Rosenberg: Urządzenia firmy z silnikami EC Wysoka sprawność produkowanych silników z napędem komutowanym elektronicznie, przekraczająca niejednokrotnie 90%, pozwala na oszczędność energii do 35% w stosunku do konwencjonalnych silników elektrycznych. Firma Rosenberg Ventilatoren w wielu swoich produktach stosuje napędy EC, dzięki czemu urządzenia te mieszczą się w klasie energetycznej A+ oraz spełniają zalecenia Dyrektywy 2005/32/WE (tzw. Ekoprojekt) w zakresie produkcji urządzeń energooszczędnych. Ponad połowa energii elektrycznej wyprodukowanej na świecie wykorzystywana jest przez układy napędowe z silnikami elektrycznymi. Jednocześnie, dane z 2007 roku opublikowane przez Krajową Agencję Poszanowania Energii (KAPE) wskazują, że udział silników wysokosprawnych w Polsce wynosi około 0,5%. Dla porównania w Unii Europejskiej jest to 10%, w Stanach Zjednoczonych aż 70%. W celu zwiększenia udziału silników energooszczędnych w przemyśle realizowane są już obecnie projekty dofinansowania zakupu urządzeń z silnikami wysokosprawnymi. Wprowadzane są również ustawy mające na celu stopniową eliminację silników o standardowej sprawności z oferty producentów silników, na rzecz silników o wyższej sprawności, gdyż to właśnie ten parametr silnika elektrycznego określa wydajność, z jaką energia elektryczna zamieniana jest na energię mechaniczną. Klasyfikacja EFF W roku 1998 Stowarzyszenie Europejskich Producentów Maszyn Elektrycznych i Energoelektroniki CEMEP określiło trzy klasy sprawności silników indukcyjnych: klasa EFF 3 - silniki o niskiej sprawności, klasa EFF 2 - silniki standardowe (średni poziom sprawności), klasa EFF 1 - silniki o wysokiej sprawności. Głównym celem wprowadzenia klasyfikacji sprawności a następnie podpisania porozumienia przez producentów silników elektrycznych było ograniczanie zakresu zastosowań silników o niskiej sprawności (EFF3), a tym samym wzrost sprzedaży silników o klasie sprawności EFF2 i EFF1.
Rys. 1. Wykres sprawnoúci silników komutowanych elektronicznie firmy Rosenberg Ekoprojekt Dnia 6 lipca 2005 roku przyjęta została Dyrektywa 2005/32/WE ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących Ekoprojektu dla produktów wykorzystujących energię. Ekoprojektowanie (projektowanie dla środowiska z ang. ecodesign, design for environment,environmental design, ecological design, sustanaible product design, green design), czyli projektowanie zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, stanowi nowe podejście do projektowania wyrobów i polega na identyfikowaniu aspektów środowiskowych związanych z produktem i włączaniu ich do procesu projektowania już na wczesnym etapie rozwoju produktu. Dyrektywa dotycząca Ekoprojektu zawiera wytyczne na temat warunków, jakie muszą spełniać produkty wykorzystujące energię, by mogły zostać wprowadzone na rynek. Zalecanym jest, aby poziom wymogów dotyczących Ekoprojektu był ustalany na podstawie szczegółowej analizy technicznej, ekonomicznej i środowiskowej. Przyjmuje się tu jednak dużą elastyczność metody ustalania poziomu wymogów, aby ułatwić wdrażanie produktów i zagwarantować poprawę ich własności w zakresie ochrony środowiska. Rys. 2. Komutowany elektronicznie silnik EC firmy Rosenberg stosowany m.in. w centrali nawiewno-wywiewnej Schulbox 750H
Rys. 3. Wentylator promieniowy Rosenberg typu EHAG Rys. 4. Wentylator KHAG do kanałów o przekroju prostokπtnym Rys. 5. Wentylator dachowy DVG Rys. 6. Wentylator uniwersalny Unobox-G Napędy elektryczne Napędy elektryczne należą do grupy urządzeń, które w pierwszej kolejności zostały objęte w/w dyrektywą. W ramach projektu finansowanego przez Komisję Europejską w latach 2006-2008, podjęto prace nad określeniem dokładnych zasad, metodyki i norm wspierających Ekoprojektowanie w tej grupie. Brane były tu pod uwagę cztery kategorie produktów: silniki elektryczne o mocach w zakresie od 1 do 150 kw, pompy wodne (stosowane w budynkach, pompy wody pitnej, stosowane w przemyśle spożywczym oraz rolnictwie), napędy w układach cyrkulacyjnych budynków, wentylatory w systemach wentylacji budynków niemieszkalnych. Analizy techniczno-ekonomiczne obejmowały: charakterystykę rynku dla danej kategorii napędów elektrycznych, Analiza LCC LCC (Life Cycle Cost Analysis) - analiza kosztów w całym okresie eksploatacji systemu czyli cyklu jego życia. Koszty LCC można zdefiniować jako sumí wszystkich kosztów przypisanych bezpośrednio i pośrednio do określonego systemu od poczπtku do końca jego istnienia, co w praktyce obejmuje fazy: nabycia, zainstalowania i całego okresu użytkowania. aspekty związane z oddziaływaniem produktu na środowisko i ocenę potencjału techniczno-ekonomicznego dla minimalizacji niekorzystnych oddziaływań, ocenę istniejących standardów, prawodawstwa w zakresie danej grupy napędów elektrycznych, regulacje i standardy obowiązujące w danym sektorze przemysłowym związanym z daną grupą
napędów elektrycznych, identyfikację potrzeb w zakresie rozwijania istniejących standardów i norm. Wyniki analizy Na podstawie w/w analiz stwierdzono, że obligatoryjne normy dotyczące efektywności energetycznej, tzw. MEPS (ang. Minimal Energy Performance Standards- minimalne standardy dotyczące efektywności energetycznej silników elektrycznych) sprzedawanych silników elektrycznych są powszechne. Przykładem mogą być rozwiązania pochodzące ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Meksyku, Brazylii, Australii, Nowej Zelandii i Chin. Na tym tle Europa niestety nie wypada najlepiej. Na rynku UE dominują silniki o klasie sprawności EFF2 (klasyfikacja EFF - informacje w ramce). Porozumieniem CEMEP/EU zredukowano sprzedaż silników o klasie efektywności EFF3 z 68% do 4%. Tak więc założony w porozumieniu cel został w pełni osiągnięty. Niestety udział w rynku silników klasy EFF1 jest niewielki w stosunku do silników o niższej klasie efektywności energetycznej i nie przekracza on 10%. Rys. 7. Dekoracyjna kurtyna powietrzna Zen EC Rys. 8. Kurtyna Windbox EC do montaøu poziomego nad otworem drzwiowym Rys. 9. Kurtyna Windbox EC do instalacji w suficie podwieszanym Program Systemu Zielonych Inwestycji W ramach "Programu Systemu Zielonych Inwestycji (GIS) " Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej możliwe jest uzyskanie dofinansowania na cele termomodernizacji budynków użyteczności publicznej. Jest ono przeznaczane miądzy innymi na: przebudową systemów grzewczych oraz wymianą systemów wentylacji i klimatyzacji. Środki na ten cel pochodzą cząściowo z transakcji sprzedaży jednostek redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz środków NFOŚiGW. Kolejny wniosek wypływający z badań to fakt, że silniki energooszczędne są powszechnie dostępne i znajdują się w ofercie wszystkich znaczących producentów tych urządzeń na rynku europejskim. Poziom wymogów w zakresie efektywności energetycznej silników był określany na podstawie analizy najniższych kosztów w cyklu życia urządzenia (analiza LCC - informacje w ramce). Analiza ta pokazała, że stosowanie silników o podwyższonej sprawności i silników o jeszcze wyższym standardzie efektywności energetycznej jest w pełni uzasadnione. Koszt energii zużywanej przez napęd elektryczny zależy od łącznego czasu pracy silnika oraz od jego obciążenia. Im dłuższy jest sumaryczny czas pracy silnika energooszczędnego i im bliższe wartości znamionowej jest jego obciążenie, tym większych oszczędności można się spodziewać. Przy obciążeniu silnika o wartości około 75% mocy znamionowej, zwiększony koszt inwestycyjny wynikający z zastosowania silników energooszczędnych zwraca się najczęściej już po 1000 godzinach eksploatacji urządzenia. Przy uwzględnieniu dopłat z programu PEMP koszt inwestycyjny równoważony jest wartością zaoszczędzonej energii elektrycznej już po mniej więcej 200 godzinach eksploatacji.
Wdrażanie Dyrektywy Podsumowując przeprowadzone badania Komisja Europejska przyjęła Rozporządzenie Nr 640/2009 w sprawie wdrażania Dyrektywy 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej wymogów Ekoprojektu dla silników elektrycznych w lipcu 2009 roku. Na terenie Unii Europejskiej wprowadzone zostały usankcjonowane prawnie wymogi dotyczące efektywności energetycznej sprzedawanych na rynku unijnym silników indukcyjnych 2-, 4- i 6-biegunowych. Prawo to obowiązywać będzie od 2011 roku. Rys. 10. Centrala nawiewno-wywiewna Schulbox 750H Energooszczędne silniki Rosenberg Według najnowszej klasyfikacji sprawności silników elektrycznych Unii Europejskiej energooszczędne silniki Rosenberg z napędem komutowanym elektronicznie plasują się w obszarze najwyższej sprawności. Ważnymi cechami silników EC firmy Rosenberg jest ich zwarta budowa i długi czas użytkowania. Ponadto nie wymagają konserwacji, a przy niskich obrotach charakteryzują się szczególnie cichą pracą w porównaniu do silników konwencjonalnych. Wentylatory napędzane tego rodzaju silnikami, zwane często wentylatorami EC, charakteryzują się stabilnym sprężem, niskim poziomem hałasu i wysoką sprawnością. Zastosowanie w wentylatorach technologii EC skutkuje niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Ustawienie parametrów pracy jest łatwe, a regulacja prędkości obrotowej - płynna. Elektronika umożliwia sterowanie obrotami sygnałem 1-10 V lub sygnałem PWM (ang. Pulse-width modulation - modulacja szerokości impulsów), zapewnia pełne zabezpieczenie termiczne silnika, niezależność obrotów od napięcia i częstotliwości prądu zasilania. Zalety tak skonfigurowanego układu są następujące: wysoka sprawność, możliwość pracy z bardzo niskimi obrotami, pełny zakres regulacji obrotów, cicha praca w pełnym zakresie obrotów, wysoka niezawodność i trwałość, ponieważ układ przekształtnika i silnika jest fabrycznie zamykany w jednej obudowie. Eliminuje to błędy doboru oraz montażu spotykane często w instalacjach wykonywanych bezpośrednio na placu budowy, brak potrzeby stosowania ekranowych przewodów zasilających, łatwość podłączenia do BMS, pełne, wewnętrznie realizowane zabezpieczenie termiczne silnika, elektroniczny system sterowania zawiera wbudowany regulator, który można wykorzystaćnp. do
regulacji stałego ciśnienia w instalacji. Produkty W nowoczesne energooszczędne silniki komutowane elektronicznie wyposażonych jest wiele urządzeń w ofercie firmy Rosenberg. Są to m.in.: wysokowydajne wentylatory promieniowe Rosenberg typu EHAG (rys. 3)- przystosowane do transportowania lekko zabrudzonego powietrza oraz lekko agresywnych gazów i par, wentylatory do kanałów o przekroju prostokątnym KHAG (rys. 4) - łączące zalety wentylatorów osiowych (osiowy kierunek przepływu powietrza) i wentylatorów promieniowych, wentylatory dachowe DVG (rys. 5) - stosowane w instalacjach wyciągowych mieszkań, supermarketów, hal przemysł owych, warsztatów, magazynów, kuchni, toalet, garaży parkingowych, budynków gospodarczych itp., przystosowane do montażu zarówno na dachach płaskich, jak i pochyłych, wentylatory uniwersalne Unobox-G (rys. 6) - znajdujące zastosowanie w instalacjach, w których wymagane jest transportowanie powietrza o maksymalnej wydajności do 15250 m3/h, przeznaczone do montażu zarówno wewnątrz,jak i na zewnątrz budynków w instalacjach wywiewnych mieszkań, sklepów, supermarketów, warsztatów, basenów, garaży itd., dekoracyjne kurtyny powietrzne Zen EC (rys. 7) do zastosowań w nowoczesnej architekturze, o estetycznym wyglądzie pozwalającym do dostosowania do każdego otoczenia, kurtyny Windbox EC (rys. 8) - do montażu poziomego nad otworem drzwiowym lub do instalacji w suficie podwieszanym (rys. 9), centrale nawiewno-wywiewne Schulbox 750H (rys. 10) opracowane specjalnie dla przedszkoli, szkół i uczelni, zapewniające komfortową wentylację sal lekcyjnych, bez przeciągów i z równomiernie rozdzielonym przepływem powietrza. Wymienione urządzenia posiadają klasą sprawności energetycznej A+ (zgodnie z niemiecką dyrektywą RLT 01). Autor: Dike Błocka KONTAKT Rosenberg Klima E-mail: biuro@rosenberg.pl WWW: www.rosenberg.pl
Tel: +48 22 720 67 73 lub 74 Fax: +48 22 720 67 75 Adres: Plantowa 5 05-830 Nadarzyn