Seminarium Stal w infrastrukturze drogowej Warszawa, 14 stycznia 2010 r. Wymagania techniczne stawiane stalowym wyrobom budowlanym w budownictwie komunikacyjnym Dr inŝ. Janusz Rymsza Instytut Badawczy Dróg i Mostów
Wyrób budowlany - rzecz ruchoma, do zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzona do obrotu jako wyrób pojedynczy lub zestaw wyrobów, mająca wpływ na spełnienie wymagań podstawowych. Wymagania podstawowe, które powinien spełniać obiekt budowlany: - bezpieczeństwo konstrukcji - bezpieczeństwo poŝarowe - bezpieczeństwo uŝytkowania - odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochrona środowiska - ochrona przed hałasem i drganiami - oszczędność energii i odpowiednia izolacyjność cieplna przegród.
Akredytacja - uznanie przez jednostkę akredytującą kompetencji jednostki certyfikującej lub laboratorium badawczego do wykonywania określonych zadań. Akredytacja jest udzielana przez Polskie Centrum Akredytacji w formie certyfikatu akredytacji. Autoryzacja - zakwalifikowanie przez właściwego ministra kompetencji jednostki certyfikującej lub laboratorium badawczego do notyfikacji. Notyfikacja - rejestracja autoryzowanej jednostki certyfikującej lub laboratorium badawczego przez Komisję Europejską.
Polska Norma wyrobu - polska norma odnosząca się do wyrobu budowlanego. Aprobata techniczna - pozytywna ocena techniczna wyrobu udzielana przez jednostkę aprobującą, uzaleŝniona od spełnienia wymagań podstawowych przez obiekt budowlany, w którym wyrób jest stosowany. Krajowy certyfikat zgodności lub Krajowy certyfikat zakładowej kontroli produkcji - dokument wydawany przez akredytowaną jednostkę certyfikującą, wymagany do wydania Krajowej deklaracji zgodności, potwierdzający, Ŝe wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z Polską Normą wyrobu lub aprobata techniczną.
Krajowa deklaracja zgodności - oświadczenie producenta, Ŝe wyrób jest zgodny z Polską Normą wyrobu lub aprobatą techniczną. Znak budowlany - znak wskazujący, Ŝe producent dokonał oceny zgodności wyrobu i wydał Krajową deklarację zgodności.
Norma zharmonizowana - Polska Norma wyrobu, zgodna z normą europejską, opracowana na podstawie mandatu udzielonego przez Komisję Europejską Europejska aprobata techniczna - to pozytywna ocena techniczna wyrobu, uzaleŝniona od spełnienia wymagań podstawowych przez obiekt budowlany, w którym wyrób jest stosowany, udzielona zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej.
Certyfikat zgodności lub Certyfikat zakładowej kontroli produkcji - dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, Ŝe wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z normą zharmonizowaną lub europejską aprobata techniczną. Oznakowanie CE - oznakowanie potwierdzające, Ŝe dokonano oceny zgodności wyrobu z normą zharmonizowaną lub europejską aprobatą techniczną.
Wprowadzanie wyrobów budowlanych do obrotu WYROBY BUDOWLANE System europejski -zharmonizowana norma europejska -europejska aprobata techniczna System krajowy -Polska Norma - aprobata techniczna Jednostkowe zastosowanie -indywidualna dokumentacja techniczna Deklaracja zgodności Krajowa deklaracja zgodności Oświadczenie producenta CE Znak budowlany Obrót i uŝytkowanie w budownictwie Konkretne obiekty 8
Wyrób moŝe być: - dopuszczony do zastosowania w obiekcie budowlanym, jeŝeli jest oznakowany: znakiem budowlanym B lub CE - dopuszczony do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym, jeŝeli jest wykonany według indywidualnej dokumentacji technicznej,, dla którego producent wydał oświadczenie, Ŝe wyrób jest zgodny z tą dokumentacją oraz innymi przepisami technicznymi. Wyrób moŝna oznakować znakiem budowlanym B,, jeŝeli producent wydał Krajową deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu lub aprobatą techniczną.
KT PKN działające w ramach Zespołu Budownictwa KT nr 14 ds. Maszyn i urządzeń dla budownictwa, przemysłu materiałów budowlanych oraz górnictwa skalnego KT nr 128 ds. Projektowania i wykonawstwa konstrukcji metalowych KT nr 180 ds. Bezpieczeństwa poŝarowego obiektów KT nr 195 ds. Prefabrykatów z betonu KT nr 212 ds. Budowy i utrzymania dróg KT nr 213 ds. Projektowania i wykonawstwa konstrukcji z betonu i konstrukcji zespolonych KT nr 251 ds. Obiektów mostowych KT nr 278 ds. Wodociągów i kanalizacji KT nr 307 ds. ZrównowaŜonego budownictwa KT nr 126 ds. Rur stalowych KT nr 146 ds. Kształtowników stalowych KT nr 153 ds. Stalowych blach cienkich KT nr 163 ds. Lin i transportu linowego
Aprobaty techniczne są udzielane dla wyrobu: - dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu lub którego właściwości uŝytkowe róŝnią się istotnie od właściwości określonych w Polskiej Normie wyrobu - objętego mandatem udzielonym przez Komisję Europejską na opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych - objętego wykazem wyrobów,, określonym przez właściwego ministra w drodze rozporządzenia, na wniosek jednostki organizacyjnej upowaŝnionej do wydawania aprobat technicznych.
Ocenę zgodności wyrobu przy oznakowaniu znakiem budowlanym B, moŝna przeprowadzać przez: - badanie typu wyrobu przez producenta lub akredytowaną jednostkę - badanie próbek wyrobu przez producenta lub akredytowaną jednostkę - zakładową kontrolę produkcji - inspekcję zakładu produkcyjnego i ZKP przez akredytowaną jednostkę - nadzór ZKP przez akredytowaną jednostkę.
Wyrób moŝna oznakować CE, jeŝeli dokonano oceny zgodności wyrobu z normą zharmonizowaną lub europejską aprobatą techniczną. Minister Infrastruktury podał wykaz mandatów udzielonych przez Komisję Europejską na opracowanie: europejskich norm zharmonizowanych oraz wytycznych do europejskich aprobat technicznych, których zakres obejmuje wyroby podlegające obowiązkowi oznakowania CE.
Ocenę zgodności wyrobu,, przy oznakowaniu CE,, moŝna przeprowadzać poprzez: - badanie typu wyrobu przez producenta lub notyfikowaną jednostkę - badanie próbek wyrobu przez producenta lub notyfikowaną jednostkę - zakładową kontrolę produkcji - inspekcję zakładu produkcyjnego i ZKP przez notyfikowaną jednostkę - nadzór ZKP przez notyfikowaną jednostkę.
Mandaty udzielone przez Komisję Europejską na opracowanie europejskich norm zharmonizowanych M/104: ŁoŜyska konstrukcyjne M/111: Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego: wyposaŝenie dróg M/115: Stal zbrojeniowa i spręŝająca do betonu M/118: Wyroby do kanalizacji M/119: Wyroby podłogowe i posadzkowe M/120: Metalowe wyroby konstrukcyjne i wyroby pomocnicze M/124: Wyroby do budowy dróg M/125: Kruszywa M/131: Rury, zbiorniki i elementy pomocnicze nieprzeznaczone do kontaktu z wodą do spoŝycia przez ludzi.
Mandaty udzielony przez Komisję Europejską na opracowanie wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA No 1: Kotwy metalowe do stosowania w betonie EOTA No 2: Kotwy metalowe do stosowania w betonie do mocowania lekkich elementów EOTA No 7: Nienośne systemy i zestawy szalunków traconych przeznaczone do wypełniania betonem EOTA No 12: Zestawy do wykonywania schodów prefabrykowanych EOTA No 13: Zestawy zakotwień i cięgien do spręŝania konstrukcji EOTA No 16: Wyroby stanowiące przegrody ogniowe oraz wyroby ogniochronne EOTA No 19: Złącza dylatacyjne do mostów drogowych EOTA No 21: Zestawy siatek zapobiegających obrywom skalnym EOTA No 22: Prefabrykowane obiekty budowlane EOTA No 27: Sworznie do złączy konstrukcyjnych umoŝliwiające przesunięcia między łączonymi elementami.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych, Instytut Badawczy Dróg i Mostów jest jednostką aprobującą w odniesieniu do wyrobów stosowanych w inŝynierii komunikacyjnej. Od 1 lutego 2010 r. Instytut Badawczy Dróg i Mostów ma swoją siedzibę w Warszawie przy ul. Instytutowej 1 (obecna ul. Golędzinowska)
Wykaz wyrobów zestawionych według mandatów udzielonych przez Komisję Europejską na opracowanie europejskich norm zharmonizowanych
M/104: ŁOśYSKA KONSTRUKCYJNE ŁoŜyska mostowe stalowe wałkowe / garnkowe / sferyczne / cylindryczne ŁoŜysko sferyczne ŁoŜysko garnkowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG - Znaki drogowe pionowe stalowe Pionowe znaki drogowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Pionowe znaki drogowe - Słupki prowadzące stalowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Drogowe słupy oświetleniowe: sygnalizacja świetlna - Słupy drogowe stalowe trakcyjne / oświetleniowe / sygnalizacyjne
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Drogowe słupy oświetleniowe: sygnalizacja świetlna - Bramy drogowe stalowe sygnalizacyjne / informacyjne
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG - Bariery ochronne drogowe stalowe Systemy ograniczania ruchu pojazdów - Bariery ochronne drogowe stalowo-betonowe - Bariery ochronne mostowe stalowe - Bariery ochronne mostowe stalowo-betonowe - Barieroporęcze ochronne mostowe stalowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Systemy ograniczania ruchu pojazdów - Bariery ochronne drogowe stalowe - Bariery ochronne drogowe stalowo-betonowe - Bariery ochronne mostowe stalowe - Bariery ochronne mostowe stalowo-betonowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Systemy ograniczania ruchu pojazdów - Słupki blokujące stalowe Słupek: stały uchylny
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG Systemy oddzielania ruchu pieszego od kołowego łącznie z kładkami zabezpieczonymi poręczami - Balustrady mostowe stalowe - Poręcze stalowe - Ogrodzenia drogowe stalowe łańcuchowe / segmentowe
M/111: URZADZENIA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO: WYPOSAśENIE DRÓG - Ogrodzenia drogowe stalowe łańcuchowe / segmentowe
M/115: STAL ZBROJENIOWA I SPRĘśAJĄCA DO BETONU Wyroby ze stali zbrojeniowej: - Pręty, walcówka, kręgi - Pręty stalowe Ŝebrowane do zbrojenia betonu - Walcówka stalowa Ŝebrowana do zbrojenia betonu - Druty stalowe do zbrojenia betonu - Siatki zgrzewane - Siatki stalowe zgrzewane do zbrojenia betonu
M/115: STAL ZBROJENIOWA I SPRĘśAJĄCA DO BETONU Wyroby ze stali spręŝającej: - Pręty stalowe do spręŝania konstrukcji mostowych - Struny stalowe do spręŝania konstrukcji mostowych - Kable stalowe do spręŝania konstrukcji mostowych - Liny stalowe do podwieszania konstrukcji mostowych
M/120: METALOWE WYROBY KONSTRUKCYJNE I WYROBY POMOCNICZE - Przepusty drogowe stalowe z blachy falistej Metalowe kształtowniki konstrukcyjne - Uchwyty mostowe stalowe do mocowania przewodów instalacyjnych Łączniki konstrukcyjne - Łączniki stalowe uciąglające pręty do zbrojenia betonu
M/124: WYROBY DO BUDOWY DRÓG Wyroby do nawierzchni drogowych: Siatki stalowe zgrzewane do wzmacniania nawierzchni drogowych M/125: KRUSZYWA Kruszywa do mieszanek niezwiązanych i związanych hydraulicznie: - Kruszywo łamane z ŜuŜla stalowniczego - Kruszywo z ŜuŜla stalowniczego / pomiedziowego / pocynkowego
M/131: Rury, zbiorniki i elementy pomocnicze nieprzeznaczone do kontaktu z wodą do spoŝycia przez ludzi.
Wykaz wyrobów zestawionych według mandatów udzielonych przez Komisję Europejską na opracowanie wytycznych do europejskich aprobat technicznych
EOTA No 1: Kotwy metalowe do stosowania w betonie - Kotwy stalowe do mocowania w betonie wklejane / cierne / gwintowane / rozporowe EOTA No 13: Zestawy zakotwień i cięgien do spręŝania konstrukcji - Zakotwienia i pręty stalowe do spręŝania konstrukcji mostowych - Zakotwienia i kable stalowe do spręŝania konstrukcji mostowych - Zakotwienia i liny stalowe do podwieszania konstrukcji mostowych
EOTA No 19: Złącza dylatacyjne do mostów drogowych - Urządzenia dylatacyjne mostowe stalowe jednomodułowe / modułowe / palczaste / z blachą przesuwną EOTA No 21: Zestawy siatek zapobiegających obrywom skalnym - Siatki stalowe plecione do gabionów EOTA No 22: Prefabrykowane obiekty budowlane; - Konstrukcje mostowe stalowe z blachy falistej
Producent dokonuje oceny zgodności według następujących systemów oceny zgodności: - system 1+, system 1 - certyfikacja przez notyfikowaną lub akredytowaną jednostkę certyfikującą, - system 2+, 2, 3 i 4 - deklarowanie przez producenta.
System oceny zgodności 1+ 1 2+ 2 3 4 KONTROLA WYROBU 1. Badania typu wyrobu NJ/AJ NJ/AJ P P NL/AL P 2. Badania próbek wyrobu 1. Zakładowa kontrola produkcji NJ/AJ P KONTROLA PRODUKCJI P P - - - P P P P P P 2. Inspekcja zakładu i ZKP NJ/AJ NJ/AJ NJ/AJ NJ/AJ - - 3. Nadzór ZKP NJ/AJ NJ/AJ NJ/AJ - - - AJ Akredytowana jednostka NJ Notyfikowana jednostka AL Akredytowane laboratorium NL Notyfikowane laboratorium P - Producent wyrobu budowlanego
Wykaz wyrobów ze stali, na które Instytut Badawczy Dróg i Mostów wydał Krajowy certyfikat zgodności lub Krajowy certyfikat zakładowej kontroli produkcji
Wyroby budowlane ze stali SOZ Dokument Certyfikat M/104 ŁoŜyska konstrukcyjne ŁoŜyska mostowe 1 AT, PN-EN KCZ M/111 Urządzenia BRD Znaki pionowe 1 AT, PN-EN KCZ Słupki 1 AT, PN-EN KCZ Słupy 1 AT, PN-EN KCZ Bariery ochronne 1 AT, PN-EN KCZ Balustrady 1 AT KCZ Ogrodzenia 3 AT SOZ - System oceny zgodności Dokument - dokument odniesienia AT - aprobata techniczna PN-EN - norma zharmonizowana KCZ - Krajowy certyfikat zgodności KCZKP - Krajowy certyfikat ZKP
Wyroby budowlane ze stali SOZ Dokument Certyfikat M/115 Stal zbrojeniowa i spręŝająca PrętyŜebrowane, walcówka, druty 1+ Siatki zgrzewane 1+ Kable do spręŝania konstrukcji 1+ AT KCZ Liny do podwieszania konstrukcji 1+ AT KCZ M/120 Metalowe wyroby konstrukcyjne Przepusty z blachy falistej 2+ AT KCZKP Uchwyty do przewodów instalacyjnych 2+ AT Łączniki uciąglające pręty 2+ AT M/124 Wyroby do budowy dróg Siatki zgrzewane 2 AT M/125 Kruszywa Kruszywo zŝuŝla 2, 4 AT
Wyroby budowlane ze stali SOZ Dokument Certyfikat EOTA No 1 Kotwy metalowe Kotwy stalowe 1 AT KCZ EOTA No 13 Zestawy zakotwień i cięgien Zakotwienia i kable do spręŝania konstrukcji 1+ AT KCZ Zakotwienia i liny do podwieszania 1+ AT KCZ konstrukcji EOTA No 19 Złącza dylatacyjne Urządzenia dylatacyjne 1 AT KCZ EOTA No 21 Siatki przeciw obrywom skalnym Siatki plecione 1 AT KCZ
Dziękuję za uwagę