STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Transkrypt

1 STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Zawód: technik górnictwa otworowego Symbol cyfrowy: 311 [14] Dla zapewnienia prawidłowego przebiegu procesu kształcenia w zawodzie technik górnictwa otworowego konieczne jest zorganizowanie nastpujcych pracowni: I. Pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urzdze, II. Pracownia geologiczna, III. Pracowania wiertnictwa i eksploatacji otworowej, IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki, V. Pracownia techniczna, VI. Warsztaty szkolne, VII. Kształcenie zawodowe u pracodawców. I. Pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urzdze 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przezroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, zestawy foliogramów, przezroczy przedstawiajce budow maszyn i urzdze, schematy technologiczne, itp., modele maszyn i urzdze, plansze schematów maszyn i urzdze, instrukcje maszyn i urzdze, normy techniczne, biblioteczka zawodowa zawierajca podstawowe pozycje literatury z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urzdze, podstaw elektrotechniki, DTR maszyn i urzdze, poradniki, katalogi. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko rysunku technicznego [I], stanowisko pomiarów warsztatowych [II], stanowisko materiałoznawstwa [III], stanowisko montau i demontau maszyn i urzdze [IV]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, 1

2 owietlenie miejscowe na stanowiskach I III; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 5 m 2, stanowisko III ok. 10 m 2, stanowisko IV ok. 15 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230/400 V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opisy wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko rysunku technicznego [I] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stolik krelarski, fotel obrotowy, zestaw przyborów krelarskich; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele rónych brył geometrycznych, przekroje brył geometrycznych i rónych czci maszyn, tablice pogldowe rzutów prostoktnych i aksonometrycznych, foliogramy i tablice typowych czci maszyn, rysunki schematyczne przekładni, mechanizmów, napdów, rysunki wykonawcze elementów czci maszyn, rysunki złoeniowe, modele czci maszyn, widoki i przekroje; c. stanowisko komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla danego stanowiska dydaktycznego: drukarka, ewentualnie dodatkowo ploter, oprogramowanie do tworzenia rysunku technicznego, np. uproszczona lub pełna wersja Auto CAD; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: wybrane podrczniki do rysunku technicznego, zbiór polskich norm dotyczcych rysunku technicznego; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: 4.2. Stanowisko pomiarów warsztatowych [II] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół lusarski, imadło, uchwyt kłowy, statyw z uchwytem; przymiar kocowo-kreskowy, liniał krawdziowy, suwmiarki, mikrometry do pomiarów zewntrznych i wewntrznych, 2

3 czujnik zegarowy, płytki wzorcowe, rednicówka do pomiaru otworów, sprawdziany do gwintów (wzorniki), ktomierz uniwersalny, transametr (passametr); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestawy czci i elementów maszyn i urzdze: wałki, sworznie, tulejki, kołki, ruby, łczniki gwintowe, koła zbate, spryny, nity, łoyska, kliny, wpusty, itp., odlewy i odkuwki; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: poradniki i katalogi, polskie normy PN, instrukcje do wykonywania pomiarów; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: 4.3. Stanowisko materiałoznawstwa [III] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół lusarski z imadłem, twardociomierz Brinella lub twardociomierz Rockwella, młot Charpy ego, maszyna wytrzymałociowa, prasa rubowa, młotek, piłka do metali; suwmiarka, mikrometr, lupa do mierzenia wielkoci odcisków (tzw. lupa Brinella), przymiar kocowo-kreskowy; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw próbek rónego rodzaju stali stopowej, eliwa, aluminium, stopów metalowych w postaci: prtów, płaskowników, profili, umoliwiajcych badanie twardoci, rozcigania, ciskania, zginania, zestaw próbek tworzyw sztucznych, połczenia spawane, nitowe, zgrzewane, klejone umoliwiajce badanie ich właciwoci i wytrzymałoci, próbki metali do badania udarnoci, papier cierny o rónym stopniu uziarnienia; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: instrukcje obsługi urzdze pomiarowych, instrukcje do wykonywania wicze, polskie normy PN, tabele zawierajce podstawowe właciwoci materiałów metalowych i niemetalowych, katalogi, poradniki, zdjcia mikroskopowe materiałów; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: 3

4 apteczka z wyposaeniem standardowym; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: 4.4. Stanowisko montau i demontau maszyn i urzdze [IV] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół lusarski z imadłem, małogabarytowa pompa tłokowa, odrodkowa pompa wirowa, małogabarytowa sprarka, przekładnia zbata, wiertarka elektryczna, szlifierka ktowa, zestaw kluczy widlastych i oczkowych, piłka do metali, pilniki do metali, lutownica, narzdzia do nitowania, młotek, rubokrty, szczypce do metalu (kombinerki), wanienka do mycia czci maszyn; suwmiarka, mikrometr, rednicówka czujnikowa, czujnik zegarowy, sprawdzian do gwintów, przymiary, liniał krawdziowy; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele silników spalinowych, modele przekładni zbatych, pasowych, łacuchowych, makiety instalacji pneumatycznego i hydraulicznego sterowania prac maszyn i urzdze, foliogramy i fazogramy: połczenia nitowe, spawane, gwintowe, wpustowe, czci maszyn (łoyska, hamulce, sprzgła, itp.), elementy układów pneumatycznych i hydraulicznych, maszyny i urzdzenia (silniki, pompy, sprarki, przekładnie); gabloty zawierajce próbki metali i ich stopów, materiałów niemetalowych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw łoysk tocznych, zestaw rub, nakrtek, podkładek, sworznie, kliny, wpusty, nity, elementy uszczelniajce pomp, sprarek, luty do lutowania mikkiego, smar stały i oleje smarowe, czyciwo, rodki myjce i czyszczce; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: dokumentacje techniczno-ruchowe DTR pomp, sprarek, silników, przekładni, itp., polskie normy PN i normy branowe BN, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, 4

5 instrukcje do wykonywania wicze, katalogi, poradniki, filmy VHS i CD (DVD); f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem standardowym; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: ubranie robocze, buty ochronne, rkawice ochronne, okulary ochronne, II. Pracownia geologiczna 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przezroczy, mapy geologiczne, tabela stratygraficzna, przekroje geologiczne jednostek geologicznych Polski, przykładowe dane (krzywe) profilowa geofizycznych, katalogi, atlasy, kopie dokumentacji geologicznej, geologiczno-inynierskiej, hydrogeologicznej, przykładowe przekroje i mapy złó surowców mineralnych. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko badania i rozpoznawania minerałów [I], stanowisko badania i rozpoznawania skał [II], stanowisko sporzdzania przekrojów i profili geologicznych [III]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwo zmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na stanowiskach I III; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2, stanowisko III ok. 10 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, 5

6 centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt ochrony przeciwpoarowej, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opisy wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko badania i rozpoznawania minerałów [I] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: mikroskop polaryzacyjny, ostrza stalowe do zarysowania skał i minerałów, płytki ceramiczne, porcelanowe, zakraplacz kwasu solnego; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli krystalograficznych minerałów; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw podstawowych minerałów, w tym minerałów skałotwórczych, preparaty mikroskopowe minerałów, kwas solny (100 ml); d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: atlas mineralogiczny, przewodniki, katalogi; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku Stanowisko badania i rozpoznawania skał [II] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: mikroskop polaryzacyjny, ostrza stalowe do zarysowania minerałów, płytki ceramiczne, porcelanowe, zakraplacz kwasu solnego; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw rysunków struktury i tekstury skał; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: zestaw podstawowych skał, w tym skał ropo-, gazo- i wodononych, preparaty mikroskopowe skał, okazy skamieniałoci przewodnich, rdzenie wiertnicze, kwas solny (100 ml); d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: atlas mineralogiczny, atlas petrograficzny, atlas skamieniałoci przewodnich, PN (Umowne znaki skał i surowców mineralnych), przewodniki, katalogi; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny: rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku. 6

7 4.3. Stanowisko sporzdzania przekrojów i profili geologicznych [III] przybory krelarskie, kredki o kolorach zgodnych z norm dotyczc oznaczania barw na mapach geologicznych; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: mapy geologiczne, w tym mapy złó ropy naftowej i gazu ziemnego, mapy hydrogeologiczne, plansze przedstawiajce podstawowe elementy tektoniki, przykładowe przekroje rónych struktur geologicznych, przekroje typowych złó ropy naftowej i gazu ziemnego, wód podziemnych, siarki i soli kamiennej, przykładowe przekroje rónych złó surowców mineralnych, dane geologiczne z wiercenia otworów, profile geologiczne przykładowych otworów wiertniczych; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: papier rysunkowy formatu A4, A3, papier milimetrowy; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: poradniki, katalogi, podrczniki z zakresu tektoniki, PN (definicje, wzorce i symbole barw; umowne znaki surowców mineralnych; umowne znaki geologiczne róne; itp.); e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: rodki do utrzymania czystoci i porzdku na stanowisku, kosz na odpady. III. Pracownia wiertnictwa i eksploatacji otworowej 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przezroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, zestawy foliogramów, przezroczy przedstawiajce budow maszyn i urzdze wiertniczych i górniczych, schematy technologiczne, itp., plansze schematów maszyn i urzdze, instrukcje maszyn i urzdze, normy techniczne, plansze schematów instalacji odgazolinowania, odsiarczania i odazotowania gazu ziemnego, plansze przedstawiajce graficzne sposoby przedstawiania składu chemicznego (mineralnego) wód podziemnych, biblioteczka zawodowa zawierajca podstawowe pozycje literatury z zakresu geologii, wiertnictwa, eksploatacji otworowej kopalin, budowy i eksploatacji maszyn i urzdze eksploatacyjnych, DTR maszyn i urzdze, poradniki, katalogi. 7

8 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko narzdzi i maszyn wiertniczych [I], stanowisko płynów wiertniczych [II], stanowisko charakterystyki kopalin [III], stanowisko urzdze eksploatacyjnych [IV]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko I ok. 5 m 2, stanowisko II ok. 6 m 2, stanowisko III ok. 6 m 2, stanowisko IV ok. 16 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230 V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna sprzt ochrony przeciwpoarowej, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opisy wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko narzdzi i maszyn wiertniczych [I] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: widry wiertnicze o rónej rednicy do wierce normalnorednicowych, koronki wiertnicze, urywaki rdzenia; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele maszyn i urzdze wiertniczych, model masztu i wiey wiertniczej, przykładowy projekt geologiczno-techniczny odwiertu, rdzenie wiertnicze; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: podrczniki z zakresu wiertnictwa, maszyn i urzdze wiertniczych, przewodniki, katalogi, normy techniczne (PN, BN); d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: rodki i sprzt do utrzymywania czystoci na stanowisku Stanowisko płynów wiertniczych [II] a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych; 8

9 waga Baroid, areometr płuczkowy, lejek Marsha, lepkociomierz Fanna, szirometr, zestaw do badania rozlewnoci zaczynu cementowego, aparat Vicata; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: iły do sporzdzania płuczki wiertniczej, baryt mielony, chlorek sodu, chlorek wapnia, chlorek potasu, wglan potasu, wodorotlenek wapnia, potasu i sodu, gips, rodki do zmniejszania lepkoci i filtracji płuczki; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacje, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla danego stanowiska: podrczniki do wiertnictwa (sporzdzanie i badanie płuczek wiertniczych), instrukcje do wykonywania wicze, normy dotyczce parametrów płuczek, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa i higieny pracy: 4.3. Stanowisko charakterystyki kopalin [III] stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych; lepkociomierz Englera, piknometr, areometry i termoareometry; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: próbki ropy naftowej pochodzce z rónych złó, próbki wód podziemnych, w tym mineralnych o rónym składzie chemicznym, skały ropo-, gazo- i wodonone, rdze soli kamiennej i potasowej, przykładowe skały nieprzepuszczalne dla ropy, gazu i wody, ruda siarki, próbki produktów ropopochodnych, gazoliny, przykładowe produkty otrzymywane na bazie gazu ziemnego; d. biblioteczka zawodowa: podrczniki z zakresu wiertnictwa, eksploatacji ropy, gazu i wód podziemnych, przeróbki i zagospodarowania kopalin płynnych, itp., instrukcje do wykonywania wicze, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku Stanowisko urzdze eksploatacyjnych [IV] 9

10 stół laboratoryjny łatwozmywalny, stojak metalowy na pompy wgłbne, pompy wgłbne, np. PWR 1, R 2, PWW, RHAC, RHAM i inne, głowica eksploatacyjna do pompowania, np. typu Glinik, zwki dławice do eksploatacji samoczynnej ropy i gazu, zwki pomiarowe, elewatory do rur wydobywczych i erdzi pompowych, klucz do rur (zawiasowy, łacuchowy), klucze fajkowe do erdzi pompowych, okrtka, widełki, skrobak parafiny do rur wydobywczych; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: model indywidualnego urawia pompowego, urawia do napdu grupowego, model głowicy eksploatacyjnej do eksploatacji samoczynnej ropy i gazu, makieta uzbrojenia odwiertu samoczynnego ropy i gazu, model oddzielacza, model studni kopanej, obudowy (głowicy) studni wierconej, model zbiornika walczakowego i skrzyniowego (prostopadłociennego) dla ropy naftowej, gazoliny, model odcinka pomiarowego; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: zestaw naprawczy pompy wgłbnej, zawór sscy i tłoczcy pompy wgłbnej, uszczelnienia pomp; d. biblioteczka zawodowa: podrczniki dotyczce maszyn i urzdze eksploatacyjnych, polskie normy PN i normy branowe BN, przykładowy plan ruchu kopalni, poradniki, katalogi; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka wyposaona w rodki opatrunkowe; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz fartuch roboczy, rkawice ochronne, IV. Pracownia elektrotechniki i automatyki 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przezroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, zestawy foliogramów, przezroczy przedstawiajce budow maszyn i urzdze elektrycznych, 10

11 modele maszyn i urzdze, plansze schematów maszyn i urzdze, instrukcje maszyn i urzdze, normy techniczne, biblioteczka zawodowa zawierajca podstawowe pozycje literatury z zakresu podstaw elektrotechniki, budowy i eksploatacji maszyn i urzdze elektrycznych, poradniki, katalogi. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych dla pracowni: stanowisko podstaw elektrotechniki [I], stanowisko podstaw automatyki [II]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na stanowiskach I II; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230/400 V, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opisy wyposaenia stanowisk dydaktycznych: 4.1. Stanowisko podstaw elektrotechniki [I] tablica rozdzielcza z zasilaniem 230/400 V i z układem zabezpiecze, w tym zabezpiecze przeciwporaeniowych, silnik elektryczny jednofazowy, silnik elektryczny trójfazowy, akumulator, rezystor suwakowy, autotransformator, lutownica, baterie płaskie; woltomierze do pomiaru napi stałych, woltomierze do pomiaru napi sinusoidalnie zmiennych, amperomierze do pomiaru prdu stałego, amperomierze do pomiaru prdu przemiennego, omomierze, watomierz, miernik uniwersalny, wskanik napicia; 11

12 c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: makiety zawierajce róne układy obwodów elektrycznych prdu stałego i przemiennego; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: rezystory o rónej wartoci rezystancji, kondensatory, cewki, przekaniki, styczniki, wyłczniki zapadkowe, bezpieczniki topikowe, elementy połczeniowe o rónych przekrojach dla budowy obwodów elektrycznych, wyłczniki, lut do lutowania mikkiego; e. biblioteczka zawodowa: instrukcje obsługi maszyn elektrycznych i przyrzdów pomiarowych, podrczniki, np. Pracownia elektryczna, normy PN, np. oznakowania przewodów elektrycznych, regulamin stanowiskowy, schematy podstawowych obwodów elektrycznych prdu stałego i przemiennego; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem standardowym; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz rkawice ochronne, 4.2. Stanowisko podstaw automatyki [II] urzdzenia wykonawcze automatyki, jak: siłownik pneumatyczny (membranowy ze spryn), hydrauliczny (tłokowy), elektryczny, regulatory cinienia, poziomu płynu, temperatury (termostat), zawory regulacyjne jedno- i dwugniazdowe, sterownik silnika prdu stałego lub zmiennego; czujniki pomiarowe, w tym: cinienia (mieszkowy, rurka Bourdona), temperatury (dylatometryczny, bimetaliczny, manometryczny), poziomu płynu (pływak, pływak wypornociowy, czujnik pojemnociowy); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansze ze schematami barier iskrobezpiecznych, schemat instalacji zdalnego pomiaru iloci gazu, model urzdzenia do dodawania metanolu na odwiercie gazowym, modele urzdze (zaworów) do odcinania odwiertów i rurocigów gazowych; d. biblioteczka zawodowa: podrczniki z zakresu elementów automatyki, regulamin stanowiskowy, schematy typowych układów automatyki, normy PN (symbole i oznaczenia na schematach technologicznych automatyka); e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: 12

13 apteczka z wyposaeniem standardowym; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz rkawice ochronne, V. Pracownia techniczna 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, rzutnik foliogramów wraz z ekranem, rzutnik przezroczy, komputer z oprogramowaniem i urzdzeniami peryferyjnymi, zestawy foliogramów, przezroczy przedstawiajce budow urzdze pomiarowych, przykładowe wykresy pomiarów rónych parametrów płuczki, zaczynu cementowego, kopalin płynnych, instrukcje obsługi przyrzdów pomiarowych, normy techniczne, biblioteczka zawodowa zawierajca podstawowe pozycje literatury z zakresu geologii, wiertnictwa, eksploatacji otworowej kopalin, poradniki, katalogi. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych dla pracowni: stanowisko badania płuczek wiertniczych [I], stanowisko badania zaczynów cementowych [II], stanowisko badania skał [III], stanowisko badania właciwoci ropy naftowej [IV], stanowisko destylacji ropy naftowej [V], stanowisko pomiarów właciwoci wód podziemnych [VI]. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku, b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia, w którym znajduj si stanowiska: wysoko pomieszczenia minimum 3,0 m, posadzka łatwozmywalna, owietlenie dzienne i sztuczne, owietlenie miejscowe na stanowiskach I VI; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko I ok. 6 m 2, stanowisko II ok. 8 m 2, stanowisko III ok. 10 m 2, stanowisko IV ok. 6 m 2, stanowisko V ok. 8 m 2 ; stanowisko VI ok. 6 m 2 ; d. wyposaenie stanowiska w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230 V, instalacja gazowa, instalacja wodna woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, 13

14 wentylacja grawitacyjna oraz mechaniczna (stanowiska IV i V), sprzt przeciwpoarowy, apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, dezynfekujce i przeciwbólowe. 4. Opis wyposaenia stanowisk 4.1. Stanowisko badania płuczek wiertniczych [I] stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych, mieszadło elektryczne, prasa filtracyjna; waga płuczkowa Baroid, areometr płuczkowy, lejek Marsha, lepkociomierz Fanna, szirometr, przyrzd do oznaczania zawartoci piasku w płuczce, waga laboratoryjna, zegar laboratoryjny (stoper), cylinder miarowy 500 ml oraz 20 ml; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: iły do sporzdzania płuczki wiertniczej, baryt mielony, chlorek sodu, chlorek wapnia, chlorek potasu, wglan potasu, wodorotlenek wapnia, potasu i sodu, gips, papierki wskanikowe do oznaczania ph, rodki do zmniejszania lepkoci i filtracji płuczki, bibuły filtracyjne, naczynie o pojemnoci 2 l, 5 l; d. biblioteczka zawodowa: podrczniki do wiertnictwa (sporzdzanie i badanie płuczek wiertniczych), instrukcje do wykonywania wicze, normy dotyczce parametrów płuczek, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz ubranie robocze lub fartuch roboczy, rkawice ochronne, 4.2. Stanowisko badania zaczynów cementowych [II] stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych, mieszadło elektryczne, aparat Michaelisa, prasa hydrauliczna, formy do sporzdzania belek cementowych, naczynie o pojemno 1 litr, cylinder miarowy 500 ml; 14

15 waga Baroid, piknometr, stoek i płyta do badania rozlewnoci zaczynu cementowego, konsystometr, aparat Vicata; zegar laboratoryjny (stoper); c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: cement portlandzki, rodki do przyspieszania i opóniania czasu wizania zaczynu cementowego, rodki do obniania i zwikszania gstoci zaczynu cementowego; d. biblioteczka zawodowa: podrcznik z zakresu wiertnictwa, instrukcje do wykonywania wicze, normy dotyczce parametrów zaczynów cementowych, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz ubranie robocze lub fartuch roboczy, rkawice ochronne, 4.3. Stanowisko badania skał [III] stół laboratoryjny łatwozmywalny, zestaw laboratoryjny do badania przepuszczalnoci skał, przyrzd do badania filtracji cieczy (wody) przez orodek porowaty, wstrzsarka sitowa, suszarka (komora do suszenia materiałów filtracyjnych o temperaturze powyej 100 o C), naczynia miarowe o pojemnoci 5l, 10 l, menzurki o pojemnoci 500 ml i 1000 ml, przybory krelarskie, kalkulator; b. wykaz sprztu /urzdze pomiarowych, diagnostycznych: waga laboratoryjna, manometr typu U rurka, zegar laboratoryjny (stoper); c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: próbki skał o rónej porowatoci, materiał filtracyjny o rónym stopniu uziarnienia (piasek, wirek filtracyjny), przykładowe frakcje materiałów filtracyjnych, papier milimetrowy; d. biblioteczka zawodowa: instrukcje do wykonywania wicze, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz fartuch ochronny, 15

16 4.4. Stanowisko badania właciwoci ropy naftowej [IV] stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie czynników wglowodorów, wirówka do oznaczania zanieczyszcze w ropie naftowej, cylinder miarowy 500 ml, 250 ml, 50 ml, zlewka 500 ml, 250 ml; b. wykaz sprztu /urzdze pomiarowych, diagnostycznych: piknometry, areometry o rónym zakresie pomiarowym, termoareometry, lepkociomierz Englera, kolba pomiarowa 250 ml do pomiaru lepkoci, waga laboratoryjna, stalagmometry lub inne przyrzdy do pomiaru napicia powierzchniowego cieczy, stoper; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: próbki ropy naftowej o rónym składzie chemicznym i rónych właciwociach, nafta, benzyna, benzyna lakowa, oleje smarowe; d. biblioteczka zawodowa: podrczniki dotyczce właciwoci płynów złoowych, polskie normy PN i normy branowe BN, instrukcje do wykonywania wicze, poradniki, katalogi; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka wyposaona w rodki opatrunkowe i przeciwbólowe, w tym rodki przeciw oparzeniom; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz ubranie robocze lub fartuch roboczy, rkawice ochronne, ganica proszkowa, w tym rodki neutralizujce plamy ropy naftowej i produktów ropopochodnych, 4.5. Stanowisko destylacji ropy naftowej [V] stół laboratoryjny łatwozmywalny, odporny na działanie wglowodorów, zestaw laboratoryjny do destylacji ropy naftowej (chłodnica wg Lebiega), zegar laboratoryjny; termometr bagietkowy o zakresie temperatur do 350 o C, menzurka o pojemnoci 20 ml, 50 ml i 100 ml; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków; próbki ropy naftowej o rónym składzie chemicznym (z kilku rónych złó), rozpuszczalniki do ropy (benzyna ekstrakcyjna, benzyna lakowa, itp.); d. biblioteczka zawodowa: instrukcja do przeprowadzania destylacji ropy naftowej, normy branowe BN, 16

17 katalogi, poradniki; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem w rodki opatrunkowe, w tym rodki przeciw oparzeniom; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz fartuch ochronny, rkawice ochronne, ganica proszkowa, rodki i sprzt zapewniajcy utrzymanie czystoci na stanowisku, 4.6. Stanowisko pomiarów właciwoci wód podziemnych [VI] stół laboratoryjny łatwozmywalny, destylarka do wody, zlewki szklane o rónej pojemnoci, cylindry miarowe (menzurki) o rónej pojemnoci, tygielek porcelanowy lub ze szkła kwarcowego, zegar laboratoryjny; waga laboratoryjna, zestaw areometrów, piknometr, jonometr z zestawem elektrod jonoselektywnych, konduktometr, pehametr; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków: próbki wód podziemnych, wód mineralnych pochodzce z rónych poziomów wodononych, papierki wskanikowe do okrelania ph; d. biblioteczka zawodowa: instrukcje do wykonywania wicze, polskie normy PN, katalogi, poradniki; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka z wyposaeniem w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz fartuch ochronny, rodki i sprzt zapewniajcy utrzymanie czystoci na stanowisku, VI. Warsztaty szkolne Kształcenie zawodowe w warsztatach szkolnych bdzie si odbywa w ramach zaj praktycznych w pocztkowym okresie kształcenia, np. klasa druga. Warsztaty powinny pełni przede wszystkim funkcj dydaktyczn (szkoleniow), której podporzdkowane s zadania produkcyjne. Proces kształcenia praktycznego powinien by realizowany w warunkach zblionych do naturalnych procesów produkcyjnych, w których ucze wykonujc okrelone zadanie zdobywa umiejtnoci zawodowe, a jednoczenie wytwarza okrelony wyrób. 17

18 Wskazane jest, aby warsztaty szkolne były zlokalizowane na terenie szkoły. Powinny one posiada: a. sale instruktaowe wyposaone w techniczne rodki nauczania, b. stanowiska do obróbki rcznej metali i materiałów niemetalowych, c. stanowiska do obróbki mechanicznej, d. stanowiska do obróbki cieplno-plastycznej, e. spawalnie do spawania elektrycznego i gazowego, f. stanowiska kontroli jakoci wyrobów. W przypadku braku moliwoci kształcenia praktycznego w warsztatach szkolnych, proces kształcenia w ramach zaj praktycznych moe si odbywa w centrum kształcenia praktycznego, pod warunkiem posiadania wyej wymienionych stanowisk dydaktycznoprodukcyjnych. VII. Kształcenie zawodowe u pracodawców Biorc pod uwag specyfik zawodu i zwizany z tym brak moliwoci kształcenia wszystkich umiejtnoci zawodowych w pracowniach i warsztatach szkolnych, realizacja procesu kształcenia zawodowego w ramach praktyki zawodowej w drugim etapie kształcenia (klasa trzecia), powinna si odbywa w przedsibiorstwach wydobywajcych kopaliny otworami wiertniczymi, jak: kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego, zakłady eksploatujce wody podziemne za pomoc studzien wierconych, itp. Zajcia powinny si odbywa w kilkuosobowych grupach pod nadzorem pracownika zakładu, zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, przepisami w sprawie prowadzenia ruchu zakładu górniczego oraz przepisami bezpieczestwa i higieny pracy obowizujcymi na terenie zakładów górnictwa otworowego. Zakład, w którym bd realizowane praktyki zawodowe, powinien udostpni sal umoliwiajc szkolenie stanowiskowe uczniów, zapoznanie uczniów z instrukcjami i regulaminami, zakładowymi przepisami bhp. Zakład pracy winien zapewni właciwe warunki pobytu i kształcenia uczniów, odpowiedni sprzt i narzdzia do wykonywania okrelonych zada zawodowych. W trakcie pobytu i wykonywania okrelonych prac na poszczególnych stanowiskach, uczniowie powinni posiada ubranie robocze, buty i rkawice ochronne, okulary ochronne, kask ochronny. Szkoła lub zakład powinny zapewni moliwo korzystania z apteczki, wyposaonej w podstawowe materiały opatrunkowe, rodki przeciwbólowe, itp. 18