elektrownią Stalowa Wola S.A. Obecnie trwa proces wyboru Głównego wykonawcy, oferty budżetowe wskazują na obniżenie szacowanych nakładów inwestycyjnych.
Model biznesowy EC Stalowa Wola Lokalizacja inwestycji Projekt typu brownfield na terenie Elektrowni Stalowa Wola (część Tauron Wytwarzanie) Działka przeznaczona na inwestycje przemysłowe zgodnie z MPZP Synergie lokalizacyjne 50 % Rzeka San chłodzenie w cyklu otwartym - próg spiętrzająco-stabilizujący Uwarunkowania środowiskowe realizacji inwestycji 50 % Sieć ciepłownicza Projekt zastępuje źródła wytwórcze opalane węglem Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych 50 % Bardzo niskie wskaźniki emisji tlenków siarki, azotu, węgla Brak emisji pyłów 50 % Projekt realizowany zgodnie z najlepszymi dostępnymi technikami PGNiG Energia PGNiG Brak negatywnych uwag w trakcie Oceny Wpływu na Środowisko (EIA) Forma i struktura właścicielska Spółki Spółka celowa (SPV) Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A. Udziałowcy obejmą po 50% akcji w SPV Model biznesowy Gwarancja dostawy gazu ze strony PGNiG (umowa długoterminowa) Odbiór energii elektrycznej oraz żółtych certyfikatów proporcjonalnie do posiadanych udziałów Przejęcie dostaw ciepła przez SPV Elektrownia Stalowa Wola rezerwowe źródło ciepła Energia elektryczna Gaz ziemny Żółte certyfikaty Ciepło
Projekt EC Kędzierzyn Projekt typu greenfield Elektrociepłownia Kędzierzyn zastąpi stare źródło Moc bloku gazowego: 170-400 MW w zależności od możliwości dostaw gazu ziemnego Ciepło i energia elektryczna będą sprzedawane do Zakładów Azotowych Kędzierzyn, a nadwyżki do sieci ciepłowniczej i KSE Obecnie trwają prace nad opracowaniem wstępnego studium wykonalności i modelem współpracy pomiędzy PGNiG SA i ZAK
PGNiG Energia S.A. Wytwarzanie Obrót Inwestycje w małe źródła ko-generacyjne, biogazownie i farmy wiatrowe oraz obrót hurtowy energią Kontynuacja obecnie realizowanych projektów inwestycyjnych (z wyjątkiem ECSW S.A.) Rozwój małych źródeł kogeneracyjnych (o produkcji < 130 GWh energii rocznie) Inwestycje w źródła interwencyjne pracują na potrzeby Krajowego Systemu Elektroenergetycznego Rozwój biogazowni rolniczych Biogazownia Ostrowiec Sp. z o.o. Biogazownia Ostrowiec jest 100% spółką zależną od PGNiG Energia S.A. Kluczowym celem działania jest budowa i eksploatacja biogazowi rolniczej w Ostrowcu Świętokrzyskim o mocy ok. 1,6 MWe (docelowo ok. 3,2 MWe). Hurtowy handel energią elektryczną, w tym: - Obrót energią elektryczną i certyfikatami pochodzenia energii, - Obrót uprawnieniami do emisji CO2, - Pełnienie funkcji OHT dla aktywów wytwórczych w GK PGNiG (w tym dla PGNiG Termika) Przejęcie eksploatacji źródeł ciepła i energii elektrycznej od spółki Nysagaz, która zostanie inkorporowana przez PGNiG Energia Obrót ciepłem wytwarzanym we własnych źródłach wytwórczych Sprzedaż energii elektrycznej do PGNiG S.A. na potrzeby dual fuel Sprzedaż energii elektrycznej na potrzeby własne podmiotów GK PGNiG Przedsięwzięcie jest realizowane wspólnie z Krajową Spółką Cukrową S.A. (właścicielem terenu oraz dostawcą substratów biomasowych). Obecnie projekt inwestycyjny związany z budową biogazowni znajduje się we wstępnej fazie realizacji. Ze względu na brak akceptacji społeczności lokalnej dla projektu, realizacja projektu została zawieszona 11
Kluczowe problemy utrudniające rozwój energetyki gazowej Trudna sytuacja makroekonomiczna, duża zmienność cen paliw i popytu na energię Niepewność związana z polityką klimatyczną i funkcjonowaniem systemu ETS (handel uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla) Brak pewnych informacji o przyszłości systemu wsparcia dla wysokosprawnej kogeneracji (a także sposobu podejścia do poszczególnych paliw oraz ustalania wartości certyfikatów) Wolno postępująca liberalizacja rynku gazu utrzymanie sztywnej regulacji taryfowej Słabiej rozwinięta infrastruktura transportowa gazu ziemnego i energii elektrycznej w Polsce północnej, gdzie potrzeby inwestycyjne są największe Restrykcyjne i mało elastyczne prawo zamówień publicznych Skuteczny lobbing grup wspierających inne rozwiązania (atom, węgiel, OZE) uderzający w percepcję gazu jako paliwa dla energetyki 12
Planowany rozwój infrastruktury importowej, przesyłowej i PMG Infrastruktura importowa Infrastruktura przesyłowa Magazyny gazu > Nowe inwestycje umożliwią zwiększenie importu gazu z nowych źródeł, jak również eksport krajowych nadwyżek gazu ziemnego w okresach ich występowania > Rozbudowa gazociągów Gaz-System zlikwiduje wąskie gardła w sieci oraz pozwoli na sprawne przesyłanie zwiększonego wolumenu sprzedawanego gazu ziemnego przez PGNiG > Nowe i rozbudowywane magazyny gazu PGNiG zwiększą elastyczność wydobycia, poprawią możliwości rezerwowe kraju, jak też ułatwią zagospodarowanie produkcji i ewentualny eksport gazu ziemnego Terminal LNG 5,0 mld m 3 2014 r. ITG 3,0 mld m 3 2014 r. Lasów 1,0 mld m 3 1,5 mld m 3 2010 r. 2011 r. Bojka CNG 1,5 mld m 3 2014 r. Kosakowo Daszewo Mogilno Bonikowo Wierzchowice 0,5 mld m 3 2011 r. Gaz-Moravia Swarzów Brzeźnica Husów Strachocina Planowane połączenia Istniejące gazociągi Przyszłe zdolności Nowe inwestycje Liberalizacja rynku gazu ziemnego Nowy Rozbudowywany Istniejący > W ramach liberalizacji rynku realizowanej w ramach Programu uwalniania gazu ziemnego w Polsce PGNiG SA w latach 2013-2015 będzie sprzedawało gaz ziemny na aukcjach. Aukcje mają być przeprowadzone na Towarowej Giełdzie Energii na zasadach gwarantujących publiczny i równy dostęp wszystkim zainteresowanym. Źródło: PGNiG, Gaz-System, Informacje prasowe
Gaz niekonwencjonalny w Polsce W Polsce są struktury, które mogą zawierać gaz niekonwencjonalny. Wstępne opracowania szacują nasze zasoby gazu łupkowego na minimum 1,5 3 bln m3. Polski system koncesyjny obecnie przewiduje niskie opłaty za koncesje poszukiwawcze i opłatę na wzór podatku od ilości wydobywanego surowca. PGNiG posiada 15 koncesji poszukiwawczych, na obszarze których możliwe jest występowanie gazu typu shale gas, a na przynajmniej 6 kolejnych możliwe jest występowanie złóż typu tight gas. Obecnie PGNiG prowadzi prace na kilku koncesjach. Wyniki pierwszych, wstępnych analiz będą znane w 2012 roku. Szanse Odkrycie potencjalnie ogromnych zasobów gazu ziemnego. Możliwość uniezależnienia w dużym stopniu od konieczności pozyskiwania gazu ze źródeł zewnętrznych. Rozwój całej Grupy Kapitałowej, w tym głównie spółek wiertniczych i serwisowych. Stan obecny Trwają prace na koncesji Wejherowo PGNiG SA podpisało listy intencyjne z PGE, Tauron, KGHM w sprawie współpracy przy poszukiwaniach gazu niekonwencjonalnego w Polsce W bieżącym roku planowane jest rozpoczęcie wierceń na Lubelszczyźnie Mapa obszarów ze złożami niekonwencjonalnymi Obszary perspektywiczne po kątem występowania gazu łupkowego, wstępnie oszacowane Obszary perspektywiczne po kątem występowania gazu łupkowego Licencje PGNiG SA
15 Dziękuję za uwagę