Program specjalizacji w MEDYCYNIE SĄDOWEJ



Podobne dokumenty
SYLABUS KIERUNEK LEKARSKI PRAWO I MEDYCYNA SĄDOWA

Program specjalizacji z KARDIOLOGII

Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Medycyna sądowa z elementami prawa Kod modułu LK.3.G.004

MEDYCYNA SĄDOWA Z ELEMENTAMI PRAWA

Program specjalizacji w ORTODONCJI

R O Z P O R Z Ą D Z E N I E. MINISTRA ZDROWIA z dnia r. w sprawie specjalizacji farmaceutycznych.

REGULAMIN ORGANIZACYJNY SPECJALIZACJI

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski

CENNIK OPINII, EKSPERTYZ I BADAŃ WYKONYWANYCH W PRACOWNI EKSPERTYZ SĄDOWO - LEKARSKICH KATEDRY MEDYCYNY SĄDOWEJ UJ CM

Regulamin organizacyjny specjalizacji w dziedzinie epidemiologii. I. Postanowienia wstępne

Regulamin organizacyjny specjalizacji w dziedzinie psychologii klinicznej

LABORATORIUM KRYMINALISTYCZNE KSP SEKCJA VI - BIOLOGII I OSMOLOGII. Strona znajduje się w archiwum.

Program specjalizacji z GASTROENTEROLOGII

Regulaminu organizacyjny specjalizacji w dziedzinie psychologii klinicznej

Program specjalizacji

Program specjalizacji w PERIODONTOLOGII

I. Postanowienia wstępne. II. Sposób przeprowadzenia naboru osób na specjalizację

Regulamin organizacyjny specjalizacji w zakresie Fizjoterapii Szpital Wojewódzki nr 2 im Św Jadwigi Królowej w Rzeszowie

SYLABUS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA Medycyna Sądowa Prof. dr hab. Waldemar Hładki

Genetyka sądowa. Wydział Lekarski III, IV, V, VI. fakultatywny. Dr n. med. Magdalena Konarzewska

Uchwała nr 1/2013/2014 Rady Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 20 lutego 2014 roku

Program specjalizacji w FARMAKOLOGII KLINICZNEJ

Modułowy system specjalizacji lekarskich i lekarsko-dentystycznych

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014

Regulamin organizacyjny specjalizacji

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2017/2018

I. Postanowienia wstępne

Załącznik nr 4 Regulamin organizacyjny specjalizacji fizyka medyczna w Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Oddział w Krakowie

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Toksykologia. Nie dotyczy

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne. Toksykologia

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA

KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU

W klasyfikacji zawodów i specjalności zawód diagnosty laboratoryjnego jest pod kodem

Regulamin organizacyjny specjalizacji w dziedzinie Mikrobiologia

Specjalizacja w dziedzinie psychologii klinicznej

Przedmiot: GENETYKA. I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna

Program specjalizacji z NEUROLOGII

Sylabus. Opis przedmiotu kształcenia. sądowej Analytical study in forensic toxicology. Ćwiczenia laboratoryjne (CL) Ćwiczenia w warunkach

Program specjalizacji z ONKOLOGII KLINICZNEJ

3. Podstawy genetyki S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nazwa modułu. Kod F3/A. Podstawy genetyki. modułu

PRACOWNIA TOKSYKOLOGII. Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej UJ CM. kierownik: prof. dr hab. n. med. Małgorzata Kłys, tel.

Historia powstania i obecna działalność Zakładu Medycyny Sądowej w Opolu 1

Genetyka kliniczna - opis przedmiotu

EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA

Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie diagnostyka laboratoryjna za rok 2014

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

UWAGA SPECJALIZUJĄCY!

Regulamin organizacyjny szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie fizjoterapii

Szkolenie specjalizacyjne

Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie diagnostyka laboratoryjna za rok 2015

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. GN Liczba pkt ECTS

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Stacjonarne (s)

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV KADENCJA. Warszawa, dnia 15 czerwca 2001 r. SPRAWOZDANIE KOMISJI ZDROWIA, KULTURY FIZYCZNEJ I SPORTU

PROGRAM. PONIEDZIAŁEK 19 września 2016 r ROZPOCZĘCIE WYKŁAD. inż. Janusz Kurleto

Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2012/2013. Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: 12.

Program specjalizacji w STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ z ENDODONCJĄ

Program specjalizacji w TOKSYKOLOGII KLINICZNEJ

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA

Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2012/2013. Forma studiów: Niestacjonarne Kod kierunku: 12.

Raport Konsultanta Wojewódzkiego dla województwa mazowieckiego w dziedzinie NEUROPATOLOGII za rok 2014

Uwagi Okręgowej Izby w Szczecinie do projektu zmian w rozporządzeniu ws specjalizacji lekarskich:

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/2021

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Genetyka Kliniczna. Wydział Lekarsko-Stomatologiczny(WLS)

REGULAMIN ORGANIZACYJNY SPECJALIZACJI

Analiza dostępności kształcenia podyplomowego lekarzy. i lekarzy dentystów na podstawie wyników postępowań

BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA

Program specjalizacji z CHORÓB ZAKAŹNYCH

Choroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu

Specjalizacyjnego diagnostów laboratoryjnych

REGULAMIN ORGANIZACYJNY POSTĘPOWANIA KWALIFIKACYJNEGO

PLAN STUDIÓW PODYPLOMOWYCH: GENETYKA SĄDOWA W ROKU 2019/2020. Nazwa modułu ECTS Semestr I Semestr II Liczba godzin z. teoretyczne

ZARZĄDZENIE NR 75/2016 DYREKTORA WOJSKOWEGO INSTYTUTU MEDYCZNEGO

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV KADENCJA. Warszawa, dnia 21 czerwca 2001 r. SPRAWOZDANIE KOMISJI ZDROWIA, KULTURY FIZYCZNEJ I SPORTU

I. CELE SZKOLENIA SPECJALIZACYJNEGO

Dagmara Mirowska-Guzel Warszawa, 15 lutego 2018 r.

Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Program kształcenia. Studia Podyplomowe Biologia sądowa

REGULAMIN ORGANIZACYJNY SPECJALIZACJI W DZIEDZINIE

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014

Wojskowy Instytut Medyczny, 4 kwietnia Dr hab. n. med. Mariusz Klencki Centrum Egzaminów Medycznych

II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek: BIOMEDYCYNA Poziom studiów: pierwszy stopień Profil: Praktyczny SEMESTR I

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. GN Liczba pkt ECTS

SYLABUS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA. Wykłady 15h Zajęcia bez udziału nauczyciela 10h

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1

Dopalacze i ich skutki Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy Nazwa grupy

Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Program kształcenia. Studia Podyplomowe Biologia sądowa

Regulamin uzyskiwania certyfikatu ukończenia kursu wprowadzającego do specjalizacji w dziedzinie medycyny sportowej

S YLABUS MODUŁU. I nformacje ogólne

Warszawa, dnia 9 sierpnia 2017 r. Poz. 1519

Podstawy toksykologiczne

Biologia medyczna, materiały dla studentów

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI: Katedra i Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej

Sylabus. Diagnostyka morfologiczna trujących grzybów i roślin oraz analiza toksykologiczna substancji psychoaktywnych

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Program specjalizacji z MEDYCYNY NUKLEARNEJ

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Biologia medyczna z elementami histologii

BioTe21, Pracownia Kryminalistyki i Badań Ojcostwa.

Pierwsze instrumentariuszki

Transkrypt:

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji w MEDYCYNIE SĄDOWEJ Program podstawowy dla lekarzy rozpoczynających specjalizację od początku Warszawa 2000 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2000 Program specjalizacji przygotował zespół ekspertów: Przewodniczący zespołu Prof. dr hab. med. Aleksander Dubrzyński - specjalista krajowy Zespół: Dr n. med. Paweł Krajewski - przedstawiciel Naczelnej Rady Lekarskiej; Prof. dr hab. med. Barbara Świątek - prezes Zarządu Głównego PTMSiK; Prof. dr hab. med. Danuta Miścicka-Śliwka - specjalista z zakresu hemogenetyki; Prof. dr hab. Halina Sybirska - specjalista toksykolog. Cel studiów specjalizacyjnych: Nabycie i doskonalenie wiedzy oraz umiejętności praktycznych z zakresu klasycznej medycyny sądowej ze znajomością pełnej diagnostyki sekcyjnej we wszystkich rodzajach śmierci gwałtownej i śmierci nagłej z przyczyn chorobowych, uzupełnionej podstawowymi zagadnieniami hemogenetyki i toksykologii. Znajomość podstawowych przepisów prawnych w odniesieniu do przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu. Umiejętność posługiwania się wiedzą i nabytym doświadczeniem w rozwiązywaniu wszystkich praktycznych problemów w zakresie klasycznej medycyny sądowej. Znajomość diagnostyki laboratoryjnej dot. badania rutynowego patomorfologicznego i badań specjalnych, podstawy metodyczne badania chemiczno-toksykologicznego jakościowego i ilościowego, podstawy metodyczne badania bakteriologicznego i wirusowego, podstawy

badania nekrochemicznego krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego, płynu z gałki ocznej, przychłonki itp. 1. Wymagana wiedza 1. Sposoby identyfikacji osób nieznanych, zwłok i szczątków ludzkich; 2. Ekshumacja, zasady postępowania, cel, możliwości; 3. Znajomość prawa "medycznego", regulującego zasady wykonywania zawodu lekarza ustawa o zawodzie lekarza, ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, ustawa o pielęgniarkach i położnych, rozporządzenia regulujące tryb postępowania w określonych sytuacjach - zasady kwalifikacji transplantologicznej do pobrania narządu ze zwłok, - pobieranie krwi, - badania osób zatrzymanych, - tryb usprawiedliwiania niestawiennictwa przed sądem itp.; 4. Postępowanie w wypadkach masowych (z ofiarami śmiertelnymi); 5. Rekonstrukcja wypadków, samobójstw i zabójstw na podstawie kompleksowej oceny informacji uzyskanych z wywiadu, oględzin miejsca zdarzenia, oględzin i sekcji zwłok oraz przeprowadzonych badań dodatkowych; 6. Zasady kompleksowego (indywidualnego i zespołowego) oraz interdyscyplinarnego opiniowania lekarskiego w postępowaniu karnym i cywilnym w ramach procesu sądowego oraz w postępowaniu ubezpieczeniowym na podstawie przeprowadzonego badania osoby pokrzywdzonej lub na podstawie analizy materiału zgromadzonego w aktach sprawy; 7. Zasady opiniowania w sprawach oceny błędnego postępowania lekarskiego, wyjaśnienie istoty oraz podstaw odpowiedzialności zawodowej, karnej i cywilnej lekarza; 8 Znajomość ogólnych zagadnień etyczno-deontologicznych; 9. Toksykologia sądowo-lekarska, w odniesieniu do pojęcia trucizny, epidemiologii zatruć i działania trucizny rozpoznawanie zatrucia: - analiza objawów zatrucia, - badanie pośmiertne, - patomorfologia zatruć, - sądowo-lekarska interpretacja wyników analizy chemiczno-toksykologicznej. zabezpieczanie materiału do analizy toksykologicznej w przypadkach zatruć. alternatywne do krwi płyny ustrojowe, ich przydatność w analizie toksykologicznej. klasyfikacja trucizn: - trucizny gazowe i lotne, - rozpuszczalniki organiczne, - sole trujących niemetali, - trucizny żrące i drażniące przewód pokarmowy, - trucizny organiczne naturalne i syntetyczne, - pestycydy, - zatrucia pokarmowe.

alkohol etylowy: używka, znaczenie kryminogenne, znaczenie społeczne, typy uzależnienia. zatrucie alkoholem, glikolem etylenowym i metanolem. przemiana alkoholu etylowego w organizmie, współczynnik rozmieszczenia i eliminacji, fazy działania alkoholu, krzywa alkoholowa. prawno-lekarska ocena stanu nietrzeźwości i stanu po użyciu alkoholu. warunki dopuszczalności tzw. rachunku retrospektywnego. interakcja alkoholu z lekami i pojęcie synergizmu. metody oznaczania alkoholu w płynach ustrojowych, badanie powietrza wydychanego. zatrucia CO i niekonwencjonalne źródła CO. zjawisko narkomanii - rodzaje narkotyków najczęściej używanych w Polsce. przydatność różnych płynów ustrojowych oraz wydalin i wydzielin ciała ludzkiego w diagnostyce narkomanii. 10. Podstawy hemogenetyki sądowo-lekarskiej w odniesieniu do wiadomości ogólnych. podstawy genetyki, - struktura i funkcja genów, - DNA i jego rodzaje, - struktura chromosomu, - ekspresja genu, - rodzaje dziedziczenia (jednogenowe, autosomalne dominujące i recesywne, sprzężone z płcią, mitochondrialne), - typy i mechanizmy mutacji. polimorfizm genetyczny - polimorfizm i markery genetyczne (czerwonokrwinkowe) - ABO, MN, RhCwCcDEe, Kell, białek surowicy - Hp Gm(1), enzymów czerwonokrwinkowych ACP, ESD, GLO, PGP, PGM, AK i inne rzadziej stosowane, leukocytów - układ HLA - antygeny klasy I - locus A-B-C oraz klasy II DR -; - polimorfizm DNA (polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych RFLP); polimorfizm układów mini- i mikrosatelitarnych, - podstawowe wiadomości o DNA mitochondrialnym. techniki badawcze stosowane w hemogenetyce: - aglutynacja, - reakcje immunologiczne, - elektroforeza w żelu skrobiowym, agarozie, poliakrylamidzie - pionowa, pozioma, automatyczna, - elektroogniskowanie, - spektroskopia, - spektrofotometria, - metody analizy DNA - analiza fragmentów, sekwencjonowanie, hybrydyzacja, blotting, reakcja PCR. problemy etyczne hemogenetyki sądowej.

2. Wymagane umiejętności praktyczne 1. Samodzielne wykonywanie oględzin i sekcji zwłok we wszystkich rodzajach śmierci gwałtownej, jak i śmierci nagłej z przyczyn chorobowych - w sposób dostosowany do potrzeb kompleksowej rekonstrukcji zdarzenia; 2. Wykonanie podstawowych badań diagnostycznych przy stole sekcyjnym i prawidłowe zabezpieczenie materiału do badań biologicznych oraz kryminalistycznych; 3. Wykonanie ekshumacji i sekcji zwłok ekshumowanych oraz prawidłowe pobranie materiału do dalszych badań (w miarę możności); 4. Ocena szczątków ludzkich pod kątem określenia wieku, płci, wzrostu i czasu przebywania w ziemi, a nadto krytyczna ocena uszkodzeń kości w zależności od czasu przebywania zwłok w ziemi (w miarę możności); 5. Umiejętność badania osoby pokrzywdzonej wspólnie ze specjalistami innych dziedzin i umiejętność wykorzystania cząstkowych opinii innych specjalistów przy opracowaniu sądowo-lekarskiej opinii kompleksowej; 6. Samodzielne przeprowadzenie badania osób pokrzywdzonych lub poszkodowanych z końcowym zaopiniowaniem poszczególnych przypadków w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa karnego i cywilnego; 7. Udział w rozprawie sądowej wspólnie z lekarzem biegłym (pod patronatem kierownika specjalizacji lub wyznaczonego lekarza); 8. Udział w oględzinach zwłok na miejscu zdarzenia, przeprowadzonych przez specjalistę medycyny sądowej; 9. Udział - ze specjalistą medycyny sądowej - w wizji lokalnej odtwarzającej przebieg zdarzenia ze skutkiem śmiertelnym; 10. Wykorzystanie wiadomości szczegółowych z hemogenetyki sądowej w badaniach dot. ustalenia pokrewieństw, ustalaniu ojcostwa, macierzyństwa z uwzględnieniem podstawy prawnej, standaryzacji, wytycznych Komisji Hemogenetyki Sądowej PTMSiK oraz zakresu badań, obliczanie rachunku prawdopodobieństwa, zasady pobierania krwi, sprawdzenie tożsamości, poznanie metod badawczych szczegółowych, interpretację wyników, wnioskowanie, opiniowanie. Dodatkowo analizę przypadków; 11. Udział w identyfikacji śladów biologicznych z uwzględnieniem podstawy prawnej, standaryzacji, wytycznych Komisji Hemogenetyki Sądowej PTMSiK w odniesieniu do aktualnego zakresu badań, badania płci, także zabezpieczenie materiału do badań, jego przechowywanie i przesyłanie. Opis dowodu rzeczowego. Identyfikacja rodzaju materiału biologicznego (krew, nasienie, ślina, mocz, tkanka, włosy, itp.), przynależności gatunkowej. Identyfikacja genetyczna, interpretacja wyników, wnioskowanie, opiniowanie, analiza prawdopodobieństwa, analiza przypadków; 12. Udział w identyfikacji szczątków ludzkich, zwłok i innego materiału biologicznego - w tym pochodzącego z ekshumacji - obejmującego: zabezpieczenie materiału, wybór metod badawczych zależnych od stanu tkanki, DNA genomowe, DNA mitochondrialne, badanie genetyczne włosów, kości, zębów. Także analizę przypadków; 3. Formy zdobywania wiedzy i umiejętności praktycznych Kursy Kursy wprowadzające W pierwszym roku kształcenia tygodniowy kurs (rozpoczynający kształcenie), polegający na zapoznaniu się z obiektem i zasadami organizacyjnymi placówki prowadzącej specjalizację. W czasie kształcenia odbędą się zaliczenia wprowadzające z techniki sekcyjnej i podstawowych pojęć sądowo-lekarskich oraz z podstaw orzecznictwa sądowo-lekarskiego na podstawie obowiązujących przepisów prawa karnego i cywilnego.

Kurs jednotygodniowy z podstaw toksykologii alkoholu. Kurs jednotygodniowy pod koniec pierwszego roku z zakresu hemogenetyki obejmujący podstawy genetyki i polimorfizm genetyczny. Kursy doskonalące Kurs obejmujący techniki badawcze, hemogenetykę w dochodzeniu spornego ojcostwa, hemogenetykę w identyfikacji śladów biologicznych, identyfikację genetyczną szczątków ludzkich materiału ekshumowanego, problemy etyczne i aktualne rozwiązania prawne. Czas trwania kursu - jeden tydzień. Kurs obejmujący techniki badawcze w toksykologii sądowo-lekarskiej ze szczególnym uwzględnieniem badania leków, narkotyków i pestycydów. Czas trwania kursu - jeden tydzień. Kurs w Instytucie Ekspertyz Sądowych w Krakowie lub w Pracowni Badania Wypadków Drogowych Zakładów Medycyny Sądowej - obejmujący komputerowe techniki odtworzenia wypadku drogowego połączonego z ofiarami w ludziach (w miarę możności). Czas trwania kursu - jeden tydzień. Formy samokształcenia Studiowanie zalecanego piśmiennictwa Podstawową lekturą są wszystkie polskie podręczniki z zakresu medycyny sądowej dla studentów i lekarzy, ze szczególnym wskazaniem zbiorowego podręcznika: Ponadto: Medycyna sądowa pod redakcją B. Popielskiego i J. Kobieli, PZWL, 1972. Kwartalnik Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii (na bieżąco). Postępy Medycyny Sądowej i Kryminologii (na bieżąco). Prace publikowane w czasopismach zagranicznych (np. Forensic Science International, Int. J. Legal Med., Rechtsmedizin i in.) Toksykologia kliniczna pod redakcją T. Bogdanika, wyd. PZWL, Warszawa 1988. Genetyka pod redakcją J. Limona, wyd. Urban & Partner, Wrocław 1997. Medyczno-sądowe badanie śladów biologicznych - Ryszard Pawłowski. Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie, 1997. Badania biologiczne w sądowym ustalaniu ojcostwa - Zofia Szczerkowska, Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie, 1998. Jako lektura uzupełniająca: Podręczniki klasycznej medycyny sądowej w językach obcych wskazane przez kierownika specjalizacji. Genom człowieka pod redakcją Włodzimierza Krzyżosiaka. PWN, W-wa 1997. Electrophoresis in practice - Reiner Westermeier WCH, 1993.

Opracowanie publikacji Specjalizujący się lekarz przygotowuje dwie prace poglądowe: z zakresu ogólnych problemów klasycznej medycyny sądowej; badań własnych opartych na materiale sekcyjnym. Staże kierunkowe Jednomiesięczny staż z zakresu patomorfologii w pierwszym roku kształcenia; Dwumiesięczny staż z zakresu patomorfologii w trzecim roku kształcenia; Dwutygodniowy staż w wojewódzkim wydziale kryminalistyki odpowiedniej Wojewódzkiej Komendy Policji (w miarę możności lub zaliczenie teoretyczne u osoby wyznaczonej przez kierownika specjalizacji); Dwutygodniowy staż w pracowni toksykologicznej wykonującej badania materiału biologicznego na zawartość alkoholu etylowego oraz badania leków, narkotyków i pestycydów, trucizn organicznych i nieorganicznych; Dwa tygodniowe staże w zakresie: 1) badań DNA w dochodzeniu spornego ojcostwa oraz identyfikacji rodzaju materiału biologicznego, przynależności gatunkowej, proste testy, przynależność grupowa; 2) identyfikacja śladów biologicznych - badania STR oraz identyfikacja szczątków ludzkich - DNA mitochondrialne; Dwutygodniowy staż w dziedzinie intensywnej terapii i medycyny ratunkowej (1 tydzień w oddziale intensywnej terapii i 1 tydzień w izbie przyjęć wieloprofilowego szpitala wojewódzkiego lub akademickiego) - w miarę możności; Kształcenie w wykonywaniu zabiegów i procedur medycznych Wykaz zabiegów i procedur medycznych, w których specjalizujący się lekarz ma obowiązek uczestniczyć: Oględziny i sekcja zwłok; Badanie osób pokrzywdzonych i poszkodowanych; Omawianie końcowych wniosków opinii w odniesieniu do skomplikowanych sekcji w związku ze śmiercią gwałtowną, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków zabójstwa i wypadków komunikacyjnych; Posiedzenia robocze asystentów jednostki, w której specjalizujący się realizuje program specjalizacji; Posiedzenia naukowe asystentów jednostki, w której specjalizujący się realizuje program specjalizacji; Udział w specjalistycznych badaniach analizy toksykologicznej z uwzględnieniem zasad pobierania i przygotowania materiału biologicznego; Udział w pobieraniu krwi do badań w sprawach dochodzenia spornego ojcostwa, przygotowaniu krwi do badań, udział w izolacji DNA i technikach hybrydyzacyjnych, nastawienie reakcji PCR, analiza produktów PCR - elektroforeza, odczytywanie wyników i ich interpretacja; Udział w opisie dowodu rzeczowego, zabezpieczaniu materiału do badań, identyfikacji rodzaju śladu (krew, nasienie, ślina itp.), badaniu przynależności gatunkowej (metoda elektroimmunoprecypitacji, hybrydyzacja z sondą dla naczelnych), określeniu przynależności grupowej w układzie ABO, badaniu układów STR, analizie DNA mitochondrialnego (w miarę możliwości);

Wykaz i liczba zabiegów i procedur medycznych, które specjalizujący się lekarz musi wykonać Samodzielne wykonanie oględzin i sekcji zwłok wskutek śmierci gwałtownej i śmierci nagłej z przyczyn chorobowych - co najmniej 120-150 sekcji zwłok, a w liczbie tej co najmniej 50-70 sekcji związanych z rekonstrukcją zdarzenia (czyli samodzielnie 2-3 sekcje w miesiącu), niezależnie od uczestnictwa i tzw. asysty w czasie sekcji wykonywanych w jednostce prowadzącej specjalizację. (Uwaga: liczba wykonanych sekcji zwłok uzależniona jest od ogólnej liczby sekcji wykonywanych w danej jednostce); Wykonanie testów rozpoznających krew, nasienie, ślinę, tkankę, z materiału pobranego w czasie sekcji zwłok (50 badań); Zabezpieczenie materiału z sekcji do badań biologicznych oraz kryminalistycznych (30 pobrań tj. wymaz z pochwy, z jamy ustnej i innych otworów naturalnych, pobranie krwi, narządów, tkanek i włosów, jako dowód rzeczowy); Wykonanie 1-2 ekshumacji i sekcji zwłok ekshumowanych oraz prawidłowe pobranie materiału do dalszych badań (w miarę możności); Ocena szczątków ludzkich pod kątem określenia wieku, płci, wzrostu i czasu przebywania w ziemi, a nadto krytyczna ocena uszkodzenia kości w zależności od czasu przebywania zwłok w ziemi (podłożu), co najmniej w odniesieniu do 2-3 przypadków (w miarę możności). Ocena możliwości identyfikacji indywidualnej w oparciu o kościec; Badanie osoby pokrzywdzonej wspólnie ze specjalistami innych dziedzin z wykorzystaniem cząstkowych opinii innych specjalistów przy opracowaniu sądowolekarskiej opinii kompleksowej, co najmniej w 50 przypadkach; Samodzielne badanie 120-150 osób pokrzywdzonych lub poszkodowanych z końcowym zaopiniowaniem poszczególnych przypadków w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa karnego i cywilnego; Udział w rozprawie sądowej wspólnie z lekarzem biegłym (pod patronatem kierownika specjalizacji lub wyznaczonego lekarza), co najmniej 5 razy; Udział w oględzinach zwłok na miejscu zdarzenia, przeprowadzonych przez specjalistę medycyny sądowej, co najmniej 5 razy; Udział ze specjalistą medycyny sądowej - w wizji lokalnej odtwarzającej przebieg zdarzenia ze skutkiem śmiertelnym, co najmniej 2 razy (w miarę możności); Wykonanie oznaczenia układu grupowego ABO metodami bezpośrednimi i pośrednimi (10 badań); Interpretacja wyników analizy DNA w sprawach dochodzenia ojcostwa (10 spraw); Interpretacja wyników analizy DNA w identyfikacji śladów biologicznych (10 spraw); 4. Czas trwania specjalizacji Specjalizacja w medycynie sądowej trwa 5 lat. 5. Metody oceny wiedzy i umiejętności praktycznych Kolokwia Specjalizujący się lekarz zobowiązany jest do złożenia niżej wymienionych kolokwiów Kolokwium z tanatologii; Kolokwium z diagnostyki patomorfologicznej; Kolokwium z diagnostyki sądowo-lekarskiej;

Kolokwium z orzecznictwa sądowo-lekarskiego; Kolokwium z podstaw toksykologii klinicznej oraz sądowo-lekarskiej; Kolokwium z podstaw genetyki ogólnej i podstaw prawnych badań hemogenetycznych (z uwzględnieniem hemogenetyki sądowej w dochodzeniu spornego ojcostwa oraz w identyfikacji śladów biologicznych w identyfikacji szczątków ludzkich); Kolokwium z medycyny ratunkowej; Kolokwium z prawa medycznego; Kolokwium z promocji zdrowia; Sprawdziany umiejętności praktycznych Sprawdzenie umiejętności praktycznych z zakresu sądowo-lekarskiej diagnostyki sekcyjnej następuje etapowo po każdym zakończonym roku kształcenia i polega na wykonaniu coraz trudniejszej w sensie diagnostycznym sekcji zwłok i przygotowaniu propozycji wniosków końcowych. Ocena przygotowanych prac poglądowych Ocena złożonych publikacji i prac poglądowych (po drugim i czwartym roku kształcenia) dokonywana jest przez kierownika specjalizacji. 6. Znajomość języków obcych Specjalizujący się lekarz ma się wykazać praktyczną znajomością przynajmniej jednego z języków obcych: angielskiego, niemieckiego lub francuskiego ze szczególnym uwzględnieniem specjalistycznego słownictwa lekarsko-sądowego. 7. Postępowanie kwalifikacyjne dla lekarzy ubiegających się o rozpoczęcie specjalizacji w medycynie sądowej Postępowanie kwalifikacyjne przeprowadza komisja kwalifikacyjna ds. specjalizacji w skład której wchodzą: konsultant wojewódzki w dziedzinie medycyny sądowej, przedstawiciel Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, przedstawiciel okręgowej rady lekarskiej, przedstawiciel wojewody. Komisja ocenia wnioski pod względem formalnym i ustala listę lekarzy, którzy uzyskają zgodę na przystąpienie do specjalizacji. W przypadku postępowania konkursowego (jeżeli specjalizacja ma być realizowana w ramach rezydentury lub gdy liczba kandydatów przekracza liczbę przewidzianych miejsc szkoleniowych) przeprowadza się egzamin testowy oraz rozmowy kwalifikacyjne. Egzamin testowy opracowany przez Krajową Radę Egzaminów Lekarskich organizuje i przeprowadza kierownik wojewódzkiego ośrodka metodyczno-organizacyjnego. Tematyka pytań testowych obejmuje pełny zakres wiadomości z zakresu medycyny sądowej, patomorfologii i medycyny ogólnej na

poziomie wiadomości wymaganych od studenta, poszerzonych znajomością bieżącej literatury przedmiotu. Rozmowa kwalifikacyjna powinna wykazać predyspozycje kandydata umożliwiające praktyczne podjęcie specjalizacji i spełnienie wymogów określonych w programie specjalizacji (suma uzyskanych punktów po rozmowie nie może przekroczyć 10 % ogólnej liczby punktów możliwych do uzyskania z testu). Komisja kwalifikacyjna ds. specjalizacji, w oparciu o wyniki testu i przeprowadzonych przez siebie rozmów kwalifikacyjnych, ustala listę rankingową służącą do wypełnienia miejsc szkoleniowych. Jeżeli do konkursu przystępuje duża liczba lekarzy powoływane są zespoły podległe komisji. Warunki kwalifikacji jednostek organizacyjnych do prowadzenia specjalizacji Warunkiem uzyskania akredytacji do prowadzenia kształcenia z zakresu medycyny sądowej jest spełnienie wymogów określonych w rozporządzeniu oraz akceptacja wniosku złożonego przez jednostkę ubiegającą się o prowadzenie specjalizacji przez zespół ekspertów, zgodnie z decyzją Krajowej Rady Specjalizacji Lekarskich. (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2000