Katedra aszyn Górniczych, Przeróbczych i Transportowych Studium Podyplomowe http://www.kmg.agh.edu.pl/dydaktyka/studiumpodyplomowe Przenośnik taśmowy cz. Układy napędowe i napinające Dr inż. Piotr Kulinowski piotr.kulinowski@agh.edu.pl tel. (617) 30 74 B- parter p.6 Literatura Antoniak J.: Urządzenia i systemy transportu podziemnego w kopalniach. Wyd. Śląsk. Katowice 1990. Żur T., Hardygóra.: Przenośniki taśmowe w górnictwie. Wyd. Śląsk. Katowice 1996. 1
Przenośniki taśmowe Zagadnienia związane ze sprzężeniem ciernym między bębnem a taśmą Napędy przenośników taśmowych Urządzenia czyszczące Urządzenia napinające taśmę Centrowanie biegu taśmy Sprzężenie cierne
Zasada sprzężenia ciernego S n P P = S n S z n max S S n z = R max b = S µ α e P z wzór Eulera e = R µ α b S S z z (e µ α S z 1) R b α -kąt opasania bębnów napędowych [rad] µ -współczynnik tarcia między taśmą a bębnem P - siła napędowa (pociągowa) [N] S z,n -siła w taśmie zbieg. i nabiegającej [N] - moment napędowy [Nm] R b- -promień bębna [m] α P Sposoby zwiększenia maksymalnej siły pociągowej P max = S z (e µ α 1) S z -urządzenia napinające µ -okładziny na bębnach napędowych - urzadzenia czyszczące α -bębny odchylające -napędy wielobębnowe 3
Charakterystyka statyczna pracy urządzenia napinającego Wartość siły napinającej taśmę dla danego przenośnika musi być tak dobrana, aby równocześnie spełniała dwa warunki: zwisy taśmy między zestawami krążnikowymi muszą być ograniczone w celu zachowania właściwego kształtu geometrycznego taśmy, S min g = ( m + m ) t 8 f musi być zapewniona bezpoślizgowa współpraca taśmy z bębnem napędzanym lub hamowanym. u u l g -dla napędzania przenośnika - dla hamowania przenośnika N R S b N µα e 1 e µα µα ( e 1) H Rb S1H ( e 1) = Rb SH µα N 1 S 1N H 1 S 1H α R b N H inimalne wartości siły naciągu wstępnego taśmy w funkcji momentu obrotowego na bębnie napędzanym N lub hamowanym H a A HAOWANIE PRACA USTALONA ROZRUCH Z N µα SN = µα e R ( e 1) S b H R = µα b H ( e 1) b c S = ( m + m ) l t u u 8 f g B C D` zbiór niedopuszczalnych wartości siły Hmax 0 Nmax 4
Charakterystyka stosowanych urządzeń napinających taśmę przenośnika Wśród stosowanych urządzeń napinających można wymienić następujące rozwiązania: ze stałym położeniem bębna napinającego podczas pracy przenośnika - tzw. sztywne urządzenia napinające, - śrubowe, wciągarkowe ze zmiennym położeniem bębna napinającego, a w tej grupie: ciężarowe, grawitacyjne - kompensujące trwałe i sprężyste wydłużenia taśmy, stabilizujące siłę w taśmie stałonapięciowe, hydrauliczne lub pneumatyczne automatyczne, - wyposażone w układ automatycznej regulacji siły w taśmie nadążne - kompensujące trwałe i sprężyste wydłużenia taśmy, regulujące wartość siły w taśmie w funkcji momentu napędowego Sztywne urządzenie urządzenie napinające taśmę Hmax 0 Nmax 5
Sztywne urządzenie urządzenie napinające taśmę Rozruch Hamowanie N 1 S 1 400 350 300 50 00 150 100 50 0 0 10 0 30 40 50 60 70 80 S [kn] 300 50 00 150 100 50 Hmax 0 Nmax 0-50 0 50 100 150 00 50 300 P [kn] Ciężarowe, grawitacyjne urządzenia napinające Hmax 0 Nmax 6
Ciężarowe, grawitacyjne urządzenia napinające S [kn] 400 Rozruch Praca ustalona Hamowanie N 1 S 1 350 300 50 00 150 100 50 0 0 10 0 30 40 50 60 70 80 t [s] S [kn] 300 50 00 150 100 50 Hmax 0 Nmax 0-50 0 50 100 150 00 50 300 P [kn] Stałonapięciowe (hydrauliczne) urządzenie napinające Hmax 0 Nmax 7
Stałonapięciowe (hydrauliczne) urządzenie napinające S [kn] 400 Rozruch Praca ustalona Hamowanie N 1 S 1 350 300 50 00 150 100 50 0 0 10 0 30 40 50 60 70 80 t [s] S [kn] 300 50 00 150 100 50 Hmax 0 Nmax 0-50 0 50 100 150 00 50 300 P [kn] Automatyczne urządzenie napinające Hmax 0 Nmax 8
Nadążne urządzenie napinające z ruchomym układem napędowym i zl Hmax 0 Nmax Nadążne urządzenie napinające z dwoma wózkami napinającymi i zl Hmax 0 Nmax 9
Schemat pomocniczy do opisu działania urządzenia napinającego z dwoma wózkami napinającymi Nadążne urządzenie napinające z dwoma wózkami napinającymi N 1 S 1 S [kn] 400 350 300 50 00 150 100 50 0 Rozruch Praca ustalona Hamowanie 0 10 0 30 40 50 60 70 80 t [s] S [kn] 300 50 00 150 100 50 Hmax 0 Nmax 0-50 0 50 100 150 00 50 300 P [kn] 10
Okładziny gumowo-ceramiczne Wymienne okładziny gumowe 11
Urządzenia czyszczące 1 Urządzenia czyszczące Urządzenia czyszczące młoteczkowe Szczotka obrotowa Skrobak listwowy Urządzenia czyszczące natryskowe Skrobaki klawiszowe Kąpiel wodna 1
Napędy przenośników taśmowych - jedno lub dwubębnowy z wysięgnikiem /kopalnie podziemne węgla kamiennego/ α = 10 lub 40 -napęd czołowy dwubębnowy /kopalnie węgla brunatnego/ -napędy pośrednie przesypowy T-T - typu taśma - taśma odel napędu - rozrusznik tyrystorowy Sterowanie t U [V] t [s] [Nm] Napęd n n [min -1 ] 13
odel napędu - przemiennik częstotliwości Sterowanie t f [Hz] t [s] f(t) [Nm] Napęd n n [min -1 ] odel napędu - rozrusznik stycznikowo-rezystorowy Sterowanie t [Nm] Napęd n n [min -1 ] 14
odel napędu - sprzęgło hydrokinetyczne Sterowanie t [Nm] Napęd n [min -1 ] n Sprzęgło hydrokinetyczne 15
Zasada centrowania biegu taśmy v t F c F t v k v t F o v p 16