Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowna Pani Minister,

PTMEW-6/2015 Gdańsk, 10.03.2015 Sz.P. Dorota Pyć Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa dotyczy: konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowna Pani Minister, W związku ze skierowaniem do konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw, niniejszym w imieniu Polskiego Towarzystwa Morskiej Energetyki Wiatrowej przedkładam propozycje niezbędnych naszym zdaniem modyfikacji i uzupełnień przepisów ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (UOM). I. W zakresie przepisów ujętych w projekcie ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw, PTMEW proponuje modyfikację (numeracja docelowa UOM): - art. 23 ust. 3 doprecyzowanie charakteru potencjalnych zagrożeń, uniemożliwiających wydanie pozwolenia lokalizacyjnego, II. W zakresie niezbędnych dodatkowych modyfikacji przepisów ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, PTMEW zgłasza następujące propozycje (numeracja docelowa UOM): - art. 23 ust. 6a oraz 6b wydłużenie terminu obowiązywania pozwolenia, - art. 23 ust. 8 ograniczenie możliwości zawieszenia postępowania, - art. 27b ust. 1e dopuszczenie zwrotu opłaty dodatkowej. 1/ 9

III. Ponadto, działając w porozumieniu ze środowiskiem inwestorów i deweloperów przygotowujących projekty farm wiatrowych zlokalizowanych w polskich obszarach morskich, PTMEW popiera następujące wypracowane wspólnie propozycje modyfikacji i uzupełnień przepisów ustawy UOM: - art. 23 ust. 9-13 przedłużenie terminu ważności pozwolenia lokalizacyjnego, - art. 27b przeniesienie decyzji lokalizacyjnej, - art. 27b określenie warunków zgody na odstępstwo od ustaleń decyzji lokalizacyjnej. Szczegółowe omówienie proponowanych zmian przedstawiono w załączniku do niniejszego wniosku. Uwzględnienie zmian proponowanych przez PTMEW umożliwi naszym zdaniem podtrzymanie zainteresowania inwestorów przygotowaniem i realizacją projektów farm wiatrowych zlokalizowanych w polskich obszarach morskich, przy jednoczesnym zapewnieniu optymalnego poziomu kontroli procesu inwestycyjnego przez administrację morską. W przypadku jakichkolwiek pytań, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Z wyrazami szacunku, Z poważaniem, Mariusz Witoński Prezes Zarządu PTMEW 2/ 9

PROPONOWANE PRZEZ PTMEW ZMIANY PRZEPISÓW USTAWY O OBSZARACH MORSKICH RP I. Proponowane zmiany przepisów w projekcie ustawy o zmianie ustawy UOM Art. 23 ust. 3 określa warunki, w których odmawia się wydania pozwolenia lokalizacyjnego. W uwagi na liczne kontrowersje ujawnione w toku opiniowania wniosków o pozwolenie na wznoszenie sztucznych wysp, urządzeń i konstrukcji w polskich obszarach morskich przez upoważnione do tego organy, PTMEW uznaje za zasadne, aby dookreślić kategorię zagrożeń, których wystąpienie w odniesieniu do wskazanych zagadnień, może wpłynąć na odmowę wydania pozwolenia. W związku z przyjęciem w metodologii ocen oddziaływania na środowisko kategorii tzw. znaczących oddziaływań środowiskowych i znaczących zagrożeń środowiska, jako uzasadniającej podejmowanie działań zapobiegawczych lub minimalizujących oddziaływania, proponuje się, aby przywołane w treści ust. 3 zagrożenia opisane zostały dodatkowo jako znaczące. W związku z powyższym PTMEW proponuje nadać art. 23 ust. 3 następujące brzmienie: 3. Odmawia się wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli jego wydanie pociągnęłoby za sobą znaczące zagrożenie dla: 1) środowiska i zasobów morskich; 2) interesu gospodarki narodowej; 3) obronności i bezpieczeństwa państwa; 4) bezpieczeństwa żeglugi morskiej; 5) bezpiecznego uprawiania rybołówstwa morskiego; 6) bezpieczeństwa lotów statków powietrznych; 7) podwodnego dziedzictwa archeologicznego; 8) bezpieczeństwa związanego z badaniami, rozpoznawaniem i eksploatacją zasobów mineralnych dna morskiego oraz znajdującego się pod nim wnętrza ziemi; 9) realizacji funkcji podstawowej obszaru określonej w planie zagospodarowania przestrzennego, o którym mowa w art. 37a. II. Proponowane zmiany innych przepisów ustawy UOM Art. 23 ust. 6a i 6b określa termin ważności pozwolenia lokalizacyjnego w kontekście wymogu uzyskania przez inwestora pozwolenia na budowę. 3/ 9

W uchwalonej w 2011 roku nowelizacji ustawy UOM założono, że termin 6 lat (rozszerzony o 2 dodatkowe lata) na uzyskanie przez inwestora pozwolenia na budowę, jest wystarczający z punktu widzenia znanych ówcześnie uwarunkowań prowadzenia procesu przygotowania projektu morskiej farmy wiatrowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w tym uzyskania decyzji środowiskowej oraz warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. Niestety dalszy rozwój wydarzeń oraz nowe uwarunkowania ujawnione w toku przygotowywania projektów w latach 2012-2015, spowodowały iż proces przygotowywania projektów w wielu wypadkach uległ znaczącym komplikacjom. Do najistotniejszych z nich zaliczyć należy ogłoszenie przez operatora systemu przesyłowego tymczasowego braku możliwości przyłączania kolejnych projektów, po wyczerpaniu dostępnych mocy przyłączeniowych przez wnioskodawców dwóch pierwszych projektów, co spowodowało, że horyzont inwestycyjny przygotowywanych projektów morskich farm wiatrowych uległ znaczącemu przesunięciu, w tym zwłaszcza w niezwykle wrażliwej fazie wczesnego przygotowania projektu. Dodatkowo, odrzucenie we wrześniu 2013 roku, przygotowywanego wcześniej krajowego modelu wsparcia OŹE i zastąpienie go przyjętym ostatecznie w 2015 nowym systemem opartym na modelu aukcyjnym, wymusza wprowadzenie istotnych zmian w założeniach biznesowych przygotowywanych projektów, co znacząco utrudnia awansowanie projektów w tempie umożliwiającym uzyskanie pozwolenia na budowę w terminie 6 + 2 lata. W związku z powyższym, zdaniem PTMEW, uzasadnione jest wydłużenie okresu ważności pozwoleń lokalizacyjnych na etapie prac przygotowawczych i ubiegania się o pozwolenie na budowę, z obecnie obowiązujących 6 do 8 lat zgodnie z zapisami ust. 6a, oraz z 2 do 4 lat, na podstawie przesłanek określonych w ust. 6b. Proponuje się zatem nadać art. 23 ust. 6a oraz 6b następujące brzmienie: 6a. Jeżeli w ciągu 8 lat od dnia wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 1, podmiot, któremu udzielono pozwolenia, nie uzyska pozwolenia na budowę dla całości lub części etapowanego przedsięwzięcia objętego tym pozwoleniem organ, który wydał pozwolenie stwierdza, w drodze decyzji, wygaśnięcie tego pozwolenia. 6b. Jeżeli nie później niż 60 dni przed upływem 8 lat od dnia wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 1, podmiot, któremu udzielono pozwolenia, złoży organowi, który wydał pozwolenie, wyjaśnienia na piśmie i dokumenty potwierdzające podjęcie wszystkich możliwych czynności wymaganych przez prawo zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę, termin, o którym mowa w ust. 6a, zostaje przedłużony na czas niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, jednak nie dłuższy niż 4 lata od dnia, w którym upłynął 8 letni termin od dnia wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 1. Przedłużenie terminu stwierdza, w drodze decyzji, organ, który wydał pozwolenie. 4/ 9

Art. 23 ust. 8 ustala możliwość zawieszenia postępowania w sprawie wydania pozwolenia lokalizacyjnego na czas opracowania planu zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich. Zdaniem PTMEW, możliwość zawieszenia postępowania o wydanie pozwolenia lokalizacyjnego na czas opracowywania planu, jak najbardziej uzasadniona merytorycznie oraz ugruntowana w praktyce administracyjnej w planowaniu przestrzennym na lądzie, co do zasady powinna zostać utrzymana, jednak zasadnym wydaje się zastosowanie odstępstwa w odniesieniu do tych postępowań, w których wniosek przeszedł już proces opiniowania, uzyskując wszelkie wymagane ustawą opinie, umożliwiające wydanie pozytywnej decyzji lokalizacyjnej. W takim wypadku, stosując rozwiązanie analogiczne do wskazanego w art. 3 projektu ustawy o zmianie o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw, PTMEW proponuje zastosowanie odstępstwa od reguły ustalonej przepisami ust. 8 i nadanie mu następującego brzmienia: 8. W przypadku nieprzyjęcia planu, o którym mowa w art. 37a, gdy znajduje się on na etapie opracowywania, postępowanie o wydanie pozwolenia może zostać zawieszone do czasu przyjęcia planu, za wyjątkiem tych postępowań, w których złożony wniosek uzyskał już wszelkie wymagane opinie niezbędne do wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 1. Art. 27b ust. 1e ustala, że opłaty wniesione z tytułu wydania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich, o których mowa w art. 27b ust. 1, nie podlegają zwrotowi. Zdaniem PTMEW, pobieranie od inwestorów bezzwrotnych opłat administracyjnych z tytułu wydawania pozwoleń lokalizacyjnych jest uzasadnione w warunkach, w których pełna odpowiedzialność za przygotowanie i realizację inwestycji objętej pozwoleniem ciąży na inwestorze, który działa w warunkach odpowiedniej transparentności i przewidywalności procesu inwestycyjnego z punktu widzenia ram i reguł formalnoprawnych wyznaczonych przepisami prawa powszechnie obowiązującego oraz działaniami organów administracji publicznej oraz państwowych instytucji i przedsiębiorstw, mających wpływ na możliwość realizacji projektu. Niestety, doświadczenia lat 2012-2015 wskazują, że działania prowadzone przez inwestorów morskich farm wiatrowych, prowadzone są w warunkach niebywałej zmienności ram i reguł prawnych, co poddaje pod wątpliwość zasadność pobierania przez organy administracji publicznej bezzwrotnych opłat administracyjnych w wysokości znacznie przekraczającej koszty postępowania administracyjnego. 5/ 9

Zdaniem PTMEW, należy pilnie rozważyć uwzględnienie w ustawie UOM zapisów umożliwiających zwrot uiszczonych opłat dodatkowych, o których mowa w art. 27b ust. 1 pkt 1, na żądanie wnioskodawcy dotyczące wycofania z obrotu prawnego wydanego pozwolenia w przypadku braku możliwości realizacji inwestycji z powodów niezależnych, od wnioskodawcy, a związanych z decyzjami organów administracyjnych lub innych podmiotów państwowych. Należy mieć na uwadze fakt, że brak takiego zapisu może wpłynąć na ustalenie przez europejskie organy sprawiedliwości odpowiedzialności odszkodowawczej budżetu państwa z tytułu roszczeń podmiotów, które po uiszczeniu opłaty dodatkowej nie były w stanie realizować zaplanowanych przedsięwzięć z uwagi na przytoczone wyżej utrudnienia. Sugeruje się, że ust. 8 mógłby uzyskać następujące brzmienie: 1e. Opłaty, o których mowa w ust. 1, nie podlegają zwrotowi, za wyjątkiem opłaty dodatkowej uiszczonej w części określonej w pkt 1, której zwrot bez odsetek przysługuje na żądanie wnioskodawcy dotyczące stwierdzenia przez organ wygaśnięcia pozwolenia w przypadku uzasadnionego braku możliwości realizacji inwestycji z przyczyn niezależnych od wnioskodawcy, a leżących po stronie organów administracji lub innych instytucji publicznych. III. Popierane przez PTMEW inne zmiany przepisów ustawy: W wyniku konsultacji przeprowadzonych z inwestorami i deweloperami działającymi w sektorze morskiej energetyki wiatrowej, PTMEW uznaje za zasadne poparcie następujących wybranych propozycji zmian przepisów ustawy UOM: 1) w art. 23 dodaje się ust. 9-13 w brzmieniu: 9) Pozwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydane w celu wzniesienia i wykorzystywania elektrowni wiatrowej w wyłącznej strefie ekonomicznej, dla którego przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia o odnawialnych źródłach energii wniesiono opłatę, o której mowa w art. 27b ust. 1 pkt. 1), przedłuża się na okres 35 lat. Przedłużenie ważności następuje w drodze decyzji, na wniosek podmiotu, który posiada pozwolenie, złożony nie później niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. 10) Jeżeli w ciągu 11 lat od dnia wydania pozwolenia, o którym mowa w ust. 9, podmiot, który posiada pozwolenie, nie uzyska pozwolenia na budowę dla całości lub części etapowanego przedsięwzięcia objętego tym pozwoleniem organ, który wydał pozwolenie stwierdza, w drodze decyzji, wygaśnięcie tego pozwolenia. 6/ 9

11) Termin o którym mowa w ust. 10, może zostać przedłużony w drodze decyzji, przez organ który wydał pozwolenie, na wniosek podmiotu który posiada pozwolenie, złożony nie później niż 60 dni przed upływem 11 lat od wydania pozwolenia, na okres niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, nie dłuższy jednak niż: 1) 2 lata, jeżeli podmiot który posiada pozwolenie złoży organowi, który wydał pozwolenie, wyjaśnienia na piśmie i dokumenty potwierdzające podjęcie wszystkich czynności wymaganych przez prawo zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę lub 2) 5 lat od dnia wygrania aukcji, o której mowa w art. ustawy o odnawianych źródłach energii z dnia, jeżeli podmiot który posiada pozwolenie złoży organowi, który wydał pozwolenie, zawartą umowę zakupu energii o której mowa w art. ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia dla przedsięwzięcia objętego pozwoleniem, w zależności od tego, który z tych okresów jest dłuższy. 12) Jeżeli nie później niż 60 dni przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 6a lub 10, podmiot któremu udzielono pozwolenia, o którym mowa w ust. 1 lub 9, przedstawi organowi który wydał pozwolenie, warunki przyłączenia do sieci lub umowę o przyłączenie do sieci o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r Prawo energetyczne, dla całości lub części przedsięwzięcia objętego tym pozwoleniem albo decyzję właściwego przedsiębiorstwa energetycznego odmawiającą przyłączenia do sieci całości lub części przedsięwzięcia objętego pozwoleniem z powodu braku technicznych warunków przyłączenia, termin o którym mowa w ust. 6a lub 10, zostaje przedłużony do daty realizacji przez operatora przyłączenia, zgodnie z warunkami określonymi w wydanych warunkach przyłączenia, umowie o przyłączenie albo w decyzji odmawiającej przyłączenia o której mowa w art. 7 ust. 8d ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne. Przedłużenie terminu stwierdza, w drodze decyzji, organ który wydał pozwolenie. 13) Jeżeli sztuczne wyspy, konstrukcje i urządzenia zostały wzniesione oraz były wykorzystywane zgodnie z wymaganiami określonymi w pozwoleniu, o którym mowa w ust. 9, organ, który wydał pozwolenie, przedłuża jego ważność na okres do 20 lat. Przedłużenie ważności następuje w drodze decyzji, na wniosek podmiotu, który posiada pozwolenie, złożony nie później, niż 120 dni przed upływem terminu ważności pozwolenia. Przepisy ust. 2-5, art. 27a i art. 27b ust. 1 stosuje się odpowiednio. 7/ 9

2) w art. 27b: a) ust. 4 otrzymuje następujące brzmienie: 4. Prawa wynikające z pozwoleń, o których mowa w art. 23 i 26, lub uzgodnienia, o którym mowa w art. 27 ust. 1, nie mogą być przenoszone na inne podmioty z zastrzeżeniem przepisów ust. 5-7. ; b) dodaje się ust. 5, 6 i 7 w brzmieniu: 5. Organ, który wydał pozwolenie, o którym mowa w art. 23 lub art. 26 lub wydał uzgodnienie, o którym mowa w art. 27 ust. 1, jest obowiązany do przeniesienia tego pozwolenia lub uzgodnienia, w drodze decyzji, na rzecz innego podmiotu, powstałego w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia podmiotu, któremu udzielono pozwolenia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 z późn. zm.), jeżeli podmiot, na rzecz którego ma zostać przeniesione pozwolenie przyjmuje wszystkie warunki zawarte w tym pozwoleniu. 6. ( ) 7. Organ, który wydał pozwolenie, o którym mowa w art. 23lub art. 26 lub wydał uzgodnienie, o którym mowa w art. 27 ust. 1, wydaje decyzję przenoszącą pozwolenie, o której mowa w ust. 5 lub 6, jeżeli stwierdzi, że nie występują przesłanki negatywne określone w przepisie art. 23 ust. 3, kierując się zasadami niedyskryminacji i równego traktowania wszystkich podmiotów wnioskujących o przeniesienie pozwolenia. 8. Postępowanie, o którym mowa w ust. 5 lub 6 wszczyna się na wniosek podmiotu na rzecz, którego ma zostać przeniesione pozwolenie. Stronami w postępowaniu o przeniesienie pozwolenia są jedynie podmioty, między którymi ma być dokonane jego przeniesienie. 3) po artykule 27b dodaje się artykuł 27b 1 w brzmieniu: 1. Jeżeli z przyczyn niezależnych od podmiotu, któremu udzielono pozwolenia, o którym mowa w art. 23, w szczególności z powodu: 1) treści uzyskanych warunków przyłączenia lub zawartej umowy przyłączeniowej, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne; 2) wyników przeprowadzonych badań i analiz na potrzeby dokonania oceny oddziaływania inwestycji polegającej na budowie sztucznej wyspy, konstrukcji lub urządzenia na środowisko, lub treści decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji, o której mowa w art. 71 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku 8/ 9

i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); 3) treści uzyskanego pozwolenia na budowę dla całości lub części etapowanego przedsięwzięcia polegającego na budowie sztucznej wyspy, konstrukcji lub urządzenia; 4) wyników aukcji, o której mowa w art. [ ] ustawy z dnia [ ] o odnawialnych źródłach energii, w której uczestniczył podmiot posiadający pozwolenie, o którym mowa w art. 23, w związku z inwestycją objęta tym pozwoleniem; podmiot zamierza zrealizować przedsięwzięcie objęte pozwoleniem, o którym mowa w art. 23 z odstępstwem od określonych technicznych parametrów tego przedsięwzięcia wskazanych w pozwoleniu, organ, który wydał pozwolenie udzieli zgody na odstępstwo od tych parametrów. 2. Zgoda, o której mowa w ust. 1 zostanie również udzielona przez organ, jeżeli przemawia za tym interes podmiotu, który uzyskał pozwolenie, o którym mowa w art. 23, ze względu na ekonomiczne lub techniczne uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia nim objętego. 3. Wniosek o wydanie postanowienia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, powinien zawierać wskazanie parametrów technicznych przedsięwzięcia, których dotyczyć ma odstępstwo, zakres planowanego odstępstwa, jak również wskazanie przyczyn określonych w ust. 1 punkty 1) 5) lub ust. 2. 4. Zgoda, o której mowa w ust. 1 lub 2 udzielana jest w formie postanowienia. 5. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 4 przysługuje zażalenie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. 6. Niezależnie od postanowień niniejszego artykułu pozwolenie, o którym mowa w art. 23 może być zmienione na podstawie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego. 9/ 9