Każdy nowy sezon przynosi ze sobą zmiany w przepisach technicznych. W tym roku zespoły stanęły przed szczególnie dużą ilością nowych regulacji. W oparciu o konkretne przepisy sportowe i techniczne, przybliżamy ich istotę. Przepisy techniczne Art.5( dotyczy silników), Przepisy Sportowe Art. 28.5: Tylko silniki, które zostały homologowane przez FIA zgodnie z Załącznikiem 6, mogą zostać użyte podczas zawodów w mistrzostwach 2008-2012. Podobnie jak w 2007, w tym roku tylko homologowane silniki mogą zostać użyte w mistrzostwach. Jednak w tym sezonie granice homologacji zostały poszerzone i obejmują wszystkie elementy zawarte w artykułach 5.4 i 5.17. Art. 5.4: Waga i środek ciężkości: 5.4.1 Całkowita waga silnika musi wynosić minimum 95 kg. 5.4.2 Środek ciężkości silnika nie może leżeć niżej, niż 165mm ponad planem referencyjnym. 5.4.3. Wzdłużna i boczna pozycja środka ciężkości silnika musi zawierać się w strefie geometrycznego centrum silnika, +/- 50mm. Uważa się, że geometryczne centrum silnika w znaczeniu bocznym leży w środku wału korbowego i w punkcie pomiędzy środkami przednich i najbardziej wysuniętych w tył średnic cylindra branych pod uwagę wzdłużnie. 5.4.4 W zgodzie z artykułami 5.4.1, 5.4.2, 5.4.3 i Załącznikiem 6 do Przepisów Sportowych F1 2008, homologacja silnika obejmie system wlotowy, włączając filtr powietrza, szyny paliwowe i wtryski, cewki zapłonowe, zamontowane na silniku czujniki i okablowanie, alternator, pompy chłodzące i pompy paliwa. 5.4.5 W zgodzie z artykułem 5.4, do silnika nie zalicza się: - sprzęgło i system aktywacji sprzęgła, - koło zamachowe, - elektroniczne jednostki kontrolne lub jakiekolwiek związane z nimi akcesoria zawierające programowalne półprzewodniki; - regulator alternatora, - płyny, - kolektory wylotowe, - osłony cieplne, - pobór paliwa, kanały spływu oleju lub jakiekolwiek system połączony z nimi, - sworznie używane do mocowania silnika do podwozia lub skrzyni biegów, - akumulatory systemu wodnego, - wymienniki ciepła, - system hydrauliczny (np. pompy, akumulatory, kolektory, serwomechanizmy zaworów, solenoidy) wyłączając serwomechanizm zaworów i urządzenia uruchamiające dla kontroli przepustnicy, - pompy paliwa ani żaden komponent nie zamontowany na silniku, - żadne urządzenia pomocnicze związane z systemem powietrznym zaworów silnika, tj. węże gumowe, regulatory, zbiorniki lub kompresory, Co więcej, jakiekolwiek części, które nie są zwykle częścią silnika nie będą liczone podczas mierzenia jego wagi. Przykładowe, ale nie zamknięte wyliczenie: - okablowanie, które ma tylko częściowy związek z urządzeniami uruchamiającymi silnik lub 1 / 6
czujnikami, - kielichowa obudowa zaprojektowana jako integralna z obudową wału korbowego, - górne mocowania silnika zaprojektowane wyżej niż to konieczne, ze zintegrowanymi usztywnieniami lub rozpórkami ( ) - balast. Jest dozwolony na silniku (odpowiednio do wymagań art. 4.2), ale każde przekroczenie o 2 kg, będzie usuwane z silnika przed zmierzeniem jego wagi lub środka ciężkości. Art. 5.17 Wymiana części silnika Części ujęte w listach A i B poniżej mogą być wymieniane bez nakładania kary z art. 28.4. Jeśli wymiana jakiejś z tych części wymaga złamania plomby, musi to być zrobione pod nadzorem FIA. Części w liście B mogą być wymieniane tylko na identyczne, homologowane części zgodnie z Załącznikiem 6 do Przepisów Sportowych F1 2008. Lista A - Sprzęgło - Koszyk sprzęgła - Pompy hydrauliczne - Części elektroniki silnika (ECU, moduły zasilania, moduły kontrolne) - Filtry paliwa, - Pompy paliwa - Filtry oleju - Systemy paliwowe - Wiązki hydrauliczne, regulatory, pompy i rury wprawiające w ruch zawory - Systemy wydechowe, - Podpory i wsporniki odnoszące się do urządzeń wymienionych powyżej - Śruby, nakrętki, kołki lub podkładki odnoszące się do urządzeń wymienionych powyżej - Kable, rurki lub węże gumowe odnoszące się do urządzeń wymienionych powyżej - Uszczelki olejowe lub powietrzne odnoszące się do urządzeń wymienionych powyżej - Świece zapłonowe Lista B - System przepustnicy ( ) - System paliwowy aż do głowicy cylindra ( ) - Cewki zapłonowe - System wtrysku - Alternatory - Pompy czyszczące oleju - Pompy pomocnicze oleju - Rozdzielniki oleju i powietrza - Pompy wodne - Elektryczne i elektroniczne czujniki Poszerzenie granic homologacji wygląda na logiczny krok naprzód w stosunku do roku 2007. homologowanie silników ma chronić zespoły przed inwestowaniem dużych pieniędzy w dziedziny, z których są małe zyski, takie jak rozwój pomp paliwowych. Znaczną nowością jest 2 / 6
bezkarna pierwsza wymiana silnika. Nie może jednak być ona stosowana, jako swego rodzaju as w rękawie, gdyż wymiana musi być wynikiem autentycznej usterki technicznej. W przeszłości zespoły starały się obchodzić przepisy, ściągając bolidy do boksów przed końcem wyścigu, co pozwalało im korzystać z nowych jednostek w następnych zawodach. Dzięki tegorocznym regulacjom, praktyki te zostały ukrócone. Przepisy techniczne, Art. 8.2 Art. 8.2.1 Wszystkie komponenty silnika i skrzyni biegów, łącznie ze sprzęgłem, dyferencjałem i wszystkimi związanymi z nimi urządzeniami muszą być kontrolowane przez Elektroniczną Jednostkę Kontrolną (ECU), która została wyprodukowana przez wyznaczonego przez FIA dostawcę w specyfikacji określonej przez FIA. ECU może być używany tylko z oprogramowaniem zaaprobowanym przez FIA i może być połączony z systemem kontrolnym, czujnikami i urządzeniami w sposób określony przez FIA. Wprowadzenie standardowego systemu ECU oznacza dużą zmianę dla zespołów, które przedtem używały innych, często własnej produkcji modułów. Najważniejszą właściwością nowej elektroniki jest, to iż jest ona o ok. połowę słabsza niż wychodząca z użycia. Składa się z 6-ciu części. Waga urządzenia wzrosła o ok. 35% w porównaniu do poprzednika. Jego wprowadzenie powoduje zniknięcie systemów kontrolnych, które do tej pory wykonywały za kierowcę sporo pracy. Teraz najlepsi na świecie zmierzą się z brakiem kontroli trakcji i systemu hamowania silnikiem. Szacuje się, że utrata tych systemów kosztowała zespoły ok. 0.4 sek na dystansie jednego okrążenia. Coraz częściej pojawiają się jednak głosy, że oprogramowanie może być zmienione w ten sposób, że będzie odgrywało rolę np. kontroli trakcji, która jest oficjalnie zabroniona. Przepisy techniczne art. 13.1.1 Odnosi się do zmian w szablonie budowy kokpitu. Zapewniają one większą ochronę głowy w porównaniu do roku 2007. Górna krawędź osłony jest teraz o 20mm wyższa i długa na 270mm. Z powodu podwyższenia sekcji najbliżej głowy kierowcy, zespoły stanęły przed rozważaniami na temat umiejscowienia lusterek wstecznych tak, by zapewnić jak największą widoczność. Niewątpliwie największą zaletą tego rozwiązania jest poprawa bezpieczeństwa kierowcy. Przepisy techniczne, Art. 15.1 Art. dotyczy zmian w zakresie dozwolonych materiałów używanych w bolidzie. FIA przez redukowanie dozwolonych materiałów chce ciąć koszty. Z listy zniknęły najdroższe i najbardziej egzotyczne z nich. Przepisy techniczne, Art. 19.4.5 19.4.5 Co najmniej 5.75% paliwa muszą stanowić utleniacze pochodzące ze źródeł biologicznych. Procent, w jakim każdy element musi pochodzić ze źródła biologicznego, jest 3 / 6
obliczany ma podstawie względnej proporcji wagi molekularnej materiału pochodzenia biologicznego. FIA reguluje rodzaj paliwa używanego w F1 już od 1993 roku. Wprowadzenie normy udziału czynników pochodzenia biologicznego odpowiada normom Unijnym dla samochodów osobowych na rok 2010. Przepisy sportowe, art. 22.1 22.1 a)za testy uważa się każdy czas spędzony na torze przez każdego z uczestników mistrzostw za wyjątkiem: i) imprez promocyjnych lub demonstracyjnych, przeprowadzanych przy użyciu opon przeznaczonych specjalnie dla tego celu przez wyznaczonego dostawcę, ii) treningów młodych kierowców, którzy nie uczestniczyli w żadnych z zawodów serii F1 World Championship w przeciągu 24 miesięcy, ani nie testowali bolidu F1 więcej niż 4 dni w przeciągu tychże 24 miesięcy Zwolnienie młodych kierowców od dorocznego limitu testowego usuwa jedną z barier dla nowicjuszy. Trudności z posadami dla tych kierowców były na porządku dziennym w poprzednich latach. Renault zdążyło już skorzystać z tej klauzuli, kiedy za kierownicą zasiadł Alvaro Parente w nagrodę za zwycięstwo w 2007 World Series by Renault. Zespoły mają limit 350 km podczas dni oceniania młodych talentów. Przepisy sportowe, Art. 28.1 28.1 Każdy z uczestników może mieć nie więcej niż dwa samochody dostępne do użycia w każdym czasie zawodów. Każda częściowo złożona komora przetrwania będzie w tym kontekście uznana za samochód, jeśli jest wyposażona w silnik, jakiekolwiek przednie zawieszenie, karoserię, chłodnice, miski olejowe lub wymienniki ciepła. Ten przepis powoduje, że znikną tzw. T-cary bolidy zapasowe. Biorąc pod uwagę politykę cięcia kosztów, jest to logiczny krok. Dla zespołów będzie to mniejsze obciążenie logistyczne. Dla kierowców oznaczać to będzie konieczność rozważnej jazdy przez cały weekend Grand Prix. Przepisy sportowe, art. 28.6 28.6 a) Każdy kierowca może użyć nie więcej niż jednej skrzyni biegów podczas czterech z rzędu zawodów, w których uczestniczy jego zespół. Jeśli kierowca będzie musiał skorzystać z zapasowej skrzyni biegów, zostanie cofnięty o pięć miejsc na starcie do tych zawodów za każdym razem, gdy jest używana dodatkowa skrzynia biegów. Aż do momentu, gdy kierowca nie ukończy wyścigu, skrzynia zamontowana w samochodzie pod koniec zawodów, musi pozostać w nim przez trzy kolejne zawody. Każdy kierowca, który nie ukończył wyścigu na 4 / 6
pierwszych, drugich lub trzecich z czterech zawodów z powodów będących poza kontrolą zespołu lub kierowcy, może rozpocząć kolejne zawody z inną skrzynią biegów bez nakładania kary. ( ) d) Na drugich, trzecich i czwartych zawodach plomby mogą zostać jeden raz naruszone pod nadzorem i w każdym czasie poprzedzającym rozpoczęcie sesji kwalifikacyjnej, jedynie w celu zmiany przełożeń i pierścieni ( z wyłączeniem ostatnich biegów lub redukcji biegów). Przełożenia i pierścienie (z wyłączeniem ostatnich biegów lub redukcji biegów) mogą także być pod nadzorem zmieniane na inne o identycznej specyfikacji w każdym czasie podczas zawodów pod warunkiem, że delegat techniczny FIA będzie usatysfakcjonowany, jest ewidentne uszkodzenie fizyczne części oraz, że takie zmiany nie są przeprowadzane na metodycznie. Po wprowadzeniu w 2004 roku długodystansowych silników, zdecydowano się też wprowadzić to ograniczenie do skrzyń biegów. Każda z nich musi wytrzymać dystans trzech zawodów, a więc sobotę i niedzielę weekendu GP. Dla zespołów wyzwaniem stało się wydłużenie żywotności skrzyni biegów bez szkody dla powszechnego już w użyciu mechanizmu szybkiej zmiany biegów. Można nadal zmieniać przełożenia jednokrotnie podczas weekendu. Ma to pomóc dopasować je do specyfiki danego toru. Przepisy sportowe, art. 29.1 29.1 ( ) b)nie można dodawać, ani usuwać paliwa z jakiegokolwiek bolidu dopuszczonego do Q3 od początku Q3 do startu wyścigu. Zakaz dopełniania baków przed końcem kwalifikacji i przed wyścigiem sprawia, że przebieg sesji kwalifikacyjnej zbliża się do zasad roku 2003, gdzie wprowadzono pojedyncze okrążenie kwalifikacyjne z ilością paliwa na wyścig. Obecne zmiany naturalnie sprawią, że zespoły będą zaczynały wyścig z mniejszymi ilościami paliwa, co zmusi kierowców do szybszych wizyt w boksach. Przepisy sportowe, art. 33 33) Sesja kwalifikacyjna 33.1 Sesja kwalifikacyjna będzie miała miejsce przed wyścigiem od godz. 14.00 do 15.00. Sesja będzie przebiegała następująco: a) od 14.00 do 14.20 (Q1) wszystkie bolidy będą mogły pojawić się na torze a po zakończeniu tego etapu 7 najwolniejszych bolidów nie będzie mogło uczestniczyć w pozostałych częściach sesji kwalifikacyjnej. Czasy okrążeń uzyskane przez 17 pozostałe samochody zostaną skasowane. b) Od 14.27 do 14.42 (Q2) 17 pozostałych samochodów będzie mogło się pojawić na torze a pod koniec tej części kwalifikacji 7 najwolniejszych bolidów nie będzie mogło uczestniczyć w dalszej części sesji kwalifikacyjnej. Czasy uzyskane przez 10 pozostałe samochody zostaną skasowane. 5 / 6
c) od 14.50 do 15.00 (Q3) 10 pozostałych samochodów będzie mogło pojawić się na torze. Powyższa procedura jest oparta na mistrzostwach 24 bolidów. Jeśli na zawody zostaną dopuszczone 22 bolidy, tylko 6 samochodów zostanie wykluczonych po Q1 i Q2. Zmienia się format kwalifikacji obecny kształtuje się w ten sposób: 20/15/10. Pozwala on wyeliminować marnotrawienie paliwa podczas trzeciej części kwalifikacji. Nowy format powinien zwiększyć napięcie i emocje podczas zawodów. Trzeba zauważyć, że w każdej kolejnej części kierowcy mają coraz mniej czasu na ustanowienie najlepszego czasu okrążenia. Eliminacja dotankowywania bolidów po kwalifikacjach położy kres kolejkom bolidów czekających na pojawienie się zielonego światła w pit lane. Nie ma bowiem presji przejechania maksymalnej ilości okrążeń dla bonusów paliwowych, jak to miało miejsce w 2007 roku. Wszystkie te zmiany nie rozwiązują jednak pewnych wątpliwości, które powstały w 2007 roku. Niektóre z nich to: - kwestia opon, jakie mogą być użyte podczas startu za Samochodem Bezpieczeństwa ( Japonia 2007) - zdefiniowanie dystansu, jaki powinien być utrzymywany za Samochodem Bezpieczeństwa ( kontrowersje po GP Japonii 2007) - dokładna definicja jak są mierzone temperatury paliwa i otoczenia ( kontrowersje po GP Brazylii 2007) Czeka nas bez wątpienia kolejny, ekscytujący sezon. Czy zespoły znajdą luki w przepisach, które będą w stanie wykorzystać dla własnych korzyści? Zobaczymy już niebawem. 6 / 6