Integrowana Ochrona Roślin 1
Integrowana Ochrona Roślin Integrowana ochrona roślin sposób ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi polegający na wykorzystaniu wszystkich dostępnych metod ochrony roślin, w szczególności metod niechemicznych, w sposób minimalizujący zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska (ustawa o środkach ochrony roślin) Od dnia 1 stycznia 2014 r. - obowiązek stosowania integrowanej ochrony roślin przez profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin w UE!!! 2
Integrowana Ochrona Roślin Akty prawne Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2013 r. poz. 455) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 3
Integrowana Ochrona Roślin Akty prawne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U.L 309 z 24.11.2009, str.1-50)- art.55 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów (Dz.U.L z 24.11.2009, str.71-86) art.14 oraz załącznik III. 4
Integrowana Ochrona Roślin Użytkownik profesjonalny Osoba fizyczna, która stosuje środki ochrony roślin w celach innych niż własne niezarobkowe potrzeby, w szczególności w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej, w tym w rolnictwie i leśnictwie. Art. 2 pkt 24 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2013 r. poz. 455) 5
Kontroli podlega: Prowadzenie i przechowywanie dokumentacji Profesjonalni użytkownicy środków ochrony roślin prowadzą i przechowują przez co najmniej 3 lata dokumentację dotyczącą stosowanych przez nich środków ochrony roślin, zawierającą: nazwę środka ochrony roślin, czas zastosowania i zastosowaną dawkę, obszar i uprawy, na których zastosowano środek ochrony roślin. art. 67 pkt.1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1107 z dnia 21 października 2009 r. 6
Integrowana Ochrona Roślin Użytkownicy profesjonalni: 1) stosują środki ochrony roślin z uwzględnieniem integrowanej ochrony roślin; 2) w dokumentacji, o której mowa w art. 67 ust. 1 rozporządzenia nr 1107/2009, są obowiązani do wskazania sposobu realizacji wymagań integrowanej ochrony roślin poprzez podanie co najmniej przyczyny wykonania zabiegu środkiem ochrony roślin. (podstawa prawna art. 35 ust. 3 ustawa o środkach ochrony roślin) 7
8
Kontroli podlega: sprzęt do stosowania środków ochrony roślin Do zabiegu z zastosowaniem środków ochrony roślin używa się sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin, który: użyty zgodnie z przeznaczeniem nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska; jest sprawny technicznie i skalibrowany, tak aby zapewnić prawidłowe stosowanie środków ochrony roślin. (podstawa prawna art. 48 ust. 1 ustawa o środkach ochrony roślin) 9
10
Kontroli podlega: szkolenie Zabieg z zastosowaniem środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych może być wykonywany przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie: stosowania środków ochrony roślin doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin integrowanej produkcji roślin (podstawa prawna art. 41 ustawa o środkach ochrony roślin) 11
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin Integrowana ochrona roślin obejmuje wszystkie dostępne działania i metody ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi, w tym stosowanie przede wszystkim działań lub metod niechemicznych, a w szczególności: 12
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 1) stosowanie płodozmianu, terminu siewu lub sadzenia, lub obsady roślin, w sposób ograniczający występowanie organizmów szkodliwych wprowadzanie odpowiedniego następstwa roślin zmniejsza szansę przeżywania szkodników i ich masowych pojawów. Prawidłowy płodozmian warunkuje zachowanie i podnoszenie poziomu życia biologicznego w glebie, jej żyzności i produktywności. Cechy dobrego płodozmianu : uprawa przemienna roślin o bardzo dużych wymaganiach pokarmowych z roślinami o małych wymaganiach umieszczenie w zmianowaniu roślin strukturotwórczych oraz roślin sanitarnych, zmniejszających nasilenie chorób, szkodników i chwastów 13
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 2) stosowanie agrotechniki w sposób ograniczający występowanie organizmów szkodliwych, w tym stosowanie mechanicznej ochrony roślin Stosowanie właściwych zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych, pozwalających na zwalczenie bądź ograniczenie występowania agrofagów oraz stworzenie dla roślin uprawnych jak najlepszych warunków do wegetacji. Zabiegi uprawowe (orka, podorywka) niszczą stadia zimujące bądź przetrwalnikowe wielu patogenów i wydobywają szkodniki glebowe, które są niszczone przez ptaki. 14
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 3) wykorzystywanie odmian odpornych lub tolerancyjnych na organizmy szkodliwe oraz materiału siewnego wytworzonego i poddanego ocenie zgodnie z przepisami o nasiennictwie. Zdrowy materiał siewny może przyczynić się do odstępstwa od zabiegów chemicznych, ze względu na wyższe walory zdrowotne. Zalecane są odmiany z Listy Odmian Zalecanych. 15
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 4) stosowanie nawożenia, nawadniania i wapnowania, w sposób ograniczający występowanie organizmów szkodliwych 5) przeprowadzanie czyszczenia i dezynfekcji maszyn, opakowań i innych przedmiotów, zapobiegające występowaniu i rozprzestrzenianiu się organizmów szkodliwych (w przypadku stwierdzenia chorób: bakteriozy pierścieniowej, raka ziemniaka, mątwika ziemniaczanego) 16
Integrowana Ochrona Roślin - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin 6) ochronę organizmów pożytecznych oraz stwarzanie warunków sprzyjających ich występowaniu, w szczególności dotyczy to owadów zapylających i naturalnych wrogów organizmów szkodliwych - jeżeli stosowanie danego działania lub metody jest możliwe, pozwala na ograniczenie występowania organizmów szkodliwych lub efektywną ochronę roślin przed tymi organizmami, - stwarza mniejsze zagrożenie dla środowiska niż działania lub metody chemiczne oraz jest ekonomicznie uzasadnione. 17
Narzędzia wykorzystywane w integrowanej ochronie roślin: metodyki integrowanej ochrony roślin poszczególnych upraw www.minrol.gov.pl 18
progi ekonomicznej szkodliwości patogenów progi te określają, kiedy stosowanie chemicznej ochrony roślin staje się ekonomicznie opłacalne, tzn. przy jakiej liczebności organizmu szkodliwego dla roślin straty, jakie może on spowodować, przewyższają koszty jego chemicznego zwalczania 19
systemy wspomagania decyzji w ochronie roślin systemy te, bazujące na znajomości biologii organizmów szkodliwych, wskazują optymalny termin wykonania chemicznych zabiegów ochrony roślin. 20
Integrowana Ochrona Roślin W ramach integrowanej ochrony roślin, przeprowadzając zabiegi chemicznej ochrony roślin, należy uwzględnić: 1) dobór środków ochrony roślin w taki sposób, aby minimalizować negatywny wpływ zabiegów ochrony roślin na organizmy niebędące celem zabiegu, w szczególności dotyczy to owadów zapylających i naturalnych wrogów organizmów szkodliwych; 2) ograniczanie liczby zabiegów i ilości stosowanych środków ochrony roślin do niezbędnego minimum; 3) przeciwdziałanie powstawaniu odporności organizmów szkodliwych na środki ochrony roślin poprzez właściwy dobór i przemienne stosowanie tych środków. 21
Integrowana Ochrona Roślin - Stosowanie środków ochrony roślin łączne i w dawkach obniżonych Zgodnie z art. 55 rozporządzenia nr 1107/2009 środki ochrony roślin muszą być stosowane właściwie. Właściwe stosowanie obejmuje stosowanie zasad dobrej praktyki ochrony roślin i spełnianie warunków ustanowionych zgodnie z treścią zezwolenia i podanymi w etykietach W przypadku zastosowania dawek zredukowanych lub łącznego stosowania agrochemikaliów, które nie są ujęte w etykiecie środka ochrony roślin, odpowiedzialność spoczywa na stosującym! 22
Integrowana Ochrona Roślin sankcje karne Art. 76 ustawy o środkach ochrony roślin Kto: wykonuje zabiegi środkami ochrony roślin niedopuszczonymi do obrotu, stosuje środek ochrony roślin niezgodnie z zawartymi w etykiecie wymaganiami, oraz w zezwoleniu na jego dopuszczenie do obrotu, (podlega karze grzywny) 23
Kto: Integrowana Ochrona Roślin sankcje karne stosuje środek ochrony roślin w sposób stwarzający zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt lub dla środowiska, w szczególności nie uwzględniając: możliwości zniesienia środków ochrony roślin na obszary lub obiekty niebędące celem zabiegu, okresu prewencji, minimalnych odległości stosowania ś.o.r. od określonych miejsc lub obiektów, warunków atmosferycznych, minimalnej powierzchni stosowania ś.o.r. w przypadku stosowania tych środków przy użyciu sprzętu agrolotniczego, minimalnej odległości od zbiorników lub cieków wodnych, wymogów bezpieczeństwa przy stosowaniu lub przechowywaniu środków ochrony roślin, (podlega karze grzywny) 24
Kto: Integrowana Ochrona Roślin sankcje karne przechowuje lub unieszkodliwia ś.o.r. w sposób stwarzający zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt lub dla środowiska, używa lub unieszkodliwia opakowania jednostkowe ś.o.r. w sposób stwarzający zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt lub dla środowiska, stosuje na terenach placów zabaw, żłobków, przedszkoli, szkół podstawowych, szpitali, stref ochronnych A wydzielonych na obszarach uzdrowisk lub obszarach ochrony uzdrowiskowej w rozumieniu przepisów o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej środki ochrony roślin, których stosowanie na tych terenach jest zabronione, nie prowadzi lub nie przechowuje dokumentacji (Ewidencja ś.o.r.) będąc profesjonalnym użytkownikiem środków ochrony roślin nie stosuje integrowanej ochrony roślin, (podlega karze grzywny) 25
Integrowana Ochrona Roślin sankcje karne użytkownik profesjonalny Kto: będąc profesjonalnym użytkownikiem środków ochrony roślin: - nie prowadzi dokumentacji wskazującej sposób realizacji wymagań integrowanej ochrony roślin, - stosuje środki ochrony roślin bez wymaganego SZKOLENIA. stosuje środek ochrony roślin sprzętem niesprawnym technicznie lub nieskalibrowanym lub uchyla się od obowiązku poddawania tego sprzętu badaniom w celu potwierdzenia sprawności technicznej, stosuje materiał siewny zaprawiony środkiem ochrony roślin do innych celów niż siew lub sadzenie. (podlega karze grzywny) 26
Dziękuje za uwagę Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa 27