PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W RYPINIE STAN SANITARNY POWIATU RYPIŃSKIEGO W 2007 ROKU SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEJ STACJI SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNEJ W RYPINIE Rypin, luty 2007
Spis treści: Wstęp: 3 Organizacja Państwowej Inspekcji Sanitarnej w powiecie... 3 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych.. 5 Zapobieganie i zwalczanie zakażeń i zachorowań. 5 Realizacja szczepień ochronnych Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiecie rypińskim w 2006 i 2007r. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiatach sąsiadujących.. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w gminach powiatu rypińskiego. 7 12 17 II. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej... 18 III. Ocena zaopatrzenia i jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 24 IV. Nadzór nad żywnością i żywieniem. 31 V. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk. 38 VI. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy.. 42 VII. Warunki sanitarno-higieniczne w placówkach oświatowo-wychowawczych. 46 VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny.. 49 IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia 51 X. Podsumowanie 53 6 2
WSTĘP ORGANIZACJA PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ W POWIECIE RYPIŃSKIM Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rypinie jest organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która działa na podstawie Ustawy z dnia 14 marca 1985r o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006r Nr 122, poz. 851 z późn. zm.) Państwowa Inspekcja Sanitarna została powołana w celu ochrony zdrowia przed wpływem czynników szkodliwych i uciążliwych oraz w celu profilaktyki chorób, przede wszystkim chorób zakaźnych i zawodowych. Zajmuje się nadzorem w bardzo szerokim zakresie, między innymi : higieny środowiska, bezpieczeństwa zdrowotnego żywności i żywienia, warunków higieniczno-sanitarnych w zakładach opieki zdrowotnej; środowiska pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, warunków higieniczno-sanitarnych w obiektach użyteczności publicznej; Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rypinie realizuje te zadania na terenie powiatu rypińskiego poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie działań kontrolnych. Badania laboratoryjne wykonywane są w ramach zintegrowanego wojewódzkiego systemu w akredytowanych laboratoriach inspekcji sanitarnej w Toruniu, we Włocławku oraz w Bydgoszczy. Prowadzona jest również działalność oświatowo-zdrowotna i w zakresie promocji zdrowia. Podejmowane są działania propagujące zasady zdrowego stylu życia oraz pobudzające aktywność prozdrowotną ludzi na rzecz indywidualnej odpowiedzialności za zdrowie. Komórki organizacyjne zajmujące się działalnością merytoryczną w PSSE w Rypinie to: Oddział Zapobiegawczego i Bieżącego Nadzoru Sanitarnego; w skład którego wchodzą: 1. Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego która zajmuje się przede wszystkim profilaktyką i zwalczaniem chorób zakaźnych i zakażeń. 2. Sekcja Nadzoru Nad Obiektami Komunalnymi która zajmuje się monitoringiem jakości wody przeznaczonej do spożycia oraz zapewnianiem właściwych standardów sanitarnych w obiektach służby zdrowia i obiektach użyteczności publicznej. 3. Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku zajmuje się zapewnieniem bezpieczeństwa zdrowotnego żywności oraz właściwym nadzorem nad kosmetykami i przedmiotami do kontaktu z żywnością. 4. Stanowisko Pracy ds. Prewencji Chorób Zawodowych zajmuje się zapewnieniem prawidłowych warunków zdrowotnych i higieniczno-sanitarnych w środowisku pracy. 5. Stanowisko Pracy ds. Higieny Dzieci i Młodzieży zajmuje się zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu dzieci i młodzieży w placówkach nauczania, wychowania i wypoczynku. 6. Stanowisko Pracy ds. Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego zajmuje się zapewnieniem prawidłowych warunków zdrowotnych i higienicznych w miejscach pobytu ludzi i w środowisku na etapie uzgadniania opracowań projektowych. oraz Stanowisko Pracy ds. Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia - - komórka ta zajmuje się zaznajamianiem społeczeństwa z czynnikami ryzyka społecznego i środowiskowego wpływającymi na zdrowie oraz propagowaniem i popularyzowaniem zdrowego stylu życia oraz podejmowaniem działań profilaktycznych. 3
Na terenie powiatu rypińskiego działa jako organ I instancji Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, wykonujący swe zadania przy pomocy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, mającej siedzibę przy ul. Warszawskiej 40a w Rypinie. Organem II instancji jest Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Bydgoszczy, mający siedzibę w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej przy ul. Kujawskiej 4 w Bydgoszczy. 4
I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH ZAPOBIEGANIE I ZWALCZANIE ZAKAŻEŃ I ZACHOROWAŃ Podstawowym celem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie chorób zakaźnych jest profilaktyka i zwalczanie zachorowań, zakażeń i zatruć. Cel ten w 2007r realizowany był przede wszystkim poprzez: prowadzenie stałego monitoringu nad poliomyelitis i ostrymi porażeniami wiotkimi u dzieci w wieku do lat 14 w ramach programu eradykacji tej choroby; sprawowanie nadzoru nad osobami zakażonymi wirusami zapalenia wątroby oraz nad osobami z bezpośredniej z nimi styczności; przeprowadzanie wnikliwych wywiadów epidemiologicznych w celu ustalenia źródła zakażenia i przecięcia dróg szerzenia; sporządzanie meldunków na podstawie zgłoszeń zachorowań na choroby zakaźne przesyłanych przez placówki medyczne oraz zgłoszeń dodatnich wyników badań laboratoryjnych w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych przesyłanych przez laboratoria; analizowanie bieżącej sytuacji epidemiologicznej w powiecie w oparciu o współczynniki zapadalności dla powiatu na tle zapadalności wojewódzkiej; W 2007r. w powiecie rypińskim zarejestrowano ogółem 749 przypadków zachorowań na choroby zakaźne, zakażeń i zatruć podlegających obowiązkowi zgłaszania, z których 517 było hospitalizowanych. Liczba zachorowań w stosunku do roku poprzedniego zmniejszyła się. (w 2006r było 987 zachorowań, z tego 445 hospitalizowanych). Podobnie jak w latach ubiegłych na terenie powiatu nie wystąpiły tak groźne choroby jak cholera, dur brzuszny, dury rzekome A, B, C, gorączki krwotoczne, tularemia, wąglik. W porównaniu do roku 2006 wyższymi współczynnikami zapadalności wyróżniły się : płonica ( wzrost o 91%), mononukleoza zakaźna ( wzrost o 55%), inne bakteryjne zatrucia pokarmowe ( o 50%), różyczka ( o 45%), zapalenie płuc o etiologii zakaźnej ( o 42%), biegunki u dzieci do lat 2 ( o 19%), świerzb ( o 9%), inne bakteryjne zakażenia jelitowe ( o 5 %). Znaczny spadek liczby zachorowań odnotowano w stosunku do następujących jednostek chorobowych: nagminne zapalenie przyusznicy (133 przypadki w 2006r - 7 przypadków w 2007r), ospa wietrzna (190 przypadków w 2006r - 64 przypadki w 2007r), grzybice ogółem (94 przypadki w 2006r - 29 przypadków w 2007r) oraz lambliozy (22 przypadki w 2006r - 7 przypadków w 2007r). Na podobnym poziomie jak w 2006r kształtowała się sytuacja epidemiologiczna posocznic oraz wirusowych zakażeń jelitowych. Nie odnotowano zachorowań na różycę, wirusowe zapalenie wątroby, wirusowe zapalenie opon mózgowych, cytomegalię, glistnicę, grypę ( potwierdzoną laboratoryjnie). Pojawiły się przypadki chorób, które nie wystąpiły w roku 2006 tj. krztusiec, borelioza, bakteryjne zakażenia jelitowe wywołane przez E.coli biegunkotwórcze oraz Yersinia enterocolitica, zatrucie pokarmowe jadem kiełbasianym i bakteryjne zapalenie opon mózgowych. W 2007r. do Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Rypinie wpłynęły 3 zgłoszenia zgonów z powodu chorób zakaźnych (w 2006r 1 przypadek). Zmarły 2 kobiety w wieku 80 i 94 lat i mężczyzna w wieku 63 lat. Przyczyną zgonu 2 osób było nieokreślone zapalenie płuc oraz wstrząs septyczny 1 osoba. W załączonych tabelach przedstawiono: Sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych w powiecie rypińskim w 2007r w porównaniu z rokiem 2006; Sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych w powiecie rypińskim w 2007r w porównaniu z powiatami sąsiednimi; Sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób zakaźnych w poszczególnych gminach powiatu rypińskiego w 2007r; 5
REALIZACJA SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH Szczepienia ochronne będące podstawowym elementem w profilaktyce chorób zakaźnych realizowano w oparciu o obowiązujący Program Szczepień Ochronnych, który corocznie ogłaszany jest w komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego. Na terenie powiatu rypińskiego szczepienia wśród dzieci i młodzieży prowadzone były przez 9 świadczeniodawców oraz oddział noworodkowy szpitala. Stan zaszczepienia deklarowany w sprawozdaniach rocznych MZ - 54 przez świadczeniodawców był zadawalający i przedstawiał się następująco: 97% noworodków zostało zaszczepionych przeciw gruźlicy w ciągu 24 godzin po urodzeniu; 99 % świadczeniobiorców z rocznika 2002r zostało zaszczepionych preparatem DTaP oraz polio w ramach szczepienia przypominającego; 99 % osób z rocznika 1998 zaszczepiono szczepionką MMR II; uodpornienie dziewcząt przeciwko odrze, śwince, różyczce w rocznikach 1997 i 1996 wyniosło odpowiednio 99 % i 100%; profilaktyką przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B objęto 100 % osób w 14 roku życia, u 95% zakończono cykl szczepień dawką uzupełniającą; wykonanie szczepień preparatem Td w rocznikach 1994 i 1989 wyniosło po 99 %; 408 osobom podano szczepionkę przeciw tężcowi w ramach uodpornienia poekspozycyjnego. W ramach szczepień zalecanych ( nie finansowanych ze środków budżetu Ministerstwa Zdrowia uodporniono: 1556 osób przeciwko grypie 435 osób przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B 16 osoby przeciwko Haemofilus influenzae typu b 3 osoby przeciwko wirusowego zapalenia wątroby typu A 24 osoby przeciwko Neisseria meningitidis 45 osób przeciwko Streptococcus pneumoniae 4 osoby przeciwko ospie wietrznej W porównaniu do 2006r liczba osób zaszczepionych w ramach szczepień zalecanych zmalała o ok. 15%, szczególnie w zakresie szczepień przeciwko grypie, Haemofilus influenzae typu b oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A. Zanotowano wzrost liczby szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B; Streptococcus pneumoniae oraz przeciwko ospie wietrznej. W 2007r nie zgłoszono niepożądanych odczynów poszczepiennych ( w roku ubiegłym były 3 przypadki). 6
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiecie rypińskim w 2006r i 2007r Lp. Jednostka chorobowa Liczba zachorowań Współczynnik zapadalności 2006r. 2007r. 2006r 2007r. 1 Cholera - - - - 2 Dur brzuszny - - - - 3 Dury rzekome A,B,C - - - - 4 Nosicielstwo duru brzusznego lub rzekomego - - - - 5 zatrucia pokarmowe 13 60,93 29,40 60,93 6 Salmoneloz y zakażenia pozajelitowe - - - 7 Czerwonka bakteryjna (szigeloza) - - - - 8 wywołane przez E.coli biegunkotwórcze - 1-2,26 9 wywołane przez E.coli enterokrwotoczną - - - - 10 Inne bakteryjne wywołane przez E.coli inną i BNO - - - - 11 zakażenia jelitowe ( ogółem ) wywołane przez Campylobacter - - - - 12 13 wywołane przez Yersinia enterocolitica lub pseudotuberculosis - 1-2,26 inne określone i nie określone 70 72 157,99 162,82 14 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2-1 - 97,85 15 gronkowcowe - - - - 16 Inne jadem kiełbasianym (botulizm) - 1-2,26 bakteryjne 17 zatrucia wywołane przez Clostridium perfringens - - - - pokarmowe 18 ( ogółem ) inne określone - - - - 19 nie określone 1 1 2,25 2,26 20 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe u dzieci do lat 2 - - - - 21 Pełzakowa czerwonka ostra - - - - 22 Lamblioza ( gardioza ) 22 7 49,65 15,83 23 Kryptosporydioza - - - - 24 nieżyt jelitowy wywołany przez rotawirusy 32 29 72,22 65,58 25 Wirusowe i inne określ. zakażenia ostra gastroenteropatia wywołana przez czynnik jelitowe ( ogółem ) Norwalk - - - - 26 inne wirusowe zakażenia jelit 1 3 2,25 6,78 27 Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 25 21 2525,25 2054,80 28 Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 47 58 4747,47 5675,15 29 Dżuma - - - - 30 Tularemia - - - - 31 Wąglik - - - - 32 ogółem - - - - Bruceloza 33 nowe zachorowania - - - - 7
34 Nosacizna - - - - 35 Różyca 2-4,51-36 Leptospiroza - - - - 37 Pastereloza - - - - 38 Choroba kociego pazura - - - - 39 Jersinioza pozajelitowa - - - - 40 Trąd - - - - 41 Mikrobakteriozy inne i BNO - - - - 42 Listerioza - - - - 43 ogółem - - - - Tężec 44 noworodków - - - - 45 Błonica - - - - 46 Nosicielstwo błonicy - - - - 47 Krztusiec - 1-2,26 48 Płonica ( szkarlatyna) 1 11 2,25 24,87 49 ogółem - - - - 50 zapalenie opon mózgowych - - - - 51 Choroba meningokokowa zapalenie mózgu - - - - 52 posocznica - - - - 53 inne określona i nie określona - - - - 54 paciorkowcowa - - - - 55 enterokokowa 1-2,25-56 Posocznica gronkowcowa 1 1 2,25 2,26 57 wywołana przez bakterie Gram ( - ) - 1-2,26 58 inne określona i nie określona 4 3 9,02 6,78 59 Promienica - - - - 60 ogółem 3 1 6,77 2,26 Róża 61 po porodzie i w połogu - - - - 62 Zgorzel gazowa - - - - 63 Legioneloza - - - - 64 Twardziel - - - - 65 Gorączka powrotna - - - - 66 Borelioza z Lyme - 1-2,26 67 Ornitozy (zakażenia Chlamydia psittaci) - - - - 68 Jaglica - - - - 8
69 Dur wysypkowy - - - - 70 Gorączka Q - - - - 71 Gorączka plamista i inne i riketsjozy - - - - 72 73 74 Ostre nagminne porażenie dziecięce poszczepienne, postać porażenna ( VAPP ) wywołane dzikim wirusem wyw. wirusem pochodzenia szczepionkowego ( c VDPV ) - - - - - - - - - - - - 75 inne, nie wykazane powyżej - - - - 76 Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - 77 78 79 Encefalopatie gąbczaste choroba Creutzfeldta Jakoba ( CJD ) wariant choroby Creutzfeldta Jakoba ( vcjd ) - - - - - - - - inne i nie określone - - - - 80 Podostre stwardniające zapalenie mózgu - - - - 81 Wścieklizna - - - - 82 Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień 9 2 20,31 4,52 83 przenoszone przez kleszcze - - - - 84 opryszczkowe - - - - Wirusowe 85 zapalenie inne określone - - - - mózgu 86 nie określone - - - - 87 w innych chorobach objętych MZ-56 - - - - 88 enterowirusowe - - - - 89 Wirusowe opryszczkowe - - - - zapalenie opon 90 mózgowych inne określone i nie określone 1-2,25-91 w innych chorobach objętych MZ-56 2-4,51-92 Gorączka denga ( klasyczna lub krwotoczna ) - - - - 93 żółta gorączka - - - - 94 Wirusowe gorączki Ebola, Marburg, Lassa, krymsko-kongijska - - - - 95 krwotoczne inne określone i nie określone - - - - 96 Ospa wietrzna 190 64 428,83 144,73 97 Ospa prawdziwa - - - - 98 Odra - - - - 99 Różyczka 6 11 13,54 24,87 100 Pryszczyca - - - - 101 Wirusowe typu A - ostre - - - - zapalenie 102 wątroby typu B - ostre 1-2,25-9
103 typu B - przewlekłe - - - - 104 typu C 2-4,51-105 typu B+C ( zakażenia mieszane ) - - - - 106 inne i nie określone - - - - 107 której skutkiem są określone choroby - - - - Choroba 108 wywołana przez której skutkiem są inne stany HIV - - - - 109 nie określona - - - - 110 Bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV 3 1 6,77 2,26 111 Cytomegalia 2-4,51-112 Świnka (nagminne zapalenie przyusznicy) 133 7 300,18 15,83 113 Mononukleoza zakaźna 4 9 9,02 20,35 114 grzybice skóry (dermatofitozy) 50 18 112,85 40,70 115 Grzybice kandydozy 30 6 67,71 13,57 116 inne grzybice 14 5 31,59 11,31 117 Zimnica ( malaria ) - - - - 118 Toksoplazmoza 13 2 29,34 4,52 119 Pneumocystoza - - - - 120 Bąblowica ( echinokokoza ) - - - - 121 Wągrzyca ( cysticerkoza ) - - - - 122 Tasiemczyca wywołana przez T. saginata - - - - 123 Inne tasiemczyce, określone i nie określone - - - - 124 Włośnica - - - - 125 Glistnica 1-2,25-126 Owsica 28 24 63,19 54,27 127 Inne inwazje nicieniami przewodu pokarmowego - - - - 128 Toksokaroza - - - - 129 Wszawica - - - - 130 Świerzb 29 32 65,45 72,36 131 ogółem - - - - Choroba 132 wywołana zapalenia opon i/lub mózgu - - - - przez 133 Streptococcus posocznica - - - - 134 pneumoniae ( inwazyjna ) zapalenie płuc - - - - 135 inne określona i nie określona - - - - 136 Mycoplasma pneumoniae jako przyczyna chorób - 1-2,26 137 Zespół hemolityczno mocznicowy w przebiegu zakażenia E. coli - - - - 10
138 ogółem - - - - 139 Choroba wywołana przez zapalenie opon i / lub mózgu - - - - 140 Heamophilus posocznica - - - - influenzae typ B 141 ( inwazyjna ) zapalenie nagłośni - - - - 142 inne określona i nie określona - - - - 143 Bakteryjne w innych chorobach objętych MZ - 56-1 - 2,26 zapalenie opon 144 mózgowych i / lub inne określone - - - - 145 mózgu inne, nie okreslone 3-6,77-146 Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone - - - - 147 Zapalenia poszczepienne - - - - mózgu 148 inne i nie określone - - - - 149 ogółem 4-9,02 - Grypa 150 u dzieci w wieku 0-14 lat 2-24,44-151 Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej 196 338 442,37 764,36 152 Wrodzone ( infekcyjne ) zapalenie płuc 25 18 5030,18 3557,3 153 Wrodzone zespół różyczki wrodzonej - - - - 154 choroby zakażenie wirusem cytomegalii - - - - wirusowe 155 inne określone i nie określone - - - - 156 Posocznica bakteryjna noworodka 1-201,20-157 Inne wrodzone toksoplazmoza - - - - 158 zakażenia listerioza - - - - i choroby 159 pasożytnicze inne określone i nie określone - - - - 160 grzybami - - - - Zatrucia 161 naturalnie jagodami, innymi częściami roślin - - - - toksycznymi substancjami 162 spożytymi rybą, skorupiakiem, innymi produktami morza - - - - jako pokarm 163 innymi substancjami szkodliwymi jako pokarm - - - - 164 afla- i mykotoksynami w produktach spożywczych - - - - 165 pestycydami - - - - 166 Inne lekami i preparatami farmakologicznymi, subsancjami biologicznymi 20 14 45,14 31,66 167 alkoholem 7 3 15,79 6,78 zatrucia innymi substancjami zazwyczaj nie stosowanymi 168 w celach leczniczych 2-4,51-169 toksyczny efekt kontaktu z jadowitymi zwierzętami - - - - 170 substancjami innymi i nieokreślonymi 2 1 4,51 2,26 171 Nowo wykryte zakażenia HCV 10 6 22,57 13,57 11
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w powiecie rypińskim w 2007r w odniesieniu do sąsiednich powiatów Jednostka chorobowa Liczba zachor. Powiat rypiński Powiat lipnowski Powiat brodnicki Powiat żuromiński Powiat golubsko-dobrzyński Powiat sierpecki Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal 1. Cholera - - - - - - - - - - - - 2. Dur brzuszny - - - - - - - - - - - - 3. Dury rzekome A, B, C - - - - - - - - - - - - 4. Nosicielstwo duru brzusznego lub rzekomego - - - - - - - - - - - - 5. Salmonelozy zatrucia pokarmowe 13 29,40 9 13,62 18 23,98 24 57,01 8 17,75 19 34 6 zakażenia pozajelitowe - - - - - - - - - - - - 7 Czerwonka bakteryjna (szigeloza) - - - - - - - - - - 8 wyw.przez E.coli biegunkotwórczą 1 2,26 1 1,51 - - - - - - 3 5,4 9 wyw.przez E.coli enterokrwotoczną - - - - - - - - - - - - 10 Inne bakteryjne wyw.przez E.coli inną i BNO - - - - - - - - - - - - zakażenia 11 wyw.przez Campylobacter jelitowe - - - - - - - - - - - - 12 ( ogółem ) wyw.przez Y. enterocolitica lub 1 2,26 - - - - - - 1 2,22 - - pseudotuberculozis 13 inne określone i nie określone 72 162,82 - - 4 5,33 - - 5 11,09 19 34 14 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 1 2,26 1 63,82 1 56,72 - - 2 208,33 15 2,7 15 gronkowcowe - - 1 1,51 - - - - - - - - 16 Inne bakteryjne jadem kiełbasianym ( botulizm ) 1 2,26 - - - - - - - - - - 17 zatrucia wyw.przez Cl. perfringens - - - - - - - - - - - - pokarmowe 18 inne określone ( ogółem ) - - - - - - - - - - - - 19 nie określone - - - - - - 2 4,75 - - - - 20 Inne bakteryjne zatrucia pokarmowe u dzieci do lat 2 - - - - - - - - - - - - 21 Pełzakowa czerwonka ostra - - - - - - - - - - - - 22 Lamblioza ( giardioza ) 7 15,83 - - 33 43,97 3 7,12 24 53,24 - - 23 Kryptosporydioza - - - - - - - - - - - - 24 Wirusowe i nieżyt jelit. wyw. przez rotawirusy 29 65,58 2 3,03 27 35,98 35 83,15 15 33,28 22 39,4 25 inne określone ostra gastroenteropatia wyw.przez - - - - - - - - - - - - 26 zakażenia jelitowe czynnik Norwalk inne wirusowe zakażenia jelit 3 6,78 2 3,03 - - 3 7,12 1 2,22 - - 27 Wirusowe i inne określ. zakaż. jelit. u dzieci do lat 2 25 2054,8 3 191,45 26 1474,8 27 342,2 8 833,33 13 2,3 58 5675,1 58 3701,34 19 1077,7 88 1115,3 17 1770,83 18 3,2 28 Biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodz. u dzieci do lat 2 29 Dżuma - - - - - - - - - - - - 12
30 Tularemia - - - - - - - - - - - - 31 Wąglik - - - - - - - - - - - - 32 ogółem - - - - - - - - - - - - 33 Bruceloza nowe zachorowania - - - - - - - - - - - - 34 Nosacizna - - - - - - - - - - - - 35 Różyca - - - - - - - - - - 5 8,9 36 Leptospiroza - - - - - - - - - - - - 37 Pastereloza - - - - - - - - - - - - 38 Choroba kociego pazura - - - - - - - - - - - - 39 Jersinioza pozajelitowa - - - - - - - - - - - - 40 Trąd - - - - - - - - - - - - 41 Mikobakteriozy inne i BNO - - - - - - - - - - - - 42 Listerioza - - - - - - - - - - - - 43 Tężec ogółem - - - - - - - - - - - - 44 noworodków - - - - - - - - - - - - 45 Błonica - - - - - - - - - - - - 46 Nosicielstwo błonicy - - - - - - - - - - - - 47 Krztusiec 1 2,26 - - - - - - - - - - 48 Płonica (szkarlatyna ) 11 24,87 17 25,73 8 1066 23 54,64 4 8,87 19 34 49 ogółem - - - - 1 1,33 - - - - - - 50 zapalenie opon mózgowych - - - - - - - - - - - - 51 Choroba zapalenie mózgu - - - - - - - - - - - - meningoko 52 posocznica kowa - - - - 1 1,33 - - - - - - 53 inna określona i nie określona - - - - - - - - - - - - 54 paciorkowcowa - - - - 1 1,33 - - - - - - 55 enterokokowa - - - - - - - - - - - - Posocznica 56 gronkowcowa 1 2,26 - - 2 2,66 - - - - 1 1,8 57 wyw. przez bakterie Gram ( - ) 1 2,26 2 3,03 2 2,66 - - 1 2,22 - - 58 inna określona i nie określona 3 6,78 - - 4 5,33 - - 1 2,22 1 1,8 59 Promienica - - - - - - - - - - - - 60 Róża ogółem 1 2,26 3 4,54 3 3,99 1 2,38 12 26,62 10 18 61 po porodzie i w połogu - - - - - - - - - - - - 62 Zgorzel gazowa - - - - - - - - - - - - 63 Legioneloza - - - - - - - - - - - - 64 Twardziel - - - - - - - - - - - - 65 Gorączka powrotna - - - - - - - - - - - - 13
66 Borelioza z Lyme 1 2,26 - - 22 29,31 - - 7 15,53 6 10,8 67 Ornitozy (zakażenia Chlamydia psittaci) - - - - - - - - - - - - 68 Jaglica - - - - - - - - - - - - 69 Dur wysypkowy - - - - - - - - - - - - 70 Gorączka Q - - - - - - - - - - - - 71 Gorączka plamista i inne riketsjozy - - - - - - - - - - - - 72 poszcz. postać porażenna ( VAPP) - - - - - - - - - - - - Ostre nagminne porażenie dziecięce 73 wyw. dzikim wirusem - - - - - - - - - - - - 74 wyw.wirusem poch. szczep (cvdpv) - - - - - - - - - - - - 75 inne,nie wykazane powyżej - - - - - - - - - - - - 76 Ostre porażenia wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - 1 7,21 - - - - - - 77 choroba Creutzfeldta - Jakoba ( CJD ) - - - - - - - - - - - - Encefalopatie gąbczaste 78 wariant choroby Creutzfeldta - Jacoba - - - - - - - - - - - - 79 inne i nie określone - - - - - - - - - - - - 80 Podostre stwardniające zapalenie mózgu - - - - - - - - - - - - 81 Wścieklizna - - - - - - - - - - - - 82 Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień 2 4,52 11 16,65 7 9,33 3 7,12 16 35,5 3 5,4 83 przenoszone przez kleszcze - - - - - - - - - - - - 84 Wirusowe opryszczkowe - - - - - - - - - - - - 85 zapalenie inne określone - - - - - - - - - - - - mózgu 86 nie określone - - - - - - - - - - - - 87 w innych chorobach objętych MZ-56 - - - - - - - - - - - - 88 Wirusowe enterowirusowe - - - - - - - - - - - - 89 zapalenie opryszczkowe - - - - - - - - - - - - 90 opon inne określone i nie określone - - - - - - 2 4,75 1 2,22 1 1,8 mózgowych 91 w innych chorobach objętych MZ-56 - - - - - - - - - - - - 92 Gorączka denga ( klasyczna lub krwotoczna ) - - - - - - - - - - - - 93 Wirusowe żółta gorączka - - - - - - - - - - - - 94 gorączki Ebola,Marburg, Lassa, krymsko-kongijska - - - - - - - - - - - - 95 krwotoczne inne określone i nie określone - - - - - - - - - - - - 96 Ospa wietrzna 64 144,73 261 395,07 295 393,09 198 470,4 104 230,72 116 208 97 Ospa prawdziwa - - - - - - - - - - - - 98 Odra - - - - - - - - - - - - 99 Różyczka 11 24,87 36 54,49 7 9,33 17 40,38 12 26,62 97 174 100 Pryszczyca - - - - - - - - - - - - 101 typu A ostre - - - - - - - - - - - - 14
102 Wirusowe typu B - ostre - - 1 1,51 1 1,33 1 2,38 1 2,22 - - 103 zapalenie typu B - przewlekłe - - - - - - - - 2 4,44 1 1,8 104 wątroby typu C - - - - - - - - 4 8,87 1 1,8 105 typu B + C - - - - - - - - - - - - 106 inne i nie określone - - - - - - - - - - 1 1,8 107 Choroba której skutkiem są określone choroby - - - - - - - - - - - - 108 wywołana której skutkiem są inne stany - - - - - - - - - - - - 109 przez HIV nie określona - - - - - - - - - - - - 110 Bezobjawowy stan zakażenia wirusem HIV 1 2,26 - - 3 3,99 - - - - - - 111 Cytomegalia - - 1 1,51 - - - - - - - - 112 Świnka ( nagminne zapalenie przyusznic ) 7 15,83 9 13,62 2 2,66 3 7,12 6 13,31 8 14,3 113 Mononukleoza zakaźna 9 20,35 4 6,05 2 2,66 2 4,75 2 4,44 3 5,4 114 grzybice skóry ( dermatofitozy ) 18 40,7 3 4,54 12 15,99 - - 10 22,18 19 34 115 Grzybice kandydozy 6 13,57 - - 1 1,33 1 2,38 - - - - 116 inne grzybice 5 11,31 1 1,51 1 1,33 - - - - 6 10,8 117 Zimnica ( malaria ) - - - - - - - - - - - - 118 Toksoplazmoza 2 4,52 - - 2 2,66 - - - - - - 119 Pneumocystoza - - - - - - - - - - - - 120 Bąblowica ( echinokokoza ) - - 2 3,03 - - - - - - - - 121 Wągrzyca ( cysticerkoza ) - - - - - - - - - - - - 122 Tasiemczyca wywołana przez T. saginata - - 1 1,51 - - - - - - 2 3,6 123 Inne tasiemczyce, określone i nie określone - - - - - - - - - - - - 124 Włośnica - - - - - - - - - - - - 125 Glistnica - - 2 3,03 - - - - 2 4,44 - - 126 Owsica 24 54,27 16 24,22 49 65,29 22 52,26 14 31,06 28 50,2 127 Inne inwazje nicieniami przewodu pokarmowego - - - - - - - - - - - - 128 Toksokaroza - - 1 1,51 - - - - 1 2,22 - - 129 Wszawica - - - - 2 2,66 - - - - 8 14,3 130 Świerzb 32 72,36 79 119,58 27 35,98 5 11,87 57 126,45 24 43 131 Choroba ogółem - - 1 1,51 1 1,33 1 2,38 5 11,09 - - 132 wywołana przez zapalenie opon i / lub mózgu - - 1 1,51 1 1,33 1 2,38 1 2,22 - - 133 Streptococcus posocznica - - - - - - - - - - - - pneumoniae 134 zapalenie płuc ( inwazyjne ) - - - - - - - - 4 8,87 - - 135 inna określona i nie określona - - - - - - - - - - - - 136 Mycoplasma pneumoniae jako przyczyna chorób 1 2,26 3 4,54 - - - - - - - - 137 Zespół hemolityczno-mocznic. przebiegu zakażenia E.coli - - - - - - - - - - - - 15
138 ogółem - - - - - - - - - - - - 139 Choroba wywołana zapalenie opon i / lub mózgu - - - - - - - - - - - - przez Heamophilus 140 influenzae posocznica - - - - - - - - - - - - 141 typ B zapalenie nagłośni - - - - - - - - - - - - 142 inna określona i nie określona - - - - - - - - - - - - 143 Bakteryjne w innych chorobach objętych MZ-56 1 2,26 - - - - - - - - - - 144 zapalenie opon inne określone - - - - - - - - - - - - mózgowych 145 i / lub mózgu inne, nie określone - - - - 2 2,66 - - - - - - 146 Zapalenie opon mózgowych inne i nie określone - - 1 1,51 2 2,66 - - - - - - 147 Zapalenie mózgu poszczepienne - - - - - - - - - - - - 148 inne i nie określone - - - - - - - - - - - - 149 Grypa ogółem - - - - - - - - - - - - 150 u dzieci w wieku 0-14 lat - - - - - - - - - - - - 151 Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej 338 764,36 542 820,42 149 198,44 22 53,26 488 1082,59 6 10,8 152 Wrodzone ( infekcyjne ) zapalenie płuc 18 3557,3 2 246,00 6 660,07 - - - - - - 153 Wrodzone zespół różyczki wrodzonej - - - - - - - - - - - - 154 choroby zakażenie wirusem cytomegalii - - - - - - - - - - - - 155 wirusowe inne określone i nie określone - - - - - - - - - - - - 156 Posocznica bakteryjna noworodka - - 1 123,00 2 220,02 - - 1 208,33 - - 157 Inne wrodzone toksoplazmoza - - - - - - - - - - - - 158 zakażenia i listerioza - - - - - - - - - - - - choroby 159 pasożytnicze inne określone i nie określone - - - - - - - - - - - - 160 Zatrucia grzybami - - 1 1,51 1 1,33 - - 3 6,65 - - 161 naturalnie toksycznymi jagodami, innymi częściami roślin - - - - - - - - - - - - 162 substancjami rybą, skorupiakiem, innymi produktami morza - - - - - - - - - - - - spożytymi jako 163 pokarm innymi substancjami szkodliwymi jako pokarm - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 164 alfa- i mykotoksynami w produktach spożywczych 165 pestycydami - - - - - - - - 1 2,22 - - 166 lekami i preparatami farmakologicznymi 14 31,66 23 34,81 37 49,3 4 9,5 22 48,81 - - 167 alkoholem 3 6,78 15 22,71 10 13,32 - - 11 24,4 2 3,6 Inne zatrucia 168 in.subst. zazwyczaj nie stosowanymi w celach leczniczych 169 toksyczny efekt kontaktu z jadowitymi zwierzętami 170 - - 3 4,54 5 6,66 1 2,38 5 11,09 - - - - 2 3,03 - - - - - - - - substancjami innymi i nieokreślonymi 1 2,26 - - 1 1,33 - - - - - - 171 Nowo wykryte zakażenia HCV 6 13,57 9 13,62 5 6,66 12 28,50 6 13,31 10 18 16
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w 2007r w poszczególnych gminach powiatu rypińskiego Jednostka chorobowa Liczba zachor. miasto Rypin gmina Rypin gmina Brzuze gmina Skrwilno gmina Wąpielsk gmina Rogowo Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal Liczba zachor. Współ. zapadal 1. Salmonelozy zatrucia pokarmowe 6 36,28 2 26,75 2 37,56 - - 2 48,40 1 21,51 2. Bakteryjne zakażenia jelitowe 28 169,30 14 187,26 8 150,26 8 130,99 6 145,20 10 215,19 3. Bakteryjne zatrucia bakteryjne 1 6,05 - - - - - - 1 24,20 - - 4.. Lamblioza ( giardioza ) 4 24,19 - - 2 37,56 1 13,37 - - - - 5. Wirusowe i inne określ. zakaż. jelit. 13 78,62 5 66,88 6 112,90 4 65,49 2 48,40 2 43,03 6. Biegunki i zapalenia żołądkowo-jelitowe o 28-10 - 4-4 - 4-8 - prawdopodobnie zakaźnym pochodz. u dzieci do lat 2 7. Krztusiec 1 6,05 - - - - - - - - - - 8. Płonica (szkarlatyna ) 6 36,28 2 26,75 - - - - - - 3 64,55 9. Posocznice 2 12,10 1 13,37 1 18,78 - - - - 1 21,51 10. Borelioza z Lyme - - 1 13,37 - - - - - - - - 11. Róża - - - - 1 - - - - - - 12. Ospa wietrzna 14 84,67 22 294,27 10 187,82 7 114,62 - - 11 236,71 13. Różyczka 3 18,14 5 66,88 2 37,56 1 16,37 - - - - 14. Świnka ( nagminne zapalenie przyusznic ) 6 36,28 1 13,37 - - - - - - - - 15. Mononukleoza zakaźna 5 30,24 - - 2 37,56 1 16,37 - - 1 21,51 16. Grzybice 14 84,67 6 80,25 - - 4 65,49 1 24,20 4 86,07 17. Toksoplazmoza - - - - 1 18,78 - - - - 1 21,51 18. Owsica 11 66,52 10 133,76 - - 2 32,74 1 24,20 - - 19. Świerzb 16 96,77 6 80,25 1 18,78 7 114,62 - - 2 43,03 20. Zapalenie płuc o etiologii zakaźnej 126 786,11 57 762,43 57 1051,84 34 540,36 39 943,85 25 516,46 21. Zatrucia lekami i lekami farmakologicznymi 8 48,38 1 13,37 - - 1 16,37 2 48,40 2 43,03 22. Zatrucia alkoholem 3 18,14 - - - - - - - - - - 17
II. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ, PRAKTYK LEKARSKICH I PIELĘGNIARSKICH Na terenie powiatu rypińskiego w roku 2007 bieżącym nadzorem sanitarnym objętych było 26 zakładów opieki zdrowotnej, w tym 11 publicznych i 15 niepublicznych, 29 praktyk lekarskich oraz 1 praktyka pielęgniarki położnej. 1. SZPITAL POWIATOWY W RYPINIE - jest jednostką organizacyjną Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Rypinie. Od kwietnia 2007r w szpitalu rozpoczęto wdrażanie systemu zarządzania jakością zgodnie z normą ISO 9001:2000, placówka przygotowuje się do uzyskania certyfikatu. a) Stan techniczny i funkcjonalny Stan sanitarno-techniczny części szpitala poprawił się, nadal jednak jest on tylko dostateczny. Przeprowadzono remont kapitalny pomieszczeń oddziału wewnętrznego i pododdziału noworodkowego oraz remonty (przede wszystkim malarskie) niektórych pomieszczeń na oddziale położniczym, na bloku operacyjnym, w izbie przyjęć oraz prowadzono inne drobne naprawy bieżące. Szpital wymaga dalszej poprawy stanu sanitarno-technicznego i funkcjonalności. Główne braki to: niedostateczne dostosowanie obiektu dla potrzeb osób niepełnosprawnych, zbyt mała powierzchnia pomieszczeń, krzyżowanie się dróg czystych i brudnych (zwłaszcza w obrębie bloku operacyjnego i ciągów komunikacyjnych), brak centralnej sterylizatorni, brak pomieszczenia do mycia i dezynfekcji wyposażenia, brak lub niedostateczna wentylacja mechaniczna i grawitacyjna (m.in. w pomieszczeniach bloku operacyjnego), brak odpowiedniego wykończenia ścian na całej wysokości w pomieszczeniach o podwyższonej aseptyce lub wymagających dezynfekcji, brak pokoi jednoosobowych z węzłem sanitarnym, niedostateczna ilość śluz fartuchowo-umywalkowych lub brak ich właściwego wyposażenia, brak właściwego wyposażenia brudowników, pomieszczeń porządkowych, brak zamykanych wózków do transportu brudnej bielizny i odpadów medycznych, brak dostatecznej ilości pomieszczeń socjalno-higienicznych dla pracowników. W 2007r SPZOZ w Rypinie opracował program dostosowawczy szpitala, w którym w terminie do 31.12.2012r. przewidywana jest rozbudowa szpitala poprzez dobudowę skrzydła, remonty i modernizacje przystosowawcze oddziałów oraz zmiana funkcji pomieszczeń w istniejącym budynku. Wyposażenie szpitala w sprzęt medyczny szczególnie jednorazowego użytku do obsługi chorych, materiały opatrunkowe, bieliznę szpitalną, także w środki myjące i dezynfekujące było wystarczające. W roku 2007 w szpitalu nie odnotowano uchybień w utrzymaniu czystości bieżącej. Wdrożona w szpitalu procedura sprzątania była przestrzegana. Od października 2007r w szpitalu funkcjonuje plan higieny, w którym ustalono jednolite zasady sprzątania w szpitalu. W celu oceny skuteczności wentylacji instalacja mechaniczna w salach operacyjnych kontrolowana jest na zlecenie szpitala przez specjalistyczne Przedsiębiorstwo Wielobranżowe TEDIMEX w Toruniu. Poza tym zainstalowana jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna w pomieszczeniach zakładu pielęgnacyjnoopiekuńczego ze względu na nieodpowiednią wysokość pomieszczeń. b) Zaopatrzenie w wodę Szpital zaopatrywany jest w wodę z własnego wodociągu lokalnego. Jakość wody nie budziła zastrzeżeń pod względem bakteriologicznym. Skład fizykochemiczny odbiegał jednak od wymagań. Stwierdzono przekroczenia związków manganu. 18
Awaryjne źródło wody to wodociąg publiczny, z wodą dopuszczoną warunkowo do użytkowania ze względu na niezgodną z wymaganiami barwę. c) Gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów, w tym medycznych Gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów było prawidłowe. Postępowano z odpadami zgodnie z wydanym przez Starostę Rypińskiego pozwoleniem na wytwarzanie odpadów oraz z funkcjonującymi w szpitalu procedurami. Po ukazaniu się rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 sierpnia 2007r w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi opracowano nową procedurę postępowania z odpadami. Odpady były segregowane w miejscach wytwarzania. Odpady medyczne zakaźne o kodach 180102 i 180103 gromadzono oddzielnie. Odpady były odbierane i transportowane przez firmy specjalistyczne, głównie REFLEX Łódź, które dostarczały je do utylizacji poprzez spalanie do TPO Spółka z o.o. w Łodzi. Ogółem w 2007r w obiektach SPZOZ w Rypinie, w tym głównie w szpitalu wytworzono 9,150 Mg odpadów o kodzie 180103 i 0,293 Mg odpadów o kodzie 180102. Wytwarzane na terenie szpitala odpady specjalne (tj. zużyte materiały fotograficzne i odczynniki chemiczne, odpady zawierające rtęć oraz przeterminowane leki) odbierane były przez podmioty posiadające stosowne zezwolenia - Spółdzielnia Pracy AGRO FILM W-wa Zakład nr 14 w Mławie, PU MARPOL Cetki 5 gm. Rypin. Odpady komunalne były segregowane na oddziałach i systematycznie wywożone przez PK KOMES w Rypinie na lokalne składowisko odpadów lub do punktów skupu surowców wtórnych. Ścieki odprowadzane były do kanalizacji miejskiej i dalej do miejskiej oczyszczalni ścieków. d) Postępowanie z bielizną. Podobnie jak w roku 2006 Szpital Powiatowy w Rypinie zlecił transport bielizny szpitalnej i usługi pralnicze firmie zewnętrznej tj. PHU HOLLYWOOD w Sierpcu ul. Bojanowska 2a S.C. Renaty i Adama Konieczkowskich, która posiada pozytywną opinię sanitarną wydaną przez PPIS w Sierpcu. W Szpitalu wdrożone są prawidłowe procedury postępowania z bielizną brudną i czystą oraz z odzieżą ochronną. W użyciu była również bielizna jednorazowego użytku (fartuchy, podkłady, prześcieradła), najwięcej na bloku operacyjnym i w sali opatrunkowej. e) Prosektorium Od 2006r szpital nie posiada prosektorium. Miejsce przechowywania i wydawania zwłok znajduje się w budynku przyszpitalnym, nie jest dzierżawione. Składa się z chłodni na 6 miejsc, miejsca przygotowania zwłok, pomieszczenia ceremonii pogrzebowych i wydawania zwłok, kancelarii, wc. Istnieją oddzielne wejścia dla przywożonych zwłok i do wydawania zwłok. Zwłoki przewożone są komunikacją zewnętrzną na wózkach z zamkniętą przestrzenią ładunkową. f) Ocena procesów dezynfekcji i sterylizacji W szpitalu stosowane są procedury postępowania zapewniające ochronę przed zakażeniami zakładowymi tj. procedura higienicznego i chirurgicznego mycia rąk, procedura przygotowania roztworu użytkowego preparatu dezynfekcyjnego, dezynfekcji narzędzi zabiegowych i sprzętu medycznego, dezynfekcji powierzchni skażonej, postępowania po ekspozycji zawodowej z bielizną ochronną pracownika, postępowania z bielizną szpitalną, postępowania z odpadami medycznymi, procedury stanowiskowe 19
związane z wykonywaniem zabiegów medycznych z przerwaniem ciągłości tkanek, procedury sterylizacyjne. Sterylizacja W szpitalu funkcjonuje przy bloku operacyjnym punkt centralnej sterylizacji. Jest to pomieszczenie wyposażone w 2 autoklawy parowe. W II półroczu 2007r. 1 sterylizator parowy wyłączono z użycia ( w związku z częstymi awariami). W autoklawach sterylizacji poddawane są narzędzia, metalowe szpatułki, akcesoria endoskopowe, osłonki foliowe do endoskopów, pieluszki dla noworodków, materiał opatrunkowy i operacyjny. Dwa oddziały szpitalne ( noworodkowy i dziecięcy ) oraz apteka szpitalna wyposażone są nadal w sterylizatory na suche, gorące powietrze. W urządzeniach tych sterylizowane są opakowania szklane. W I półroczu 2007r. wycofano z użycia 2 sterylizatory na suche, gorące powietrze z oddziału wewnętrznego oraz z bloku operacyjnego. Na bieżąco prowadzona jest kontrola wewnętrzna urządzeń do sterylizacji przy użyciu wskaźników chemicznych tj. rurki Brownea (każdy cykl w przypadku sterylizatorów na suche, gorące powietrze) i testy zintegrowane (każdy pakiet w przypadku autoklawów parowych). Od II półrocza systematycznie prowadzona jest wewnętrzna kontrola biologiczna procesów sterylizacji. Posiewy sporotestów wykonuje N ZOZ Laboratorium w Żurominie. W czasie przeprowadzonych w II półroczu 2007r. zewnętrznych kontroli funkcji autoklawów otrzymano wyniki niekwestionowane. Dezynfekcja Do dezynfekcji stosuje się prawidłowo dobrane i przygotowywane środki dezynfekcyjne. Dezynfekcja narzędzi odbywa się na oddziałach i w gabinetach zabiegowych. Pracownia endoskopowa wyposażona jest w myjnię automatyczną. Skuteczność mycia kontrolowana jest wskaźnikami testowymi. Do dezynfekcji powietrza i powierzchni stosuje się również lampy bakteriobójcze (sufitowe, ścienne lub przenośne ), których praca jest rejestrowana. g) ocena bloku żywienia Blok żywienia składa się z kuchni głównej i 6-ciu kuchni oddziałowych oraz kuchni mlecznej. W oparciu o arkusz zgodności stanu sanitarnego kuchenki oddziałowe oceniono jako niezgodne z powodu mycia i dezynfekcji naczyń stołowych razem z transportowymi. Poza tym w czasie kontroli stwierdzano nieprawidłową funkcjonalność pomieszczeń; brak umywalek do mycia rąk w kuchniach oddziałowych; wc nieprawidłowe (brak przedsionka izolacyjnego); brudne ściany, sufity w pomieszczeniach bloku żywieniowego; brak w pełni wdrożonego systemu HACCP. Kuchnia mleczna funkcjonuje na oddziale dziecięcym - oceniona jako zgodna z arkuszem zgodności stanu sanitarnego. Składa się z dwóch pomieszczeń: części brudnej i części czystej. W części brudnej są myte i sterylizowane butelki (sterylizator nieprzelotowy). Smoczki po umyciu sterylizowane są w punkcie centralnej sterylizacji. W części czystej przygotowywane są mieszanki dla niemowląt bezpośrednio przed spożyciem na zlecenie lekarza, z gotowych preparatów dietetycznych W części czystej przygotowuje się również zupy na bazie surowców oczyszczonych w przygotowalni wstępnej kuchni głównej. 20
2. ZAKŁADY LECZNICTWA AMBULATORYJNEGO W 2007r funkcjonowały na terenie powiatu rypińskiego następujące zakłady: - 19 przychodni, ośrodków, poradni publicznych i niepublicznych, - 1 medyczne laboratorium diagnostyczne, - 5 innych zakładów opieki zdrowotnej tj. punkt krwiodawstwa, oddział pomocy doraźnej, 3 gabinety stomatologiczne w szkołach. W 2 obiektach niepublicznych wynajmowano pomieszczenia na prowadzenie prywatnych praktyk lekarskich, a w 6 obiektach na działalność innych zakładów opieki zdrowotnej. Część zakładów opieki zdrowotnej spełnia wszystkie obowiązujące wymagania sanitarno-techniczne. 15 placówek medycznych ma zaopiniowane programy dostosowawcze, w których zaplanowano sposób i terminy usunięcia występujących w nich nieprawidłowości. Najczęstsze nieprawidłowości to: niedostosowanie obiektów dla osób niepełnosprawnych, brak pomieszczeń porządkowych, brak baterii uruchamianych bez kontaktu z dłonią w gabinetach zabiegowych, brak instalacji cieplej wody w sanitariatach, nieprawidłowe wykończenie ścian, niedostateczne zaplecze socjalne Część zakładów ma zostać przeniesiona do nowo wybudowanych lub zaadoptowanych budynków; projekty budowlane zostały zaopiniowane przez PPIS w Rypinie pod względem sanitarno-higienicznym. W 2007r poprawił się stan sanitarno-techniczny 5 obiektów tj. : - Wiejskiego Ośrodka Zdrowia w Sadłowie, gmina Rypin wchodzącego w skład SP ZOZ w Rypinie ocenianego w latach poprzednich jako zły. W trakcie roku przeprowadzano (zgodnie z programem dostosowawczym) remont generalny i modernizację obiektu, co wpłynęło na radykalną poprawę stanu sanitarnotechnicznego, - Poradni Ginekologiczno-Położniczej w Ostrowitem 8, gm. Brzuze, wchodzącej w skład SP ZOZ w Rypinie, w której wykonano remont malarski, - 3 niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej ( w Ostrowitem 8, gm. Brzuze, w Skrwilnie, ul. Kasztanowa 2, gm. Skrwilno, w Rogowie 32, gm. Rogowo )gdzie prowadzono prace modernizacyjne wynikające z programów dostosowawczych oraz bieżące prace remontowe, uzupełniano wyposażenie. W dalszym ciągu negatywną ocenę stanu sanitarno-technicznego otrzymała Przychodnia Rejonowa w Rypinie, wchodząca w skład SPZOZ w Rypinie, ze względu na niewłaściwy stan techniczny ścian, sufitów, podłóg w części pomieszczeń, co utrudnia mycie i dezynfekcję powierzchni. Przychodnia wymaga wielu remontów modernizacyjnych - planowane jest przeniesienie przychodni do innego budynku. W 2007r jako dobre pod względem bieżącego stanu sanitarno-technicznego oceniono następujące obiekty: Przychodnia lekarska w Rypinie ul. Lissowskiego 16 (NZOZ Dormed s.c.); Poradnia alergologiczna w Rypinie ul. Lissowskiego 16 ( NZOZ GOZ Wąpielsk); Poradnie stomatologiczne - Rypin, ul. Wodna 1, Ostrowite 5/2a gm. Brzuze ( NZOZ Dentos ), Skrwilno ul. Kasztanowa 2 ( NZOZ Dental Ko Skrwilno ); Poradnia ginekologiczno-położnicza w Ostrowitem 8, gm. Brzuze (SP ZOZ Rypin), 3 gabinety stomatologiczne w szkołach w Rypinie i medyczne laboratorium diagnostyczne w Rypinie. Stan sanitarno-porządkowy w tej grupie obiektów nie budził zastrzeżeń. W obiektach SPZOZ w Rypinie od października 2007r funkcjonuje plan higieny, w którym ustalono jednolite zasady sprzątania w jednostkach organizacyjnych lecznictwa otwartego, również wdrożone są procedury utrzymania czystości. Wszystkie zakłady korzystały z wody z wodociągów publicznych. Obiekty zlokalizowane w Rypinie zaopatrywał wodociąg publiczny, z wodą dopuszczoną warunkowo do użytkowania (przekroczenia dopuszczalnej barwy). 21
Przychodnia i poradnia stomatologiczna w Skrwilnie korzystały z wody z wodociągu publicznego w Skrwilnie dopuszczonej warunkowo do użytkowania ze względu na niespełnienie wymagań mikrobiologicznych (stwierdzono ponadnormatywną ogólną liczbę bakterii w 22 0 C po 72 h w 1 ml wody) oraz przekroczenie dopuszczalnej zawartości manganu, żelaza i dopuszczalnej wartości barwy i mętności. PPIS w Rypinie wprowadził obowiązek prowadzenia ciągłej dezynfekcji wody dostarczanej odbiorcom. Jakość wody z pozostałych wodociągów dobra. Wszystkie obiekty wdrożyły procedury postępowania z odpadami komunalnymi i odpadami medycznymi niebezpiecznymi. W części obiektów po wejściu w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 sierpnia 2007r w sprawie szczegółowego postępowania z odpadami medycznymi stwierdzono, że postępowanie z odpadami medycznymi nie odpowiada niektórym wymaganiom w/w rozporządzenia. W kilku obiektach usunięto już uchybienia. Wszystkie odpady gromadzone były w sposób selektywny, segregowane w miejscu ich powstawania. Odpady medyczne zakaźne przekazywano do dalszego zagospodarowanie innym uprawnionym posiadaczom odpadów za pośrednictwem specjalistycznych firm transportowych. W części obiektów stosowano wyłącznie bieliznę szpitalną jednorazowego użytku, w części bieliznę jednorazowego i wielorazowego użytku. Bielizna wielorazowego użytku była prana w pralniach zewnętrznych, najczęściej w pralni bielizny szpitalnej w Sierpcu, należącej do PHU HOLLYWOOD w Sierpcu S.C. Renaty i Adama Konieczkowskich, a w 1 niepublicznym ośrodku we własnej pralni, wyposażonej w pralkę automatyczną. Gromadzenie bielizny brudnej i czystej było na ogół prawidłowe, w wydzielonych miejscach. Zapas bielizny był wystarczający. W części niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej odzież ochronna wielorazowego użytku prana była we własnym zakresie, w pralkach domowych, prana oddzielnie i poddawana procesom dezynfekcji. Wszystkie placówki posiadają opracowane procedury: higienicznego mycia rąk, dezynfekcji narzędzi i powierzchni, postępowania w przypadku zanieczyszczenia powierzchni materiałem biologicznym, procedury dotyczące sterylizacji, procedury stanowiskowe wykonywania zabiegów medycznych związanych z przerwaniem ciągłości tkanek. Preparaty do dezynfekcji narzędzi oraz powierzchni są odpowiednio dobrane i stosowane zgodnie z zaleceniami producenta. Do dezynfekcji powietrza i powierzchni stosuje się również lampy bakteriobójcze (sufitowe, ścienne lub przenośne). Dwie poradnie stomatologiczne w I półroczu 2007r. korzystały jeszcze z wyjaławiaczy na suche, gorące powietrze. W II półroczu wykonywano sterylizację narzędzi wyłącznie parą wodną. Placówki w zakresie autoklawowania w większości korzystają z usług SPZOZ w Rypinie. Procesy sterylizacji prowadzone są we własnym zakresie tylko w 4 obiektach. Większość świadczeniodawców korzysta ze sprzętu jednorazowego użytku. Wszystkie skontrolowane placówki posiadały prawidłową dokumentację skuteczności procesu sterylizacji. Przeprowadzone zewnętrzne kontrole autoklawów potwierdziły skuteczność prowadzonych procesów sterylizacji. 3. PRAKTYKI LEKARSKIE I PIELĘGNIARSKIE W 2007r skontrolowano następujące praktyki medyczne zlokalizowane w Rypinie: - 1 indywidualna praktyka lekarska, - 20 indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, - 5 indywidualnych praktyk lekarzy dentystów, - 3 indywidualne specjalistyczne praktyki lekarzy dentystów, - 1 indywidualna praktyka pielęgniarki położnej. Część praktyk funkcjonowała w tych samych pomieszczeniach, w różnych terminach. Bieżący stan sanitarno-techniczny w pomieszczeniach praktyk lekarskich i praktyki pielęgniarskiej nie budził zastrzeżeń. Część praktyk musi dostosować warunki do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 marca 2000r, na które udzielono 22
tymczasowych odstępstw. Są to 2 praktyki ginekologiczne i 1 urologiczna (nie mają kabin higieny osobistej) oraz 1 praktyka w zakresie chorób wewnętrznych (pomieszczeniu o zbyt małej powierzchni) i 2 stomatologiczne (nie mają wydzielonych umywalek). Większość praktyk posiadało pisemne procedury sprzątania. Obiekty zaopatrywał w wodę wodociąg publiczny w Rypinie, z wodą dopuszczoną warunkowo do użytkowania ze względu na przekroczenia dopuszczalnej barwy. Gospodarka odpadami komunalnymi we wszystkich obiektach była prawidłowa. Niebezpieczne odpady medyczne powstawały w 19 praktykach lekarskich i w 1 pielęgniarskiej. Gromadzenie odpadów medycznych zakaźnych na stanowiskach pracy było prawidłowe. Wytworzone w praktykach odpady są przekazywane do dalszego gospodarowania (bezpośrednio lub za pośrednictwem innych praktyk) innym uprawnionym posiadaczom odpadów za pośrednictwem specjalistycznych firm transportowych. Nieczystości płynne ze wszystkich gabinetów odprowadzane były miejskim kolektorem ściekowym do oczyszczalni ścieków w Rypinie. W większości gabinetów używano bielizny jednorazowej (podkłady, prześcieradła), stosowano odzież ochronną wielorazowego i jednorazowego użytku. Bieliznę i odzież we wszystkich placówkach prano w zakresie własnym. W trakcie przeprowadzonych kontroli sanitarnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie dezynfekcji i sterylizacji. W każdym skontrolowanym gabinecie były opracowane i stosowane procedury sanitarne. Do dezynfekcji narzędzi i powierzchni płyny dezynfekcyjne dobrane są odpowiednio. W 4 gabinetach mycie sprzętu odbywa się z zastosowaniem myjek ultradźwiękowych. Gabinety wyposażone są w lampy bakteriobójcze. Proces sterylizacji dotyczył wyłącznie gabinetów stomatologicznych, gabinety ginekologiczne korzystają ze sterylnych jednorazowego użytku narzędzi, sprzętu i materiału medycznego. Narzędzia i sprzęt medyczny z gabinetów stomatologicznych poddawany jest autoklawowaniu. Tylko 4 gabinety są wyposażone w autoklawy parowe. Dwaj lekarze narzędzia stomatologiczne i materiały opatrunkowe sterylizują w prywatnych autoklawach zlokalizowanych poza gabinetami. W 1 przypadku sterylizacja narzędzi i sprzętu medycznego odbywa się w autoklawach parowych punktu centralnego sterylizowania przy bloku operacyjnym szpitala. W czasie przeprowadzonych kontroli uzyskano prawidłowe wyniki funkcji sterylizacji. 23
III. OCENA ZAOPATRZENIA I JAKOŚCI WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI W 2007 roku na terenie powiatu rypińskiego skontrolowano wszystkie urządzenia wodociągowe zaopatrujące ludność w wodę do spożycia. Woda przeznaczona do spożycia jest uzyskiwana z ujęć wody podziemnej i dostarczana konsumentom po odpowiednim uzdatnieniu. Do końca marca 2007r jakość wody oceniano wg wymagań zawartych w Dyrektywie Rady Unii Europejskiej 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998r w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a następnie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Nr 61, poz. 417). I. Informacje ogólne Wykaz wodociągów i dane o wielkości produkcji wody i o liczbie ludności zaopatrywanej w wodę przedstawiono w poniższej tabeli: WODOCIĄG Rypin NAZWA WŁAŚCICIELA WODOCIĄGU Przedsiębiorst wo Komunalne Komes Spółka z o.o. LICZBA LUDNOŚCI KORZYSTAJĄCEJ Z WODOCIĄGU ADRES WŁASCICIELA WODOCIĄGU 16200 87-500 Rypin ul. Elizy Orzeszkowej 4 PRODUKCJA WODY m 3 /dobę 2587 Półwiesk Pomocnicze Gospodarstwo Komunalne przy Urzędzie Gminy 4170 87-337 Wąpielsk Wąpielsk 20 b 591 Skrwilno Zakład Gospodarki 2400 87-510 Skrwilno ul. Rypińska 7 138 Okalewo Komunalnej przy Urzędzie Gminy Skrwilno 2950 87-510 Skrwilno ul. Rypińska 7 419 Sadłowo 1500 87-500 Rypin ul. Lipnowska 4 201 Borzymie Urząd Gminy 1950 87-500 Rypin ul. Lipnowska 4 311 Starorypin w Rypinie 1100 87-500 Rypin ul. Lipnowska 4 293 Kowalki Rogowo Nadróż Sosnowo Urząd Gminy w Rogowie 1550 87-500 Rypin ul. Lipnowska 4 262 2250 87-515 Rogowo Rogowo 51 247 1530 87-515 Rogowo Rogowo 51 220 1060 87-515 Rogowo Rogowo 51 100 Ugoszcz 3200 87-517 Brzuze Brzuze 62 295 Ostrowite Urząd Gminy w Brzuzem 1000 87-517 Brzuze Brzuze 62 117 Trąbin 1000 87-517 Brzuze Brzuze 62 151 24