Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa Raport z badania ilościowego pt.: Badanie jakości życia mieszkańców dzielnic Warszawy oraz z badania jakościowego dotyczącego jakości życia mieszkańców dzielnicy Opracowanie: Wydział Badań i Analiz Centrum Komunikacji Społecznej Urząd m.st. Warszawy Warszawa, kwiecień 2013 r.
Spis treści 1. Informacja o projekcie badawczym 2. Podsumowanie 3. Omawiane zagadnienia: Czynniki wpływające na jakość życia mieszkańców w dzielnicy opinie uczestników wywiadów zogniskowanych Ogólne poczucie bezpieczeństwa w dzielnicy, miejscu zamieszkania Indeks poczucia bezpieczeństwa Ogólna ocena funkcjonowania Straży Miejskiej w dzielnicy Niebezpieczne sytuacje w miejscu zamieszkania, sąsiedztwie Bezpieczeństwo jako walor dzielnicy Patologie społeczne jako ważny problem do rozwiązania w dzielnicy Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 2
Informacja o projekcie badawczym Wyniki pochodzą z wielotematycznego badania ilościowego pt.: Badanie jakości życia mieszkańców dzielnic Warszawy, przeprowadzonego na zlecenie Urzędu m.st. Warszawy we wrześniu 2011 r. oraz z badania jakościowego poświęconego tematyce jakości życia mieszkańców Warszawy (realizacja: listopad/grudzień 2011 r. oraz marzec 2012 r.). Celem badania ilościowego i jakościowego było poznanie opinii mieszkańców Warszawy odnośnie różnych kwestii związanych z funkcjonowaniem miasta. Prezentowany poniżej raport dotyczy poczucia bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Badanie ilościowe było realizowane na reprezentatywnej losowo-kwotowej próbie mieszkańców wszystkich dzielnic m.st. Warszawy w wieku 15 i więcej lat. Próba została zaprojektowana w taki sposób, aby proporcje między kobietami i mężczyznami oraz między grupami wieku odzwierciedlały strukturę populacji generalnej w danej dzielnicy. Dobór respondentów do badania jakościowego był realizowany w oparciu o następujące kryteria: wiek, płeć, liczba lat zamieszkania w dzielnicy oraz w Warszawie, sytuacja zawodowa, wykształcenie. Technika ilościowa: wywiad bezpośredni realizowany techniką PAPI (Pen And Paper Interview). Technika jakościowa: zogniskowany wywiad grupowy (FGI). Łącznie na terenie m.st. Warszawy przeprowadzono 9 063 wywiady, w tym 500 w dzielnicy Rembertów. W badaniu FGI uczestniczyło 7-8 osób w grupie. Badanie ilościowe zrealizowała agencja badawcza MillwardBrown SMG/KRC. Realizatorem badania jakościowego był TNS OBOP. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 3
Podsumowanie 1/3 Prezentowane poniżej wyniki badania ilościowego i jakościowego odzwierciedlają opinie mieszkańców Rembertowa na temat bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania oraz w dzielnicy. W opinii uczestników wywiadów zogniskowanych, poczucie bezpieczeństwa to jeden z głównych czynników obok komunikacji miejskiej, służby zdrowia oraz czystości i terenów zielonych wpływających na jakość życia mieszkańców w dzielnicy. Zdecydowana większość mieszkańców Rembertowa deklaruje, że czuje się bezpiecznie w swojej dzielnicy (82%). Odsetek tego typu odpowiedzi jest wyższy o 3 pkt proc. od wartości dla całej Warszawy. Znacznie gorsza sytuacja występuje na Pradze Północ, gdzie poziom pozytywnych deklaracji wynosi 60%. Natomiast najlepiej bezpieczeństwo w dzielnicy oceniają mieszkańcy Wilanowa. Wśród nich 91% deklaruje zadowolenie z poczucia bezpieczeństwa w dzielnicy. W tym zestawieniu Rembertów, pod względem bezpieczeństwa w dzielnicy, zajmuje szóstą pozycję w całym mieście. Jeszcze lepiej mieszkańcy Rembertowa oceniają poczucie bezpieczeństwa w okolicy miejsca zamieszkania. W tym przypadku 89% badanych deklaruje, że czuje się bezpiecznie, tj. o 8 pkt proc. więcej niż to wynika z danych ogólnowarszawskich. Tak wysokie oceny charakteryzują także Wilanów (91%) oraz Ursus (89%). Jednocześnie warto zauważyć, że wśród mieszkańców Rembertowa znacznie silniejsze poczucie bezpieczeństwa występuje w najbliższym sąsiedztwie, o czym świadczy wysoki odsetek odpowiedzi bardzo bezpiecznie. W przypadku sąsiedztwa jest to 30%, a w przypadku dzielnicy 15%. Bardzo wysoki, ponadprzeciętny poziom zadowolenia z bezpieczeństwa w okolicy miejsca zamieszkania charakteryzuje także mieszkańców pięciu innych dzielnic: Targówka (27%), Ursynowa (29%), Wesołej (30%), Wilanowa (36%) oraz Ursusa (37%). Analizując indeks poczucia bezpieczeństwa można powiedzieć, że mieszkańcy Rembertowa czują się bardziej bezpiecznie niż wynika to z sytuacji w całej Warszawie. Świadczy o tym wyższa wartość indeksu poczucia bezpieczeństwa: dla Rembertowa wynosi ona 65, a dla Warszawy 62. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 4
Podsumowanie 2/3 Wśród wielu zalet dzielnicy 8% badanych wymienia bezpieczeństwo, brak awantur. Jest to kategoria, która zajmuje piątą pozycję w rankingu najważniejszych atutów dzielnicy, ustępując miejsca takich wskazaniom, jak: cisza i spokój, tereny zielone oraz dobra komunikacja. Porównując powyższą wartość z innymi rejonami miasta, można powiedzieć, że poziom deklaracji dotyczących bezpieczeństwa jako atutu dzielnicy jest w Rembertowie wysoki. Lepsze wyniki odnotowano jedynie w Wesołej (13%) oraz Wawrze (11%). Na drugim biegunie znajduje się Śródmieście z bardzo niskim rezultatem: 1%. Z deklaracji respondentów wynika, że spośród różnych zagrożeń rembertowianie najczęściej w swoim miejscu zamieszkania, sąsiedztwie stykają się z problemem osób nietrzeźwych. Na to zjawisko wskazuje 46% badanych. Kolejnym zagrożeniem w dzielnicy są niebezpiecznie jeżdżący kierowcy, na których skarży się 28% mieszkańców. Co czwarta osoba obawia się hałasujących w godzinach nocnych grup młodzieży (25%). Niemal tyle samo osób zwraca uwagę na kradzieże (24%). Problemem dzielnicy są także akty wandalizmu, na które wskazuje co piąta osoba (21%). Przedostatnią pozycję w rankingu niebezpiecznych sytuacji zajmują osoby żebrzące, zaczepiające przechodniów z prośbą o pieniądze (17%). Natomiast uciążliwi, zakłócający ciszę nocną sąsiedzie to kategoria wymieniana najrzadziej (9%). Porównując powyższe wartości z sytuacją w całej Warszawie można powiedzieć, że słabszą stroną Rembertowa jest wyższy, tzn. powyżej wartości przeciętnej dla Warszawy odsetek osób skarżących się na obecność w miejscach publicznych osób nietrzeźwych (stosunek: Rembertów 46%; Warszawa 39%). Taki wynik plasuje Rembertów w czołówce dzielnic (czwarta pozycja) borykających się z problemem alkoholizmu. Natomiast poziom natężenia pozostałych zjawisk jest niższy niż wynika to z sytuacji w całej Warszawie. Na szczególną uwagę zasługuje dwukrotnie niższy niż w Warszawie poziom deklaracji dotyczących uciążliwego sąsiedztwa (stosunek: Rembertów 9%; Warszawa 18%). Rembertowianie rzadziej także niż mieszkańcy większości innych dzielnic skarżą się na akty wandalizmu (stosunek: Rembertów 21%; Warszawa 31%) oraz hałasującą po godz. 22.00 młodzież (stosunek: Rembertów 25%; Warszawa 32%). Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 5
Podsumowanie 3/3 Średnia ocena funkcjonowania Straży Miejskiej w Rembertowie jest niższa niż to wynika z sytuacji w całej Warszawie (stosunek średnich: Rembertów 3,38; Warszawa 3,55). Jednocześnie warto dodać, że odsetek pozytywnych ocen SM w Rembertowie jest jednym z najniższych w całej Warszawie (45%). Gorszy wynik uzyskała jedynie SM w Wawrze (43%). Wśród najważniejszych spraw do rozwiązania w dzielnicy 5% mieszkańców Rembertowa wymienia patologie społeczne (alkoholizm, narkomania, przemoc). Jest to poziom zdecydowanie poniżej średniej warszawskiej, która wynosi 14%. Niewielka grupa badanych (2%) jest zdania, że ww. problemy społeczne wymagają natychmiastowej interwencji ze strony lokalnych władz. Mieszkańcom Rembertowa zdecydowanie najbardziej doskwierają uliczne korki. Zwraca na nie uwagę 45% badanych i jednocześnie w rankingu spraw wymagających natychmiastowego rozwiązania w dzielnicy jest to kategoria, która zajmuje pierwsze miejsce. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 6
Czynniki wpływające na jakość życia mieszkańców w dzielnicy opinie uczestników wywiadów zogniskowanych Jak wynika z przeprowadzonych badań jakościowych, komfort życia młodszych mieszkańców Rembertowa (w wieku 26 40 lat) zależy przede wszystkim od takich czynników, jak: poczucie bezpieczeństwa w dzielnicy; szybka i sprawna komunikacja miejska; czystość i tereny zielone. W dalszej kolejności badani wymieniają wysoką jakość służby zdrowia oraz szkolnictwa. Uwaga mieszkańców skupia się także na takich dziedzinach, jak sport i rekreacja oraz kultura i rozrywka. Ostatnią pozycję zajmuje pomoc społeczna. Natomiast na jakość życia starszych mieszkańców Rembertowa (w wieku 55 75 lat) wpływa przede wszystkim: dostęp do służby zdrowia i jej wysoka jakość; poczucie bezpieczeństwa w dzielnicy; funkcjonowanie komunikacji miejskiej. W dalszej kolejności istotne są takie czynniki, jak czystość i dostęp do terenów zielonych. Na kolejnej pozycji ex aequo mieszkańcy wymieniają kulturę i rozrywkę oraz sport i rekreację. Ostatnie dwa miejsca zajmują pomoc społeczna oraz szkolnictwo. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 7
Ogólne poczucie bezpieczeństwa w dzielnicy, miejscu zamieszkania Dane w % Rembertów N=500 Rembertów N=500 Czy czuje się Pan(i) bezpiecznie w swojej dzielnicy? 15 67 16 2 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bardzo bezpiecznie Raczej bezpiecznie Ani niebezpiecznie, ani bezpiecznie, trudno powiedzieć Raczej niebezpiecznie Bardzo niebezpiecznie Czy czuje się Pan(i) bezpiecznie w okolicy miejsca zamieszkania? 30 59 10 1 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bardzo bezpiecznie Raczej bezpiecznie Ani niebezpiecznie, ani bezpiecznie, trudno powiedzieć Raczej niebezpiecznie Bardzo niebezpiecznie Zdecydowana większość mieszkańców Rembertowa czuje się bezpiecznie w swojej dzielnicy (82%) oraz w najbliższym sąsiedztwie (89%), przy czym silniejsze poczucie bezpieczeństwa występuje w okolicy miejsca zamieszkania, o czym świadczy wysoki odsetek odpowiedzi bardzo bezpiecznie. W przypadku sąsiedztwa jest to 30%, a w przypadku dzielnicy 15%. Porównywalne lub wyższe odsetki osób, które czują się bardzo bezpiecznie w okolicy miejsca zamieszkania odnotowano jeszcze w następujących dzielnicach: Targówek (27%), Ursynów (29%), Wesoła (30%), Wilanów (36%) oraz Ursus (37%). Warto dodać, że Rembertów pod względem bezpieczeństwa w dzielnicy zajmuje szóste miejsce w całym mieście, tj. powyżej wartości przeciętnej dla Warszawy (79%). Jeśli chodzi o bezpieczeństwo w dzielnicy, to tutaj sytuacja wygląda jeszcze lepiej: Rembertów (razem z Ursusem) zajmuje drugie miejsce. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 8
Indeks poczucia bezpieczeństwa* Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa jest wyższe niż przeciętna warszawska. Świadczy o tym wyższa wartość indeksu poczucia bezpieczeństwa: dla Rembertowa wynosi ona 65, a dla Warszawy 62. Indeks poczucia bezpieczeństwa jest najwyższy wśród mieszkańców Włoch i Wilanowa, a najniższy wśród osób zamieszkujących Pragę Północ. Niskie wartości indeksu występują także na Bielanach, Woli, Pradze Południe oraz w Śródmieściu. *Indeks uwzględnia deklaracje dotyczące ogólnego poczucia bezpieczeństwa w dzielnicy i miejscu zamieszkania oraz kwestie związane z kradzieżami, hałasującymi w godzinach nocnych grupami młodzieży, przypadkami wandalizmu, obecnością w okolicy miejsca zamieszkania osób nietrzeźwych, przypadkami łamania ciszy nocnej, niebezpiecznie jeżdżącymi kierowcami oraz osobami żebrzącymi na ulicy. Indeks przyjmuje wartości od 0 do 100 Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 9
Ogólna ocena funkcjonowania Straży Miejskiej w dzielnicy Rembertów N=500 Warszawa N=9063 Ogólna ocena funkcjonowania Straży Miejskiej w dzielnicy oraz w Warszawie (analiza średnich)* 3,38 3,55 1 2 3 4 5 Średnia ocena Straży Miejskiej w dzielnicy jest niższa od wartości dla całej Warszawy (stosunek średnich: Rembertów 3,38; Warszawa 3,55). Mniej niż połowa (45%) mieszkańców Rembertowa dobrze ocenia funkcjonowanie Straży Miejskiej w dzielnicy. Jest to jeden z najniższych wyników w całej Warszawie. Gorsza sytuacja pod tym względem występuje jedynie w Wawrze, gdzie odsetek pozytywnych ocen wynosi 43%. Zadowolenie z funkcjonowania Straży Miejskiej w dzielnicy Zdecydowanie zadowolony(a) Rembertów N=500 5 40 47 6 2 0% 20% 40% 60% 80% 100% Raczej zadowolony(a) Ani niezadowolony(a), ani zadowolony, trudno powiedzieć Raczej niezadowolony(a) Zdecydowanie niezadowolony(a) *Średnia ocena została wyliczona w oparciu o 5-stopniową skalę Likerta. Kolejnym ocenom zostały przypisane wartości od 1 do 5. W omawianych badaniach wartości 5 przyporządkowano odpowiedź: zdecydowanie zadowolony(a), a wartości 1 odpowiedź: zdecydowanie niezadowolony. Wartość środkowa odzwierciedla odpowiedzi: ani zadowolony, ani niezadowolony, trudno powiedzieć. Dane w % Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 10
Niebezpieczne sytuacje w miejscu zamieszkania, sąsiedztwie Dane w % Przeczytam Panu(i) stwierdzenia opisujące różne sytuacje dotyczące bezpieczeństwa w okolicy. Mając na uwadze okolicę Pana(i) miejsca zamieszkania, proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z nich. W okolicy mojego domu/osiedla zdarzają się kradzieże 4 20 22 38 12 4 W okolicy mojego domu/osiedla w nocy hałasują grupki młodzieży 3 22 18 44 12 1 W okolicy mojego domu/osiedla zdarzają się przypadki wandalizmu: zniszczone ławki, przystanki, połamane drzewa itp. 4 17 17 49 12 1 W okolicy mojego domu/osiedla w miejscach publicznych (na przystankach, dworcach, pod sklepem, na drodze) można spotkać osoby pijane 10 36 27 22 4 W okolicy mojego domu/osiedla najbliżsi sąsiedzi często hałasują, łamią ciszę nocną, organizują libacje 2 7 10 45 35 1 W okolicy mojego domu/osiedla kierowcy jeżdżą niebezpiecznie 6 22 22 39 10 1 W okolicy mojego domu/osiedla w miejscach publicznych można spotkać osoby żebrzące lub zaczepiające przechodniów z prośbą o pieniądze 3 14 27 33 21 1 Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Ani się zgadzam, ani się nie zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Nie wiem/trudno powiedzieć N=500 Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 11
Bezpieczeństwo jako walor dzielnicy Proszę powiedzieć, jakie są atuty dzielnicy, w której Pan(i) mieszka?* Rembertów'2011 N=500 Spokój 37% Cisza 28% Dużo zieleni 22% Dobra komunikacja 9% Bezpiecznie, brak awantur 8% Blisko centrum 5% Blisko zieleni 5% Przyzwyczajenie, miejsce urodzenia 5% Czyste powietrze 4% Sąsiedzi 4% Wszędzie blisko 3% Ładna okolica 3% Niska zabudowa, brak tłoku, dzielnica domków 3% Blisko sklepy 2% Kameralna 2% Małe natężenie ruchu 2% Dane nie sumują się do 100%, ponieważ badani mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. W tabeli uwzględniono tylko te odpowiedzi, które zyskały min. 2% wskazań. Wartość średnia = 6 *Odsetek pozytywnych deklaracji liczony do ogółu badanych respondentów w dzielnicy. Dane w % Wśród mieszkańców Rembertowa 8% wymienia bezpieczeństwo, brak awantur jako jedną z najważniejszych zalet dzielnicy. Jest to kategoria, która zajmuje piątą pozycję w rankingu najważniejszych atutów dzielnicy, ustępując miejsca takich wskazaniom, jak: cisza i spokój, tereny zielone oraz dobra komunikacja. Porównując tę wartość z innymi rejonami miasta, można powiedzieć, że Rembertów znajduje się w czołówce dzielnic, których mieszkańcy uznają bezpieczeństwo jako ważny walor dzielnicy. Największy odsetek deklaracji dot. bezpieczeństwa jako zalety dzielnicy występuje w Wesołej (13%) oraz Wawrze (11%), a najmniejszy w Śródmieściu (1%). Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 12
Patologie społeczne jako ważny problem do rozwiązania w dzielnicy Którą z wymienionych przez Pana(ią) spraw władze dzielnicy powinny zająć się przede wszystkim; która z nich powinna być rozwiązana w pierwszej kolejności?* Rembertów'2011 N=500 Korki 45% Zły stan dróg 19% Zła komunikacja miejska (transport publiczny) 18% Duże natężenie ruchu samochodowego 16% Remonty i przebudowy, np. wyłączają z ruchu całe ulice 16% Brak lub niewystarczająca infrastruktura sportowo-rekreacyjna 15% Brak lub mała liczba ścieżek rowerowych 14% Nierówne chodniki 10% Budowa obwodnicy 9% Zła jakość służby zdrowia 8% Niewystarczająca liczba miejsc parkingowych 6% Patologie społeczne (alkoholizm, narkomania, przemoc) 5% Brak placów zabaw 5% Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych 5% Brak prawdziwego centrum dzielnicowego 4% Zanieczyszczenie powietrza 3% Brak lub niewystarczająca liczba terenów zielonych 3% Brud, nieporządek na ulicach 3% Dane nie sumują się do 100%, ponieważ badani mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. W tabeli nie uwzględniono odpowiedzi typu nie wiem, trudno powiedzieć" oraz "inne". W tabeli uwzględniono tylko te odpowiedzi, które zyskały min. 3% wskazań. Którą z wymienionych przez Pana(ią) spraw władze dzielnicy powinny zająć się przede wszystkim; która z nich powinna być rozwiązana w pierwszej kolejności?* Rembertów'2011 N=500 Korki 23% Zła komunikacja miejska (transport publiczny) 9% Zły stan dróg 7% Remonty i przebudowy, np. wyłączają z ruchu całe ulice 5% Budowa obwodnicy 4% Zła jakość służby zdrowia 4% Brak lub niewystarczająca infrastruktura sportowo-rekreacyjna 4% Duże natężenie ruchu samochodowego 3% Nierówne chodniki 3% Brak lub mała liczba ścieżek rowerowych 3% Patologie społeczne (alkoholizm, narkomania, przemoc) 2% Dane nie sumują się do 100%, ponieważ badani mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. W tabeli nie uwzględniono odpowiedzi typu nie wiem, trudno powiedzieć" oraz "inne". W tabeli uwzględniono tylko te odpowiedzi, które zyskały min. 2% wskazań. *Odsetek pozytywnych deklaracji liczony do ogółu badanych respondentów w dzielnicy. Wśród najważniejszych spraw do rozwiązania w dzielnicy co dwudziesta osoba wymienia patologie społeczne. Jest to jeden z najniższych poziomów w Warszawie. Lepiej jest tylko na Ursynowie, gdzie 4% mieszkańców skarży się na problemy społeczne. Jednocześnie warto zauważyć, że w opinii rembertowian nie jest to zagadnienie, które wymaga natychmiastowej interwencji ze strony lokalnych władz. Mieszkańcom tej dzielnicy zdecydowanie najbardziej dokuczają uliczne korki. Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Rembertowa. Raport z badania ilościowego i jakościowego. 13