SEMESTR II Plan zajęć uwzględnia seminaria, na których odbywają się przeglądy preparatów. W związku z tym nie przewiduje się dodatkowych przeglądów przed egzaminem. KLATKA PIERSIOWA Ćwiczenie 1 20.02.12. 22.02.12 Ściany klatki piersiowej( Thorax): warstwa głęboka (zrąb kostny- powtórzenie),mięśnie głębokie kl.p. ich przyczepy i funkcja, warstwa środkowa- mięśnie powierzchowne kl.p., przyczepy, funkcja, powięzie. Warstwa powierzchowna- skóra, powięź powierzchowna. Okolice i linie topograficzne klatki piersiowej. Istotne elementy topograficzne kl.p. Sutek (mamma) położenie, unaczynienie, unerwienie, spływ chłonki z sutka. Unaczynienie i unerwienie ścian klatki piersiowej. Przepona, części, przyczepy, unerwienie, unaczynienie. Mięśnie powierzchowne grzbietu- przyczepy, funkcja, unerwienie. Mięśnie głębokie (erector spinae) położenie, pasmo przyśrodkowe, pasmo boczne. Mięśnie podpotyliczne. Powięzi grzbietu. Mechanika klatki piersiowej. Ćwiczenie 2. 23.02.12 24.02.12 Jama klatki piersiowej (cavum thoracis). Opłucna ścienna i trzewna (pleura parietalis et visceralis). Topografia opłucnej, zachyłki opłucnej (recessus mediastinales). Topografia osklepka (cupula pleurae), pojęcie krezki i więzadła płucnego (mesopneumonium). Unaczynienie i unerwienie opłucnej. Granice opłucnej w rzucie na ściany kl.p. Śródpiersie ( mediastinum)- ograniczenie, podział, (obowiązuje znajomość struktur biegnących w poszczególnych przestrzeniach, bez ich topografii) Układ oddechowy : górne drogi oddechowe (powtórka), dolne drogi oddechowe. Tchawica (trachea) topografia. Oskrzela (bronchi) podział drzewa oskrzelowego, budowa i topografia: oskrzeli głównych, płatowych (bronchus principalis, lobaris). Płuca (pulmones), budowa, ( gronko, zrazik, segment oskrzelowo-płucny, wnęka płuca, korzeń płuca), granice płuc w rzucie na ściany klp. Unaczynienie i unerwienie struktur układu oddechowego, ze
szczególnym uwzględnieniem unaczynienia płuc,( topografia pnia płucnego i jego gałęzi). Naczynia i węzły chłonne oskrzeli i płuc, spływ chłonki. Mechanika oddychania. Ćwiczenie 3. 27. 02. 12 29.02.12 Serce (Cor). Położenie i umocowanie serca. Osierdzie ( pericardium) jama osierdzia, zatoki osierdzia. Budowa ścian serca: śródsierdzie, wsierdzie, szkielet serca. Jamy serca, ujścia tętnicze i żylne, zastawki ujść żylnych i tętniczych: budowa i funkcja. Naczynia korony serca. Schemat krążenia małego i dużego. Unaczynienie tętnicze i żylne serca i osierdzia. Układ bodźcotwórczy serca, unerwienie autonomiczne serca, unerwienie osierdzia. Spływ chłonki z serca i osierdzia. Stosunki topograficzne: rzut serca, obrys serca, powierzchnie serca, rzut zastawek na ścianę przednią klatki piersiowej, miejsca osłuchiwania zastawek. Pozostałości po krążeniu płodowym Ćwiczenie 4. 01.03. 12 02.03.12 Śródpiersie (mediastinum) podział i zawartość poszczególnych części śródpiersia. Dokładna topografia narządów leżących w śródpiersiu: Układ żył nieparzystych (venae azygos). Łuk aorty (arcus aortae) i jego gałęzie. Aorta piersiowa (aorta thoracica) i jej gałęzie. Przełyk (oesophagus). Odcinek piersiowy nerwu błędnego (nervus vagus). Grasica (thymus). Nerw przeponowy (nervus phrenicus). Żyły ramienno-głowowe (venae brachiocephalicae) i żyła główna górna (vena cava superior). Przewód piersiowy (ductus thoracicus). Pień współczulny (truncus sympathicus). Obrazowanie RTG, CT i MRI klatki piersiowej. Brzuch Ćwiczenie 5. 05.03.12 07.03.12 Ściany brzucha : mięśnie: przyczepy, funkcja, powięzie, naczynia i nerwy ścian( przedniej i tylnej) brzucha. Okolice i linie topograficzne ścian brzucha. Elementy topograficzne powierzchni tylnej ściany przedniej brzucha. Kanał pachwinowy (canalis inguinalis) ograniczenia i zawartość. Miejsca zmniejszonego oporu ścian brzucha. (loci minoris resistentiae). Przepukliny (herniae).
Rozwój układu pokarmowego i otrzewnej. Otrzewna ścienna i trzewna (peritoneum parietale et viscerale). Jama otrzewnowa i przestrzeń zaotrzewnowa. Zachyłki jamy otrzewnowej (recessus cavitas peritonealis). Sieć większa i sieć mniejsza, torba sieciowa (omentum maius et omentum minus, bursa omentalis). Krezki otrzewnej (mezenteria) Narządy położone wewnątrzotrzewnowo i pozaotrzewnowo (situs intraperitonealis et extraperitonealis). Ćwiczenia 6. 08.03.12 09.03.12 Ogólna budowa cewy przewodu pokarmowego. Część nadokrężnicza jamy brzusznej (pars supracolica abdominis). Żołądek (gaster), dwunastnica (duodenum), trzustka (pancreas), wątroba (hepar) budowa, topografia i funkcja. Drogi żółciowe wewnątrz- i zewnątrzwątrobowe. Śledziona (lien) - budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie trzewi części nadokrężniczej jamy brzusznej. Naczynia i odpływ chłonki z trzewi jamy brzusznej. Ćwiczenia 7. 12.03.12 14.03.12 Część podokrężnicza jamy brzusznej (pars infracolica abdominis). Jelito cienkie i jelito grube (intestinum tenue et intestinum crassum) - budowa, położenie, funkcja. Unaczynienie cewy jelitowej. Układ wrotny. Zespolenia układu wrotnego z układem żył głównych. Układ nerwowy autonomiczny jamy brzusznej (zwoje i sploty) (systema nervosum autonomicum abdominis). Układ chłonny Ćwiczenie 8. 15.03.12 16.03.12 Przestrzeń zaotrzewnowa (spatium retroperitoneale) ograniczenie i zawartość. Nerki (renes), nadnercza (glandulae suprarenales), moczowody (ureteres)- położenie, budowa, funkcja, unaczynienie i unerwienie autonomiczne narządów. Duże naczynia przestrzeni zaotrzewnowej (aorta brzuszna (aorta abdominalis), żyła gówna dolna (vena cava inferior) ich
topografia. Połączenia układu żyły głównej górnej i dolnej. Naczynia i węzły chłonne przestrzeni zaotrzewnowej. Analiza obrazów RTG, TK, NMR, angiografii jamy brzusznej. MIEDNICA Ćwiczenie 9. 19.03.2012-21.03. 2012 Miednica kostna powtórzenie ( typy połączeń, naturalne otwory miednicy, wymiary zewnętrzne) Pojęcia :miednica większa, miednica mniejsza. Wymiary wewnętrzne miednicy. Dno miednicy mniejszej (diaphragma pelvis, diaphragma urogentalis) przyczepy mięśni, unerwienie, rola mięśniówki dna miednicy. Powięzie miednicy i krocza (fasciae pelvis et perinei) Okolice krocza. Otrzewna miednicy. Elementy topograficzne: Dół kulszowo odbytowy (fossa ischioanalis), Kanał sromowy (canalis pudendalis), Przestrzeń powierzchowna i głęboka krocza (spatium superficiale et profundum perinei) ograniczenia i zawartość. Pęcherz moczowy (vesica urinaria), odbytnica i odbyt (rectum et anus) - budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie narządów. Układ chłonny miednicy. Układ nerwowy autonomiczny miednicy (systema nervosum autonomicum pelvis). Ćwiczenie 10. 22.03.2012-23.03.2012 Układ rozrodczy męski (systema genitale masculinum).wewnętrzne narządy płciowe męskie (organa genitalia masculina interna): jądro (testis), najądrze (epididymis), nasieniowód (ductus deferens), pęcherzyk nasienny (vesicula seminalis), powrózek nasienny (funiculus spermaticus), gruczoł krokowy (prostata). Budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie i unerwienie wewnętrznych narządów płciowych męskich. Odpływ chłonki z jąder. Zewnętrzne narządy płciowe męskie (organa genitalia masculina externa): moszna (scrotum), cewka moczowa męska (urethra masculina), prącie (penis) budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie i unerwienie zewnętrznych narządów płciowych męskich i krocza.
Ćwiczenie 11. 26.03.2012-28.03.2012 Układ rozrodczy żeński (systema genitale femininum).wewnętrzne narządy płciowe żeńskie (organa genitalia feminina interna): jajnik (ovarium), jajowód (tuba uterina), macica (uterus), pochwa (vagina). Położenie, umocowanie, stosunek do otrzewnej. Zewnętrzne narządy płciowe żeńskie (organa genitalia feminina externa): srom niewieści (pudendum femininum), łechtaczka (clitoris), cewka moczowa żeńska (urethra feminina). Unaczynienie i unerwienie narządów płciowych żeńskich. Odpływ chłonki z narządów wewnętrznych. Elementy topograficzne miednicy żeńskiej. Ćwiczenie 12 29.03.2012 30.03.2012 Seminarium Klatka piersiowa, Brzuch i Miednica (przeglądy preparatów). RTG, TK, MRI Zaliczenie 30.03.2011 Test I termin Ćwiczenie 13. 02.04.2012 04.04.2012 Szpilki I termin Zaliczenie: Klatka piersiowa, Brzuch, miednica. Ćwiczenie 14 12.04.2012 13.04.2012 Seminarium Przegląd preparatów Klatka piersiowa, Brzuch, Miednica. Ćwiczenie 15. 16.04.2012 18.04.2012
Szpilki II termin Zaliczenie: Klatka piersiowa, Brzuch, miednica. Zaliczenie: Test II termin 20.04.2012 OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY OUN. (SYSTEMA NERVOSUM CENTRALE) Ćwiczenie 16. 19. 04.2012--20.04.2012 Kresomózgowie. Anatomia ogólna kresomózgowia budowa zewnętrzna półkul: płaty, powierzchnie, szczeliny, bruzdy i zakręty półkul mózgowych (telencephalon) Podziałkresomózgowie. Kora mózgu (cortex cerebri) (kora nowa, dawna, stara). Obszary wyższych czynności psychicznych, pola asocjacyjne. Istota szara kresomózgowia (substantia grisea telencephali): jądra podstawne (nuclei basales)- położenie, budowa, połączenia doprowadzające i odprowadzające. Formacja hipokampa. Istota biała kresomózgowia (substantia alba telencephali) - włókna rzutowe (fibrae proiectionis), włókna spoidłowe (fibrae commissurales) i włókna kojarzeniowe (fibrae associationis). Układ komorowy - komora boczna (ventriculus lateralis) ściany. Opony mózgowo-rdzeniowe (meninges): opona twarda (dura mater), opona pajęcza (arachnoidea mater), opona miękka (pia mater); przestrzenie oponowe, zbiorniki pajęczynówki, zatoki opony twardej (sinus durae matris). Płyn mózgowo-rdzeniowy (PMR)- miejsce powstania, krążenie, znaczenie. Ćwiczenie 17. 23.04.2012 25.04.2012 Międzymózgowie (diencephalon) - budowa zewnętrzna, Struktury należące do międzymózgowia.
Wzgórze (thalamus) budowa ogólna, grupy jąder wzgórza, i ich połączenia z innymi strukturami OUN, promienistość wzgórza. Objawy wynikające z uszkodzenia wzgórza. Podwzgórze (hypothalamus) - budowa zewnętrzna, budowa wewnętrzna - grupy jąder podwzgórza, połączenia podwzgórza (drogi doprowadzające i odprowadzające). Czynność podwzgórza. Objawy uszkodzenia podwzgórza. Przysadka mózgowa. Nadwzgórze (epithalamus) i niskowzgórze (subthalamus) - budowa, połączenia, funkcja. Układ komorowy - komora III (ventriculus tertius) ścian. Ćwiczenie 18. 26.04.2012--27. 04.2012 Pień mózgu ogólna budowa Śródmózgowie (mesencephalon) - budowa zewnętrzna: powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna: konary mózgu (pedunculus cerebri), pokrywka śródmózgowia (tectum mesencephali). Istota szara i istota biała ( jądra, drogi, pęczki) w obrębie śródmózgowia. Most (pons) budowa zewnętrzna, powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna, Budowa wewnętrzna : istota biała i szara mosty: (jądra, drogi) w obrębie mostu. Rdzeń przedłużony (medulla oblongata) - budowa zewnętrzna : powierzchnia brzuszna, powierzchnia grzbietowa.budowa wewnętrzna: istota biała i szara (jądra, drogi) w obrębie rdzenia przedłużonego. Pień mózg (truncus encephali) jako całość, drogi pnia mózgu, lokalizacja jąder nerwów czaszkowych, twór siatkowaty (formatio reticularis). Przekroje poprzeczne przez pień mózgu. Ćwiczenie 19. 30.04.2012-02.05.2012
Przegląd preparatów Ćwiczenie 20. 04.05.2012 Przegląd preparatów Ćwiczenie 21. 07.05.2012 09.05.2012 Układ limbiczny (systema limbicum)- Struktury korowe i podkorowe. Połączenia układu limbicznego, drogi doprowadzające i odprowadzające. Objawy uszkodzenia układu limbicznego Móżdżek (cerebellum) -położenie, budowa zewnętrzna : podział móżdżku na płaty. Budowa wewnętrzna: kora i jądra móżdżku. Drogi doprowadzające i odprowadzające. Konary móżdżku. Rola móżdżku i objawy uszkodzenia.. Układ komorowy - komora IV (ventriculus quartus). Unaczynienie tętnicze i żylne mózgowia: unaczynienie pól korowych, unaczynienie struktur podkorowych kresomózgowia, unaczynienie wzgórza, unaczynienie pnia mózgu, unaczynienie móżdżku. Ćwiczenie 22. 10.05. 2012 11.05.2012 Rdzeń kręgowy (medulla spinalis) - Położenie, umocowanie, podział, budowa zewnętrzna, budowa wewnętrzna, istota szara i biała rdzenia kręgowego. Drogi własne rdzenia kręgowego. Topografia dróg (długich) rzutowych w obrębie rdzenia kręgowego. Układ nerwowy autonomiczny (systema nervosum autonomicum), podział, lokalizacja ośrodków w obrębie rdzenia kręgowego,. Objawy kliniczne uszkodzenia rdzenia kręgowego oraz objawy uszkodzenia ośrodków autonomicznych. Unaczynienie rdzenia kręgowego.
Ćwiczenie 23. 14.05. 2012 16.05.2012 Nerwy czaszkowe. Podział, lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych z mózgowia i z czaszki oraz przebieg nerwów czaszkowych. Zakres unerwienia nerwów czaszkowych. Nerw węchowy (nervus olfactorius NC I) - przebieg, droga węchowa. Nerw wzrokowy (nervus opticus NC II) przebieg, droga wzrokowa, objawy uszkodzenia. Nerwy gałkoruchowe (nervus oculomotorius NC III. Łuki odruchowe (akomodacja, reakcja na światło). Nerw przedsionkowo-ślimakowy (nervus vestibulocochlearis NC VIII) - przebieg. Droga zmysłu równowagi (drogi przedsionkowe).objawy uszkodzenia. Droga słuchowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Nerw trójdzielny (nervus trigeminus NC V). Wstega trójdzielna. Powtórzenie: Nerw twarzowy (nervus facialis NC VII), nerw językowo-gardłowy (nervus glossopharyngeus NC IX), nerw błędny (nervus vagus NC X), nerw dodatkowy (nervus accessorius NC XI), nerw podjęzykowy (nervus hypoglossus NC XII) - przebieg, zakres unerwienia. Objawy kliniczne uszkodzenia nerwów czaszkowych. Droga smakowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Podłoże anatomiczne mowy. Zwoje autonomiczne nerwów czaszkowych.(powtórzenie) Część czaszkowa układu przywspółczulnego Obrazy TK, NMR, ANGIO OUN Nerwy rdzeniowe: (powtórka). Podział czynnościowy włókien nerwowych, nerwy rdzeniowe - budowa, odruchy monosynaptyczne i polisynaptyczne. Sploty: szyjny, ramienny, lędźwiowokrzyżowy - położenie, gałęzie, zakres unerwienia powtórzenie. Ćwiczenie 24. 17.05.2012--18.05.2012 Drogi OUN. Drogi piramidowe ( tractus pyramidales)- pola korowe układu ruchowego, przebieg dróg korowo-rdzeniowych, dróg korowo-jądrowych. Znaczenie dróg piramidowych. Drogi pozapiramidowe (tractus extrapyramidales). Pola korowe, przebieg-dróg UPP( ze szczególnym uwzględnieniem dróg w obrębie jąder podkorowych i jąder pnia mózgu).
Główne neuroprzekaźniki. Objawy uszkodzenia dróg piramidowych i pozapiramidowych. Drogi OUN: Drogi przewodzące bodźce czuciowe: Drogi sznura tylnego, drogi rdzeniowo-wzgórzowe (tractus spinothalamici) - przebieg, objawy uszkodzenia. Drogi móżdżkowe - przebieg i objawy uszkodzenia dróg móżdżkowych. Powtórzenie: drogi słuchowa, węchowa, smakowa i wzrokowa. Powtórzenie podstawowych dróg układ limbiczny Ćwiczenie 25. 21.05.2012 23.05.2012 Zaliczenie I termin szpilki Mózgowie, Rdzeń kręgowy. Test 25.05.2012 Ćwiczenie 26. 24.05.2012 25.05.2012 Zaliczenie III termin szpilki Klatka piersiowa, Brzuch, Miednica Termin testu do ustalenia. Ćwiczenie 27. 28.05.2012 30.05.2012 Zaliczenie II termin szpilki Mózgowie, Rdzeń kręgowy. Termin testu do ustalenia. Ćwiczenie 28. 31.05.2012 01.06.2012 Przegląd preparatów Mózgowie, Rdzeń kręgowy. Ćwiczenie 29. 04.06.2012 06.06.2012
Zaliczenie III termin szpilki Mózgowie, Rdzeń kręgowy. Test 08.06.2012.