Endowaskularne leczenie podnerkowych tętniaków aorty brzusznej w odniesieniu do procedur radiologicznych. Zastosowanie ochrony radiologicznej w Sali Hybrydowej. Elżbieta Sosnowska Instytut Hematologii i Transfuzjologii Warszawa
Sala hybrydowa łączy w sobie elementy pracowni angiografii i sali operacyjnej
Angiograf Ramię C Dwa panele sterowania w sterowni w sali operacyjnej Stół operacyjny Konsola robocza Strzykawka automatyczna Monitory dwa panele w sali operacyjnej w sterowni
Wyposażenie Lamy operacyjne Kolumny anestezjologiczne Kolumna chirurgiczna Osłony radiologiczne Szafy
Tętniak aorty brzusznej Tętniak (aneurysma) to odcinkowe uwypuklenie tętnicy, które powstaje w następstwie uszkodzenia jej ściany. Zlokalizowany najczęściej poniżej odejścia tętnic nerkowych. W worku tętniaka zwykle znajduje się skrzeplina, która może być źródłem zatorów obwodowych tzw. tętniak embolizujący. Jeżeli tętniakowi towarzyszy odczyn zapalny w tkankach otaczających mówimy o tętniaku zapalnym. Zajęcie tętnic trzewnych i nerkowych wymaga zupełnie innej metody operacyjnej niż w przypadku tętniaka podnerkowego.
Kto najczęściej choruje na tętniaka aorty brzusznej? Tętniak aorty brzusznej jest chorobą osób starszych występuje najczęściej po 50 roku życia, kilka razy częściej u mężczyzn, niż u kobiet. U mężczyzn powyżej 75 roku ryzyko wystąpienia tętniaka szacuje się na około 9%
Tętniak aorty brzusznej objawy Nie wywołuje charakterystycznych objawów. Czasami chorzy skarżą się na niespecyficzne bóle brzucha i objawy gastrologiczne. W przypadku wzrostu tętniaka mogą pojawić się bóle pleców. Tętniakowi zapalnemu towarzyszą często stany gorączkowe, podwyższone OB., CRP, leukocytoza. Skutkiem odczynu zapalnego może być włóknienie zewnątrzotrzewnowe wciągające w naciek moczowody, co prowadzi do niedrożności i wodonercza. W razie oderwania się kawałka skrzepliny z tętniaka może dochodzić do zatorowości obwodowej, co objawia się zasinieniem palca- zespół sinego palucha.
Zależność ryzyka pęknięcia tętniaka aorty brzusznej od jego średnicy Średnica tętniaka Ryzyko pęknięcia w ciągu roku [%] < 4 cm 0% 4 5 cm 0,5 5 % 5 6 cm 3 15 % 6 7 cm 10 20 % 7 8 cm 20 40 % > 8 cm 30 50 %
Wskazania do operacji Wskazaniem do operacji jest osiągniecie przez tętniaka średnicy 5,5cm w przypadku mężczyzn lub 5,0cm w przypadku kobiet lub gdy w kolejnym badaniu kontrolnym zaobserwowano wzrost średnicy tętniaka o 1 cm w przeciągu roku czasu. Wskazaniem do operacji jest również tętniak objawowy Chory wysokiego ryzyka (ASA III,IV) Dyskwalifikacja od leczenia operacyjnego za pomocą wszczepienia protezy Spełnienie kryteriów anatomicznych implantacji
Metoda wewnątrznaczyniowa Zarówno do leczenia tętniaków podnerkowych, jak i tętniaków obejmujących tętnice trzewne Znieczulenie zewnątrzoponowe, bez konieczności znieczulenia ogólnego Dostęp do aorty otrzymuje się przez tętnice udowe w okolicy więzadeł pachwinowych i niektórych przypadkach konieczny jest dodatkowy dostęp od tętnicy ramiennej Operacja polega na wszczepieniu przez tętnice udowe rozwidlonej, wewnątrznaczyniowej protezy tzw. stentgraftu i wyłączeniu tętniaka z krążenia krwi Zwykle pacjent po operacji nie wymaga pobytu na OIOM-ie, dużo rzadziej wymaga przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych Czas hospitalizacji po operacji to 3-4 dni.
Kryteria do implantacji stentgraftu Długość szyi tętniaka aorty brzusznej>10mm Szerokość szyi tętniaka aorty brzusznej <28mm Cylindryczny kształt szyi tętniaka Zagięcie kątowe pomiędzy osią szyi a osią tętniaka<60 stopni Średnica tętnicy biodrowej wspólnej<23mm (w miejscu implantacji stentgraftu) Zagięcie kątowe tętnic biodrowychwspólnych<80 stopni Średnica tętnic biodrowych zewnętrznych>7mm
Powikłania leczenia wewnątrznaczyniowego Możliwość wystąpienia przecieku krwi Zwężenia ramienia odnogi spowodowanego krętym przebiegiem tętnic biodrowych Zakrzepica ramienia stentgraftu Migracja stentgraftu Pęknięcie tętniaka
Stengraft Nelix Metoda pozwalająca małoinwazyjnie i skutecznie zaopatrzyć tętniaki zlokalizowane bardzo blisko tętnic nerkowych o tak zwanej krótkiej szyi.
DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA ZDROWIA Warszawa, dnia 31 grudnia 2014 r. Poz. 85 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA1) z dnia 31 grudnia 2014 w sprawie ogłoszenia wykazu wzorcowych procedur radiologicznych z zakresu radiologii - diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej Na podstawie art. 33g ust. 7 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2014 r. poz. 1512), ogłasza się, co następuje: 1. Ogłasza się wykaz wzorcowych procedur radiologicznych z zakresu radiologii - diagnostyki obrazowej i radiologii zabiegowej, stanowiący załącznik do niniejszego obwieszczenia. 2. Wzorcowe procedury stosuje się od dnia 1 stycznia 2015 r.
Wykaz personelu biorącego udział w realizacji procedury i kwalifikacje Pielęgniarka przeszkolona w zakresie instrumentowania, lub pielęgniarka z ukończonym kursem kwalifikacyjnym w dziedzinie piel. operacyjnego lub pielęgniarka z tytułem specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego Pielęgniarka przeszkolona w zakresie procedur wewnątrznaczyniowych
Zastosowanie ochrony radiologicznej Czas Osłona Odległość
Fartuch ochronny
5. Pamiętaj, że dużo mniejsza dawka jest za pacjentem- dociera tam tylko od 1 do 5% promieniowania.
10. Pamiętaj! Testowany sprzęt działa bezpiecznie i stabilnie, należy dobrze poznać możliwości i ograniczenia używanych narzędzi. Używaj wstrzykiwaczy automatycznych.