Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie rozpoznawać różne formaty opisu dokumentów biurowych edytować dokumenty w różnych formatach generować dokumenty w formacie PDF, XPS 2 1
ODF http://www.oasis-open.org/committees/tc_home.php?wg_abbrev=office XPS (XML Paper) specification http://www.microsoft.com/whdc/device/print/xps/xpsspec.mspx OpenOffice 2007 http://www.microsoft.com/poland/technet/bazawiedzy/centrumro zwiazan/cr029_01.mspx#ejb http://office.microsoft.com/en-us/word-help/office-open-xml-iexploring-the-office-open-xml-formats-rz010243529.aspx http://office.microsoft.com/en-us/word-help/open-xml-ii-editingdocuments-in-the-xml-rz010357030.aspx Dodawanie komentarzy do pliku pdf http://www.afritz.org/freetools/adding_pdf_comments.pdf 3 Rodzaje formatów Przegląd formatów Wybrane formaty Office OpenXML ODF PDF XSP Przepisy prawne w Polsce związane z e-dokumentami Tendencje światowe 4 2
Ze względu na obszar zastosowania wspólne dla całego pakietu (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, prezentacje), np. ODF, Office Open XML dotyczące tylko wybranych typów dokumentów Dostępność zamknięte opatentowane przez firmy, nie są dostępne publicznie (np. doc, xls, ) otwarte standardy opisu danych ODF Office OpenXML 5 MS Office MS Office 2007 MS Works iwork (Macintosh) Open Document Star Office Dokument DOC DOCX WPS PAGES ODT SXW TXT, RTF, PDF, MCW (MS Word dla Macintosh), WRI (MS Write) Szablon DOT DOTX WPT OTT STW Szablon z makrami Dokument z obsługą makr DOTM DOCM Skoroszyt XLS XLSX XLR NUMBERS ODS SXC CSV, WK1, WK3, WK4, WKS (Lotus 1-2-3) Skoroszyt z obsługą makr XLSM Szablon arkusza XLT XLTX OTS STC Szablon z obsługą makr XLTM Prezentacje PPT PPTX KEY ODP SXI Szablon POTX OTP STI Pokaz PPS PPSX inne 6 3
Open Document Format for Office Applications (OpenDocument, ISO/IEC 26300), standard rozwijany przez OASIS (Organization for the Advancement of Structured Information Standards) Wykorzystanie: OpenOffice.org, KOffice i StarOffice dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne, wykresy i prezentacje multimedialne *.odt-> *.zip 7 ISO/IEC 29500, OOXML, OpenXML, MSOOXML Wykorzystanie: MS Office 2007 *.docx-> *.zip 8 4
Cel standardu: automatyczne generowanie dokumentów z danych biznesowych wydobywanie danych biznesowych z dokumentów i automatyczne przekazywanie ich do innych aplikacji archiwizacja danych w takim formacie aby mogły być w przyszłości bez problemu odczytane Wykorzystywane języki znacznikowe: WordprocessingML (dokumenty tekstowe) SpreadsheetML(arkusze kalkulacyjne) PresentationML (prezentacje multimedialne) DrawingML(kształty i inne obiekty graficzne) VML (grafika wektorowa) inne: języki do opisu formuł matematycznych, metadanych i bibliografii OFFICE OPEN XML OVERVIEW http://www.ecma-international.org/news/tc45_current_work/openxml%20white%20paper.pdf 9 Motywy (szablony) dokumentów pliki *.thmx możliwość zmiany wyglądu całego dokumentu możliwość korzystania z gotowych motywów oraz tworzenia i zapisywania nowych motywów Word, Excel PowerPoint Te same szablony (motywy) dokumentów *.thmx dla PowerPointa, Worda, Excela! => możliwość automatycznegoprzygotowywania dokumentów, wykresów, prezentacji, które wyglądają podobnie (kolorystyka, czcionki, ) 10 5
Excel: szablony wykresów (*.crtx) Word: style całego dokumentu Możliwość szybkiej edycji dokumentu bezpośrednio w XML (po rozpakowaniu *.docx => *.zip) zastępowanie obrazów usuwanie fragmentów dokumentu 11 Po co nowy standard tworzony przez Microsoft? Wcześniej był już Open Document Format stworzony przez OASIS Użycie DrawingML, VML oraz nowego formatu dla wzorów matematycznych zamiast SVG i MathML zalecane przez W3C (Word Wide Web Consortium http://www.w3.org/) Niestandardowe kody języków i kolorów Specyfikacja formatu: 60000 stron źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/office_open_xml 12 6
Opracowany przez Microsoft odpowiednik PDF Reprezentacja dokumentu dla potrzeb przeglądania i drukowania Wykorzystuje podzbiór języka XAML *.xps archiwum ZIP (pliki XML, czcionki, ) Udostępniany na licencji royaltyfree(jednorazowa opłata dla licencjonodawcy) Przeglądanie XPS Internet Explorer pakiet XPS Essentials Pack: http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?displaylang=pl&familyid=b8dcffdde3a5-44cc-8021-7649fd37ffee Tworzenie dokumentów XPS w MS Office 2007 można zapisać plik w formacie XPS 13 14 7
Przeglądanie dokumentu Adobe Reader bezpłatny Modyfikacja plików płatne oprogramowanie Tworzenie/publikowanie dostępne, np. w MS Office 2007 Acrobat.com narzędzie online https://acrobat.com/ Dodatkowe możliwości: przeszukiwanie dokumentów pdf i dodawanie komentarzy (Adobe Reader7+, ale w tych dokumentach pdf, które mają włączoną przez autora taką możliwość (to robi Acrobat 7 Professional) => będzie na ćwiczeniach) szyfrowanie dokumentu pdf zabezpieczenie dokumentu pdf przed kopiowaniem tworzenie zakładek/spisu treści dokumentu (płatne narzędzia) 15 Autor dokumentu pdfmoże nadać użytkownikom dokumentu różne prawa (ale niestety korzystając z profesjonalnej wersji Adobe Acrobat) zablokować prawo kopiowania tekstu zablokować prawo drukowania podpisania dokumentu umożliwić dodawanie komentarzy 16 8
17 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. z dnia 28 października 2005 r.) http://www.bip.gov.pl/files/download/16/rozporzadzenie_w_sprawie_minimalnych_wymagan_dla_system%c3%b3w_teleinformatycznych.pdf 2. 2.1.txt 2.2 2.3 Do danych zawierających dokumenty tekstowe lub tekstowo-graficzne stosuje się co najmniej jeden z następujących formatów danych, umożliwiających ich przeglądanie i drukowanie przy użyciu popularnych przeglądarek i edytorów:.rtfwersja 1.6.pdf wersja 1.4 RichTextFormat Specification Portable Document Format Dokumenty w postaci czystego (niesformatowanego) zbioru znaków zapisanych w standardzie Unicode UTF-8 jako pliki typu.txt Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu jako pliki typu.rtf Dokumenty tekstowo-graficzne jako pliki typu.pdf w wersji 5 przeglądarki Adobe Reader - standard obowiązuje wyłącznie dla odczytu dokumentu Microsoft Corp. Adobe Systems Inc. 2.4.doc 2.5 Open Open Document Document Format for Office wersja 1.0 Application Dokumenty w postaci sformatowanego tekstu jako pliki typu.doc -standard obowiązuje wyłącznie dla odczytu dokumentu Microsoft Corp. Otwarty format dokumentów aplikacji biurowych OASIS 18 9
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI) z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie wymagań technicznych formatów zapisu i informatycznych nośników danych, na których utrwalono materiały archiwalne przekazywane do archiwów państwowych (Dz. U. z dnia 17 listopada 2006 r.) www.saws.pl/asp/pliki/przepisy/2006-206-1519.pdf 3. 1. Przekazywane materiały archiwalne zapisuje się w formacie, w którym były ostatnio przechowywane przez podmiot przekazujący. 2. Materiały archiwalne przekazuje się razem z odnoszącymi się do nich metadanymi, 3. Metadane zapisuje się w strukturze określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, dołączone do dokumentu lub zawarte w nim, w formacie XML. + szczegółowa specyfikacja pliku metadanych(czyli plik XML Schema), który ma opisywać dokumenty dołączane do archiwum jakie elementy mają występować (dokument, odbiorca, tworca, ), hierarchia i typy elementów 19 Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 października 2006 r. w sprawie niezbędnych elementów struktury dokumentów elektronicznych (Dz.U. z 2006 r., Nr 206, poz.1517) Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 października 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z dokumentami elektronicznymi (Dz.U. z 2006 r., Nr 206, poz.1518) Rozporządzenie MSWiA z dnia 2 listopada 2006 r. w sprawie wymagań technicznych formatów zapisu i informatycznych nośników danych, na których utrwalono materiały archiwalne przekazywane do archiwów państwowych (Dz.U. z 2006 r., Nr 206, poz.1519) Rozporządzenie MSWiA z dnia 27 listopada 2006 r. w sprawie sporządzania i doręczania pism w formie dokumentów elektronicznych (Dz.U. z 2006 r., Nr 227, poz.1664) Rozporządzenie RM z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010 (Dz.U. z 2007 r., Nr 61, poz. 414 i 415) 20 10
Norweski rząd wydał rozporządzenie stanowiące, że wszystkie dokumenty publicznego obiegu, które przeznaczone są do edycji po pobraniu, muszą być udostępniane w formacie OpenDocumentFormat (ODF) http://webhosting.pl/zamkniete.formaty.dokument ow.wygnane.z.norwegi 21 11