Krystyna Paszko Monitorowanie patogenów alarmowych w Szpitalu św. Wojciecha w Gdańsku nowe przepisy i ich konsekwencje dla monitorowania patogenów alarmowych XII Konferencja naukowo-szkoleniowa SHL Stare Jabłonki 1-3 X 2012r. Szpital Specjalistyczny św. Wojciecha Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gdańsku
Szpital Specjalistyczny św. Wojciecha Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gdańsku
Szpital Specjalistyczny św. Wojciecha w Gdańsku 2011 r. Liczba łóżek 603 Liczba hospitalizacji 25 052 Liczba badań mikrobiologicznych Liczba badań mikrobiologicznych krwi 31 052 8 051
Analiza wykonanych badań mikrobiologicznych w 2011r.
Analiza wykonanych badań mikrobiologicznych w 2011r.
Analiza wykonanych badań mikrobiologicznych w 2011r.
Definicja Czynnik alarmowy (alertpatogen) biologiczny czynnik chorobotwórczy o szczególnej zjadliwości lub oporności (Dz.U. Nr 284 poz. 1570) Mikroorganizmy, których wyizolowanie u pacjenta jest powodem do ogłoszenia w zakładzie,,alarmu Izolacja drobnoustroju alarmowego oznacza podjęcie działań zapobiegawczych
Podstawy prawne Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23.12.2011 r. w sprawie listy czynników alarmowych, rejestrów zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych oraz raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala.
1. Obowiązek prowadzenie rejestru Prowadzenie rejestru zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych Rejestr w formie indywidualnych kart rejestracyjnych - dotyczy pojedynczego przypadku - porządek chronologiczny/alfabetyczny - oznaczenie kolejnym numerem - w toku udokumentowanej konsultacji Dane w rejestrze przechowywać nie krócej niż 20 lat Raport okresowy co najmniej 1 X w roku Kierownik przekazuje PPIS
Udokumentowana konsultacja Art. 15 ust. 2 pkt 4 Ustawy,,Do zadań zespołu kontroli zakażeń należy: konsultowanie osób podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną oraz tych, u których rozpoznano zakażenie lub chorobę zakaźną
2. Obowiązek - gromadzenie informacji Gromadzenie informacji o zakażeniach szpitalnych i czynnikach alarmowych: - Rozpoznanie kliniczne zakażenia szpitalnego i czynnika alarmowego - Charakterystyka objawów - Okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego (czynniki ryzyka, charakterystyka biologicznego czynnika chorobotwórczego i inne)
3. Obowiązek sposób prowadzenia rejestru Rejestr zawiera: - Imię i nazwisko - Pesel - Data urodzenia - Płeć - Adres - Rozpoznanie kliniczne zakażenia szpitalnego i czynnika alarmowego - Charakterystyka objawów - Okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego (czynniki ryzyka, charakterystyka biologicznego czynnika chorobotwórczego i inne)
Wykaz drobnoustrojów alarmowych MRSA, VISA, VRSA lub gronkowce złociste oporne na oksazolidynony VRE lub enterokoki oporne na oksazolidynony Enterobacteriaceae spp. wytwarzające bata-laktamazy o rozszerzonym spektrum substratowym (ESBL, KPC, AMPc) lub oporne na karbapenemy/inne dwie grupy leków/polimyksyny Pseudomonas aeruginosa oporne na karbapenemy/inne dwie grupy leków/polimyksyny Acinetobacter spp. oporne na karbapenemy/inne dwie grupy leków/polimyksyny
Wykaz drobnoustrojów alarmowych Clostridium difficile chorobotwórcze oraz wytwarzane przez nie toksyny A i B Clostridium perfringens Streptococcus pneumoniae oporne nacefalosporyny III gen. lub penicylinę Candida oporne na Flukonazol lub inne leki z grupy azoli lub kandyn Aspergillus Rotavirus, Norovirus, RSV HBV, HCV, HIV Biologiczne czynniki chorobotwórcze izolowane z krwi lub płynu mózgowordzeniowego, odpowiedzialne za uogólnione lub inwazyjne zakażenia
Sposób postępowania Po wyizolowaniu drobnoustroju z listy drobnoustrojów alarmowych, Kierownik Pracowni Diagnostyki Mikrobiologicznej/Asystent pełniący dyżur niezwłocznie zawiadamia telefonicznie o izolacji alertpatogenu: - lekarza sprawującego opiekę nad pacjentem (a podczas jego nieobecności lekarza dyżurnego), - a w uzasadnionych przypadkach Zespół ds. Zakażeń
Sposób postępowania Wynik wydany z Pracowni Diagnostyki Mikrobiologicznej zawierający informację o wyizolowaniu w/w drobnoustroju powinien być opatrzony informacją zawierającą fenotyp oporności drobnoustroju
Sposób rejestracji Pielęgniarka epidemiologiczna wypełnia kartę rejestracyjną drobnoustroju alarmowego Przed włączeniem drobnoustroju do odpowiedniego rejestru, przewodniczący Zespołu ds. Zakażeń weryfikuje dane zamieszczone w karcie
Sposób rejestracji Rejestr drobnoustrojów alarmowych prowadzi Zespół ds. Zakażeń Rejestracji podlegają: - drobnoustroje izolowane z zakażeń objawowych i inwazyjnych - wirus zapalenia wątroby typ B i C oraz wirus nabytego niedoboru odporności u ludzi (HIV) izolowane z zakażeń ostrych uwzględniając tylko badania pierwszorazowe.
Sposób rejestracji W przypadku stwierdzenia, iż miejscem nabycia zakażenia drobnoustrojem alarmowym jest szpital, lekarz sprawujący opiekę nad pacjentem zobowiązany jest do wypełnienia karty zakażenia szpitalnego.
Rejestracja zakażeń Karta rejestracyjna zakażenia szpitalnego Karta rejestracyjna zakażenia noworodka
Analiza dokumentacji medycznej - karta gorączkowa - Karta zleceń lekarskich - karta obserwacji pacjenta z rurką intubacyjną - karta obserwacji miejsca wkłucia centralnego/obwodowego - karta obserwacji miejsca operowanego - obserwacje lekarskie - obserwacje pielęgniarskie - karta wypisowa
Czynniki ryzyka (przy przyjęciu do szpitala) Przeniesienie z innego oddziału Częste hospitalizacje (>3 w ciągu 6 ostatnich m-cy) Wiek >65 lub <2 lat Antybiotykoterapia do 3 m-cy wstecz Reanimacja bezpośrednio przed hospitalizacją Nosicielstwo MRSA lub innego alertpatogenu Choroby upośledzające odporność np. HIV Neutropenia Hipoalbuminemia Otyłość
Niewydolność wątroby/nerek Choroba nowotworowa Czynniki ryzyka (przy przyjęciu do szpitala) Choroba metaboliczna (np. cukrzyca) Chemioterapia Stan po urazie Palenie tytoniu Przewlekły/ostry stan infekcyjny Kwalifikacja rany (czysta, czysta-skażona, skażona, brudna) Usunięcie owłosienia z pola oper. przed przyjęciem do szpitala Krew/preparaty krwiopochodne w ciągu ostatnich 6-ciu m-cy
Czynniki ryzyka (podczas pobytu w szpitalu) Cewnik w pęcherzu moczowym >24 godz. Drenaż rany operacyjnej lub inny > 24 godz. Czas trwania operacji >2 godz. Czas hospitalizacji przed zabiegiem > 72 godz. Wkłucie obwodowe > 3 dni/centralne >5dni Hiperglikemia/hipoglikemia Intubacja/respiratoterapia
Karta rejestracyjna alertpatogenu karta rejestracyjna alertpatogenu Karta rejestracyjna alertpatogenu - przykład
Analiza zarejestrowanych alertpatogenów Rejestr alertpatogenów Mapa mikrobiologiczna
Nr Nazwisko i imię Rejestr alertpatogenów (zakażenia objawowe i inwazyjne) Oddział Patogen Lekoopo rność Materiał Czas izolacji Data stwier dzenia izolacji 1 XXXXXXXX Uro E.coli ESBL (+) Mocz >72 o 2 XXXXXXXX Wew 2 C.difficile kał <72 o 3 XXXXXXXX Wew 2 C.difficile kał >72 o 4 XXXXXXXX Ped Roatvirus kał <72 o 5 XXXXXXXX OIT A,baumanii d.oskrz. >72 o 6 XXXXXXXX St.Dial. S. aureus MRSA krew >72 i 7 XXXXXXXX Uro Klebsiella pn. Rodz. zakaż. ESBL (+) mocz <72 o 8 XXXXXXXX Wew 1 Str. pneum. krew <72 i 9 XXXXXXXX OIT A.baumanii d.oskrz. >72 o 10 XXXXXXXX Wew 1 E.coli krew <72 i
Mapa mikrobiologiczna (monitorowanie kolonizacji) Dane o pacjencie/alertpatogen XXXXXXXXX - E.coli ESBL mocz (10.03.2012) XXXXXXXX 07/03/2012 Klebsiella.pn ESBL (gardło, nos) XXXXXXXXX mocz z cewnika Acinetobacter baumanii - 10.03.2012 bez antybiotyku, nie gorączkuje. Przyjęty z OIT XXXXXXXXX - plwocina MRSA (pobranie - 26/03/2012 Marzec/ 2012 XXXXXXXXX MRSA odbyt 16.01.2012
W analizie uwzględniono alertpatogeny: zarejestrowane w okresie I-V 2012r. - zarejestrowane z zakażeń objawowych i inwazyjnych - co najmniej 5 izolacji tego samego gatunku z wybranego rodzaju materiału klinicznego
Czas izolacji zarejestrowanych alertpatogenów
Podział zarejestrowanych alertpatogenów
Analiza materiałów klinicznych (zakażenia objawowe/inwazyjne)
Alertpatogeny izolowane z krwi (czas izolacji)
Alertpatogeny izolowane z krwi
Alertpatogeny izolowane z krwi
Izolacje Enerobacteriaceae spp. z krwi
Alertpatogeny izolowane z moczu
Alertpatogeny izolowane z moczu
Alertpatogeny izolowoane z kału
Alertpatogeny izolowane z kału
Izolacje alertapatogenów
Dziękuję za uwagę