Perspektywy rozwoju gospodarczego i aktywność zawodowa mieszkańców gmin Lubaczów i Horyniec-Zdrój dr Paweł Rydzewski!
Podziękowania Panu Pawłowi Bietkowskiemu, dyrektorowi Fundacji im. Zygmunta i Jana Karłowskich Pani Joannie Bukowczyk, dyrektor Centrum Rehabilitacji Rolników KRUS w Horyńcu- Zdroju Panu Wiesławowi Kapelowi, wójtowi gminy Lubaczów Panu Krzysztofowi Woźny, prezesowi Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Horynieckiej Panu Jerzemu Zarębskiemu, prezesowi Uzdrowisko Horyniec Spółka z o.o.
Badane zagadnienia sytuacja zawodowa sytuacja materialna; problem ubóstwa opinie o walorach turystycznych gmin i zakresie ich wykorzystania plany rozwoju zawodowego, gotowość podjęcia (nowej) aktywności zawodowej plany emigracyjne postulowany kierunek rozwoju gminy struktura społeczno demograficzna motywy przyjazdu do Horyńca- Zdroju zakres wykorzystania usług oferowanych przez sanatoria i ogólna ocena tych usług opinie o Horyńcu-Zdroju kuracjusze horynieckich sanatoriów mieszkańcy obydwu gmin główny cel: sugestie do strategii rozwoju
Metodologia badania LUBACZÓW 327 mieszkańców HORYNIEC-ZDRÓJ 219 mieszkańców wywiady kwestionariuszowe 13 miejscowości 4 miejscowości 254 kuracjuszy 2 sanatoria wywiady kwestionariuszowe Łącznie: 800 respondentów KRUS - ankiety Uzdrowisko - wywiady
Bezrobocie w gminach powiatu lubaczowskiego według wieku i poziomu wykształcenia Wielkie Oczy Wielkie Oczy Stary Dzików Stary Dzików Oleszyce Oleszyce Narol Narol Lubaczów Lubaczów Horyniec-Zdrój Horyniec-Zdrój Cieszanów Cieszanów m. LUBACZÓW m. LUBACZÓW - 24 Podstawowe, gimnazjalne 25-34 Zasadnicze zawodowe Wiek bezrobotnych 35-49 50+ Wykształcenie bezrobotnych Średnie ogólnokształcące Średnie zawodowe, policealne Wyższe IV kwartał 2012 r. źródło: WUP w Rzeszowie
Bezrobotni: kategorie problemowe Lubaczów Horyniec-Zdrój Bez wykształcenia Długotrwale bezrobotny Bez doświadczenia zawodowego Bez kwalifikacji zawodowych Poniżej 25 roku życia Powyżej 50 roku życia Samotnie wychowujący dziecko do lat 7 Po urodzeniu dziecka Absolwent (do 12 miesięcy od ukończenia szkoły) 0 100 200 300 400 500 600 700 800 IV kwartał 2012 r. źródło: WUP w Rzeszowie
Dochody w porównaniu z dochodami innych mieszkańców gminy Lubaczów Horyniec-Zdrój 60% 45% 30% 15% 0% Dużo wyższe Wyższe Takie same Niższe Dużo niższe
Porównanie obecnej sytuacji finansowej z sytuacją sprzed 3 lat Lubaczów Horyniec-Zdrój 40% 30% 20% 10% 0% Znacznie lepsza Trochę lepsza Taka sama Trochę gorsza Znacznie gorsza
Wskaźniki ubóstwa w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie starczało na... Lubaczów Horyniec-Zdrój PGSS Żywność lub ubranie 22% 21% 33% Leczenie 24% 21% 31% Polska: mieszkańcy wsi w 2008 r.
Ocena walorów turystycznych gminy Wiele atrakcji i przyciągają turystów Wiele atrakcji ale nie są one w pełni wykorzystywane by przyciągnąć turystów Niewiele atrakcji lecz mimo to byłaby możliwość przyciągnięcia turystów poprzez promocję Niewiele atrakcji i nie widzi możliwości przyciągnięcia turystów 50% 40% 30% 20% 10% 0% Lubaczów Horyniec-Zdrój
Atrakcje turystyczne gmin (pytanie otwarte) 15% wskazań poza gminą Lubaczów Horyniec-Zdrój Kapliczki (11%) Cerkiew w Radrużu (21%) Muzeum Kresów (10%) Zalew (11%) Kapliczka 5 sosen (6%) Kapliczka w Nowinach (7%) brak danych (22%) brak danych (12%)
Plany rozpoczęcia działalności gospodarczej Lubaczów Horyniec-Zdrój 53 osoby 28 osób 10% 6% 8% 4% 11% 15% 73% 72% Tak Raczej tak Raczej nie Nie
Planowany charakter działalności gospodarczej Lubaczów (53 osoby) Horyniec-Zdrój (28 osób) 100% 75% 50% 25% 0% Agroturystyka Usługi turystyczne Usługi pozaturystyczne
Emigracja w celu podjęcia lub zmiany pracy Lubaczów Horyniec-Zdrój 80% 60% Lubaczów 24% Horyniec 15% Lubaczów 9% Horyniec 7% 40% 20% Lubaczów 65% Horyniec 72% 0% Wyjazd z gminy na stałe Wyjazd z gminy czasowy Nie wyjedzie
Postulowany kierunek rozwoju gminy Horyniec-Zdrój W gminie powinno się rozwijać, promować: Duże przedsiębiorstwa uzdrowiskowe Rolnictwo połączone z agroturystyką Pensjonaty, mniejsze ośrodki wypoczynkowe Przedsiębiorczość nie związaną z turystyką lub lecznictwem Prywatną bazę gastronomiczną Niewielką prywatną bazę noclegową 0% 10% 20% 30% 40%
Postulaty komunikacyjne w gminie Horyniec-Zdrój Uruchomienie połączeń z Tomaszowem / Zamościem (bus) Przywrócenie komunikacji kolejowej ponadlokalnej (do Wrocławia) Przywrócenie komunikacji kolejowej lokalnej (do Zamościa) Wybudowanie drogi Prusie - Hrebenne Wyremontowanie drogi Podemszczyzna - Brusno - Płazów Dokończenie połączenia drogowego z Hutą Kryształową 0% 10% 20% 30% 40% 50% * odpowiedzi wielokrotne
Kuracjusze: struktura społeczno - demograficzna Przedziały wieku Poziom wykształcenia Ocena własnych dochodów 40% 22% 62% 2% 31% 31% 10% 24% 38% 5% 35% -55 56-65 66- Podstawowe Zasadnicze Średnie Wyższe Wyższe Niższe Takie same Nie wie
Kuracjusze: motywy przyjazdu do Horyńca - Zdroju Zabiegi borowinowe i wody lecznicze Walory przyrodnicze i kulturowe Horyńca Dobra opinia o sanatorium wśród znajomych Warunki pobytu w sanatorium Efekty leczenia w sanatorium Atrakcyjne położenie sanatorium w Horyńcu Dobre wrażenia z wcześniejszych pobytów Niewielka odległość od miejsca zamieszkania Atrakcyjna oferta cenowa sanatorium 0% 20% 40% 60% 80% * odpowiedzi wielokrotne
Kuracjusze: zakres wykorzystania usług Pływalnia Wodny Świat Wycieczka autokarowa krajowa Wycieczka autokarowa do Lwowa Oferta gastronomiczna najczęściej Bezprzewodowy Internet najrzadziej 0% 20% 40% 60% 80% Siłownia Bilard, tenis stołowy Wieczorki taneczne poza sanatorium Wieczorki taneczne w sanatorium Wypożyczalnia rowerów 0% 5% 10% 15% 20% * odpowiedzi wielokrotne
Kuracjusze: ocena oferty leczniczej sanatorium W pełni zadowalająca Raczej niezadowolająca Raczej zadowolająca Zupełnie niezadowolająca 34% 1% 1% organizacja zabiegów 64%
Kuracjusze: poznane atrakcje turystyczne Park Zdrojowy 0% 20% 40% 60% 80% Kapliczka w Nowinach Cerkiew w Radrużu Zalew Największa atrakcja Horyńca-Zdroju Teatr dworski Lubaczów Lwów Zamość Cmentarz w Starym Bruśnie Bełżec Łańcut Przemyśl Okolice Lubaczowa * odpowiedzi wielokrotne 37% 23% 29% 6% 4% Cisza i spokój Zabiegi uzdrowiskowe Zalew Źródła siarkowe Inne
Kuracjusze: preferencje Wycieczki w okolice Horyńca Dodatkowe zabiegi lecznicze lub rehabilitacyjne Wycieczki na Ukrainę Degustacje tradycyjnych kulinariów kresowych Udział w cyklicznych wydarzeniach (np. Festiwal Kresowego Jadła) Wycieczki w okolice Lubaczowa Udział w warsztatach serowarskich, pszczelarskich, piekarskich Korzystanie z kąpieliska Udział w warsztatach rzemiosła tradycyjnego (kowalstwa, garncarstwa) Korzystanie z kawiarni, restauracji Zakupy Rozrywki taneczne 60% 45% 30% 15% * odpowiedzi wielokrotne 0%
Kuracjusze: niespełnione oczekiwania Stan dróg w okolicy Liczba sklepów Życie kulturalne Usługi bankowe Kawiarnie, restauracje Zaopatrzenie sklepów Imprezy rozrywkowe Oświetlenie ulic Usługi pocztowe 0% 10% 20% 30% 40% 47% 23% 13% 17% * odpowiedzi wielokrotne pomysły z innych uzdrowisk do wprowadzenia w Horyńcu Dostęp do prasy Koncerty (klasyka, jazz) Wieczorki taneczne Inne
Kuracjusze: czytelnictwo i ocena Gazety Horynieckiej Bardzo interesująca Raczej interesuąca Mało interesująca Zupełnie nie interesująca Trudno powiedzieć 79% 11% 2% 8% 46% 11% Kilka numerów Żadnego numeru Tylko jeden numer Bardzo często 21% 14% 7% Gazeta Horyniecka ukazuje się 4 razy do roku
Podsumowanie Zainteresowanie przedsiębiorczością - niewielkie Szanse inwestycyjne - niewykorzystywane Deklaracje emigracyjne - częste Oceny własnej sytuacji materialnej - umiarkowane Stopniowa depopulacja i obniżający się standard życia
Pytania Jak zwiększyć lokalną przedsiębiorczość? Jak wykorzystać szanse inwestycyjne? Jak przyciągnąć turystów? Jak przebudować strukturę społeczno - demograficzną kuracjuszy horynieckich?