2. TREŚCI KSZTAŁCENIA

1. TEMAT: Zasoby energii na Ziemi projekt interdyscyplinarny. 2. TREŚCI KSZTAŁCENIA CHEMIA: Uczeń: 1c) definiuje pojęcia: reakcja egzoenergetyczna i endoenergetyczna, 2c) opisuje skład i właściwości powietrza, 3c) planuje i wykonuje doświadczenie pozwalające wykryć CO 2 w powietrzu, 4c) wymienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza, 5c) planuje sposób postępowania pozwalający chronić powietrze przed zanieczyszczeniem, 6c) wskazuje na zastosowanie wskaźników, rozróżnia doświadczalnie kwasy i zasady, 7c) wymienia rodzaje odczynu roztworu i przyczyny odczynu kwasowego, obojętnego i zasadowego, 8c) interpretuje wartość ph w ujęciu jakościowym, 9c) analizuje proces powstawania kwaśnych opadów i skutki ich działania. FIZYKA: Uczeń: 1f) wykorzystuje pojęcie energii mechanicznej i wymienia różne jej rodzaje, 2f) posługuje się pojęciem pracy i mocy, 3f) Analizuje jakościowo zmiany energii wewnętrznej spowodowane wykonaniem pracy i przepływem ciepła, 4f). stosuje zasadę zachowania energii, 5f) przelicza energię elektryczną podaną w kwh na J i J na kwh, 6f). wymienia formy energii na jakie zamieniana jest energia elektryczna, 7f). posługuje się pojęciami infradźwięki i ultradźwięki. MATEMATYKA: Uczeń: 1m) interpretuje dane statystyczne, 2m) wyszukuje, selekcjonuje i przetwarza dane w postaci graficznej i wyznacza ich wielkości charakterystyczne, 3m) odczytuje i interpretuje informacje przedstawione za pomocą wykresów funkcji, 4m) stosuje obliczenia kontekstowe w kontekście praktycznym, 5m) oblicza wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych, zamienia jednostki, 6m) zapisuje liczby w postaci wykładniczej. Strona 1

3. MAPA MENTALNA RODZAJE ENERGII WYKORZYSTANIE ENERGII Energia mechaniczna, elektryczna, chemiczna, słoneczna, cieplna 1f, 4f, 6f, 1c, 5m, 6m, 3m Opis dostępnych technologii, sprawność urządzeń i przesyłu. 1f, 2f, 3f, 4f, 5f, 6f, 1c, 5c, 4m, 5m, 6m ENERGIA ZASOBY WPŁYW NA ŚRODOWISKO Paliwa kopalne, energia odnawialna, energia jądrowa 1m, 2m, 3m, 4f, 1c Energia konwencjonalna, energia niekonwencjonalna 2c, 9c, 7f, 2m, 4m, 5m, 6m Strona 2

4. CELE PROJEKTU: I. poziom wiadomości A Uczeń wymieni rodzaje energii, omówi dostępne na naszej planecie zasoby energii. Wymieni konwencjonalne i niekonwencjonalne źródła energii. Wymieni rodzaje odczynu roztworu, zna skład i właściwości powietrza. Zna postać wykładniczą liczb dużych i małych, zna wielkości charakterystyczne danych statystycznych. B Uczeń różnicuje reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, wskazuje zastosowanie wskaźników, rozróżnia doświadczalnie kwasy i zasady, wyjaśni wartość ph w ujęciu jakościowym. Rozróżnia formy energii mechanicznej, wyjaśni pojecie pracy i mocy oraz zasadę zachowania energii. Wskaże typ analizowanych danych, rozumie rząd wielkości liczby oraz użyte jednostki. II. poziom umiejętności C Uczeń wyszukuje informacje dostępne w różnych źródłach. Porówna pod względem opłacalności i wpływu na środowisko konwencjonalne i niekonwencjonalne źródła energii. Rozwiązuje zadania dotyczące zamiany jednostek i obliczeń procentowych, obliczeń wartości liczbowych wyrażeń. Porządkuje i selekcjonuje zebrane dane statystyczne. Interpretuje i prezentuje wyniki przeprowadzonych doświadczeń. Współpracuje w grupie podczas wykonywania zadań i doświadczeń. D Uczeń proponuje model opisu zebranych danych statystycznych. Proponuje doświadczenia służące do wykrycia różnych zanieczyszczeń, planuje czynności poprzedzające wykonanie doświadczenia. Tworzy schemat obliczeń wyników doświadczeń, opracowuje wyniki doświadczeń. III poziom postawy Uczeń jest przekonany o konieczności szacunku dla przyrody. Jest świadomy, że ograniczenie spalania paliw kopalnych służy środowisku. Strona 3

5. HARMONOGRAM GRUPA WYKAZ DZIAŁAŃ TERMIN ODPOWIEDZIALNY NAUCZYCIEL 1. pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii z paliw kopalnych, obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh, analiza wpływu na środowisko powietrze, opracowanie wyników badań, poszukiwanie informacji na temat sprawności urządzeń 2. pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii wiatru i pływów morskich, obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh, analiza wpływu na środowisko woda, opracowanie wyników badań, poszukiwanie informacji na temat technologii przesyłowych 3. pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii słonecznej i bioodnawialnej, obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh, opracowanie doświadczeń potwierdzających zasadę zachowania energii (energia cieplna), opracowanie wyników badań, spalanie w warunkach laboratoryjnych węgla kamiennego analiza produktów spalania 4. pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii jądrowej i termojądrowej, obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh, opracowanie doświadczeń potwierdzających zasadę zachowania energii (energia mechaniczna), opracowanie wyników badań, spalanie w warunkach laboratoryjnych ropy naftowej analiza produktów spalania 6. REALIZACJA ZADAŃ Kolejne zadanie Sposób realizacji 1. Pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii Uczniowie poszukują informacji w internecie, w rocznikach statystycznych. Opracowują zebrane informacje. 2.Obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh Znając ciepło spalania węgla, koszt tony węgla i sprawność elektrowni uczniowie obliczają teoretyczny koszt 1MWh (załącznik). Dla źródeł niekonwencjonalnych wykorzystują dane literaturowe. 3.Analiza wpływu na środowisko Posługując się instrukcjami zestawu do analizy wody uczniowie wykonują odpowiednie doświadczenia i opracowują wyniki.(instrukcja zestawu do analizy wody) 4.Opracowanie doświadczeń potwierdzających zasadę Na podstawie informacji znalezionych w literaturze zachowania energii i Internecie uczniowie przygotowują i demonstrują odpowiednie doświadczenia (doświadczenie Joule a, pomiar natężenia i napięcia prądu płynącego przez grzałkę ogrzewającą wodę w kalorymetrze, wahadło matematyczne, swobodny spadek ciał, zderzenia sprężyste na torze powietrznym) 5.Spalanie w warunkach laboratoryjnych węgla i ropy naftowej 6.Opracowanie wyników badań Uczniowie spalają próbki w czystym tlenie, produkty spalania rozpuszczają w wodzie i dokonują analizy za pomocą zestawu do analizy wody.(instrukcja zestawu do analizy wody). Uczniowie opracowują wyniki swoich doświadczeń Strona 4

posługując się technologią informacyjną, przygotowują wykresy i prezentacje. 7. LITERATURA I KARTY PRACY 1) http://www.mojaenergia.pl 2) http://www.carbonfootprint.com 3) http://www.ltscotland.org.uk/climatechange/frame_panel/full_screen.htm 4) Lipkowska K.,Faron Lewandowska Pracownia chemiczna Analiza wody i ścieków WSiP 5) Witold M. Lewandowski Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wydawnictwa Naukowo Techniczne 1) Jadwiga Poznańska, Maria Rowińska, Elżbieta Zając, Ciekawa fizyka, WSiP 2) http://fizyka.zamkor.pl/download/biuletyny/01_2008.pdf 8. SKŁAD OSOBOWY GRUP I ICH LIDERZY Cztery grupy ( od 4 do 6 osób ) zostaną wyłonione przez prowadzących zajęcia z uwzględnieniem: kompetencji, tak aby uczniowie uzupełniali się pod względem słabych i mocnych stron ( m. in. umiejętności matematycznych, informatycznych, artystycznych ); predyspozycji osobowych ( dobry klimat pracy grupy ); warunków środowiskowych i zasobów indywidualnych ( dom rodzinny ). Członkowie grupy wyłaniają z pośród siebie lidera. Wybór podlega ocenie prowadzących zajęcia. Analiza składu grupy i działań lidera zostanie dokonana pod koniec I etapu projektu ( do 15.10.2011r.) 9. Organizacja konsultacji z nauczycielami. Konsultacje z nauczycielami będą odbywać się w od godz.. w Zespole Szkół w : W czasie konsultacji będą wykonywane doświadczenia konieczne do realizacji projektu. 10. EFEKTY KOŃCOWE PROJEKTU a) RAPORT Przedstawienie dostępnych zasobów energii na Ziemi Podział źródeł energii Charakterystyka wybranych źródeł energii Porównanie opłacalności wybranych źródeł energii Analiza wpływu na środowisko wybranych źródeł energii Porównanie zalet i wad wybranych źródeł energii Strona 5

Uczniowie poszczególnych grup przygotowują fragmenty raportu, dotyczące zagadnień, którymi się zajmowali. Liderzy grup pod kierunkiem nauczyciela łączą przygotowane materiały w całość pod kierunkiem nauczyciela. Grupy przygotowują materiały potrzebne do prezentacji wyników badań. Termin przygotowania raportu: 04.01.2010 24.01.2012 b) PREZENTACJA Prezentacja zostanie przygotowana w formie pliku *.ppt. Poszczególne slajdy będą zawierać najważniejsze zagadnienia raportu. Dołączone zostaną również tabele i wykresy przedstawiające informacje zdobyte podczas realizacji projektu i wykonanych doświadczeń. Za przygotowanie prezentacji odpowiedzialni są liderzy grup. Prezentacja projektu zostanie przedstawiona 20 30.01.2012 w Zespole Szkół w.dla dwóch grup odbiorców: grupa I uczniowie od klasy I do klasy VI szkoły podstawowej; grupa II uczniowie gimnazjum, nauczyciele szkoły, mieszkańcy wsi Warzyce oraz przedstawiciele samorządu lokalnego. c) DYSKUSJA co to znaczy energooszczędne, odpowiedzialne i racjonalne gospodarowanie energią, czy zmiana zachowań indywidualnych może ograniczyć emisje CO 2, jaki jest wpływ globalnego ocieplenia na nasz i inne kraje, jaka jest polityka energetyczna Polski, co robić aby dalszy wzrost gospodarczy nie powodował zwiększenia zużycia energii? d) WYTWORY I PRODUKTY Grupa I: Prezentacja dotycząca sposobów wykorzystania paliw kopalnych w celu uzyskania różnych rodzajów energii Wykres przedstawiający procentowy udział paliw kopalnych w energetyce Powiązanie przyczyn zanieczyszczeń powietrza ze spalaniem paliw kopalnych prezentacja Grupa II: Prezentacja dotycząca produkcji energii wiatrowej i pływów morskich Mapa Europy z zaznaczonymi obszarami, na których można budować elektrownie wiatrowe i wykorzystujące pływy morskie Prezentacja przedstawiająca zanieczyszczenia występujące w wodzie i ich powiązania z energetyką Grupa III: Prezentacja dotycząca produkcji energii słonecznej i bioodnawialnej Pokaz doświadczeń obrazujących zasadę zachowania energii cieplnej Prezentacja produktów spalania węgla w warunkach laboratoryjnych Grupa IV: Prezentacja: Wady i zalety energetyki jądrowej Strona 6

Pokaz doświadczeń obrazujących zasadę zachowania energii mechanicznej Prezentacja produktów spalania ropy naftowej w warunkach laboratoryjnych 11. OCENIANIE DZIAŁAŃ UCZNIA a) Samoocena uczestników projektu Ankieta. b) Ocena przez nauczyciela uczestników projektu kryteria: Uczniowie będą oceniani 2 razy w ciągu trwania projektu 21.11.2011 i 4.01.2012. Zastosowana zostanie skala szkolna od 1 do 6: Oceniane będą: Zaangażowanie w realizacje projektu, Udział ucznia w pracy całej grupy, Ilość i jakość przygotowanych materiałów, Terminowość wywiązywania się z powierzonych zadań, Staranność i dokładność wykonania powierzonych zadań, Umiejętność współpracy z innymi członkami grupy. 12. ZAŁĄCZNIKI: Załącznik nr 1(na podstawiehttp://www.teachers4energy.eu/langspecpages/pl) Przykładowe zadanie wstępne dla obu grup > Uczniowie liczą, ile energii potrzebują urządzenia codziennego użytku. > Uczniowie zapoznają się z pojęciem kilowatogodziny i uczą się obliczać tę wielkość. > Uczniowie podejmują działania mające na celu ograniczenie zużycia energii elektrycznej. Ogólny opis zadania: Energia zapewnia nam możliwość korzystania z wielu wygodnych urządzeń. Wszyscy używamy ich na co dzień. Poniższa tabela pokazuje przeciętne zużycie prądu w gospodarstwach domowych w Wielkiej Brytanii. Poprzez rozsądne stosowanie urządzeń Oświetlenie małe zenie owanie owanie Klimatyzacja ogrzewanie możemy ograniczyć zużycie energii i w konsekwencji emisję CO 2. Wykorzystując poniższe Strona 7

załączniki, dzieci dowiadują się, jak wiele elektryczności zużywa ich rodzina. Można zaangażować też rodziców w zadanie domowe. Uczniowie mogą też przygotować specjalną prezentację dla rodziców, włączając w nią pomysły na ograniczenie emisji Uczniowie mogą pracować grupach, aby zbadać zużycie elektryczności. Potrzebne materiały: Kalkulatory Wymagane umiejętności: Interpretacja 1 kwh Jeżeli uczniowie sprawdzają urządzenia elektryczne, powinni to robić pod nadzorem dorosłej osoby a urządzenia powinny być wyłączone. Szczegółowy opis działania: Wymagany czas: 1. Poproś uczniów o przygotowanie listy elektrycznych urządzeń. 1-3 godziny Uczniowie zgadują, które z nich zużywają najwięcej prądu. Pomóż im zrozumieć wpływ zużycia energii na środowisko, zagrożeniami takimi jak globalne ocieplenie (zwracając uwagę na fakt, że większość energii jest produkowana z paliw kopalnianych a nie źródeł odnawialnych). 2. Wprowadź pojęcie kilowatogodzin oraz obliczanie zużycia kwh (patrz załącznik 1). 3. Uczniowie mogą odnaleźć urządzenia w Internecie i sprawdzić, ile energii potrzebują. Wyjaśnij skalę A-G, pokazującą stopień efektywności urządzenia (więcej informacji w zadaniu "Klasy energetyczne") 4. Jako zadanie domowe: uczniowie przygotowują listę urządzeń Zadanie domowe elektrycznych w swoim domu, zapisując ich moc (w watach) i czas działania. Uczniowie mogą porozmawiać z rodzicami o urządzeniach, których dzieci same nie używają. Także wspólnie z rodzicami szacują czas ich działania. Jeżeli nie jest możliwie odczytanie mocy z tabliczki znamionowej, użyj danych z załącznika 2. 5. W klasie uczniowie obliczają koszt zużycia energii w swoich 1 godzina domach. Można to zrobić indywidualnie lub jako średnia klasy. 6. Przedyskutuj możliwe sposoby redukcji tego zużycia. Ważne jest, aby uczniowie zrozumieli, że niektóre urządzenia o niskim poborze energii mogą zużywać dużo prądu, jeżeli są pozostawione włączone przez długi czas a energochłonne urządzenia mogą zużywać mało prądu, jeżeli są włączane na krótko. 7. Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy innym grupom, rodzicom Popołudnie Warianty zadania: Strona 8

Ślad CO 2 : Uczniowie obliczają go dla swojej rodziny przy pomocy kalkulatora i strony internetowejwww.carbonfootprint.com Sprawdzian wiedzy online: Młodsi uczniowie mogą wykonać zadanie 'Happy House' na: http://www.ltscotland.org.uk/climatechange/frame_panel/full_screen.htm Bądź kreatywny: Prosimy uczniów, aby wyobrazili sobie życie bez energii elektrycznej. Jak radzili sobie przodkowie? Nawet spojrzenie 100 lat wstecz wystarczy, żeby "otworzyć oczy" uczniom. Wykonajcie rysunek pokazujący, kiedy wynaleziono poszczególne urządzenia. Zacznijcie np. od żarówki.jakie Twoje czynności wymagają elektryczności? Uczniowie wykonują listę. Rysowanie i pisanie: Zachęcamy uczniów do dyskusji i rysowania/opisu, jak będą wyglądały urządzenia przyszłości, np. robot domowe, itp. Ile będą zużywały elektryczności? Mniej czy więcej? Wprowadzenie elementu współzawodnictwa: Czy można zaoszczędzić 0,5 kwh w ciągu tygodnia? Zaplanuj z uczniami, jak można nakłonić ich rodziców do takiej oszczędności? Załącznik 2 - Jak obliczyć koszt działania urządzenia? Zużycie elektryczności przez urządzenia elektryczne jest mierzone w kilowatogodzinach (kwh). Aby dowiedzieć się, ile energii zużywa jakieś urządzenie można spojrzeć na tabliczkę znamionową. Informuje ona o mocy znamionowej urządzenia w watach lub kilowatach. 1 kilowat = 1.000 watów Aby obliczyć, ile jednostek prądu zostało zużytych, liczbę watów należy pomnożyć przez liczbę godzin działania urządzenia. Moc (kilowaty) x Czas (godziny) = Zużyta energia (kilowatogodziny) Na przykład, 100-watowa żarówka używana przez 10 godzin: 100 wat x 10 godzin = 1 kwh. Następnie mnożymy to przez cenę jednostki prądu (ok. 0,40 PLN za 1 kwh ) Zużyta energia (kilowatogodziny) x Cena prądu (PLN/kWh) = Koszt (PLN) Pamiętaj, że zużycie energii elektrycznej zależy od czasu działania urządzenia! Strona 9

Załącznik 3 - Obliczanie zużytej energii Urządzenie Moc urządzenia [W] Lodówka 700 Moc [kw] Ilość godzin w ciągu dnia Ilość zużytej energii [kwh] Zamrażalnik 700 Zmywarka do naczyń 1450 Mikrofalówka 2100 Opiekacz 1200 Piekarnik 1600 32-calowy telewizor 125 Gry wideo 20 Odtwarzacz wideo 30 Odtwarzacz CD 30 Zestaw stereo 55 Telefon komórkowy 20 Radio 20 Zegarek elektryczny 4 Radio z zegarkiem 5 Koc elektryczny 400 Zmywarka 1150 Suszarka 2000 Odkurzacz 900 Wentylator powietrza 500 Sufitowy wentylator 75 Elektryczny wentylator 50 19-calowy kolorowy 100 monitor komputerowy Atramentowa drukarka odrzutowa 35 60 ż ó k 60 Cena energii zużytej w ciągu dnia: Strona 10

Załącznik nr 4 Ankieta Przeanalizuj pytania zamieszczone w ankiecie i zaznacz X na skali punktowej. 1. Czy problematyka realizowana w projekcie odpowiada Twoim możliwościom? 2. W jakim stopniu Twoim zdaniem zostały zrealizowane cele projektu? 3. Czy czas przeznaczony na realizację projektu został prawidłowo wykorzystany: 4. Jak oceniasz zdobyte wiadomości i umiejętności podczas realizacji projektu? 5. W jakim stopniu wiedza zdobyta podczas realizacji projektu jest przydatna w życiu codziennym? 6. Oceń, w jakim stopniu mogłeś realizować własne pomysły podczas realizacji projektu? 7. Oceń poziom konsultacji z nauczycielami. 8. Jak układała się współpraca między członkami grupy? Oceń. 9. Czy system oceniania projektu jest czytelny? 10. Czy chciałbyś uczestniczyć w realizacji następnego projektu? Strona 11

Załącznik nr 5 KARTA PRACY GRUPY I Projekt: Zasoby energii na Ziemi projekt interdyscyplinarny Skład zespołu: Opiekun: Przemysław Pilut Zadania do wykonania pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii z paliw kopalnych Osoby opow.. Termin realizacji Materiały potrzebne do realizacji 01 14.10.2011 internet Potwierdzenie wykonania wraz z datą Podpis nauczyciela Uwagi, zalecenia obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh 15 29.10.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet analiza wpływu na środowisko powietrze opracowanie wyników badań poszukiwanie informacji na temat technologii przesyłowych 25.10 20.11.2011 21.11 04.12.2011 Zestaw do analizy wody, pompka akwariowa, płuczka z odą destylowaną, zestaw do pomiaru zapylenia. Arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji 07 22.12.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet Strona 12

Załącznik nr 6 KARTA PRACY GRUPY II Projekt: Zasoby energii na Ziemi projekt interdyscyplinarny Skład Zespołu: Opiekun: Piotr Ochwat Zadania do wykonania pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii wiatru i pływów morskich Osoby odpow. Termin realizacji Materiały potrzebne do realizacji 01 14.10.2011 Proekologiczn e odnawialne źródła energii, internet Potwierdzeni e wykonania wraz z datą Podpis nauczyciel a Uwagi, zaleceni a obliczenie kosztów bezpośrednic h 1 MWh 15 29.10.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet analiza wpływu na środowisko woda opracowanie wyników badań poszukiwanie informacji na temat technologii przesyłowych 25.10 20.11.2011 21.11 04.12.2011 Zestaw do analizy wody, przyrząd do pobierania prób Arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji 07 22.12.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet Strona 13

Załącznik nr 7 KARTA PRACY GRUPY III Projekt: Zasoby energii na Ziemi projekt interdyscyplinarny Skład zespołu: Opiekun: Przemysław Pilut Zadania do wykonania pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii słonecznej i bioodnawialnej Osoby odpow. Termin realizacji Materiały potrzebne do realizacji 01 14.10.2011 Proekologiczn e odnawialne źródła energii, internet Potwierdzeni e wykonania wraz z datą Podpis nauczyciel a Uwagi, zaleceni a obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh 15 29.10.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet opracowanie doświadczeń potwierdzającyc h zasadę zachowania energii (energia cieplna) opracowanie wyników badań spalanie w warunkach laboratoryjnych węgla kamiennego 25.10 20.11.2011 21.11 04.12.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, zestaw do doświadczenia Joule a, kalorymetr, termometr, drut oporowy, zasilacz, amperomierz, woltomierz Arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji 07 22.12.2011 Zestaw do analizy wody, kolba stożkowa, łyżka do Strona 14

analiza produktów spalania spalań, probówki, palnik. Załącznik nr 8 KARTA PRACY GRUPY IV Projekt: Zasoby energii na Ziemi projekt interdyscyplinarny Skład Zespołu: Opiekun: Piotr Ochwat Zadania do wykonania pozyskiwanie informacji na temat uzyskiwania energii jądrowej i termojądrowej Osoby odpow. Termin realizacji Materiały potrzebne do realizacji 01 14.10.2011 Proekologiczne odnawialne źródła energii, internet Potwierdzeni e wykonania wraz z datą Podpis nauczyciel a Uwagi, zaleceni a obliczenie kosztów bezpośrednich 1 MWh 15 29.10.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, internet opracowanie doświadczeń potwierdzającyc h zasadę zachowania energii (energia mechaniczna) 25.10 20.11.2011 Podręcznik Ciekawa fizyka WSiP, model wahadła matematyczneg o, tor powietrzny opracowanie wyników badań spalanie w warunkach laboratoryjnych ropy naftowej analiza produktów spalania 21.11 04.12.2011 Arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji 07 22.12.2011 Zestaw do analizy wody, kolba stożkowa, łyżka do spalań, probówki, palnik Strona 15

Załącznik nr 9 Instrukcja ogólna wykonywania doświadczeń 1. Określ temat doświadczenia i cele, którym ma ono służyć. 2. Wyszukaj konieczne informacje potrzebne do wykonania doświadczenia. Posługuj się dostępną literaturą i internetem. Zanotuj źródła, z których korzystałeś. 3. Zaplanuj przebieg doświadczenia. Wypisz potrzebne przyrządy i odczynniki. 4. Skonsultuj z nauczycielem opiekunem plan wykonania doświadczenia i zapytaj o dostępność potrzebnych przyrządów i odczynników. 5. Wykonaj doświadczenie pod kontrolą nauczyciela przestrzegając przepisów BHP obowiązujących w pracowni fizycznej i chemicznej. 6. Zanotuj obserwacje i wyniki doświadczenia. Zwróć uwagę na wszystkie wydarzenia, które mogą mieć wpływ na uzyskane wyniki. 7. Opracuj wyniki doświadczenia. W razie wątpliwości skonsultuj się z nauczycielem opiekunem. 8. Zanotuj wnioski płynące z doświadczenia. Staraj się skorelować je z celami całego projektu. Strona 16