Briefing Marzec 17 Celem niniejszego briefingu opublikowanego przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego jest przedstawienie najważniejszych faktów i danych liczbowych dotyczących Parlamentu Europejskiego zarówno obecnie w bieżącej kadencji obejmującej lata 14 19 jak i w poprzednich siedmiu kadencjach, jakie upłynęły od czasu wprowadzenia w czerwcu 1979 r. wyborów bezpośrednich. Na następnych stronach znajdą Państwo różnorakie wykresy, które: przedstawiają szczegółowo skład Parlamentu Europejskiego obecnie i w przeszłości; ukazują, jak wzrastała liczba partii reprezentowanych w PE oraz jakie przeobrażenia zachodziły w grupach politycznych; obrazują wzrost liczby kobiet zasiadających w Parlamencie; wyjaśniają systemy wyborcze stosowane podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w państwach członkowskich; przedstawiają porównanie frekwencji w wyborach europejskich z frekwencją w wyborach krajowych; stanowią podsumowanie działalności Parlamentu w kadencji 09 14 oraz dotychczas zrealizowanych prac w bieżącej kadencji; przedstawiają roczne koszty działalności Paramentu Europejskiego w porównaniu z kosztami działalności innych parlamentów; przedstawiają w zarysie skład głównych organów kierowniczych Parlamentu. Niniejszy briefing jest systematycznie uaktualniany podczas kadencji 14 19 w celu uwzględnienia bieżących wydarzeń. Parlament Europejski w latach 14 19 Liczebność grup politycznych Liczba posłów do PE wchodzących w skład każdej z grup politycznych (stan na dzień 1 marca 17 r.) 7 19 74 ECR AL GUE/NGL 51 Verts/ALE 42 EFDD 40 ENF 1 NI 751 posłów Odsetek posłów do PE w każdej z grup politycznych Udział każdej z grup politycznych w całkowitej liczbie 751 mandatów w Parlamencie. AL Verts/ALE, % 9,1 % 2,9 % 25,2 % GUE/NGL,9 % ECR 9,9 % 5, % EFDD Ogółem 5,3 % ENF 751 mandatów 2,4 % NI W obecnej kadencji w skład Parlamentu wchodzi osiem następujących grup według liczebności: Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci) (), Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim (), Grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (ECR), Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (AL), Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej / Nordycka Zielona Lewica (GUE/NGL), Grupa Zielonych Wolne Przymierze Europejskie (Verts/ALE), Grupa Europa Wolności i Demokracji Bezpośredniej (EFDD), Europa Narodów i Wolności (ENF). Ponadto niektórzy posłowie zasiadają jako Niezrzeszeni NI (nienależący do żadnej grupy politycznej). EPRS Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego Autor: Giulio Sabbati Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów PE 599.25
EPRS Liczba przedstawicieli danego państwa członkowskiego w grupach politycznych PE (stan na dzień 1 marca 17 r.)ecr GUE/NGL NI_OTHER Greens/EFA EFD EPP ENF AL NL BE CZ SE DK FI LT EU 34 15 27 14 5 15 NL3 BE4 CZ4 4 4 SE 5 4 DK3 4 FI2 1 2 LT2 1 1 1 2 1 3 17 23 NL5 BE4 CZ7 5 SE4 5 7 DK1 FI3 4 5 LT3 4 5 1 1 3 3 7 0 10 40 ECR AL 4 GUE/ NGL Verts/ ALE ECR AL 2,9% 25,2% 9,9% 9,1%,9% Verts/ ALE,% 1 ENF 1 NI Ogółem 9 4 3 1 7 74 1 1 2 3 15 1 3 1 1 4 54 1 1 2 19 51 1 3 1 32 NL3 NL NL2 NL NL2 NL7 NL4 2 BE BE BE2 BE BE4 BE BE1 CZ3 CZ CZ CZ1 CZ2 CZ4 CZ 5 1 3 2 4 1 SE1 SE SE4 SE2 SE SE3 SE 3 1 4 1 2 4 17 DK1 DK DK1 DK DK4 DK3 DK 3 FI1 FI FI1 FI FI2 FI4 FI 4 1 1 1 1 2 LT LT LT1 LT1 LT1 LT3 LT 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 0 10 40 051 0 10 40 751 10 40 42 0 10 40 40 10 40 0 019 10 40 074 10 40 0 10 40 GUE/ NGL EFDD 2 EFDD ENF NI Ogółem 5,% 5,3% 2,4% 100% Dane dostarczone przez Dział ds. Administracyjnych Posłów, Dyrekcja Generalna ds. Urzędu Przewodniczącego, Parlament Europejski Kody i flagi państw: Austria () Belgia (BE) Bułgaria () Chorwacja () Cypr () Republika Czeska (CZ) Dania (DK) Estonia () Finlandia (FI) Francja () Niemcy () Grecja () Węgry () Irlandia () Włochy () Łotwa () Litwa (LT) Luksemburg () Malta () Holandia (NL) Polska () Portugalia () Rumunia () Słowacja () Słowenia () Hiszpania () Szwecja (SE) Zjednoczone Królestwo () Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 2 z Germany (D France () Italy () United King Spain () Poland () Romania ( Netherlands Belgium (BE Czech Repu Greece (GR) Hungary ( Portugal ( Sweden (SE) Austria () Bulgaria ( Denmark (D Slovakia ( Finland (FI) Ireland () Croatia () Lithuania (LT Latvia () Slovenia (SL Estonia () Cyprus () Luxembourg Malta () EU
Nowi i ponownie wybrani posłowie do PE w 14 r. (odsetek całkowitej liczby posłów do PE) Nowymi posłami do PE są posłowie, którzy nie zasiadali w Parlamencie Europejskim w ubiegłej kadencji (09 14), ani w innej wcześniejszej kadencji. W ogólnym ujęciu spośród 751 posłów do PE w 14 r. 4,5% to nowi posłowie, zaś 51,5% pełniło mandat już w poprzedniej kadencji. Najwyższy odsetek nowych posłów pochodzi z Grecji (90,5%), zaś najniższy z Luksemburga (1,7%). 100% 90,5% 7,1%,7%,7%,7% 5,% 55,0% 54,5% 53,% 53,7%,4%,0%,0% 4,5% 47,% 47,1% 4,2% 4,2% 45,9% 45,5% 44,4% 42,5% 3,1% 37,5% 37,5% 3,4% 31,3%,% 1,7% % Nowi posłowie do PE Ponownie wybrani posłowie do PE 0% 9,5% 32,9% 33,3% 33,3% 33,3%,2% 45,0% 45,5% 4,2% 4,3% 47,%,0%,0% 51,5%,4%,9% 53,% 53,% 54,1% 54,5% 55,% 57,5% 1,9% 2,5% 2,5% 3,%,% 9,2% 3,3% CZ SE NL EU DK LT BE FI Wiek posłów do PE w poszczególnych państwach członkowskich Ten wykres przedstawia średni wiek posłów do PE w każdym z państw członkowskich, ze wskazaniem wieku najwyższego i najniższego. Średnia wieku posłów na dzień 1 marca 17 r. wynosiła 54 lata, przy czym najstarszy poseł (z Francji) miał lat, zaś najmłodsi (z Bułgarii i Hiszpanii) 2 lat. Podczas inauguracyjnego posiedzenia w lipcu 14 r. średnia wieku wyniosła 53 lata, przy czym najstarszy poseł (z Grecji) miał wówczas 91 lat, a najmłodszy (z Danii) 2 lat). W okresie od lipca 14 r. do lutego 17 r. 53 posłów zostało zastąpionych z różnych przyczyn. Dwudziestu siedmiu posłów zrezygnowało z pełnienia mandatu, czterech zmarło, a dwudziestu dwóch zostało mianowanych na urząd, którego nie można łączyć z mandatem w Parlamencie Europejskim zostali oni na przykład członkami krajowego parlamentu lub rządu. DK NL CZ SE BE EU2 FI LT Najmłodszy 2 29 3 31 3 33 3 2 34 32 39 2 3 31 29 40 3 45 40 42 39 35 43 40 Średnia wieku 45 4 49 51 54 54 54 55 5 5 5 5 5 57 57 57 5 59 59 Najstarszy 72 70 72 9 0 77 74 4 7 7 77 74 3 71 77 0 7 Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 3 z
Parlament Europejski w latach 1979 14 Liczebność grup politycznych w poszczególnych kadencjach Względna wielkość grup politycznych w Parlamencie Europejskim została przedstawiona dla każdej z ośmiu kadencji parlamentarnych od czasów pierwszych wyborów bezpośrednich w 1979 r. Dane, przedstawione jako odsetek całkowitej liczby mandatów, dotyczą sesji inauguracyjnej (lipcowej) stanowiącej początek każdej kadencji Parlamentu. W ostatniej kolumnie po prawej stronie podany jest skład Parlamentu na dzień 1 marca 17 r. 100% 2,4% 2,7% 5,4% 10,7% 9,% 15,4% 1,% 3,7% 4,%,7% 9,4% 7,1%,5% 2,3% 2,7% 3,3% 2,5% 3,9% 5,% 5,4% 9,5%,% 4,% 3,4% 3,4% 4,% 4,% 4,1% 4,9% 7,% 1,4% 2,9% 4,% 2,% 7,7%,7%,0% 4,0% 3,7% 5,1% 5,7% 5,%,0% 3,7% 4,3% 7,5% 4,%,4% 7,3% 100%,9%,4%,7%,9%,9% 9,3% 2,4% 5,3% 5,%,%,9% 9,1% 9,9% % 27,3%,0% 34,7% 34,9% 2,% 27,3% 25,0% % 25,4% 25,2% 2,3% 25,3% 23,4% 27,5% 37,2% 3,% 3,0% 29,4% 2,9% 0% 0% 1979-194 194-199 199-1994 1994-1999 1999-04 04-09 09-14 1.7.14 ECR AL GUE/NGL Verts/ALE EFDD NI ENF Inne 1.3.17 Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji, Parlament Europejski Barwy oznaczające poszczególne grupy w obecnej kadencji zostały również zastosowane do oznaczenia grup w poprzednich kadencjach, tak by można było prześledzić historię dzisiejszych grup. Należy jednak zrozumieć, że nazwy i struktura, jak również skład grup politycznych, mogą ulegać częstym zmianom. Dlatego, choć możemy wskazać najważniejsze wspólne elementy między obecnymi grupami i ich poprzedniczkami, nie mogą być one w każdym przypadku postrzegane jako ta sama grupa o nieprzerwanej historii. W kategorii inne podano szereg grup, które już nie istnieją. Partie krajowe a grupy polityczne w PE Przez osiem kadencji Parlamentu do dnia dzisiejszego sukcesywne zwiększanie się liczby państw członkowskich i posłów do PE poprzedzał wzrost liczby krajowych partii politycznych reprezentowanych w PE. Jednak o ile liczebność grup politycznych utrzymuje się zasadniczo na stałym poziomie od siedmiu do dziesięciu grup o tyle progi wymagane do stworzenia grupy zostały z czasem podniesione, a grupy w coraz większym stopniu składają się z posłów pochodzących z większej liczby państw członkowskich niż w przeszłości. 1979-194 194-199 199-1994 1994-1999 1999-04 04-09 09-14 1.7.14 1.3.17 Liczba posłów do PE 0 434 51 57 2 2 751 751 Liczba państw członkowskich 9 10 15 25 27 2 2 Liczba grup politycznych 7 10 9 7 7 7 Liczba krajowych partii politycznych 57 7 103 97 7 1 17 191 Liczba krajowych delegacji w grupach politycznych 37 42 4 5 74 109 9 143 Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 4 z
Odsetek mężczyzn i kobiet w PE Ewolucja udziału kobiet w ogólnej liczbie wszystkich posłów do PE na początku każdej z kadencji parlamentarnych wykazuje stały wzrost, począwszy od 1,3% w pierwszej kadencji do najwyższego dotychczas poziomu (3,9%) w obecnej kadencji. Zmiany w składzie Parlamentu od lipca 14 r. spowodowały nieznaczny wzrost odsetka kobiet z 3,9% do 37,3%. 1979-194 100% 0% Mężczyźni 14-19 0% 40% 1% % 0% 1,3% Kobiety 3,9% 1979-194 194-199 199-1994 1994-1999 1999-04 04-09 09-14 14-19 37% Kobiety w PE i w parlamentach państw członkowskich UE Porównanie średniej reprezentacji kobiet w parlamentach narodowych państw członkowskich i w Parlamencie Europejskim pokazuje, że z czasem udział kobiet zwiększył się w obu przypadkach. Krzywa dotycząca parlamentów państw członkowskich do 199 r. została przedstawiona jedynie tytułem przykładu, gdyż opiera się na danych dostępnych dla ograniczonej liczby państw członkowskich. Znaczący wzrost udziału kobiet w parlamentach narodowych można zaobserwować od połowy pierwszej dekady XXI w., co wynika po części z wprowadzenia w tym okresie w kilku państwach członkowskich wyborczych parytetów płci (Francja 00 r., Belgia 02 r., Portugalia 0 r., Hiszpania 07 r.). 40% % Parlament Europejski % 10% Parlamenty narodowe państw członkowskich 0% 1979 194 199 1994 1999 04 09 14 Posłanki do PE w poszczególnych państwach członkowskich FI SE NL EU BE DK CZ LT Całkowita liczba mandatów 1 54 2 74 751 9 32 51 17 Odsetek posłanek w PE (1 marca 17 r.) 40% 40% % 33% 40% % 33% > 0.7% 1.5% 54.5% 54.5%.0%.0%.0%.0% 4.3% 42.5% 42.3%.9% 3.4% 37.5% 37.3% 3.5% 33.3% 33.3%.%.% 2.% 2.1% 25.5% 23.% 23.% 23.5% 19.0% 1.2% 1.7% Parytet płci obowiązujący w wyborach do Parlamentu Europejskiego z 14 r. Odsetek posłanek z poszczególnych państw członkowskich w obecnym Parlamencie Europejskim waha się od 1,7% w przypadku Cypru do,7% w przypadku Malty. W maju 14 r. dziewięć państw członkowskich zastosowało parytet płci, który dotyczył głównie stworzenia list wyborczych, w których przeznaczono dla każdej z płci odpowiednią liczbę pozycji na liście, aby uniknąć niedostatecznej reprezentacji kobiet lub mężczyzn. Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 5 z
EPRS Systemy wyborcze w wyborach do Parlamentu Europejskiego System głosowania i liczba posłów do PE Cypr Malta Słowenia Luksemburg Zamknięte listy 3+ Głosowanie 2 70 preferencyjne Pojedynczy głos przechodni Wielomandatowe okręgi 9 wyborcze 9 Liczba posłów do PE 74 1 51 32 54 17 Próg wyborczy 5% 4% W Parlamencie Europejskim zasiada obecnie 751 posłów, czyli mniej niż w poprzedniej kadencji (09 14), kiedy to w Parlamencie zasiadało 7 posłów (754 plus z Chorwacji, która przystąpiła do UE w r.). 3% 1, % * * Próg obowiązuje w każdym okręgu wyborczym. Posłowie do PE są wybierani zgodnie z krajowymi systemami wyborczymi, jednak systemy te muszą przestrzegać pewnych wspólnych zasad ustanowionych w prawie UE, w szczególności zasady proporcjonalnej reprezentacji. Zasadniczo wyborcy mogą wybierać swoich przedstawicieli spośród partii politycznych, indywidualnych kandydatów lub jednych i drugich. Podczas gdy w niektórych państwach członkowskich wyborcy mogą jedynie oddać głos na listę, bez możliwości zmiany kolejności kandydatów (zamknięta lista), w innych państwach wyborcy mogą wyrazić swoje preferencje, głosując na jednego lub więcej kandydatów (głosowanie preferencyjne). Niektóre państwa członkowskie zamiast systemu list stosują drugi z wymienionych systemów, czyli głosowanie preferencyjne poprzez zastosowanie pojedynczego głosu przechodniego. Prawo UE zezwala państwom członkowskim na ustanowienie progów nieprzekraczających 5% wszystkich głosów jako warunku przyznania danej partii mandatów do Parlamentu Europejskiego. W 14 państwach członkowskich obowiązują oficjalne progi. (Logicznie, w państwach członkowskich lub regionach o stosunkowo niskiej liczbie posłów do PE de facto również istnieje taki próg przekraczający 5%, nawet jeśli nie jest on formalny). Roczny koszt funkcjonowania Parlamentu Europejskiego (na mieszkańca) PE EP 3, Niemcy 9, Zjednoczone Królestwo,90 Francja,00 USA USA,0 Powyższa tabela pokazuje roczne koszty bieżące w podziale na liczbę mieszkańców w odniesieniu do Parlamentu Europejskiego, niemieckiego Bundestagu, Izby Gmin Zjednoczonego Królestwa, Zgromadzenia Narodowego Francji i amerykańskiej Izby Reprezentantów1. Należy jednak zachować ostrożność, porównując koszty funkcjonowania parlamentów, gdyż każdy posiada własną historię, tradycje i organizację: przydział środków budżetowych na dany cel w jednym parlamencie może nie mieć miejsca w innym, zaś bardzo różny poziom zasobów może być przeznaczany w zależności od parlamentu na z pozoru zbliżone zadania. Budżet PE przewiduje na przykład wydatki na koszty tłumaczeń ustnych i pisemnych w 24 językach oraz koszty działalności trzech siedzib w Brukseli, Strasburgu i Luksemburgu podczas gdy w innych parlamentach nie istnieją te aspekty funkcjonowania. 1 Dane dotyczą wykonanych budżetów za rok kalendarzowy 15 (Zjednoczone Królestwo rok budżetowy 14/15, USA rok budżetowy 15) Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona z
Frekwencja w wyborach do Parlamentu Europejskiego Frekwencja wyborcza w państwach członkowskich w wyborach do Parlamentu Europejskiego od 1979 r. W przypadku każdych z ośmiu wyborów do Parlamentu Europejskiego, jakie zostały przeprowadzone od 1979 r., poniższa tabela ukazuje najniższą frekwencję spośród wszystkich państw członkowskich, najwyższą frekwencję w państwach członkowskich, w których głosowanie nie jest obowiązkowe, a także bezwzględnie najwyższą frekwencję. Średnia frekwencja UE dla każdego roku wyborczego jest zaznaczona jasnoniebieskim podkreśleniem. 1979 194 199 1994 1999 04 09 14 BE! 91,4% 92,1% 90,7% 90,7% 91,0% 90,% 90,4% 9,%!,9%,% 7,4%,5% 7,3% 91,3% 90,% 5,5% 2,4% 7,% 74,%! 77,2% 79,9%,2% 71,5% 3,2%,% 0,0% 4,9% 3,4% 1,0%,% 9,% 71,7% 5,1% 57,2% DK 47,%,4% 4,2%,9%,4% 47,9% 59,5% 5,3% 3,% 47,%,3% 44,0%,2% 5,% 57,%,4% SE 3,% 37,9% 45,5% 51,1% 5,7% 5,% 2,3% 0,0% 45,2% % 43,3% 4,1% LT 4,4%,0% 47,4% 49,0% 42,4% 4,0% 45,4%! 72,5% 59,4% 44,0% 54,% 59,1% 3,0% 45,1% 44,9% 43,% EU 1,% 59,0% 5,3% 5,7% 49,5% 45,% 43,0% 42,% EU 0,7% 5,7% 4,7%,% 4,% 42,% 40,% 42,4% FI,1% 39,4% 40,5%,0% NL 5,1%,% 47,2% 35,7%,0% 39,3% 3,% 37,3% 2,% 43,9% 3,5% 3,9% 3,1% 32,3% 32,% 3,2% 3,4% 24,0% 39,2% 34,5% 35,4% 51,2% 35,5% 39,9% 3,% 3,% 33,7% 27,7% 32,4%,3% 53,7%,2% Najwyższa frekwencja w państwach, w których głosowanie 3,5% 3,3% 29,0% jest obowiązkowe 25,2% Croatia Najwyższa frekwencja w państwach, w których głosowanie 2,4% 2,3% 24,5% nie jest obowiązkowe,9% 24,5% 23,% CZ Najniższa frekwencja 2,3% 2,2% 1,2% 17,0% 19,%,0%! Obowiązkowe głosowanie w tym państwie członkowskim (głosowanie było również obowiązkowe we Włoszech w latach 1979 199). Kształtowanie się frekwencji w wyborach krajowych i w wyborach do PE Krzywe przedstawiające kształtowanie się frekwencji w czterech różnych typach wyborów w okresie od pierwszych bezpośrednich wyborów do PE, które odbyły się w 1979 r., pokazują stały spadek udziału w wyborach zarówno w UE, jak i w USA. W istocie tendencje te są spójne z ogólnym spadkiem od 1945 r. frekwencji wyborczych w większości demokracji należących do grupy G z blisko 0% w latach powojennych do jedynie około 0% obecnie. 100% 90% 0% 70% 0% % 40% Wybory parlamentarne w państwach członkowskich UE Parlament Europejski Kongres USA (lata wyborów prezydenckich) Kongres USA (połowa kadencji) % 1979 194 199 1994 1999 04 09 14 Powyższy wykres podkreśla bliski związek między spadkiem udziału w wyborach do PE i w wyborach do Kongresu USA (w połowie kadencji), zarówno w odniesieniu do wartości bezwzględnych, jak i tendencji. Równoległy spadek frekwencji w wyborach parlamentarnych w państwach członkowskich i w wyborach do Parlamentu Europejskiego wskazuje, że wyborcy traktują wybory do PE w taki sam sposób jak wybory krajowe, jednak średnia frekwencja w wyborach krajowych jest o około 15 punktów procentowych wyższa. Zasadniczo wybory, w których głosujący decydują o tym, kto będzie piastował władzę wykonawczą w rządzie, a kto posiadał władzę ustawodawczą, wiążą się z wyższą frekwencją niż inne wybory. Dla przypomnienia, frekwencja, zarówno w wyborach do Parlamentu Europejskiego, jak i do parlamentów narodowych, jest wyliczana jako stosunek całkowitej liczby oddanych głosów do całkowitej liczby zarejestrowanych głosujących. Wszystkie wybory krajowe odbywające się w tym samym roku zostały zsumowane, aby otrzymać roczny ogólnounijny odsetek głosujących. Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 7 z
Działalność Parlamentu Europejskiego Parlament Europejski przyjmuje swoje stanowiska w drodze głosowania na posiedzeniu plenarnym nad tekstami ustawodawczymi i budżetowymi, a także nad sprawozdaniami z własnej inicjatywy i innymi rezolucjami. Dwadzieścia stałych komisji Parlamentu prowadzi prace przygotowawcze, szczegółowo rozpatrując projekty aktów prawnych i prowadząc wysłuchania publiczne w kluczowych kwestiach. W czasie trwania procesu ustawodawczego przedstawiciele komisji PE spotykają się często z ich odpowiednikami z Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej w ramach tzw. negocjacji trójstronnych (rozmowy trójstronne). Działalność prowadzona podczas sesji plenarnych PE w okresie pięciu lat siódmej kadencji (lipiec 09 czerwiec 14) dni Dni posiedzeń plenarnych 9 2 10 3 godzin Godziny posiedzeń Działalność prowadzona dotychczas podczas sesji plenarnych PE w ósmej kadencji (lipiec 14 grudzień 1) 143 dni Dni posiedzeń plenarnych 9 1 2 3 godzin Godziny posiedzeń 23 553 Głosowania? 5 40 Złożone pytania wymagające odpowiedzi na piśmie 14 90 Głosowania? 31 19 Złożone pytania wymagające odpowiedzi na piśmie Źródło: Dział Przebiegu i Obsługi Posiedzeń Plenarnych, Dyrekcja Generalna ds. Urzędu Przewodniczącego, Parlament Europejski Współpraca z partnerami i obywatelami 29 Poprawki przyjęte 22 92 Odrzucone poprawki 4 3 Poprawki przyjęte 3 40 Odrzucone poprawki 2 790 tekstów Teksty przyjęte 1 071 Akty ustawodawcze 1 09 tekstów Teksty przyjęte 253 Akty ustawodawcze Parlament Europejski odbywa systematycznie posiedzenia z odpowiednikami z parlamentów narodowych państw członkowskich, w szczególności na szczeblu komisji parlamentarnych. Komisje parlamentarne zasięgają również regularnie bezpośrednich opinii ekspertów i zainteresowanych podmiotów w ramach wysłuchań publicznych, aby oprzeć się na nich w swoich obradach dotyczących konkretnych tematów. Obywatele mają różne możliwości kontaktowania się z Parlamentem, między innymi odwiedzając instytucję, zwracając się z nieformalnym zapytaniem do Działu ds. Zapytań Obywateli (Ask EP) czy też przedstawiając petycję do rozważenia Komisji Petycji. Poniższe liczby dają wyobrażenie o tej działalności prowadzonej dotychczas w ósmej kadencji (w okresie od lipca 14 r. do grudnia 1 r.). w tym: w tym: 35 Posiedzenia z udziałem parlamentów narodowych Wysłuchania publiczne prowadzone przez 270 komisje PE 179 40 Odpowiedzi na pytania obywateli udzielane przez Ask EP Wizyty obywateli 7 55 w PE Petycje otrzymane 4 090 od obywateli Pisma dotyczące działań następczych (wysyła- 10 57 ne przez Komisję Petycji) Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona z
Działalność ustawodawcza Parlamentu Europejskiego w latach 04 1 Najważniejszy aspekt działalności Parlamentu Europejskiego polega na wprowadzaniu zmian do obowiązujących aktów prawnych UE i przyjmowaniu nowych aktów. Stosowane są trzy procedury, przy czym najczęściej korzysta się obecnie ze zwykłej procedury ustawodawczej (tradycyjnie zwanej procedurą współdecyzji). Parlament może zostać również poproszony o wyrażenie (lub wstrzymanie) zgody w odniesieniu do pewnych decyzji Rady lub może zostać zwyczajnie poproszony o opinię na temat niektórych wniosków Komisji. W procedurze współdecyzji i zgody Parlament ma prawo zawetowania aktu prawnego UE. Dwa poniższe wykresy łącznie wskazują na wzrost stosowania procedury współdecyzji, co odzwierciedla zwiększenie uprawnień PE wraz z kolejnymi zmianami traktatowymi, a także rosnącą tendencję do zawierania przez PE i Radę porozumienia nad tekstem ustawodawczym w pierwszym czytaniu, jakie odbywa się w ramach tej procedury. Poniższy wykres przedstawia wszystkie rezolucje ustawodawcze przyjmowane na posiedzeniach planarnych co roku od 04 r., z uwzględnieniem wszystkich czytań w procedurze współdecyzji. 3 0 2 0 1 100 0 1 04 1 24 2 05 15 7 0 1 9 147 07 0 10 170 0 9 105 09 3 23 94 04 05 0 07 0 09 10 14 15 1 10 3 5 1 22 39 105 39 14 33 199 14 40 39 75 15 45 45 77 1 Konsultacja Zgoda Współdecyzja Ten wykres pokazuje dla każdego roku począwszy od 04 r., na jakim etapie procedury współdecyzji PE i Rada osiągnęły porozumienie nad każdym z tekstów ustawodawczych. 0 1 100 0 1 14 4 7 103 2 92 9 77 104 70 53 5 5 5 1 0 44 34 34 40 04 05 0 07 0 09 10 14 15 1 9 4 Procedura pojednawcza Drugie czytanie w PE Drugie czytanie w Radzie Pierwsze czytanie Źródło: Dział Planowania i Koordynacji Legislacyjnej, Urząd Przewodniczącego, Parlament Europejski Liczba i przeciętny czas trwania procedur współdecyzji Poniższy wykres wskazuje na średni czas trwania (w miesiącach) każdej zakończonej zwykłej procedury ustawodawczej (procedura współdecyzji) oraz na etap, na którym została zakończona, za pierwszą połowę bieżącej kadencji parlamentarnej (od lipca 14 r. do grudnia 1 r.). Wielkość kół obrazuje liczbę dossier zamkniętych na poszczególnych etapach procedury. Dotychczas w bieżącej kadencji żadna z procedur nie trwała do etapu postępowania pojednawczego. Czas trwania Liczba procedur Pierwsze czytanie 1 miesięcy 4 Drugie czytanie w PE 3 miesięcy 34 Drugie czytanie w Radzie 39 miesięcy 4 Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 9 z
Liczba negocjacji trójstronnych rocznie z podziałem na komisje W siódmej kadencji (09 14) Parlament uczestniczył wraz z Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w 1557 posiedzeniach w ramach negocjacji trójstronnych dotyczących tekstów ustawodawczych. Dotychczas, w ósmej kadencji (od lipca 14 r. do grudnia 1 r.) odbyło się 42 posiedzeń w ramach negocjacji trójstronnych. Poniższy wykres słupkowy ukazuje liczbę negocjacji trójstronnych, jakie odbyły się każdego roku od początku siódmej kadencji przy czym najwięcej z nich odbyło się w r., kiedy to podejmowano kluczowe decyzje w sprawie programów ujętych w wieloletnich ramach finansowych na lata 14. Poniższy diagram pokazuje, które komisje parlamentarne były w największym stopniu zaangażowane w negocjacje trójstronne w 1 r., będącym drugim pełnym rokiem kadencji 14 19. Wskazuje on na sześć najbardziej aktywnych komisji uczestniczących w rozmowach trójstronnych, przedstawiając ten udział jako odsetek łącznej liczby posiedzeń. (Kategoria inne obejmuje następujące komisje: INTA (9), RE (9), IMCO (7), JURI (4), CONT-LIBE (2), CONT (1), CULT (1)). 00 00 400 0 0. kadencja 7. kadencja 371 95 249 55 229 15 95 2 144 09 10 14 15 1.3,3 % 22,9 % 9,7 9.7 % Posiedzenia w ramach negocjacji trójstronnych: 144 9,7 %, % 22,9 % 14, % LIBE: 33 ENVI: ECON: 17 PECH: 14 TRAN: 14 AGRI: Inne: 33 Liczba sprawozdań ustawodawczych i sprawozdań z własnej inicjatywy Poniższy wykres wskazuje na liczbę sprawozdań przyjętych przez każdą z komisji parlamentarnych w okresie od lipca 14 r. do grudnia 1 r. Sprawozdania z własnej inicjatywy, przedstawione jako jasnopomarańczowe słupki, obejmują sprawozdania ustawodawcze z własnej inicjatywy i inne rodzaje sprawozdań z własnej inicjatywy. Sprawozdania ustawodawcze, oznaczone jako niebieskie słupki, obejmują sprawozdania sporządzane w ramach zwykłej procedury ustawodawczej (współdecyzja), procedury zgody i konsultacji, a także procedur związanych z umowami międzynarodowymi. Inne sprawozdania, oznaczone kolorem ciemnopomarańczowym, związane są głównie z pracą w ramach procedur właściwych danej komisji, takich jak sprawy budżetowe, absolutorium oraz kwestie związane z immunitetami poselskimi w postępowaniach sądowych. Przyjętych zostało dwanaście wspólnych sprawozdań (na mocy art. 55 Regulaminu) i są one ujęte łącznie dla wszystkich zainteresowanych komisji. Sprawy zagraniczne (AFET) Sprawy gospodarcze i monetarne (ECON) Zatrudnienie i sprawy socjalne (EM) Prawa kobiet i równouprawnienie (FEMM) Rozwój (VE) Przemysł, badania naukowe i energia (RE) Rozwój regionalny (REGI) Kultura i edukacja (CULT) Sprawy prawne (JURI) Transport i turystyka (TRAN) Rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów (IMCO) Handel międzynarodowy (INTA) Wolności obywatel., sprawiedliwość i sprawy wewn. (LIBE) Rybołówstwo (PECH) Rolnictwo i rozwój wsi (AGRI) Ochrona środ. nat., zdrowie publ. i bezp. żywności (ENVI) Petycje (PETI) Sprawy konstytucyjne (AFCO) Kontrola budżetowa (CONT) Budżet (BUDG) 37 22 15 14 14 14 10 7 7 5 4 2 1 4 1 9 15 1 15 25 33 44 57 1 1 5 1 5 37 107 323 Sprawozdania z własnej inicjatywy Sprawozdania ustawodawcze Inne sprawozdania Źródło: Dział Koordynacji Legislacyjnej, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Parlament Europejski Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona 10 z
Najważniejsze ograny kierownicze PE Działalność przedstawionych poniżej Prezydium, Konferencji Przewodniczących i Konferencji Przewodniczących Komisji uzupełniają inne organy kierownicze i koordynujące, w tym Konferencja Przewodniczących Delegacji, Zespół STOA oraz Zespół ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów. Prezydium PE Prezydium jest organem odpowiedzialnym za kwestie finansowe, organizacyjne i administracyjne w Parlamencie. W skład Prezydium wchodzi przewodniczący i 14 wiceprzewodniczących wybranych bezwzględną większością głosów na posiedzeniu plenarnym, zaś liczba otrzymanych przez nich głosów decyduje o porządku pierwszeństwa. Pięciu kwestorów wybranych na posiedzeniu plenarnym w celu zarządzania sprawami administracyjnymi i finansowymi dotyczącymi bezpośrednio posłów wchodzi również w skład Prezydium, pełniąc rolę doradczą, jednak nie posiada prawa do głosowania. Antonio TAJANI Przewodniczący Mairead McGUINNS Wiceprzewodnicząca Bogusław LIBERADZKI Wiceprzewodniczący David-Maria SASSOLI Wiceprzewodniczący Rainer WIAND Wiceprzewodniczący Sylvie GUILLAUME Wiceprzewodnicząca Ryszard CZARNECKI Wiceprzewodniczący ECR Ramón Luis VALCÁRC SO Wiceprzewodniczący Evelyne GEBHARDT Wiceprzewodnicząca Pavel TIČKA Wiceprzewodniczący AL Ildikó GÁLL-PCZ Wiceprzewodnicząca Ioan Mircea PAŞCU Wiceprzewodniczący Dimitrios PAPADIMOULIS Wiceprzewodniczący GUE/NGL Ulrike NACEK Wiceprzewodnicząca Verts/ALE Alexander Graf LAMBSDORFF Wiceprzewodniczący AL Elisabeth MORIN-CHARTR Kwestorka Andrey KOVCHEV Kwestor Vladimír MAŇKA Kwestor Catherine BEARR Kwestorka AL Karol KARI Kwestor ECR Konferencja Przewodniczących PE W skład Konferencji Przewodniczących wchodzi przewodniczący Parlamentu oraz przewodniczący ośmiu grup politycznych. Ustala ona porządek obrad posiedzeń plenarnych i wyznacza ogólne kierunki polityki instytucji. W poniższej tabeli przedstawieni zostali obecni członkowie Konferencji Przewodniczących. Ich kolejność zależy od wielkości grup, tj. liczby miejsc zajmowanych w Parlamencie. Trzy grupy mają współprzewodniczących. Posłowie niezrzeszeni (NI) są reprezentowani przez obserwatora nieposiadającego prawa do głosowania. Przewodniczący PE: Antonio TAJANI 1 Przewodniczący 14 Wiceprzewodniczących 5 Kwestorów (bez prawa do głosowania) ECR AL GUE/ Verts/ NGL ALE EFDD ENF NI Przewodniczący Gianni PTLA Przewodniczący Manfred WEBER Przewodniczący Syed KAMALL Przewodniczący Guy VERHOFSTADT Przewodnicząca Gabriele ZIMMER Współprzewodniczący Ska KLER Przewodniczący Nigel FARAGE Współprzewodniczący Marine LE PEN Obserwator Diane DODDS Philippe LAMBERTS Marcel de GRAAFF Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona z
Komisje parlamentarne W PE działa stałych komisji (i dwie podkomisje), z których każda zajmuje się innym obszarem polityki. Sporządzają one sprawozdania dotyczące zarówno kwestii ustawodawczych, jak i nieustawodawczych, które są rozpatrywane na posiedzeniu plenarnym, a także rozliczają działalność organów wykonawczych. Poniższy wykres słupkowy przedstawia komisje PE według liczby zasiadających w nich posłów. Przedstawieni są na nim przewodniczący wybrani przez członków każdej z komisji, ze wskazaniem grupy politycznej, do której należą, oraz obywatelstwa. Przewodniczący Komisji spotykają się na posiedzeniach Konferencji Przewodniczących Komisji. Na swojego przewodniczącego wybrali Cecilię Wikström, przewodniczącą Komisji Petycji (PETI), na drugą połowę bieżącej kadencji. Wykres kołowy ilustruje przynależność przewodniczących komisji do poszczególnych grup politycznych (zastosowano te same barwy co poprzednio). Skróty nazw poszczególnych komisji zostały przedstawione na stronie 10. Liczba posłów do PE Nazwisko przewodniczącego Sprawy zagraniczne Bezpieczeństwo i obrona Prawa człowieka Ochr. środ. nat., zdrowie publ. i bezp. żywn. Przemysł, badania naukowe i energia Sprawy gospodarcze i monetarne Wolności obyw., sprawiedl. i sprawy wewn. Zatrudnienie i sprawy socjalne Transport i turystyka Rolnictwo i rozwój wsi Rozwój regionalny Budżet Handel międzynarodowy Rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów Prawa kobiet i równouprawnienie Petycje Kultura i edukacja Kontrola budżetowa Rozwój Rybołówstwo Sprawy konstytucyjne Sprawy prawne McALLISTER David G FOTYGA Anna Elżbieta PANZERI Pier Antonio ECR P I 9 7 1 0 55 49 4 43 40 37 3 31 2 27 25 25 VĂLEAN Adina-Ioana BUZEK Jerzy GUALTRI Roberto MORA Claude HÄND Thomas DLI Karima EKRI Czesław Adam MIHAYLOVA Iskra ARTIS Jean LANGE Bernd FORD Vicky BLINKEVIČIŪTĖ Vilija WIKSTRÖM Cecilia KAMMEREVERT Petra GRÄSSLE Ingeborg McAVAN Linda CAC Alain HÜBNER Danuta Maria SVOBODA Pavel GUE/NGL Verts/ALE AL AL ECR AL R P I U G F P B F G U L S G G U F P C Przynależność przewodniczących komisji do grup politycznych 5% 5% 5% 14% 3% 32% Poprzednie wydania tego briefingu zostały opublikowane w marcu 1 r. (PE 5.919), kwietniu 15 r. (PE 545.725) i w listopadzie 14 r. (PE 542.1). Wykorzystane dane pochodzą z wielu źródeł wewnętrznych i źródeł spoza Parlamentu Europejskiego, w tym Dyrekcji ds. Stosunków z Parlamentami Narodowymi, Działu Planowania i Koordynacji Legislacyjnej, Działu ds. Działalności Poselskiej, Działu ds. Administracyjnych Posłów oraz Działu Przebiegu i Obsługi Posiedzeń Plenarnych w DG ds. Urzędu Przewodniczącego (PR), Działu Koordynacji Legislacyjnej oraz Sekretariatu Komisji Petycji w DG ds. Polityki Wewnętrznej (IPOL), Działu Badania Opinii Publicznej oraz Działu Wizyt i Seminariów DG ds. Komunikacji (COMM), Działu ds. Zapytań Obywateli w DG EPRS oraz bazy danych IA zawierającej dane statystyczne dotyczące wyborów. Sprostowanie i prawa autorskie. Wyłączną odpowiedzialność za treść niniejszego dokumentu ponosi jego autor. Wszelkie wyrażone w nim opinie niekoniecznie odzwierciedlają oficjalne stanowisko Parlamentu Europejskiego. Niniejszy dokument przeznaczony jest do wykorzystania przez posłów do Parlamentu Europejskiego oraz jego pracowników w ramach wykonywanej przez nich pracy parlamentarnej. Powielanie i tłumaczenie do celów niehandlowych jest dozwolone pod warunkiem wskazania źródła oraz wcześniejszego poinformowania Parlamentu Europejskiego i wysłania mu egzemplarza. Unia Europejska, 17. eprs@ep.europa.eu http://www.eprs.ep.parl.union.eu (intranet) http://www.europarl.europa.eu/thinktank (internet) http://epthinktank.eu (blog) Dyrekcja ds. Analiz dla Posłów Strona z