SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU WSPIERANIA RODZINY ZA 2014 r. ORAZ PRZEDSTAWIENIE POTRZEB ZWIĄZANYCH Z REALIZACJĄ ZADAŃ zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jednolity Dz.U. z 2015 r. poz. 332 ) Koronowo, marzec 2015 r.
1. Zakres przedmiotowy oraz założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 332 ). Zgodnie z art.179 ust.1 powyższej ustawy istnieje obowiązek składania Radzie Gminy rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawienia potrzeb związanych z realizacją tychże zadań. Uchwałą Rady Miejskiej w Koronowie z dnia 25 stycznia 2012 r. XVIII/159/12 Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Koronowie został wyznaczony jako podmiot właściwy do realizacji zadań z zakresu administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny. Zgodnie z treścią art.178 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Burmistrz Koronowa Upoważnieniem z dn. 01.02.2012 r. nr OR-S.0052.15.2015 upoważnił Dyrektora M-GOPS w Koronowie w zakresie prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji. Założeniem podstawowym ustawy jest stworzenie spójnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną. System ten ma za zadanie wzmocnić wsparcie dysfunkcyjnej rodziny biologicznej dziecka, przeżywajacej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań majacych na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej w zakresie ustalonym ustawą spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Założeniem podstawowym ustawy jest stworzenie spójnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną, jeśli ma ona trudności w wypełnianiu swoich funkcji. nr
2. Realizacja zadań w zakresie wspierania rodziny. Ustawa o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej nałożyła na gminę zadania mające na celu stworzenie i realizowanie spójnego systemu pomocy dziecku i rodzinie, do których w szczególności należy : a) opracowanie i realizacja 3-letniego gminnego programu wspierania rodziny. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Koronowie opracował i realizuje Gminny Program Wspierania Rodziny dla Gminy Koronowo na lata 2015-2017, który został przyjęty Uchwałą Nr III/26/14 Rady Miejskiej w Koronowie z dnia 30 grudnia 2014 r. Głównym celem powyższego programu jest wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Adresatami programu są rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz dzieci i młodzież z miasta i gminy Koronowa, którym rodzina nie zapewnia należytej opieki. b) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez : - zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa. W 2014 r. asystenturą na terenie miasta i gminy Koronowo objętych było 27 rodzin. W 2014 r. Gmina Koronowo uczestniczyła także w realizacji '' Resortowego programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2014 ''. Celem powyższego programu było wspomaganie i wspieranie jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego w budowaniu systemu wspierania rodzin,
przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez dofinansowanie zatrudnienia asystentów rodziny. Na realizację tego programu pozyskano kwotę 20.162,00 zł, co pozwoliło pokryć koszt zatrudnienia asystenta rodziny w okresie od 01.04.2014 r. 31.12.2014 r. Obecnie w MGOPS w Koronowie zatrudnionych jest 2 asystenów rodziny w ramach umowy o pracę w zadaniowym systemie pracy. Zadaniowy czas pracy asystenta rodzinnego ma służyć realnym potrzebom i rytmowi życia rodziny. Asystent rodziny jest znaczącym elementem wspierania rodziny w środowisku. Kierowany jest do pracy z rodzinami w których sytuacja małoletniego dziecka wymaga wsparcia zewnętrznego. Celem pracy asystenta jest osiągnięcie przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, która umożliwi jej wychowywanie dzieci. Główne zadanie będzie niedopuszczenie do oddzielenia dziecka od rodziny lub umożliwienie jak najszybszego powrotu dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej do rodziców Specyfika i dysfunkcja rodzin wymagających wsparcia przez asystenta rodziny to przede wszystkim : - nieumiejętność prawidłowego wychowania i opieki nad dziećmi, - brak nawyku pracy długotrwałe bezrobocie, - niedostateczne zainteresowanie potrzebami dziecka, - nieumiejętne gospodarowanie budżetem domowym, - nieumiejętność dbania o mieszkanie brak nawyku sprzątania, - konflikty w rodzinie, przemoc, - uzależnienie od alkoholu, współuzależnienie, - nieumiejętność dbania o zdrowie, higienę itp. - organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działań rodzin wspierających W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny
wspierającej. Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka. Z rodziną tą gmina zawiera umowę o zwrot kosztów związanych z udzielaniem pomocy. Rodzinę wspierającą ustanawia Burmistrz po uzyskaniu pozytywnej opinii Dyrektora ośrodka pomocy społecznej wydanej na podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego. W 2014 r. na terenie naszej Gminy nie ustanowiono rodziny wspierającej. - prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci W celu wsparcia rodziny dziecko może zostać objęte opieką i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego. Placówki wsparcia dziennego mogą być prowadzone w formie : opiekuńczej, zapewniającej opiekę i wychowanie, pomoc w nauce oraz organizację czasu wolnego np. kół zainteresowań, świetlic, klubów i ognisk wychowawczych; specjalistycznej, w której organizowane są zajęcia socjoterapeutyczne, terapeutyczne, korekcyjne, kompensacyjne oraz logopedyczne, indywidualny program korekcyjny, psychokorekcyjny lub psychoprofilaktyczny; pracy podwórkowej realizowanej przez wychowawcę w formie działań animacyjnych i socjoterapeutycznych. Na terenie Gminy Koronowo obecnie nie funkcjonują placówki wsparcia dziennego, o których mowa w art. 18 i 24 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. c) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny. Asystenci rodziny pracowali w 2014 r. z rodzinami wieloproblemowymi. Wymagało to od nich szerokiej wiedzy i umiejętności niezbędnych do realizacji zadań oraz profesjonalizmu w działaniu. Asystenci zatrudnieni przez MGOPS w
Koronowie pracowali w ramach umowy o pracę w zadaniowym czasie pracy, posiadali odpowiednie wykształcenie. Asystenci rodziny systematycznie podnosili swoje kwalifikacje poprzez udział w szkoleniach. W roku 2014 r. asystenci brali udział w 3 szkoleniach z zakresu dotyczącego praktycznych aspektów pracy asystenta rodziny oraz doskonalenia warsztatu pracy. d) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczoterapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. W sytuacji, gdy rodzice zostają trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub władza ta zostaje im ograniczona, Sąd postanawia o ustanowieniu nad dzieckiem opieki zastępczej i umieszczeniu poza rodziną biologiczną. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej, za dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi wydatki. W pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej gmina ponosi 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, w drugim roku - 30%, a w trzecim i następnych latach 50%. W roku 2014 Gmina Koronowo współfinansowała pobyt 32-dzieci, które zostały umieszczone w pieczy zastępczej na nowych zasadach. Za pobyt 13 - dzieci w rodzinach zastępczych spokrewnionych i zawodowych rodzinach zastępczych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego tytułem 10%, 30%, 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka (w pierwszym i drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej) koszty wyniosły 42.201,20 zł. Wydatki przeznaczone na utrzymanie dzieci umieszczonych w placówce opiekuńczo - wychowawczej dotyczyły 19 dzieci i wynosiły 137.977,60 zł. Zatem łącznie przeznaczono w 2014 r. za pobyt małoletnich z terenu miasta i
gminy Koronowo w pieczy zastępczej kwotę 180.178,80 zł. e) sporządzenie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie w wersji elektronicznej z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art.187 ust.3 Sprawozdania rzeczowo-finansowe z wykonywania przez gminę zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za okres od 1 stycznia do 30 czerwca i od 01 lipca do 31 grudnia 2014 r., sporządzane na podstawie rozporzadzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 2012 r. w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z powyższego zakresu. Ośrodek realizował powyższe zadanie sporządzając sprawozdanie z zakresu wspierania rodziny za rok 2014 i przesyłając je z wykorzystaniem Statystycznej Aplikacji Centralnej. f) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej zamieszkałego na terenie gminy Koronowo. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Koronowie pracownicy socjalni pracujący w swoim terenie działania prowadzą monitoring sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej. W 2014 r. rodzin korzystających z pomocy tut. Ośrodka z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego było 271 rodzin ( 1050 osób w tych rodzinach ). W dalszym ciągu doskonalona jest współpraca pomiędzy instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz dzieci i rodziny. Tut. Ośrodek współpracuje w tym zakresie z Komisariatem Policji, Zespołem Interdyscyplinarnym, Miejsko - Gminną
Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, placówkami służby zdrowia i oświatowymi, Sądem Rodzinnym i Nieletnich, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Bydgoszczy oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz dziecka i rodziny. W sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodziny podejmowane są działania interwencyjne i zaradcze przez pracowników socjalnych pracujących w swoich rejonach działania. 3. Potrzeby związane z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny Niezbędne potrzeby związane z realizacją zadań z zakresu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dotyczą : - Zabezpieczenie środków finansowych na współfinansowanie kosztów pobytu dzieci w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo - wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo - terapeutycznych i interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych. - Utworzenia lub zlecenia przez gminę prowadzenia placówki wsparcia dziennego/świetlicy dla dzieci funkcjonującej na podstawie art 18 i 24 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. - Potrzeby zatrudnienia asystenta rodziny w zadaniowym systemie pracy celem zapewnienia odpowiedniej jakości pracy z rodzinami doświadczającymi trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Od 2015 r. zatrudnienie asystenta rodziny jest zadaniem obowiązkowym gminy. Liczba rodzin z którymi jeden asystent może prowadzić pracę jest uzależniona od stopnia trudności wykonywanych zadań jednak nie może przekroczyć 15 rodzin.