Buletyn Informacyjny Domu Pomocy Społecznej Im. Św. Kazmerza Nr 1 styczeń wrzeseń 2013 Dom Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu, ul. Garbarska 35
Od Redakcj... Szanown Czytelncy Oddajemy w Państwa ręce perwszy numer Buletynu Informacyjnego Domu Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu z zamysłem, że będze kontynuowany w forme kwartalnka Meszkańców Pracownków Domu. Będze w nm można przeczytać artykuły wywady meszkańców pracownków Domu, reportaże z cekawych wydarzeń oraz różne cekawostk. Ne pownno zabraknąć w Buletyne Informacyjnym równeż relacj z ważnych wydarzeń Dzelncy Zamłyne w Radomu, w której meszkamy oraz dobrego humoru, aby nam równeż było wesoło. Na perwszych stronach planujemy zameszczać wspomnena z życa meszkańców, tak ważne, gdyż przekazują hstorę, o której trzeba pamętać opowadać o nej nnym. Jak równeż coś dla naszego ducha. W tym numerze znajdzece Państwo równeż notkę bblografczną o patrone Domu, jak równeż mejscowej Paraf, a przede wszystkm Radoma. Przypomnamy obchody jubleuszu 20-leca funkcjonowana Domu. Ponadto na kolejnych stronach zameszczamy nteresujące beżące wydarzena aktualnośc z życa Domu, oraz co planujemy wkrótce zorganzować. A na zakończene, coś dla zdrowa, o czym poradzą nam specjalśc oczywśce odrobna dobrego humoru. Mamy nadzeję, że spodoba sę Państwu Buletyn Informacyjny będzece uczestnczyć w powstawanu jego kolejnych numerów. Składamy serdeczne podzękowana wszystkm tym, którzy włączyl sę w pracę redakcyjną nad powstanem perwszego numeru Róża Nowak Elżbeta Maroszek Emla Sar Małgorzata Murdza Aleksandra Golus Paweł Kolenda Marek Szczepank
Z hstor Domu Szanown Państwo, obchodzlśmy w paźdzernku ubegłego roku jubleusz 20 leca dzałalnośc Domu Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu, który był radosnym przeżycem dla meszkańców pracownków. Jubleusz był okazją do refleksj, wspomneń, przypomnena hstor Domu oraz przekazana podzękowań wszystkm, którzy przyczynal sę do funkcjonowana placówk. Msja Domu W naszym Domu kocha sę człoweka stawa wyzwana w jej realzacj. Dlatego też oddajemy w ręce Czytelnków, w kolejny rok dzałalnośc Domu, ten Buletyn, aby codzenne życe placówk, beżące wydarzena oraz wspomnena z życa meszkańców zostały Państwu przyblżone oraz stały sę zachętą nspracją do aktywnego włączane sę w realzację kolejnych numerów. Róża Nowak Dyrektor Domu Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu
Klka słów o patrone Domu Św. Kazmerz Królewcz (1458-1484) patron masta Radoma decezj radomskej azmerz urodzł sę 3 paźdzernka 1458 r. w Krakowe na Wawelu. Był drugm z kole spośród sześcu synów Kazmerza Jagellończyka. Jego matką była Elżbeta Rakuszanka, córka cesarza Nemec, Albrechta II. Pod jej opeką Kazmerz pozostawał do dzewątego roku życa. W 1467 r. król powołał na perwszego wychowawcę nauczycela swoch synów ksędza Jana Długosza, kanonka krakowskego. Był młodzeńcem szlachetnym, rzadkch zdolnośc godnego pamęc rozumu - zapsał Długosz o Kazmerzu. Królewcz zaprawany był równeż w sztuce wojennej. W 1471 r. brat Kazmerza, Władysław, został koronowany na króla czeskego. W tym samym czase na Węgrzech wybuchł bunt przecwko królow. Na tron zaproszono Kazmerza, który wyruszył razem z 12 tysącam wojska, by poprzeć zbuntowanych magnatów. Ostateczne wycofal magnac swe poparce, a Kazmerz wrócł do Polsk bez korony węgerskej. Po powroce do kraju królewcz ntensywne zajmował sę sprawam publcznym, został prawą ręką ojca, który upatrywał w nm swego następcę wcągał go powol do współrządzena. Przez prawe dwa lata będąc namestnkem ojca rezydował w Radomu. Jego krótke rządy były przez ówczesnych dobrze ocenane. Poprawł bezpeczeństwo na drogach, ukrócając rozboje. Czynnym udzałem w sprawowanu sądownctwa doprowadzł do nadrobena narosłych zaległośc w rozstrzyganu spraw przez sąd królewsk. Utrzymywał dobre kontakty ze stanam pruskm. Obowązk państwowe umał pogodzć z bogatym życem duchowym. Królewczow zaczęły dokuczać doleglwośc zwązane z gruźlcą. Wezwany przez ojca w 1483r. do Wlna, umarł w drodze 4 marca 1484, w weku 26 lat.
Pochowany został w katedrze wleńskej, w kaplcy Najśwętszej Mary Panny, która od tej pory stała sę mejscem pelgrzymek. Papeż Leon X ogłosł go śwętym w 1521 roku. Akt ten został potwerdzony w 1602 roku bullą wydaną przez Klemensa VIII. Z okazj kanonzacj otwarto grób śwętego Kazmerza. Okazało sę, że cało zmarłego przed 118 laty było nenaruszone. Przy głowe zmarłego znalezono pergamn z wypsanym jego ulubonym hymnem ku czc Najśwętszej Mary Panne "Omn de dc Marae...". Tłumaczy sę to: "Dna każdego sław Maryję", ale pęknej jeszcze brzm tłumaczene dosłowne: "Każdego dna powedz Mary". Po kanonzacj św. Kazmerza radomane przeżywal szczególną radość, a Polacy Ltwn zaczęl mówć, że Radom jest mastem św. Kazmerza. Zaczęto też używać określena Kazmerzowsk Radom. W 1636 r. przenesono uroczyśce relkwe Kazmerza do nowej kaplcy, ufundowanej przez Zygmunta III Władysława IV. W 1953r. Przenesono je z katedry wleńskej do koścoła śwętych Potra Pawła. Św. Kazmerz jest jednym z najbardzej popularnych polskch śwętych, hstoryczny patron Polsk. Jest także głównym patronem Ltwy, a dzeń św. Kazmerza to słynne Kazuk. W decezj wleńskej do dzś zachował sę zwyczaj, że w dnu św. Kazmerza sprzedaje sę obwarzank, pernk palmy; negdyś sprzedawano także leczncze zoła. W 1948 r. w Rzyme powstało Kolegum Ltewske pod wezwanem św. Kazmerza. W tym samym roku Pus XII ogłosł św. Kazmerza głównym patronem młodzeży ltewskej. W 1960r. Kawalerzy Maltańscy obral sobe św. Kazmerza za swojego głównego patrona; otrzymal wówczas część relkw śwętego. Od 1983 roku Śwęty Kazmerz jest patronem masta Radoma, od 1992 roku patronem decezj radomskej, od 2003 roku Bazylk Mnejszej w Radomu, jak równeż, z czego jesteśmy dumn od dna 4 marca 2004 roku tutejszego Domu Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu, przy ul. Garbarskej 35. W Bazylce Mnejszej św. Kazmerza w Radomu znajduje sę kaplca ku czc Śwętego, w której przechowywane czczone są jego relkwe. Wern gromadzą sę na prywatnej modltwe, a w każdą nedzelę podczas nabożeństwa modlą sę przed nm przedstawając Bodu za wstawennctwem św. Kazmerza prośby o błogosławeństwo dla decezj radomskej. W konograf atrybutem Śwętego jest mtra ksążęca. Przedstawany także ze zwojem w dłon, na którym są słowa łacńskego hymnu: Omn de dc Marae - ku czc Matk Bożej, do której św. Kazmerz mał welke nabożeństwo. Często przedstawa sę w stroju ksążęcym z llą w ręku lub klęczącego nocą przed drzwam katedry - dla podkreślena jego gorącego
nabożeństwa do Najśwętszego Sakramentu. Jakm człowekem był śwęty Kazmerz? Współcześn mu podkreślal jego walory ntelektualne moralne, troskę o czystość duszy cała, wrażlwość na los nnych, wysoke poczuce sprawedlwośc, lczne akty młoserdza wobec ubogch, zamłowane do ascezy modltwy. Psano, że sypał na twardej zem, nosł włosenncę skromna odzeż, często poścł długe godzny spędzał na modltwe w śwątyn, a nawet u jej progu, gdy nocą drzw do nej były zamknęte. Śwęty Kazmerz uczy nas, tak bardzo zapatrzonych w dobra doczesne, że tylko Bóg jest prawdzwym Dobrem, bo wszystko nne przemja, że ne można znaleźć prawdzwego szczęśca poza Bogem. Naucza też młośc blźnego, otwarca na drugego człoweka, wskazuje na potrzebę modltwy, a sprawującym władzę mów m o sprawedlwośc umłowanu prawdy o odpowedzalnośc poszanowanu praw drugego człoweka praw Narodu. Modltwa za wstawennctwem Śwętego Kazmerza Ksążę nezłomny, Śwęty Kazmerzu Królewsk synu chlubo Ojczyzny, Jesteś jak gwazda, która zajaśnała Nad naszą zemą. Żyjąc na śwece, ale ne dla śwata, Wybrałeś drogę pokornej młośc Wedząc, że tylko w Bogu jest wesele I pełna szczęśca. Jakże jest trudno wzgardzć zaszczytam I w głęb serca pozostać ubogm, Jakże nełatwo wśród młodośc pokus Zachować czystość! Naucz nas, ksążę, szukać wol Pana I czułą matkę znajdować w Mary; Ona nech raczy oba twe narody Ogarnąć płaszczem. Módl sę za nam, śwęty Królewczu, Bo chcemy z Tobą w nebeskej ojczyźne Peśną wdzęcznośc welbć Boga w Trójcy Przez wszystke wek. Amen Opracowała: Róża Nowak
postawonego w mejsce poprzednego, Tak sę bawmy który uległ znszczenu. Pośwęcena dokonał ks. prałat dr Grzegorz Sendersk proboszcz Bazylk Św. Mnejszej Kazmerza w Radomu oraz kapelan Domu ks. kanonk Meczysław Drypa. Uroczystość uśwetnl swoją obecnoścą zaproszen gośce mędzy nnym Pan Anna Kweceń wceprezydent Masta Radoma, Pan Elwra IMIENINY PANA JANA tutejszym Domu od welu lat w mesącu czerwcu odbywają sę uroczystośc pod nazwą Imenny Pana Jana. W tym dnu obchodzone są Zdrowa Joanna Pałka pozostałych meszkańców Domu. Wspólne z zaproszonym gośćm meszkańcy obchodzą swoje śwęto. 25 czerwca 2013 r. jak co roku odbyła sę wspólna zabawa. Meszkańcy Domu oraz zaproszen gośce zebral sę na dzedzńcu Domu. Uroczystość rozpoczęła sę pośwęcenem Krzyża, dyrektor Poltyk Wydzału Społecznej, Czerwńska Pan dyrektor Wydzału Współpracy z Organzacjam Pozarządowym Konsultacj Społecznych. W częśc artystycznej Meszkańcy menny ne tylko Janów Jann, ale równeż Skoczek Domu Pomocy przy ul. Rodzny Zętalów oraz członkowe Klubu Senora Kazmerzówka, z którym utrzymujemy stałą współpracę zaprezentowal swoje występy. Meszkańcy DPS przedstawl program słowno-muzyczny, a senorzy bardzo dynamczny układ taneczny.
htlerowskej. Wspomnena bywają często bardzo smutne tragczne. W kolejnych numerach Buletynu będzemy staral opowadana sę przedstawć wspomnena meszkańców tutejszego Domu. Jako perwszy zgodzł sę opowedzeć o swom życu Pan Czesław Szpega. Atrakcj było co nemara. Wspólne śpewy tańce. W chwl wytchnena wszyscy częstowal sę pysznym castem, owocam kełbaską z grlla. Z necerplwoścą czekamy na kolejne Imenny Pana Jana. Jest to 80-letn mężczyzna, który w wynku wybuchu mny stracł wzrok. Pan Czesław tak wspomna swoje dzecństwo młodość: - Urodzłem sę 5 paźdzernka 1933 r. Meszkałem razem z rodzcam rodzeństwem na ws koło Pńczowa, 16 km od Buska Zdroju. Małem sostrę dwóch brac. Przez całą okupację meszkałem w rodznnym domu na ws. Chodzłem do szkoły pomagałem w gospodarstwe. Opracowała: Elżbeta Maroszek Kąck wspomneń... eszkańcy tutejszego Domu chętne opowadają o swoch wspomnenach 1 maja 1945 r. mama wysłała mne z dzecństwa młodośc. Wśród nch jest paść bydło na łąkę. Była wosna, pękny, wele osób, które przeżyły trudne czasy słoneczny dzeń. Do dzś pamętam jak przeżycach II wojny śwatowej okupacj wygląda nebo, chmury, drzewa, zelona
trawa. To pękne wspomnena. Na łące znajdowały sę mny, ale ja jako dzecko ne wedzałem dokładne gdze one są zakopane. Właśne tego pęknego wosennego dna małem wypadek, wybuchła mna, mocno mne poranła, stracłem przytomność. Trafłem do szptala w bardzo cężkm stane, przez wele tygodn byłem neprzytomny, ale lekarzom udało sę mne uratować. W wypadku tym stracłem wzrok, małem też poranone ręce, przeszedłem wele cężkch operacj. Pamętam jak przed wypadkem chodzłem do lasu. Pewnego dna znalazłem małego zajączka, którego przynosłem do domu to było klka dn przed wypadkem. Późnej, gdy leżałem w szptalu, mama odwedzając mne mówła, że ten zajączek jeszcze jest w domu. To utkwło w mojej pamęc. Po wypadku rodzce byl nadopekuńczy, ja też wolałem przebywać w domu. Z kolegam chodzlśmy nad poblską rzekę. Bardzo lubłem pływać. To, że stracłem wzrok ne było przeszkodą we wspólnych zabawach. Gdy dostałem psmo, żeby zgłosć sę do szkoły w Laskach zrezygnowałem, chcałem zostać z rodzcam. Dzś tego żałuję, poneważ stałbym sę bardzej samodzelny otwarty na śwat. Pomagałem w gospodarstwe, przy czynnoścach domowych (oberałem zemnak, pomagałem ojcu na budowe). Lekarz zalecł, żeby usprawnać ręce dlatego też dużo pracowałem. Tak upłynęło moje dzecństwo. Gdy małem 23 lata rozpocząłem naukę w Szkole Specjalnej we Wrocławu (Państwowy Zakład Szkolena Inwaldów), spotkałem tam bardzo życzlwych ludz. Nauczyłem sę płynne psać czytać Brajlem. Brałem nawet udzał w konkursach czytana dla osób newdomych. Osągałem w tej dzedzne dosyć duże sukcesy. Czas szybko płynął, codzenne były potańcówk, poneważ dla nwaldów wzroku tanec jest równeż rehabltacją. Ne skończyłem jednak tej szkoły, gdyż w 1956r. zmarł mój ojcec wrócłem do domu rodznnego. Do 1961 r. przebywałem w domu rodznnym. Na ws też ne było nedzel bez potańcówk, gral, śpewal, wszyscy bawl sę przy muzyce, czas szybko płynął było wesoło. W 1961 r. przyjechałem do Radoma, poneważ zostałem
zatrudnony w Radomskej Telefonów. Zameszkałem Wytwórn w WYCIECZKA DO CZĘSTOCHOWY Domu radycją Domu Pomocy Pomocy Społecznej, przy ul. Struga 88, Społecznej m. św. Kazmerza czekając są letne wyjazdy na wyceczk. na meszkana. gdy przydzał Bardzo otrzymałem własnego uceszyłem meszkane sę, W serpnu Meszkańcy zwedzl przy Częstochowę, która jest najwększym ul. Sportowej. Małem własny dom, ośrodkem gospodarczym, kulturalnym pracowałem, należałem do admnstracyjnym w subregone śląskego. Stowarzyszena Cywlnych Ofar Wojny. północnym Mło wspomnam tamte chwle, byłem To tu znajduje sę bazylka klasztor wtedy młody, slny pommo swojej na Jasnej Górze, jedno z ważnejszych nepełnosprawnośc mejsc kultu maryjnego od setek lat, dobrze radzłem województwa sobe z codzennoścą. Wypadek w czase wojny wpłynął na całe moje późnejsze życe. Gdyby ne to, skończyłbym szkołę, bo lubłem sę uczyć. Mógłbym w życu dużo osągnąć. Jestem cywlną ofarą wojny. Od 15 wrześna 2011 r. przebywam w Domu Pomocy Społecznej m. Św. Kazmerza w Radomu. Bardzo tęsknę za swom domem Opracowała: Emla Sar Podróżujemy najważnejsze centrum pelgrzymkowe w Polsce. Na Jasnej Górze znajduje sę obraz Najśwętszej Nepokalane Mary Poczętej, Panny który jest otoczony szczególnym kultem wśród wernych Koścoła rzymskokatolckego oraz prawosławnego uważany za cudowny. W śwątyn częstochowskego klasztoru przechowywana szczególna ksęga, pośwadczone jest w mnóstwo jest której cudów dokonanych przed obrazem oraz zbór welu nnych dzeł sztuk, najczęścej
sakralnej, stanowących w wększośc meczem oblcze Mary z cudownego dary wotywne wernych. obrazu (stąd podwójna skaza), z mejsca tego wypłynęła krew. W mejscu, w które spadły krople wytrysnęło źródło... (mów sę też, że Husyc, chcąc ucec z obrazem upuścl go na zemę w tym mejscu pojawła sę woda). Można przypuszczać, znając ówczesne zwyczaje, że już wtedy w tym mejscu stanął krzyż, kaplczka. a późnej Obecne uformowane na drewnana źródełko zostało kształt studn sęga w głąb na 10,5 m. W ołtarzu kaplczk zameszczona została kopa jasnogórskego obrazu Matk Bożej. Malowdła sklepena zostały odnowone Po mszy śwętej odwedzlśmy Koścół św. Barbary św. Andrzeja Apostoła oraz kaplcę nad źródełkem zakuplśmy Barbary pamątk. źródłem nad wybudowana Kaplca w XVIII św. została weku swym cudownym mocom uzdrawana. zostało późnobarokowym ozdobone malowdłam, które przedstawają sceny profanacj obrazu z 1430 roku. Z tym wydarzenem zwązana jest legenda, która tłumaczy wytryśnęce źródełka, a Wyceczkę nawet powstane całego zespołu klasztornego właśne w tym mejscu. A legenda mów, że najeźdźcy husyccy w zawśc pocęl zakończył przejazd do częstochowskego Parku Mnatur Sakralnych, gdze znajduje sę 14-metrowy pomnk Jana Pawła II. nad źródełkem wody, które zasłynęło dzęk Sklepene (ne po raz perwszy) w 1999 roku. Przepękna pogoda sprawła, że wszystke zamerzena zostały Uczestncy wyceczk zrealzowane. zmęczen, ale usatysfakcjonowan dotarl do Domu na spóźnony obad. A następnego dna, po podzelenu sę wrażenam rozpoczęto ze współmeszkańcam, planowane wyceczk. Może do Krakowa następnej
jest okresem patologcznym, ale sprzyja rozwjanu sę różnym chorobom. oraz problemy Neprawdłowośc pojawające sę utrudnają wraz z osobom wykonywane wekem starszym czynnośc codzennego. Znaczącym dna problemem wśród starszych meszkańców stają sę P.S. Trudno opsać, co przeżyłam zaburzena chodu równowag. takch zaburzeń jakch wzruszeń dośwadczyłam modląc Występowane sę w okrese późnej starośc ma ogromny przed obrazem Matk Bożej wpływ operacj oraz za dar wyzdrowena - ogranczene aktywnośc ruchowej osób wspomna Nasz zameszkujących Bartlewcz. wyjazd Myślę, że p.bożena wszyscy na jakość życa dzękując za dar przeżyca trudnej Dom oraz na Pomocy Społecznej. Meszkańcy często mają współtowarzysze wyjazdu są zdana, że problemy z utrzymanem postawy wyceczka była przepękna, a wrażena wyprostowanej oraz chodem, czasem cudowne. zwykłe przejśce korytarzem jest dla nch ogromnym wysłkem. Wpływ na take Opracowała: Małgorzata Murdza W zdrowym cele, zdrowy duch... Aktywność ruchowa osób starszych zameszkujących Domu Pomocy Społecznej tarzene sę jest normalnym, długotrwałym neodwracalnych procesem fzjologcznym zachodzącym w organzme człoweka. Zaznaczyć trzeba, że wek podeszły ne zachowana ma szereg czynnków
przyspeszających proces starzena sę, mędzy nnym osłabene sły męśnowej główne kończyn dolnych, schorzena powodujące zaburzena postawy cała, upośledzene wzroku, pogorszene funkcj poznawczych oraz wele nnych. Aby złagodzć występowane takch objawów należy jak najszybcej wdrożyć odpowedn program rehabltacyjny ndywdualne dla każdego senora. W Domu Pomocy Społecznej znajduje sę gabnet rehabltacj, a w nm odpowedno wykwalfkowan fzjoterapeuc, którzy usprawnają meszkańców. Meszkańcy korzystają z rowerów rehabltacyjnych, urządzeń do usprawnana kończyn górnych, wykonują ćwczena w odcążenu z oporem lub bez (w zależnośc od ndywdualnych potrzeb) w unwersalnym gabnece usprawnana lecznczego tzw. UGUL. W cągu tygodna od ponedzałku do pątku prowadzone są grupowe zajęca ogólnousprawnające w godznach porannych. Ćwczena te mają na celu zwększene aktywnośc ruchowej wśród meszkańców, a przez to poprawę wykonywana czynnośc dna codzennego, poprawę sły męśn, wydolnośc krążenowo-oddechowej, ogólne polepszene stanu psychcznego, zmnejszene obawy przed upadkem. Osobom starszym zaleca sę trzy razy w tygodnu wykonywać trenng wytrzymałoścowy, dwa razy w tygodnu trenng słowy, raz w tygodnu ćwczena rozcągające. Dla każdego senora aktywność ruchowa pownna być ważnym elementem w jego codzennym życu. Utrzymane dobrej kondycj sprawnośc fzycznej zmnejsza ryzyko wystąpena choroby serca, nadcśnena tętnczego, cukrzycy, a z drugej strony polepsza stan psychczny. Opracowała: Aleksandra Golus
Obrazkowo z humorem W naszym Domu jest altanka dużo w nej radośc, w każdy dzeń ze Słońcem wta zaproszonych gośc. Opracował: Paweł Kolenda