Obiekty zbiorowego zakwaterowania
Międzynarodowy słownik turystyczny podaje, że hotel to zakład w którym podróżni w zamian za wynagrodzenie mogą skorzystać z noclegu jak także wyżywienia. Hotele są sklasyfikowane w różnych kategoriach. Hotelarstwo jest działalnością gospodarczą, mająca na celu zaspokajanie podstawowych potrzeb bytowych osób przebywających czasowo poza miejscem stałego zamieszkania. Są to między innymi nocleg i wyżywienie, rekreacja i rozrywka, bezpieczeństwo.
Wg kryterium rodzaju usługi (zakresu świadczeń) proponowanych przez obiekt noclegowy można wyodrębnić następujące usługi: Noclegowe są pierwotną funkcja obiektów hotelarskich; polegają na udzielaniu noclegów i zakwaterowaniu. Usługi gastronomiczne wiążą się z prowadzeniem przez niektóre obiekty restauracji, kawiarni, barów czy stołówek. Usługi pozostałe (komplementarne, dodatkowe czy uzupełniające) są one uzupełnieniem usług noclegowych i gastronomicznych jak na przykład: czyszczenie obuwia, usługi fryzjerskie, itp.
Kryterium stosunku usług hotelarskich do podstawowej funkcji danego obiektu pozwala na wyodrębnienie usług: podstawowych zaliczane są tu świadczenia, dla których dany obiekt powstał, np.; w motelu usługą podstawową będzie zapewnienie możliwości parkowania pojazdów oraz serwis samochodowy, natomiast w pensjonacie całodzienne wyżywienie. liczba i zakres usług dodatkowych zależy od rodzaju i kategorii obiektu. Mogą to być usługi rozrywkowe, rekreacyjne, łączności, itp. Charakter zaspokajanych potrzeb pozwala podzielić usługi hotelarskie na 2 grupy: 1. usługi zaspokajające codzienne potrzeby gości. 2. usługi zaspokajające potrzeby w nowym tymczasowym miejscu pobytu, np.; usługi informacyjne czy usługi wypoczynkowe.
Podział bazy noclegowej Bazę noclegową ze względu na okres jej wykorzystywania w ciągu roku dzieli się na: całoroczną (obiekty świadczą usługi cały rok np. hotele), sezonową (obiekty świadczą usługi w określonej części roku np. niektóre schroniska młodzieżowe funkcjonujące tylko w okresie wakacji). Ze względu na dostępność bazę noclegową dzieli się na: otwartą (obiekty przeznaczone dla wszystkich osób zainteresowanych pobytem, które posiadają dokument tożsamości i środki pieniężne pozwalające na zakwaterowanie), zamkniętą (obiekty przeznaczone dla określonej grupy osób, które posiadają odpowiednie uprawnienia do korzystania z tego typu obiektów np. szpitale uzdrowiskowe).
Od 2000r. w Polsce GUS prowadził badanie bazy noclegowej turystyki co kwartał, zbierając dane miesięczne. Wcześniej, raz do roku gromadzono dane za 9 miesięcy danego roku i 3 miesiące roku poprzedniego. W związku z koniecznością pełnego dostosowania polskiej statystyki turystyki do wymagań Dyrektywy UE*, od roku 2003 badanie turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania jest badaniem miesięcznym. * Dyrektywa 95/57/EC z dn. 23 listopada 1995 r. dotycząca zbierania danych statystycznych z zakresu turystyki oraz Decyzja Komisji z dn. 9 grudnia 1998 r. w sprawie wdrażania Dyrektywy 95/57/EC (Council Directive 95/57/EC of 23 November 1995 on the collection of statistical information in the field of tourism oraz Commission Decision of 9 December 1998 on the procedures for implementing Council Directive 95/57/EC on the collection of statistical information in the field of tourism)
Rodzaje obiektów zbiorowego zakwaterowania W badaniu wyodrębnia się następujące grupy turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania badanych przez GUS: HOTEL MOTEL PENSJONAT INNY OBIEKT HOTELOWY DOM WYCIECZKOWY SCHRONISKO SCHRONISKO MŁODZIEŻOWE Podział wg GUS SZKOLNE SCHRONISKO MŁODZIEŻOWE OŚRODEK WCZASOWY OŚRODEK KOLONIJNY OŚRODEK SZKOLENIOWO-WYPOCZYNKOWY DOM PRACY TWÓRCZEJ ZESPOŁY OGÓLNODOSTĘPNYCH DOMKÓW TURYSTYCZNYCH KEMPING POLE BIWAKOWE OŚRODEK WYPOCZYNKU SOBOTNIO-NIEDZIELNEGO I ŚWIĄTECZNEGO ZAKŁAD UZDROWISKOWY POZOSTAŁE NIESKLASYFIKOWANE
HOTEL - obiekt hotelarski zlokalizowany głównie w zabudowie miejskiej dysponujący co najmniej 10 pokojami, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczący szeroki zakres usług związanych z pobytem gości. Każdy hotel musi świadczyć usługi gastronomiczne. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii hoteli: najwyższa - 5 gwiazdek, najniższa - 1 gwiazdka. MOTEL - obiekty położone przy drogach, dysponujące parkingiem, posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych. Każdy motel musi świadczyć usługi gastronomiczne. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii moteli: najwyższa - 5 gwiazdek, najniższa - 1 gwiazdka.
Pensjonat - obiekt hotelarski z określoną liczbą pokoi do czasowego wynajęcia, który świadczy usługi hotelarskie łącznie z całodziennym wyżywieniem i dysponuje co najmniej 7 pokojami. Musi też świadczyć usługi gastronomiczne. W zależności od wyposażenia i zakresu świadczonych usług wyróżnia się pięć kategorii pensjonatów, gdzie najwyższa ma 5 gwiazdek, a najniższa - 1 gwiazdkę. Kempingi to obiekty strzeżone lub nie, umożliwiające nocleg w namiotach, przyczepach kempingowych i samochodach kempingowych, domkach turystycznych lub innych obiektach stałych. Dobrze wyposażone kempingi posiadają zazwyczaj: stoły toalety i umywalnie, prysznice wyznaczone miejsca do przygotowywania posiłków podłączenie do energii elektrycznej krany z wodą pitną
domy wycieczkowe - obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów, schroniska młodzieżowe - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów, schroniska - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów, pola biwakowe - obiekty nie strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.
Zasoby bazy noclegowej w 2007 roku. Źródło: GUS Województwo Liczba obiektów Liczba obiektów całorocznych Liczba pokoi w hotelach Liczba miejsc noclegowych Liczba miejsc noclegowych całorocznych Ogółem 6718 4575 93944 582105 357033 Woj. Dolnośląskie 720 669 10233 46990 42684 Woj. Kujawsko-Pomorskie 307 188 3705 24657 15089 Woj. Lubelskie 307 179 2880 18997 10613 Woj. Lubuskie 319 189 3782 22684 11055 Woj. Łódzkie 219 174 4482 16099 12280 Woj. Małopolskie 843 736 12143 64127 55044 Woj. Mazowieckie 320 281 13125 35818 31180 Woj. Opolskie 121 94 1227 7891 5179 Woj. Podkarpackie 336 247 2881 20652 15696 Woj. Podlaskie 169 103 1650 11349 6396 Woj. Pomorskie 807 352 7440 85947 29862 Woj. Śląskie 394 357 7926 33292 30459 Woj. Świętokrzyskie 129 109 2307 9831 7613 Woj. Warmińsko-Mazurskie 371 198 5594 38231 19101 Woj. Wielkopolskie 508 333 7767 36538 23043 Woj. Zachodniopomorskie 848 366 6802 109002 41739
Kategoryzacja obiektów noclegowych w Polsce: HOTELE, MOTELE, PENSJONATY: najwyższa- 5 gwiazdek, najniższa - 1 gwiazdka DOMY WYCIECZKOWE I SCHRONISKA MŁODZIEŻOWE najwyższa - kat. I, najniższa - kat. III KEMPING-i najwyższa - 4 gwiazdki, najniższa - 1 gwiazdka Inne obiekty noclegowe nie są poddawane kategoryzacji.
Kategoryzacja w innych państwach W Unii Europejskiej, ani tym bardziej na świecie, nie wypracowano do tej pory jednolitego systemu kategoryzacji obiektów bazy noclegowej, dlatego w różnych krajach obowiązują różne systemy kategoryzacji. Hotel któremu w jednym kraju przyznano cztery gwiazdki, w innym mógłby otrzymać zaledwie dwie gwiazdki. Kategoryzacja obowiązkowa (jeśli obiekt chce się nazywać hotelem): Polska, Węgry, Belgia, Holandia, Luksemburg, Grecja, Włochy, Hiszpania Kategoryzacja dobrowolna: Austria, Niemcy, Francja, Wielka Brytania Kategoryzacja nie wprowadzona: Szwecja, Norwegia, Finlandia. W krajach w których istnieje oficjalna kategoryzacja obiektów bazy noclegowej najczęściej dla określenia standardu stosuje się gwiazdki, jednak niekoniecznie najwyższy standard odpowiada pięciu gwiazdkom. We Francji funkcjonuje sześć kategorii hoteli (zawsze muszą mieć inaczej ;) ), przy czym najniższy standard nie uzyskuje żadnej gwiazdki, a najwyższy standard oznacza się czterema gwiazdkami i literą "L".
Zakres minimalnych wymagań kategoryzacyjnych dotyczy: Zagospodarowanie terenu (wejście, parking, urządzenia rekreacyjne), Instalacje w budynku (rodzaj ogrzewania, bieżąca woda, wentylacja, klimatyzacja, dźwigi), Recepcja (wielkość holu, kabiny telefoniczne, faks, obsługa bagażu i przedmiotów wartościowych, informacja turystyczna, budzenie), Inne usługi (punkty sprzedaży, wymiany walut, obsługa turystyczna, zakłady usługowe, pomieszczenia rekreacyjne, serwis samochodowy), Część mieszkalna (min. powierzchnia pokoi, rodzaj urządzeń sanitarnych, umeblowanie i sprzęt, telefon i odbiornik TV), Bezpieczeństwo gości, (np. dla dyplomatów z USA) Część gastronomiczna (rodzaje i kategorie zakładów gastronomicznych), Kwalifikacje personelu.
Standardy wg rozporządzenia
Liczba obiektów noclegowych 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 OGÓŁEM 12 000 13 437 13 546 8 626 8 686 7 948 7 116 6 972 6 723 6 694 Obiekty zakwaterowa nia zbiorowego ogółem 7 779 7 886 8 301 7 818 7 613 7 050 7 116 6 972 6 723 6 694 Hotele i obiekty typu hotelowego 1 397 1 576 1 535 1 449 1 391 1 478 1 547 2 139 2 200 2 301 Hotele 844 909 906 924 966 1 071 1 155 1 202 1 231 1 295 ***** 1. 1 6 6 6 8 13 16 19 **** 25 31 35 40 39 44 51 63 66 72 *** 283 305 331 333 343 355 380 425 458 503 ** 240 247 263 285 315 310 367 388 421 434 * 295 326 276 260 263 197 177 165 151 152 Hotele w trakcie kategoryzacji..... 159 172 148 119 115 Motele 120 135 130 116 118 120 132 116 116 109 Pensjonaty 433 532 499 409 307 287 260 241 238 242
Hotele według kategorii: stopień wykorzystania pokoi (w %) 43,9 41,7 39,1 37,1 31,1 29,1 29,4 29,9 36,9 35,5 37,0 * 43,7 41,1 39,3 36,3 32,8 34,3 34,7 36,9 40,8 39,5 40,4 ** 46,2 44,6 44,0 41,3 38,7 37,9 40,0 42,5 49,9 48,0 49,5 *** 56,0 53,7 52,4 48,0 43,3 44,8 48,9 52,0 57,6 **** 63,7 63,9 52,1 50,6 49,5 51,3 55,9 58,9 60,4 67,4 57,9 ***** 47,1 44,9 43,1 39,8 36,0 36,0 38,5 40,6 46,7 45,0 46,1 Razem 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997
Funkcjonowanie obiektów noclegowych 0% 100% Obłożenie hotelu
Baza gastronomiczna
Gastronomia (z grec. gaster - "żołądek", nómos - "prawo", "ustawa") - rodzaj działalności gospodarczej polegającej na prowadzeniu otwartych zakładów żywienia zbiorowego (np. restauracji, barów, stołówek itp.). - sztuka przyrządzania i podawania potraw w oparciu o fachową wiedzę kulinarną. - wiedza o produktach, ich wartości odżywczej, o racjonalnym przygotowaniu potraw, komponowaniu posiłków, o tradycjach kulinarnych oraz zwyczajach i obyczajach związanych z jedzeniem.
Restauracja jest zakładem gastronomicznym z obsługą kelnerską, którego głównym celem jest żywienie konsumenta. Dania przygotowywane są na indywidualne zamówienie, produkowane głównie z surowców (rzadziej z półproduktów i gotowych potraw). Asortyment uzupełniają napoje zimne i gorące, alkohole, wyroby cukiernicze i towary handlowe (papierosy, słodycze itp.). Często posiadają odpowiedni do charakteru obiektu wystrój wnętrz i specjalizację w rodzaju kuchni (regionalna, narodowa). Ponadto restauracje świadczą usługi rozrywkowe (np. dancingi), dodatkowe (np. catering), przygotowane są do organizowania przyjęć okolicznościowych i obsługi grup. Istnieje wiele zakładów specjalistycznych będących odmianą restauracji o zwężonym zakresie podawanych potraw i napojów, np.: pizzerie, gospody, zajazdy
Kawiarnia - lokal gastronomiczny będący przede wszystkim miejscem spotkań towarzyskich. Podawane są tam głównie napoje i dania deserowe, przede wszystkim kawa, zazwyczaj również: ciastka, lody, herbata, czy wino. Bar, (pot. knajpa) jest to lokal gastronomiczny, w którym konsumuje się zamówione wcześniej napoje alkoholowe, głównie piwa oraz drinki i wódkę. Większość barów jako popularne miejsce spotkań i zabaw towarzyskich otwierana jest późnym wieczorem i zamykana w godzinach wczesnoporannych, niektóre czynne są już od godzin przedpołudniowych.
Bistro Tradycyjne paryskie bistro - to niewielki, często zajmujący narożny budynek lokal gastronomiczny, który jest specyficzną kombinacją restauracji z barem i kawiarnią. Poza Francją, szczególnie w krajach anglosaskich, bistra to często dość drogie restauracje, serwujące dania kuchni francuskiej, posiadające kartę win, sprawną obsługę i starające się naśladować paryski klimat luźnej elegancji. Wg francuskiego słownika etymologicznego Le Grand Robert, wydanego w 1882 r. nazwa bistro pochodzi od rosyjskiego bystro (быстро, czyli szybko). Piwiarnia - lokal gastronomiczny przeznaczony głównie do spożywania piwa.
Bar mleczny polski rodzaj baru szybkiej obsługi, powstały w okresie międzywojennym. W okresie PRL nastąpił szczególnie intensywny rozwój tego typu placówek. Większość z nich należała do Spółdzielni Spożywców Społem. Bar mleczny był podobny w działaniu do jadłodajni, ale oparty na tradycyjnej kuchni. Nazwa pochodzi od przewagi dań mlecznych. W jadłospisie występowały także potrawy oparte na jajkach (omlety) i kaszach, mączne (pierogi), znacznie rzadziej mięsne, głównie z drobiu. W latach pięćdziesiątych XX w. w niektórych barach mlecznych oferowano także piwo.
Umowy Kary Upusty Gratisy
Restauracje dobre i prestiżowe Poznań Bażanciarnia Sami swoi Młyńskie koło Ratuszowa Dom Wikingów Restauracja Zagroda Bamberska Pieprz u Wanilia (dawna Murna) Czerwony Fortepian Browaria (fatalna obsługa kelnerska) Kraków: Wierzynek, HAWEŁKA - Miód i Wino, Hawełka, Tetmajerowska Klezmerhojs (kuchnia żydowska) Niepołomice - zamek
Restauracje dobre i prestiżowe Warszawa Restauracja hotelu Sobieski Tradycja (Belwederska) U Fukiera Hawełka - Restauracja Wiejska Red Rose (blisko Niepokalanowa) Wrocław Spiż Lwowska Splendido a la Carte Karczma Rzym Gdańsk Restauracja Czerwone Drzwi Targ Rybny
Restauracje dobre i prestiżowe Łódź Restauracja Klub Spadkobierców Restauracja Ciągoty i Tęsknoty Restauracja Anatewka (nie koszerna) Moje przeżycie kulinarne 2008 r :) Księżyno k. Białegostoku Dworek Tryumf