Projektowanie sieci LAN i WAN. Wykład 1

Projektowanie sieci LAN i WAN Wykład 1

Plan prezentacji Okablowanie strukturalne Normy budowy sieci 2

Plan wykładów Organizacja zajęć, wymagania projektowe oraz opisu projektu, zasady projektowania Okablowanie strukturalne Technologie sieci LAN Technologie sieci WAN Połączenia sieci LAN i WAN Bezpieczeństwo sieci 3

Plan laboratorium Opracowanie projektu sieci LAN: Rozplanowanie okablowania Rozmieszczenie sprzętu Schemat adresowania Opracowanie projektu sieci WAN Sporządzenie niezbędnej dokumentacji projektu Prezentacja projektu na zaliczenie 4

Materiały do wykonania projektu Wymagania projektowe Plany budynków Przeznaczenie pomieszczeń (sieć pracownicza, sieć administracyjna, itp) 5

Ogólne wymagania dla zaprojektowanej sieci Skalowalność sieci MoŜliwość stosowania nowych technologii (np. VoIP) Łatwość dostępu do sieci personelu technicznego Ochrona sieci przed dostępem osób niepowołanych Odpowiedni dobór technologii WAN Bardzo dokładna dokumentacja 6

Ograniczenia projektowe BudŜet UŜyte technologie i urządzenia muszą być dostępne na rynku Media transmisyjne dostosowane do przewidywanego obciąŝenia sieci Zgodne z normami rozlokowanie punktów MC, IC, HC Jasna i czytelna dokumentacja 7

Dokumentacja Opracowana w formacie odt (lub ostatecznie doc), ewentualnie jako pdf Potrzebne aplikacje: Pakiet OpenOffice lub MS Office Aplikacja Pdfcreator MS Visio (dostępne na zajęciach) Aplikacja graficzna 8

Organizacje sieciowe 9

Organizacje IEEE The Institute of Electrical and Electronic Engineers. Zajmuje się ona wdraŝaniem i popularyzowaniem standardów w zakresie telekomunikacji i przesyłania danych. Normy wprowadzone przez tą organizację poprzedzone są znakiem IEEE. 10

Organizacje IEEE opracował wiele norm. Część z nich jest wielopłaszczyznowa, rozwijana pod postacią uzupełnień. Wszystkie waŝne normy sieciowe określane są przez jedną wspólną nazwę Projekt 802. Projekt ten koncentruje się na rozpowszechnianiu i wdraŝaniu doświadczeń w zakresie obszarów sieci LAN/MAN oraz sieci WAN. 11

Organizacje W skład Projektu 802 wchodzą m.in.: 802.1B ISO/IEC 15802-2:1995 standard dla systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych, dotyczący wymiany informacji pomiędzy systemami sieci lokalnych i miejskich. 802.1F:1993 - standard wymiany informacji pomiędzy systemami sieci lokalnych i miejskich. Zawiera ogólne definicje i procedury dla IEEE 802 w zakresie zarządzania informacją. 802.1H:1997 techniczny raport i wytyczne dotyczące części piątej o kontroli dostępu do medium Ethernet 2.0 w sieciach lokalnych. 802.3 CSMA/CD Access Method definiuje nowy standard, dziś powszechnie znany jako Ethernet CSMA/CD. 802.5 Token Ring Access Method określa specyficzne wymogi dla metod dostępu opartych na Token Metropolita oraz specyfikację warstwy fizycznej. 802.10 Security standard dla zabezpieczeń sieci lokalnych i miejskich 802.11 Wireless Lan Reguluje metody dostępu do nośnika w sieciach bezprzewodowych (MAC) i warstwę fizyczną. 12

Organizacje Międzynarodowa Organizacja Standaryzacyjna (International Organization for Standarization - ISO) Została załoŝona w 1947 r przez ONZ. Celem działania ISO jest rozwój i promocja standardów w wymianie międzynarodowej. Najbardziej znana norma ISO to model referencyjny OSI ISO/IEC 10589:1992 określa standard dla systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych, wnoszący informacje w zakresie protokołów trasowania domenowego w obszarach wewnętrznych i zewnętrznych w połączeniu z protokołami bezpołączeniowymi. 13

Organizacje IEC Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (International Electrotechnical Commission) Mieści się w Genewie Obszar jej działanie dotyczy ustanawiania międzynarodowych standardów w zakresie zagadnień elektrotechnicznych i elektronicznych. 14

Organizacje TIA Stowarzyszenie Przemysłu Telekomunikacyjnego (Telecommunications Industry Association) EIA Stowarzyszenie Przemysłu Elektronicznego (Electronical Industry Association) zajmuje się rozwojem technologii High-End 15

Organizacje Komisje i podkomisje wchodzące w składa TIA/EIA opracowują standardy dotyczące światłowodów, sprzętu znajdującego się w siedzibie uŝytkownika, sprzętu sieciowego oraz komunikacji bezprzewodowej i satelitarnej 16

Organizacje Jednym ze standardów TIA/EIA jest schemat nazewnictwa obszarów budynków, ciągów kablowych i urządzeń z których składają się sieci przesyłania głosu i danych 17

Organizacje 18

Standard TIA/EIA-568-A Standard ten został wprowadzony w roku 1991 Obecnie został zastąpiony przez TIA/EIA-568-B Standard ten określał: Minimalne wymagania dotyczące okablowania telekomunikacyjnego Zalecaną topologię Limity odległości Specyfikacje dotyczące wydajności mediów i sprzętu połączeniowego Przeznaczenie poszczególnych styków w złączach itp. 19

Standard TIA/EIA-568-B Nowsza wersja została wprowadzona w roku 1994 i oznaczona jest symbolem ANSI/TIA/EIA-568B. Norma ta została podzielona na serię dokumentów: B1, B2, B3. 20

Standard TIA/EIA-568-B Dokument serii B1 zawiera i określa informacje potrzebne do zaprojektowania, instalacji i testowania podstawowych struktur okablowania strukturalnego Część B1.1 jest dodatkiem określającym promień zagięcia kabli UTP i ScTP z 4 parami przewodów Dokumenty serii B2 i B3 zawierają specyfikację parametrów dla odpowiednich struktur kablowych (przewody, patch-cord, sprzęt połączeniowy) Dokument B3 rozpowszechniony w 2000 roku zorientowany na technologie światłowodowe. 21

Standard TIA/EIA-569-A Standard dla budynków komercyjnych definiuje ścieŝki telekomunikacyjne i przestrzenie określa reguły projektowania i konstruowania instalacji obsługujących media i urządzenia telekomunikacyjne wewnątrz budynków oraz pomiędzy nimi. 22

Standard TIA/EIA-606-A TIA/EIA-606-A standard administracyjny definiujący infrastrukturę telekomunikacyjną budynków komercyjnych; Standard ten: Zawiera standardy oznaczania kabli. określa, Ŝe kaŝda jednostka stanowiąca zakończenie sprzętowe powinna mieć unikalny identyfikator. Określa wymagania dotyczące utrzymywania zapisów i dokumentacji związanych z administrowaniem siecią. 23

Standard TIA/EIA-607-A TIA/EIA-607-A standard definiujący wymagania dotyczące uziemienia instalacji i przewodów wyrównawczych w budynkach komercyjnych w przypadku środowisk składających się z róŝnych produktów wielu firm, a takŝe zasady uziemiania róŝnych systemów, które mogą być instalowane w zabudowaniach klienta. Standard ten określa precyzyjnie punkty styku pomiędzy systemami uziemienia budynku a konfiguracją uziemienia sprzętu telekomunikacyjnego. Opisuje takŝe konfiguracje uziemienia i przewodów wyrównawczych między budynkami wymagane do obsługi tego sprzętu. 24

Organizacje Europejski Komitet ds. Standaryzacji w Elektrotechnice (CENELEC) został załoŝony w 1973 roku jako organizacja niedochodowa działająca zgodnie z prawem belgijskim. CENELEC określa standardy elektrotechniczne dla większości Europy. CENELEC współpracuje z 35 000 ekspertów technicznych z 22 krajów Europy i określa standardy dla rynku europejskiego. Komitet ten został oficjalnie uznany za europejską organizację definiującą standardy w Dyrektywie 83/189/EEC Komisji Europejskiej. Wiele standardów okablowania CENELEC odpowiada standardom ISO z pewnymi niewielkimi zmianami. 25

Organizacje Komisja CENELEC i Międzynarodowa Komisja ds. Elektrotechniki (IEC) funkcjonują na dwóch róŝnych poziomach. Ich niezaleŝna praca ma jednak wspólne istotne znaczenie. Są to najwaŝniejsze organizacje określające standardy elektrotechniczne w Europie. Współpraca pomiędzy CENELEC a IEC została określona w Umowie Drezdeńskiej. Umowa między dwoma partnerami została zawarta w Dreźnie (Niemcy) w 1996 roku. 26

Organizacje Jej celem było: opublikowanie i wspólne przyjęcie standardów międzynarodowych, przyspieszenie procesu opracowywania standardów w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku, zapewnienie racjonalnego wykorzystania dostępnych zasobów. Dlatego z punktu widzenia technicznego standardy naleŝy rozpatrywać na poziomie międzynarodowym. 27

Ewolucja standardów 28

Ewolucja standardów Gdy szerokość pasma sieci wzrosła z 10 Mb/s do ponad 1000 Mb/s, zmieniły się wymagania względem okablowania. Wiele starszych rodzajów kabli nie nadaje się do uŝycia w szybszych, nowoczesnych sieciach. Dlatego zazwyczaj okablowanie z czasem ulega wymianie. 29

Ewolucja standardów W przypadku skrętki standardy opisują jedynie 100-omowe kable kategorii 3, 5e i 6. Kable kategorii 5 nie są juŝ zalecane w nowych instalacjach i zostały przeniesione z zasadniczej treści standardu do części dodatkowej. W przypadku skrętki 100-omowej zalecane są kable kategorii 5e i nowsze. Standard kategorii 6 określa parametry wydajności, które zapewniają wzajemną zgodność standardowych produktów, zgodność z poprzednimi wersjami oraz współpracę produktów pochodzących od róŝnych producentów. 30

Ewolucja standardów W przypadku zakończeń kabli kategorii 5e i nowszych zabrania się rozplątywania par przewodów na odległość większą niŝ 13 mm od zacisku. Minimalny promień zagięcia poziomych kabli UTP pozostaje równy czterokrotnej ich średnicy. Minimalny promień zagięcia połączeniowych kabli UTP jest obecnie równy średnicy kabla. Wytwarzanie kabli połączeniowych i złączek na miejscu nadal jest dozwolone. Zalecane jest jednak, aby konstruktorzy sieci nabywali kable produkowane fabrycznie i testowane u producenta. 31

Ewolucja standardów Dopuszczalną długość kabli połączeniowych w pomieszczeniu telekomunikacyjnym zmieniono z 6 na 5 metrów. Dopuszczalną długość kabli połączeniowych w obszarze roboczym zmieniono z 3 na 5 metrów. Maksymalna odległość w segmencie poziomym nadal wynosi 90 metrów. Jeśli uŝywany jest zespół MUTOA, długość połączenia w obszarze roboczym moŝna zwiększyć, jeśli maksymalna długość segmentów poziomych zostanie zmniejszona do 100 metrów. UŜycie zespołu MUTOA lub punktu konsolidacyjnego wymusza takŝe zachowanie odległości 15 metrów od pomieszczenia telekomunikacyjnego w celu ograniczenia problemów z przesłuchem i stratami odbiciowymi. 32

Ewolucja standardów Kabel połączeniowy UTP składa się z przewodów linkowych. Z tego powodu, jest on bardziej elastyczny niŝ kable z litego rdzenia miedzianego uŝywane w okablowaniu poziomym. W przeszłości wszystkie kable połączeniowe i kable w przełącznicy musiały być wykonane z przewodów linkowych, zapewniających odpowiednią elastyczność i trwałość w przypadku wielokrotnego odłączania i podłączania. Standard ten obecnie jedynie zaleca uŝycie przewodów linkowych. Ze względu na tę zmianę obecnie dopuszcza się stosowanie przewodów litych. Kable połączeniowe są newralgicznymi elementami systemu sieciowego. 33

Ewolucja standardów Kategoria 6 i nowa kategoria 7 określają najnowsze dostępne kable miedziane. Częściej uŝywane są kable kategorii 6 Podstawową róŝnicą pomiędzy kablami kategorii 5e i 6 jest sposób zachowania odległości pomiędzy parami w kablu. W niektórych kablach kategorii 6 stosuje się fizyczny element dystansowy w środku kabla. Inne mają charakterystyczną osłonę, która unieruchamia pary. 34

Ewolucja standardów Aby uzyskać jeszcze lepszą wydajność niŝ określona w kategorii 6 i nowej kategorii 7 stosuje się w pełni ekranowaną konstrukcję (kabel ScTP), która zmniejsza przesłuch pomiędzy wszystkimi parami. KaŜda para jest zawinięta w folię, a wszystkie pary otacza pleciona osłonka. W przyszłości w kablach moŝe być stosowany przewód ekranowy, który ułatwia uziemienie. 35

Ewolucja standardów Standardy okablowania strukturalnego będą stale ewoluować. Skupiać się one będą na uwzględnianiu nowych technologii pojawiających się w sieciach przesyłania danych, takich jak, np.: telefonia IP i bezprzewodowa wykorzystująca sygnał zasilający w transmisji do zasilania telefonów IP i punktów dostępowych; 36

Bezpieczeństwo 37

Bezpieczeństwo Underwriters Laboratories (UL) jest niezaleŝną, niedochodową organizacją zajmującą się testowaniem bezpieczeństwa produktów i wystawianiem certyfikatów bezpieczeństwa. Laboratoria UL od ponad 100 lat testują produkty pod kątem ich bezpieczeństwa. Organizacja UL koncentruje się na standardach bezpieczeństwa, ale program certyfikacji rozszerzyła między innymi o ocenę wydajności kabli LAN. Ocena ta jest oparta na specyfikacjach wydajności IBM i TIA/EIA oraz specyfikacjach bezpieczeństwa NEC. 38

Bezpieczeństwo UL prowadzi takŝe program oznaczania skrętek ekranowanych i nieekranowanych. Dzięki niemu łatwiej przekonać się, czy uŝyte w instalacjach materiały są zgodne ze specyfikacjami. UL początkowo testuje i ocenia próbki kabla. Po włączeniu na listę UL organizacja przeprowadza dalsze testy i inspekcje. Dzięki temu znak UL jest cenną wskazówką dla nabywców. 39

Bezpieczeństwo Celem standardów NEC (National Electrical Code) jest ochrona osób i mienia przed niebezpieczeństwami związanymi z prądem elektrycznym. Standardy te są sponsorowane przez stowarzyszenie NFPA (National Fire Protection Association) i ANSI. Przepisy są weryfikowane co trzy lata. Standardy palności i zadymienia dotyczące kabli sieciowych w budynkach określiło kilka organizacji. JednakŜe standardy NEC są najczęściej kontrolowane przez inspektorów lokalnych. 40

Bezpieczeństwo 41

Bezpieczeństwo Kody NEC dotyczące typów kabli są podane w katalogach kabli i materiałów. Kody te klasyfikują produkty do konkretnych zastosowań. Kable dla sieci wewnętrznych zazwyczaj znajdują się w kategorii CM (komunikacyjne, ang. communications) MP (uniwersalne, ang. multipurpose). Niektóre firmy, zamiast wykonywać testy CM lub MP swoich kabli, wolą testować te produkty jako kable zdalnego sterowania lub do obsługi obwodów o ograniczonym napięciu klasy 2 (CL2) lub 3 (CL3). JednakŜe kryteria dotyczące palności i zadymienia są w zasadzie takie same w przypadku wszystkich testów. RóŜnice pomiędzy tymi oznaczeniami dotyczą ilości energii elektrycznej, jaka w najgorszym przypadku moŝe być przesyłana przez kabel. Kable MP są poddawane testom, które zakładają przesyłanie największej dopuszczalnej ilości energii elektrycznej. Kable CM, CL3 i CL2 przechodzą przez testy, które uwzględniają odpowiednio mniejsze poziomy obsługiwanej mocy. 42

Bezpieczeństwo związane z elektrycznością Oprócz wiedzy o organizacjach zajmujących się bezpieczeństwem instalatorzy powinni takŝe zna podstawowe zasady bezpieczeństwa. Instalatorzy sieci pracują z okablowaniem przystosowanym do niskiego napięcia. Większość osób nie jest świadoma napięcia, jakie występuje w kablu do przesyłania danych. JednakŜe kable te są podłączane do urządzeń sieciowych, których napięcie w Ameryce Północnej moŝe mieć od 100 do 240 woltów. Jeśli awaria obwodu spowoduje przebicie, moŝe wywołać niebezpieczne, a nawet śmiertelne poraŝenie instalatora. Instalatorzy sieci niskonapięciowych muszą takŝe uwzględnić niebezpieczeństwa związane z przewodami wysokiego napięcia. 43

Niebezpieczeństwo poraŝenia piorunem Innym zagroŝeniem są pioruny. Mogą one spowodowaćśmiertelne skutki, a takŝe zniszczyć sprzęt sieciowy. Dlatego waŝne jest zabezpieczenie okablowania sieciowego przed niebezpieczeństwem przebicia w czasie burzy: Wszelkie instalacje na zewnątrz budynków muszą być wyposaŝone w odpowiednie uziemienie i zarejestrowane zabezpieczenia obwodów sygnałowych w miejscu, w którym są wprowadzane do budynków, czyli w punkcie wejścia. Nigdy nie wolno prowadzić okablowania pomiędzy budynkami bez odpowiedniego zabezpieczenia. NaleŜy unikać instalowania przewodów w miejscach wilgotnych lub w ich pobliŝu. Nigdy nie naleŝy instalować ani podłączać przewodów miedzianych podczas burzy. 44

Uziemienie Uziemienie stanowi bezpośredniąścieŝkę, która kieruje prąd do ziemi. Projektanci urządzeń izolują ich obwody od obudowy, w której się one znajdują. Wszelkie napięcie, które moŝe przechodzi z obwodów urządzenia na obudowę, nie powinno na niej pozostać. Elektroda uziemiająca to metalowy pręt zakopany w ziemi w pobliŝu punktu wejścia do budynku. Obecnie większość przepisów lokalnych wymaga oddzielnego systemu uziemienia. Przewody uziemiające łączą sprzęt z elektrodami uziemiającymi. NaleŜy pamiętać o istnieniu systemu uziemiającego w laboratorium i na kaŝdym stanowisku roboczym. NaleŜy sprawdzi, czy działa on poprawnie. Uziemienie często jest instalowane nieprawidłowo. 45

Bezpieczeństwo pracy ze światłowodami PoniewaŜświatłowody zawierają szkło, waŝne jest przestrzeganie określonych zasad. Aby uniknąć urazów podczas pracy z włóknami światłowodowymi, naleŝy przestrzega następujących zasad: Zawsze naleŝy nosić okulary ochronne z osłonami bocznymi. Na stole naleŝy połoŝyć matę lub kawałek lepkiego materiału, aby spadające kawałki szkła były łatwo rozpoznawalne. Pracując z systemami światłowodowymi, nie wolno dotykać oczu ani soczewek kontaktowych, dopóki nie umyje się dokładnie rąk. Odcięte kawałki włókien naleŝy odłoŝyć w bezpieczne miejsce i odpowiednio zutylizować Aby usunąć wszelkie kawałki z ubrania, naleŝy uŝyć odcinka taśmy samoprzylepnej lub maskującej. Taśmy tej naleŝy takŝe uŝyć w celu usunięcia odłamków z palców i rąk. Na obszar roboczy nie wolno wnosić jedzenia ani picia. Nie wolno patrzeć prosto w końcówkęświatłowodu. Niektóre urządzenia laserowe mogą spowodować nieodwracalne uszkodzenia oka. 46

Proces instalacji 47

Proces instalacji Procedura instalacji okablowania składa się z czterech etapów: Etap surowy etap surowy obejmuje montowanie kabli w stropach, ścianach i kanałach. Etap przycinania podstawowe czynności na etapie przycinania to zarządzanie kablami i zakańczanie przewodów. 48

Proces instalacji Etap końcowy na etapie końcowym wykonuje się testowanie kabli, rozwiązuje się problemy i przeprowadza certyfikację. Etap obsługi klienta na tym etapie klient przegląda sieć i otrzymuje formalne wyniki testów oraz inną dokumentację, na przykład schematy końcowe. Jeśli klient jest zadowolony z wykonanej pracy, moŝe podpisać odbiór projektu. Firma instalacyjna powinna zapewnić ciągłą obsługę serwisową na wypadek pojawienia się problemów z okablowaniem. 49

Proces instalacji Na etapie surowym kable przeciąga się z obszaru roboczego lub pośredniego do poszczególnych pomieszczeń lub innych obszarów roboczych. Aby umoŝliwić identyfikację kabli, kaŝdy z nich oznacza się na obu końcach. W obszarze roboczym naleŝy przeciągnąć dodatkowy kabel, który równieŝ będzie zakańczany. Jeśli kabel ma biec wewnątrz ściany, naleŝy wyciągnąć jego końce, aby na następnym etapie moŝna było kabel odpowiednio zakończyć. 50

Proces instalacji Instalacja kabli w nowych budynkach jest zazwyczaj prostsza od modyfikowania istniejących, ze względu na mniejszą ilość przeszkód i problemów. W większości nowych środowisk nie ma potrzeby szczególnego planowania. Bardzo istotna jest właściwa koordynacja działań Musi być odpowiednia informacja, gdzie biegną nowe kable do przesyłania danych, aby ich przypadkowo nie uszkodzili inni pracownicy lub monterzy 51

Proces instalacji Instalowanie kabli zaczyna się w obszarze pośrednim. Znajduje się on zazwyczaj w pobliŝu pomieszczenia telekomunikacyjnego, poniewaŝ musi się tam znaleźć jeden koniec kaŝdego kabla. Kable dystrybucyjne zazwyczaj wymagają wielu małych szpul. Natomiast okablowanie szkieletowe najczęściej rozwija się z jednej duŝej szpuli. 52

Korytka Korytko kablowe jest to kanał, w którym biegną kable. Korytkami kablowymi mogą być typowe ciągi kablowe, specjalne korytka lub drabinki, systemy kanałów podpodłogowych oraz inne plastikowe lub metalowe korytka kablowe przytwierdzane do dowolnych płaszczyzn. 53

Instalowanie okablowania poziomego Okablowanie poziome moŝe biec poziomo lub pionowo. Podczas instalowania kabli poziomych naleŝy przestrzegać poniŝszych zaleceń: Kable powinny zawsze biec równolegle do ścian. Nigdy nie wolno prowadzić kabli skośnie pod sufitem. ŚcieŜka kabla powinna być jak najkrótsza i mieć jak najmniej zakrętów. Nie wolno kłaść kabli bezpośrednio na płytkach sufitowych. 54

Instalowanie okablowania poziomego NaleŜy uwaŝać, aby podczas wciągania nie uszkodzić kabla ani jego osłonki. Zbyt duŝe napręŝenie lub nieprzestrzeganie minimalnego promienia zagięcia moŝe obniŝyć jakość przesyłania danych przez kabel. NaleŜy sprawdzić ewentualne przeszkody oraz miejsca, w których mogłoby nastąpić uszkodzenie kabla 55

Instalowanie okablowania poziomego Podczas wciągania kabli poziomych naleŝy przedsięwziąć następujące środki ostroŝności: Kabel moŝe się zablokować lub przetrzeć w kanale albo na jego końcu naleŝy uŝywać plastikowej osłony kanału. Ciągnięcie kabla z duŝą siłą przez zakręt o kącie 90 stopni moŝe spowodować jego spłaszczenie, nawet jeśli uŝywane są bloczki ruchome i nieruchome. Jeśli ciągnięcie wymaga uŝycia zbyt duŝej siły, naleŝy skrócić odcinek i przeciągać kabel etapami. Skrętki naleŝy przeciąga z maksymalną siłą 110 N, natomiast światłowody z maksymalną siłą 222 N. UŜywając wciągarki, naleŝy wciągać kabel jednym, łagodnym ruchem. Nie naleŝy przerywać przeciągania. Zatrzymanie i ponowne rozpoczynanie ciągnięcia moŝe spowodować dodatkowe niepotrzebne obciąŝenie kabla. 56

Etap surowy Ostatnim krokiem etapu surowego jest trwałe zamocowanie kabli. Dostępnych jest wiele mocowań takich jak opaski nylonowe lub zaczepy. Nie wolno mocować kabli sieciowych do kabli elektrycznych. Nigdy teŝ nie wolno mocować kabli do rur wodociągowych lub przeciwpoŝarowych. 57

Etap przycinania W czasie etapu surowego po obu stronach ciągu gdzie instalowane są kable pozostawia się wystające dłuŝsze fragmenty kabli. Pozwalają one na usunięcie luzów i dokonanie ewentualnych późniejszych zmian. Takie zwoje kabla noszą nazwę pętli serwisowych. Standardy EIA/TIA zalecają unikanie pętli serwisowych. 58

Etap przycinania ChociaŜ wydaje się to marnotrawstwem, to naleŝy pamiętać, Ŝe nadmiar kabla daje większą elastyczność w jego prowadzeniu i ułatwia dostęp do kabli podczas dostrajania i testowania pojedynczych kabli. Nadmiar kabla zawsze moŝna odciąć natomiast krótkiego nie moŝna wydłuŝyć. Jeśli kabel jest za krótki, jedynym wyjściem jest wciągnięcie nowego, co jest kosztowne i wymaga dodatkowej pracy. 59

Etap przycinania Gniazdko podłącza się w odległości od 15 do 20 cm (w przybliŝeniu) od miejsca, w którym kabel wystaje ze ściany. Podczas instalowania gniazdka nadmiar kabla delikatnie zwija się w ścianie lub w puszce. Dzięki temu istnieje moŝliwość ponownego podłączenia gniazdka w przyszłości. Daje to równieŝ moŝliwość zdjęcie płytki czołowej i dodanie kolejnego gniazdka w tym samym miejscu. W końcówkach, do których podłączane są stacje robocze, przewody w gniazdku często tracą połączenie ze stykami. Spowodowane to jest częstym naciąganiem, szarpaniem i kopaniem kabli połączeniowych przez uŝytkowników. 60

Etap przycinania Zakańczanie kabli w pomieszczeniu telekomunikacyjnym czasami nazywa się zaciskaniem. Kable zaciska się takŝe na łączówkach przytwierdzonych do ściany i z tyłu paneli połączeniowych. 61

Zarządzanie kablami 62

Zarządzanie kablami Decydując się na zakup systemu do zarządzania okablowaniem, naleŝy wziąć pod uwagę następujące kwestie: System powinien zabezpieczać kabel przed ściśnięciem i przekroczeniem minimalnego promienia zagięcia. System powinien by skalowalny, aby w razie potrzeby moŝna by o podłączyć do niego dodatkowe kable. Powinien takŝe być elastyczny, aby moŝna było prowadzić do niego kable z róŝnych kierunków. Oprócz tego powinien zapewniać płynne przejście do ścieŝek poziomych, aby nie uszkadzać kabla i nie przekraczać minimalnego promienia zagięcia. System powinien być wystarczająco trwały, aby działał co najmniej tak długo, jak kable i podłączony do niego sprzęt. 63

Etap końcowy Etap końcowy słuŝy do przetestowania kabli i wystawienia odpowiednich certyfikatów Pozwoli to zidentyfikować istniejące i potencjalne problemy w instalacji okablowania sieciowego. Testery okablowania są uŝywane do wykrywania przerw w obwodzie, zwarć, rozdzielenia par oraz innych problemów z okablowaniem. Tester okablowania powinien naleŝeć do wyposaŝenia kaŝdego instalatora okablowania. Po przetestowaniu ciągłości kabli mogą one być certyfikowane za pomocą mierników certyfikacyjnych. 64

Etap końcowy Testowanie jest najwaŝniejszą fazą końcowego etapu instalacji okablowania. Ma ono na celu weryfikację poprawnego działania wszystkich przewodów, tak aby problemy zostały odpowiedni wcześniej wykryte. Lepiej jest wykryć usterkę, zanim stanie się ona istotnym problemem. Testy dotyczące funkcjonowania kabli moŝna znaleźć w standardzie TIA/EIA-568-B.1. 65

Etap końcowy Najpowszechniej występujące uszkodzenia kabli to: Przerwy w obwodzie występują, gdy nie istnieje ciągła ścieŝka pomiędzy końcami przewodów w kablu (przyczyny: niepoprawne zakończenie, uszkodzenie lub wadliwy kabel) Zwarcia występują, gdy przewody w kablu stykają się ze sobą i zwierają obwód. Rozdzielenie par występuje, gdy przewody są pomieszane pomiędzy parami. Błędy mapowania połączeń występują, gdy przewody w kablu wieloparowym nie kończą się w odpowiednich punktach złącza na drugim końcu. 66

Etap końcowy Certyfikacja lub testowanie wydajności określają wydajność kabla. Certyfikacja daje odpowiedź na następujące pytania: Jak dobrze sygnał rozchodzi się po kablu? Czy sygnał jest wolny od interferencji? Czy sygnał na drugim końcu kabla jest dość silny? 67

Etap końcowy Certyfikacja testuje funkcjonalność oraz wydajność. Systemy okablowania strukturalnego, w stosunku do których istnieje wymóg zgodności ze standardami instalacyjnymi, muszą być certyfikowane. Mierniki certyfikacyjne wykonują wszystkie testy wydajnościowe wymagane dla standardów ANSI/TIA/EIA-568-B. Większość mierników zawiera funkcję automatycznego testowania, która po naciśnięciu przycisku uruchamia wszystkie wymagane testy. Mierniki te przechowują wyniki wielu testów, które to wyniki mogą być przesyłane do komputera. Następnie generuje się raport testowania, który jest przekazywany klientowi. Oprócz certyfikacji mierniki mają funkcje diagnostyczne, które identyfikują problemy i pokazują odległość miejsca ich wystąpienia od końca testowanego kabla. 68

Projektowanie sieci 69

Normy budowy sieci Normy budowy sieci to najwaŝniejszy aspekt wdroŝeniowy, który warto znać, zanim zacznie się projektować sieć. Istnieje wiele norm sieciowych. Dotyczą one zarówno samego projektu, jak i budowy sieci Zbudowanie sieci zgodnie z normami pozwoli na uzyskanie wydajnej sieci o odpowiednio długiej Ŝywotności. 70

Standardy instalacji okablowania strukturalnego Budowa i instalacja sieci to proces składający się z wielu czynności: Zaplanowanie rozmieszczenia urządzeń Określenie przebiegu okablowania sieciowego Rozmieszczenia gniazdek 71

Pierwszy etap projektowania sieci Zebranie informacji o organizacji, w której będzie tworzona sieć. (przeznaczenie, moŝliwy rozwój i jego kierunki) Dokonanie szczegółowej analizy wymagań jakie mają osoby, które będą uŝywać zasobów sieciowych. (zastosowanie sieci jej znaczenie w funkcjonowaniu organizacji oraz jej moŝliwe kierunki rozwoju) Określenie zasobów (sprzętowych, programowych oraz ludzkich - administratorzy) Określenie ograniczeń (czy/jak sieci mają być odseparowywane, kto moŝe z jakiej sieci korzystać, z jakiego pomieszczenia, kto ma mieć dostęp fizyczny do części składowych sieci tzn. do urządzeń i mediów itp.) 72

Standardy instalacji okablowania strukturalnego Budowa sieci wiąŝe się więc z doborem sprzętu do odpowiednich potrzeb oraz ich rozmieszczenia. Jednak samo zaplanowanie przez nas struktury sieci nie zapewni jej jeszcze wysokiej funkcjonalności działania. Dla uporanie się z tymi problemami oraz ich ujednolicenia wprowadzony został szereg norm działających na wielu płaszczyznach. Wszystkie elementy składowe muszą być wzięte pod uwagę juŝ przy samym projektowaniu, a następnie wdraŝaniu sieci komputerowej. 73

Standardy instalacji okablowania strukturalnego Podstawową normą do projektowania sieci jest norma ANSI/TIA/EIA-568 (1991). Jej nowsza wersja stworzona została w 1994 i oznaczona jest symbolem ANSI/TIA/EIA-568B. Norma ta została podzielona na serię dokumentów: B1, B2, B3. 74

Standardy instalacji okablowania strukturalnego Dokument serii B1 zawiera i określa informacje potrzebne do zaprojektowania, instalacji i testowania podstawowych struktur okablowania strukturalnego Dokumenty serii B2 i B3 zawierają specyfikację parametrów dla odpowiednich struktur kablowych (przewody, patch-cord, sprzęt połączeniowy) Dokument B3 rozpowszechniony w 2000 roku zorientowany na technologie światłowodowe. 75

Standardy instalacji okablowania strukturalnego Postęp technologii w zakresie sieci komputerowych wymusza powstanie nowych norm i uzupełnienie juŝ istniejących. Norma wprowadzona przez ISO/IEC 11801 w swoim rozwinięciu uwzględnia okablowanie strukturalne kategorii 6 i 7. Norma ta określa równieŝ trzy generalne klasy okablowania światłowodowego (300m, 500m, 2000m) 76

Skalowalność Sieć LAN, w której uwzględniono przyszłą rozbudowę, zwana jest siecią skalowalną. Podczas szacowania liczby ciągów i odgałęzień kablowych w obszarze roboczym istotne jest planowanie z wyprzedzeniem. Lepiej jest zainstalować zbyt wiele niŝ za mało kabli. Oprócz umoŝliwiających dalszą rozbudowę dodatkowych kabli w obszarze szkieletowym zazwyczaj dodaje się dodatkowy kabel do kaŝdej stacji roboczej i stanowiska. Daje to zabezpieczenie przed występującymi nieraz podczas instalowania awariami par przewodów w kablach do transmisji głosu i umoŝliwia rozbudowę sieci. Podczas instalowania kabli dobrze jest takŝe pozostawić sznur wyciągający, aby ułatwić dodawanie kolejnych kabli w przyszłości. Za kaŝdym razem podczas dodawania nowych kabli naleŝy takŝe dodać nowy sznur wyciągający. 77

Skalowalność w sieci szkieletowej Decydując, ile dodatkowego kabla naleŝy zainstalować, najpierw naleŝy określić liczbę ciągów potrzebnych w danym momencie i dodać około 20 procent dodatkowych kabli. Rezerwę w sieci szkieletowej budynku stanowić mogą takŝe światłowody i sprzęt światłowodowy. 78

Skalowalność w obszarach roboczych KaŜdy obszar roboczy wymaga jednego kabla do połączeń głosowych i jednego dla danych. Zdarza się jednak, Ŝe trzeba podłączyć inne urządzenia do sieci głosowej lub sieci danych. Dodatkowych odgałęzień mogą wymagać drukarki sieciowe, faksy, laptopy i inni uŝytkownicy znajdujący się w obszarze roboczym. Aby umoŝliwić dostosowanie sieci do zmieniających się wymagań uŝytkowników, zaleca się zainstalowanie co najmniej jednego kabla zapasowego prowadzącego do kaŝdego gniazdka w obszarze roboczym. Aby ułatwić identyfikację rodzajów obwodów, naleŝy uŝyć kolorowych gniazd. Wymagane jest wyraźne oznaczenie kaŝdego obwodu, co ułatwia podłączanie urządzeń i rozwiązywanie problemów. 79

Elementy okablowania 80

Norma ANSI/TIA/EIA-568-B ZałoŜenia ogólne Określenie podstawowych systemów okablowania telekomunikacyjnego wspierających róŝne produkty sieciowe róŝnych producentów Określenie kierunków projektowania sprzętu i okablowania sieciowego do zastosowań komercyjnych Określenie norm, organizujących przebieg projektowania sieci dla budynków komercyjnych, z zaznaczeniem potrzeb danego obiektu i ich realizacji Określenie odpowiednich parametrów wydajnościowych i technicznych dla róŝnego typu okablowania i sprzętu połączeniowego. 81

Norma ANSI/TIA/EIA-568-B Zakres Normy określają specyfikację dla instalacji wykonanych w obszarach biurowych Normy wymagają budowy infrastruktury okablowania z czasem uŝywalności na poziomie 10 lat Specyfikacje dotyczą następujących zagadnień: Okablowania i rodzaju sprzętu połączeniowego, wydajności, odległości, wykonania instalacji Wydajności Topologii Długości okablowania 82

Podsystemy okablowania strukturalnego Istnieje 7 podsystemów powiązanych z systemem okablowania strukturalnego. KaŜdy podsystem realizuje określone zadania. Te podsystemy to: Punkt demarkacyjny Pokój ze sprzętem (Equipment room ER) Pokój telekomunikacyjny (Telecommunications room TR) Okablowanie szkieletowe lub pionowe (Backbone cabling, vertical cabling) Okablowanie poziome (horizontal cabling) Obszar roboczy (Work area WA) Administracja 83

Podsystemy okablowania strukturalnego 84

Podsystemy okablowania strukturalnego Okablowanie horyzontalne (poziome) Okablowanie skrośno-horyzontalne (HC- Horizontal Cross-connect) Okablowanie horyzontalne Punkt konsolidacyjny (opcja) Punkt przyłączy gniazd telekomunikacyjnych (TO - Telecommunications-Outlet/Connector) 85

Podsystemy okablowania strukturalnego Okablowanie szkieletowe (pionowe) Główne połączenie krosowe (MC Main Cross-connect) Okablowanie szkieletowe wewnętrzne Okablowanie szkieletowe zewnętrzne Pośrednie połączenie krosowe (IC Intermediate Cross-connect) 86

Podsystemy okablowania strukturalnego Obszar roboczy (Work Area WA) Pokoje telekomunikacyjne (Telecommunications Room TR) 87

Elementy okablowania punkt demarkacyjny 88

Punkt demarkacyjny Punkt demarkacyjny jest punktem w którym okablowanie dostawcy usług łączy się z okablowaniem w budynku. Okablowanie szkieletowe jest to okablowanie zapewniające połączenie pomiędzy obszarem pomieszczeń telekomunikacyjnych i pomieszczeń zawierających sprzęt usługowy. Okablowanie poziome jest to okablowanie łączące pokoje telekomunikacyjne z obszarami roboczymi Pomieszczenie telekomunikacyjne łączą okablowanie szkieletowe z okablowaniem poziomym. 89

Punkt demarkacyjny Jest to punkt w którym okablowanie dostarczone przez providera łączy się z okablowaniem budynku. Punkt ten stanowi granicę odpowiedzialności providera za dostarczone okablowanie. Provider odpowiada za wszystko co dzieje się z okablowaniem na zewnątrz od tego punktu. TIA i EIA określa standardy dla tych obszarów. Struktura i rozmiar tego pomieszczenia zaleŝą od rozmiaru budynku W budynkach o powierzchni ponad 2000 m 2 zaleca się aby pomieszczenie to było dedykowane do tego celu, zamykane i odpowiednio zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. W punkcie tym znajduje się pierwsze zabezpieczenie przed przepięciami 90

Punkt demarkacyjny 91

Punkt demarkacyjny Dodatkowe zaleca się, aby: Na kaŝde 20 m 2 kwadratowych podłogi, powinien przypadać 1 m 2 sklejki na ścianie. Powierzchnia, na której zainstalowane są urządzenia powinna być wykonana z ognioodpornej sklejki lub sklejki pokrytej dwoma warstwami ognioodpornej farby Zarówno sklejka, jak i pokrywy wyposaŝenia powinny być pomalowane na pomarańczowo, w celu zaznaczenie punktu demarkacji 92

Elementy okablowania pomieszczenie ER 93

Pomieszczenia telekomunikacyjne i ze sprzętem 94

Pomieszczenia telekomunikacyjne i ze sprzętem Z punktu demarkacyjnego kable docierają do pomieszczenia ze sprzętem (Equipment room ER) Stanowi on centrum sieci w budynku. Pomieszczenie ze sprzętem jest zazwyczaj duŝym punktem telekomunikacyjnym. Znajdują się tu serwery sieciowe, routery, przełączniki itp. Konstrukcja pomieszczenia technicznego jest określona w standardzie TIA/EIA-569-A. W większych budynkach pomieszczenia z wyposaŝeniem mogą zasilać kilka pokoi telekomunikacyjnych, które są rozrzucone po budynku. Pokój telekomunikacyjny zawiera system okablowania dla określonego obszaru sieci LAN, np. na określonym piętrze budynku Urządzenie występujące w pokoju telekomunikacyjnym to urządzenie dla okablowania szkieletowego i poziomego, przełączniki dla grup roboczych, koncentratory. 95

Pomieszczenia telekomunikacyjne i ze sprzętem Koncentratory i patch panele powinny być montowane na ścianie w odpowiednich szafach dystrybucyjnych lub na hakach. Ściana na której zamocowane są urządzenie, powinna być pokryta sklejką. Urządzenia powinny być tak zamocowane, aby był moŝliwy dostęp do ich tylnej ścianki. Z przodu i z tyłu szafy dystrybucyjnej musi być co najmniej 1 metr wolnej przestrzeni. W celu zamocowania szafy uŝywa się płyty podłogowej o boku 55,9 cm. Zapewnia ona stabilność i określa minimalną odległość podczas ostatecznego ustawiania szafy. Pełna szafka na sprzęt wymaga 76,2 cm odległości z przodu w celu umoŝliwienia otwarcia drzwiczek. Szafki mają zazwyczaj wysokość 1,8 m, szerokość 0,74 m i głębokość 0,66 m. 96

Pomieszczenia telekomunikacyjne i ze sprzętem NaleŜy równieŝ pamiętać o właściwym rozmieszczeniu urządzeń w szafach, uwzględniając: Konieczność zasilania urządzeń, Łatwość dostępu do urządzeń, które będą modyfikowane (panele połączeniowe ang. patch-panel) Wagę poszczególnych urządzeń MoŜliwość dalszej rozbudowy sieci 97

Wymogi dla pomieszczeń telekomunikacyjnych Pomieszczenia telekomunikacyjne podlegają specjalnym wymogom. Dotyczą one zarówno parametrów, jakie powinno spełniać pomieszczenie, jak i cech konstrukcyjnych Lokalizacja Powinna umoŝliwiać dalszą rozbudowę. Pomieszczenie powinno cechować się na tyle łatwym dostępem, by moŝna w nim było umieszczać oprzyrządowanie o duŝych wymiarach Pomieszczenie powinno znajdować się z dala od róŝnych ośrodków zawierających wodę lub inne ciecze, bądź nią wypełnionych. Pomieszczenie powinno być chronione przed wpływem pól elektromagnetycznych. 98

Elementy okablowania obszar roboczy 99

Obszar roboczy Określenie to stosowane jest do końcowych fragmentów sieci, w których następuje dołączenie urządzeń końcowych Obszar roboczy zazwyczaj obejmuje jedno piętro lub część piętra budynku Są one obsługiwane przez pojedyncze pokoje telekomunikacyjne W kaŝdym obszarze roboczym muszą być co najmniej dwa kable jeden będzie słuŝył do transferu danych, a drugi do przesyłania głosu NaleŜy takŝe uwzględnić skalowalność tego obszaru 100

Obszar roboczy Aby wyznaczyć taki obszar, naleŝy zakreślić okrąg o odpowiednim promieniu z kaŝdego pokoju telekomunikacyjnego znajdującego się na danym obszarze. NaleŜy korzystać przy instalacji okablowania z korytek zakończonych terminowanymi gniazdkami przyłączeniowymi. W pomieszczeniach typu WA (Work Area) naleŝy unikać instalacji punktów pośredniej dystrybucji czy koncentracji. Wymaga się aby instalacja okablowania w WA opierała się o patch-cordy. Wymaga się instalacji okablowania tego samego producentach, o tych samych parametrach i kategorii. Maksymalna długość okablowania pomiędzy gniazdem, a urządzeniem nie powinna przekroczyć 5 m. 101

Obszar roboczy 102

Obszar roboczy Maksymalna odległość między zakończeniami w TR, a obszarze roboczym wynosi 90 m Oczywiście w praktyce kable nie są mocowane bezpośrednio na ścianie. Do ich mocowania słuŝą róŝnego rodzaju elementy, jak np. rynienki, tunele, drabiny, itp. Kable prowadzone są równieŝ w podwieszanych sufitach w takiej sytuacji dla poprawnego oszacowania długości okablowania, naleŝy pomnoŝyć długość sufitu razy 2 i odjąć od maksymalnego promienia obszaru roboczego. 103

Obszar roboczy Norma ANSI/EIA/TIA-568 określa, Ŝe 5 m odcinek kabla łączy punkt terminacji na ścianie z komputerem Dodatkowo 5 m przeznaczone jest na połączenia pomiędzy patch-panelami. Norma 568-B.1 dopuszcza instalację okablowania o długości nie przekraczającej 100 m maks. 90 m permanent link (połączenie stałe) + maks. 10 m patch cord (kanał poziomy) W praktyce rozmiar promienia obszaru roboczego jest znacznie mniejszy niŝ 100 m. Wynika to z kilku przyczyn: Kable nie łączą dwóch punktów w linii prostej Występowanie kanałów wentylacyjnych, klimatyzacji, linii energetycznych powoduje ograniczenie tego rozmiaru Do celów projektowych najczęściej korzysta się z obszarów roboczych o promieniu 50 m. 104

Obszar roboczy 105

Obszar roboczy W całym systemie panelu połączeniowego (ang. patch panel) musi być stosowany jednolity schemat okablowania. Przykładowo, jeśli do podłączenia gniazdek instalacji przesyłania danych zastosowano plan okablowania T568A, naleŝy go takŝe zastosować do podłączenia paneli połączeniowych. To samo dotyczy planu okablowania T568B. Panele połączeniowe moŝna stosować w instalacjach opartych na skrętce nieekranowanej UTP, ekranowanej ScTP (Screened Twisted Pair) lub gdy są montowane w obudowach w połączeniach światłowodowych. Najczęściej uŝywane są panele połączeniowe dla kabli UTP (stosuje się w nich gniazdka RJ-45) Podłączane są do nich kable połączeniowe, które ze względu na elastyczność wykonane są z przewodów linkowych. 106

Elementy okablowania MC, IC, HC 107

Przełącznice MC, IC, HC Wiele sieci ma kilka TR. Dzieje się tak z wielu powodów: rozmiar budynku, wiele pięter, itp. Sygnał moŝe być przenoszony w medium tylko na określonej długości, dalej ulega on pogorszeniu lub tłumieniu. Dlatego w sieciach LAN pomieszczenia telekomunikacyjne są rozmieszczone w określonych odległościach, zapewniając połączenia między koncentratorami i przełącznikami. Znajdujący się w tych pomieszczeniach sprzęt, taki jak wtórniki, koncentratory, mosty i przełączniki, słuŝy do regeneracji transmitowanego sygnału. 108

Przełącznice MC, IC, HC 109

Przełącznice MC, IC, HC Główny TR jest określany mianem przełącznicy głównej (MC main crossconnect). Znajduje się tu większość sprzętu i okablowania. Jest to punkt centralny sieci. Przełącznica pośrednicząca (IC intermediate cross-connect) jest połączony z MC i zgromadzone są tam róŝne urządzenia dla danego budynku lub obszaru. Przełącznica pozioma (HC horizontal cross-connect) zapewnia połączenie pomiędzy okablowaniem szkieletowym i poziomym na konkretnym piętrze budynku. 110

Przełącznice MC, IC, HC Przełącznica MC jest głównym punktem koncentracji w budynku lub kampusie. Jest to pomieszczenie, które steruje pozostałymi pomieszczeniami telekomunikacyjnymi w danym miejscu. W niektórych sieciach jest to właśnie punkt rozgraniczający, czyli miejsce, w którym instalacja kablowa łączy się z siecią zewnętrzną. Wszystkie IC i HC są połączone z MC w topologii gwiazdy. Okablowanie szkieletowe łączy IC i MC na poszczególnych piętrach. Jeśli sieć jest w budynku wielopiętrowym wówczas MC jest umieszczony w połowie budynku, nawet jeśli punkt demarkacyjny znajduje się w piwnicy. 111

Przełącznice MC, IC, HC Okablowanie szkieletowe biegnie od przełącznicy głównej (MC) do wszystkich przełącznic pośredniczących (IC). Przełącznice pośredniczące (IC) znajdują się w kaŝdym budynku kampusu, natomiast przełącznice poziome (HC) obsługują obszary robocze. W przypadku sieci obejmujących wiele budynków przełącznica MC zazwyczaj znajduje się w jednym z nich. KaŜdy z budynków ma wtedy własną wersję przełącznicy głównej, zwaną przełącznicą pośredniczącą (IC). Jest ona podłączona do wielu przełącznic poziomych (HC) w tym budynku UmoŜliwia takŝe przedłuŝenie okablowania szkieletowego z przełącznicy głównej (MC) do kaŝdej z przełącznic poziomych (HC), poniewaŝ takie rozwiązanie nie powoduje osłabienia sygnału komunikacyjnego. 112

Przełącznice MC, IC, HC 113

Przełącznice MC, IC, HC 114

Przełącznice MC, IC, HC 115

Przełącznice MC, IC, HC 116

Przełącznice MC, IC, HC Przełącznica pozioma (HC) to pomieszczenie telekomunikacyjne znajdujące się najbliŝej obszarów roboczych. Jest to zazwyczaj panel połączeniowy lub łączówka szczelinowa. Mogą się tam znajdować równieŝ urządzenia sieciowe, takie jak wtórniki, koncentratory i przełączniki. Urządzenia te moŝna montować na stelaŝu w pomieszczeniu lub szafce. PoniewaŜ typowy system kabli poziomych obejmuje wiele ciągów kablowych do kaŝdej stacji roboczej, moŝe on stanowić największe zagęszczenie kabli w infrastrukturze budynku. W budynku z 1000 stacji roboczych moŝe znajdować się układ kabli poziomych składający się z 2000 3000 ciągów. 117

Elementy okablowania okablowanie szkieletowe 118

Struktura okablowania szkieletowego Jest to okablowanie zapewniające połączenie pomiędzy obszarem pomieszczeń telekomunikacyjnych i pomieszczeń zawierających sprzęt usługowy. Składa się z kabli szkieletowych, przełącznicy głównej i pośredniczących, zakończeń mechanicznych i przewodów połączeniowych uŝywanych do łączenia ze sobą zespołów okablowania szkieletowego. Okablowanie szkieletowe obejmuje: TR na tym samym piętrze, połączenie MC do IC oraz IC do HC Połączenie pionowe pomiędzy TR na róŝnych piętrach Okablowanie pomiędzy TR a punktem demarkacyjnym Okablowanie pomiędzy budynkami 119

Struktura okablowania szkieletowego Maksymalny rozmiar tego okablowania zaleŝy od typu uŝytego medium Przy instalacji okablowania szkieletowego naleŝy przestrzegać norm dotyczących maksymalnej długości okablowania: Światłowód jednomodowy do 3000 m. Światłowód wielomodowy 62.5/125 lub 50/125 do 2000 m. Okablowanie typu skrętka do 800 m. W przypadku połączenie światłowodem jednomodowym najpierw HC do IC, a później IC do MC rozmiar te musi zostać podzielony. Maksymalna długość okablowania łączącego HC i IC wynosi 300 m., a okablowania łączącego IC i MC 2700 m. 120

Struktura okablowania szkieletowego Przyłączając sprzęt do struktury tego okablowania nie powinniśmy przekroczyć długości 30 m. Topologia okablowania powinna mieć charakter gwiazdy, bądź częściej gwiazdy rozszerzonej 121

Elementy okablowania okablowanie poziome 122

Struktura okablowania poziomego Składa się z: Okablowania patch-cord Punkt gniazdka przyłączeniowego (TO) Okablowanie horyzontalne Mechaniczna terminacja zakończeń wtyków Okablowanie zapewniające przyłączenie z obszarami krosowymi. 123

Struktura okablowania poziomego W przypadku okablowania horyzontalnego dopuszcza się: Czteroparową skrętkę nieekranowaną (UTP) o rezystancji 100 Ω Okablowanie światłowodowe dla trybu duplex w formie wielomodów 62.5/125 lub 50/125 Norma ISO/IEC11801 dopuszcza okablowanie typu skrętka UTP o rezystancji 120 Ω 124

Struktura okablowania poziomego Uziemienie instalacji musi być zgodne z normą ANSI/TIA/EIA-607. Warto równieŝ uŝyć specjalnego gniazda (TO) posiadającego dwa gniazda. Do instalacji okablowania poziomego moŝemy uŝyć skrętki ekranowanej. Sprzęt końcowy naleŝy podłączyć do specjalnie zainstalowanych gniazd przyłączeniowych (TO). 125

Struktura okablowania poziomego Okablowanie horyzontalne powinno być skonfigurowane w topologii gwiazdy KaŜdy obszar roboczy jest podłączony do HC w pokoju telekomunikacyjnym (TR). 126

Elementy okablowania MuTOA i punkt konsolidacyjny 127

MuTOA i punkt konsolidacyjny Dodatkowe specyfikacje okablowania poziomego w obszarach roboczych z przenośnymi meblami i ściankami działowymi określa standard TIA/EIA- 568-B.1. Dla wielostanowiskowych pomieszczeń biurowych określono metodologie okablowania poziomego wykorzystujące wielodostępne zespoły gniazdek telekomunikacyjnych (MUTOA, ang. multiuser telecommunications outlet assembly) oraz punkty konsolidacyjne (CP, ang. consolidation point). Zapewniają one większą elastyczność i ekonomiczność instalacji wymagających częstych zmian konfiguracji. 128

MuTOA i punkt konsolidacyjny 129

MuTOA i punkt konsolidacyjny 130

MuTOA i punkt konsolidacyjny Po kaŝdorazowym przemeblowaniu, zamiast wymieniać całe okablowanie poziome obsługujące te obszary i łączące je z pomieszczeniem telekomunikacyjnym, w pobliŝu wielostanowiskowych pomieszczeń biurowych moŝna zainstalować punkty konsolidacyjne lub zespoły MUTOA. Wystarczy wymienić okablowanie pomiędzy gniazdkami w nowym obszarze roboczym a punktem konsolidacyjnym lub zespołem MUTOA. DłuŜsze kable prowadzące do pomieszczenia telekomunikacyjnego pozostają bez zmian. 131

MuTOA i punkt konsolidacyjny Miejsce, w którym znajduje się zespół MUTOA, musi być łatwo dostępne i nie moŝe ulec zmianie. Zespołu MUTOA nie moŝna instalować w suficie ani pod podłogą. Nie moŝna takŝe instalować go w regale, chyba Ŝe jest on trwale przymocowany do struktury budynku. 132

MuTOA i punkt konsolidacyjny Standard TIA/EIA-568-B.1 określa następujące wytyczne odnośnie zespołów MUTOA: KaŜde skupisko mebli wymaga co najmniej jednego zespołu MUTOA. Jeden zespół MUTOA moŝe obsługiwać maksymalnie 12 obszarów roboczych. Kable połączeniowe w obszarach roboczych muszą na obu końcach być oznaczone unikalnymi identyfikatorami. Maksymalna długość kabla połączeniowego wynosi 22 m. 133

MuTOA i punkt konsolidacyjny Punkty konsolidacyjne (CP) umoŝliwiają podłączenie na ograniczonym obszarze roboczym. Zazwyczaj tego typu panele stosowane są w obszarach roboczych z umeblowaniem modularnym, są one montowane poprzez wpuszczenie w ścianę, sufit lub słup podtrzymujący. NaleŜy zapewnić swobodny dostęp do nich bez potrzeby przesuwania osprzętu, wyposaŝenia czy cięŝkich mebli. Podłączenie stacji roboczych i innego sprzętu w obszarze roboczym powinno zostać wykonane przez gniazdka, które są podłączone do punktu konsolidacyjnego 134

MuTOA i punkt konsolidacyjny Standard TIA/EIA-569 określa następujące wytyczne dotyczące punktów konsolidacyjnych: KaŜde skupisko mebli wymaga co najmniej jednego punktu konsolidacyjnego. Jeden punkt konsolidacyjny moŝe obsługiwać maksymalnie 12 obszarów roboczych. Maksymalna długość kabla połączeniowego wynosi 5 m. 135

MuTOA i punkt konsolidacyjny Zarówno w przypadku punktów konsolidacyjnych, jak i zespołów MUTOA, standard TIA/EIA-568-B.1 zaleca, aby pomieszczenie telekomunikacyjne znajdowało się w odległości co najmniej 15 m. Ma to na celu uniknięcie problemów z przesłuchem i stratami odbiciowymi. 136

Okablowanie światłowodowe wymogi 137

Wymogi dotyczące instalacji okablowania światłowodowego Okablowanie światłowodowe stosuje się często do przeprowadzenia połączenia dwóch oddalonych od siebie budynków. Okablowanie światłowodowe stosuje się równieŝ podczas instalacji fragmentów sieci naleŝących do obszarów szkieletowych. 138

Wymogi dotyczące instalacji okablowania światłowodowego Instalacja światłowodowa musi spełniać szereg wymagań: Wszystkie złącza i połączenia powinny być chronione przed mechanicznym uszkodzeniem i zabrudzeniem Instalacja okablowania światłowodowego powinna przebiegać w specjalnie zaprojektowanych tunelach Okablowanie powinno zostać odpowiednio ponumerowane i podpisane NaleŜy pozostawić co najmniej 1 m. długości światłowodu, co umoŝliwi terminowanie połączeń UŜywane zakończenia światłowodowe powinny spełniać normy dokumentacji TIA FOCIS. Okablowanie jednomodowe powinno być odróŝnialne od wielomodowego. Jednomodowe kolor niebieski, wielomodowe kolor beŝowy. 139

Wymogi dotyczące instalacji okablowania światłowodowego Specyfikacja 568-B.1 nakłada na nas jeszcze dodatkowe wymogi: Stosowania połączeńświatłowodowych zorientowanych na połączenia typu simplex lub teŝ duplex. Wykonanie instalacji w oparciu o połączenia technologii Pull-throught. 140

Projekt sieciowy 141

Projekt sieciowy Projekt instalacji sieci komputerowej to zbiór wytycznych, których powinien się trzymać wykonawca podczas wdraŝania instalacji sieciowej. Poprawnie wykonany plan to: właściwa topologia budynków i mapa połączeń. 142

Projekt sieciowy WaŜny przy projektowaniu sieci jest dostęp do aktualnego planu przebiegu instalacji elektrycznej. Pozwoli to właściwie zaprojektować sieć komputerową minimalizując styczność z instalacją elektryczną. Pozwala to uwzględnić zastosowanie właściwych rozwiązań sprzętowych (ekranowane korytka) 143