Zawód: technik wiertnik Symbol cyfrowy: 311 [40] STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Kształcenie w zawodzie technik wiertnik powinno si odbywa w nastpujcych pracowniach: I. Pracownia mechaniczno-energetyczna, II. Pracownia geologiczno-geofizyczna, III. Pracownia wiertnictwa, IV. Pracownia techniczna, V. Warsztaty szkolne, VI. Kształcenie zawodowe u pracodawców. I. Pracownia mechaniczno-energetyczna 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przeroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, zestawy foliogramów, przeroczy przedstawiajcych budow maszyn i urzdze, schematy kinematyczne itp., plansze schematów maszyn i urzdze, modele maszyn i urzdze dwigowo-wycigowych, modele wentylatorów, dmuchaw i pomp, modele wiertnic, modele silników elektrycznych i spalinowych, modele elementów sterowania przepustnice, dławiki, siłowniki pneumatyczne i hydrauliczne, zestawy do montau i badania obwodów elektrycznych, indykator do okrelania mocy silników, sprzt i narzdzia do montau, dokumentacja i instrukcja maszyn i urzdze, modele lub oryginalne elementy obiegu płuczki wiertniczej, biblioteczka zawodowa z literatur z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urzdze, podstaw elektrotechniki, DTR maszyn i urzdze, poradniki, katalogi. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko maszyn i urzdze dwigowo-wycigowych [I], stanowisko urzdze i elementów obiegu płuczki wiertniczej [II], stanowisko silników napdowych oraz elementu przekazania napdu [III], stanowisko montau i demontau maszyn i urzdze [IV]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; 1
b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na stanowiskach I III; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2, stanowisko III ok. 10 m 2 ; d. wyposaenie stanowisk w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opis wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko maszyn i urzdze dwigowo-wycigowych stół lusarski, komplet narzdzi montaowych; modele wie, masztów, wieomasztów, trójnogów wiertniczych, modele wielokrków górnych i dolnych, haków wiertniczych, eksponaty lin wielokrkowych, modele lub oryginały typowych ciarowskazów, model stołu wiertniczego i eksponaty osprztu wiertniczego, model wycigu wiertniczego, tablice pogldowe, foliogramy, tablice typowych olinowa, rysunki i przekroje poszczególnych elementów systemu dwigowego, karta pracy liny, rysunki, schematy montaowe, modele silników spalinowych, modele przykładni zbatych, pasowych i łacuchowych, makiety instalacji pneumatycznego i hydraulicznego sterowania prac maszyn i urzdze, foliogramy i fazogramy: połczenia nitowe, spawane, gwintowane, wpustowe, czci maszyn (łoyska, hamulce, sprzgła itp.), elementy układów pneumatycznych i hydraulicznych, maszyny i urzdzenia (silniki, pompy, sprarki, przekładnie), gabloty zwierajce próbki metali i ich stopów, materiałów niemetalowych; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: zestaw łoysk tocznych, zestaw rub, nakrtek, podkładek, sworznie, kliny, wpusty, nity, elementy uszczelniajce pomp, sprarek, luty do lutowania, smar stały i oleje smarowe, 2
czyciwo, rodki myjce i czyszczce; dokumentacje techniczno-ruchowe DTR pomp, sprarek, silników, przekładni itp. polskie normy PN i normy branowe BN, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje do wykonywania wicze, katalogi, poradniki, filmy VHS i CD (DVD). 4.2. Stanowisko urzdze i elementów obiegu płuczki wiertniczej stół lusarski, komplet narzdzi montaowych; modele pomp płuczkowych, elementy rurocigów sscych i tłoczcych płuczk, we płuczkowe, modele lub eksponaty zasuw, zaworów, model głowicy płuczkowej, modele zbiorników płuczkowych i koryt płuczkowych, modele urzdze oczyszczajcych i sporzdzajcych płuczk wiertnicz; c. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: manometry, przepływomierze, urzdzenia pomiarowe i sygnalizacyjne poziomu płuczki w zbiorniku roboczym, stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów, oprogramowanie serwisów kontrolno-pomiarowych typu DATA WELL, GEOSERWIS i inne; podrczniki z zakresu wiertnictwa, maszyn i urzdze, dokumentacja techniczna urzdze i elementów obiegu płuczki, czasopisma i publikacje z zakresu wiertnictwa; rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, 4.3. Stanowisko silników napdowych oraz elementów przekazania napdu stół lusarski, komplet narzdzi montaowych; modele bd eksponaty silników spalinowych wysokoprnych, elementy budowy silników spalinowych, np. cylindry, tłoki, korby, pompy wtryskowe itp., modele przekładni łacuchowej, pasowej, zbatej, hydrokinetycznej, eksponaty, modele sprzgieł, sprzgło dtkowe, sprzgła rozłczne i nierozłczne, modele wałów pdnych, modele agregatów prdotwórczych, modele silników prdu stałego i zmiennego, modele urzdze prostowniczych, 3
eksponaty przewodów elektrycznych, gniazd, kocówek wtykowych, złczy, zabezpiecze przecieniowych i przeciwporaeniowych, tablice pogldowe, foliogramy, rysunki, przekroje poszczególnych maszyn, schematy kinematyczne urzdze, rysunki, schematy montaowe; c. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: dynamometry, momentomierze, amperomierze i woltomierze, przyrzd do badania cinienia wtrysku wtryskiwaczy; podrczniki z zakresu budowy silników napdowych, podrczniki z zakresu elektrotechniki, dokumentacja techniczna silników, ksika eksploatacji silników; rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, 4.4. Stanowisko montau i demontau maszyn i urzdze stół lusarski z imadłem, małogabarytowa pompa tłokowa, odrodkowa pompa wirowa, małogabarytowa sprarka, przekładnia zbata, wiertarka elektryczna, szlifierka ktowa, zestaw kluczy widlastych i oczkowych, piłka do metali, pilniki do metali, lutownica, narzdzia do nitowania, młotek, rubokrty, szczypce do metali (kombinerki), wanienka do mycia czci maszyn; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: suwmiarka, mikrometr, rednicówka czujnikowa, czujnik zegarowy, sprawdzian do gwintów, przymiary, liniał krawdziowy; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele silników spalinowych, modele przekładni zbatych, pasowych i łacuchowych, makiety instalacji pneumatycznego i hydraulicznego sterowania prac maszyn i urzdze, 4
foliogramy i fazogramy: połczenia nitowe, spawane, gwintowe, wpustowe, czci maszyn (łoyska, hamulce, sprzgła itp.), elementy układów pneumatycznych i hydraulicznych, maszyny i urzdzenia (silniki, pompy, sprarki, przekładnie), gabloty zawierajce próbki metali i ich stopów, materiałów niemetalowych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw łoysk tocznych, zestaw rub, nakrtek, podkładek, sworznie, kliny, wpusty, nity, elementy uszczelniajce pomp, sprarek, luty do lutowania, smar stały i oleje smarowe, czyciwo, rodki myjce i czyszczce; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, dokumentacje techniczno-ruchowe DTR pomp, sprarek, silników i przekładni, polskie normy PN i normy branowe BN, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje do wykonywania wicze, katalogi, poradniki, filmy VHS i CD (DVD); f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem standardowym; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, ubrania robocze, buty ochronne, rkawice ochronne, okulary ochronne, II. Pracownia geologiczno-geofizyczna 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rednicomierz, inklinometr, modele sond geofizycznych, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przeroczy, mapy geologiczne, tabela stratygraficzna, przekroje geologiczne jednostek geologicznych Polski, przykładowe dane profilowa geofizycznych, katalogi, atlasy, kopie dokumentacji geologicznej, geologiczno-inynierskiej, hydrogeologicznej, przykładowe przekroje i mapy złó surowców mineralnych. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych dla pracowni: 5
stanowisko badania i rozpoznawania minerałów [I], stanowisko badania i rozpoznawania skał [II], stanowisko sporzdzania przekrojów i profili geologicznych [III], stanowisko do interpretacji pomiarów geofizyki wiertniczej [IV]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenia dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na wszystkich stanowiskach; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2, stanowisko III ok. 10 m 2, stanowisko IV ok. 8 m 2 ; d. wyposaenie stanowisk w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opis wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko badania i rozpoznawania minerałów mikroskop polaryzacyjny, ostrza stalowe do zarysowania skał i minerałów, płyt ceramiczne, porcelanowe, zakraplacz kwasu solnego; zestaw modeli krystalograficznych minerałów; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw podstawowych minerałów, w tym minerałów skałotwórczych, preparaty mikroskopowe minerałów, kwas solny (100 ml); atlas mineralogiczny, przewodniki, katalogi; rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku. 4.2. Stanowisko badania i rozpoznawania skał mikroskop polaryzacyjny, 6
ostrza stalowe do zarysowywania minerałów, płytki ceramiczne, porcelanowe, zakraplacz kwasu solnego; zastaw rysunków struktury i tekstury skał; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw podstawowych skał, w tym skał ropo-, gazo- i wodononych, preparaty mikroskopowe skał, okazy skamieniałoci przewodnich, rdzenie wiertnicze, kwas solny (100 ml); atlas mineralogiczny, atlas petrograficzny, atlas skamieniałoci przewodnich, PN (umowne znaki skał i surowców mineralnych), przewodniki, katalogi; rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku. 4.3. Stanowisko sporzdzania przekrojów i profili geologicznych przybory krelarskie, kredki o kolorach zgodnych z norm dotyczc oznaczania barw na mapach geologicznych; mapy geologiczne, w tym mapy złó ropy naftowej i gazu ziemnego, mapy hydrogeologiczne, plansze przedstawiajce podstawowe elementy tektoniki, przykładowe przekroje rónych struktur geologicznych, przekroje typowych złó ropy naftowej i gazu ziemnego, wód podziemnych, siarki i soli kamiennej, przykładowe przekroje rónych złó surowców mineralnych, dane geologiczne z wiercenia otworów, profile geologiczne przykładowych otworów wiertniczych; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: papier rysunkowy formatu A4 i A3, papier milimetrowy, poradniki, katalogi, podrczniki z zakresu tektoniki, PN (definicje, wzorce i symbole barw, umowne znaki surowców mineralnych, umowne znaki geologiczne róne itp.); rodki do utrzymywania czystoci i porzdku na stanowisku, kosz na odpady. 4.4. Stanowisko do interpretacji pomiarów geofizyki wiertniczej 7
przybory krelarskie, flamastry i kolorowe kredki, planimetr; wykresy pomiarów geofizycznych, wydruki urzdze kontrolno-pomiarowych z otworów wiertniczych, zdjcia geofizyczne, mapy geofizyczne i geologiczne, przekroje geologiczne z otworów wiertniczych; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: kalka techniczna, papier rysunkowy formatu A4 i A3, papier milimetrowy; przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego zawodu/pracowni/stanowiska: poradniki i katalogi, podrczniki z zakresu geofizyki wiertniczej, umowne znaki i symbole geofizyczne; rodki chemiczne do utrzymywania czystoci na stanowisku, kosz na odpady. III. Pracownia wiertnictwa 1. Wyposaenie ogónodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przeroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem VHS i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, schematy typowych konstrukcji wgłbnych otworów wiertniczych, modele wyposaenie napowierzchniowego wylotu otworu wiertniczego, głowice przeciwerupcyjne, wiby rurowe, elementy przewodu wiertniczego, widry i koronki do wierce obrotowych, modele aparatów rdzeniowych, zestaw rczny do wierce obrotowych, aparatura do bada wytrzymałociowych skał, sprzt do bada terenowych sondy, przyrzdy do pomiarów płuczek i cementów. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko elementów przewodu i osprztu wiertniczego oraz urzdze przeciwerupcyjnych [I], stanowisko płuczek wiertniczych [II], 8
stanowisko zaczynów cementowych [III], stanowisko sprztu do wierce i bada terenowych, a take parametrów wytrzymałociowych skał [IV]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko I ok. 5 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2, stanowisko III ok. 6 m 2, stanowisko IV ok. 15 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opis wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko elementów przewodu i osprztu wiertniczego oraz urzdze przeciwerupcyjnych widry i koronki o rónej rednicy, elementy aparatów rdzeniowych, klucze maszynowe do rur płuczkowych, kliny do rur płuczkowych i obciników, ciski bezpieczestwa, zworniki rur płuczkowych, zawory: podgłowicowy i zwrotny; modele głowic przeciwerupcyjnych, model sterowni głowicy przeciwerupcyjnej, model klucza pneumatycznego i hydraulicznego do rur płuczkowych, rdzenie wiertnicze, projekt geologiczno-techniczny otworu PGTO, skrzynki na rdzenie; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, podrczniki z zakresu wiertnictwa, maszyn i urzdze wiertniczych, przewodniki, katalogi, normy techniczne (PN, BN); d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku. 9
4.2. Stanowisko płuczek wiertniczych stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych, mieszadła mechaniczne, butle cinieniowe CO 2 lub powietrza; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: waga Baroid, areometr płuczkowy, lejek Marsha, lepkociomierz Fanna, szirometr, prasa filtracyjna, szkło laboratoryjne, pechametr, przyrzd sitowy do pomiaru zapiaszczenia płuczki; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: iły do sporzdzania spłuczki wiertniczej, baryt mielony, chlorek sodu, chlorek wapnia, chlorek potasu, wglan potasu, wodorotlenek wapnia, potasu i sodu, gips, rodki do zmniejszania lepkoci i filtracji płuczki; podrczniki do wiertnictwa (sporzdzanie i badanie płuczek wiertniczych), instrukcje do wykonywania wicze, normy dotyczce parametrów płuczek, katalogi, poradniki; rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, 4.3. Stanowisko zaczynów cementowych stół laboratoryjny łatwozmywalny odporny na działanie czynników chemicznych, młot Charpy ego, formy do sporzdzania belek cementowych; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: waga Baroid, aparat Vicata, zestaw do badania rozlewnoci zaczynu cementowego, konsystomierz; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, podrczniki do wiertnictwa (sporzdzanie i badanie zaczynów cementowych), instrukcje do wykonywania wicze, normy dotyczce wytrzymałoci zaczynów cementowych, katalogi, poradniki; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa 10
rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku, 4.4. Stanowisko sprztu do wierce i bada terenowych, a take parametrów wytrzymałociowych skał stół laboratoryjny, zestaw rczny do wierce obrotowych terenowych, sondy dynamiczne lekkie, sondy obrotowe typu kieszonkowego, skrzynki na rdzenie, aparatura do bada wytrzymałociowych skał: edometr, aparat Behmego, aparat Casagrande; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, podrczniki z zakresu wiertnictwa i bada terenowych, instrukcje obsługi zestawów, sprztu do bada; c. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku. IV. Pracownia techniczna 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przeroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem VHS i CD (DVD), przyrzdy do pomiarów liniowych, mikroskop metalograficzny, przyrzd tensometryczny, zrywarka uniwersalna, rczna prasa do bada wytrzymałociowych, termometry rónych typów, cienieniomierze, wakuometry, cigomierze, zestawy próbek metalowych do bada nieniszczcych oraz niszczcych, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla pracowni: stanowisko rysunku technicznego [I], stanowisko pomiarów warsztatowych [II], stanowisko materiałoznawstwa [III]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, 11
posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na wszystkich stanowiskach; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko I ok. 8 m 2, stanowisko II ok. 10 m 2, stanowisko III ok. 12 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230/400V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy. 4. Opis wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko rysunku technicznego stolik krelarski, fotel obrotowy, zestaw przyborów krelarskich; modele rónych brył geometrycznych, przekroje brył geometrycznych i rónych czci maszyn, tablice pogldowe rzutów prostoktnych i aksonometrycznych, foliogramy i tablice typowych czci maszyn, rysunki schematyczne przekładni, mechanizmów, napdów, rysunki wykonawcze elementów czci maszyn, rysunki złoeniowe, modele czci maszyn, widoki i przekroje; c. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla stanowiska dydaktycznego: drukarka, ewentualnie dodatkowo ploter, oprogramowanie do tworzenia rysunku technicznego. wybrane podrczniki do rysunku technicznego, zbiór polskich norm dotyczcych rysunku technicznego; rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, 4.2. Stanowisko pomiarów warsztatowych stół lusarski, imadło, uchwyt kłowy, statyw z uchwytem; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: przymiar kocowo-kraskowy, liniał krawdziowy, suwmiarki, mikrometry do pomiarów zewntrznych i wewntrznych, 12
czujnik zegarowy, płytki wzorcowe, rednicówka do pomiaru otworów, sprawdziany do gwintów (wzorniki), ktomierz uniwersalny; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestawy czci i elementów maszyn i urzdze: wałki, sworznie, tulejki, kołki, ruby, łczniki gwintowe, koła zbate, spryny, nity, łoyska, kliny, wpusty itp., odlewy i odkuwki; poradniki i katalogi, polskie normy PN, instrukcje do wykonywania pomiarów; rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, 4.3. Stanowisko materiałoznawstwa stół lusarski z imadłem, twardociomierz Brinella lub twardociomierz Rockwella, młot Charpy ego, maszyna wytrzymałociowa, prasa rubowa, młotek, piłka do metali; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: suwmiarka, mikrometr, lupa do mierzenia wielkoci odcisków (tzw. lupa Brinella), przymiar kocowo-kreskowy; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw próbek rónego rodzaju stali stopowej, eliwa, aluminium, stopów metalowych w postaci: prtów, płaskowników, profili, umoliwiajcych badanie twardoci, rozcigania, ciskania, zginania, zestaw próbek tworzyw sztucznych, połczenia spawane, nitowe, zgrzewane, klejone, umoliwiajce badanie ich właciwoci i wytrzymałoci, próbki metali do badania udarnoci, papier cierny o rónym stopniu uziarnienia; instrukcje obsługi urzdze pomiarowych, instrukcje do wykonywania wicze, polskie normy PN, tabela zawierajce podstawowe właciwoci materiałów metalowych i niemetalowych, katalogi, poradniki, zdjcia mikroskopowe materiałów; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem standardowym; 13
f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, V. Warsztaty szkolne Kształcenie zawodowe w warsztatach szkolnych bdzie si odbywa w ramach zaj praktycznych w pocztkowym okresie kształcenia (np. klasa pierwsza lub druga). Warsztaty powinny pełni przede wszystkim funkcj dydaktyczn (szkoleniow), której podporzdkowane s zadania produkcyjne. Proces kształcenia praktycznego powinien by realizowany w warunkach zblionych do naturalnych procesów produkcyjnych, w których ucze wykonujc okrelone zadanie zdobywa umiejtnoci zawodowe, a jednoczenie wytwarza okrelony wyrób. Wskazane jest, aby warsztaty szkolne były zlokalizowane na terenie szkoły. Powinny one posiada: sale instruktaowe wyposaone w techniczne rodki nauczania, stanowisko do obróbki rcznej metali i materiałów niemetalowych, stanowisko do obróbki mechanicznej, stanowisko do obróbki cieplno-plastycznej, spawalnie do spawania elektrycznego i gazowego, stanowiska kontroli jakoci wyrobów. W przypadku braku moliwoci kształcenia praktycznego w warsztatach szkolnych, proces kształcenia w ramach zaj praktycznych moe si odbywa w centrum kształcenia praktycznego, pod warunkiem posiadania wyej wymienionych stanowisk dydaktycznoprodukcyjnych. VI. Kształcenie zawodowe u pracodawców Biorc pod uwag specyfik zawodu i zwizany z tym brak moliwoci kształcenia wszystkich umiejtnoci zawodowych w pracowniach i warsztatach szkolnych, realizacja procesu kształcenia zawodowego w ramach praktyki zawodowej, w drugim etapie kształcenia (klasa trzecia), powinna si odbywa w zakładach wydobywajcych kopaliny otworami wiertniczymi jak: kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego, zakłady eksploatujce wody podziemne za pomoc studzien wierconych itp. Zajcia powinny si odbywa w kilkuosobowych grupach pod nadzorem pracownika zakładu, zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, przepisami w sprawie prowadzenia ruchu zakładu górniczego oraz przepisami BHP obowizujcymi na terenie zakładów górniczych. Zakład, w którym realizowane bd praktyki zawodowe powinien udostpni sal umoliwiajc szkolenie stanowiskowe uczniów, zapoznanie uczniów z instrukcjami i regulaminami obowizujcymi w danym zakładzie. Zakład pracy winien zapewni właciwe warunki pobytu i kształcenia uczniów, odpowiedni sprzt, oraz narzdzia do wykonywania okrelonych zada zawodowych. W trakcie pobytu i wykonywania okrelonych prac na poszczególnych stanowiskach, uczniowie powinni posiada ubranie robocze, buty i rkawice ochronne, okulary ochronne, kask. Szkoła lub zakład powinny zapewni moliwoci korzystania z apteczki wyposaonej w podstawowe materiały opatrunkowe, rodki przeciwbólowe itp. 14