Patologie zachowań związanych z pieniędzmi Psychologia finansowa sb. 30.11.13r. Agnieszka Rybka Iwona Pucyk Dorota Sipak
Patologiczne zachowania Zakupoholizm Hazard Chroniczne oszczędzanie Rozwarstwienie społeczeństwa Korupcja SPIS PORUSZANYCH ZAGADNIEŃ Szara strefa Szaleńczy pęd za pieniędzmi Życie na kredyt Rozpad związków Konflikty na tle pieniędzy Terapia finansowa Poradnictwo finansowe
ZAKUPOHOLIZM Uzależnienie, przymus dokonywania zakupów Głównie przypadłość kobiet (80-90% uzależnionych) Obejmuje ok. 12 16% ogólnej populacji Występuje zwykle między 18, a 35 rokiem życia
PRZYCZYNY ZAKUPOHOLIZMU Materializm Obniżona samoocena Depresja Przeżywanie niepokoju Stres
OBJAWY ZAKUPOHOLIZMU Obsesyjne myślenie o zakupach Przesiadywanie w centrach handlowych Wydawanie całego dochodu na zakupy Odczuwanie silnych emocji podczas zakupów Pożyczki na zakupy Nabywanie niepotrzebnych przedmiotów Ukrywanie większości zakupów Kłamanie bliskim na temat zakupów
TYPY ZAKUPOHOLIKÓW Kolekcjoner Innowator Łowca okazji Window shopper
CO SPRZYJA ZAKUPOHOLIZMOWI Ogromny wybór towarów Nieograniczona dostępność (Internet) Płatność kartą lub za pomocą przelewu Promocje, obniżki cenowe, wyprzedaże
LECZENIE ZAKUPOHOLIZMU Ograniczenie wyjść do sklepów Nowe hobby Lista zakupów Określona ilość pieniędzy Pomoc specjalisty (terapia)
CIEKAWSOTKA ŁOWCY PROMOCJI http://www.tlcpolska.pl/programy/lowcy-promocji-2/
HAZARD Patologiczne, destrukcyjne zaburzenie USA 82% dorosłych Polska ok. 3% populacji E-hazard
PRZYCZYNY HAZARDU Głębokie zaburzenie samooceny (zaburzenia "narcystyczne") Zaburzenia relacji z innymi Nieregularne stany pobudzenia.
LECZENIE HAZARDU Psychoterapia Grupy Anonimowych Hazardzistów Terapia w klinikach uzależnień
CHRONICZNE OSZCZĘDZANIE Uzależnienie od oszczędzania Przymus przeliczania Ukrywanie oszczędności Podejrzewanie wszystkich o kradzież
LECZENIE CHRONICZNEGO OSZCZĘDZANIA Określenie na co oszczędzamy Koszt alternatywny Terapia
ROZWARSTWIENIE SPOŁECZEŃSTWA W ostatnich latach nasilił się problem podziału społeczeństwa na multimiliarderów i ludzi żyjących w warunkach skrajnego ubóstwa
W rękach niespełna 1% najbardziej majętnych mieszkańców globu, dysponujących majątkiem powyżej miliona dolarów, znajduje się aż 39% światowego bogactwa (87,5 biliona dolarów).
KORUPCJA Nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści. Korupcja może w praktyce powstawać niezależnie od formy rządów.
SZARA STREFA Dochody osiągane z produkcji niezakazanej przez prawo, są ukrywane w całości lub w części przed organami administracji państwowej, podatkowej, celnej itp. Jest nielegalnym obrotem legalnymi towarami i usługami.
SZALEŃCZY PĘD ZA PIENIĘDZMI Brak innych motywatorów do pracy Brak czasu dla rodziny Rezygnacja z posiadania potomstwa Ograniczenie kontaktów towarzyskich Stres Zaburzenia i brak snu Choroby zawodowe, otyłość
ŻYCIE NA KREDYT Kredyt hipoteczny do 45 lat Gotówka w 15 minut Karta kredytowa limit do 100tys. Dogodne raty
ROZPAD ZWIĄZKÓW Pieniądze to najczęstszy powód do kłótni małżeńskiej. Jest jedną z 10 najczęstszych przyczyn rozwodów. Najlepszym rozwiązaniem problemów związanych z pieniędzmi jest rozmawianie o nich.
KONFLIKTY NA TLE PIENIĘDZY Konflikt par Konflikt wewnętrzny Konflikt publiczny i organizacyjny
KONFLIKT PAR PRZYCZYNY Odrębność kultur obu płci Odmienny stosunek do pieniędzy Różne usposobienie Usamodzielnienie finansowe kobiet
ZESTAWIENIE TYPOWYCH PAR DOSWIADCZAJĄCYCH KONFLIKTÓW NA TLE PIENIĘDZY Ciułacz (Hoarder) Hedonista (Spender) Planista (Planner) Marzyciel (Dreamer) Martwiący się (Money worrier) Ignorant (Money avoider) Asceta (Money monk) Menedżer (Money amasser) Wspólnotowiec (Money merger) Separatysta (Money separatist) Ryzykant ( Risk taker) Unikający ryzyka (Risk avioder) (Olivia Mellan)
CIEKAWOSTKA Olivia Mellan uważa, że tworzenie par przez osoby posiadające identyczny stosunek do pieniędzy też nie jest dobrym rozwiązaniem.
KONFLIKT WEWNĘTRZNY Źródło konfliktu w dzieciństwie Powielanie postaw rodziców Postawa przeciwna do postaw rodziców Źródło konfliktu w aktualnych doświadczeniach Zachowanie, do których jednostka nie jest przekonana
KONFLIKTY PUBLICZNE I ORGANIZACYJNE Dylematy zasobowe Pozadomowe sfery życia
TERAPIA FINANSOWA Pomaga w rozwiązywaniu konfliktów doświadczonych na tle pieniędzy. Mają charakter: Interpersonalny Indywidualny
ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN I ETAP Wymienienie obszarów związanych z pieniędzmi (tych z których czuje się dumny i tych które sprawiają dyskomfort); Określenie którą listę było łatwiej stworzyć i dlaczego;
ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN CD. II ETAP Ankieta Money Personality Quiz III ETAP Wybranie zachowania nietypowego dla pacjenta wobec pieniądza; IV ETAP Rozmowa o podłożu psychicznym problemu
ETAPY TERAPII WG. OLIVII MELLAN CD. V ETAP Obalenie mitów związanych z pieniędzmi VI ETAP Właściwa terapia
PRZYKŁADOWE ZADANIA TERAPII FINANSOWEJ DLA: Ciułacza Hedonisty Asceta Ignoranta Menadżera
PORADNICTWO FINASOWE Doradca finansowy jest osobą, która w obszarze usług finansowych zawodowo zajmuje się udzielaniem pomocy ludziom w osiągnięciu ich celów finansowych, opartych na ich indywidualnej sytuacji, zasobach i zdolnościach i zawsze na pierwszym miejscu stawia korzyści swojego klienta. (Stone 2000, s. 1)
PAKIET MOŻLIWYCH PORAD Planowanie wydatków Oszczędzanie i inwestowanie Ubezpieczenie zdrowotne i życiowe Zapewnienie funduszu na leczenie dla coraz starszych rodziców Zapewnienie funduszy na start życiowy Dbanie o emeryturę i płacenie podatków Pożyczki, kupowanie domów, samochodów
CECHY KLIETNA Twarde dane Miękkie cechy Płeć
DORADCA FINANSOWY POWINIEN CECHOWAĆ SIĘ DUŻĄ WIEDZĄ Z ZAKRESU Ekonomii i finansów Rozwiązań prawnych i systemowych Mechanizmów inwestowania na giełdzie Mechanizmów psychologicznych
BIBLIOGRAFIA Grażyna Wąsowicz-Kiryło (2008). Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka. Warszawa: Wyd. Difin, str.146-153. http://psychiatria.mp.pl/uzaleznienia/show.html?id=73538 http://www.wiecjestem.us.edu.pl/zakupoholizm http://zwierciadlo.pl/2011/psychologia/relacje-spoleczne/przyczynyzakupoholizmu-badania http://www.dobra-rada.pl/zakupoholizm-co-nalezy-wiedziec_1488 http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=591 http://pl.pokerstrategy.com/strategy/psychology/695/1/ http://biznes.onet.pl/uzaleznieni-odoszczedzania,18572,5487922,2,news-detal
Dziękujemy za uwagę!