Pomiar ruchu i obliczenie średniego dobowego ruchu na przejeździe kolejowym w ciągu ulic 3-go maja Batorego, który zastąpiony zostanie tunelem drogowym pod torami kolejowymi w ciągu ulic Orla Wojska Polskiego. W mieście Ząbki mamy do czynienia z dużym potokiem ruchu prowadzonym przez centrum drogą wojewódzką nr 634. Udział pojazdów ciężkich wynosi 7,8%. Kategorię ruchu wyznaczono na podstawie analizy wyników pomiaru ruchu wykonanego w miesiącu kwietniu 2008 roku. Przeprowadzono pomiar ruchu drogowego przez 16 godzin dziennie w godz. 6 00-22 00 w dniach 9 i 10 kwietnia 2008 r. Tabela 1 Zestawienie pomiaru ruchu drogowego Lp. Kategoria pojazdów Data pomiaru 09.04.2008r. 10.04.2008r. Łącznie pojazdy Symbol grupy Udział % 1 motocykle 90 85 175 b 0,57 2 osobowe 13514 12936 26450 c 86,02 3 dostawcze 1538 1445 2983 d 9,70 4 ciężarowe bez przyczepy 281 285 566 e 1,84 5 ciężarowe z przyczepą 65 72 137 f 0,45 6 autobusy 203 211 414 g 1,35 7 ciągniki rolnicze 15 8 23 h 0,07 RAZEM 15706 15042 30748 x 100,00 Rodzaj ruchu - gospodarczy SDR = (15706+15042)/2 x 0,93 x 1,02 x 1,087 = 15 853 (poj./dobę) Prognoza średniego dobowego ruchu Prognoza średniorocznego dobowego natężenia ruchu jest prognoza wieloletnią. W przypadku inwestycji drogowych i mostowych sporządza się ja na okres dwudziestu pięciu lat.. Do celów analizy ekonomicznej należy uwzględnić pięć kategorii pojazdów: samochody osobowe, samochody dostawcze,
samochody ciężarowe bez przyczep, samochody ciężarowe z przyczepami, autobusy. Prognozę ruchu wyliczono dla 2033 roku, tj. na następnych 25 lat. prognozy ruchu w rozpatrywanym punkcie polega na: obliczeniu w pierwszej kolejności średniego dobowego ruchu (SDR) pojazdów samochodowych ogółem w założonym roku prognozy, obliczeniu SDR poszczególnych kategorii pojazdów w założonym roku prognozy i określeniu procentowej struktury rodzajowej prognozowanego ruchu. Wielkość prognozowanego średniego dobowego ruchu pojazdów samochodowych ogółem w danym horyzoncie czasowym oblicza się przez przemnożenie wielkości bazowym przez odpowiednie wskaźniki wzrostu. Tabela 2 Wielkości wskaźników wzrostu ruchu pojazdów samochodowych ogółem W dalszej części podano metodę obliczania prognozowanego ruchu dla poszczególnych kategorii pojazdów. Motocykle (kat. b) i autobusy (kat. g). Przyjmuje się, że SDR motocykli i autobusów pozostanie dla wszystkich horyzontów czasowych do roku 2020 na tym samym poziomie, co w roku bazowym. Samochody dostawcze (kat. d). Prognozowany średni dobowy ruch samochodów
dostawczych oblicza się przez przemnożenie SDR tych pojazdów w roku bazowym przez wskaźniki wzrostu ruchu. Tabela 3 Wielkości wskaźników wzrostu ruchu samochodów dostawczych Samochody ciężarowe bez przyczep (kat. e) i samochody ciężarowe z przyczepami (kat. f) Wielkość prognozowanego ruchu samochodów ciężarowych bez przyczep należy obliczać wg wzoru: SDRp(e) = SDRb(e) * (1,02)n (poj./dobę) gdzie: SDRp(e) - prognozowany średni dobowy ruch samochodów ciężarowych bez przyczep, SDRb(e) - średni dobowy ruch samochodów ciężarowych bez przyczep w roku bazowym, n - liczba lat, dla których oblicza się prognozę ruchu. Wielkość prognozowanego ruchu samochodów ciężarowych z przyczepami liczy się podobnie jak dla samochodów ciężarowych bez przyczep, lecz wg wzoru: SDRp(f) = SDRb(f) * (1,03)n (poj./dobę) gdzie: oznaczenia jw. lecz dla samochodów ciężarowych z przyczepami. Ciągniki rolnicze (kat. h). Wielkość prognozowanego ruchu ciągników rolniczych oblicza się wg wzoru:
SDRp(h) = SDRb(h) * (0,98)n (poj./dobę) gdzie: SDRp(h) - prognozowany średni dobowy ruch ciągników rolniczych, SDRb(h) - średni dobowy ruch ciągników rolniczych w roku bazowym, n - liczba lat, dla których oblicza się prognozę ruchu. Samochody osobowe (kat. c). Wielkość prognozowanego ruchu samochodów osobowych dla danego roku prognozy oblicza się jako różnicę SDR pojazdów samochodowych ogółem oraz sumy SDR pojazdów kategorii b, d, e, f, g i h. Tabela 4 SDR dla drogi bez uwzględnienia budowy drogi ekspresowej S17 Wschodniej Obwodnicy Warszawy. Symb ol grupy Kategor ia poj./do bę Udzi ał (%) 2010 2015 2033 SDR w 2033 roku poj./ dobę Udział (%) b motocykle 90,00 0,57 90 90 0,27 c osobowe 13 637,00 86,02 33512-3641=29850 29850 89,07 1538*(1,029) 2 =161 1628*(1,025) 5 = 1841*(1,022) 18 =27 d dostawcze 1 538,00 9,70 5 1827 24 2724 8,13 ciężarowe bez e przyczepy 292,00 1,84 292*(1,02) 25 =479 479 1,43 ciężarowe z 71*(1,03) 25 f przyczepą 71,00 0,45 =149 149 0,44 g autobusy 213,00 1,35 213 213 0,64 ciągniki h rolnicze 12,00 0,07 12*(098) 25 =7 7 0,02 x Poj. ogółem 15 853,00 100 15853*(1,039) 2 =17 113 17113*(1,032) 5 =20 032 20032*(1,29) 18 =33 512 33512 100
Tabela 5 SDR dla drogi bez uwzględnienia budowy drogi ekspresowej S17 Wschodniej Obwodnicy Warszawy. S ymb Udzi SDR w 2033 Kategor poj./ ol ał roku SDR w ia dobę grup (%) 2010 2012 roku 2015 2033 y b c d e f g h x motocyk le 90,00 0,57 osobow 13 86,0 e 637,00 2 dostawc ze 1 538,00 9,70 ciężaro we bez przycze py 292,00 1,84 ciężaro we z przycze pą 71,00 0,45 autobus y 213,00 1,35 1538*(1,029) 2 = 1628 1628*(1,025) 2 = 1711 292*(1,02) 4 =31 6 71*(1,03) 4 =80 ciągniki rolnicze 12,00 0,07 12*(0,98) 4 =11 Poj. ogółem 15 853,00 100 15853*(1,039) 2 =17113 17113*(1,032) 2 = 18226 2012 r. - Zakończenie budowy Wschodniej Obwodnicy Warszawy - Droga Ekspresowa S17, spowoduje zmniejszenie ruchu w Ząbkach o 40% 1711*(1,025) 3 *0,6= 1052 316*(1,02) 3 *0,6=20 2 80*(1,03) 3 *0,6=52 20107-2324=17783 poj./ dobę Udział (%) 90 90 0,45 1778 3 88,44 1052*(1,022) 18 = 1636 1636 8,14 202*(1,02) 18 =289 289 1,44 52*(1,03) 18 =89 89 0,44 213 213 1,06 11*(0,98) 3 *0,6=10 10*(0,98) 18 =7 7 0,03 18226*(1,032) 3 *0,6 =12019 12019*(1,29) 18 = 20107 2010 7 100,0 0
Rysunek 1 Prognoza ruchu SDR PROGNOZA RUCHU SDR 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 Prognoza ruchu z uwzglęnieniem wpływu Wschodniej Obwodnicy Warszawy Prognoza ruchu (SDR) bez wpływu Wschodniej Obwodnicy Warszawy Do analiz została przyjęta wersja z budową drogi ekspresowej S-17 Wschodnia Obwodnica Warszawy. Zaniechanie realizacji WOW spowoduje w obecnym układzie komunikacyjnym Miasta Ząbki całkowity paraliż ruchu kołowego. Zakłada się, że średnio dobowy ruch wynosić będzie w 2033 roku 20107 pojazdów na dobę, co przy uwzględnieniu struktury pojazdów poruszających się tą drogą odpowiada obciążeniu 166 osi obliczeniowych na dobę na obliczeniowy pas ruchu, co odpowiada kategorii ruchu KR-3 (wg Ogólnej specyfikacji technicznej D 05.03.14 z 2003 r. sporządzonej na zlecenie GDDKiA, stanowiącej obowiązującą podstawę sporządzania szczegółowej specyfikacji technicznej przy zlecaniu i realizacji robót na drogach krajowych, która zalecana jest do wykorzystania również przy zlecaniu robót na drogach gminnych). Wyznaczenie kategorii ruchu: Liczba osi przeliczeniowych na pas przeliczeniowy w dwudziestym roku po oddaniu tunelu drogowego do eksploatacji (dla przebudowy i modernizacji) wynosi: L = (N1 x r1 + N2 x r2 + N3 x r3) x f1 N1 - SDR samochodów ciężarowych bez przyczep - 289 N2 - SDR samochodów z przyczepami - 89 N3 - SDR autobusów - 213
Współczynniki przeliczeniowe grup pojazdów na osie obliczeniowe => r1, r2, r3 r1 = 0,109 r2 = 1,95 r3 = 0,594 f1 - współczynnik obliczeniowego pasa ruchu => f1 = 0,50 L = (289 x 0,109 + 89 x 1,950 + 213 x 0,594) x 0,50 = 165,79 Wyliczona liczba osi obliczeniowych na dobę L = 165,79 mieści się w przedziale od 71 do 335, co kwalifikuje do kategorii ruchu KR 3. L > 166 = > KR 3 Wg prognozy natężenia ruchu w tunelu drogowym pod torami kolejowymi w ciągu ulic Orla Wojska Polskiego (przeanalizowanej na podstawie badania ruchu pojazdów na przejeździe kolejowym w ciągu ulic 3-go Maja Batorego przejazd zostanie zamknięty po wybudowaniu tunelu, który przejmie jego funkcję w układzie komunikacyjnym Miasta Ząbki) na podstawie wytycznych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie dla dróg gminnych obciążenie ruchem w 2033 roku wynosić będzie 20107P/d, prognozowany wzrost w okresie 25 lat wyniesie 4 254 P/d.