Warsztat strategia dla obszaru Transport, komunikacja, wizerunek, zarządzanie środowiskiem Sonia Priwieziencew Marszałek Województwa Mazowieckiego
Co chcemy osiągnąć? Utworzenie realistycznej strategii rozwoju obszaru jako zrównoważonego celu podróżu (obszaru ekoturystycznego) Zrównoważony turystyczny cel podróży, łączy szereg przedsięwzięć turystycznych które oferują turystom doświadczenia związane z przyrodą i kulturą mające pozytywny wpływ na dobrobyt lokalnych społeczności oraz zachowanie unikalnych walorów przyrodniczych i kulturowych obszaru.
Tworzenie zrównowazonego celu podróży oznacza 1. Rozwój ekologicznie efektywnych przedsięwzięć/biznesów 2. Szeroką ofertę zajęć przyjaznych dla środowiska 3. Wyszkolonych pracowników rozumiejących i potrafiących przekazać znaczenie lokalnych walorów przyrody i kultury 4. Zmniejszenie na tym obszarze zanieczyszczeń wynikających z transportu 5. Ograniczenie zanieczyszczeń wizualnych 6. Odpowiedni marketing i łatwo dostępna informacja która podniesie świadomość gości o lokalnej przyrodzie i otoczeniu
Strategia- co to jest? Strategia rozwoju - szlak prowadzący od teraźniejszości, która nas nie zadawala, do przyszłości, o której marzymy. Cele strategiczne czyli Jaką drogę obieramy? Wizja czyli Dokąd zmierzamy? Diagnoza i Analiza czyli Gdzie jesteśmy?
Metoda pracy 1- Gdzie jesteśmy- czyli DIAGNOZA wg metody SWOT 2-Dokąd chcemy dojść- nasza WIZJAzrównoważony cel podróży (do doprecyzowania) 3- Jak tam dojdziemy ustalenie : >CELÓW STRATEGICZNYCH (PRIORYTETÓW) >CELÓW szczegółowych >DZIAŁAŃ
WIZJA (TRANSPORT, ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM, PROMOCJA/INFORMACJA/WIZERUNEK) Przykładowa propozycja Między Bugiem a Narwią, to obszar cieszący mieszkańców i gości, zadbanym krajobrazem, czystymi lasami i rzekami, wzorcową godpodarką odpadami, świetnie zorganizowaną informacją turystyczną i dogodnym nieuciążliwym dla środowiska transportem.
Ćwiczenie wizjonerskie (TRANSPORT, ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM, PROMOCJA/INFORMACJA/WIZERUNEK) Proszę zaproponować w MAKSYMALNIE DWÓCH ZDANIACH wizję dla obszaru w naszej grupie tematycznej Czas : 15 mn
Analiza SWOT Korzystne Niekorzystne Nasze cechy, sytuacja wewnętrzna, tacy jesteśmy (mamy na to wpływ), S Silne strony W Słabe strony Otoczenie zewnętrzne sytuacja zewnętrzna, to może nas spotkać (na to wpływu nie mamy) O Okazje / szanse T Zagrożenia
DIAGNOZA-SIŁY (4)Przyroda i walory Przyrodnicze, czyste powietrze i środowisko naturalne : -lasy grzybowe, wody pełne ryb, starorzecza -lasy, woda, brak zanieczyszczeń, cisza, bioróżnorodność - tereny chronione, parki, Natura 2000, rezerwaty -brak przemysłu (=czyste środowisko) (4) Dogodne położenie i połączenia komunikacyjne w tym: -transport (pociągi, autobusy) w większości gmin -położenie przy głównych drogach, kolej -bliskość stolicy oraz innych dużych miast (Białystok, Siedlce) (2) Istniejące szlaki turystyczne: rowerowe, piesze, ścieżka dydaktyczna i ekologiczna/niektóre oznakowane (2) Istniejąca i w niektórych gminach dobrze dostępna informacja oraz działania promocyjne/ w tym informacja na stronach www (2) Segregacja odpadów/gospodarka odpadami (ale nie wszędzie)
DIAGNOZA-SIŁY Ponadto: Pozytywne myślenie (stowarzyszenia, działacze, aktywność ludzi) Chęć do działania Doświadczenie i wiedza zarządzających Stosunek władz lokalnych Wodociągi (nie wszędzie) Estetyka (w niektórych gminach ) Estetyczne przystanki autobusowe Alternatywne źródła energii (kolektory Łochów)
DIAGNOZA-SŁABOŚCI (4) Zbyt słaba lub mało dostępna informacja turystyczna w tym: -brak znaków informacyjnych (Małkinia, Łochów, Somianka, Obryte) -brak oznakowanie infrastruktury turystycznej (w tym informacji o możliwościach korzystania z obiektów sportowych i miejsc pamięci, tarasów widokowych) -brak oznakowanych tras i szlaków -brak scentralizowanej informacji turystycznej na terenie powiatów lub gmin (4) Słaba/niedostateczna gospodarka odpadami i wodno-ściekowa w tym: -Brak segregacji odpadów i oczyszczalnie ścieków nie spełniające w pełni funkcji (wszystkie po za Łochowem) -zbyt mało rozwinięta sieć kanalizacyjna, wodociągi- problem ze ściekami -zanieczyszczenia i dzikie wysypiska (2)uciążliwość ruchu tranzytowego i samochodowego, TIRY (2) zbyt słaba promocja zarówno na terenie gmin jak i po za nim (2) zbyt mało rozwinięta infrastruktura turystyczna, w tym brak np. tarasów widokowych (2) Brak/mały udział źródeł energii odnawialnej
DIAGNOZA-SŁABOŚCI Pozostałe słabości Słaby rozwój instytucji kulturalnych Mało starych sadów, rodzimych ras zwierząt Słabe zaangażowanie samorządu Niedostateczna edukacja Mała aktywność społeczności lokalnej Słaba Komunikacja Bezrobocie Słaba jakość dróg Mało rozwinięta gastronomia
DIAGNOZA-SZANSE (3)Trendy w turystyce i zainteresowanie : ekologią, historią i tradycją, ekoturystyką, turystyką regionalną, aktywnym wypoczynkiem (3) Fundusze Unijne/pomocowe (1) Powrót na wieś (1) LGD (1)Kryzys(=większe zainteresowanie ofertą krajową) (1)Rozwój społeczeństwa informatycznego (1)Edukacja (u podstaw) Wymienione też jako siły: (1)Obwodnica, Via Baltica, drogi szybkiego ruchu (1)Mała odległość od W-wy, Białegostoku i Siedlec
DIAGNOZA-ZAGROŻENIA (2)Biurokracja, brak odpowiednich uregulowań prawnych i systemowych (2)Duży ruch (w tym tranzytowy)- zanieczyszczenie środowiska, powietrza, hałas, zagrożenie bezpieczeństwa (1)Małe zaangażowanie Państwa (1)Mała świadomość ekologiczna gości (1)Słaba informacja o możliwościach zdobycia funduszy (1)Postawa banków (1)Kryzys ekonomiczny (społeczeństwo integracyjne) (1)Brak pozytywnego myślenia i niechęć społeczności lokalnej
Siły (S) DIAGNOZA-PODSUMOWANIE Przyroda i walory Przyrodnicze, czyste powietrze i środowisko naturalne : Dogodne położenie i połączenia komunikacyjne Istniejące szlaki turystyczne Istniejąca i w niektórych gminach dobrze dostępna informacja oraz działania promocyjne Gospodarka odpadami (nie wszędzie) Słabości (W) Zbyt słaba lub mało dostępna informacja turystyczna Słaba/niedostateczna gospodarka odpadami i wodno-ściekowa Zbyt mało energii odnawialnych Uciążliwość ruchu samoch. i TIR zbyt słaba promocja zbyt mało rozwinięta infrastruktura turystyczna Szanse (O) Trendy w turystyce Fundusze Unijne Kryzys Zagrożenia (T) Niedobre uregulowania prawne, biurokracja Słaba dostępność funduszy Zanieczyszczenia z zewnątrzszczególnie ruch tranzytowy
Wnioski ze SWOT Które siły czynią daną okazję możliwą do wykorzystania? Które słabości uniemożliwiają wykorzystanie danej okazji? Które siły zmniejszają negatywny wpływ danego zagrożenia? Które słabości pogłębiają negatywny wpływ danego zagrożenia?
Cele strategiczne, szczegółowe, i zadania Określają drogę realizacji Wizji (którędy) Cele strategiczne wyznaczają najważniejsze obszary działań te (jedynie), które prowadzą do realizacji Wizji bez nich jej nie osiągniemy obejmują wszystkie działania, jakie musimy przeprowadzić, by zrealizować Wizję Cele szczegółowe prowadzą do realizacji celów strategicznych Zadania (projekty) służą realizacji celów szczegółowych
Hierarchia celów CEL STRATEGICZNY CEL OPERACYJNY 1 CEL OPERACYJNY 2 CEL OPERACYJNY 3 DZIAŁANIA 1.1.1, 1.1.3., 1.1.2... DZIAŁANIA 2.1.1,.2.1.2., 2.1.3... DZIAŁANIA 3.1.1, 3.1.2., 3.1.3...
Hierarchia celów- przykład: Strategia LGD Zielone Mosty Narwi CEL STRATEGICZNY 1: Zielone Mosty Narwi rejonem rolnictwa ekologicznego i ostoją bioróżnorodności rolniczej CEL STRATEGICZNY 2: Zielone Mosty Narwi obszarem ekoturystycznym CEL STRATEGICZNY 3: Zielone Mosty Narwi łączą tradycję z przyszłością Cel 1.1. Ekologiczne i bioróżnorodne rolnictwo Cel 1.2 Wysokiej jakości przetwórstw o i produkt lokalny Cel 2.1 Baza noclegowa i infrastruktura przyjazne ekoturystom Cel 2.2 Waloryzacja obszarów przyrodniczyc h, dziedzictwa kulturowego Cel 3.1 Zielone Mosty Narwi przyjaznym miejscem życia dla wszystkich pokoleń Cel 3.2 Nowoczesne i zielone technologie dostępne dla wszystkich
Cel 2.2 : Waloryzacja obszarów przyrodniczych, dziedzictwa kulturowego Działania: Cele a działania- przykład: Strategia LGD Zielone Mosty Narwi Rozwój tras i sieci ekoturystycznych na terenie Zielonych Mostów Narwi łączące różne obiekty, miejsca, atrakcje, zajęcia i usługi : -co najmniej 2 szlaki ekoturystyczne łączące przynajmniej 10 różnych obiektów i atrakcji (np. kwatera, restauracja, zabytki, folklor, rękodzieło, rezerwat przyrody, stadnina, kajaki.) -co najmniej 1 sieć ekoturystyczna, łącząca przynajmniej 5 różnych obiektów promujących się pod wspólnym znakiem Ścieżki piesze i rowerowe dla mieszkańców i odwiedzających -w każdej gminie przynajmniej jedna oznakowana ścieżka rowerowa -w każdej gminie przynajmniej jedna oznakowana ścieżka piesza Obszary Natura 2000 - Puszcza Biała i Dolina Wkry - znane, cenione, chronione przez mieszkańców i odwiedzających :..
Jak zbudować hierarchie? -stopień szczegółowości nie jest ustalony odgórnie. Musi być jednak spójny na każdym poziomie hierarchii -zaleca się nie więcej niż 5 celów strategicznych (lepiej 2-3 ) i w każdym nie więcej niż 3-4 cele szczegółowe
Jak zbudować hierarchie? Logiczny układ to wizja=> cele strategiczne=>cele szczegółowe=> zadania Ale można też zrobić odwrotnie: na podstawie diagnozy wypisać problemy, rozwiązania, i pogrupować je w cele szczegółowe a potem strategiczne
Cele a priorytety tematyczne Przykład strategii woj. mazowieckiego CEL NADRZĘDNY STRATEGII ZWIĘKSZENIE ZNACZENIA GOSPODARCZEGO TURYSTYKI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM OBSZAR PRIORYTETOWY 1.: PRODUKT TURYSTYCZNY CEL STRATEGICZNY 1: Rozwój oferty produktowej integrującej walory turystyczne regionu mazowieckiego dostosowanej do potrzeb odbiorców OBSZAR PRIORYTETOWY 2.: ZASOBY LUDZKIE CEL STRATEGICZNY 2: Wzmocnienie potencjału ludzkiego Regionu oraz przygotowanie kadr do recepcji ruchu turystycznego OBSZAR PRIORYTETOWY 3.: WSPARCIE MARKETINGOWE CEL STRATEGICZNY 3: Osiągnięcie spójności działań marketingowych OBSZAR PRIORYTETOWY 4.: PRZESTRZEŃ TURYSTYCZNA CEL STRATEGICZNY 4: Zrównoważony rozwój przestrzeni turystycznej na terenie całego województwa mazowieckiego OBSZAR PRIORYTETOWY 5.: WSPARCIE INSTYTUCJONALNE CEL STRATEGICZNY 5: Zbudowanie efektywnego systemu instytucjonalnego działającego na rzecz rozwoju turystyki w województwie
Ćwiczenie W grupach-określenie celów strategicznych 1. Grupa 1 i 2: propozycja celów strategicznych wg 3 tematów : 1-zarządzanie środowiskiem, 2-transport, 3- marketing/wizerunek 2. Grupa 3 i 4: propozycja maksymalnie 4 dla obszaru celów strategicznych bez podziału na tematy Czas: 20 minut
Ćwiczenie W grupach-określenie celów strategicznych 1. Grupa 1 i 2: propozycja celów strategicznych wg 3 tematów : 1-zarządzanie środowiskiem, 2-transport, 3- marketing/wizerunek 2. Grupa 3 i 4: propozycja maksymalnie 4 dla obszaru celów strategicznych bez podziału na tematy Czas: 20 minut
Określenie celów szczegółowych i zadań Każda grupa: -wybór 1 z celów strategicznych -rozbicie na 2-3 cele szczegółowe+ propozycje zadań Czas: 20 min
Podsumowanie Cele szczegółowe i zadania: 1.1. 1.2. 2.1 2.2. 3.1. 3.2.