KATEDRASYSTEMÓWOBLICZENIOWYCH TECHNOLOGIA INFORMACYJNA 1. Podstawy Zajęcia opierają się na wykorzystaniu dostępnych zasobów sprzętowych (serwery) oraz rozwiązań programowych (platforma uczelniana, systemy operacyjne, pakiety biurowe). Poniżej zostały przedstawione podstawowe informacje związane z dostępem do systemów uczelnianych. Korzystanie z platformy e-learningowej UEK Platforma e-learningowa UEK umożliwia prowadzenie zajęć w postaci stacjonarnej jak i zdalnej. Do jej podstawowych zadań należy: przechowywanie materiałów dydaktycznych (teksty, materiały audiowizualne itp), przeprowadzanie e-lekcji, kolokwiów, quizów itp, gromadzenie informacji o postępach w nauczaniu, wymiana informacji między prowadzącym, a studentami, wymiana informacji między studentami. 1
Technologia informacyjna Aby aktywować swoje konto należy wejść na stronę http://cel.uek.krakow.pl i zalogować się (login to numer indeksu/albumu, a hasło to numer PESEL). Przy aktywacji konta (pierwszym logowaniu) system poprosi nas o wprowadzenie swoich danych osobowych. Podajemy adres email, z którego korzystamy regularnie oraz wypełniamy wszystkie pola oznaczone czerwoną gwiazdką. Zmiany zostaną zapisane po kliknięciu na przycisk Zmień profil. Jeśli wszystko będzie się zgadzało strona zostanie odświeżona, ale zamiast miejsca na adres poczty elektronicznej pojawi się komunikat o konieczności autoryzacji adresu e-mail. W związku z tym, iż wprowadzono kontrolę poprawności adresów e-mail, aby w pełni zakończyć aktywację konta należy kliknąć odpowiedni link otrzymany w wiadomości. Wiadomość powinna zostać dostarczona w przeciągu kilku minut. Informacje o aktywacji kont dla studentów pierwszego roku znajdują się również pod adresem http://cel.uek.krakow.pl/moodle/mod/forum/discuss.php?d=11838#p23054 Każdy pracownik naukowo-dydaktyczny posiada ogólnodostępny kurs o nazwie e-wizytówka lub podobnej. Jego zawartością zazwyczaj są: dane teleadresowe, informacje o konsultacjach, link do harmonogramu zajęć, link do wykazu prowadzonych na platformie e-learningowej kursów, tablica ogłoszeń. Aby zapisać się na właściwy kurs należy najpierw wyszukać osobę prowadzącą. Można to zrobić wpisując jego nazwisko w wyszukiwarce dostępnej na stronie głównej platformy e-learningowej UEK. Spośród wyników wyszukiwania należy wybrać odpowiednią osobę. Następnie z dostępnych kursów wybrać ten, na który chcą się Państwo zapisać. Jeśli przy kursie znajduje się symbol kluczyka to konieczne będzie wprowadzenie hasła dostępu do kursu (hasło jest podawane przez prowadzącego na zajęciach). 2
Podstawy Można również odnaleźć właściwy kurs przeszukując kategorię kursów (analogia do organizacji Uczelni według Wydziałów i Katedr). Korzystanie z serwera Wizard Serwer Wizard umożliwia dostęp do systemu operacyjnego Linux, a co za tym idzie poczty elektronicznej oraz własnej strony internetowej. Aktywowanie konta na serwerze jest możliwe po wejściu na stronę http://student.uek.krakow.pl i wybraniu w menu opcji Hasło startowe. Wszystkie pola formularza muszą zostać wypełnione danymi, które podali Państwo podczas rejestracji na studia. Hasło może zostać pobrane wyłącznie z komputerów zlokalizowanych na terenie kampusu UEK. Zalogowanie na konto jest możliwe za pomocą odpowiedniego programu (klient usługi SSH - szyfrowany telnet). Przykładowo może to być program PuTTY, który można pobrać ze strony http://www.putty.org. Aplikacja jest również dostępna na wszystkich komputerach w Uczelnianym Ośrodku Obliczeniowym. 3
Technologia informacyjna Po uruchomieniu programu pojawi się okno konfiguracyjne, do którego wprowadzamy dane: Host name: wizard.uek.krakow.pl Port: 22 Protocol: SSH Kliknięcie Open to połączenie z serwerem. Podajemy nasze dane login oraz hasło (proszę zwrócić uwagę na wielkość znaków). Pierwszą rzeczą jaką należy zrobić po udanym zalogowaniu się na konto jest zmiana hasła dostępu. Można to zrobić za pomocą komendy: passwd 4
Podstawy Komenda ta nie posiada żadnych parametrów. Po jej wpisaniu i potwierdzeniu klawiszem Enter pojawi się prośba o podanie najpierw starego hasła, a następnie dwukrotnie nowego. Sprawdzenie poprawności wykonania tej operacji to wylogowanie się z systemu za pomocą komendy: logout oraz ponowne zalogowanie z nowym hasłem. Adres e-mail, którym można się posługiwać to login@wizard.uek.krakow.pl. Każdy student na ten adres otrzymuje oficjalne informacje od administracji uczelni i zaproszenia na różnego rodzaju akcje i imprezy organizowane na uczelni. Pocztę przychodzącą na konto założone na serwerze uczelnianym można sprawdzać korzystając np. z aplikacji webowej (http://wizard.uek.krakow.pl/webmail). Login i hasło są takie same jak w przypadku dostępu do serwera. Serwer Wizard to serwer działający w oparciu o system Linux. Warto pamiętać, że: - rozróżniane są wielkie i małe litery, - poruszanie się po ekranie odbywa się za pomocą klawiatury, - w większości aplikacji nie działa myszka, - interfejs dostępny za pomocą terminala oznacza konieczność znajomości odpowiednich komend. Siłę hasła (jego bezpieczeństwo) możesz sprawdzić w sieci: http://www.passwordmeter.com/ http://www.yetanotherpasswordmeter.com/ Wyszukiwanie informacji w sieci Internet zasady ogólne Przeglądarka internetowa (ang. web browser) to program komputerowy, służący do pobierania i wyświetlania zawartości dokumentów z serwerów internetowych, a także odtwarzania plików multimedialnych. Wyszukiwarka internetowa (ang. search engine) to program, którego zadaniem jest ułatwienie użytkownikom znalezienia informacji w sieci. W chwili obecnej najbardziej popularną wyszukiwarką informacji w sieci Internet jest Google (http://google.pl). Idea wyszukiwania sprowadza się do wprowadzenia odpowiednich słów 5
Technologia informacyjna kluczowych opisujących interesujące nas informacje. Na ich podstawie wyszukiwarka wskazuje nam adresy stron w sieci Internet. Kierując się podanymi poniżej wskazówkami można zwiększyć prawdopodobieństwo dotarcia do interesujących nas informacji: im więcej słów kluczowych używamy, tym lepiej (dla efektywnego wyszukiwania należy podać nie mniej, niż 3 słowa), wielkość liter użyta w słowach kluczowych jest nieistotna (dla wygody można wprowadzać słowa małymi literami), pomiędzy wprowadzanymi słowami kluczowymi występuje domyślnie łącznik i, zatem każde z wymienionych słów musi wystąpić na znalezionej stronie WWW, aby dotrzeć do odpowiednich stron WWW należy użyć słów kluczowych precyzyjnie opisujących poszukiwane informacje, pomijając łączniki (i, lub, oraz, itp.), czy słowa pospolite, aby wykluczyć strony WWW zawierające wskazane słowo, poprzedź je znakiem minus, wyrażenia (zbiór wyrazów występujący w określonym porządku) należy ująć w znaki cudzysłowu, umieszczenie pomiędzy słowami kluczowymi łącznika OR pozwala na odszukanie stron WWW zawierające jedno lub drugie słowo, w celu ograniczenia wyszukiwania tylko do określonej domeny, należy użyć formuły site:domena, aby znaleźć strony o tematyce zbliżonej do podanej, należy użyć formuły related:adres, strony WWW ze słowem kluczowym występującym w jej treści można znaleźć, używając formuły inurl:słowo, aby znaleźć dokument w określonym formacie (.doc,.xls,.ppt,.pdf,.ps,.rtf itd.) należy zastosować formułę filetype:typpliku, aby znaleźć rysunki lub zdjęcia, jakie znajdują się w sieci Internet, należy użyć strony http://images.google.pl (lub skorzystać z linku Grafika na głównej stronie wyszukiwarki Google). Opis składni dla wyszukiwania standardowego można znaleźć pod adresem: http://www.google.pl/intl/pl/help/basics.html dla wyszukiwania zaawansowanego: http://www.google.pl/intl/pl/help/refinesearch.html 6