REMIT Łukasz Szatkowski radca prawny 12 czerwca 2012 r. /
Zarys prezentacji Cel i obszar REMIT Zakres regulacji i definicje REMIT Insider trading Manipulacja na rynku Monitorowanie rynku i współpraca Gromadzenie danych Rola KE, ACER i organów krajowych Podsumowanie Wejście w życie 2
Cel i obszar REMIT Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii Tekst mający znaczenie dla EOG Cel REMIT: Należy zapewnić, aby konsumenci i inni uczestnicy rynku mogli mieć zaufanie do integralności rynków energii elektrycznej i gazu, a ceny ustalane na hurtowych rynkach energii odzwierciedlały uczciwą i konkurencyjną grę rynkową popytu i podaży, oraz aby z nadużyć na rynku nie można było czerpać korzyści. Adresuje kwestię tzw. nadużyć na rynku (market abuse) Oparta na tzw. Market Abuse Directive (Dyrektywa 2003/6/WE z 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (nadużyć na rynku), ale skrojona na miarę branży energetycznej 3
Zakres regulacji i definicje REMIT REMIT obejmuje energię instrumenty pochodne elektryczną, gaz ziemny, usługi przesyłowe, Wyłącznie, gdy wytwarzane, sprzedawane lub dostarczane w UE Nie obejmuje instrumentów finansowych (w zakresie insider trading i manipulacji) Rynek hurtowy, w tym odbiorcy zużywający 600 GWh lub więcej 4
Zakres regulacji i definicje REMIT Najistotniejsze zakazy REMIT dotyczące tzw. nadużyć na rynku (market abuse) to: zakaz insider trading oraz zakaz manipulacji na rynku (próby manipulacji) 5
Insider trading Insider trading obejmuje: Wykorzystywanie informacji wewnętrznych (ang. insider trading) zawieranie lub próba zawarcia transakcji z wykorzystaniem informacji wewnętrznych przez osobę mającą do nich dostęp Niewłaściwe ujawnienie informacji wewnętrznych niewłaściwe ujawnienie informacji wewnętrznych przez osobę mającą do nich dostęp innej osobie, chyba że takie ujawnienie odbywa się w ramach standardowych czynności wykonywanych przez osobę ujawniającą w ramach zatrudnienia, wykonywania swojego zawodu lub obowiązków Zalecanie na podstawie informacji wewnętrznych zalecanie innej osobie lub nakłanianie jej na podstawie informacji wewnętrznych, przez osobę posiadającą do nich dostęp do nabycia lub zbycia produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym, do których odnoszą się te informacje wewnętrzne Istnieje obowiązek publikowania informacji wewnętrznej W wyjątkowych i uzasadnionych okolicznościach można opóźnić publikację (na własną odpowiedzialność) wraz z przekazaniem tej informacji do ACER i organowi krajowemu Wyjątki od obowiązku publikacji 6
Insider trading Definicja informacji wewnętrznej : informacja o szczegółowym charakterze nie została podana do publicznej wiadomości dotyczy bezpośrednio lub pośrednio produktów energetycznych jeżeli zostałaby podana do wiadomości publicznej, mogłaby znacząco wpłynąć na ceny produktów energetycznych informacja wewnętrzna oznacza informację o szczegółowym charakterze, która nie została podana do publicznej wiadomości, która dotyczy bezpośrednio lub pośrednio jednego lub większej liczby produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym i która, jeżeli zostałaby podana do wiadomości publicznej, mogłaby znacząco wpłynąć na ceny tych produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym. 7
Insider trading Informacja wewnętrzna nie obejmuje: własnych planów strategii handlowych Informacja wewnętrzna obejmuje: Rozporządzenie 714/2009 lub 715/2009 oraz wytyczne i instrukcje ruchu wydane na ich podstawie zdolności wykorzystania / produkcji / zużycia / magazynowaniu / przesyłu lub dostępności energii elektrycznej lub gazu ziemnego, informację dotyczącą zdolności i wykorzystania instalacji skroplonego gazu ziemnego (LNG) informację, co do której istnieje wymóg ujawnienia na podstawie prawa, zasad rynkowych, umów lub zwyczajów rynku hurtowego (o ile może znacząco wpłynąć na ceny) inną informację, na której rozsądny uczestnik rynku mógłby częściowo oprzeć swoją decyzję handlową 8
Insider trading Zakaz insider trading obejmuje: członków organów administrujących, zarządczych lub nadzorczych przedsiębiorstwa osoby posiadające udziały w kapitale przedsiębiorstwa osoby posiadające dostęp do informacji z tytułu zatrudnienia, wykonywania swojego zawodu lub obowiązków osoby, które uzyskały takie informacje w wyniku działania przestępczego osoby, które wiedzą lub powinny wiedzieć, że dana informacja stanowi informację wewnętrzną 9
Manipulacja na rynku Manipulacja na rynku obejmuje: Transakcje fałszywe/wprowadzające w błąd zawieranie transakcji lub składanie zlecenia, które generuje lub może generować fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały dotyczące podaży, popytu lub ceny produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym Pozycjonowanie ceny zawieranie transakcji lub składanie zlecenia, poprzez które osoba lub osoby działające w porozumieniu kształtują lub próbują kształtować cenę jednego lub kilku produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym na sztucznym poziomie, chyba że osoba zawierająca taką transakcję lub składająca takie zlecenie wykaże, że przyczyny jej działania są zgodne z prawem, a taka transakcja lub takie zlecenie jest zgodne z praktykami rynkowymi przyjętymi na danym hurtowym rynku energii Transakcje z wykorzystaniem fikcyjnych mechanizmów/oszustwa zawieranie transakcji lub składanie zlecenia z wykorzystaniem fikcyjnych mechanizmów lub wszelkich innych form oszustwa lub podstępu Rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji przekazywanie informacji, które tworzą fałszywe lub wprowadzające w błąd wrażenie na temat produktu energetycznego sprzedawanego w obrocie hurtowym, jeżeli osoba je rozpowszechniająca wiedziała, że informacje te są fałszywe lub wprowadzające w błąd Zakazane jest zarówno dokonywanie manipulacji jak i jej usiłowanie 10
Manipulacja na rynku lub manipulacja na rynku oznacza: zawieranie jakiejkolwiek transakcji lub składanie jakiegokolwiek zlecenia dotyczących produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym: które generują lub mogłyby generować fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały dotyczące podaży produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym, popytu na takie produkty lub ich ceny; poprzez którą to transakcję lub zlecenie osoba lub osoby działające w porozumieniu kształtują lub próbują kształtować cenę jednego lub kilku produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym na sztucznym poziomie, chyba że osoba zawierająca taką transakcję lub składająca takie zlecenie wykaże, że przyczyny jej działania są zgodne z prawem, a taka transakcja lub takie zlecenie są zgodne z praktykami rynkowymi przyjętymi na danym hurtowym rynku energii; lub które stosują lub próbują stosować fikcyjne mechanizmy lub wszelkie inne formy oszustwa lub podstępu, które generują lub mogłyby generować fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały dotyczące podaży produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym, popytu na takie produkty lub ich ceny; rozpowszechnianie poprzez media, w tym Internet, lub wszelkimi innymi sposobami informacji, która generuje lub mogłaby generować fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały dotyczące podaży produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym, popytu na takie produkty lub ich ceny, w tym rozpowszechnianie plotek oraz fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji, jeżeli osoba je rozpowszechniająca wiedziała lub powinna była wiedzieć, że informacja ta jest fałszywa lub wprowadza w błąd. 11
Manipulacja na rynku Manipulacja na hurtowych rynkach energii polega na działaniach podejmowanych przez osoby sztucznie kształtujące ceny na poziomie, którego nie uzasadniają siły rynkowe podaży i popytu, w tym faktyczna dostępność zdolności produkcyjnych, magazynowych lub transportowych, ani popyt. Manipulacje na rynku przybierają między innymi następujące formy: składanie i wycofywanie fałszywych zamówień rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji lub plotek za pośrednictwem mediów, w tym Internetu, celowe dostarczanie fałszywych informacji przedsiębiorstwom, które dokonują ocen ceny lub sporządzają raporty rynkowe, co prowadzi do wprowadzenia w błąd uczestników rynku działających na podstawie takich ocen ceny lub raportów rynkowych innymi metodami; celowe stwarzanie pozorów, jakoby dostępność mocy wytwórczych energii elektrycznej lub dostępność gazu ziemnego czy też dostępna zdolność przesyłowa były inne niż są faktycznie technicznie dostępne, w przypadku gdy takie informacje mają wpływ lub mogą mieć wpływ na ceny produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym. Przykłady manipulacji na rynku i prób manipulacji na rynku obejmują zachowanie osoby lub osób działających w porozumieniu, mające na celu zapewnienie decydującej pozycji w odniesieniu do podaży lub popytu na produkt energetyczny sprzedawany w obrocie hurtowym, które powoduje lub może powodować ustalenie, bezpośrednio lub pośrednio, cen lub stwarza inne nieuczciwe warunki transakcji; oraz oferowanie, nabywanie lub zbywanie produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym w celu, z zamiarem lub ze skutkiem wprowadzenia w błąd uczestników rynku kierujących się cenami referencyjnymi. Ujawnianie informacji wewnętrznych dotyczących produktu energetycznego sprzedawanego w obrocie hurtowym przez dziennikarzy. 12
Gromadzenie danych Uczestnicy rynku przekazują do ACER transakcje zawierane na hurtowych rynkach energii, w tym składane zlecenia Obejmuje to: precyzyjne określenie produktów energetycznych nabywanych i sprzedawanych w obrocie hurtowym, ceny i ilości, daty i godziny transakcji, strony i beneficjentów, a także wszelkie inne istotne informacje Szczegółowy wykaz gromadzonych danych, terminy i formę określi Komisja Europejska Wymiana informacji między Agencją, a innymi organami Rejestracja uczestników następuje w Państwie Członkowskim, w którym jest siedziba (a wobec jej braku w EU, w którym prowadzona jest działalność) 13
Rola KE, ACER i organów krajowych Konieczność zapewnienia zgodnych (harmonijnych i aktualnych) definicji wykorzystywania informacji wewnętrznych oraz manipulacji na rynku, które stanowią nadużycia na rynku Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w tym celu. Zakres aktów delegowanych Czas trwania uprawnienia Komisji do przyjmowania aktów delegowanych. Odwołalność przekazywania uprawnień Procedura przyjmowania aktów delegowanych Komisja Europejska powinna rozważyć przedłożenie wniosku ustawodawczego w celu wyeliminowania stwierdzonych niedociągnięć w zakresie przejrzystości i integralności europejskiego rynku dwutlenku węgla oraz nadzoru nad nim 14
Rola KE, ACER i organów krajowych Cel: wykazywanie nadużyć na hurtowych rynkach energii, zapobieganie takim nadużyciom Podmioty monitorujące ściśle ze sobą współpracujące: na poziomie unijnym: Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) na poziomie krajowym: krajowe organy regulacyjne Monitorowanie poprzez gromadzenie danych: zobowiązanie uczestników rynku do przekazywania danych ustawodawcze kompetencje Komisji Europejskiej współpraca Komisji Europejskiej i ACER konsultowanie innych organów Europejski rejestr uczestników rynku Wymiana informacji między Agencją a innymi organami Ochrona danych 15
Rola KE, ACER i organów krajowych Rola krajowych organów regulacyjnych: definicja krajowych organów regulacyjnych zapewnienie egzekwowania REMIT zapewnienie poufności, integralności oraz ochrony określonych informacji wewnętrznych przekazywanych do publicznej wiadomości współpraca z innymi organami w celu zapewnienia skoordynowanego podejścia do zwalczania nadużyć na hurtowych rynkach energii uprawnienia dochodzeniowe organów Rola ACER: zapewnienie stosowania REMIT w sposób skoordynowany w całej Unii Europejskiej zapewnienie poufności, integralności oraz ochrony określonych informacji wewnętrznych przekazywanych do publicznej wiadomości (niezawodność operacyjna ACER) określanie źródeł ryzyka i jego ograniczanie decyzja o podaniu do publicznej wiadomości elementów informacji wewnętrznych ACER udostępnia swoją bazę danych do celów naukowych Rozpowszechnianie informacji wewnętrznych w sposób sprawiedliwy i zgodnie z zasadami przejrzystości 16
Podsumowanie REMIT nakaz podawanie do publicznej wiadomości informacji wewnętrznych zakaz insider trading zakaz manipulacji monitorowanie rynku gromadzenie danych rejestrację uczestników rynku współpracę wskazanych podmiotów na szczeblu unijnym oraz na szczeblu krajowym 17
Wejście w życie 18
Dziękuję za uwagę Łukasz Szatkowski tel: +48 (22) 520 4241 e-mail: lukasz.szatkowski@weil.com ul. Emilii Plater 53, 00-113 Warszawa tel: +48 (22) 520 4000, fax:+48 (22) 520 4001 19