POWIAT PYRZYCKI Plan zrównoważonego rozwoju publicznego Transportu zbiorowego PROJEKT DO KONSULTACJI SPOŁECZNYCH 1
Autorami niniejszego Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla powiatu pyrzyckiego są członkowie Zespołu specjalistów ds. publicznego transportu zbiorowego REFUNDA z Wrocławia. REFUNDA Sp. z o.o. pl. Solny 16 50-062 Wrocław www.refunda.pl www.planytransportowe.pl 2
Spis treści 1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 6 1.1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 7 1.2 Metodologia tworzenia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 7 1.3 Konsultacje społeczne... 7 2 Podstawowe dane o obszarze objętym planem zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 9 2.1 Charakterystyka obszaru objętego planem zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 10 2.2 2.3 2.4 2.1.1 Powiat pyrzycki... 10 2.1.2 Gminy powiatu pyrzyckiego... 10 2.1.3 Zagospodarowanie przestrzenne gmin... 16 Podstawowa charakterystyka społeczno-ekonomiczna... 18 2.2.1 Liczba ludności i gęstość zaludnienia... 18 2.2.2 Struktura ludności... 20 2.2.3 Bezrobocie... 22 System transportowy powiatu pyrzyckiego... 23 Transport pasażerski dostępny na obszarze powiatu... 24 2.4.1 Transport drogowy... 24 2.4.2 Transport kolejowy... 25 2.4.3 Transport lotniczy... 25 3 Sieć komunikacyjna... 26 3.1 Obecna sieć komunikacyjna... 27 3.2 Sieć komunikacyjna, na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej... 32 3.2.1 Czynniki determinujące kształt oferty przewozowej... 32 3.2.2 Planowana sieć komunikacyjna... 33 4 Ocena i prognoza potrzeb przewozowych... 43 4.1 4.2 4.3 Główne generatory ruchu... 44 4.1.1 Instytucje publiczne... 44 4.1.2 Placówki oświatowe... 45 4.1.3 Zakłady pracy... 47 4.1.4 Pozostałe generatory ruchu... 48 Dominujące kierunki przemieszczania się mieszkańców powiatu pyrzyckiego... 49 Dojazdy do pracy... 50 3
4.3.1 Dojazdy wewnątrzpowiatowe... 50 4.3.2 Dojazdy do miejsc pracy położonych poza granicami powiatu... 50 4.4 Zmiany potrzeb przewozowych mieszkańców powiatu pyrzyckiego w zależności od pory występowania... 51 4.4.1 Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od dnia tygodnia... 51 4.4.2 Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od pory dnia... 52 5 Przewidywane finansowanie usług przewozowych... 53 5.1 5.2 Źródła i formy finansowania... 54 Rentowność linii komunikacyjnych... 54 6 Preferencje dotyczące wyboru środka transportu... 56 6.1 6.2 Wskaźnik motoryzacji... 57 Preferowane cechy komunikacji zbiorowej... 58 7 Zasady organizacji rynku przewozów... 60 7.1 7.2 Powiat pyrzycki jako organizator publicznego transportu zbiorowego... 61 Przewidywany tryb wyboru operatora publicznego transportu zbiorowego... 61 7.3 Przystanki komunikacyjne i dworce, których właścicielem i zarządzającym jest powiat pyrzycki... 62 7.4 Przygotowanie oferty przewozowej... 63 8 Pożądany standard usług w przewozach o charakterze użyteczności publicznej... 64 8.1 8.2 Pożądany standard taboru obsługującego sieć komunikacyjną... 65 8.1.1 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych aspektów związanych z ochroną środowiska naturalnego... 65 8.1.2 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych dostępu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego... 66 8.1.3 Standard wyposażenia pojazdów w publicznym transporcie zbiorowym... 66 Pożądany standard infrastruktury przystankowej... 67 8.2.1 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych dostępności podróżnych do infrastruktury przystankowej... 67 8.2.2 Uwzględnienie w pożądanym standardzie infrastruktury przystankowej potrzeb osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej... 68 8.2.3 Docelowy standard przystanków komunikacyjnych... 68 9 Przewidywany sposób organizowania informacji dla pasażerów... 74 9.1 9.2 Sposób organizacji informacji pasażerskiej... 75 Planowany kształt systemu informacji pasażerskiej... 75 10 Kierunki rozwoju... 78 10.1 Zintegrowanie sieci transportowej powiatu z przewozami wojewódzkimi... 79 4
10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 Przywrócenie ruchu pociągów na trasie Szczecin Pyrzyce Myślibórz... 79 Zintegrowany system informacji pasażerskiej... 80 Wyposażenie przystanków... 80 Remonty i modernizacje... 80 Możliwe zmiany wynikające ze współpracy z gminami... 80 Współpraca z sąsiednimi powiatami... 81 11 Weryfikacja i aktualizacja Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego... 82 12 Harmonogram wyboru operatora oraz monitorowania zapisów planu transportowego... 84 13 Część graficzna... 86 14 Spisy map, tabel i wykresów... 88 14.1 14.2 14.3 Mapy... 89 Tabele... 89 Wykresy... 89 15 Załączniki... 91 5
1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego 6
1.1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Celem planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (dalej jako plan transportowy ) jest zaplanowanie oferty publicznego transportu zbiorowego tak, aby spełniała ona oczekiwania mieszkańców powiatu pyrzyckiego przy zachowaniu odpowiedniego standardu jakości oraz wydajności systemu transportowego. Zamierzenie to zostanie osiągnięte poprzez określenie w niniejszym planie transportowym przez organizatora publicznego transportu zbiorowego zestawu standardów obowiązujących w powiatowych przewozach pasażerskich oraz nakreślenie sieci komunikacyjnej, na której realizowane będą usługi przewozowe o charakterze użyteczności publicznej. Proces rozwoju publicznego transportu zbiorowego uwzględniać będzie przede wszystkim potrzeby osób o ograniczonej mobilności (zarówno niepełnosprawnych i z dysfunkcjami ruchowymi, jak i osób zagrożonych wykluczeniem społecznym) oraz zagadnienia związane z ochroną środowiska naturalnego. 1.2 Metodologia tworzenia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Plan jest dokumentem składającym się z: - części diagnostycznej, obejmującej charakterystykę społeczno-gospodarczą obszaru objętego planem, sieć komunikacyjną tego obszaru oraz ocenę społecznych potrzeb przewozowych wraz z preferencjami wyboru środków transportu, - części planistycznej, obejmującej przewidywane finansowanie rozwoju transportu, planowaną ofertę przewozową oraz pożądany standard usług przewozowych, zasady organizacji rynku przewozów oraz kierunki rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Zakres Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego jest zgodny z art. 12 ust. 1. Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011r. w sprawie szczegółowego zakresu planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Przy opracowywaniu niniejszego Planu transportowego wykorzystano dane i materiały będące w dyspozycji Starostwa Powiatowego w Pyrzycach, gmin powiatu pyrzyckiego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Pyrzycach. Wykorzystano także informacje pochodzące ze stron internetowych, publikacji branżowych oraz ogólnodostępnych publikacji o tematyce związanej z publicznym transportem zbiorowym. Przy opracowywaniu niniejszego dokumentu uwzględniono zapisy krajowego oraz wojewódzkiego planu transportowego 1.3 Konsultacje społeczne Niniejszy Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, jako akt prawa miejscowego, poddany zostanie trzytygodniowym konsultacjom społecznym, których celem będzie poinformowanie społeczności lokalnej o planowanych działa- 7
niach przewidzianych do realizacji w ramach Planu transportowego oraz stworzenie mieszkańcom możliwości zgłoszenia ewentualnych uwag i wskazania rozwiązań preferowanych. Informacja o opracowanym projekcie Planu transportowego powiatu pyrzyckiego zostanie ogłoszona w miejscowej prasie, w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz w sposób zwyczajowo przyjęty, określając miejsce wyłożenia oraz formę, miejsce i termin składania opinii dotyczących tego projektu. Zgłoszone postulaty, sugestie, propozycje i uwagi zostaną szczegółowo przeanalizowane i jeśli uznane za zasadne uwzględnione w końcowej wersji Planu transportowego. 8
2 Podstawowe dane o obszarze objętym planem zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego 9
2.1 Charakterystyka obszaru objętego planem zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego 2.1.1 Powiat pyrzycki Powiat pyrzycki położony jest w południowo zachodniej części województwa zachodniopomorskiego. Zajmuje powierzchnię 726 km 2 i liczy 40 488 mieszkańców (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). Obejmuje swym zasięgiem 2 gminy miejsko - miejskie: Lipiany i Pyrzyce oraz 4 gminy wiejskie: Bielice, Kozielice, Przelewice i Warnice. Powiat pyrzycki graniczy z 3 innymi powiatami: od południa z powiatem myśliborskim, od wschodu oraz północnego wschodu z powiatem stargardzkim, zaś od północnego zachodu oraz zachodu z powiatem gryfińskim. 2.1.2 Gminy powiatu pyrzyckiego Gmina Lipiany Gmina znajduje się w południowej części powiatu pyrzyckiego. Graniczy z 4 gminami: od północnego wschodu z gminą Przelewice, od północnego zachodu z gminą Pyrzyce, od zachodu oraz południowego zachodu z gminą Myślibórz (powiat myśliborski), zaś od południowego wschodu z gminą Barlinek (powiat myśliborski). Powierzchnia gminy to 95 km 2 (13,09% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego), a liczba ludności wynosi 6 052 osób (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). W skład gminy wchodzi miasto Lipiany oraz 12 sołectw: Batowo, Derczewko, Dębiec, Jedlice, Krasne, Miedzyn, Mielęcinek, Nowice, Osetna, Połczyno, Skrzynka i Wołczyn. 10
Mapa 1. Gmina Lipiany Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Gmina Pyrzyce Gmina położona jest w centralnej części powiatu pyrzyckiego. Sąsiaduje z 7 gminami: od północnego zachodu z gminą Bielice, od południowego zachodu z gminą Kozielice, od południa z gminami Myślibórz (powiat myśliborski) oraz Lipiany, od południowego wschodu z gminą Przelewice, od północnego wschodu z gminą Warnice, zaś od północy z gminą Stare Czarnowo (powiat gryfiński). Powierzchnia gminy wynosi 204 km 2 (28,1% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego). Gmina liczy 19 740 mieszkańców (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). Gmina składa się z miasta Pyrzyce oraz 21 sołectw: Brzesko, Brzezin, Czernice, Giżyn, Krzemlin, Letnin, Mechowo, Mielęcin, Młyny, Nowielin, Nieborowo, Obromino, Okunica, Pstrowice, Pyrzyce, Rzepnowo, Ryszewko, Ryszewo, Stróżewo, Turze i Żabów. 11
Mapa 2. Gmina Pyrzyce Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Gmina Bielice Gmina znajduje się w północno zachodniej części powiatu pyrzyckiego. Graniczy z 5 innymi gminami: od południa z gminą Kozielice, od wschodu z gminą Pyrzyce, od północy z gminą Stare Czarnowo (powiat gryfiński), od zachodu z gminą Gryfino (powiat gryfiński), zaś od południowego zachodu z gminą Banie (powiat gryfiński). Gmina zajmuję powierzchnię 84 km 2 (11,57% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego) i liczy 3 143 mieszkańców (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). Gminę tworzy 12 sołectw: Babin, Babinek, Będgoszcz, Bielice, Chabowo, Chabówko, Linie, Parsów, Nowe Chrapowo, Nowe Linie, Stare Chrapowo, Swochowo. 12
Mapa 3. Gmina Bielice Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Gmina Kozielice Gmina położona jest w południowo zachodniej części powiatu pyrzyckiego. Sąsiaduje z 4 gminami: od wschodu oraz północnego wschodu z gminą Pyrzyce, od północy z gminą Bielice, od zachodu z gminą Banie (powiat gryfiński), zaś od południa z gminą Myślibórz (powiat myśliborski). Powierzchnia gminy to 95 km 2 (13,09% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego), zaś liczba ludności to 2 634 osoby (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). Gmina składa się z 11 sołectw: Kozielice, Czarnowo, Łozice, Maruszewo, Mielno Pyrzyckie, Przydarłów, Rokity, Siemczyn, Tetyń, Trzebórz i Załęże. 13
Mapa 4. Gmina Kozielice Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Gmina Przelewice Gmina znajduje się we wschodniej części powiatu pyrzyckiego. Graniczy z 5 innymi gminami: od północnego zachodu z gminą Warnice, od zachodu z gminą Pyrzyce, od południowego zachodu z gminą Lipiany, od południa z gminą Barlinek (powiat myśliborski), zaś od wschodu i północnego wschodu z gminą Dolice (powiat stargardzki). Gmina zajmuje powierzchnię 162 km 2 (22,31% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego) i liczy 5 353 mieszkańców (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). W skład gminy wchodzi 16 sołectw: Bylice, Jesionowo, Kluki, Kłodzino, Kosin, Laskowo, Lubiatowo, Lucin, Płońsko, Przelewice, Przywodzie, Rosiny, Ślazowo, Topolinek, Ukiernica i Żuków. 14
Mapa 5. Gmina Przelewice Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Gmina Warnice Graniczy z 6 innymi gminami: od południowego zachodu z gminą Pyrzyce, od południowego wschodu z gminą Przelewice, od wschodu z gminą Dolice (powiat stargardzki), od północnego wschodu oraz od północy z gminą Stargard Szczeciński (powiat stargardzki), od północy z miastem Stargard Szczeciński (powiat stargardzki), zaś od zachodu z gminą Stare Czarnowo (powiat gryfiński). Gmina położona jest w północno wschodniej części powiatu pyrzyckiego. Powierzchnia gminy to 86 km 2 (11,85% powierzchni całego powiatu pyrzyckiego). Gminę zamieszkuje 3 566 osób (dane na dzień 31.XII.2014r. wg GUS). Gmina składa się z 13 sołectw: Barnim, Cieszysław, Dębica, Grędziec, Kłęby, Nowy Przylep, Obryta, Reńsko, Stary Przylep, Warnice, Wierzbno, Wójcin i Zaborsko. 15
Mapa 6. Gmina Warnice Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej 2.1.3 Zagospodarowanie przestrzenne gmin Istotnym z punktu widzenia organizatora sieci komunikacyjnej powiatu pyrzyckiego jest sposób zagospodarowania obszaru, na którym mają być realizowane przewozy. Zagospodarowanie przestrzenne powiatu pyrzyckiego jest korzystne i sprzyja organizowaniu usług przewozowych. Miejscowości skupione są wokół ośrodka centralnego Pyrzyc, dobrze skomunikowanego z całym powiatem. Występuje tu typowy dla Pomorza Zachodniego obraz form użytkowania terenu (małe, ale silnie skupione, nierozlewające się miejscowości), niemal nie istnieje tu zjawisko występowania zabudowy ekstensywnej, toteż nie jest konieczne istnienie wielu przystanków komunikacyjnych. Konsekwencją niewielkiej liczby miejsc postojów handlowych autobusów jest możliwość uzyskiwania stosunkowo wysokich średnich szybkości komunikacyjnych. Naturalne bariery jeziora występujące na północy, wschodzie i połudiu powiatu pyrzyckiego oraz lasy (zachód, południe i wschód regionu Pyrzyc) nie są przeszkodami w organizacji sieci komunikacyjnej. Korzystna jest nadto rzeźba terenu. Sposób zabudowy Pyrzyc z powodzeniem umożliwia dotarcie pieszo do każdego ogniska ruchu z głównej ulicy przebiegającej przez miasto ul. Pierwszego Maja. Mankamentem sieci osadniczej powiatu pyrzyckiego jest niska gęstość zaludnienia. Minus ten można jednak z powodzeniem zrekompensować wykorzystywaniem do przewozów autobusów krótkich. Zagospodarowadzie przestrzenne powiatu przedstawia poniższa mapa. 16
Mapa 7. Zagospodarowanie prestrzenne powiatu pyrzyckiego Źródło: Opracowanie własne 17
2.2 Podstawowa charakterystyka społeczno-ekonomiczna Cechy demograficzne mieszkańców powiatu pyrzyckiego oraz stopnień rozwoju gospodarczego obszaru są determinantami kształtu oferty publicznego transportu zbiorowego. Dostępne prognozy liczby ludności i struktury wiekowej osób zamieszkujących obszar powiatu pyrzyckiego pozwolą na lepsze zaplanowanie sieci komunikacyjnej obszaru, uwzględniające interesy różnych grup społecznych (tj. w szczególności uczniów i pracowników w zakresie zapewnienia możliwości dotarcia w/w do miejsc nauki i pracy oraz seniorów w zakresie zapewnienia obsługi linii komunikacyjnych taborem niestanowiącym bariery dla możliwości odbywania podróży). 2.2.1 Liczba ludności i gęstość zaludnienia Obecna liczba ludności Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego wskazuje, że 31 grudnia 2014 roku w powiecie pyrzyckim zamieszkiwało 40 488 osób. W poniższej tabeli przedstawiono dane dotyczące liczby ludności w poszczególnych gminach i w całym powiecie w latach 2004, 2009 i 2014. Tabela 1. Liczba ludności gmin powiatu pyrzyckiego Jednostka terytorialna 2004 2009 2014 gmina Bielice 2 866 2 977 3 143 gmina Kozielice 2 618 2 588 2 634 gmina Lipiany 6 058 6 008 6 052 gmina Przelewice 5 273 5 189 5 353 gmina Pyrzyce 19 699 19 583 19 740 gmina Warnice 3 603 3 585 3 566 powiat pyrzycki 40117 39930 40488 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Z powyższych danych wynika, że liczba mieszkańców powiatu pyrzyckiego nie zmieniała się znacznie na przestrzeni 10 lat. Największy przyrost liczby ludności odnotowała gmina Bielice o 9,67% względem roku 2004. W pozostałych gminach liczba ludności nie zmieniła się więcej niż o 2%. Prognozowana liczba ludności Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na to, że do roku 2050 liczba ludności powiatu pyrzyckiego zmniejszy się do poziomu 32 135 osób, to jest o 20,63% względem roku 2014. Na poniższym wykresie zaprezentowane zostały szczegółowe dane. 18
prognozowana liczba ludności Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego 45000 40000 35000 30000 25000 20000 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 rok Wykres 1. Prognozowana liczba ludności powiatu pyrzyckiego Źródło: Główny Urząd Statystyczny Gęstość zaludnienia Zmiany liczby ludności poszczególnych gmin wpływają na ich gęstość zaludnienia. Poniższa tabela przedstawia zmianę gęstości zaludnienia gmin powiatu pyrzyckiego. Tabela 2. Gęstość zaludnienia gmin powiatu pyrzyckiego Jednostka terytorialna 2004 2009 2014 gmina Bielice 34 35 37 gmina Kozielice 28 27 28 gmina Lipiany 64 63 64 gmina Przelewice 33 32 33 gmina Pyrzyce 96 96 97 gmina Warnice 42 42 41 powiat pyrzycki 55 55 56 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Najwyższym wskaźnikiem gęstości zaludnienia w powiecie pyrzyckim charakteryzuje się gmina miejsko-wiejska Pyrzyce. Średnio na obszarze kilometra kwadratowego zamieszkuje ją 97 osób. Drugą najgęściej zaludnioną gminą jest również miejsko-wiejska gmina Lipiany (64 os./km 2 ). W pozostałych gminach gęstość zaludnienia nie przekracza 50 osób/km 2. 19
2.2.2 Struktura ludności Obecna struktura ludności Według danych Głównego Urzędu Statystycznego 31 grudnia 2014 roku najliczniejszą grupą mieszkańców powiatu pyrzyckiego były osoby w wieku produkcyjnym. Stanowiły one ok. 64,0% ogółu mieszkańców powiatu. Mieszkańcy w wieku poprodukcyjnym stanowili 17,6% ogółu, a w wieku przedprodukcyjnym 18,4%. Oznacza to, że w powiecie pyrzyckim nadal więcej jest osób w wieku przedprodukcyjnym niż w wieku poprodukcyjnym. Powyższe dane zostały ukazane na wykresie. 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% w wieku przedprodukcyjnym w wieku poprodukcyjnym w wieku produkcyjnym Wykres 2. Struktura ludności powiatu pyrzyckiego Źródło: Główny Urząd Statystyczny Dane w rozbiciu na poszczególne gminy przedstawia poniższy wykres. 20
100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 w wieku poprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku przedprodukcyjnym Wykres 3. Struktura ludności gmin powiatu pyrzyckiego Źródło: Główny Urząd Statystyczny W gminach wiejskich powiatu pyrzyckiego więcej jest osób w wieku przedprodukcyjnym niż w wieku poprodukcyjnym. Najwyższy odsetek osób w wieku przedprodukcyjnym jest w gminie Bielice aż 20,7%. Niewiele mniej (bo 20,0%) jest osób, które jeszcze nie wkroczyły (z racji wieku) na rynek pracy w gminie Kozielice. Drugą największą grupę ludności stanowią seniorzy w gminie Pyrzyce i w gminie Lipiany kolejno 18,9% i 18,6%. W gminie Bielice osób w wieku przedprodukcyjnym jest o 44,8% więcej niż osób w wieku poprodukcyjnym. W gminie Warnice o 19,2%. Prognozowana struktura ludności Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na to, że do roku 2050 znacznie niemal o połowę - zwiększy się udział osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności mieszkańców powiatu pyrzyckiego (z 17,33% do 30,81%). Zmniejszy się natomiast udział osób w wieku przedprodukcyjnym między latami 2015 a 2050 o 39,48% z 18,35% do 13,92% oraz osób w wieku produkcyjnym o 31,4% z 64,32% do 55,27%. 21
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 rok w wieku poprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku przedprodukcyjnym Wykres 4. Prognozowana struktura ludności powiatu pyrzyckiego Źródło: Główny Urząd Statystyczny 2.2.3 Bezrobocie W sierpniu 2015 roku bez pracy w powiecie pyrzyckim pozostawało 2 445 osób. Jest to jedna z najniższych wartości notowanych od kilku lat. Na poniższym wykresie przedstawiono zmianę liczby mieszkańców powiatu pyrzyckiego pozostających bez pracy w poszczególnych miesiącach roku 2015. Wykres 5. Liczba bezrobotnych w powiecie pyrzyckim Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Pyrzycach 22
2.3 System transportowy powiatu pyrzyckiego Układ drogowy powiatu pyrzyckiego kształtują drogi: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowa (droga ekspresowa S3). Drogi tworzą jedną, spójną sieć drogową powiatu pyrzyckiego, uzupełniając się wzajemnie. Prezentuje to poniższa mapa. Mapa 8. Drogi w powiecie pyrzyckim Źródło: opracowanie własne 23
W powiecie pyrzyckim 31 grudnia 2013 roku było 354,9 km dróg gminnych. Z tego 116,9 km stanowiły drogi o nawierzchni twardej, 75,9 km drogi o nawierzchni twardej ulepszonej 75,9 km. Pozostałe 162,1 km było drogami gminnymi o nawierzchni gruntowej. Dróg powiatowych było w powiecie pyrzyckim pod koniec 2013 roku 616,2 km. Połowa z nich miała nawierzchnię twardą (308,8 km). Niewiele mniej, bo 298,4 km było dróg twardych ulepszonych, a zaledwie 9,0 km stanowiły drogi powiatowe gruntowe. Przez powiat pyrzycki przebiegają dwie drogi wojewódzkie: droga wojewódzka nr 122 (Krajnik Dolny Krzywin Banie Pyrzyce Dolice - Piasecznik), droga wojewódzka nr 106 (Rzewnowo Golczewo Nowogard Jenikowo Maszewo Łęczyca Stargard Szczeciński Warnice - Pyrzyce). Przez południowo-zachodnią część powiatu przebiega nadto droga ekspresowa nr S3, łącząca Szczecin z Republiką Czeską. 2.4 Transport pasażerski dostępny na obszarze powiatu 2.4.1 Transport drogowy Poza szczegółowo opisanymi w dalszej części niniejszego planu transportowego powiatowymi przewozami pasażerskimi, mieszkańcy powiatu pyrzyckiego mają do dyspozycji także: gminne przewozy pasażerskie, wojewódzkie przewozy pasażerskie, międzywojewódzkie przewozy pasażerskie. Przewozy gminne Wewnątrzgminne usługi publicznego transportu zbiorowego występują na obszarze niniejszych gmin powiatu pyrzyckiego: Kozielice, Pyrzyce, Lipiany. Spis linii gminnych został przedstawiony w rozdziale 3.1 niniejszego Planu transportowego. Linie gminne uwzględniono także na mapie obecnej sieci przewozowej. Przewozy powiatowe Transport powiatowy to usługi świadczone na zasadach komercyjnych w powiatowych przewozach pasażerskich. Przewozy te spełniają głównie funkcję dowozowo-odwozową z mniejszych ośrodków wiejskich do Pyrzyc. Zezwolenia na usługi przewozowe w powiatowych przewozach pasażerskich (czyli takich, które świadczone są na obszarze dwóch lub większej liczby gmin 24
składających się na powiat pyrzycki i nie są realizowane na podstawie stosownych porozumień międzygminnych) wydaje Starosta Powiatu Pyrzyckiego. Przewozy regionalne i międzyregionalne Mieszkańcy miejscowości, przez które przebiegają linie komunikacyjne wybiegające poza obszar powiatu pyrzyckiego wykorzystują do odbywania podróży także regionalne i ponadregionalne. W ramach komunikacji ponadpowiatowej mieszkańcy powiatu pyrzyckiego mają możliwość odbywania podróży bliskich i dalekich. W ramach przewozów bliskich mieszkańcy powiatu pyrzyckiego mogą podróżować na trasach do min. Gorzowa Wielkopolskiego, Myśliborza, Stargardu Szczecińskiego i Szczecina. Natomiast w przypadku podróży dalekich istnieje możliwość dostania się m.in. do: Bolesławca, Częstochowy, Gorzowa Wielkopolskiego, Gryfic, Jeleniej Góry, Katowic, Kielc, Konina, Krakowa, Łodzi, Piotrkowa Tryb., Poznania, Szczecina, Świnoujścia, Zakopanego i Zielonej Góry. Punktem dostępu do autobusowych połączeń międzymiastowych są przede wszystkim Pyrzyce. 2.4.2 Transport kolejowy Według wykazu zarządcy infrastruktury PKP PLK SA przez obszar powiatu pyrzyckiego przebiegają dwie linie kolejowe: linia nr 411 Stargard Szczeciński Pyrzyce, linia nr 422 Pyrzyce Głazów. Obie linie są jednotorowe, niezelektryfikowane, znaczenia miejscowego. Nie jest po nich prowadzony ruch pasażerski. 2.4.3 Transport lotniczy Najbliższe czynne lotnisko to Port Lotniczy Szczecin-Goleniów położony ok. 60 km na północ od siedziby powiatu pyrzyckiego. 25
3 Sieć komunikacyjna 26
3.1 Obecna sieć komunikacyjna Na sieć komunikacyjną powiatu pyrzyckiego składają się przede wszystkim: linie gminne, linie powiatowe, linie ponadpowiatowe. Sieć komunikacyjną powiatu pyrzyckiego w przewozach powiatowych tworzy 11 linii komunikacyjnych obsługiwanych przez trzech przewoźników: EMBUS Jacek Pakuła (2 linie), MEWA TUR (1 linia), P.U. ARGOS (2 linie), Paan-bus Sp. z o.o. (7 linii). Starosta Powiatu Pyrzyckiego wydał 12 zezwoleń na wykonywanie regularnych przewozów osób w krajowym transporcie. Spis tras komunikacyjnych zawiera poniższa tabela. Tabela 3. Sieć komunikacyjna w przewozach powiatowych Lp. Numer zezwolenia Numer linii Trasa Długość linii Przewoźnik 1 23 - Pyrzyce (ul. Poznańska) Mechowo Letnin Górne Letnin Brzesko Kosin Przelewice Ślazowo Kłodzino Rosiny Płońsko Przywodzie 32,5 EMBUS Jacek Pakuła 2 30/1 - Pyrzyce (ul. Kilińskiego) Rokity Łozice Kozielice Kozielice - Siemczyn Mielno Trzebórz Tetyń - Maruszewo od 18,0 do 22,0 EMBUS Jacek Pakuła 3 35/2014 - Pyrzyce (ul. Poznańska) Obromino Pstrowice Nowice Batowo Wołczyn Krasne Połczyno 4 32/1 10 Nowielin Pstrowice Mielęcin Mielęcinek Krzemlin Przydarłów - Kozielice 5 33/3/1 13 Pyrzyce Kozielice Trzebórz Mielno Pyrzyckie Kolonia Siemczyn - Kozielice 6 18 013 Pyrzyce (ul. Dworcowa) Nowielin Batowo Mielęcin Skrzynka Lipiany Dębiec Mięcinek Mielęcin Nowielin Pyrzyce (ul. Dworcowa) 22,0 MEWA TUR 31,3 P.U. ARGOS 29,5 P.U. ARGOS 38,0 Paan-bus Sp. z o.o. 27
Lp. Numer zezwolenia Numer linii Trasa 7 17/1 014 Żuków Karsko Przywodzie Płońsko Rosiny Kłodzino Przelewice Kosin Brzesko Letnin Letnin Górne Mechowo Pyrzyce (ul. Dworcowa) 8 4/1 015 Pyrzyce Mechowo Letnin Górne Letnin Brzesko Kosin Przelewice Kłodzino Rosiny Płońsko Przywodzie Karsko Żuków Ukiernica Lubiatowo Brzesko Mechowo - Pyrzyce 9 5/2013 016 Pyrzyce (ul. Dworcowa) Nowielin Mielęcin Mielęcinek Dębiec Lipiany (pl. Wolności) 10 6/2013 020 Pyrzyce Rzepnowo Nowe Chrapowo Stare Chrapowo Nowe Linie Linie Bielice Parsów Babinek Babin Chabowo Będgoszcz Chabówko Nieborowo Ryszewko Żabów - Pyrzyce 11 35/1 022 Żałęże Tetyń Trzebórz Mielno Siemczyn Kozielice Łozice Rokity - Pyrzyce 12 1/2013 024 Pyrzyce (ul. Dworcowa) Mechowo Letnin Górne - Letnin Brzesko Kosin Przelewice Lucin Jesionowo Długość linii Przewoźnik 35,0 Paan-bus Sp. z o.o. od 50,0 do 60,0 Paan-bus Sp. z o.o. 21,0 Paan-bus Sp. z o.o. od 40,5 do 58,0 od 25,2 do 28,5 od 29,2 do 32,4 Paan-bus Sp. z o.o. Paan-bus Sp. z o.o. Paan-bus Sp. z o.o. Źródło: opracowanie własne Analiza rozkładów jazdy pozwoliła na zebranie danych dotyczących dziennej liczby połączeń dostępnych w poszczególnych miejscowościach powiatu pyrzyckiego. Dane zbiorcze prezentowane są w poniższych tabelach. Tabela 4. Liczba połączeń komunikacyjnych w poszczególnych miejscowościach powatu pyrzyckiego w dni nauki szkolnej Liczba połączeń od 1 do 3 od 4 do 5 Miejscowości Babinek, Maruszewo, Nowe Chrapowo, Nowe Linie, Ryszewko, Skrzynka Babin, Będgoszcz, Bielice, Chabowo, Chabówko, Krzemielin, Linie, Lubiatowo, Nieborowo, Parsów, Przydarłów, Rzeptowo, Stare Chraptowo, Swochowo, Ślazowo, Ukiernica, Żabów, Żuków 28
Liczba połączeń od 6 do 10 od 11 do 15 od 16 do 20 od 21 do 30 od 30 do 40 ponad 40 Miejscowości Batowo, Dębiec, Karsko, Krasne, Lipiany, Nowice, Obromino, Połczyno, Wołczyn, Załęże Jesionowo, Lucin, Łozice, Mielęcin, Mielęcinek, Nowielin, Pstrowice, Rokity Mielno, Płońsko, Przywodzie, Rosiny, Siemczyn, Tetyń, Trzebórz Kłodzino, Kozielice Brzesko, Kosin, Letnin, Letnin Górne, Mechowo, Przelewice Pyrzyce Źródło: opracowanie własne Tabela 5. Liczba połączeń komunikacyjnych w poszczególnych miejscowościach powatu pyrzyckiego w dni robocze wolne od nauki Liczba połączeń od 1 do 3 od 4 do 5 od 6 do 10 od 11 do 20 od 16 do 25 od 26 do 40 ponad 40 Miejscowości Babin, Babinek, Będgoszcz, Bielice, Chabowo, Chabówko, Linie, Lubiatowo, Maruszewo, Nieborowo, Nowe Chrapowo, Nowe Linie, Parsów, Ryszewko, Rzeptowo, Stare Chrapowo, Swochowo, Ukiernica, Żabów Batowo, Krasne, Nowice, Obromino, Połczyno, Pstrowice, Ślazowo, Wołczyn, Żuków Dębiec, Jesionowo, Karsko, Lipiany, Lucin, Mielęcin, Mielęcinek, Nowielin, Załęże Kozielice, Łozice, Mielno, Płońsko, Przywodzie, Rosiny, Rokity, Siemczyn, Tetyń, Trzebórz Mielno, Płońsko, Przywodzie, Rosiny, Siemczyn, Tetyń, Trzebórz Brzesko, Kłodzino, Kosin, Letnin, Letnin Górne, Mechowo, Przelewice Pyrzyce Źródło: opracowanie własne Tabela 6. Liczba połączeń komunikacyjnych w poszczególnych miejscowościach powatu pyrzyckiego w soboty Liczba połączeń od 1 do 5 od 6 do 10 Miejscowości Dębiec, Karsko, Kłodzinno, Lipiany, Mielęcin, Mielęcinek, Nowielin, Płońsko, Przywodzie, Rosiny, Żuków Brzesko, Jesionowo, Kosin, Letnin, Letnin Górne, Lucin, Mechowo, Przelewice 29
Liczba połączeń ponad 10 Miejscowości Pyrzyce Źródło: opracowanie własne Tabela 7. Liczba połączeń komunikacyjnych w poszczególnych miejscowościach powatu pyrzyckiego w niedziele Liczba połączeń od 1 do 5 Miejscowości Dębiec, Lipiany, Mielęcin, Mielęcinek, Nowielin, Pyrzyce Źródło: opracowanie własne Nadto 3 gminy powiatu pyrzyckiego: Lipiany, Kozielice i Pyrzyce wydały własne zezwolenia (na kolejno: 2, 5 i 4 linie). Ich spis został przedstawiony poniżej. Tabela 8. Sieć komunikacyjna w przewozach gminnych Lp. Gmina Trasa Długość linii 1 Kozielice Czarnowo Łozice Rokity Kozielice Kozielice Łozice Czarnowo - Rokity od 13,3 do 15,8 Przewoźnik P.U. ARGOS 2 Kozielice Załęże Maruszewo Tetyń - Kozielice 17,1 P.U. ARGOS 3 Lipiany Lipiany Miedzyń Żarnowo Brzostowo Jedlice Lipiany 4 Lipiany Lipiany Józefin - Lipiany 5 Lipiany Lipiany Nowice Krasne Połczyno Wołczyn Batowo Skrzynka Lipiany 6 Lipiany Lipiany Mironów Dębiec Świerszczyki Osetna - Lipiany od 14,0 do 15,0 9,0 od 29,0 do 30,0 od 17,0 do 19,0 PKS w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o. PKS w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o. PKS w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o. PKS w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o. 7 Lipiany Batowo Skrzynka - Lipiany 7,0 Paan-bus Sp. z o.o. 8 Pyrzyce Pyrzyce Żabów Pyrzyce 11,0 Paan-bus Sp. z o.o. 9 Pyrzyce Pyrzyce Krzemlin 14,0 MEWA TUR 10 Pyrzyce Pyrzyce Ryszewko Młyny Giżyn Turze Ryszewo Brzezin - Pyrzyce 11 Pyrzyce Pyrzyce Brzezin Ryszewo Turze Młyny Ryszewko Żabów - Pyrzyce Źródło: opracowanie własne 26,0 MEWA TUR od 24,0 do 25,6 Paan-bus Sp. z o.o. 30
Mapa sieci komunikacyjnej na liniach powiatowych i gminnych została przedstawiona poniżej. Mapa 9. Obecna sieć komunikacyjna powiatu pyrzyckiego Źródło: opracowanie własne 31
3.2 Sieć komunikacyjna, na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej 3.2.1 Czynniki determinujące kształt oferty przewozowej W procesie planowania sieci komunikacyjnej uwzględniane są przez powiat pyrzycki wszelkie czynniki mające potencjalny wpływ na jej kształt. Zalicza się do nich przede wszystkim: czynniki społeczne, czynniki gospodarcze, czynniki ekonomiczne. Czynniki społeczne Czynniki społeczne determinują takie prowadzenie przewozów pasażerskich na liniach komunikacyjnych, aby oferta publicznego transportu zbiorowego dostępnego na obszarze powiatu pyrzyckiego zaspokajała potrzeby mieszkańców, uwzględniając przede wszystkim osoby niemobilne niepełnosprawne i o ograniczonej zdolności ruchowej, osoby, które z racji wieku, niskiego uposażenia lub stanu zdrowia nie mogą wykorzystywać samochodu do odbywania podróży. Transport publiczny stanie się zatem elementem walki z procesem wykluczenia społecznego i pozwoli na zapewnienie mobilności osobom dziś jej pozbawionym. Funkcjonowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej wynikać będzie z funkcji socjalnej przezeń pełnionej. Czynniki gospodarcze Uwzględnienie w kształcie sieci przewozów o charakterze użyteczności publicznej czynników gospodarczych pozwoli na dostosowanie oferty przewozowej do potrzeb wynikających z odbywania podróży o charakterze obligatoryjnym. Szczególnie ważne będzie zapewnienie możliwości dojazdu do i powrotu z miejsc pracy na godziny zmian. Sprawny transport publiczny przyczyni się do rozwoju gospodarczego powiatu pyrzyckiego dzięki zwiększonej mobilności zwiększone zostaną też pokłady dostępnego kapitału ludzkiego potencjalnych pracowników, którzy dziś z braku możliwości dojeżdżania do miejsc pracy odległych od miejsca zamieszkania zmuszeni są do pozostawania biernymi zawodowo lub imania się zajęć niskopłatnych, niezabezpieczających w pełni potrzeb finansowych wynikających z egzystencji. Czynniki ekonomiczne Czynniki ekonomiczne wymagają na powiecie pyrzyckim takie organizowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, aby koszt związany z finansowaniem przewozów był możliwie niski. W tym celu należy dążyć do optymalizacji sieci transportowej (np. poprzez wprowadzenie wjazdów zakładkowych do mniej odległych od zasadniczej trasy przejazdu trasy miejscowości) czy stosować tabor małopojemny (co ma obecnie miejsce w przewozach komercyjnych). Natomiast dla mieszkańców powiatu pyrzyckiego czynnikiem ekonomicznym będzie zintegrowanie taryfy przewozowej możliwość odbywania podróży wszystkimi pojazdami kursu- 32
jącymi na odcinku sieci komunikacyjnej na podstawie jednego biletu okresowego jest tańsze od konieczności zakupu biletów okresowych u każdego przewoźnika osobno. 3.2.2 Planowana sieć komunikacyjna Powiat pyrzycki, jako organizator transportu zbiorowego, będzie dostosowywać ofertę przewozową do zmieniających się zachowań transportowo-komunikacyjnych mieszkańców m.in. w oparciu o wnioski pasażerów dotyczące tras czy rozkładów jazdy. Uwzględniane będą również nowopowstające powiatowe generatory ruchu. Relacje i trasy komunikacyjne będą uwzględniać wytyczne nakreślone przez gminne studia uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego. W przypadku funkcjonowania połączeń organizowanych przez innych organizatorów szczególnie przez województwo zachodniopomorskie, powiat pyrzycki nie planuje uruchamiać dublujących się linii komunikacyjnych. Powiat pyrzycki będzie współpracował z gminami powiatu pyrzyckiego celem przygotowania zintegrowanej sieci komunikacyjnej. Po przeanalizowaniu obecnej oferty przewozowej i przy uwzględnieniu czynników mających wpływ na kształt sieci komunikacyjnej przygotowano 3 warianty docelowego kształtu sieci: wariant pierwszy podstawowy, zakładający funkcjonowanie linii wyłącznie na trasach łączących siedziby gmin z Pyrzycami, wariant drugi rozszerzony, który przewiduje stworzenie sieci komunikacyjnej z linii wariantu pierwszego oraz obecnie kursujących linii powiatowych, wariant trzeci zintegrowany wariant, w którym szczególną uwagę przywiązano do zintegrowania sieci powiatowej z gminną (oraz sieci powiatowej z przewozami realizowanymi na trasie Szczecin - Pyrzyce) wraz z dodatkowym podwariantem zakładającym włączenie obecnie niedostępnych dla pasażerów przewozów szkolnych - specjalnych do sieci ogólnej. Mapy przedstawiające w sposób graficzny kształt sieci komunikacyjnej powiatu pyrzyckiego znajdują się w części graficznej niniejszego Planu transportowego. Wariant 1 podstawowy W poniższej tabeli przedstawiono spis linii planowanych do uruchomienia w wariancie podstawowym. Głównym zadaniem przewozów realizowanych na trasach uruchamianych w tym wariancie jest skomunikowanie miejscowości gminnych z siedzibą powiatu pyrzyckiego. Zakłada się, że celem obsłużenia większej liczby mieszkańców planowane jest rozważenie rozszerzenia tras komunikacyjnych o miejscowości położone poza najkrótszą drogą łączącą miejscowości docelowe (poprzez prowadzenie przewozów trasą nieco okrężną lub przy wykorzystaniu wjazdów zakładkowych). 33
Tabela 9. Planowana sieć połączeń w wariancie podstawowym Lp. Numer linii Trasa 1 P1 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Mielęcinek Dębiec Lipiany (pl. Wolności) Długość linii 19,0 kurs z wjazdem do Nowielina 21,0 kurs z wjazdem do Krzemlina 23,6 2 P2 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Kozielice 8,3 kurs przez Rokity, Łozice 11,8 3 P3 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mechowo Kosin - Przelewice 16,3 kurs przez Letnin, Brzesko 20,6 4 P4 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Rzepnowo Stare Chrapowo Linie - Bielice 14,9 kurs przez Swochowo 19,8 kurs przez Nowe Linie 18,7 kurs przez Nowe Chrapowo 20,3 5 P5 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Okunica Grędziec Obryta Barnim - Warnice 20,6 kurs przez Brzezin, Ryszewo 22,0 kurs przez Stróżewo 24,5 Źródło: opracowanie własne Częstotliwości na trasach linii podstawowych muszą zabezpieczać minimalne potrzeby mieszkańców powiatu pyrzyckiego, toteż planuje się, że w dni robocze realizowanych będzie przynajmniej 5 par kursów, a w soboty i niedziele do 4 par połączeń w zależności od faktycznego zapotrzebowania. Uwzględniając liczbę ludności powiatu, wydaje się zasadne realizowanie przewozów taborem o długości nieprzekraczającej 10 metrów (klas: MINI czyli pojazdów krótkich o długości od ok. 6 do ok. 8 metrów i MIDI o długości całkowitej od 9 do 10,5 metra). Na trasie Lipiny Pyrzyce planowane jest rozważenie realizowania przewozów autobusami bardziej pojemnymi, tj. maksymalnie klasy MAXI (tzw. autobusy solo o długości od 11 do 13 metrów). Na poniższej mapie przedstawiono planowaną w wariancie pierwszym sieć połączeń. 34
SIEĆ KOMUNIKACYJNA WARIANT 1 35 Mapa 10. Planowana sieć komunikacyjna w wariancie pierwszym
Wariant 2 rozszerzony i 3 zintegrowany będą możliwe do wdrożenia w przypadku: - faktycznego zapotrzebowania wśród mieszkańców na utworznie poszczególnych linii i kursów w publicznym transporcie zbiorowym, - posiadania przez powiat odpowidnich środków finansowych, - partycypowania przez gminy w kosztach poniesionych z funkcjonowaniem w/w wariantów. Wariant 2 rozszerzony Wariant rozszerzony to rozbudowana wersja wariantu podstawowego, które to rozbudowanie polega przede wszystkim na wydłużaniu tras podstawowych poza obszar miejscowości gminnej. Gęstość sieci planowanej do uruchomienia w przypadku podjęcia działań mających na celu wdrożenie wariantu drugiego pokrywać się będzie w większości z siecią obecnie realizowanych połączeń powiatowych. Spis tras planowanych do uruchomienia oraz planowana sieć zostały przedstawiony poniżej. Tabela 10. Planowana sieć połączeń w wariancie rozszerzonym Lp. Numer linii 1 P1 jak w sieci podstawowej 2 P2 jak w sieci podstawowej Trasa 3 P21 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Kozielice Mielno Pyrzyckie Trzebórz Tetyń Maruszewo Tetyń - Załęże 4 P3 jak w sieci podstawowej 5 P31P Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mechowo Kosin Przelewice Kłodzino Rosiny Płońsko Przywodzie Karsko Żuków Ukiernica Lubiatowo - Mechowo - Pyrzyce 6 P31L Pyrzyce Mechowo Lubiatowo - Ukiernica Żuków Karsko Przywodzie Płońsko Rosiny Kłodzino Przelewice Kosin Mechowo Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) 7 P32 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mechowo Kosin Przelewice Ślazowo - Lucin - Jesionowo 8 P4 jak w sieci podstawowej 9 P41 (A) Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Rzepnowo Stare Chrapowo Linie Bielice Parsów Babin Babinek (B) Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Rzepnowo - Nowe Chrapowo Stare Chrapowo Nowe Linie Linie Bielice Parsów Babin Chabowo Będgoszcz Chabówko Nieborowo Żabów - Pyryce 10 P5 jak w sieci podstawowej Długość linii 25,6 45,6 45,6 28,3 23,2 36
11 P61 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Żabów Ryszewko - Nieborowo Chabówko Będgoszcz Chabowo - Babin - Parsów - Bielice 12 P71 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Obromino Pstrowice Nowice Batowo Skrzynka Lipiany (pl. Wolności) 13 P81 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Nowice Batowo Wołczyn Krasne - Połczyno 14 P91 Kozielice Przydarłów Krzemlin Mielęcin Mielęcinek Mielęcin Pstrowice Nowice - Batowo Wołczyn Krasne - Połczyno 26,5 20,0 18,4 26,6 Źródło: opracowanie własne 37
SIEĆ KOMUNIKACYJNA WARIANT 1+2 38 Mapa 11. Planowana sieć komunikacyjna w wariancie drugim
Wariant 3 zintegrowany Wariant zintegrowany to rozbudowana wersja wariantów 1 i 2 o obsługę obszarów dziś zabezpieczanych transportowo przez przewozy gminne. Wariant ów rózni się od poprzednich także zwróceniem uwagi na problem połączeń międzypowiatowych. Przewagą wariantu III nad I i II jest pełne zintegrowanie usług przewozowych funkcjonujących obecnie w sposób autonomiczny.wariant III przyczynia się także do zoptymalizowania sieci komunikacyjnej i zminimalizowania taboru niezbędnego do obsługi sieci. Celem wariantu trzeciego jest całkowite zintegrowanie sieci połączeń wykonywanych na obszarze powiatu pyrzyckiego poprzez: skomunikowanie w Pyrzycach wybranych linii z autobusami relacji Pyrzyce Szczecin, dążenie do utrzymywania połączeń ze Stargardem Szczecińskim i Myśliborzem, objęcie siecią przewozów organizowanych przez powiat pyrzycki miejscowości, które objęte są obecnie tylko połączeniami gminnymi, perspektywicznie rozszerzenie gminnych przewozów szkolnych do przewozów powiatowych wraz z udostępnieniem ich wszystkim pasażerom. Spis połączeń powiatowych planowanych do uruchomienia w ramach wariantu zintegrowanego zawiera poniższa tabela. Lp. Numer linii Tabela 11. Planowana sieć połączeń w wariancie zintegrowanym 1 P1 jak w sieci podstawowej Trasa 2 P11 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Mielęcinek Dębiec Lipiany (pl. Wolności) Dzieżno Żarnowo Jedlice Lipiany i z powrotem do Pyrzyc 3 P12 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Mielęcinek Dębiec Lipiany (pl. Wolności) Miedzyn 4 P13 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Mielęcinek Dębiec Lipiany (pl. Wolności) - Józefin 5 P2 jak w sieci podstawowej 6 P21 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Kozielice Mielno Trzebórz Tetyń Maruszewo Tetyń - Załęże Długość linii 7 P22 Pyrzyce Kozielice Łozice - Czarnowo 15,5 8 P3 jak w sieci podstawowej 9 P31P Pyrzyce Mechowo Oćwieka Kluki Kosin - Przelewice Kłodzino Rosiny Płońsko Przywodzie Karsko Żuków Ukiernica Lubiatowo Zaborsko Lubiatowo - Mechowo - Pyrzyce 10 P31L Pyrzyce Mechowo Lubiatowo Zaborsko Lubiatowo - Ukiernica Żuków Karsko Przywodzie Płońsko Rosiny Kłodzino Przelewice Kosin Kluki Oćwieka Mechowo - Pyrzyce 48,9 22,6 21,5 25,6 60,2 60,2 39
Lp. Numer linii Trasa 11 P32 Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mechowo Kosin Przelewice Ślazowo - Lucin Jesionowo/Topolinek 12 P33 Pyrzyce Mechowo Brzesko Myśliborki Bylice Ślazowo Przelewice Kłodzino Topolinek Lucin Jesionowo Rutnica Laskowo Płońsko Gardziec Wołdowo Gardziec Przywodzie Karsko Żuków Ukiernica Lubiatowo Kluki Kosin Przelewice Kosin Mechowo Pyrzyce 13 P4 jak w sieci podstawowej 14 P41 (A) Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Rzepnowo Stare Chrapowo Linie Bielice Parsów Babin Babinek (B) Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Rzepnowo - Nowe Chrapowo Stare Chrapowo Nowe Linie Linie Swochowo Linie Bielice Parsów Babin Chabowo Będgoszcz Chabówko Niwborowo Żabów - Pyryce 15 P5 jak w sieci podstawowej 16 P51 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Okunica Grędziec Stary Przylep Zaborsko - Nowy Przylep Kłęby Wójcin Barnim - Warnice 17 P52 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Okunica Grędziec Wierzbno Reńsko - Warnice 18 P61 Pyrzyce (Starostwo Powiatowe) Żabów Ryszewko - Nieborowo Chabówko Będgoszcz Chabowo - Babin Parsów - Bielice 19 P71 Giżyn Ostrowica Młyny Ryszewko Żabów - Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Obromino Pstrowice Nowice Batowo Skrzynka Lipiany (pl. Wolności) 20 P72 Giżyn Ostrowica Młyny Turze Ryszewo - Brzezin - Pyrzyce (Dworzec Kolejowy) Mielęcin Nowice Batowo Wołczyn Krasne - Połczyno 21 P91 Kozielice Przydarłów Krzemlin Mielęcin Mielęcinek Mielęcin Pstrowice Nowice - Batowo Wołczyn Krasne - Połczyno Długość linii 28,3 72,1 23,2 28,6 22,0 26,5 38,9 32,4 26,6 Źródło: opracowanie własne Kształt sieci komunikacyjnej powiatu pyrzyckiego został zaplanowany w powyższy sposób ze względu na chęć zapewnienia możliwie największej dostępności usług. Poza dostępnością, warunkiem koniecznym do uwzględnienia jest także odpowiednia liczba kursów.praktyka wskazuje, że już przy liczbie 6 par kursów dziennie oferta przewozowa zaczyna być postrzegana przez głównych beneficjentów powiatowych usług przewozowych uczniów szkół średnich za wystarczającą. Zmniejszenie liczby par połączeń poniżej 4 powoduje zmniejszanie się liczby pasażerów (i przesiadanie do samochodów osobowych). Należy dążyć do utrzymywania kursów: w dni robocze: dowozowych na godz. 6, 7, 8, 9, 11, 14, 40
odwozowych po godz. 13, 14, 15, 16, 18, 20, w weekendy: dowozowych na godz. 6, 9, 14, odwozowych po godz. 11, 14, 17. Mapa obrazująca zasięg planowanej w tym wariancie sieci komunikacyjnej została przedstawiona poniżej. 41
SIEĆ KOMUNIKACYJNA WARIANT 1+2+3 42 Mapa 12. Planowana sieć komunikacyjna w wariancie trzecim
4 Ocena i prognoza potrzeb przewozowych 43
4.1 Główne generatory ruchu Do głównych generatorów ruchu zaliczyć należy przede wszystkim obiekty użyteczności publicznej, a więc ogólnodostępne budynki przeznaczone dla administracji publicznej, kultury, oświaty, szkolnictwa, nauki, opieki zdrowotnej, bankowości, gastronomii, handlu, sportu, rekreacji i turystyki. Pełnione przez nie funkcje definiują charakter realizowanych do nich podróży, w tym cykliczność, częstotliwość i pory odbywania podróży. Zakłady pracy czy miejsca nauki generują ruch o charakterze codziennych, cyklicznych przemieszczeń odbywanych o określonych porach i po określonej trasie. Życie towarzyskie, potrzeby kulturalne, ochrona zdrowia, placówki handlowe i bankowe, urzędy oraz instytucje publiczne generują przewozy nieregularne i incydentalne o zróżnicowanej częstotliwości odbywania podróży i różnych porach przemieszczania się. 4.1.1 Instytucje publiczne Instytucje publiczne generują zarówno ruch obligatoryjny (dojazdy urzędników i innych pracowników zatrudnionych w tychże instytucjach) jak i fakultatywny, związany z koniecznością załatwiania spraw urzędowych. Do głównych instytucji publicznych powiatu zaliczyć należy: Starostwo Powiatowe w Pyrzycach ul. Lipiańska 4 74-200 Pyrzyce Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Młodych Techników 7 74-200 Pyrzyce Zarząd Dróg Powiatowych ul. Stargardzka 29 74-200 Pyrzyce Powiatowy Urząd Pracy ul. Dworcowa 23 74-200 Pyrzyce Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej ul. Głowackiego 22 74-200 Pyrzyce Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Pyrzycach ul. Lipiańska 4 74-200 Pyrzyce Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej ul. Stargardzka 29 74-200 Pyrzyce Komenda Powiatowa Policji ul. Tadeusza Kościuszki 24 74-200 Pyrzyce 44
Urząd Skarbowy w Pyrzycach ul. 1 Maja 16 74-200 Pyrzyce Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oddział w Szczecinie. Inspektorat ul. Sportowa 1 74-200 Pyrzyce Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Placówka terenowa ul. Młodych Techników 5a 74-200 Pyrzyce Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Placówka terenowa pl. Wolności 2 74-200 Pyrzyce Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny ul. Poznańska 1 74-200 Pyrzyce Urząd Celny w Stargardzie Szczecińskim. Oddział Pyrzyce ul. Szczecińska 29 74-200 Pyrzyce Agencja Nieruchomości Rolnych - Oddział Terenowy w Szczecinie Przedstawicielstwo ul. Warszawska 95 74-200 Pyrzyce Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - Zachodniopomorski Oddział Regionalny w Szczecinie - Biuro Powiatowe ul. 1 Maja 7 74-200 Pyrzyce Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim - Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych ul. Staromiejska 3 74-200 Pyrzyce 4.1.2 Placówki oświatowe Znacznymi generatorami ruchu w przewozach powiatowych są szkoły, szczególnie średnie. Obowiązek szkolny jest powodem odbywania podróży o charakterze obligatoryjnym komunikacją zbiorową, przede wszystkim dla osób niemających - z racji wieku - możliwości wykorzystywania samochodu w życiu codziennym. Dlatego istotne jest zapewnienie dojazdu uczniom do szkół poprzez dostosowanie oferty przewozowej do potrzeb tej grupy społecznej. W przewozach powiatowych największe znaczenie mają poniższe placówki oświatowe: Zespół Szkół Nr 1 ul. Lipiańska 2 74-200 Pyrzyce Zespół Szkół Nr 2 CKU ul. Młodych Techników 5 74-200 Pyrzyce 45
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy ul. Słowackiego 1 74-200 Pyrzyce Centrum Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych ul. Młodych Techników 7 74-200 Pyrzyce Liceum Ogólnokształcące w Lipianach ul. Kościuszki 1 74-240 Lipiany Prywatne Liceum Uzupełniające przy Centrum Edukacyjnym Omnibus w Pyrzycach ul. Rejtana 6 74-200 Pyrzyce Prywatne Policealne Studium Zawodowe przy Centrum Edukacyjnym Omnibus w Pyrzycach ul. Rejtana 6 74-200 Pyrzyce Pyrzycka Szkoła Muzyczna I stopnia ul. Poznańska 2 74-200 Pyrzyce Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych ul. Młodych Techników 5 74-200 Pyrzyce Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Kozielicach Kozielice 73 74-204 Kozielice Poradnia psychologiczno-pedagogiczna ul. Lipiańska 4 74-200 Pyrzyce Liczba szkół i uczniów w roku szkolnym 2013/2014 została przedstawiona w poniższej tabeli. Gmina Tabela 12. Liczba szkół i uczniów w powiecie pyrzyckim Szkoły podstawowe liczba szkół liczba uczniów liczba szkół Gimnazja liczba uczniów Szkoły ponadgimnazjalne liczba szkół liczba uczniów Szkoły niepubliczne liczba szkół liczba uczniów Bielice 1 290 1 108 - - - - Kozielice 1 256 1 125 - - - - Lipiany 1 345 1 151 1 58 - - Przelewice 3 394 1 171 - - - - Pyrzyce 6 1243 4 514 3 1137 2 73 Warnice 1 294 1 105 - - - - 46
Gmina Szkoły podstawowe liczba szkół liczba uczniów liczba szkół Gimnazja liczba uczniów Szkoły ponadgimnazjalne liczba szkół liczba uczniów Szkoły niepubliczne liczba szkół liczba uczniów POWIAT 13 2822 9 1174 4 1195 2 73 Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Pyrzyckiego na lata 2014 2020 4.1.3 Zakłady pracy Na obszarze powiatu pyrzyckiego przemysł jest raczej słabo rozwinięty. Istniejące zakłady przede wszystkim z branży rolno-spożywczej stanowią zaplecze dla aglomeracji szczecińskiej. Wokół tego rozwijają się budownictwo, handel oraz usługi. W strukturze podmiotów gospodarczych wg sekcji dominują przede wszystkim firmy nastawione na obsługę rynku wewnętrznego. Udział zakładów drobnego przemysłu, głównie maszynowego i metalowego, pozostaje od lat na niezmienionym poziomie. W rozwoju gospodarczym znaczącą rolę nadal odgrywa rolnictwo dla którego teren powiatu dysponuje bardzo dobrymi warunkami. Niemniej istnieją dość znaczne zakłady pracy. Co prezentuje poniższa tabela. Tabela 13. Główni pracodawcy na obszarze powiatu pyrzyckiego Nazwa przedsiębiorstwa 47 Liczba zatrudnionych Branża Backer OBR 1074 produkcja elementów grzejnych BPI Polska sp z o.o. 267 meble-półfabrykaty Prygnitz Meble 165 produkcja okleiny Sharman sp. z o.o. 61 produkcja przypraw POMTOR konstrukcje metalowe 53 branża metalowa Inelco 43 projektowanie i produkcja prostowników i urządzeń wspomagających rozruch, nagrzewnic PRES-CON 34 branża metalowa BARD Przedsiębiorstwo Produkcyjno- Handlowe 26 producent słodyczy ARECO 17 producent blachodachówki, profili WARMET Przedsiębiorstwo produkcyjnousługowe 17 branża metalowa Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Przyckiego na lata 2014 2020