Lts,Mf$qs}"TlT Mfff1'THfSY \'V t.{31"}h Wydzal Fa rmaceuty czny Katedra Chem Boorgancznej Bokoordycyjnej Taklad Chem Boorga ncznej dr hab. n, chem. Dorota Gabrela Potroska L6d26lpca 2015 Recenzja pracy doktorskej mgr Joanny Skby za$uloanej,,metalocenyloe pochodne zasad nuklenoych oraz antybotykd Fla kta moych - n oe bometa lo kon uga ty o lascocach pnecnootorovvych pruecba kteryjnyclf' przedstao Radze Wydzalu Chem Unersytetu t6dzkego celu uzyska stop doktora uk chemcznych Katedrze Chem Chem Unersytetu t-6dzkego pod kerunkem dr hab. Konrada Paedstao do recenzj rozpraa doktorska zostala przygotoa Organcznej Wydzalu Koalskego, prof. dz. Ut-, kt6rego zanteresoa ukoe koncentrujq sg ok6l syntezy metalocenoych pochodnych zqzk6 organcznych o zalo2onych lasco6cach oraz poszukanu ch praktycznych zastosoaf, tqczene d6ch gcej fragment6 farmakoforovuych noe zqzk hybrydoe lezy do strateg obecne poszechne stosoanych poszukanu zqzk6 o potencjalne vty2szq aktyno6c bologcznej. Opsane przed Doktorantkq konugaty metalocen6 sfunkcjolzoanym pochodnym zasad nuklenovuych doskole psujq sg ten ze ysoce aktualny, zlaszcza chem medycznej, nurt bada6. Rozpraa doktorska mgr Joanny Skby zostala przygotoa forme 34-stroncoego podjgtq tematykq, ops pzeproadzonych prac badaczych raz z kompletem publkacj, kt6rych opsane sq ynk. Calo66 uzupel autoreferatu zaerajqcego proadzene og6l cha ra kterystyka dorobku u koego Doktora ntk. Przedstaony do oceny materat przygotoany zostal spos6b przejrzysty staranny, dobrze podkre6la osqgnqca, a zalqczone publkacje dokumentujq uzyskane ynk z uzglgdnenem zaproponoanych metod syntezy, dood6 strukturalnych noatorsko zaprojektoanych otrzymanych zqzk6 oraz badaf ch la6cosc bologcznych. O6adcze sp6lautor5 jednozczne okre6lajq ch udzal e sp6lnych nterdyscyplrnych pracach ne \nu\,\- ^}{' d*d* H* Katedra Chem Boorgancznej Bokoordycyjnej Zaklad Chem Boorgan cznej 90-151 L6d ul. Muszyrskego e - ma : do rota. p or :r'::l 1 ro,ll*lod,#r:;,,umed,pl
htl,rsytflt {}}'lhny. l'v {'.{ t"r to{ l "} T""sZ.Nt pozostaajq qtplo6c, 2e autoram koncepcj przedstaonych badaf sq Promotor oraz Doktorantka to On byl ncjatoramsp6lpracy klku zespol6. Autoreferat rozpoczy kr6tk, ale bardzo pzejrzy6ce psany, podrozdzal dotyczqcy kas6 nuklenoych, co jednozczne skazuje, kt6ra klasa zqzk6 jest przeproadzonych badach ja2nejsza. Kolejny fragment pracy proadza czytelnka bometaloorgancznq, a stgpne Doktorantka przedstaa stan edzy oraz ferrocenyloych pochodnych nukleozasad laktamoych, chemg temat metaloorgancznych antybotyk6 P- co stano dobre proadzene podjqtq tematykq badaczq. Wynk pzeproadzonych prac eksperymentalnych Doktorantka opsala podrozdzale,,bada lasne", kt6ry zaera trzy zasadncze czgsc. Najper przedstala opracoane przez sebe procedury, g kt6rych otrzymyala noe zqzk chemczne, a stgpne ustalla budoq chemcznq noozsyntetyzoanych polqczefr udoadjqc beglos nterpretaq dm NMR ykorzystanu danych spektralnych alze strukturalnej. W dalszej czg5c zbadano la5cosc elektrochemczne otrzymanych pochodnych. W ostatnm fragmence Doktorantka zestala ynk badar aktyno5c przecnootoroej przecbakteryjnej noych bometalokonugat6 pzeproadzonych ramach eloosrodkoej sp6lpracy z Unversty of South Florda, Technsche Unverstdt Braunscheg, Narodoym nstytutem Zdroa Publcznego Warszae oraz Katedrq Termobolog Unersytece t-6dzkm. Podstaoym arunkem realzacj zalo2ef projektu bylo opracoane dogodnej drog syntezy zaprojektoanych zqzk5. Autorka spos6b zaslugujqcy uzne yqzala sq z tego zada. Otrzymane zostaly zr62ncoane strukturalne cztery sere zqzk6, konugat6 metalocen6 z podstaonym nukleozasadam, kt6rych jako lqcznk pomqdzy metalocenem a ybranq nukleozasadq zastosoano prosty lub odpoedno sfunkcjolzoany larcuch alfatyczny. Pochodne zaer{qce jako lqcznk ugrupoane oksoalkloe (ozczone autoreferace jako zqzk 80) zsyntetyzoano sekencj reakcj obejmujqcych acyloane metalocenu chlorkem 3-chloroproponyloym arunkach reakcj Fredla-Craftsa, utorzene akryloloej pochodnej metalocenu nuklenoej do ynku elmcj chloroodoru addycjq Mchaela akrylolometalocenu. Doktorantka zauazyla, akrylolometalocenu ne jest koneczne 2e zasady yodrgbne tym samym efektyne uproscla procedurq otrzymya zqzk5 80. W dalszej czqsc prary Doktorantka zajqla sg przeksztalcem otrzymanych przez sebe addukt6 Mchaela 8O ykorzystujqc reaktyno56 ugrupoa karbonyloego. Tym samym spos6b przemy5lany zrealzoala syntezy ser alog6 (zqzk 84) oraz alkloym (zqzk 86) z lqcznkem hydroksyalkloym ykorzystujqc odpoedno: reakcje redukcj Katedra Chem Boorgancznej Bokoordycyjnej Zaktrad Chem Boorgancznej 90-15L L6d ul. Muszyskego 1 tel. (042) 677 92 3s e-mal : dorota. potroska@umed. lodz. pl.umed.pl
[-}h, XWHASYTlT tud$:ff?'thlnv. l'v *.{-} l} H egzocyklcznej grupy karbonyloej boroodorkem sodoym redukcjg z utorzenem alkohol 84 oraz za pomoce PEMB (boranu 5-etylo-2-metyloprydyny) proadzecq do posta alkloych pochodnych 86. R6nolegle racemczne pochodne hydroksyloe 84 poslu2yly jako prekursory synteze pochodnych z qzanem pod6jnym (zqzk 85), W tym mejscu mam jedyne uagq dotyczqcq poprano6c uzytego przez Doktorantkg termnu,,ysoka regrbselektynoc' odnesenu do redukcj grupy karbonyloej, gdy2 z uag obecnosd roza2anych ukladach tylko jednej grupy karbonyloej trudno tym mejscu m6 o reg oselektyno6c rea kcj. Doktorantka sluszne uzla, 2e bqdze uzyce racemcznych alkohol zaplanoanych badach bologcznych ystarczajqce 84. Cekaym a2nym z punktu dze przeman stereochemcznych byloby tomast rozpozne mo2losc transformacj prochralnych keton6 8O do alkohol 84 obecno6c chralnych odczynnk6 redukujqcych (synteza encjoselekty). Uaga nnejsza ma jedyne charakter og6lny, ale by mo2e zanspruje Doktorantkg do zajqca sq tym qtkem badaczym przyszlosc. SpoSr6d szystkch otrzymanych zqzk6 ferrocenyloych Doktorantka skazala klka pochodnych r62ne sfunkcjolzoanych zar6no obrqbe lqcznka jak nukleozasady, kt6re przekazala do badah aktyno6c przecnootoroej (bada sze6cu lch kom6rkoych: MCF-7, MDA-MB-23, HT-29, CCRF-CEM, SKOV-3 1929). W tabel 2 rozdzale 9.1 autoreferatu Doktorantka podaje cytotokyczno6 (Csg) obec tzech ln MDA-MB-231, HT-29 MCF-7. Wpradze alza danych zaafch zalqczonych publkacjach pozala noskoa, 2e Doktorantka tabel 2 przedstala jedyne ybrane ynk, ale tym mejscu brakuje trochq kr6tkej nformacj yja6jqcej tq nesp6jnos, ktsra perszy rzut oka yglqda6 mo2e jak nekompletno5 danych. Szkoda, 2e ne jest z tokycznos badanych zqzk6 obec kom6rek pradloych. Z punktu dze alzy zale2no6c struktura-aktynos bologcz (SAR), cekae uzupelnene ser metalocenoych pochodnych zasad nuklenoych stanoq pochodne elordzenoe 80 z 88. Doktorantka otrzymala je reakcj Sonogashry pochodnych S-jodouracylu etynyloferrocenem. Por6ne uzyskanych arto6c C5s dla badanych zezk6 pozollo doktorantce skaza jaktynejsze, tz.,,struktury odqce" modyfkacj (zqzk 86c 88a). do dalszych Wybrane metalocenoe pochodne zasad nuklenoych Doktorantka przekazala do badar ch aktynosc przecbakteryjnej obec Gram-dodatnch antybotykora2lych (MSSA) antybotykoopornych (MRSA VRSA) szczep6 gronkoca zlocstego (Staphylococcus aureus) oraz szczepu Staphylococcus epdermds. Najaktynejszym spo6r5d badanych okazal sg,*tu Katedra Chem Boorgancznej Zaklad Chem Boorgancznej 90-151 L6d2 ul. Muszyfskego e- m a : do rota. p k \ Bokoordycyjr.flW$ o,,.oll*od 1 1!::l.,#,t; ru.umed.pl \"
[- h HWf;${SYTlT tudl l)}'lhlny. X'V {'.{.} T} {^lt zqzek 8Oc, pochod S-fluorouracylu, dla kt6rego artosc MC me5cly sq grancach 16-32VglmL. Bblotekq otrzymanych przez Doktorantkq zqzk6 dopeljq metalocenyloe konugaty antybotyk5 p-laktamoych, kt6re zaprojektoane zostaly lascosc przecbakteryjnych, co z zamyslem zbada ch jest peln uzasadnone borqc pod uagq obecnos aktynego komponentu p-laktamoego, Otzymane zostaly metalocenyloe pochodne kasu 6-amnopenrylanoego (zqzk 89) oraz pochodne ampcylny (zqzk 90). W tej zqzk6 jaktynejszym, spo5r6d badanych byl konugat rutenocenyloy grupe z kasem 6- amnopencylanoym 89c, kt5ry obec metycylno-ra2lych bakter Staphylococcus aareus oraz szczepu Staphylococcus epdermds(mlc odpoedno 2 4 1:glmL) ykazyal aktynos l00-krotne vty2szq por6nu z samym kasem 6-amnopencylanoym (MC odpoedno 200 400 pglml). do zalqczonych publkacj (Supplementary nformaton) doodz, 2e prace syntetyczne le2y ocen ysoko. Zaerajq one komplet dm Alza m'ateral6 uzupeljqcych otrzymanych zqzks, kt6re poterdzajq ch vrysokq czysto56. Sadczy to bardzo dobrze o technce pracy Doktorantk jej doskolym pzygotoanu arsztatovuym. Podsumoujqc czg6 autoreferatoq przygotoanq przez mgr Joannq Skbg lezy podkre5l6, 2e zostala o psa staranne, popranym jqzykem, a pochalq zasluguje staran korekta edytorska. Z oboqzku recenzenta spomned muszq jedyne o drobnych blqdach zencte: - zqzek 81a to akryloloferrocen a ne,,akroloferrocen" - FcCH2Fc to grupa ferrocenylometyloferrocenyloa" a ne,dferrocenylometanoa" Wspomne tym mejscu drobne nedocqgnqca nczym ne umnejszajq arto6c przedstaonej rozpray, kt6ra opn recenzenta zasluguje ysokq ocenq. Calkoty dorobek ukoy Doktorantk, opublkoanych K6rego sklad chodz 6 prac oryglnych pelnej ersj latach 2012-2015 o sumarycznym F=23.513 ua2am za bardzo dobry. Prace te ju2 zostaly zaua2one lteratuze, co zjduje soje odzercedlene lczbe cytoar oraz ysokm, jak tak mlodego ukoca ska2nku Hrscha (3). W som dorobku posada r6ne2 17 komunkat5 zjazdoych zaprezentoanych zjazdach krajoych mqdzyrodoych. Pan mgr Skba czase kr5tkego okresu stud6 doktoranckch odbyla r6ne2 sta2 zespole prof. dr hab. Bartlomeja Furma ns\ttuce Chem Organcznej PAN Warszae co pozytyne plynglo jej roz6j ukoy. Katedra Chem Boorgancznej Bokoordycyjnej Zaklad Chem Boorgancznej 90-15L L6d2 l ul. Muszyfskego 1 tel. (042) 677 92 3s e-mal : dorota. potroska@umed, lodz. pl.umed.pl
t" Ntrfrf;aYTfT &'{ lff1'txny. l,v :{..l} *",{,"1t Doktorantka mala r6nez okazjg doskole soch umejqtnoscam dydaktycznych proadzqc zajgca ze studentam z przedmot6 chema organcz chema kosmetycz. Podsumoujqc sterdzam, 2e rozpraa doktorska mgr Joanny Skby spel ymaga ustaoe (Ustaa o Tytule Naukoym Stopch Naukoych). Wnoszq zatem do Rady Wydzalu Chem Unersytetu t6dzkego o dopuszczene Doktorantk do dalszych etap6 przeodu doktorskego. Borqc pod uagq oryglnosd przedstaonych badaf oraz ch multdyscyplrny charakter jak r6ne og6lny ysok dorobek ukoy Doktorantk zracam sq do ysokej Rady Wydzalu Chem z noskem o yr6nene pracy doktorskej Pan mgr Joanny Skby. -ff* ".r,*rpru'u&**' Katedra Chem Boorgancznej Bokoordycyjnej Zaklad Chem Boorgancznej 90-15 Ldd ul. Muszyrskego 1 tel, (042) 677 92 3s e-mal : dorota. potroska@umed.lodz. pl.umed.pl