Ministerstwo Edukacji Narodowej 30.09.2014 r. Raport z konsultacji Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw został w dniu 22 lipca 2014 r. przekazany do konsultacji publicznych następującym podmiotom: 1) Forum Związków Zawodowych; 2) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność ; 3) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych; 4) Business Center Club; 5) Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych Lewiatan, 6) Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej; 7) Związek Rzemiosła Polskiego; 8) Federację Inicjatyw Oświatowych; 9) Fundacja Edukacja dla przyszłości ; 10) Fundacja Instytut Nowoczesnej Edukacji; 11) Fundacja Panoptykon; 12) Fundacja Rozwoju Kapitału Społecznego; 13) Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji; 14) Fundacja Rzecznik Praw Rodziców; 15) Fundacja SYNAPSIS; 16) Forum Rodziców przy Ministrze Edukacji Narodowej; 17) Gdańskie Forum Rad Szkół i Rad Rodziców; 18) Komitet Nauk Pedagogicznych PAN; 19) Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich; 20) Krajowe Forum Oświaty Niepublicznej; 21) Krajowe Porozumienie Rodziców i Rad Rodziców; 22) Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci; 23) Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych; 24) Ogólnopolskie Forum Niepublicznych Szkół Wiejskich; 25) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Dwujęzyczności BILINGUIS; 26) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty; 27) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Niepublicznych Szkół Artystycznych; 28) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Ośrodków Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego; 29) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Gminnych Samorządowych Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli; 30) Polska Izba Książki; 31) Polska Rada Muzyczna; 32) Polski Komitet Światowej Organizacji Wychowania Przedszkolnego OMEP; 33) Polski Związek Głuchych Zarząd Główny; 34) Polski Związek Logopedów; 35) Polski Związek Niewidomych Zarząd Główny; 36) Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym; 37) Polskie Stowarzyszenie Rodziców; 38) Polskie Towarzystwo ADHD; 39) Polskie Towarzystwo Dysleksji; str. 1
40) Polskie Towarzystwo Historyczne; 41) Polskie Towarzystwo Informatyczne; 42) Polskie Towarzystwo Logopedyczne; 43) Rada ds. Szkolnictwa Artystycznego; 44) Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego; 45) Rada Języka Polskiego; 46) Rada Szkół Katolickich; 47) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski; 48) Społeczne Towarzystwo Oświatowe; 49) Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich; 50) Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki; 51) Stowarzyszenie Przedszkoli Niepublicznych; 52) Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji; 53) Stowarzyszenie Rektorów i Założycieli Uczelni Niepaństwowych; 54) Stowarzyszenie Rodzice w Edukacji; 55) Stowarzyszenie Rodziców na Rzecz Pomocy Szkołom; 56) Stowarzyszenie Rodziców TU ; 57) Stowarzyszenie Rzecznik Praw Rodziców; 58) Towarzystwo Rozwijania Inicjatyw Oświatowych; 59) Unia Metropolii Polskich; 60) Unia Miasteczek Polskich; 61) Związek Gmin Wiejskich RP; 62) Związek Miast Polskich 63) Chrześcijański Związek Zawodowy Solidarność im. Ks. J. Popiełuszki; 64) Komisja Krajowa NSZZ Solidarność; 65) Sekcja Oświaty KNSZZ Solidarność 80 ; 66) Komisja Krajowa NSZZ Solidarność 80 ; 67) Komisja Krajowa Federacji Regionów i Komisji Zakładowych Solidarność 80 ; 68) Konfederacja Stowarzyszeń Nauczycielskich; 69) Krajowy Sekretariat Pracowników Oświaty NSZZ Solidarność 80; 70) Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność ; 71) Wolny Związek Zawodowy Sierpień 80 Komisja Krajowa; 72) Związek Zawodowy Pracowników Oświaty i Wychowania Oświata ; 73) Wolny Związek Zawodowy Solidarność Oświata ; 74) Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego; 75) Fundacja Rodzice Szkole; 76) Rzecznika Praw Dziecka; 77) Rzecznika Praw Obywatelskich; 78) Prezes Urzędu Zamówień Publicznych; 79) Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa. Projekt został także przekazany do zaopiniowania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych oraz Etnicznych. Projekt został zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji. str. 2
Opinie i uwagi do projektu ustawy zgłosili: 1. Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego, 2. Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność, 3. Rzecznik Uczniów Niepełnosprawnych, 4. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty (OSKKO), 5. Ordo Iuris Instytut na rzecz Kultury Prawnej, 6. Zarząd Główny Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego, 7. Rada Szkół Katolickich, 8. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, 9. Polski Związek Niewidomych, 10. Rzecznik Uczniów Niepełnosprawnych Stowarzyszenie NIE-GRZECZNE DZIECI, 11. Instytut Tyflologiczny Polskiego Związku Niewidomych, 12. Komitet Nauk Pedagogicznych PAN, 13. Rada Języka Polskiego, 14. Polskie Towarzystwo Informatyczne, 15. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji (PIIT), 16. Polski Komitet Światowej Organizacji Wychowania Przedszkolnego, 17. Prezes Stowarzyszenia Edukacji Domowej, 18. Cosinus sp. z o.o. 19. Główny Inspektorat Sanitarny 20. Komendant Główny Straży Pożarnej 21. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) 22. Prezes Polskiego Towarzystwa Zespołu Aspergera Opinie i uwagi dotyczyły następujących kwestii objętych nowelizacją: zmiany w zakresie liczby dzieci pozostających pod opieką jednego nauczyciela w oddziałach przedszkolnych, zmiana została wycofana z projektu; zasad oceniania, klasyfikowania i promowania w szkołach publicznych, w tym propozycji wprowadzenia w klasach I-III szkoły podstawowej ocen bieżących wyłącznie w formie opisowej (zmiana w tym zakresie została wycofana, w klasach I- III szkoły podstawowej oceny bieżące będą mogły mieć formę opisową, jeżeli szkoła tak ustali) oraz zasad oceniania uczniów niepełnosprawnych (w tym zakresie projektowany rozdział 3a zostały uzupełniony); części proponowanych zmian dotyczących nadzoru pedagogicznego nad szkołami i palcówkami edukacyjnymi: (1) możliwości wyrażania opinii o sposobie wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego przez samorząd uczniowski; uwaga nie została uwzględniona ponieważ projekt ustawy przewiduje możliwość zapoznawania się przez samorząd z ustalonym przez radę pedagogiczną sposobem wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego i wyrażenia o nim opinii, ale nie nakłada na samorząd takiego obowiązku; (2) brzmienia przepisów art. 5a dotyczącego informacji jednostki samorządu terytorialnego o stanie realizacji zadań oświatowych; uwzględniona została uwaga dotycząca zakresu informacji i objęcia nią również szkół str. 3
publicznych prowadzonych przez inne podmioty na terenie działania danej jst; nie uwzględniono uwagi dotyczącej konieczności określenia dla tej informacji formy i szczegółowego zakresu treści; (3) zachowania obowiązku powiadamiania dyrektora szkoły o zamiarze obserwowania zajęć; uwaga nie została uwzględniona bowiem w projekcie ustawy nie znosi się przepisów zobowiązujących organ nadzoru do uprzedniego powiadomienia dyrektora szkoły lub placówki o zamiarze przeprowadzenia czynności nadzoru pedagogicznego, tj. przeprowadzenia ewaluacji lub kontroli, w projekcie dopuszcza się możliwość wstępu wizytatora - w charakterze obserwatora - na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze lub inne (w trakcie prowadzonej ewaluacji lub kontroli) bez obowiązku uprzedniego powiadamiania dyrektora (4) ograniczenia stosowania przepisów ustawy Karta Nauczyciela w stosunku do nauczycieli-konsultantów zatrudnionych w placówkach doskonalenia nauczycieli prowadzonych przez właściwych ministrów; uwaga nie została uwzględniona bowiem w publicznej placówce doskonalenia zatrudnia się nauczycieli konsultantów i specjalistów niebędących nauczycielami; obydwie grupy realizują takie same zadania i nie ma racjonalnego uzasadnienia różnicowanie pod względem istotnych warunków zatrudnienia nauczycieli konsultantów i specjalistów; możliwości zwiększenia liczby uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej w sytuacji, gdy już po rozpoczęciu roku szkolnego/w jego trakcie, do oddziału liczącego 25 uczniów zgłosi się uczeń zamieszkały w jej obwodzie (migracje ludności), a dyrektor jest obowiązany do przyjęcia dziecka do szkoły; uwagi nie zostały uwzględnione ponieważ standard dotyczący liczebności dzieci w klasach I-III został w ustawie utrzymany. W uzasadnieniu stanowiska wskazano, że projektowana zmiana dopuszcza jedynie możliwość zwiększenia liczby uczniów w oddziale, przy równoczesnym spełnieniu wskazanych w projekcie warunków tj. zamieszkiwania ucznia w obwodzie szkoły, zgłoszenia się do niej po rozpoczęciu roku szkolnego (tzn. w trakcie roku szkolnego) oraz uzyskania przez dyrektora szkoły zgody organu prowadzącego. Jednocześnie, z uwagi na konieczność zapewnienia uczniom właściwych warunków realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego, bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki, w przypadku, jeżeli liczba uczniów zostanie zwiększona o więcej niż 2, dyrektor jest zobligowany do zatrudnienia asystenta nauczyciela; sposobu zatrudniania nauczycieli, do prowadzenia zajęć finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej; uwaga nie została uwzględniona. Zgodnie z proponowanymi przepisami, prowadzenie zajęć dodatkowych finansowanych z udziałem środków budżetu Unii Europejskiej dyrektor szkoły będzie mógł powierzyć nauczycielom pracującym w tej szkole lub też będzie mógł zatrudnić w tym celu nowych nauczycieli, którzy nie realizują w tej szkole tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Proponowane przepisy umożliwiają zatrudnianie nauczycieli do prowadzenia ww. zajęć w szkole bez konieczności przeprowadzania postępowań określonych w przepisach w sprawie zamówień publicznych; zakresu spraw pozostawionych w opiniowanym projekcie do dalszej regulacji aktami wykonawczymi, dotyczących w szczególności warunków i trybu promowania str. 4
zarówno w szkołach dla dzieci i młodzieży, jak również w szkołach dla dorosłych, które w opinii Związku Nauczycielstwa Polskiego powinny znaleźć się w ustawie. Uwagi zostały uwzględnione i projekt został uzupełniony w tym zakresie; nierównego traktowania publicznych i niepublicznych podmiotów oświatowych. Projekt przewiduje potwierdzanie obecności słuchaczy na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych podpisem na liście obecności. Listy te, zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. poz. 1170), stanowią załącznik do dziennika lekcyjnego wymóg ten dotyczy zarówno szkół publicznych jak i niepublicznych; Projektowane przepisy art. 90 ust. 3, 3e i 3f jedynie doprecyzowują zasady dotyczące kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji przyznanych szkołom niepublicznym o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie jest realizowany obowiązek nauki; ograniczających interpretacji kontrolujących szkoły nie samorządowe organów JST, w odniesieniu do wydatków bieżących, w kontekście zapisów art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty. Uwagę przyjęto poprzez wyraźny zapis w art. 80 ust. 3d i 90 ust. 3d ustawy o systemie oświaty umożliwiający finansowanie z dotacji również wydatków na zadania przewidziane w art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty; uwzględnienia w przepisach dot. uznawania wykształcenia uzyskanego za granicą umiejętności w zakresie znajomości języka polskiego, zwłaszcza przy ubieganiu się o przyjęcie na studia wyższe. Uwaga nie została przyjęta, gdyż kwestię dopuszczenia do studiów wyższych regulują przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym; uzupełnienia i doprecyzowania przepisów regulujących organizację wypoczynku dzieci i młodzieży, w tym kompetencji kuratora oświaty w zakresie sprawowania nadzoru nad wypoczynkiem; kompetencji kuratora dotyczących zakończenia turnusu wypoczynku w przypadku niezapewnienia przez organizatora należytych warunków organizacji wypoczynku zgodnie z ustawą; zasad współpracy kuratora oświaty z organami nadzoru posiadającymi uprawnienia do kontrolowania warunków wypoczynku - uwagi uwzględniono; możliwości odmowy dokonania przez kuratora oświaty wpisu turnusu do elektronicznej bazy wypoczynku, uwaga uwzględniona; usunięcia zapisu dotyczącego informacji o opiece medycznej podczas organizacji wypoczynku, uwaga nie została uwzględniona: informację dotyczącą opieki medycznej należy traktować jako ogólną informację o podjętych przez organizatora formach wzmocnienia bezpieczeństwa, np. zatrudnieniu pielęgniarki; uzupełnienia i doprecyzowania przepisów dotyczących kształcenia specjalnego, w tym dostosowania warunków sprawdzianu i egzaminów do indywidualnych potrzeb uczniów niepełnosprawnych projekt ustawy został uzupełniony w tym zakresie; doprecyzowania pojęcia utrudniania lub udaremniania kontroli. Uwaga nie została przyjęta. Pojęcie utrudniania lub udaremniania kontroli, jakkolwiek niesprecyzowane w ustawie o systemie oświaty, jest pojęciem powszechnie występującym i o ugruntowanej wykładni; str. 5
daleko idących zmian w przepisach o zasadach finansowania oraz sposobu przeprowadzania kontroli szkół i placówek przez jednostki samorządu terytorialnego. Uwagi nie zostały przyjęte ze względu na fakt, iż zmiany te muszą mieć charakter kompleksowy i w tym znaczeniu wykraczają poza zakres projektu ustawy. Zakłada się uwzględnienie części tych uwag przy okazji przewidywanych szerszych zmian w przepisach art. 80 i art. 90 ustawy o systemie oświaty. str. 6